Sylwia Grudzień – Strona 15

czerwiec172022

Zaolzie pamięta o legioniście Józefie Gacku. Wczoraj złożono kwiaty na jego grobie

TRZYNIEC / Wczoraj 16 czerwca na cmentarzu komunalnym w Trzyńcu przedstawiciele polskiej mniejszości w Czechach, władze miasta Trzyńca oraz rodzina zmarłego złożyli kwiaty na grobie Józefa Gacka, legionisty z Pisarzowic. Mogiłą od ponad 100 lat opiekują się trzynieccy Polacy. Złożono również kwiaty na grobie Wandy Bielesz, która pośmiertnie została odnaczona tytułem „Honorowego Obywatela Gminy Wilamowice” za wieloletnią opiekę nad miejscem spoczynku Józefa Gacka. Miejscowe Koło PZKO Leszna Dolna zadeklarowało, że przejmie opiekę nad grobem legionisty. - Stoimy nad grobem śp. Józefa Gacka, legionisty polskiego z okresu I wojny światowej, który zmarł przed 107 laty, zaraz na początku działań wojennych, w trzynieckim szpitalu, z dala od swoich rodzinnych Pisarzowic, wtedy znajdujących się w tzw. Galicji – przywitał zebranych Tadeusz Szkucik, kronikarz MK PZKO Leszna Dolna. Józef Gacek urodził się 21 lutego 1893 roku w Pisarzowicach, jako syn Jana Gacka i Anny z domu Papla. 26 lutego został ochrzczony w miejscowym kościele. 2 sierpnia 1914 roku wraz z sześcioma innymi ochotnikami wyruszył…

czerwiec152022

Aktorzy Sceny Polskiej spacerowali po Karwinie, której już nie ma. Rozmowa z Joanną Wanią

KARWINA / CZESKI CIESZYN / Wczoraj odbyła się wycieczka po starej Karwinie w związku z przygotowaniami do wystawienia na jesień spektaklu "Krzywy kościół" w reżyserii Radovana Lipusa. Zespół Sceny Polskiej Teatru Cieszyńskiego i realizatorzy spektaklu zwiedzili kościół pw. św. Piotra z Alkantary i przespacerowali się po miejscach, w których kiedyś tętniło życie. Na temat tego spaceru rozmawiamy z kierowniczką literacką Sceny Polskiej, Joanną Wanią. Jak państwo spędzili wczorajszy dzień? Spotkaliśmy się wczoraj pod Krzywym Kościołem – zespół Sceny Polskiej i realizatorzy spektaklu, czyli autorka Karin Lednická, autorka tłumaczenia adaptacji Renata Putzlacher i reżyser Radovan Lipus. Zwiedzaliśmy kościół, później poszliśmy na cmentarz, żeby zapalić znicze pod pomnikiem ofiar tragedii, o której opowiada książka. Nie bez powodu wybraliśmy tę datę, czyli 14 czerwca, ponieważ dokładnie tego dnia, 128 lat temu, miała ona miejsce. Później pisarka Karin Lednická oprowadziła nas po starej Karwinie, której nie ma. Pokazała nam, gdzie był ratusz, kościół pw. św. Henryka. Pokazała nam, gdzie była szkoła, browar, kawiarnie i…

czerwiec142022

Kwiat Morwy od kuchni. Zajrzeliśmy za kulisy charytatywnego pokazu mody

W miniony czwartek w ośrodku kultury „Strzelnica” odbył się Kwiat Morwy. Charytatywny pokaz mody zorganizowali uczniowie Polskiego Gimnazjum im. J. Słowackiego w Czeskim Cieszynie po dwóch latach przerwy spowodowanej pandemią. Choć nie było to łatwe, udało mi się zajrzeć za kulisy jakieś dwie godziny przed rozpoczęciem spektaklu. Do „Strzelnicy” umówiłam się z organizatorkami na godzinę 14.30. O tej porze w sali koncertowej wszystko wyglądało już na dopięte na ostatni guzik. Kilka osób układało jeszcze biżuterię do sprzedaży na stołach przykrytych białymi obrusami, natomiast wybieg czekał już na pierwszą modelkę. Jak się za chwilę okazało, całe zamieszanie związane z organizacją pokazu przeniosło się za kulisy. W drzwiach do największej szatni poznałam Nelę, jedną z organizatorek tegorocznego Kwiatu Morwy, która przeprosiła, że nie może mi udzielić żadnych informacji, ponieważ jest bardzo zajęta. Weszłam więc do szatni pełnej młodych ludzi. Większość z nich miała już na sobie kreacje, ale dopinano na ostatni guzik makijaże, fryzury i dodatki. Atmosfera przygotowań do pokazu mody ma…

czerwiec102022

„Morwa jest potrzebna do produkcji jedwabiu. A kwiat jest symbolem daru”. Charytatywny pokaz przyciągnął nie tylko miłośników mody

CZESKI CIESZYN / „Kwiat morwy” powrócił po dwóch latach przerwy spowodowanej pandemią. Uczniowie Polskiego Gimnazjum im. J. Słowackiego w Czeskim Cieszynie po raz kolejny zorganizowali charytatywny pokaz mody w ośrodku kultury „Strzelnica”. Tematem tegorocznego wydarzenia była historia mody XX wieku. Modelki zaprezentowały kreacje odpowiadające trendom pojawiającym się w kolejnych dziesięcioleciach minionego wieku. Swoje stroje inspirowane turecką modą uliczną przygotowali również uczniowie z Turcji, którzy przyjechali do Czeskiego Cieszyna w ramach programu Erasmus+. - Razem z koleżankami Magdaleną Fajkus i Zuzką Rusnok próbujemy przywrócić tradycję charytatywnego pokazu mody. Udało nam się stworzyć zgraną paczkę – jedna bardziej lubi modę współczesną, inna interesuje się historią mody, a jeszcze inna lubi być po prostu kreatywna. Wybrałyśmy XX wiek. Każdy projektant wylosował jedno dziesięciolecie, do którego musiał stworzyć strój. Projektanci sami zdecydowali, czy chcą pokazać jeden czy więcej strojów. Chciałyśmy zaprezentować historię mody z tego względu, że same poprzez organizację „Kwiatu morwy” po dwóch latach również wracamy do tradycji. Mamy też nadzieję, że gościom…

czerwiec092022

„Ballady i Romanse” Adama Mickiewicza lekturą 11. odsłony Narodowego Czytania. Można zgłaszać swój udział

Z okazji Narodowego Czytania Prezydent RP Andrzej Duda tradycyjnie skierował przesłanie, zachęcając do współtworzenia akcji. Narodowe Czytanie odbędzie się po raz 11., tym razem lekturą będą "Ballady i Romanse" Adama Mickiewicza. – Dwieście lat temu w Wilnie zostały wydane Ballady i romanse Adama Mickiewicza – zbiór poezji, który zapoczątkował w Polsce romantyzm. Młodzieńcze, a jednocześnie bardzo dojrzałe wiersze okazały się przełomowe i dzisiaj trudno wyobrazić sobie bez nich dalsze dzieje naszej literatury. (…) Romantyzm to istota polskości i fundament nowoczesnej tożsamości naszego narodu. To epoka zmagań z zaborcą, utrwalona w biografii Adama Mickiewicza oraz tych wszystkich polskich patriotów, uczestników tajnych stowarzyszeń i powstań, działaczy emigracyjnych i spiskowców, którzy na różne sposoby, w kraju i na obczyźnie, czynem i słowem toczyli bój o suwerenną Rzeczpospolitą – napisał w liście Prezydent RP Andrzej Duda. – Wierzę, że wspólna lektura utworów naszego narodowego wieszcza na nowo ukaże fenomen polskiego romantyzmu i wzbogaci jubileuszowe obchody o ważną refleksję nad naszą kulturą i historią. Chciałbym, aby…

czerwiec082022

Tureccy uczniowie z rewizytą w Czeskim Cieszynie. Będą pomagać w organizacji „Kwiatu Morwy”

CZESKI CIESZYN / Do Polskiego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie przyjechali uczniowie z partnerskiej szkoły w Turcji w ramach programu Erasmus+. Wcześniej uczennice z polskiego gimnazjum były w Turcji, gdzie brały m.in. udział w debacie na temat zrównoważonej żywności i stylu życia. W marcowym wyjeździe do partnerskiej szkoły w Turcji wzięło udział trzynaście uczennic z Polskiego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie. Uczennice pojadą tam jeszcze we wrześniu tego roku. Natomiast wizyty tureckich uczniów zaplanowano na czerwiec i grudzień. Przyjazd uczniów z Turcji W tym tygodniu nadszedł czas na rewizytę, podczas której uczniowie gimnazjum będą dzielić się ze swoimi kolegami i koleżankami z Turcji doświadczeniami wyniesionymi z organizacji imprez charytatywnych. Do Czeskiego Cieszyna przyjechało w poniedziałek 6 czerwca dwanaścioro uczniów i trzech nauczycieli z Turcji. Zostaną oni do piątku 10 czerwca. Podczas tego pobytu tureccy uczniowie będą mogli przyjrzeć się z bliska organizacji "Kwiatu Morwy", czyli pokazu mody, z którego dochód zostanie przekazany na cele charytatywne. W…

czerwiec062022

Pogotowie językowe. O „opiekaniu parówek”

Właśnie rozpoczął się sezon jajecznic, grillów i pieczenia kiełbasek, a z nim problem z doborem odpowiedniego słownictwa. Ponieważ sama nie jadam mięsa i podczas ogniska piekę co najwyżej jabłka, na problem z kiełbasą zwrócił mi uwagę mój znajomy, który od lat mieszka na Zaolziu. Kolega co roku, gdy nastaje sezon wiosenno-letni, nie może się nadziwić, dlaczego na Zaolziu ludzie ‘opiekają parówki’. Pamiętam, gdy ktoś lata temu zaprosił mnie po raz pierwszy na 'opiekanie parówek'. Towarzyszyło temu uczucie ulgi, że w związku z tym, że nie jem mięsa, nie muszę zastanawiać się, jak "opiec parówkę" na ognisku. Przeszło mi też przez myśl, że w Czechach jakość wędlin jest tak zła, że zdesperowani Zaolziacy muszą piec parówki zamiast kiełbasy. O ile każdy Zaolziak wie, co ma przynieść, gdy zaproszą go na ‘opiekanie parówek’, o tyle osoba polskojęzyczna, który nigdy wcześniej nie miała styczności z Zaolziem, będzie musiała dopytać, o co chodzi. W języku polskim ‘parówka’ to wędlina, którą znamy z hot dogów,…

czerwiec062022

Parostatek i marynarze w Beskidach? Wszystko możliwe na festynie oldrzychowickiej szkoły

OLDRZYCHOWICE, GUTY / Sezon festynowy w pełni. W zeszłą sobotę dzieci, rodzice, babcie dziadkowie i sympatycy szkoły spotkali się na festynie polskiej szkoły w Oldrzychowicach. Tym razem czerwcowa zabawa szkolna odbył się w ogrodzie Domu PZKO w Gutach. Motywem przewodnim było morze. Festyn rozpoczął się od występu przedszkolaków, którzy w strojach marynarzy zaprezentowali układy taneczne do trzech piosenek, w tym do niezapomnianego przeboju Krzysztofa Krawczyka "Parostatek". Następnie wystąpili uczniowie, którzy zagrali fragment sceny z bajki muzycznej "O dwóch takich, co ukradli księżyc". Nie zabrakło również głównych bohaterów, Jacka i Placka, czyli Anny Böhm i Natalii Roik. Na koniec wystąpił zespół Małe Oldrzychowice. Dzieci w strojach góralskich przedstawiły folklor Beskidu Śląskiego. Malowanie kamieni, przejażdżka kucykiem, strzelanie z pistoletów na kulki Organizatorzy przygotowali wiele atrakcji dla dzieci. Przedszkolaki i uczniowie mogli wziąć udział w kole szczęścia. Swoje umiejętności plastyczne można było szlifować w czasie warsztatów malowania kamieni. Przygotowano również stoisko, na którym malowano twarze, więc ogród Domu PZKO w Gutach bardzo szybko…

czerwiec032022

„Oszeldówka” cieszyła się sporym powodzeniem. Były występy, loteria, wystawa i warsztaty dla dzieci

NIEBORY / W minioną sobotę w Nieborach goście zebrani w ogrodzie obok Domu PZKO im. Pawła Oszeldy bawili się na "Oszeldówce". Pomimo niepewnej pogody przyszło wielu amatorów tej sztandarowej dla nieborowskiego koła imprezy plenerowej. Na scenie wystąpiły zespoły folklorystyczne i dzieci z miejscowych szkół. Tradycyjnie można było wziąć udział w loterii fantowej, a dzieci uczestniczyły w warsztatach drukowania tkanin. W części folklorystycznej wystąpiły zespoły z zagranicy - Zespół Regionalny Jasieniczanka z Polski oraz kapela Capkovci zo Skalitego ze Słowacji. Nie mogło zabraknąć chóru Godulan-Ropica, który wystąpił pod batutą Alojzego Suchanka. Widzów zachwyciły szczególnie dzieci z miejscowego polskiego przedszkola i szkoły. Utalentowani wokaliści z Nieborów i okolicy Natomiast miejscowi wykonawcy zaprezentowali się we współczesnym repertuarze. Na scenie wystąpili finaliści Festiwalu Piosenki Dziecięcej z Nieborów i okolicy. Jako pierwszy zaprezentował się Daniel Pustówka, który wystąpił na scenie również ze swoim rodzeństwem - Heleną i Bogdanem. Daniel uczęszcza do polskiej szkoły w Trzyńcu. W tej szkole uczą się też Tereza Kraus i Anna…

czerwiec022022

Letnia atrakcja już od soboty. Pociągiem turystycznym z Cieszyna do Ostrawy

Już od 4 czerwca będzie można przejechać się specjalnym pociągiem turystycznym z audio przewodnikiem po terenach zagłębia ostrawsko-karwińskiego. Pociąg będzie odjeżdżał z dworca kolejowego w Ostrawie i z Cieszyna (PL), a jego stacja końcowa będzie znajdować się w Josefovej Jámie, w pobliżu ostrawskiego zoo. Pociągi będą kursować do połowy września. Obie trasy biegną starmi liniami, które w przeszłości były wykorzystywane do transportu węgla z kopalni w Karwinie. Uczestnicy będą mogli zobaczyć wyjątkowe pogórnicze krajobrazy i pozostałości po przemyśle ciężkim, a dzięki komentarzowi audio i panelom informacyjnym na każdym przystanku będą mogli zapoznać się z historią tego obszaru. Połączenie przejażdżki pociągiem z wizytą w ostrawskim zoo W tym roku pociągi turystyczne będą kursować na dwóch trasach. Pierwsza z nich, podobnie jak w ubiegłym roku, rozpocznie się i zakończy na stacji Ostrava-střed. Będzie to dwugodzinna wycieczka po bocznicach górniczych z audio przewodnikiem. Druga trasa rozpocznie się w Cieszynie, będzie przebiegać przez poszczególne przystanki w pogórniczym krajobrazie, a zakończy się na stacji Josefova…

czerwiec012022

Jubileusz w rytmie serca. Uczniowie i absolwenci polskiej szkoły w Trzyńcu wystawili wspaniały spektakl [zdjęcia, wideo]

TRZYNIEC / Trwający trzy godziny spektakl muzyczny, w którym wystąpiło ok. 300 dzieci, zakończył się piosenką Lady Pank „Każdy kij ma dwa końce”. Aktorzy i muzycy w rytmie serca wyśpiewali frazę „Potrzeba nie raz i pół świata obejść, by się przekonać, jak to w domu jest”, sprawiając, że niejednemu widzowi zakręciła się w oku łza wzruszenia. Przedstawienie, które wystawili uczniowie i absolwenci polskiej szkoły w Trzyńcu, przeszło najśmielsze oczekiwania widzów. Swoim rozmachem i profesjonalnym przygotowaniem wprawiło w zachwyt nie tylko rodziców, ale i wszystkich zgromadzonych. Rok przygotowań Szkoła Podstawowa i Przedszkole im. Gustawa Przeczka z Polskim Językiem Nauczania w Trzyńcu przygotowywała się ponad rok do jubileuszu 170-lecia założenia pierwszej szkoły i 90-lecia szkoły wydziałowej w Trzyńcu. W realizację bajki muzycznej opartej na powieści Kornela Makuszyńskiego „O dwóch takich, co ukradli księżyc” zaangażowani byli uczniowie (250 uczniów i 50 przedszkolaków), rodzice, absolwenci i nauczyciele. Dzięki wspólnemu wysiłkowi we wtorek 31 maja w Domu Kultury TRISIA w Trzyńcu zaproszeni widzowie mogli…

maj302022

Dyrektor Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie z wizytą na Żwirkowisku

CIERLICKO / W zeszłym tygodniu przyjechał z wizytą do Cierlicka Paweł Pawłowski, dyrektor Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie. Celem wizyty było omówienie współpracy dotyczącej obchodów 90. rocznicy katastrofy, w której zginęli Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura. Wizyta miała miejsce w czwartek 26 maja. Gościa z Dęblina podjęli na Żwirkowisku i w Domu Polskim Żwirki i Wigury prezes miejscowego koła Elżbieta Štěrba-Molenda i wiceprezes Jan Przywara. Podczas spotkania Paweł Pawłowski zaprosił miejscowe koło do organizacji wystawy, która ma się odbyć na przełomie sierpnia i września w Muzeum Śląska Cieszyńskiego we współpracy z Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie. W planach jest również zorganizowanie konferencji. Zbliża się okrągła rocznica katastrofy w Cierlicku W tym roku miła 90 lat od katastrofy na na zboczach kościeleckiego wzgórza, w której zginęli Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura. Żwirkowisko jest wyjątkowym miejscem na mapie miejsc pamięci Zaolzia. Upamiętnia ono nie tylko katastrofę lotniczą z 11 września 1932 roku, ale mówi też o historii kilku pokoleń miejscowych Polaków, którzy…

maj292022

W Cierlicku odnaleziono księgę pamiątkową sprzed trzydziestu lat. Są w niej cenne wpisy gości Żwirkowiska

CIERLICKO / Dwa tygodnie temu wiceprezes cierlickiego koła PZKO Jan Przywara podczas porządków w Domu Polskim odnalazł księgę pamiątkową z Małego Muzeum Żwirki i Wigury. Księga, która była wystawiona w muzeum urządzonym w 1980 roku przez Klub Młodych, od lat uważana była za zaginioną. Odnalazła się po prawie trzydziestu latach. Są w niej wpisy takich osobistości, jak siostra Stanisława Wigury czy brat Franciszka Żwirki. Możesz powiedzieć, jak to się stało, że księga się zgubiła? To się stało w latach dziewięćdziesiątych - ostatni wpis w księdze jest z 1993 roku, więc w okolicach tego roku musiała nam zaginąć. Po likwidacji Małego Muzeum Żwirki i Wigury księgę trzymaliśmy w szafce w restauracji, która znajdowała się naprzeciwko działki, na której stanął później Dom Polski Żwirki i Wigury. Tam mieliśmy wydzielone miejsce na cenne rzeczy miejscowego koła. Oprócz nas, swoje miejsca mieli jeszcze strażacy i Jednota/Jedność. Ta księga też czasami była u mnie w domu. Niestety nie mieliśmy własnej siedziby. W tym czasie dopiero…

maj262022

7 piosenek nie tylko dla mam. Specjalnie dla Was przygotowaliśmy listę na Dzień Matki

Z okazji Dnia Matki przygotowaliśmy dla państwa siedem piosenek nie tylko dla mam, ale i dla dzieci, niezależnie od wieku. Uwaga! Wysłuchanie ich nie obejdzie się bez chusteczek. Na początek proponuję utwór "Pieśń o matce" skomponowany w 1933 roku przez Zygmunta Białostockiego do słów Tadeusza Żeromskiego. Choć piosenka znana jest najbardziej z wykonania niezapomnianego Mieczysława Fogga, warto wysłuchać oryginalnej, mniej znanej wersji tej piosenki w wykonaniu aktora operetkowego i piosenkarza Stefana Witasa. https://www.youtube.com/watch?v=waLVKQhuEJY Drugi utwór to pieśń "Matko moja, ja wiem" w wykonaniu jednego z najwspanialszych bas-barytonów w historii opery, Bernarda Ładysza. Autorem tekstu jest ukraiński poeta Andrij Małyszko (autor tłumaczenia na język polski jest nieznany). Muzykę napisał Platon Majbroda. https://www.youtube.com/watch?v=e2yvjatUjpY Autorem słów kolejnej piosenki jest Wojciech Młynarskich. Muzykę skomponował do niej polski dyrygent i kompozytor pochodzenia bułgarskiego Panajot Bojadżijew. Ten utwór znają pewnie wszyscy, a jeżeli nie, to zapraszam do wysłuchania piosenki o tej, która jako jedyna "dostrzegała w durnym świecie tym jakiś ład". https://www.youtube.com/watch?v=oasNg-d-luA Kolejne dwa utwory w…

maj252022

W wolierze La Pampa pojawiły się młode. Wśród nowych mieszkańców zoo w Ostrawie są pisklęta i jeden ssak

OSTRAWA / Woliera La Pampa jest największą wolierą spacerową Ogrodu Zoologicznego w Ostrawie. Zwiedzający mogą zobaczyć w niej z bliska kilka przedstawicieli ptaków południowoamerykańskich, a także jeden gatunek ssaka. Woliera działa od trzech lat, a niektóre gatunki wydały już na świat młode. W tym roku również pojawiły się maluchy. Woliera La Pampa, która została otwarta w 2020 roku, jest częścią kompleksu hodowlano-wystawienniczego Południowej Ameryki. Nazwa woliery pochodzi od prowincji La Pampa w Argentynie – stąd są właśnie gatunki zwierząt zamieszkujące wolierę. Większość zwierząt jest hodowana w parach lub grupach hodowlanych, nic więc dziwnego, że niektórzy mieszkańcy już zaczęli się rozmnażać. Drugi rok z rzędu młode mają rożeńce żółtodziobe. Małe kaczątka opuszczają gniazdo zaraz po wykluciu się, są porośnięte puchem i widywane są na jeziorku najczęściej w towarzystwie rodziców. Po raz drugi zagnieździła się również jedna z par ibisów szaroskrzydłych. W zeszłym roku udało im się wyhodować jedno pisklę. W tym roku rodzice dalej wysiadują jaja, jednak hodowcy mają nadzieję, że…

maj242022

Pogotowie językowe. Gdy frajer frajerowi nierówny…

Fałszywi przyjaciele, czyli identyczne słowa pod względem formy występujące w różnych językach, ale odmienne znaczeniowo, to temat rzeka. Osobom wielojęzycznym, ale także uczącym się języków obcych, słowa zdradliwe przysparzają wielu kłopotów. Mogą być również przyczyną zabawnych sytuacji. Szczególnie śmieszne pomyłki zdarzają się w przypadku języków słowiańskich. Jednym z takich problematycznych słów, które występuje zarówno w języku polskim, języku czeskim i gwarze, jest słowo ‘frajer’. Zacznijmy od wyjaśnienia, co oznacza ‘frajer’ w języku czeskim i w gwarze - ponieważ w obu językach słowo to oznacza to samo. Frajer to mężczyzna, młodzieniec lub chłopak, który się popisuje przed innymi swoimi umiejętnościami. Frajer to również mężczyzna dobrze ubrany, elegancik. Frajerem może być mężczyzna, który zachowuje się odważnie, jest nieustraszony. Frajer to również ktoś, kto potrafi zrobić coś naprawdę dobrze. Frajerem można również nazwać kochanka lub zalotnika. Jak widzimy, słowo ‘frajer’ w języku czeskim i w gwarze ma zabarwienie pozytywne lub neutralne. A jak jest w języku polskim? Frajer to potocznie mężczyzna naiwny i…

maj202022

Zaolzie również broniło Hali Jaworowej przed zabudową. Co się stanie z symbolem kultury wołoskiej?

BRENNA / W poniedziałek 16 maja odbyła się nadzwyczajna sesja Rady Gminy Brenna, na której radni podczas głosowania uchylili kwietniowe uchwały umożliwiające zagospodarowanie Hali Jaworowej. Głosowanie przebiegło po burzliwej debacie, na której obecny był przedstawiciel inwestora, mieszkańcy Brennej oraz miłośnicy gór i przyrody. Swój głos sprzeciwu wobec planów budowy na Hali Jaworowej kompleksu hotelowo-wypoczynkowego wyrazili również w formie listu otwartego przedstawiciele zaolziańskich organizacji oraz osoby prywatne. Dyskusja na temat zagospodarowania Hali Jaworowej toczy się od lat. Nabrała jednak szczególnego tempa po tym, jak w kwietniu tego roku radni Gminy Brenna na nadzwyczajnej sesji przyjęli uchwałę w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Brenna dla terenu Hali Jaworowej i zbocza góry Kotarz". Uchwała ta dała zielone światło na przeprowadzenie inwestycji na Hali Jaworowej, które bezpowrotnie zniszczyłyby unikatowe pod względem przyrodniczym i kulturowym miejsce w Beskidzie Śląskim. To wywołało protest mieszkańców Brennej, miłośników gór, przyrody i turystyki nie tylko ze Śląska Cieszyńskiego, ale i spoza jego…

maj132022

Przetarła szlaki kolejnym pokoleniom kobiet w górach. Rok 2022 rokiem Wandy Rutkiewicz [unikatowe zdjęcia]

13 maja 2022 roku minie 30 lat od śmierci wybitnej himalaistki. Z tej okazji Sejm ustanowił, że rok 2022 będzie Rokiem Wandy Rutkiewicz. Myślę, że miłośnicy gór przyjęli tę decyzję z radością - Wanda jest nie tylko jedną z najwybitniejszych Polek, ale i jedną z najważniejszych postaci światowego himalaizmu. Rok 2022 to świetna okazja, aby zainteresować się życiem i dokonaniami tej niezwykle inspirującej kobiety. – Wanda Rutkiewicz zdobyła wiele nagród i odznaczeń. Rzeczywiście, nikt tak jak Polka nie walczył o przełamanie męskiej hegemonii w światowym alpinizmie i właściwą w nim rolę kobiet – podkreślono w uchwale. Zyskała sławę, a jej wyczyny były znane na całym świecie. Była pierwszym Polakiem (i Polką) oraz trzecią kobietą w historii, która weszła na Mount Everest, a także była pierwszą kobietą, która stanęła na najtrudniejszym do zdobycia szczycie K2. Była również pionierką kobiecego himalaizmu na świecie. Od siatkówki do alpinizmu Wanda Rutkiewicz urodziła się w Pługianach na Litwie w 1943 roku i tuż po wojnie…

maj132022

Dokładnie 33 lata temu Żwirkowisko odwiedził Jerzy Kukuczka. Dziękował Polakom z PZKO za dbanie o pamięć o lotnikach

Dokładnie 33 lat temu, 13 maja 1989 roku, do księgi pamiątkowej małego Muzeum Żwirki i Wigury wpisał się Jerzy Kukuczka. Kilka miesięcy później jeden z najwybitniejszym himalaistów w historii zginął na południowej ścianie Lhotse. Żwirkowisko to wyjątkowe miejsce pamięci nie tylko dla Zaolziaków, ale również dla Polaków z Polski i innych stron świata. W ciągu dziewięćdziesięcioletniej historii swojego istnienia odwiedziło je wiele znaczących osób. Jednym z nich był Jerzy Kukuczka, który swoją obecność w maju 1989 roku zaznaczył również w księdze pamiątkowej. Jest to o tyle ważny wpis, że kilka miesięcy później - 24 października 1989 roku - Jerzy Kukuczka zginął w trakcie zdobywania Lhotse (8516 m n.p.m.). Miejsce tragedii tych, którzy kochali przestrzeń i sport "Odwiedzenia miejsca tragedii Wielkich Polaków, którzy kochali przestrzeń i sport, jest dla mnie wielkim przeżyciem. Dziękuję Polakom z PZKO, dzięki którym to miejsce jest upamiętnione, pozwala przerobić mnie i wielu innym kolejną lekcję historii Polski". Podpisano: Jerzy Kukuczka, 12 maja 1989. Zdjęcie Jerzego Kukuczki…

maj112022

Muzeum Ziemi Cieszyńskiej gospodarzem otwarcia Nocy Muzeów w Czechach. W imprezę włączyły się też polskie instytucje

CZESKI CIESZYN / W tym roku Muzeum Ziemi Cieszyńskiej (Muzeum Těšínska) będzie gospodarzem ogólnokrajowego otwarcia 18. edycji Nocy Muzeów, które odbędzie się w piątek 20 maja o godz. 14.00 w Ośrodku Kultury „Strzelnica” w Czeskim Cieszynie. Patronat nad imprezą objął hetman województwa morawsko-śląskiego Ivo Vondrák oraz burmistrz Czeskiego Cieszyna Gabriela Hřebačková. Program dla publiczności rozpocznie się o godz. 18.00 w Budynku Historycznym Muzeum Ziemi Cieszyńskiej oraz w ponad 30 innych miejscach po obu stronach rzeki Olzy - w Czeskim Cieszynie i Cieszynie. W uroczystości otwarcia wezmą udział przedstawiciele Stowarzyszenia Muzeów i Galerii Republiki Czeskiej, Ministerstwa Kultury RC, województwa i urzędów wojewódzkich oraz inni goście. Czeka nas szereg atrakcji - Noc Muzeów w ciągu tych wszystkich lat stała się bardzo popularna. W tym roku w ramach Nocy Muzeów odbędzie się kilka wydarzeń w województwie morawsko-śląskim. Bardzo się cieszę, że ogólnokrajowe otwarcie Nocy Muzeów odbędzie się w naszym Muzeum Ziemi Cieszyńskiej. Przygotowano naprawdę bogaty program z udziałem wielu instytucji kultury, kościołów, ale…

maj112022

Bądź dobra, cicha i pielęgnuj kwiaty, a może zakocha się w tobie książę z bajki. Felieton

Na scenie Teatru Lalek „Bajka” jakiś czas temu odbyła się premiera spektaklu dla dzieci "O 3 królewnach i 3głowym smoku". Ostatni spektakl ze Skarpetką w roli głównej wywarł na mnie i mojej córce ogromne wrażenie, więc nie zastawiałyśmy się długo, czy iść. Gdy zobaczyłam w tytule nowego przedstawienia królewny, liczyłam na to, że temat zostanie pociągnięty niestandardowo. Bajki z królewnami mają sens, ale tylko wtedy, gdy przełamują stereotypy. O, święta naiwności! Jakże się pomyliłam. O czym więc był spektakl? Była to historia o trzech królewien i złym smoku, który chce je poślubić. Na dworze oprócz nich żył jeszcze ich ojciec – stary, wycofany i mało decyzyjny król – oraz błazen Kacper, który starał się ogarnąć całą historię. Pierwsza królewna o wdzięcznym imieniu Kapryśka była - jak się można domyślić - rozkapryszona, roszczeniowa i niezwykle głośna. Gdy smok przylatuje, aby ją poślubić, królewna akurat dostaje ataku histerii, a trzygłowa poczwara nie wytrzymuje nerwowo i ją pożera. Na szczęście – jak się…

maj102022

UFO nad Śląskiem Cieszyńskim, zmagania z polską ortografią i zabawy z krasnoludkami. Bystrzyca nie boi się wyzwań

BYSTRZYCA / W niedzielę 8 maja w Domu Polskim w Bystrzycy można było wziąć udział w dyktandzie oraz wysłuchać wykładu prof. Daniela Kadłubca. Bohaterką trzeciego spotkania z cyklu „Spotkań rodzinnych z językiem ojczystym" była tym razem polska pisarka pozytywistyczna Maria Konopnicka. Organizator zadbał również o odpowiednie zajęcia dla najmłodszych. - Rok 2022 został ogłoszony m.in. rokiem Marii Konopnickiej. Chcieliśmy więc w ten sposób uczcić tę wybitną pisarkę. Uczniowie z bystrzyckiej szkoły podstawowej zarecytują wiersze, natomiast na dole odbywają się warsztaty nawiązujące do bajki "O krasnoludkach i sierotce Marysi". Następnie odbędzie się dyktando, a później wykład profesora Kadłubca na temat piśmiennictwa na Ziemi Cieszyńskiej. Na koniec podsumujemy dyktando - zapowiedziała Lucyna Škňouřil, prezes MK PZKO w Bystrzycy. Tekst dyktanda przygotowała Grażyna Roszka, nauczycielka z Trzyńca i członkini zarządu miejscowego koła. Prace sprawdzała autorka wraz z kilkoma nauczycielkami z bystrzyckiej szkoły podstawowej. Na zakończenie spotkania podsumowano wyniki zmagań z polską ortografią i omówiono najczęściej pojawiające się błędy. Najwięcej problemów sprawiły uczestnikom przecinki oraz takie…

maj062022

Kurs jazdy na łyżwach dobiega końca. Dzieci z trzynieckich szkół i przedszkoli są zachwycone!

TRZYNIEC / Trwający od marca pilotażowy projekt zorganizowany przez miasto Trzyniec we współpracy z klubem Hokejowym Stalownicy Trzyniec powoli dobiega końca. Przed dziećmi jeszcze parę spotkań. Zakończenie kursu planowane jest na 25 maja. Kurs jazdy na łyżwach dla dzieci w wieku od 4 do 7 lat przebiega od marca do maja na tutejszym lodowisku zwanym popularnie Mini Werk Arena. Celem projektu jest wsparcie zdrowego stylu życia i nabycie przez dzieci zdrowych nawyków. Do projektu zakwalifikowały się dwie szkoły podstawowe z Trzyńca (PSP im. Gustawa Przeczka i PSP Oldrzychowice) oraz przedszkola z Lesznej i Oldrzychowic. "Na początku kursu niektóre dzieci nie potrafiły stanąć na łyżwach, a teraz jeżdżą same" Po tych kilku tygodniach cotygodniowych treningów pod okiem trenerów Stalowników u dzieci widać ogromne postępy na lodzie. Na początku kursu niektóre dzieci nie potrafiły stanąć na łyżwach, a teraz jeżdżą same. – Jestem bardzo zaskoczona, bo nasze dziewczynki nigdy nie stały na łyżwach. Mówiły, że się bardzo boją. A dzisiaj jeżdżą tak pięknie... Obiecały mi, że mi pokażą, jak…

maj052022

Uosobienie ducha lasu, oś świata czy falliczny symbol płodności? Czym dla dawnych mieszkańców Europy był słup majowy?

Stawianie maja w tej postaci, jaką znamy z imprez organizowanych przez koła PZKO, jest jedynie reliktem dawnych wierzeń. Choć forma maja w postaci ozdobionego drzewka się nie zmieniła, to sens stawiania majowego słupa jest dzisiaj zupełnie inny. Dziś stawianie maja jest pretekstem do spotkania się w gronie bliskich i znajomych w formie nawiązującej do miejscowego folkloru. Setki lat temu stawianie słupa majowego znaczyło o wiele więcej. Zielone przyozdobione drzewko jest reliktem czasów, gdy Europę porastał gęsty las, ludzie wierzyli, że drzewa mają duszę, a obrzędy zaklinające rzeczywistość miały sprawić, że przyroda będzie dla nich ludzi łaskawa. Stawianie maja (słupa majowego, drzewka majowego, maika) było rozpowszechnione w wielu miejscach Europy i odgrywało wielką rolę w wiosennej obrzędowości ludności rolniczej. Wiosną, wczesnym latem lub w dzień letniego przesilenia ścinano drzewa w lesie, które stawiano pośrodku wsi. Czasami ścinano tylko gałęzie i przystrajano nimi wszystkie domy. Intencją tego zwyczaju było sprowadzenie błogosławieństwa na domy i ich mieszkańców, pobudzenie sił wegetatywnych budzących się po…

maj042022

Dzieci zrobią odlew podkowy i obwód elektryczny. Już za tydzień odbędą się Międzynarodowe Igrzyska Rzemieślnicze

TRZYNIEC / Uczniowie szkół podstawowych i przedszkolaki będą mogli wykazać się umiejętnościami, zręcznością i znajomością warsztatu rzemieślniczego. Średnia Szkoła Zawodowa Huty Trzynieckiej organizuje dwudniowe Międzynarodowe Igrzyska Rzemieślnicze dla wszystkich uczniów z Trzyńca i okolic. Dziewiąta edycja imprezy odbędzie się 11 i 12 maja (środa i czwartek). Uczniowie szkół podstawowych wezmą udział w zadaniach konkursowych o charakterze teoretycznym i praktycznym. – Uczniowie będą musieli na przykład podłączyć prosty obwód elektryczny, wykonać ołowiany odlew podkowy, złożyć figurę geometryczną z miedzianych rurek lub wykonać miedzianą piszczałkę według schematu – wylicza Aleš Adamus, dyrektor Średnia Szkoła Zawodowa Huty Trzynieckiej. - Chcemy znowu dzieciom pokazać, że dziedziny techniczne mogą być interesujące, wciągające i zabawne. Ale przede wszystkim przydatne w późniejszym wykorzystaniu w praktyce, jeśli uczniowie wybiorą je jako swoją drogę edukacji – dodaje dyrektor szkoły. W zawodach wezmą również udział dzieci z polskich szkół Co roku do udziału w Międzynarodowych Igrzyskach Rzemieślniczych zapraszane są także dzieci z lokalnych przedszkoli, które ćwiczą motorykę na poszczególnych stanowiskach.…

maj032022

„Nie rozmawiamy o wojnie. Pytamy się, co potrzebują, jak im możemy pomóc”. Pół dnia w Amosie z dziećmi z Ukrainy [reportaż]

W domu rekolekcyjnym przy Kościele pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Czeskim Cieszynie od początku marca mieszkają dzieci z domu dziecka z Łucka w obwodzie wołyńskim na Ukrainie. Dzieci wraz ze swoimi opiekunkami znalazły tam schronienie po ucieczce z ogarniętej wojną Ukrainy. Dzięki naszej znajomej, która jako wolontariuszka pomaga przygotowywać śniadania dla dzieci, kilka tygodni temu udało mi się pobyć z dziećmi przez kilka godzin. Początkowo ksiądz koordynujący pobyt ukraińskich dzieci był niechętny, aby o dzieciach pisano w prasie. Muszę przyznać, że zaimponował mi taką postawą, która, jak się okazało, była wynikiem wspólnej decyzji podjętej z opiekunkami wychowanków domu dziecka. - Dzieci mają się teraz dobrze. Są jeszcze małe. Nie zdają sobie sprawy z tego, co się dzieje na Ukrainie. Wiedzą, że jest wojna, ale nic poza tym. Nie chcemy ich dodatkowo stresować – argumentował ks. Lukáš. Ksiądz zgodził się na reportaż pod warunkiem, że nie będę robić zdjęć pokazujących twarze dzieci. Umawiamy się więc, że spędzam z dziećmi, i jeżeli…

maj012022

W Wędryni w stawianie maja są zaangażowani wszyscy. Jedni duchem, inni fizycznie

WĘDRYNIA / Jak co roku, pod Czytelnią w Wędryni stanął maj. Postawili go członkowie wędryńskiego koła PZKO. W tym roku trafiło się wyjątkowo okazałe drzewo, którego postawienie kosztowało stawiających wiele wysiłku. Nie pozostaje nic innego, jak trzymać kciuki, aby udało się go upilnować. - Jest to już długoletnia tradycja wędryńskiego koła. Z początku była to skromna impreza, która powstała z inicjatywy gimnastyków. Potem przyłączała się do niej młodzież, Klub Kobiet, Klub Seniora. Z biegam czasu zrodziła się z tego impreza całego koła - powiedział Bogusław Raszka, prezes MK PZKO Wędrynia. - Stawianie maja w Wędryni pamiętam odkąd byłem dzieckiem. Drzewo na dzisiejszy maj przyjechało spod Małego Ostrego. A kto dzisiaj jest zaangażowany w stawianie maja? Wszyscy! Jedni duchem, inni fizycznie - powiedział Andrzej Zemene, jeden ze stawiających. Nie wystarczy postawić, trzeba upilnować Pilnowanie maja nie jest takie proste i wiąże się z nielada wysiłkiem. - Chłopcy muszę pieczołowicie pilnować, żeby nikt go nie ukradł. Tradycja jest taka, że ukraść go…

kwiecień292022

Leśniczówka w Oldrzychowicach pękała w szwach. Przedszkolaki zagrały „Królewnę Śnieżkę”

OLDRZYCHOWICE / Wczoraj po południu dzieci z polskiego przedszkola w Oldrzychowicach wystąpiły przed swoimi rodzicami i innymi członkami rodziny w inscenizacji bajki "Królewna Śnieżka" na podstawie opracowania Urszuli Kozłowskiej. Leśniczówka w Oldrzychowicach dosłownie pękała w szwach. Historia o Królewnie Śnieżce, siedmiu krasnoludkach, Złej Królowej i zwierzątkach zrobiła ogromne wrażenie na widzach. Były momenty wzruszenia i radości. Była wspaniała scenografia i kostiumy oraz wyśmienici aktorzy. Wszyscy świetnie się bawili, zarówno widzowie, jak i grający. Główne role zagrały starszaki, maluchy natomiast wcieliły się w role leśnych zwierzątek. Oklaskom nie było końca. Mamy wspaniałych rodziców, którzy zawsze nam pomagają O krótką rozmowę na temat przygotowań do występu poprosiliśmy Olgę Bocek, nauczycielkę z polskiego przedszkola w Oldrzychowicach. Scenografia wygląda imponująco. Nie powstydziłby się jej teatr profesjonalny. Kto ją wykonał? Całą scenografię zrobił mąż pani Basi, naszej nauczycielki, razem z mężem naszej pani kucharki. Mój mąż natomiast akompaniował i przygotował muzykę. Czy korzystali państwo z gotowej inscenizacji? Tak. Wykorzystaliśmy inscenizację "Królewna Śnieżka" na podstawie opracowania…

kwiecień282022

Pogotowie językowe. Co to jest igrek? I jak wymawiać skrótowiec 'HTML’?

Dziś będzie o alfabecie, poprawnym czytaniu polskiego alfabetu i literach, których w polskim alfabecie nie ma. Na palącą potrzebę wyjaśnienia tych kwestii zwrócił mi uwagę mój mąż informatyk, który pracując w środowisku polskojęzycznym, sam musiał się nauczyć poprawnego czytania takich skrótowców, jak: HTML, JPG, XML. Zanim mój mąż zaczął pracować w środowisku polskojęzycznym, wymawiał te skrótowce w następujący sposób: HTML [wym. hy-ty-my-ly], JPG [wym. jy-py-gy], XML [wym. ksy-my-ly]. Na marginesie warto zaznaczyć, że choć użytkownikom języka może się wydawać, że wypowiadają te wszystkie litery w skrótowcach bez żadnej samogłoski, to w rzeczywistości tak nie jest. Nie da się wypowiedzieć takich spółgłosek, jak 'h', 't', 'm', 'l' szybko po sobie bez użycia samogłoski, tak aby ciągle było wiadomo, o jaki skrótowiec chodzi. (Może jest to jakiś sposób na wyjaśnienie Czechowi uczącemu się języka polskiego, jak wymawiać głoskę 'y'?). Jak więc wymówić 'HTML'? Wracając jednak do tematu. Poprawna wymowa powyższych skrótowców w języku polskim jest następująca: HTML - [wym. ha-te-em-el] JPG -…

kwiecień272022

Państwa pomoc, solidarność oraz wsparcie są dla nas bardzo ważne i niezwykle potrzebne. „Wspólnota Polska” dziękuje za pomoc uchodźcom

Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" dziękuje Polakom z Zaolzia za wsparcie finansowe na rzecz uchodźców z Ukrainy. Podczas marcowego koncertu "Solidarni z Ukrainą", kiermaszu oraz zbiórki zebrano 132 215 koron czeskich. Jedną trzecią sumy przekazano Stowarzyszeniu „Wspólnota Polska”, która od początku wojny pomaga Polakom z Ukrainy. "W imieniu Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" serdecznie dziękuję za przekazanie środków finansowych na rzecz pomocy uchodźcom z Ukrainy, świadczonej przez nasze Stowarzyszenie. Państwa pomoc, solidarność oraz wsparcie są dla nas bardzo ważne i niezwykle potrzebne" - czytamy w liście prezesa Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Dariusza Piotra Bonisławskiego do prezes Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej Heleny Legowicz. Domy Polonii zamienione na miejsca pobytu Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" pomaga Polakom z Ukrainy, w tym głównie matkom z dziećmi, które uciekły z obszarów objętych wojną. Organizuje pomoc w postaci wyżywienia, miejsc pobytu, transportu i opieki. Na potrzeby uchodźców Stowarzyszenie przeznaczyło miejsca noclegowe w Domach Polonii w Pułtusku i Ostródzie, a także pomieszczenia w mniejszych Domach Polonii - w Warszawie, Krakowie, Rzeszowie,…