Spotkanie na temat pisania projektów. Zaprasza ZG PZKO i Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie”
CZESKI CIESZYN / Za tydzień w czwartek 21 kwietnia w siedzibie Zarządu Głównego PZKO odbędzie się spotkanie dotyczące pisania projektów. Chęć uczestnictwa należy zgłosić wcześniej. Zarząd Głównego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej oraz Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" zapraszają na spotkanie informacyjne dotyczące pisania projektów oraz ich prowadzenia i rozliczania. Spotkanie odbędzie się 21 kwietnia 2022 roku o godz. 17.00 w siedzibie Zarządu Głównego PZKO przy ul. Strzelniczej 28 w Czeskim Cieszynie, w sali konferencyjnej Bajka. Uczestnictwo w spotkaniu należy zgłosić w terminie do 19 kwietnia 2022 roku na adres e-mailowy zg@pzko.cz lub telefonicznie +420 777 710 628.
Bogumin pomógł w znalezieniu mężczyzny z Mołdawii. Chory mężczyzna zgubił się w trakcie podróży
BOGUMIN / Bogumiński dworzec kolejowy jest w ostatnich tygodniach miejscem, w którym koncentrują się smutne losy uciekających przed wojną. Zdarzyła się tutaj jednak też historia, która ma szczęśliwe zakończenie. Dwa tygodnie temu z przedstawicielami Bogumina skontaktowała się wolontariuszka z dworca we Wrocławiu z prośbą o pomoc w poszukiwaniu 26-letniego Mołdawianina, który zgubił się w trakcie przesiadki w Boguminie. Poszukiwała go zrozpaczona rodzina, która poprosiła z kolei o pomoc polskich wolontariuszy. Chory psychicznie mężczyzna stracił dokumenty i telefon, więc polscy wolontariusze nie mieli innego wyjścia, jak rozpocząć szeroko zakrojone poszukiwania na całej trasie. Zwrócili się też do pracowników Urzędu Miasta w Boguminie z racji tego, że w mieście znajduje się węzeł kolejowy o znaczeniu międzynarodowym. Straż Miejska rozpoznała mężczyznę - Wolontariuszka z Polski skontaktowała się z nami za pośrednictwem mediów społecznościowych. Poprosiła o pomoc w poszukiwaniach mężczyzny chorego na schizofrenię. Dołączyła też jego zdjęcie – powiedział Petr Wojnar z wydziału organizacyjnego Urzędu Miasta Bogumina. Zdjęcie poszukiwanego mężczyzny trafiło również do bogumińskiej…
Na ból gardła i suchoty. Zobacz, dlaczego warto było mieć w domu palmę wielkanocną
Dziś Niedziela Palmowa, która rozpoczyna Wielki Tydzień. Dzień ten został ustanowiony na pamiątkę wjazdu Chrystusa do Jerozolimy na osiołku. Mieszkańcy miasta witali Jezusa z radością – słali pod jego stopy zielone gałązki i płaszcze. Tego dnia w kościele katolickim święci się palmy. Gałąź zielona od wieków była symbolem życia, sił witalnych, radości i corocznej odnowy roślin. Wierzbę, z której wyrastają bazie, i która była elementem składowym palmy, nazywano „rośliną miłującą życie”. W nauce kościoła wierzba symbolizuje zmartwychwstanie i nieśmiertelność duszy. To właśnie wierzba najwcześniej okrywa się zielenią, rośnie w każdych warunkach. Palmy podczas święcenia nabierały dobroczynnej mocy, więc po nabożeństwie należało się nimi nawzajem lekko uderzać lub przynajmniej dotknąć. Oto powody, dla których warto mieć w domu palmę: 1. Zjedzona bazia była dobra na ból gardła i suchoty. 2. Startą na proch palmę wraz z innymi ziołami (poświęconymi w Matki Boskiej Zielnej) traktowano jako lekarstwo dla ludzi i krów. 3. Popiół pozostały po spaleniu palm używany był w kościołach podczas…
Na rynku w Boguminie stanie tramwaj parowy. Będzie można go zwiedzić
BOGUMIN / Po ponad stu latach do miasta wróci tramwaj parowy. Miasto przygotowuje replikę zabytkowego pojazdu, która ma uatrakcyjnić pod względem turystycznym centrum Starego Bogumina. Tramwaj będzie ekspozycją zewnętrzną miejskiego muzeum. Plany zostały już zatwierdzone przez konserwatorów zabytków. - Tramwaje wąskotorowe były charakterystyczne dla Bogumina i stanowią element naszego dziedzictwa kulturowego. Przez niemal cały XX wiek łączyły Bogumin z okolicznymi miastami. Chcielibyśmy przypomnieć tę znaczącą część historii miasta tym, którzy tej formy komunikacji miejskiej już nie doświadczyli. W tym roku świętujemy 120. rocznicę uruchomienia tramwaju konnego - wyjaśnił zastępca burmistrza Bogumina Lumír Macura. Tramwaje wąskotorowe kursowały w Boguminie od 1902 do 1973 roku. W 1903 roku napęd konny został zastąpiony napędem parowym, a następnie elektrycznym. Miasto początkowo szukało oryginalnego pojazdu, ale szanse na zdobycie jednego z ostatnich zachowanych egzemplarzy z depozytu Muzeum Techniki w Brnie były praktycznie zerowe. Dlatego też zdecydowano się na wykonanie kopii. Będzie można wejść do środka - Jego replika stanie na Placu Wolności w pobliżu budynku…
Pogotowie językowe. Wielkanoc jest tylko jedna
W ostatnim latach spotykam się coraz częściej z używaniem wśród użytkowników języka polskiego na Zaolziu nazwy 'Wielkanoce' na określenie 'Wielkanocy'. Jest to oczywiście błąd wynikający z zapożyczenia z języka czeskiego (czes. Velikonoce). W języku polskim Wielkanoc występuje w liczbie pojedynczej, chyba że mówimy o wielu Wielkanocach następujących po sobie w kolejnych latach, tak jak mówimy o wielu kolejnych Bożych Narodzeniach. Czy Poniedziałek Wielkanocny to też Wielkanoc? Natomiast zbliżające się święto to Wielkanoc. Potocznie Wielkanocą nazywa się Niedzielę Wielkanocną i lany poniedziałek, jednak według liturgii kościoła, ale i ludowej obrzędowości, Wielkanoc to wyłącznie niedziela ustanowiona na pamiątkę zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Natomiast następny dzień świąt to Poniedziałek Wielkanocny. Czasami na określenie tych dwóch dni używa się określenia 'święta wielkanocne'. Ale pamiętajmy, że nigdy 'Wielkanoce'!
Czy wiecie, że po ukraińsku skarpetka to „szkarpetka”? Rozmowa z Leną Pešák
CZESKI CIESZYN / W zeszłym tygodniu teatr lalkowy Bajka zagrał dla dzieci z Ukrainy. Wystawiono polskojęzyczną wersję sztuki „Niesamowita przygoda lewej skarpetki”. Spektakl odebrano bardzo pozytywnie – dobrze bawiły się nie tylko najmłodsze dzieci, ale również starsza młodzież. O spektaklu i kolejnych planach rozmawiamy z Leną Pešák, kierownik literacką Sceny Lalek „Bajka”. Kto wpadł na pomysł, aby zrobić przedstawienie dla dzieci z Ukrainy? Kierownik artystyczny Bajki Kuba Tomoszek zajął się organizacją spektaklu, ale wszyscy myśleliśmy już od dłuższego czasu, w jaki sposób pomóc. Tych pomysłów było wiele, mieliśmy między innymi grać próbę generalną w Malenowicach, bo tam również jest duży ośrodek tymczasowy dla ludzi z Ukrainy. Jednak nie doszło do tego, bo nie przyjechała dostateczna liczba dzieci. Kuba jest więc organizatorem, ale i my wszyscy się w to włączamy – pracujemy w jednym pomieszczeniu i zawsze pracujemy w grupie. Kuba ma akurat swoje kontakty w kręgach chrześcijańskich, z kolei inni pracownicy Bajki mają informacje na temat potrzeb dzieci z Ukrainy…
Trwają zapisy do pierwszych klas. Dzisiaj rodzice zapisywali dzieci między innymi w Oldrzychowicach
OLDRZYCHOWICE / W polskiej szkole pod Jaworowym rodziców i dzieci przyjmowała Alina Rucka. Podczas rozmowy z dziećmi i wykonywania przez nich zadań nauczycielka sprawdzała gotowość szkolną kandydatów na pierwszoklasistów. O tym, w jakich terminach można zapisać dzieci do polskich szkół na Zaolziu, pisaliśmy już wcześniej. Przypominamy, że tutaj znajdują się wszystkie potrzebne informacje dotyczące terminów, adresów szkół i szczegółów dotyczących zapisów w poszczególnych placówkach.
„O 3 królewnach i 3głowym smoku”. W piątek na deskach Sceny lalek Bajka odbyła się premiera spektaklu
CZESKI CIESZYN / W zeszły piątek odbyła się premiera Sceny Lalek Bajka Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie. Jak zwykle kolejny spektakl zgromadził dziesiątki najmłodszych widzów. Tym razem wystawiono sztukę zatytułowaną "O 3 królewnach i 3głowym smoku" w reżyserii Petroneli Dušovej na podstawie bajki Milady Mašatovej. Jest to historia trzech królewien: Kapryśki, Mądrali i Dobromiły oraz trzygłowego smoka, który chce je poślubić. Jak się można domyślić, wynikają z tego różne perypetie. Jak zwykle po spektaklu mali widzowie mogli sobie zrobić zdjęcie z marionetkami. W rolach głównych wystąpili Ewa Kus, Dorota Grycz, Jakub Tomoszek i Jan Szymanik. Muzykę skomponował Artur Říman. Autorem scenografii i projektu lalek jest Miroslav Duša. Lalki wykonał Pavel Sikorovský, kostiumy - Ivana Kolondrová. Za oświetlenie odpowiedzialny był Roman Mračna. Dźwiękiem zajął się Vojtěch Chobot.
W Lesznej upamiętniono Ludwika Cienciałę (Macieja). Była odrobina zadumy i salwy śmiechu
LESZNA DOLNA / Miejscowe Koło PZKO w Lesznej Dolnej wraz z Chórem Męskim "Gorol" zorganizowało wydarzenie upamiętniające 100. rocznicę urodzin Ludwika Cienciały (Macieja). W sobotę 2 kwietnia do nowo wyremontowanej sali leszniańskiego domu PZKO przyszło ponad 100 osób. Gości przywitała prezes MK PZKO w Lesznej Dolnej Renata Szkucik. - Upamiętnienie setnej rocznicy urodzin Ludwika Cienciały to pomysł zgranej grupy panów - profesora Daniela Kadłubca, doktora Stanisława Gawlika, Karola Suszki i Tadeusza Filipczyka, który jednocześnie poprowadzi cały program. Prowadzący Tadeusz Filipczyk rozpoczął od przybliżenia sylwetki Ludwika Cienciały ps. Macieja jako członka Chóru Męskiego "Gorol" oraz zapowiedział pierwszą część występu chóru. - "Gorol" chce się pokłonić Ludwikowi tak, jak najlepiej potrafi, czyli śpiewem. Cała Gorolija Macieja nosi w sercu. Ciągle opowiada się jego dowcipy i Goralija tym Maciejem żyje. Humor jako element twórczości ludowej W trakcie wieczoru wystąpił również Karol Suszka, emerytowany dyrektor Teatru Cieszyńskiego, który w mistrzowski sposób przedstawił życiorys Macieja, bawiąc publiczność do łez. Doc. Jana Raclavská w prelekcji „Humor…
Będzie śpiew, humoreski i prelekcja. Leszna zaprasza na 100. rocznicę urodzin Ludwika Cienciały
LESZNA DOLNA / Miejscowe Koło PZKO w Lesznej Dolnej w najbliższą sobotę 2 kwietnia o godz. 15.00 zaprasza na wydarzenie upamiętniające 100. rocznicę urodzin Ludwika Cienciały (Macieja). W programie jest występ Chóru Męskiego "Gorol", prezentacja humoresek Ludwika Cienciały w wykonaniu Karola Suszki i Romana Rusza oraz prelekcja Jany Raclavskiej pt. "Humor jako element twórczości ludowej". – Ludwik Cienciała, pseudonim Maciej, był lesznianinem z pochodzenia, urodził się w Lesznej w 1922 roku i całe swoje życie spędził tutaj. Był członkiem naszego koła, występował najpierw u nas, potem się zaangażował w działalność "Gorola", następnie występował przez długie lata razem z Jurą spod Grónia podczas Gorolskiego Święta. Cieszymy się, że był znany nie tylko u nas, ale także za granicą. Chcemy uczcić jego pamięć jako lesznianina i gorola – powiedział Tadeusz Szkucik z MK PZKO Leszna Dolna. Z pomysłem wyszedł Chór Męski "Gorol" – W tym roku minęła setna rocznica urodzin Ludwika Cienciały. Z inicjatywą organizacji tego wydarzenia wyszedł Chór Męski "Gorol" z…
Trzyniec pomaga. Jutro kolejne spotkanie miasta z obywatelami Ukrainy
TRZYNIEC / 25 marca przedstawiciele miasta spotkali się z obywatelami Ukrainy, którzy znaleźli schronienie przed wojną w Trzyńcu. To było już drugie tego typu spotkanie, którego celem jest integracja społeczności ukraińskiej i pomoc uchodźcom w odnalezieniu się w trudnej sytuacji w nowym państwie. Kolejne spotkanie planowane jest na jutro 1 kwietnia na godz. 10.00 również w Bibliotece w Trzyńcu. Piątkowe spotkania skierowane są nie tylko do uchodźców, ale również do osób, które chcą pomóc. Prowadzone są w dwóch językach - czeskim i ukraińskim. Na ostatnim spotkaniu obecni byli przedstawiciele miasta - zastępca prezydent miasta Radim Kozlovský, dyrektorka Urzędu Pracy w Trzyńcu Olga Sikorová oraz pracownik socjalny Zuzana Bocková. Na spotkanie przyszedł również Ivo Žižka, dyrektor ds. Zasobów Ludzkich Huty Trzynieckiej. Miejsca pracy dla kobiet - Jesteśmy regionem przemysłowym, więc mamy więcej ofert pracy dla mężczyzn. Wiemy, że większość z was to kobiety, więc będziemy się starać znaleźć taką pracę, która będzie odpowiednia dla kobiet. Dzisiaj gościmy przedstawiciela Huty Trzynieckiej, której…
Prelekcja na temat Gorolskiego Święta w ramach Spotkań Karpackich. Wystąpi Leszek Richter
W czwartek 31 marca 2022 roku na kanale YouTube będzie można obejrzeć prelekcję Leszka Richtera w ramach Spotkań Karpackich organizowanych przez Towarzystwo Karpackie. Tematem spotkania będzie Gorolskie Święto. Transmisja prelekcji pt. "Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne „Gorolski Święto” jako fenomen kulturowo-społeczny na pograniczu czesko-polsko-słowackim" rozpocznie się w najbliższy czwartek o godz. 19.00. To już trzecie spotkanie z tego cyklu w tym roku. "Tym razem będziemy mieli przyjemność powędrować w trochę zapomnianą część Beskidów: na pogranicze polsko-czesko-słowackie, do źródeł Wisły i Olzy. Od naszego gościa usłyszymy o góralach tam zamieszkujących, a także o najważniejszym wydarzeniu organizowanym przez Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Jabłonkowie, a mianowicie o trwającym trzy dni Międzynarodowym Spotkaniu Folklorystycznym „Gorolski Święto”, w którym bierze udział ponad 10 tys. uczestników" - piszą na swoich stronach organizatorzy. Prelekcja będzie również dostępna w sieci Transmisja na YouTube będzie dostępna bez ograniczeń na kanale Towarzystwa Karpackiego (w wyszukiwarce YouTube należy wpisać „Towarzystwo Karpackie”). Dla wszystkich, którzy nie będą mogli obserwować Spotkania w czwartek…
Czekają nas podwyżki cen biletów. Od kwietnia zapłacimy więcej za przejazd liniami podmiejskimi
Ze względu na regulacje rządowe i rosnące ceny paliw wynikające z konfliktu na Ukrainie zmienią się ceny biletów zarówno na krótkich, jak i na długich trasach w autobusach podmiejskich w województwie morawsko-śląskim. Zmiana cennika Taryfy ODIS wejdzie w życie 1 kwietnia 2022 r. Pasażerowie będą musieli liczyć się z niższymi zniżkami oraz wyższymi cenami za bilety. - Zgodnie z rozporządzeniem Ministerstwa Finansów przewoźnicy muszą zmniejszyć zniżki dla dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 18 lat, studentów do 26 roku życia, a także dla seniorów powyżej 65 roku życia. Zamiast 75-procentowej zniżki te grupy pasażerów otrzymają zniżkę 50-procentową - powiedział Radek Podstawka, wicehetman województwa morawsko-śląskiego ds. transportu. Wicehetman dodał, że cenę za jeden kilometr w autobusach podmiejskich udało się utrzymać województwu na niezmienionym poziomie od ponad dziesięciu lat, aż do zeszłego roku. - Koronawirus, rosnąca inflacja, wojna na Ukrainie i rosnące ceny paliw to powody, dla których nie jest to dalej możliwe - wylicza Radek Podstawka. Wzrosną ceny biletów…
„Mam nadzieję, że za 10, 50 czy 100 lat Żwirkowisko będzie ciągle tym samym magicznym miejscem”. Rozmowa z Katarzyną Czerną
W tym roku mija 90 lat od katastrofy lotniczej w Cierlicku. Z tej okazji chcielibyśmy rozpocząć cykl rozmów na temat jednego z najważniejszych miejsc pamięci polskiej mniejszości w Czechach. O Żwirkowisku, jego przeszłości i przyszłości rozmawiamy z Katarzyną Czerną, szefową polskiej redakcji Czeskiego Radia w Ostrawie. Jakie są Twoje pierwsze wspomnienia związane ze Żwirkowiskiem? Żwirkowisko było obecne zawsze w naszych historiach rodzinnych. Od najmłodszych lat miałam kontakt z tym miejscem i wiedziałam, kim byli Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura. W dzień katastrofy odbywało się wesele moich dziadków niedaleko Stonawy. Wszyscy goście weselni słyszeli dźwięki tej tragedii, a niektórzy pobiegli na jej miejsce. Mamy również w domu pocztówkę pamiątkową z przedwojennego miejsca katastrofy, którą kupili dziadkowie. Do dzisiaj jest w dobrym stanie – przechowujemy ją w albumie rodzinnym. Drugie wspomnienie wiąże się z 70. rocznicą katastrofy, która miała miejsce w 2002 roku. Wtedy Centrum Pedagogiczne zorganizowało konkurs plastyczny dla dzieci ze szkół podstawowych. Przyznam się, że talentem plastycznym nie jestem, ale…
„Każdy pomaga jak może. My pomagamy słowem i muzyką”. Koncert „Solidarni z Ukrainą” pokazał, że ludzie na Zaolziu mają wielkie serca
CZESKI CIESZYN / Wczorajszy koncert charytatywny „Solidarni z Ukrainą” ściągnął do Ośrodka Kultury „Strzelnica” w Czeskim Cieszynie tłum. Podczas trwającego prawie trzy godziny wydarzenia zorganizowanego przez Zarząd Główny Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w RC we współpracy z miastem Czeski Cieszyn wysłuchano m.in. takich artystów, jak Przemysław Orszulik czy Noemi Macura. Dochód z koncertu w całości zostanie przekazany na pomoc Ukrainie. Do końca marca trwa jeszcze zbiórka. Wszyscy zaangażowani w koncert – autorki scenariusza, wykonawcy i obsługa techniczna – zrezygnowali z honorarium. Organizatorom udało się również zapewnić nagłośnienie i wynajęcie sali za darmo, dzięki czemu wszystkie środki uzyskane ze sprzedaży biletów powędrują do potrzebujących. Dochód zostanie podzielony na trzy części – dwie zostaną wysłane na konto zbiórek pomocy dla Polaków z Ukrainy prowadzonych przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” i Fundację Pomoc Polakom na Wschodzie. Trzecią część miasto Czeski Cieszyn przekaże na pomoc dzieciom z Ukrainy, które znalazły dach nad głową w domu rekolekcyjnym parafii katolickiej w Czeskim Cieszynie. Na koncert przyjechał też członek…
W zoo w Ostrawie urodziły się lamparty lankijskie. Hodowcy doczekali się ich po 14 latach!
OSTRAWA / Stali bywalcy ostrawskiego zoo bez wątpienia odnotowali, że Pawilon Zwierząt Indyjskich jest od miesiąca zamknięty. Powodem są narodziny lampartów lankijskich. Po 14 długich latach hodowcy doczekali się narodzin młodych. Lamparciątka i ich mama czują się dobrze. Jednak zwiedzający będą musieli jeszcze poczekać, by je zobaczyć. Narodziny młodych lampartów lankijskich w zoo w Ostrawie poprzedziły kilkuletnie starania o stworzenie odpowiedniej pary hodowlanej. Matka młodych jest ośmioletnią samicą sprowadzoną do Ostrawy w 2017 roku z francuskiego ZOO w Maubeuge na polecenie koordynatora europejskiego programu ex situ. W tym czasie w zoo przebywał osiemnastoletni, doświadczony samiec, ale ostatecznie para nigdy nie została skojarzona ze względu na podeszły wiek samca i jego pogarszający się stan zdrowia. W połowie 2019 r. zoo w Ostrawie pozyskało młodego samca (* 2017) z zoo w Brnie. Kojarzenie pary odbywało się wielokrotnie, ale dopiero w listopadzie 2021 roku samica zaszła w ciążę i po trzech miesiącach 21 lutego 2022 roku urodziła swoje pierwsze kocięta. Młoda mama radzi…
Sejm RP podjął uchwałę ws. uwolnienia Polaków uwięzionych na Białorusi. Zostali zatrzymani rok temu
„Mija rok od bezprawnego aresztowania liderów Związku Polaków na Białorusi Andżeliki Borys i Andrzeja Poczobuta. Sejm RP solidaryzuje się z prześladowanymi przez białoruski reżim rodakami, domaga się natychmiastowego ich uwolnienia i poszanowania praw polskiej mniejszości narodowej” – czytamy w uchwale podjętej przez aklamację przez Sejm w czwartek, podczas drugiego dnia 51. posiedzenia. Posłowie zaapelowali do narodów, organizacji i rządów wolnego, demokratycznego świata o międzynarodową reakcję i stanowcze działania na rzecz uwolnienia bezprawnie aresztowanych i powstrzymania działań białoruskiego reżimu ograniczających swobodne wyrażanie poglądów i kultywowanie tożsamości narodowej. „Sejm RP pamięta o zatrzymanych Andżelice Borys i Andrzeju Poczobucie, wyraża szacunek dla ich niezłomnej postawy i nie ustanie w działaniach na rzecz uwolnienia naszych rodaków, aresztowanych za polskość i budowanie silnych, braterskich więzi między społeczeństwami Polski i wolnej Białorusi” – podkreślono w dokumencie.\ Zatrzymani rok temu Andżelika Borys, prezes Związku Polaków na Białorusi, została zatrzymana w Grodnie 23 marca 2021 r. Została skazana na 15 dni aresztu, jednak na wolność już nie wyszła.…
W Trzyńcu działa nowa linia do ciągnienia i fosforyzowania drutu. To odpowiedź na potrzeby przemysłu motoryzacyjnego
TRZYNIEC / Od początku tego roku w Hucie Trzynieckiej działa nowa linia do ciągnienia i fosforanowania drutu. Jej montaż był odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie drutu do produkcji łożysk, śrub i innych części przede wszystkim w przemyśle motoryzacyjnym. Koszt inwestycji przekroczył 100 mln koron. To już druga technologia tego typu w Hucie Trzynieckiej. Ta ma układ sterowania o bardziej zaawansowanym stopniu automatyzacji - dzięki niemu praca operatora jest prostsza. Obie linie obrabiają drut produkowany na miejscu. Nowa linia do ciągnienia i fosforyzowania drutu umożliwia wykonanie produktu o lepszej jakości. Ponadto wykonuje automatyczną analizę chemiczną kąpieli fosforanującej, po której następuje uzupełnianie niezbędnych substancji - to zapewnia lepsze właściwości ślizgowe podczas późniejszego formowania drutu na zimno i zabezpiecza drut przed korozją. Drut jest wykorzystywany między innymi do produkcji kół zębatych Dzięki tej inwestycji Huta Trzyniecka poszerzyła swoją ofertę. Na pierwszej linii możliwa jest obróbka drutu o wymiarach od 8 do 23 milimetrów. Nowa linia została zaprojektowana dla drutu o rozmiarach od 7 do…
Organizacja obchodów 90. rocznicy katastrofy lotniczej w Cierlicku nabiera rozpędu. Powołano komitet organizacyjny
CZESKI CIESZYN / Wczoraj (23 marca) podczas spotkania w siedzibie Zarządu Głównym Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego zawiązano Komitet Organizacyjny Obchodów 90. rocznicy katastrofy w Cierlicku. Podczas spotkania ustalono wstępny program obchodów. W skład komitetu weszli reprezentanci Miejscowego Koła PZKO Cierlicko-Kościelec, Zarządu Głównego PZKO, Kongresu Polaków w RC, Centrum Polskiego, Gminy Cierlicko, Harcerstwa Polskiego w RC, Zaolziańskiego Towarzystwa Lotniczego. W skład komitetu weszła również konsul generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz. Wyznaczono daty i wstępny plan Podczas spotkania ustalono, że 9 września 2022 r. odbędzie się Młode Żwirkowisko, natomiast 11 września 2022 r. będą miały miejsce oficjalne obchody oraz rajd rowerowy i pieszy. W tym roku przypada 90. rocznica katastrofy lotniczej w Cierlicku. 11 września 1932 roku w lesie na Kościelcu zginęli Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura. Miejsce katastrofy, które nazwano Żwirkowiskiem, zostało otoczone opieką przez miejscowych Polaków. Więcej o historii miejsca pamięci można przeczytać w artykułach: Żwirkowisko. Historia miejsca pamięci. Od katastrofy do wizyty prezedydenta Mościckiego oraz Żwirkowisko. Historia miejsca pamięci.…
Noga z gazu! Policja mierzy prędkość w całych Czechach. Zobacz gdzie
CZECHY / Dzisiaj na czeskich drogach odbywa się akcja SPEED MARATHON. W 950 miejscach na terenie Czech policja mierzy prędkość. Celem akcji jest przede wszystkim zmniejszenie liczby wypadków drogowych i zwrócenie uwagi na zagrożenia związane z przekroczeniem prędkości. Już siódmy rok z rzędu na drogach odbywa się ogólnoeuropejska akcja SPEED MARATHON organizowana przez ROADPOL. Ma na celu przestrzeganie ustalonych ograniczeń prędkości, zarówno na terenie gmin, jak i poza nimi. Policja Republiki Czeskiej mierzy prędkość w ciągu dnia w miejscach wytypowanych na podstawie analiz bezpieczeństwa ruchu na danym terenie. Każdy miał możliwość wskazania miejsc ryzykownych Ale to nie tylko policjanci wybierali miejsca do wykonywania pomiaru. Każdy miał możliwość zasugerowania Policji Republiki Czeskiej punktów, które uważają za ryzykowne, za pośrednictwem portalu internetowego. Policja będzie mierzyć prędkości w 950 miejscach. Oto link do mapy punktów, w których przebiega akcja SPEED MARATHON. Celem działań na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego jest przede wszystkim zmniejszenie liczby wypadków drogowych oraz zwiększenie bezpieczeństwa i płynności ruchu na drogach.…
Liczba Ukraińców rośnie z dnia na dzień. Województwo morawsko-śląskie szuka kolejnych miejsc noclegowych
OSTRAWA / Zgodnie z uchwałą rządu Republiki Czeskiej województwo morawsko-śląskie powinno zwiększyć swoją bazę noclegową dla osób uciekających przed wojną do około 15,5 tys. łóżek. Dlatego hetman województwa morawsko-śląskiego Ivo Vondrák zaapeluje do burmistrzów gmin o szukanie innych możliwości zakwaterowania Ukraińców. Apel skierowany jest również do osób prywatnych, które mogą zaoferować uchodźcom dach nad głową poprzez e-mail UbytovaniUkrajina@msk.cz. - Niestety nie możemy przewidzieć, jak rozwinie się sytuacja na Ukrainie. Wszyscy chcielibyśmy, aby wojna skończyła się jak najszybciej, i aby ludzie nie musieli już uciekać przed wojną z Ukrainy. Niemniej jednak musimy liczyć się z tym, że fala uchodźców będzie napływać nadal i naszym obowiązkiem jest dbanie o ludzi, którzy u nas się znaleźli - powiedział hetman województwa morawsko-śląskiego Ivo Vondrák. Za uplynulých 24 hodin se v našem KACPU zaregistrovalo 397 uprchlíků. Z toho 107 požádalo o ubytování. Je to nárůst oproti minulým dnům, ale zatím vše bez problémů zvládáme bez nutnosti využívat nouzových přístřeší.— Ivo Vondrak (@ivondrak) March 22, 2022 -…
Pogotowie językowe. Skłamany i zawiedziony
Zapożyczenia z języka czeskiego w mowie Polaków z Zaolzia to bardzo wdzięczny temat. Żałuję jedynie, że nie zaczęłam notować swoich spostrzeżeń dotyczących języka zaraz po przeprowadzce na tę stronę granicy. Po tylu latach przyzwyczaiłam się do tutejszej mowy do tego stopnia, że często nie zauważam już błędów. Ostatnio jednak przypomniałam sobie o ciekawym i mocno zakorzenionym zapożyczeniu z języka czeskiego, a mianowicie wyrażeniu jestem skłamany w znaczeniu jestem zawiedziony, np. w zdaniu.: Mam nadzieję, że nie będziecie skłamani tym artykułem. W języku polskim nie używamy skłamany w znaczeniu zawiedziony. Powyższe zdanie musiałoby więc brzmieć tak: Mam nadzieje, że nie będziecie zawiedzeni tym artykułem. Czy jest takie słowo w języku polskim? Sama nie używam słowa skłamany/a/e/ w żadnym znaczeniu. Dotychczas byłam pewna, że takie słowo nie istnieje. Ale okazuje się, że choć w słownikach na próżno go szukać, w Narodowym Korpusie Języka Polskiego znajdziemy kilka zdań z jego użyciem. Ale, uwaga! Skłamany w tych zdaniach jest użyty w znaczeniu nieprawdziwy. Wynik…
Jedna zielona, druga czerwona. Wbrew pozorom mowa o jednym gatunku
OSTRAWA / W ptasiej wolierze w pawilonie Papua w Ogrodzie Zoologicznym w Ostrawie pojawiły się dwie nowe papugi - jedna zielona, druga czerwona. Można by pomyśleć, że to dwa nowe gatunki. Ale tak nie jest. Oba osobniki to przedstawiciele barwnicy papuaskiej (Eclectus polychloros), która charakteryzuje się wyraźnym dymorfizmem płciowym. U większości gatunków papug samiec jest prawie nie do odróżnienia od samicy. Nie dotyczy to jednak papug z rodzaju barwnic. Samiec znacznie różni się od samicy kolorem piór. Podczas gdy samiec barwnicy papuaskiej ma szmaragdowozielone pióra, pomarańczową tęczówkę i dziób w kolorze koralowym z żółtą końcówką, samica ma pióra od czerwonego do fioletowego, żółtą tęczówkę i czarny dziób. Do początku XX wieku te średniej wielkości papugi zamieszkujące wyspy Azji Południowo-Wschodniej były rzeczywiście uważane za dwa odrębne gatunki. Rozproszenie poszczególnych populacji barwnicy o różnych kolorach na wielu odległych wyspach Azji Południowo-Wschodniej i ich długotrwała izolacja doprowadziły do wyodrębnienia się kilku podgatunków, które ostatecznie zostały opisane jako odrębne gatunki. Z nastaniem cieplejszych dni…
Pełna sala na otwarciu wystawy o Adamie Wawroszu. Trzynieckie koło pamięta o swoim patronie
TRZYNIEC / W piątek 18 marca w Domy PZKO im. Adama Wawrosza w Trzyńcu otwarto wystawę zatytułowaną "Z adamowej dzichty. O życiu i twórczości Adama Wawrosza". Wydarzeniu towarzyszyła gra kapeli góralskiej "Góreczka" oraz występ Jakuba Kroczka. Na otwarciu obecny był między innymi syn Adama Wawrosza - Stanisław. - Pod koniec zeszłego roku mięła 50. rocznica śmierci Adama Wawrosza, a ponieważ nasz Dom PZKO nosi jego imię, postanowiliśmy zaprezentować wystawę dotyczącą naszego patrona. Wystawę "Z Adamowej dzichty. O życiu i twórczości Adama Wawrosza" pokazujemy dzięki uprzejmości Ośrodka Dokumentacyjnego Kongresu Polaków. To jest kolejna odsłona wystawy przygotowanej przez znanego nam wszystkim pana Mariana Steffka, pracownika Ośrodka Dokumentacyjnego - powiedziała prezes MK PZKO Trzyniec-Osiedle Barbara Bulawa. W wydarzeniu uczestniczył syn Adama Wawrosza - Stanisław. Prezes miejscowego koła PZKO przeczytała również kilka wierszy autorstwa Adama Wawrosza, między innymi wiersz "Niezapominajki", który ze względu na swoją wymowę stał się w dzisiejsze Europie na nowo aktualny. https://youtu.be/qqg71tHY9WA Wystawę o życiu i twórczości wybitnego zaolziańskiego poety, pisarza…
Dzisiaj rano liczba uchodźców z Ukrainy przekroczyła 2 miliony. To głównie kobiety z dziećmi
Od początku rosyjskiej inwazji w Ukrainie (24 lutego) do dzisiaj (18 marca) polsko-ukraińską granicę przekroczyły ponad 2 miliony osób. Przeważająca większość uchodźców to kobiety i dzieci obywatelstwa ukraińskiego. Około 94 procent uchodźców stanowią obywatele Ukrainy, powyżej jednego procenta to obywatele Polski, a pozostałe pięć i pół procenta to obywatele Unii Europejskiej, ale też państw z całego świata (prawie sto różnych obywatelstw). #Pomagamy🇺🇦Dzisiaj tj.18.03, o godz. 09.00 liczba uchodźców z Ukrainy🇺🇦 przekroczyła 2 mln. To głównie kobiety z dziećmi.#FunkcjonariuszeSG są pierwszymi Polakami niosącymi im pomoc po przekroczeniu granicy. Często zwykłe słowa wsparcia znaczą najwięcej. pic.twitter.com/ZFligTcfxF— Straż Graniczna (@Straz_Graniczna) March 18, 2022 Tożsamość wszystkich osób wjeżdżających do Polski jest weryfikowana przez Straż Graniczną. Dane personalne uchodźców są sprawdzane w krajowych i międzynarodowych bazach poszukiwawczych. Kluczową kwestią jest zapewnienie bezpieczeństwa obywatelom Polski oraz krajów Unii Europejskiej. Każdego dnia, przez całą dobę, funkcjonariusze Straży Granicznej prowadzą odprawy graniczne we wszystkich ośmiu przejściach z Ukrainą tak, aby proces przekraczania granicy był sprawny. Wprowadzono również ruch pieszy, dzięki czemu osoby uciekające przed wojną, szybko znajdują…
Szkoła w Trzyńcu również pomaga Ukrainie. Zaangażowali się wszyscy: dzieci, nauczyciele i rodzice
TRZYNIEC / Dzieci, rodzice i nauczyciele z Polskiej Szkoły Podstawowej i Przedszkola im. Gustawa Przeczka zorganizowali zbiórkę rzeczy dla uciekających przed wojną Ukraińców. Potrzebne produkty z listy wysłanej przez organizację KAPA uczniowie zanieśli do ich siedziby organizacji w zeszłym tygodniu. - Organizowaliśmy zbiórkę we współpracy z KAPĄ. Od tej organizacji charytatywnej dostaliśmy dokładną listę potrzebnych rzeczy i produktów. Informacje o zbiórce przekazaliśmy wychowawczyniom klas. One informowały o tym dzieci i rozsyłały też wiadomości do rodziców. Był bardzo duży odzew we wszystkich klasach. Dzieci nawet osobiście szły z tymi wszystkimi darami do siedziby KAPY – mamy blisko – więc tym bardziej poczuły, że miały wkład w pomaganie Ukrainie. Każdy rodzic poczuwał się do pomocy. Cieszymy się, że mamy takich wspaniałych rodziców i uczniów – powiedziała Aneta Kulig, wicedyrektorka Polskiej Szkoły Podstawowej i Przedszkola im. Gustawa Przeczka. Zbiórka trwa nadal Listy potrzebnych rzeczy są przez organizacje charytatywne aktualizowane na bieżąco. – Jeszcze dwa tygodnie temu mieliśmy na liście takie rzeczy jak koce…
Spotkanie z polską pisarką Ałbeną Grabowską w Bibliotece w Trzyńcu. Już jutro!
TRZYNIEC / Już w najbliższy piątek 18 marca o godz. 17.00 w Bibliotece w Trzyńcu odbędzie się spotkanie z pisarką Ałbeną Grabowską. Spotkanie odbędzie się w języku polskim. Ałbena Grabowska jest popularną i cenioną polską powieściopisarką, która swoje niespotykane w Polsce imię, oznaczające kwitnącą jabłoń, zawdzięcza bułgarskim korzeniom. Z wykształcenia lekarka, doktor nauk medycznych ze specjalizacją w neurologii i epileptologii, studia medyczne skończyła na warszawskiej Akademii Medycznej. Jako neurolog pracowała m.in. w Klinice Neurologii i Epileptologii w Warszawie oraz w szpitalu dziecięcym w Dziekanowie Leśnym. Na podstawie jej powieści powstał serial Przez wiele lat pisywała do prasy. Odpowiadała na listy do lekarza i prowadziła rubryki porad lekarskich. Na rynku wydawniczym zadebiutowała powieścią „Tam, gdzie urodził się Orfeusz”. Od tamtej pory wydała ponad dwadzieścia książek. Pisze książki dla dorosłych oraz dla dzieci i młodzieży. Na podstawie jej powieści powstał serial „Stulecie Winnych”. Pierwszy sezon (2019) i drugi (2020) zgromadziły przed ekranami średnio 3 mln widzów. Na wiosnę 2021 roku TVP wyemitowała…
Podstawy języka ukraińskiego. Wspólnota Polska przygotowała cykl webinariów
Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" rozpoczął cykl webinariów dla nauczycieli "Podstawy języka ukraińskiego". Pierwszy już się odbył tydzień temu. Kolejny planowany jest na 18 marca o godz. 19.00. Linki do poszczególnych spotkań będą dostępne na stronach organizacji również po zakończeniu cyklu. - W odpowiedzi na sygnały od nauczycieli chcących przygotować się jak najlepiej na ewentualny przyjazd uczniów mówiących po ukraińsku, przygotowaliśmy ekspresowy kurs podstaw tego języka. Kurs nie sprawi, że zaczną Państwo mówić po ukraińsku, ale sprawi, że będzie Wam łatwiej nawiązać pierwsze kontakty i zrozumieć zagubione i przestraszone dziecko, a ono będzie się czuło bezpieczniej - czytamy na stronach Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli przy Stowarzyszeniu "Wspólnota Polska". Odbędzie się pięć spotkań Kurs rozpoczął się 11 marca o godz. 19.00 i będzie trwać przez kolejnych 5 piątków, do 8 kwietnia. Zajęcia prowadzi Olga Suchcicka – urodzona w Berdiańsku (Ukraina) lektorka języka polskiego jako obcego, biegle władająca językiem ukraińskim, działaczka polonijna. Kolejne kursy będą na stronach: Cz.2. – 18 marca, godz.…
W geście solidarności. Muzea w naszym regionie wprowadzają darmowe bilety wstępu dla obywateli Ukrainy
REGION / Wiele muzeów w Polsce - i nie tylko - w geście solidarności z narodem ukraińskim wprowadziło darmowe bilety dla tych, którzy znaleźli u nas schronienie. Również w naszym regionie obywatele Ukrainy mogę wybrać się do muzeum bez uiszczania opłat. Darmowe bilety wprowadziło między innymi Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej. Aby móc zwiedzić Zamek Książąt Sułkowskich, główną siedzibę Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej oraz jego cztery oddziały: Starą Fabrykę, Dom Tkacza i Fałatówkę w Bystrej wystarczy tylko okazać dowód osobisty lub paszport potwierdzający obywatelstwo ukraińskie. Darmowe zwiedzanie obiektów umożliwia również Muzeum Ziemi Cieszyńskiej (Muzeum Těšínska) w Czeskim Cieszynie, co potwierdziła Lenka Ježová Bichlerová, specjalistka ds. PR Muzeum Ziemi Cieszyńskiej. Muzeum Śląska Cieszyńskiego zaprasza w każdą niedzielę - Muzeum Śląska Cieszyńskiego ze względów organizacyjnych nie jest w stanie wprowadzić takiego rozporządzenia u siebie, jednak zaprasza obywateli Ukrainy do zwiedzania podczas darmowego dnia, czyli w każdą niedzielę - powiedziała dyrektorka Muzeum Śląska Cieszyńskiego Irena French.
Pogotowie językowe. Gdy budowa budowie nie równa
Ostatnio koleżanka redakcyjna miała dylemat. Rozmawiała z kimś na temat historii domu PZKO. W pewnym momencie padło zdanie: "Gdy byłem mały, bawiłem się przy budowie domu PZKO". Choć rozmówca mówił po polsku, koleżanka zaczęła się zastanawiać już w domu, czy chodziło o budowę w sensie terenu, na którym buduje się dom PZKO, czy chodzi o budynek, czyli już gotowy dom. Okazało się, że chodzi o budowę w znaczeniu 'miejsca powstawania budynku'. Skąd zatem wziął się dylemat mojej koleżanki? Zapewne z tego, że Polacy z Zaolzia bardzo często używają słowa 'budowa' na określenie budynku. Jest to znaczenie przestarzałe. Choć Mickiewicz pisał o 'budowie', mając na myśli 'budynek', to we współczesnej polszczyźnie 'budowa' oznacza coś innego. Prosty jak budowa cepa Według "Wielkiego słownika języka polskiego PAN" 'budowa' w języku polskim to teren, na którym się coś buduje wraz z urządzeniami służącymi do tego celu. To również proces wznoszenia obiektu, np. w zdaniu: Dom PZKO jest właśnie w trakcie budowy. 'Budowa' to również…
Najnowszy numer
Newsletter
Kalendarium wydarzeń
Najczęściej czytane
- Po zachodzie Słońca nadal widoczna jest kometa C/2023 A3 (Tsuchinshan–ATLAS). Warto wybrać się na obserwacje
- W wieku 66 lat zmarła aktorka Elżbieta Zającówna
- Zaplanuj z nami weekend. Ciekawe wydarzenia na Śląsku Cieszyńskim [lista]
- Dziś w nocy zmiana czasu. Tym razem pośpimy o godzinę dłużej
- Gdzie zrobisz zakupy 1 listopada? Sprawdź, które sklepy będą otwarte
ZWROT W KOMÓRCE
Reklama
Reklama
POGOTOWIE JEZYKOWE
![„Kresy” rozstrzygnięte. Zwycięzcy zaolziańskich eliminacji pojadą do Białegostoku [wyniki wszystkich kategorii]](https://zwrot.cz/wp-content/uploads/2024/11/15-11-24-Kresy-IMG_3415.jpg-300x200.jpg)
