Sylwia Grudzień

listopad072021

Lektura na jesień. Pół króla

Napisanie ciekawej książki, której fabuła rozgrywa się w czasach średniowiecznych, wcale nie jest łatwe. Zwłaszcza że takich lektur pojawia się na rynku całkiem sporo, przez co czytelnik czuje nadmiar występujących w nich motywów. Bardzo trudno wymyślić coś, co zaintryguje, pokona konkurencję i zasłuży na uwagę. Na szczęście w morzu propozycji można czasem wyłowić literackie perełki, choćby taką jak powieść Joego Abercrombie Pół króla i kolejne tomy z serii Morze drzazg - Pół świata i Pół wojny. Powieść ta zaciekawiła mnie od samego początku, a decydującym tego czynnikiem był główny bohater, Yarvi, który urodził się ze zdeformowaną ręką i od samego początku był uznawany za słabszego, nic niewartego półczłowieka. Od razu poczułam sympatię do tego niedocenionego młodego mężczyzny. Yarvi, pomimo że został zdradzony przez najbliższych, nigdy się nie poddał. Autor dzieła, Joe Abercrombie, w dzieciństwie mnóstwo czasu spędzał w światach wyimaginowanych. Później, już jako dorosły, pracował przy tworzeniu programów dokumentalnych, relacji z wydarzeń kulturalnych i koncertów zespołów, ale po zmroku dalej…

listopad062021

Na Strzelnicy spotkają się zaolziańskie chóry. Zabrzmi śląska pieśń

CZESKI CIESZYN / Nie od dziś wiadomo, że Zaolzie chórami stoi. Przyszła środa zapowiada się dla miłośników tradycji śpiewaczych nader interesująco. W jednym miejscu będziemy mogli wysłuchać koncertu aż siedmiu zaolziańskich chórów podczas Święta Śląskiej Pieśni. Koncert rozpocznie się o godz. 16.30 w wigilię Święta Niepodległości, czyli 10 listopada, w Ośrodku Kultury Strzelnica w Czeskim Cieszynie. Wśród chórów mieszanych pojawią się: "Godulan-Ropica” z MK PZKO Ropica, "Sucha” z MK PZKO Sucha Górna, „Lira Darków” z MK PZKO Darków oraz „Canticum Novum” z Czeskiego Cieszyna. Wystąpi również Chór Żeński „Melodia” z MK PZKO Nawsie, Chór Kameralny „TaGrupa” z MK PZKO Czeski Cieszyn-Osiedle oraz Chór Męski „Hejnał-Echo” z MK PZKO Karwinie-Frysztacie. Organizatorem wydarzenia jest Sekcja Muzyczna przy Zarządzie Głównym Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej.

listopad052021

Jubileusz 100+1 już w najbliższą sobotę. „Hejnał-Echo” i „Gorol” zaśpiewają w Karwinie

KARWINA/ W najbliższą sobotę w Karwinie odbędzie się uroczysty koncert Chóru Męskiego "Hejnał-Echo" z Miejscowego Koła PZKO Karwina-Frysztat. Impreza odbędzie się w sobotę 6 listopada o godz. 15.00 w Miejskim Domu Kultury w Karwinie-Nowy Mieście. Oprócz Chóru Męskiego "Hejnał-Echo" z MP PZKO Karwina-Frysztat w charakterze gościa specjalnego wystąpi Chór Męski "Gorol" z Jabłonkowa. Miłośnicy muzyki chóralnej nie będą czuć się zawiedzeni.

listopad042021

Pogotowie językowe. Za mało czy za dużo? A może jeszcze inaczej?

Jakiś czas temu podziękowałam komuś w rozmowie na czacie za wyświadczoną przysługę. Mój rozmówca odpowiedział mi na to: „Za mało”. W związku z tym, że moja znajomość języka czeskiego jest na poziomie średnio zaawansowanym, trwało dłuższą chwilę nim zorientowałam się, co chciał przez to powiedzieć. Tym, którzy znają oba języki: polski i czeski, nie trzeba wyjaśniać na czym polegało to nieporozumienie komunikacyjne. Jednak czytelnicy posługujący się wyłącznie językiem polskim, w tym miejscu czują się już wystarczająco zaintrygowani. Odpowiedź rozmówcy na moje podziękowanie jest dosłownym tłumaczeniem wyrażenia z języka czeskiego: 'za málo', którego używamy, gdy chcemy grzecznościowo umniejszyć swoje zasługi. To tak, jakbyśmy chcieli powiedzieć, że przysługa, którą komuś wyświadczyliśmy, to 'za mało', aby nam dziękować. Jest to więc odpowiednik polskich wyrażeń 'nie ma za co' lub 'to drobiazg'. Polskojęzyczny rozmówca, gdy usłyszy w odpowiedzi na swoje podziękowanie wyrażenie 'za mało', prawdopodobnie będzie czekał na kontynuację zdania, aby dowiedzieć się, czego jest za mało? Może też sobie pomyśleć, że rozmówca daje…

listopad042021

Jak w plenerze, to najlepiej na rowerze. Konkurs fotograficzny dla miłośników dwóch kółek

CIESZYN / Turystyczny Klub Kolarski PTTK "Ondraszek" przedłużył do końca roku termin przesyłania zdjęć na konkurs fotograficzny "Jak w plenerze, to najlepiej na rowerze", który został zorganizowany z okazji 55. rocznicy powstania klubu. – Konkurs polega na uchwyceniu obiektywem tej jedynej i niepowtarzalnej, ulatującej chwili na turystycznych rowerowych wyprawach. Jest zatem niezbędne, aby rower lub przynajmniej jego fragment znalazł się w obrębie kadru – wyjaśnia Zbigniew Pawlik, prezes Klubu Kolarskiego PTTK „Ondraszek”. Na konkurs można nadesłać maksymalnie 5 zdjęć. Fotografie na papierze fotograficznym w formacie min. 15 × 21 cm należy posłać na adres: Oddział PTTK „Beskid Śląski” Cieszyn ul. Głęboka 56, 43-400 Cieszyn w zaklejonych kopertach z dopiskiem „Ondraszek – konkurs fotograficzny”. Na odwrocie każdego zdjęcia należy nakleić nalepkę zawierającą: tytuł zdjęcia, imię i nazwisko autora, telefon kontaktowy lub e-mail, a do przesyłki dołączyć oświadczenie o posiadaniu praw autorskich do zdjęć oraz zgodę na przetwarzanie danych osobowych. Szczegółowo o konkursie pisaliśmy już wcześniej. Regulamin konkursu jest dostępny na stronach klubu.

listopad032021

Pochód z lampionami, rzeźbienie w dyni i wieczorne podglądanie zwierząt. W ostrawskim zoo odbędzie się impreza halloweenowa

OSTRAWA / W sobotę 6 listopada w Ogrodzie Zoologicznym w Ostrawie będzie można wziąć udział w imprezie halloweenowej. W jej trakcie odbędzie się pochód z lampionami i rzeźbienie w dyni. Tego dnia nastąpi również ogłoszenie wyników konkursu zbierania owoców jesieni. Rzeźbienie w dyni rozpocznie się o 11.00 przed Centrum Dydaktycznym. Wyrzeźbione dynie posłużą do upiększenia terenu zoo, a później będą stanowić przysmak dla wielu gatunków zwierząt. O zmierzchu odbędzie się pochód z lampionami przez teren ogrodu zoologicznego. Wieczorny spacer będzie wspaniałą okazją do podpatrywania zachowania zwierząt o zmroku. Ogród Zoologiczny w Ostrawie otwarty jest obecnie od godz. 9.00 do 18.00. Pawilony są zamykane o godz. 16.00.

listopad022021

Po 120 latach powraca orzeł przedni. Wykład na temat restytucji tego gatunku w Czechach odbędzie się już jutro

OSTRAWA / W najbliższą środę (3 listopada) w ostrawskim Ogrodzie Zoologicznym odbędzie się kolejny wykład z cyklu "Ciekawostki ze świata zoologii". Tym razem prelegent podzieli się refleksjami dotyczącymi projektu powrotu orła przedniego do jego naturalnego środowiska na terenie Czech. Wykład będzie nieodpłatny. Projekt restytucji orła przedniego rozpoczął się 16 lat temu. Ten majestatyczny podniebny drapieżnik został wytępiony w Czechach przez człowieka ponad sto lat temu. Uczestnicy wykładu dowiedzą się, jak przebiegał trwający kilkanaście lat projekt powrotu orła przedniego do środowiska naturalnego. Prowadzący Otakar Závalský, który zaangażowany jest w to przedsięwzięcie od samego początku, zdradzi też, jaka jest obecna sytuacja tego ptaka na wolności. Orzeł przedni znów gniazduje w Czechach Ostrawskie zoo, które jest partnerem przedsięwzięcia, już dzisiaj zdradza, że projekt przyniósł oczekiwany rezultat. Od 2013 roku, po ponad 120 latach, orzeł przedni na powrót stał się gatunkiem gniazdującym w Czechach. W czasie prelekcji będzie można również zobaczyć unikatowy film autorstwa Enrica Gombali, przedstawiający dziko żyjące orły przednie w Czechach. Wykład…

listopad022021

Pomnik na Jaworowym już stoi. W sieci zawrzało

WIELKI JAWOROWY / Obiekt upamiętniający 100. rocznicę powstania Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Sportowego "Beskid Śląski" stanął na szczycie Wielkiego Jaworowego (1032 m n.p.m.). Pomnik składa się z dwóch granitowych części: obelisku, na którym wygrawerowano napis w dwóch językach z nazwą szczytu i wysokością oraz napisem: "1922-2022 PTTS BESKID ŚLĄSKI", oraz ławy w kształcie fali z wygrawerowanymi dwujęzycznymi nazwami wybranych okolicznych szczytów górskich. Studzienkę przykryto kwadratową, granitową płytą, której grawerunek wskazuje kierunek północny. Autorami pomnika są: Karol Cieślar i Martin Kuchař, ten sam, który zaprojektował pomnik słupa pod Muzeum Ziemi Cieszyńskiej. Szerzej na temat idei przyświecającej członkom PTTS "Beskid Śląski" pisaliśmy w maju tego roku. W sieci zawrzało Pomnik wywołał ostre reakcje w sieciach społecznościowych. Nie brakuje osób, którym inwestycja "Beskidu Śląskiego" się podoba. Więcej jednak jest reakcji negatywnych. Niektórzy komentujący uważają, że tego typu pomniki nie powinny być stawiane w górach. Sporo jest też antypolskich komentarzy. Użytkownicy sieci społecznościowych są zbulwersowani polskimi napisami, ale też np. tym, że PTTS "Beskid Śląski" jest…

listopad012021

Cmentarz Kerepesi w Budapeszcie. Jedna z najważniejszych nekropolii na Węgrzech [zdjęcia]

Kerepesi jest jednym z najsłynniejszych cmentarzy w Budapeszcie oraz jednym z najstarszych cmentarzy na Węgrzech — prawie w całości objęty jest ochroną konserwatorską. Porównywany jest do największego i najstarszego cmentarza paryskiego Père-Lachaise. Jednocześnie stanowi jeden z największych parków rzeźb na wolnym powietrzu w Europie. Zajmuje powierzchnię około 56 hektarów. Znajduje się w Budapeszcie w dzielnicy Józsefváros, niedaleko dworca międzynarodowego Keleti. Jeżeli więc podróżujemy do stolicy Węgier pociągiem, warto wybrać się na cmentarz zaraz po wyjściu z pociągu. Nie jest to typowy cel wycieczek turystycznych. Cmentarz ma przede wszystkim duże znaczenie dla samych Węgrów. Oficjalna nazwa cmentarza brzmi Fiumei úti nemzeti sírkert, czyli cmentarz Narodowy na Ulicy Fiumei, ale bardziej upowszechniła się nazwa cmentarz Kerepesi, która również wzięła się od nazwy ulicy, tylko że większej i biegnącej wzdłuż północnego ogrodzenia nekropolii. Poza głównymi szlakami turystycznymi Budapeszt ma tyle atrakcji do zaoferowania, że cmentarz Kerepesi mimo ogromnych walorów kulturowych i artystycznych nie figuruje na liście najważniejszych atrakcji miasta. Jeżeli jednak jesteśmy już…

październik302021

Dlaczego dopełniacz jest dla nas wyzwaniem? Cz. II

W pierwszym artykule na temat dopełniacza wprowadziliśmy nadrzędną zasadę, że "dopełnienie, które w zdaniu twierdzącym ma formę biernika, w zdaniu zaprzeczonym przybiera postać dopełniacza". Dzisiaj zajmiemy się zagadnieniem łączliwości składniowej czasowników z przypadkami. Przeciętny zjadacz chleba nie zastanawia się nad tym, czy czasownik szukać łączy się z rzeczownikiem w bierniku (kogo? co?) czy w dopełniaczu (kogo? czego?). Gdy żyjemy w Polsce i posługujemy się językiem polskim na co dzień, szczegółowa wiedza na temat łączliwości czasowników z przypadkami nie jest nam do niczego potrzebna. Większość rodzimych użytkowników języka polskiego nabywa umiejętność poprawnego łączenia czasowników (przynajmniej tych podstawowych) z wybranym przypadkiem w szkole podstawowej. Oczywiście sprawa komplikuje się, gdy na co dzień stykamy się z innym językiem słowiańskim, w którym czasowniki o tym samym znaczeniu co w języku polskim, wymagają użycia innego przypadka. Na Zaolziu najczęściej zdarza się niepoprawne użycie biernika, zamiast dopełniacza, np. Brakuje adres. Poprawnie: Brakuje adresu. Przestrzegać regulamin. Poprawnie: Przestrzegać regulaminu. Potrzebuję urlop. Poprawnie: Potrzebuję urlopu. Warto więc zapamiętać,…

październik282021

W Trzyńcu zadbano o wywóz śmieci przed Wszystkimi Świętymi. Aż do o 5 listopada śmieciarki będą pracować na pełnych obrotach

TRZYNIEC / Przed Wszystkimi Świętymi i Zaduszkami każdy przygotowuje grób swoich bliskich — czyści pomniki, zmienia dekoracje i sprząta okolicę. Stojące na cmentarzach kosze zapełniają się w błyskawicznym tempie. Spółka SMOLO w porozumieniu z miastem postanowiła w tym okresie dostosować swoje usługi do potrzeb mieszkańców Trzyńca. Przez cały tydzień — od piątku 29 października aż do następnego piątku 5 listopada — wywóz odpadów z cmentarzy będzie zdecydowanie częstszy niż zazwyczaj. - W tym okresie będziemy wywozić śmieci z głównego cmentarza miejskiego w Trzyńcu co najmniej dwa razy w tygodniu. W przypadku cmentarzy położnych na peryferiach miasta dostosujemy wywóz do potrzeb. Są to na przykład cmentarze w Tyrze, Gutach, Oldrzychowicach, Nieborach, Kojkowicach, na Podlesiu czy innych częściach miasta, gdzie zazwyczaj wywozi się odpady raz na dwa tygodnie — powiedział Tomáš Ondraszek, szef spółki SMOLO. Pracownicy spółki elastycznie reagują na polecenia innych gmin lub zarządców cmentarzy w regionie. W razie potrzeby wywożą śmieci na zlecenie. Pojemniki wielkogabarytowe przeznaczone są na wieńce i…

październik272021

Kurzyni szkodzi zdrowiu. Na Jarmarku św. Mikołaja w Trzyńcu wystąpi teatr z Milikowa

TRZYNIEC / W tym roku trzyniecki Jarmark św. Mikołaja odbędzie się w w pierwszą niedzielę miesiąca, czyli 5 grudnia. Miasto Trzyniec we współpracy z Domem Kultury Trisia przygotowało bogaty program. Będą występy zespołów muzycznych, spektakl teatru amatorskiego z MK PZKO Milików-Centrum i warsztaty dla dzieci. O godz. 16.30 prezydent miasta Trzyńca Věra Palkovská wraz z przedstawicielami kościołów zapali choinkę. Na scenie przed budynkiem Domu Kultury wystąpią takie zespoły jak formacja elektroakustyczna Dr. Ong, zespół dixielandowy Stanley’s Dixie Band czy chór Štývarčata. Teatr Amatorski MK PZKO Milików-Centrum wystawi spektakl autorstwa Jana Czudka zatytułowany Wiym wszycko albo kurzyni szkodzi zdrowiu. Sztukę zespół przygotował z okazji swego jubileuszu 25-lecia. Na koniec wystąpi piosenkarz Martin Chodúr. Główna gwiazda wieczoru – Mikołaj w towarzystwie Anioła i Diabła – przyjedzie bryczką. Dla dzieci organizatorzy przygotowali warsztaty twórcze z bajką bożonarodzeniową, którą przygotuje Lena Banszel Freyová, artystka i pisarka z Milikowa, autorka Bajek wpisanych w dłonie (oryg. Pohádky do dlaní vepsané). Dzięki kowalstwu doświadczalnemu będzie można zapoznać się z…