
Řezaný świat Adama Miklasza. Nieoczywisty osobisty przewodnik po Śląsku Cieszyńskim
CIESZYN / W poniedziałkowe popołudnie 24 października w Bibliotece Miejskiej w Cieszynie odbyło się spotkanie autorskie z Adamem Miklaszem poświęcone jego najnowszej książce "Řezaný świat. Nieoczywisty osobisty przewodnik po Śląsku Cieszyńskim." Poprowadził je Marcin Mońka. Czym książka Adama Miklasza nie jest? Mońka zaczął od wyliczenia, czym najnowsza książka Adama Miklasza nie jest. Nie jest więc bedekerem, przewodnikiem opisującym miejsca, które na Śląsku Cieszyńskim warto odwiedzić. Nie jest też książką w stylu Szczygła. A czym jest? - Swego rodzaju podsumowaniem moich prawie dziesięciu lat spędzonych w Cieszynie i szerzej na ´´Śląsku Cieszyńskim - stwierdził autor. Podkreślił, że ów Śląsk Cieszyński traktuje całościowo, a Zaolzie odgrywa dla niego bardzo ważną rolę w poznawaniu regionu. Konwencja przewodnika jest natomiast swoistą zabawą z czytelnikiem. Choć autor przyznaje, że jego zamiarem było stworzenie elementarza, ściągi do poznawania regionu, to bynajmniej nie jest to przewodnik. - Chciałem, żeby ci, którzy przyjeżdżają, unikali moich błędów - wyjaśnił autor. Zadomowiony już werbus Miklasz urodził się i najwięcej dotychczasowego…

Trzypokoleniowe występy, dużo dobrej muzyki. Miejscowe Koło PZKO w Gródku świętowało jubileusz
GRÓDEK / Tak, jak wiele kół PZKO, również gródeckie obchodzi w tym roku jubileusz 75-lecia istnienia. Uroczystości jubileuszowe zorganizowano w niedzielę 23 października w tamtejszym Domu PZKO. Był program artystyczny, a niezbędna porcja wiedzy o historii Związku i Koła została podana w ciekawy sposób. Słowem: impreza była udana. Na początku programu artystycznego dzieci z gródeckiej polskiej "Słonecznej Szkoły" przybliżyły zebranym historię Miejscowego Koła PZKO. Przygotowany specjalnie na jubileusz program obfitował w historyczne fakty podane w ciekawy sposób. Dzieci mistrzowsko opanowały teksty. Było widać, że występ na scenie sprawia im autentyczną radość. Zatem i oglądanie występu na zatłoczonej widowni było czystą przyjemnością. Barbara Kúdela przeczytała zwięźle i treściwie napisany referat Lidii Kluz na temat historii Miejscowego Koła PZKO w Gródku. Prezes Stanislav Wolny omówił natomiast bieżącą działalność Koła. Świetnie zapowiadający się młody zespół The Synks, a na deser - zreaktywowany Kryzys W drugiej części programu artystycznego wystąpił świetnie zapowiadający się młody zespół The Synks. Wbrew obco brzmiącej nazwie publiczność usłyszała rewelacyjne…

Sztuka z głębi kobiecego serca i duszy. Wystawa prac Pabuszo – Pauliny Bubík – Szotkowskiej
CZESKI CIESZYN / W Teatrze Cieszyńskim oglądać można wystawę prac Pauliny Bubík Szotkowskiej zatytułowaną "W Głębi". Na wystawie zobaczymy obrazy i ilustracje. Wernisażowi, który odbył się w sobotę 22 października, towarzyszyła projekcja filmu modowego "W głębi", który bierze udział w międzynarodowym konkursie "Fashion Film Festival". Na filmie zobaczyć można projekty modowe Pauliny. Jej własnego autorstwa jest też cały scenariusz oraz aranżacje wnętrz. Są to projekty modowe, które brały udział w finale "OFF Fashion" w Kielcach. W filmie zagrała modelka Julia Krzywoń z Polskiego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie. Natomiast muzykę i dźwięk do całego filmu, zdjęcia i montaż robił Adam Bubik, prywatnie mąż artystki. Obrazy natomiast to zarówno sporych rozmiarów obrazy malowane akrylem na płótnie, jak i małe ilustracje malowane w większości akwarelą. Rozmawiamy z artystką o jej inspiracjach i artystycznych planach na przyszłość. Co było inspiracją, do namalowania tych obrazów? Tych inspiracji było więcej. Jest to taki zbiór inspiracji wypływających z mojego kobiecego wnętrza. Inspiruje mnie jakaś…

Józef Szymeczek: Trzeba żyć nie w mitach czy uprzedzeniach, a w prawdzie
Jednym z elementów obchodów jubileuszu 180-lecia otwarcia polskiej i 100-lecia czeskiej szkoły w Nydku było otwarcie wystawy poświęconej szkolnictwu w Nydku. Na 16. planszach znajdziemy mnóstwo ciekawych informacji i archiwalnych zdjęć oraz skanów dokumentów. O wystawie rozmawiamy z jej autorem, historykiem Józefem Szymeczkiem. Z okazji jubileuszy czeskiej i polskiej szkoły w Nydku przygotowałeś wystawę planszową poświęconą temu tematowi. Wystawa nie była moim pomysłem, a Pawła Szymeczka. Współautorem wystawy jest Marian Steffek. No i nie powstałaby także, gdyby nie nauczycielki Věra Jelínková i Dana Španihelová. Dlaczego pierwsza szkoła, jaka w Nydku powstała, była szkoła ewangelicka? Od czasu reformacji, kiedy kościół rozdzielił się na katolicki i ewangelicki, szkolnictwo bardzo dokładnie dzielono na katolickie i ewangelickie. I jeżeli gmina była ewangelicka, tak, jak to było w Nydku, czy właściciele danej miejscowości byli ewangelikami, to szkoła, o ile miała powstać, powstawała ewangelicka. Katolicy z Nydku musieli chodzić do szkoły do Wędryni. Ale ich nie było dużo. A może nawet nie było ani jednego, tego…
![Kolejne wpisy do Złotej Księgi Zasłużonych PZKO. Tym razem w Karwinie [zdjęcia]](https://zwrot.cz/wp-content/uploads/2022/10/karwina-odznaczenia-wpisy-do-zlotej-ksiegi-zasluzonych-47-600x400.jpg)
Kolejne wpisy do Złotej Księgi Zasłużonych PZKO. Tym razem w Karwinie [zdjęcia]
KARWINA / W piątek 22 października w Bibliotece Regionalnej w Karwinie odbyła się uroczystość, w trakcie której zasłużeni działacze PZKO wpisali się do Złotej Księgi Zasłużonych PZKO. - Spotkaliśmy się tutaj dzisiaj, żeby podziękować państwu za pracę społeczną. Za tę działalność, którą przez lata prowadzicie - mówiła Helena Legowicz, prezes PZKO. Jednym z warunków nominacji do wpisu do Złotej Księgi Zasłużonych PZKO jest bowiem działalność na rzecz PZKO co najmniej przez 30 lat. Prezes PZKO dodała, że wyliczanie kolejno, kto co zrobił, czym się zasłużył, trwałoby bardzo długo. Bo bardzo różnorodna jest działalność poszczególnych członków organizacji. - Od tych, którzy gotują, poprzez tych, którzy przygotowują wydarzenia kulturalne, po tych, którzy swoją fizyczną pracą upiększają nasze domy PZKO w trakcie remontów - wyliczyła. - Najważniejsze jest to, że państwu ta działalność społeczna sprawia przyjemność. że robicie to z uśmiechem, z radością - kontynuowała Legowicz. I miała rację. Jej słowa potwierdził m.in. Eugen Monczka. - W zasadzie to nie wiem, czym sobie zasłużyłem…

Obraz dawnej Wisły utrwalony na rysunkach Andrzeja Podżorskiego. Wystawę czasową oglądać można w Muzeum Śląska Cieszyńskiego
CIESZYN / Do 6 listopada w Muzeum Śląska Cieszyńskiego oglądać można wystawę ,,Andrzej Podżorski - Dotyk przemijania". Andrzej Podżorski żył w latach 1886 – 1971. Był nauczycielem, działaczem społecznym i publicystą. Zachwycił się pięknem góralskiego zdobnictwa. Na swych rysunkach, sporządzanych podczas wędrówek po okolicy, zachował obraz dawnej Wisły, góralskiej chałupy i zabudowań. Był założycielem muzeum w Wiśle. Wystawę w Galerii Wystaw Czasowych otwarła Magdalena Łacek z Muzeum Beskidzkiego im. Andrzeja Podżorskiego w Wiśle, która prowadzi projekt: "Ożywiona nieobecność – zapomniane ludowe piękno". Na wernisażu wystawy, który odbył się 5 października, pojawili się wśród gości m.in. wnuk i wnuczka Andrzeja Podżorskiego Stanisław Podżorski i Jadwiga Podżorska-Heczko. Spotkanie w roli gospodarza poprowadził dr hab. Grzegorz Studnicki, prof UŚ. Dr Michał Kawulok przedstawił sylwetkę Andrzeja Podżorskiego. W programie artystycznym natomiast wystąpił zespół regionalny "MAŁY KONIAKÓW". Dzieci za pełen autentycznej radości, wigoru i góralskiego ducha występ zebrały wielkie brawa. Relację z wernisażu obejrzeć można w całości na kanale YouTube Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Samą wystawę…

Minęło dokładnie 5 lat, odkąd grupka wolontariuszy zaczęła porządkować nieczynny cmentarz ewangelicki w Karwinie Meksyku. Co od tego czasu się tam zmieniło?
KARWINA MEKSYK / Pięć lat temu, 14 października 2017 roku, grupka ochotników po raz pierwszy zorganizowała akcję społeczną, której celem było uporządkowania starej, opuszczonej i zrujnowanej nekropolii ewangelickiej w dawnej kolonii Meksyk w Karwinie. Kiedy zaczęto prace porządkowe na cmentarzu, prowadzili je niezrzeszeni ochotnicy, a inicjatorami było kilku miłośników regionu znających się z Beerclubu - Braci Kuflowej na Zaolziu, o czym pisaliśmy. W ubiegłym roku sformalizowało się Stowarzyszenie Olza Pro, którego jednym z założeń jest dbałość o to miejsce, o czym również pisaliśmy. O tym, co od tego czasu udało się na cmentarzu zrobić, rozmawiamy ze Stanisławem Kołkiem ze Stowarzyszenia Olza Pro, który od samego początku uczestniczył w pracach porządkowych na cmentarzu i jest głównym ich inicjatorem. Od pięciu lat wspólnie z grupą wolontariuszy regularnie uczestniczysz w pracach społecznych, by uporządkować nieczynny cmentarz ewangelicki w Karwinie-Meksyku. Jak to się właściwie zaczęło? Skąd pomysł, by zacząć porządkować opuszczoną dawno nekropolię? Jest chyba kilka powodów, dlaczego przed pięciu laty podjęliśmy tę inicjatywę. Przede wszystkim…

Słoneczny dzień na zboczach Kozubowej. Kolejna udana wycieczka turystów z PTTS
MILIKÓW, KOZUBOWA, BOCONOWICE / - Przeżyliśmy ładny, słoneczny dzień na zboczach Kozubowej, wędrując po trasach turystycznych, ale i po ścieżkach nieoznakownych. Z miejsc niezalesionych odsłaniały się widoki na pobliskie Beskidy, Małą Fatrę, a nawet Tatry - cieszą się uczestnicy kolejnej "wycieczki wtorkowej" organizowanej przez Polskie Towarzystwo Turystyczno Sportowe "Beskid Śląski" w Republice Czeskiej. Dwudziestoośmioosobowa grupa turystów zrzeszonych w PTTS "BŚ" na szlaki i ścieżki wokół Kozubowej wyruszyła w przepiękny, słoneczny wtorek 18 października. Idealne warunki, świetna widoczność i doborowe towarzystwo Trudno byłoby wyobrazić sobie lepsze warunki na wycieczkę w góry. Przepiękne, jesienne barwy lasu, ciepło, słonecznie, czyste niebo i widoki sięgające Fatry i Tatr. Cóż więcej może być potrzebne do szczęścia miłośnikowi górskich wycieczek? Ewentualnie jeszcze dobre, miłe towarzystwo w czasie wędrówki. A i to "Beskidziocy" mieli zapewnione. Na organizowanych przez PTTS "BŚ" wydarzeniach panuje bowiem zawsze miła, przyjacielska atmosfera, a wycieczki są nie tylko okazją do samej wędrówki po górach, ale także do spędzania czasu wspólnie z innymi ludźmi o…

Świniobicie Bez Kurtyny we Frysztacie. Były smakołyki, ale też program artystyczny
KARWINA-FRYSZTAT / W Domu Polskim w Karwinie-Frysztacie odbyło się w sobotę 15 października Świniobicie. Imprezę nazwano "Świniobicie Bez kurtyny", ponieważ głównym jej organizatorem był działający przy MK PZKO Teatrzyk "Bez Kurtyny". W części artystycznej aktorzy Teatrzyku "Bez Kurtyny" przedstawili napisaną przez Bogdanę Najder specjalnie na tę okazję sztukę o świnkach. Były w niej zabawne scenki i przezabawny monolog świni w wykonaniu jego autorki Bogdany Najder, kierowniczki Teatrzyku Bez Kurtyny. - "Świniobicie" organizujemy już od kilkunastu lat. Staramy się, by program artystyczny był zawsze nieco inny. Było już na ludowo, występowały zespoły, tym razem jest sztuka, której tematem jest świniobicie - Bogdana Najder wyjaśnia, dlaczego zdecydowała się napisać sztukę specjalnie na tę imprezę. - My, grając w teatrzyku, świetnie się bawimy - dodają chórem przebrane za świnki aktorki teatrzyku. https://youtu.be/SS0dGzg_F8s Konkursy Były także konkursy. Zadaniem ich uczestników było: namalować prosiaka z zamkniętymi oczami, ułożyć świnię z wyciętych z kartonu puzzli, po czym trzeba było przyporządkować nazwy części świni. - Zapraszam po…

„Pociąg do wina” cieszył się dużym zainteresowaniem. Organizatorzy zapowiadają kolejne edycje
CZESKI CIESZYN, VALTICE / "Pociąg do wina" z Czeskiego Cieszyna do Valtic na południowych Morawach wyjechał w sobotę 1 października rano. Wrócił tego samego dnia wieczorem. Bezpośrednie połączenie Czeski Cieszyn - Valtice było wyjątkową okazją. Można było wsiąść w Czeskim Cieszynie i po trzech godzinach wysiąść w Valticach, podczas gdy podróż na tej trasie kursowymi pociągami zajmuje minimalnie 4 godziny i obejmuje minimalnie trzy przesiadki. Wybranie się więc do Valtic na jednodniową wycieczkę normalnie nie jest możliwe. W dodatku nie trzeba było troszczyć się o szukanie połączeń powrotnych. Ten sam skład wracał bowiem do Czeskiego Cieszyna wieczorem. https://youtu.be/ANTrkHtuvfk Pociąg zapewniał dojazd i odwóz z największej winiarskiej imprezy na południowych Morawach. Z połączenia skorzystali jednak nie tylko miłośnicy tego trunku. Do Valtic wybrało się także sporo rowerzystów. Nie wybrali się oni na imprezę winiarską, a na rowerową przejażdżkę po okolicy. Na zaproszenie organizatorów w imprezie wzięli udział, wśród około ćwierć setki uczestników, przedstawiciele władz samorządowych, Euroregionu Śląsk Cieszyński / Těšínské Slezsko, delegacje…
![Kurs tańca na półmetku. Uczniowie gimnazjum zaprezentowali rodzicom, czego się nauczyli [zdjęcia, wideo]](https://zwrot.cz/wp-content/uploads/2022/10/16-10-22-polmetek-kursu-tanca-gimplaIMG_20221016_172636-.jpg-600x283.jpg)
Kurs tańca na półmetku. Uczniowie gimnazjum zaprezentowali rodzicom, czego się nauczyli [zdjęcia, wideo]
TRZYNIEC / Tradycyjnie, od wielu, wielu lat uczniowie drugich klas gimnazjum uczą się tańca na kursie. Tradycyjnie też na półmetku oraz na zakończenie kursu organizowane są lekcje pokazowe, podczas których młodzież ma okazję zademonstrować rodzicom, czego na kursie się nauczyła. Półmetkowy pokaz miał miejsce w niedzielę 16 października w Domu Kultury Trisia w Trzyńcu. Kurs zorganizowała Joanna Martynek. W prowadzonych przez Ewę Troszok i Michała Kozuba lekcjach uczestniczą uczniowie klas drugich Polskiego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego i Akademii Handlowej, ale także absolwenci polskich szkół podstawowych, którzy edukację kontynuują w czeskich szkołach średnich. - Milej uczyć się tańczyć pomiędzy znajomymi twarzami. Zresztą partner uczy się w polskim gimnazjum - wyjaśnia absolwentka polskiej podstawówki w Czeskim Cieszynie, uczennica drugiej klasy Lyceum Březová. Tancerze pokazali wiązankę tańców klasycznych i latynoamerykańskich. Rozpoczęto od mazurka. Były też walce, tango, a nawet country. Te same od lat konkursy wciąż budzą emocje Po pokazach tańca przyszedł czas na konkursy. Zadaniem dwóch sztafet było przekazanie pomiędzy sobą jabłka nie…

Nydek był kolebką przemysłu ciężkiego w regionie. To stąd pochodziła większość surowca dla hut w Ustroniu i Trzyńcu
NYDEK / Spacer śladami wydobywania rudy żelaza zorganizowało centrum informacji w Drzewionce w Nydku w ramach cyklu "Babie lato w Drzewionce". Spacer prowadziła Urszula Koky z Drzewionki wspólnie z Michałem Milerskim. 28 września, przy pięknej słonecznej pogodzie poprowadzili grupę kilkunastu gości kilkukilometrową trasą przez pola i lasy. Przewodnicy pokazywali miejsca, w których dawniej wydobywano rudę żelaza. Rudę żelaza na terenie Nydku wydobywano przez około sto lat Rudę żelaza na terenie Nydku wydobywano od lat siedemdziesiątych XVIII wieku przez mniej więcej sto lat, do lat siedemdziesiątych XIX wieku. - Stąd, z Nydku, pochodziła większość surowca w początkach hutnictwa w Ustroniu, a później w Trzyńcu - stwierdził Milerski. A na dowód, że faktycznie surowca jest w tych rejonach sporo, schylił się i podniósł z ziemi kamienie zawierające rudą żelaza. Wydobywana w Nydku ruda była uboga Jednak, jak podkreślali przewodnicy, ruda wydobywana w Nydku była uboga. - Miała około piętnastu, dwudziestu procent żelaza - doprecyzował Milerski. I dodał, że kiedy powstała kolej żelazna, już wożono bogatszą rudę…

Cząstka rodzinnego Zaolzia w wielkim, obcym mieście. Co studentom daje SAJ
CZESKI CIESZYN / Przedstawiciele Sekcji Akademickiej "Jedność" odwiedzili czwartoklasistów Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie. Celem spotkania z przyszłymi studentami było zaprezentowanie im Sekcji Akademickiej "Jedność" PZKO, wyjaśnienie, czym się zajmuje i co może dać przynależność do tej organizacji. Na wstępie prezes SAJ-u Stanisław Franek przybliżył słuchaczom, czym jest Sekcja Akademicka Jedność. Wyjaśnił, że jest to organizacja studencka zrzeszająca studentów pochodzących z Zaolzia, którzy studiują w różnych ośrodkach akademickich w Czechach oraz w Polsce. SAJ działa w Pradze, Brnie, Ołomuńcu, Ostrawie oraz Krakowie. Po ogólnej prelekcji na temat SAJ-u przyszli studenci podzielili się na grupki według miast, w których zamierzają studiować. Był to czas na zadawanie konkretnych pytań przedstawicielom SAJ-u z tych konkretnych miast. Przyszli studenci pytali głównie o sprawy techniczne Przyszli studenci pytali głównie o sprawy techniczne. Interesowało ich przykładowo, czy w danym mieście, do którego zamierzają wybrać się na studia, lepiej jest mieszkać w akademiku, czy na stancji. Czy o to, jak która opcja wychodzi cenowo. Pytali…

Wieczór z poezją Marka Słowiaczka. Wiersze z najnowszego tomiku „Dialog kolorów” czytał Bogdan Kokotek
CZESKI CIESZYN / Prawdziwa uczta czekała na miłośników poetyckiego słowa w czwartkowe popołudnie 13 października w kawiarni "Avion". Wiersze z najnowszego tomiku Marka Słowiaczka "Dialog kolorów" czytał kierownik artystyczny Sceny Polskiej Teatru Cieszyńskiego Bogdan Kokotek. W tomiku znajdziemy wiersze o bardzo różnorodnej tematyce. Są wśród nich opisujące codzienność, są takie, które obrazują piękno, ale i takie, które pokazują zło i skłaniają do refleksji nad nim. Na wstępie prowadzący spotkanie z poetą Bogdan Kokotek zauważył, że tomik zatytułowany jest "Dialog kolorów", tymczasem wszystkie ilustracje są czarno-białe. Poprosił więc autora o wyjaśnienia. - Rzeczywiście nie ma w nim kolorów w takim naturalnym dla nas ujęciu, jak je rozumiemy. Jest tylko czerń i biel. Jak tekst, który jest czarny na białym. Co nie oznacza wcale, że kolorów nie ma. One są. Tylko trzeba się bardzo dobrze wczytać w tekst - wyjaśnił poeta. Różnica pomiędzy prozą, a poezją jest jak pomiędzy kawą w ekspresie a kawą, która wychodzi z ekspresu - Bo nasze życie…
![Piłkarskie zmagania uczniów polskich szkół podstawowych. Memoriał Alojzego Adamca wygrał Jabłonków [zdjęcia]](https://zwrot.cz/wp-content/uploads/2022/10/12-10-22-XXII-Turniej-pilki-noznejIMG_9899-.jpg-600x400.jpg)
Piłkarskie zmagania uczniów polskich szkół podstawowych. Memoriał Alojzego Adamca wygrał Jabłonków [zdjęcia]
CZESKI CIESZYN / W środę, 12 października uczniowie drugiego stopnia zaolziańskich polskich szkół podstawowych rywalizowali w piłce nożnej. Rozegrano XXII edycję turnieju piłki nożnej o Memoriał Alojzego Adamca. Zawody to ruch na świeżym powietrzu i integracja uczniów z różnych zaolziańskich szkół. W tym roku w turnieju brało udział 9 drużyn z 8 szkół. Piłkarskie zmagania trwały od samego rana. Mecze rozpoczęły się już o godz. 8:00. Piękna, słoneczna pogoda niewątpliwie uatrakcyjniła dzień spędzony na boisku. - Ale bywały turnieje, podczas których była paskudna pogoda i nauczyciele nawet zastanawiali się, czy nie odwołać rozgrywek. Jednak zapytani wówczas uczniowie chcieli grać - wspomina Zbigniew Bocek, główny organizator turnieju z ramienia Macierzy Szkolnej w RC. Jabłonków pokonał Czeski Cieszyn Ostra rywalizacja pomiędzy drużynami z Jabłonkowa i Czeskiego Cieszyna rozpoczęła się już w półfinałach, kiedy o wejściu do finału zadecydować musiały rzuty karne. Tytuł tegorocznego mistrza i puchar przechodni wywalczyła drużyna z Polskiej Szkoły Podstawowej im. Henryka Sienkiewicza z Jabłonkowa przed drużynami z polskiej…

Edukacja poprzez doświadczanie i zabawę. Do Czeskiego Cieszyna zajechał EDUbus
CZESKI CIESZYN / Uczniowie, którzy przyszli w poniedziałek, 10 października na podwórze Centrum Pedagogicznego dla Polskiego Szkolnictwa Narodowościowego w Czeskim Cieszynie, mieli okazję wziąć udział w nietypowej lekcji. Przyjechał tam bowiem EDUbus. Autobus przystosowany do prowadzenia edukacji poprzez doświadczanie i zabawę zawitał w Centrum Pedagogicznym dzięki Fundacji Unipetrol. W przedpołudniowych zajęciach wzięli udział uczniowie 8. i 9. klas szkół z Czeskiego Cieszyna, Gnojnika, Błędowic i Górnej Suchej. Po południu zaś warsztaty były przeznaczone dla nauczycieli 1. stopnia szkół podstawowych. (indi)

Konkurs Gwar już po raz XVIII. Przesłuchania już 24-25 listopada. Zgłoszenia tylko do 7 listopada!
REGION, CIESZYN / Tylko do 7 listopada nadsyłać można zgłoszenia do udziału w XVIII edycji Konkursu Gwar "Po cieszyńsku po obu stronach Olzy". Przesłuchania zaplanowano na 24-25 listopada. Koncert finałowy, podczas którego wysłuchać będzie można najlepszych gwarowych recytatorów, odbędzie się 15 grudnia 2022 o godz. 16:00 w Domu Narodowym w Cieszynie. Konkurs GWAR po raz XVIII kierowany jest do dzieci, uczniów i młodzieży wszystkich typów placówek i szkół historycznej Ziemi Cieszyńskiej po obu stronach Olzy, w Polsce i Republice Czeskiej. Uczestników KONKURSU GWAR mogą zgłaszać placówki opiekuńczo – wychowawcze, szkoły wszelkich typów, placówki kultury, rodzice i opiekunowie prawni. Mogą w nich uczestniczyć także uczniowie, którzy ukończyli 18 lat i sami, z własnej inicjatywy, zgłoszą uczestnictwo w konkursie. Organizatorzy konkursu podkreślają, że chodzi o kultywowanie mówienia językiem ojców i praojców, ubierania autentycznych strojów, odtwarzania obrzędów i zwyczajów oraz prezentowania w formie scenicznej wydarzeń z przeszłości i czasów współczesnych. Laureaci Konkursu Gwar prezentują się później na wielkich scenach w regionie, przykładowo na…

Monumentalne oprawy śpiewnika Cithara Sanctorum obejrzeć można w Książnicy Cieszyńskiej. Festiwal muzyczny potrwa do 29 października
CIESZYN / W niedzielę, 9 października zainaugurowano Festiwal Muzyczny im. Jerzego Trzanowskiego Cithara Sanctorum Silesia. Potrwa do 29 października. Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny. Drugą edycję festiwalu "Cithara Sanctorum Silesia" rozpoczął 9 października koncert "Wyższobramskiego Chóru Kameralnego" w Kościele Jezusowym. Cithara Sanctorum w domach cieszyńskich ewangelików Tego samego dnia w Książnicy Cieszyńskiej wysłuchać było można prelekcji Jolanty Sztuchlik "Cithara Sanctorum w domach cieszyńskich ewangelików". Kto nie był, a temat go interesuje, całości prelekcji wysłuchać może tutaj: Prelekcja poprzedziła otwarcie wystawy pt. "Monumentalne oprawy śpiewnika Jerzego Trzanowskiego Cithara Sanctorum ze zbiorów Książnicy Cieszyńskiej". Wystawę cały czas można oglądać w Książnicy Cieszyńskiej. W ramach festiwalu zaplanowano szereg koncertów W ramach festiwalu zaplanowano szereg koncertów nie tylko w Kościele Jezusowym w Cieszynie, ale także w Wiśle, Ustroniu, Jaworzu, Bielsku-Białej. Organizatorzy zapraszają też do oglądania transmisji online festiwalowych wydarzeń na stronie luteranie.cieszyn.pl. (indi)

Pół metra legitymacji szkolnych. Uczniowie PSP Sucha odebrali dokument z rąk konsul generalnej
SUCHA GÓRNA / 10.10 o godzinie 10:00 w Polskiej Szkole Podstawowej w Suchej Górnej odbyła się uroczystość wręczenia legitymacji szkolnych. - Legitymacja uczniowska to dokument potwierdzający przywileje uczniów szkół podstawowych w Polsce oraz uczniów szkół polskich na całym świecie. Uprawnia do korzystania z ulgi 37% przy korzystaniu z przejazdów środkami transportu publicznego oraz 49% przy przejazdach pociągami. Jest też dokumentem potwierdzającym uprawnienie do zniżki we wszystkich instytucjach w Polsce - wyjaśniła konsul generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz Uczniowie PSP Sucha legitymacje odebrali z rąk Konsul Generalnej Legitymacje uczniom suskiej podstawówki uroczyście wręczyli konsul generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz wraz z konsulem Stanisławem Bogowskim. Uczniowie pozostałych polskich szkół na Zaolziu legitymacje odbiorą w szkołach, gdzie zostaną one przesłane przez Konsulat. PSP Sucha Górna została wybrana do uroczystego wręczenia dokumentów przez urzędników Konsulatu, ponieważ z tej placówki złożono najwięcej wniosków o wydanie legitymacji. - W Suchej wydaliśmy osiemdziesiąt legitymacji. W sumie przygotowanych do wydania legitymacji był półmetrowej wysokości stosik -…

Lniana opowieść okiem muzealnika. Film o lnie można obejrzeć w sieci
Na kanale YouTube Muzeum Śląska Cieszyńskiego można obejrzeć ciekawy i pełen merytorycznej wiedzy film o lnie. O tej jakże ważnej w naszej kulturze roślinie opowiada dr Małgorzata Kiereś. Film zrealizowało Muzeum Beskidzkie im. A. Podżorskiego w Wiśle. Ilustrowany zdjęciami komentarz etnografki uzupełnia muzyka Kapeli Wałasi i śpiew solowy Elżbiety Legierskiej-Niewiadomskiej. https://www.youtube.com/watch?v=rq-slXkM65I Film zrealizowano w ramach zadania „Wywołać przestrzeń spotkania” dofinansowanego ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu EtnoPolska 2022. Historia obróbki lnu w Beskidzie Śląskim Scenariusz opracowała Małgorzata Kiereś, która z fachowością etnografa opowiada o historii obróbki lnu na naszych terenach. Nie jest to jednak suchy, naukowy wykład. Komentarz etnograficzny ilustrowany jest bogato obrazami. Fachowym montażem zajął się Józef Michałek. Do zilustrowania opowieści o lnie wykorzystano fotografie ze zbiorów Muzeum Beskidzkiego im. A. Podżorskiego w Wiśle, a także z Narodowego Archiwum Cyfrowego. Oprócz zdjęć wykorzystano także ryciny i obrazy. Ilustrowane obrazami słowo ubogaca także muzyka w wykonaniu Kapeli Wisła oraz solistki Elżbiety Legierskiej-Niewiadomskiej. (indi)

Turyści z PTTS „Beskid Śląski” wędrowali leszniańskimi ścieżkami
LESZNA / Grupka „beskidzioków” we wtorek 4 października wybrała się na spacer szlakiem edukacyjnym „Przyroda nie zna granic”. Trasa o długości 8,4 km prowadziła z Dzięgielowa przez Leszną Górną do dworca w Trzyńcu. Sprzyjająca słoneczna pogoda pozwoliła delektować się pięknymi widokami. Wycieczkę poprowadziła Halina Twardzik. - Ponadplanowa wycieczka z Lesznej została zaproponowana w zamian za niezrealizowaną wycieczkę w dniu święta państwowego 28 września. Tego dnia przez ostatnie lata obchodziliśmy jubileusze beskidzkich schronisk. Imprezy te organizował Klub Czeskich Turystów. A w ubiegłym roku odbył się ostatni, jak na razie, z jubileuszy, czyli 100-lecie schroniska na Praszywej - wyjaśnia Halina Twardzik, prezes PTTS. I dodaje, że tekst podsumowujący jubileusze beskidzkich schronisk do publikacji na stulecie Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Sportowego "Beskid ´´Sląski" napisał Břetislav Boháč, wiceprezes KČT MSK (Klub Czeskich Turystów Okręgu Morawsko-Śląskiego). Cały szlak „Przyroda nie zna granic” jest nieco dłuższy Warto wiedzieć, że choć "beskidziocy" w miniony wtorek przeszli szlakiem „Przyroda nie zna granic” 8,4 km z Dzięgielowa do Trzyńca, to cały…
![Rytmika to nie tylko przygotowanie do profesjonalnego tańca w zespole. To przede wszystkim ogólnorozwojowe ćwiczenia dla dzieci [wywiad]](https://zwrot.cz/wp-content/uploads/2022/10/rytmika-600x400.jpg)
Rytmika to nie tylko przygotowanie do profesjonalnego tańca w zespole. To przede wszystkim ogólnorozwojowe ćwiczenia dla dzieci [wywiad]
CZESKI CIESZYN / Zaczął się rok szkolny, a w raz z nim różne pozaszkolne zajęcia dodatkowe i kółka zainteresowań. Jednym z nich jest zespół dziecięcy ZG PZKO Rytmika prowadzony przez Renatę Milerską. Czy dzieci uczęszczające na zajęcia z panią są później narybkiem do Zespołu Pieśni i Tańca Olza? Czy niekoniecznie? Raczej powiedziałabym, że do jakiegokolwiek zespołu. Zwłaszcza że nie tylko dzieci z Cieszyna chodzą na zajęcia Rytmiki. Bardzo się cieszę, jeśli dzieci, które nauczą się podstaw u mnie, wykorzystują je później w jakimkolwiek innym młodzieżowym zespole. I im więcej moich absolwentów tańczy w dorosłym zespole, tym lepiej. Niekoniecznie musi to być „Olza”, ale oczywiście cieszę się, kiedy dzieci z Rytmiki dołączą do "Olzy". A czego dzieci się uczą? Co właściwie dzieciakom może dać nauka tańca? Myślę, że same profity. Na próbach tańczymy tańce z naszego regionu czy z innych regionów, szczególnie polskich. Uczymy się też podstaw tańca klasycznego czy towarzyskiego. Robimy różne ćwiczenia kształtujące postawę. Taniec ogólnie jest jednym z lepszych rodzajów ruchu, bo uczy…

Genialny wynalazca Józef Bożek. Wojciech Grajewski przybliżył słuchaczom MUR-u tę wybitną postać
CZESKI CIESZYN / Październikowy wykład Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego ZG PZKO poświęcono wybitnej osiemnastowiecznej postaci, jaką niewątpliwie był konstruktor, mechanik i wynalazca Józef Bożek. Postać urodzonego w 1782 roku w Bierach wynalazcy przybliżył Wojciech Grajewski – absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (2010), historyk-regionalista, nauczyciel, badacz i popularyzator historii, długoletni pracownik Muzeum Śląska Cieszyńskiego i Książnicy Cieszyńskiej, a także Miejskiego Centrum Kultury w Skoczowie i II LO w Cieszynie im. M. Kopernika. Pytania o narodowość Sporo dyskusji budzi narodowość tego wybitnego wynalazcy. Czesi uważają, że był on Czechem, Polacy - że Polakiem. I choć pytanie o narodowość wynalazcy pozostało bez jednoznacznej odpowiedzi, prelegent starał się rzucić na problem nieco więcej światła. - Nie ulega wątpliwości, że Józef Bożek urodził się w polskojęzycznej rodzinie i że przez pierwsze kilkanaście lat swego życia wychowywał się w polskojęzycznym środowisku. Po polsku mówiono w domu, w miejscowym kościele w Grodźcu, gdzie był chrzczony. Kiedy zaś wyjechał do Brna, a ostatecznie osiadł w Pradze, to tam językiem nauki był…

W bani cieszyńskiego ratusza ponownie umieszczono kapsułę czasu. Zobacz, co włożono do środka
CIESZYN / 4 października w cieszyńskim Urzędzie Miejskim uroczyście zamknięto kapsułę czasu, jaka znajdzie się na iglicy cieszyńskiego ratusza. Trafiły do niej zdjęcia miasta, dokumenty, list Burmistrz Miasta Cieszyna do przyszłych pokoleń, a także wiele, wiele innych przedmiotów. Iglica z banią i zamkniętą w niej kapsułą właśnie jest montowana na wieży cieszyńskiego Ratusza. Lista przedmiotów, jakie znalazły się w kapsule czasu: Dane statystyczne za rok 2021 (1 kartka formatu A4).Kronika dziejów miasta z lat 1984-2022 (10 kartek formatu A4).Zdjęcie Rady Miejskiej Cieszyna kadencji 2018-2023 i Kierownictwa Urzędu.Lista Laureatów Nagrody Miasta Cieszyna w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury (1 kartka formatu A4).Lista Laureatów Nagrody Miasta Cieszyna w sporcie w 2022 roku (1 kartka formatu A4).Lista Cieszyńskich Olimpijczyków (1 kartka formatu A4).Lista Laureatów „Srebrnej Cieszynianki Miasta Cieszyna” (1 kartka formatu A4).List Burmistrz Miasta Cieszyna Gabrieli Staszkiewicz (1 kartka formatu A4).Protokół z otwarcia poprzedniej bani (1 kartka formatu A4).Miniprzewodnik “Cieszyn robi wrażenie”.Ulotka promocyjna miasta „Cieszyn robi wrażenie”.Ulotka promocyjna miasta „Szlak książąt…

Spacer z przewodnikiem po mosteckim szańcu. Fortyfikacje można też zwiedzać indywidualnie
MOSTY SZAŃCE / W środę 28 września odbył się prawdopodobnie ostatni w tym sezonie spacer z przewodnikiem po mosteckim Wielkim Szańcu. Grupka chętnych dowiedziała się od prowadzącego spacer wielu ciekawostek na temat historii systemu umocnień w Przełęczy Jabłonkowskiej. Spacery z przewodnikiem w sezonie letnim organizuje GOTIC - Gorolské turistické informační centrum. Spacer prowadził pracownik tej instytucji Petr Kolčárek. Fortyfikacji mających za zadanie obronę Przełęczy Jabłonkowskiej było więcej Na wstępie przewodnik wyjaśnił, że fortyfikacja Wielki Szaniec bynajmniej nie była jedyną w okolicy. Kolejne znajdują się na terenie obecnej Słowacji, w Świerczynowcu, a także kawałek powyżej Trójstyku, nad Herczawą czy w Bukowcu, Czernym, Koniakowie. Umocnienia te wznoszono w celu obrony Przełęczy Jabłonkowskiej. - Tych umocnień było w okolicy od XVI do XIX wieku aż 21. W czasie, kiedy wznoszono szańce, oczekiwano zagrożenia ze strony Węgier. Ale nie chodziło o zagrożenia ze strony Węgrów, a o to, że wojenna wrzawa mogłaby przyjść na nasz teren przez Węgry - wyjaśnił przewodnik. Spacer prowadził Petr…

Turyści z PTTS zwiedzili Opole. Przekonują, że to miasto, które warto zobaczyć
OPOLE / Turyści z Polskiego Towarzystwa Turystyczno Sportowego Beskid Śląski w RC wybrali się na wycieczkę autokarową do Opola, jednego z najstarszych miast w Polsce, położonego nad Odrą, historycznej stolicy Górnego Śląska. - Pomimo niesprzyjającej pogody zwiedzaliśmy z przewodniczką starówkę, później amfiteatr, w którym odbywają się Festiwale Piosenki Polskiej, Opolską Wenecję, Wieżę Piastowską, Wzgórze Uniwersyteckie, Skwer Artystów i inne ciekawe symboliczne miejsca - wylicza Wanda Farnik. I dodaje, że w amfiteatrze opolskim na scenie zabrzmiał hymn „Szumi jawor szumi” w wykonaniu chóru beskidzioków. W przygotowanej i poprowadzonej przez Irenę Mierzwa wycieczce uczestniczyło 50 osób. Zgodnie stwierdzają, że niedalekie Opole to miasto, które warto zobaczyć. (indi)

MUR. Józef Bożek: Genialny Polak, Czech, czy może jednak…?
CZESKI CIESZYN / Najbliższy wykład MUR-u zaplanowano na 5 października. Wojciech Grajewski opowie o Józefie Bożku. Postara się znaleźć odpowiedź na pytanie, kim był twórca prototypu samochodu, który zadziwił świat. To, że był genialny, nie ulega wątpliwości. Ale czy był to Polak, Czech, czy może jednak... Niemiec? Lub po prostu cieszyński Ślązak? Na te i inne pytania podczas zbliżającego się wykładu prelegent postara się znaleźć odpowiedź. Praski mechanik i wynalazca, Ślązak z urodzenia – Józef Bożek - Nieco ponad dwieście lat temu, w roku 1815 w Pradze po raz pierwszy na kontynencie europejskim zaprezentowano wóz napędzany silnikiem parowym. Konstrukcja ta wzbudzała i do dziś wzbudza emocje, jako jedna z najciekawszych i najbardziej udanych konstrukcji automobilowych w XIX wieku. Jej autorem był praski mechanik i wynalazca, Ślązak z urodzenia – Józef Bożek - wyjaśnia Grajewski. Kim była ta postać? Syn młynarza z Bierów, niewielkiej wioski położonej w księstwie cieszyńskim, u stóp Beskidów. Kształcony w Cieszynie i Brnie w wieku 22 lat trafia…

Uczniowie z Olbrachcic uczą się także w ogrodzie. Podczas Dnia Farmera podziwiać można było efekty ich pracy
OLBRACHCICE / Plony z przyszkolnego ogrodu zakupić można było w piątkowe popołudnie, 30 września, podczas zorganizowanego przez Polską Szkołę Podstawową i Przedszkole w Olbrachcicach "Dnia Farmera". Z uwagi na deszczową pogodę miast w ogrodzie szkoły wydarzenie zorganizowano w Domu PZKO. Poprzednie dwie edycje, bo ta była trzecią, odbywały się właśnie w szkolnym ogrodzie. Nie tylko lekcja przyrody, ale także matematyki w praktyce - W ramach projektu miasta Hawierzowa uzyskaliśmy szklarnie i różne elementy na grządki. Dzieci podczas zajęć w świetlicy, a także w przedszkolu, mają za zadanie je uprawiać. Sieją, sadzą. I bawiąc się w rolników, poznają, jak to wszystko dzieje się w przyrodzie nie na papierze, w książce, ale próbują własnymi siłami - wyjaśnia Jolanta Kożusznik, dyrektor szkoły. Zabawa w rolników w olbrachcickiej szkole jest kompleksowa. Dzieci wpierw przygotowują grządki pod uprawę, po czym sieją, sadzą, pielęgnują, a na jesień zbierają plony. A podczas "Dnia Farmera" je sprzedają. Na jarmarku można było zakupić najróżniejsze towary. - A że ogródek…

Turyści z PTTS „Beskid Śląski” zwiedzali Kopalnię Michał w Ostrawie
OSTRAWA / Na kolejną z wtorkowych (20.09) wycieczek turyści z PTTS "Beskid Śląski" wybrali się do Kopalni Michał w Ostrawie Michałkowicach. W Kopalni Michał wydobywano węgiel kamienny w latach 1843 – 1995. Grupkę 18 osób chętnych zobaczyć z bliska urządzenia technologiczne kopalni poprowadził Jiří Januszek. Turyści mogli zapoznać się z pracą kopalni na powierzchni. – Bo kopalnia, to nie tylko, jak stwierdził przewodnik, drążenie chodników i wydobywanie węgla. Zgodnie stwierdziliśmy, że kolega Januszek jest przewodnikiem z prawdziwego zdarzenia, a kopalnia jest bliska jego sercu. Opowiadał ciekawie, a dane techniczne przeplatał anegdotami. Warto było pojechać – relacjonuje wycieczkę Wanda Farnik. (indi)

Rozpoczął się remont Studni Trzech Braci
CIESZYN / O tym, że Studnię Trzech Braci czeka generalny remont, pisaliśmy wywiadzie z Anną Syrokosz, specjalistą ds. architektury miejskiej, zabytków i ochrony krajobrazu Urzędu Miejskiego w Cieszynie. Jak poinformował na Facebooku Urząd Miasta Cieszyna, prace remontowe się rozpoczęły. Na razie nie zapadła jeszcze decyzja, w jakim kolorze będzie po remoncie żeliwna altana nad studnią. Studnię Trzech Braci czeka remont. O tym, jaki będzie jej kolor po remoncie i kto o tym zdecyduje, rozmawiamy z Anną Syrokosz, specjalistą ds. architektury miejskiej [Wywiad] (indi)