
Pożegnaliśmy Eugeniusza Matuszyńskiego
KARWINA / W sobotę 4 stycznia zmarł Eugeniusz Matuszyński, działacz Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. Miał 76 lat. Eugeniusz Matuszyński był długoletnim prezesem Miejscowego Koła PZKO Karwina-Sowiniec. Po zaniku Koła działał w PZKO w Karwinie-Raju. Był również członkiem Zarządu Głównego PZKO, przewodniczącym karwińskiego komitetu obwodowego PZKO. Od pierwszej edycji Międzynarodowych Dni Folkloru Maj nad Olzą w Karwinie-Darkowie pomagał w organizowaniu tej imprezy cyklicznej, prowadził też konferansjerkę. Pracował również w Przedstawicielstwie Miasta Statutowego Karwiny, był przewodniczącym komitetu ds. mniejszości narodowych. Ostatnie pożegnanie Eugeniusza Matuszyńskiego odbyło się w środę 8 stycznia w sali obrzędów pogrzebowych w Karwinie-Raju.

Wykład MUR poświęcono postaci Bogusława Kożusznika
CZESKI CIESZYN / Wywodzącą się z Zaolzia osobistość światowego formatu, mało jednak u nas znaną i popularną, omawiano na spotkaniu Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego, który odbył się w czwartek 9 stycznia w auli Polskiego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie. Postać lekarza, działacza i polityka w wykładzie nazwanym „Burzliwe życie Bogusława Kożusznika” przybliżył Michał Przywara. W imieniu organizatorów słuchaczy MUR przywitał Stanisław Gawlik. Wyjaśnił, że kolejne spotkania poświęcone będą ludziom, których okrągłe rocznice obchodzone są w tym roku. Profesor medycyny Bogusław Kożusznik urodził się jako syn górnika 29 stycznia 1910 roku w Suchej Dolnej, zginął w wypadku samochodowym 9 lipca 1996 roku w Warszawie, pochowany jest na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Michał Przywara z Zakładu Polonistyki Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Ostrawskiego od razu na wstępie wyjaśnił, że burzliwe życie bohatera wykładu rozpatrywane jest w kategorii dokonań, nie życia osobistego, które, jak wynika z zebranych o Bogusławie Kożuszniku informacji, było uporządkowane. „Był skromny, pogodny, życzliwy, lubił ludzi, chciał i…

Danie jubileuszowe na pięćdziesięciolecie Zwrotu
Danie to jest właściwie modyfikacją jednego z klasycznych dań śląskich – placków ziemniaczanych. Nasze placki mogą świetnie zastąpić tak popularną i u nas pizzę. Będzie to jakby typ „calzone” (pończoszka) – zamknięte w cieście ingrediencje, jak w pierogu. Składniki: Na każdą osobę przy stole – 2 duże ziemniaki, zaś na cztery osoby do tych ziemniaków 1 cebula, 2 jajka, 4 łyżki mąki („gładkiej”), sól, majeranek, olej do smażenia. Do farszu potrzeba – 40 dekagramów mielonego mięsa wieprzowego, 2 cebule, 1 świeża czerwona papryka, sól, pieprz, łyżka oleju. Ziemniaki obieramy i trzemy na grubej tarce, dodajemy drobno posiekaną cebulę, jajka i mąkę, solimy, dodajemy majeranek, dokładnie mieszamy. Do mielonego mięsa dodajemy drobno posiekaną cebulę i pokrojoną w drobną kostkę paprykę, pieprz i sól do smaku, mieszamy. Na patelni rozgrzewamy mocno olej, wkładamy mięso i smażymy, mieszając i rozdrabniając je zarazem, aż powstaną obsmażone lekko grudki wielkości mniej więcej orzecha laskowego. Na innej dużej patelni z masy ziemniaczanej smażymy na oleju placki…

Dzieci narysowały przygody jeża Szymona
KARWINA / Wystawę rysunków laureatów konkursu czytelniczego 2019 w kategorii I, klasy I-II, oglądać można do końca stycznia w Bibliotece Regionalnej w Karwinie-Frysztacie na Rynku Masaryka. Dzieci ilustrowały "Przygody jeża Szymona". Wystawę przygotowało Stowarzyszenie Przyjaciół Polskiej Książki i Oddział Literatury Polskiej Biblioteki Regionalnej. Jest plonem konkursu czytelniczego, zorganizowanego w ramach trzynastej edycji akcji „Z książką na walizkach”. Rysunki najmłodszych uczestników konkursu są ilustracjami do książki „Przygody jeża Szymona”, opisującej zdarzenia z życia małego, nieśmiałego jeża, który odkrywa tajemnice lasu i gospodarstwa podczas czterech pór roku. Autorka książki Urszula Sieńkowska-Cioch gościła na Zaolziu wraz z innymi pisarzami w październiku ubiegłego roku i spotkała się z małymi czytelnikami. Organizatorem akcji w ramach projektu „Z książką na walizkach” było Stowarzyszenie Przyjaciół Polskiej Książki oraz Biblioteka Regionalna w Karwinie, Biblioteka Miejska w Czeskim Cieszynie i wydawnictwo Literatura w Łodzi.

Teatrzyk Bum Trach bawił i edukował karwińską publiczność
KARWINA / Teatrzyk Bum Trach z Czeskiego Cieszyna zaprezentował się w piątek 3 stycznia w Kawiarni Literackiej Biblioteki Regionalnej w Karwinie-Mizerowie. Akcję dla całej rodziny zorganizował Oddział Literatury Polskiej Biblioteki Regionalnej. Teatrzyk Bum Trach działa w Polskiej Szkole Podstawowej w Czeskim Cieszynie pod kierownictwem Marii Szymanik. Istnieje od dziesięciu lat, wyrósł z kółka dramatycznego Klucz. Regularnie bierze udział w powiatowych i wojewódzkich przeglądach teatralnych, w regionalnych konkursach gwarowych. Zdobywa nagrody na czeskich festiwalach teatralnych. Monolog Adriena przedstawił Benjamin Roman Karwińskich widzów przywitała w Bibliotece Regionalnej kierowniczka Oddziału Literatury Polskiej Marcela Wierzgoń, która opowiedziała też o historii teatrzyku i jego osiągnięciach. Zgromadzona publiczność była polska i czeska, ale na taką okazję wykonawcy byli dobrze przygotowani. W pierwszej części monolog Adriena o nieszczęśliwej miłości z książki „Przyjaźń ponad czasem” przedstawił po czesku znakomicie Benjamin Roman. W ubiegłym roku zdobył za ten monolog I miejsce w kategorii 11-13 lat w 30. przeglądzie narodowym monologów dziecięcych i dialogów Kandrdásek 2019 w Brandysie nad Łabą.…

W Karwinie odbędzie się Festiwal Kolęd i Pastorałek
KARWINA / W niedzielę 19 stycznia koncertować będą w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Karwinie-Frysztacie chóry Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego i zespoły kościelne z Karwiny oraz chór z Polski. Organizatorem Festiwalu Kolęd i Pastorałek Karwina 2020 jest chór mieszany Lira Miejscowego Koła PZKO w Karwinie-Darkowie. Oprócz niego zaśpiewa chór męski Hejnał-Echo Miejscowego Koła PZKO w Karwinie-Frysztacie, a także chór parafii Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania oraz chór kameralny parafii rzymskokatolickiej. Gościnnie zaprezentuje się chór męski Echo Biertułtowy w Radlinie. Będzie również wspólny występ wszystkich zespołów. Początek koncertu w niedzielę 19 stycznia o godz. 15.00.

Wiosną powinna ruszyć budowa obwodnicy Karwiny
KARWINA / Z niedowierzaniem, ale i nadzieją przyjęli przejeżdżający przez Karwinę kierowcy najnowszą informację o budowie obwodnicy miasta. W planach zagospodarowania przestrzennego widnieje przecież już od 1977 roku. Budowa powinna ruszyć wiosną bieżącego roku. Ma kosztować ok. 1 miliarda koron, a jej zakończenie planowane jest za dwa lata. Wykupione są już wszystkie grunty, zakończone zostały prace przygotowawcze. Dyrekcja Dróg i Autostrad (Ředitelství silnic a dálnic) wybrała budowniczego z dziesięciu zgłoszonych do przetargu ofert. Nowa droga ominie centrum miasta od strony południowo-zachodniej i będzie o kilometr krótsza od obecnej, przebiegającej przez gęstą zabudowę. Będzie miała trzy kilometry długości i odciąży arterię przez środek miasta, po której przejeżdża codziennie nawet dwadzieścia tysięcy samochodów. Stanowić będzie przedłużenie ulicy prowadzącej koło głównego dworca kolejowego. Pobiegnie przez Olzę tuż koło mostu kolejowego, dalej równolegle do torów nad jeziorem w Parku Boženy Němcovej i lewym brzegiem rzeki koło Darkowskiego Mostu. Przyjeżdżający od Czeskiego Cieszyna drogą I/67 skręcać na obwodnicę będą jeszcze przed wjazdem do centrum miasta,…

W nowym roku maluszki również będą spotykać się w bibliotece
KARWINA / W poniedziałek 6 stycznia odbyło się w Oddziale Literatury Polskiej Biblioteki Regionalnej w Karwinie-Frysztacie pierwsze w tym roku spotkanie z cyklu „Maluszki w bibliotece”. Na kolejne bibliotekarki zapraszają w pierwszy poniedziałek każdego miesiąca o godz. 9.00. Akcja przeznaczona dla dzieci, które nie chodzą jeszcze do przedszkola, przebiega w ramach ogólnokrajowej kampanii „Bookstart - książka na start”. Jej głównym celem jest zachęcenie do przyjścia do biblioteki rodziców razem ze swoimi najmłodszymi latoroślami, zapoznanie ich z książką i wspólne czytanie. W karwińskiej Bibliotece Regionalnej spotkania z maluchami organizowane są także w innych jej oddziałach, we frysztackiej placówce są zarazem zaznajomieniem się z polszczyzną literacką. Dzieci, które przyjdą z rodzicami po raz pierwszy, otrzymują Kartę Małego Czytelnika. Bibliotekarki starają się wymyślić na każde spotkanie nowy temat. Pierwsze w tym roku w Oddziale Literatury Polskiej przebiegało pod hasłem „Obrazki z papierowych kuleczek”. Dzieci mogły rzucać kuleczkami, ale w ramach zajęć plastycznych naklejano je również na przygotowane kartki z rysunkami. Było oczywiście także…

Sejm RP ustanowił patronów 2020 roku
WARSZAWA / Parlamentarzyści polscy, w myśl art. 33a Regulaminu Sejmu RP, ustanowili w drodze okolicznościowych uchwał patronaty na rok 2020. Uhonorowani zostali św. Jan Paweł II, hetman Stanisław Żółkiewski, filozof Roman Ingarden, pisarz Leopold Tyrmand. Rok bieżący jest też rokiem Bitwy Warszawskiej 1920 roku i Zaślubin Polski z morzem w Pucku w jej 100. rocznicę. Święty Jan Paweł II Papież Polak św. Jan Paweł II zajmuje szczególne miejsce w historii Polski i Europy, a jego zdecydowane upominanie się o prawo Polski do wolności wśród narodów Europy, jego praktyczna obrona praw własnego narodu uczyniły Ojca Świętego najważniejszym z ojców niepodległości Polski. Sięgając do źródeł chrześcijaństwa, uczył otwartości, wyrozumiałości, ale i odwagi w obronie wartości chrześcijańskich, na których oparta jest Polska i Europa. 18 maja będziemy obchodzić stulecie urodzin Karola Wojtyły. Hetman Stanisław Żółkiewski Był wybitnym wodzem w dziejach oręża polskiego, pełnił szereg najważniejszych urzędów I Rzeczypospolitej: sekretarza królewskiego, hetmana polnego koronnego, kasztelana lwowskiego, wojewody kijowskiego, a w końcu hetmana wielkiego koronnego…

Z POCZTY REDAKCYJNEJ: Na wigilijce w Skrzeczoniu gratulowano jubilatom
BOGUMIN-SKRZECZOŃ / W sobotę 28 grudnia w skrzeczońskim Domu PZKO odbyła się tradycyjna wigilijka Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego, podczas której dostojnie pożegnano stary 2019 rok i uroczyście powitano nowy 2020 rok. Oczywiście nie zabrakło świątecznie udekorowanej choinki, a na stołach były pomysłowo ozdobione świeczki. Wykonawcami tej rodzinnej świątecznej scenerii byli członkowie Koła Mariella i Stanisław Górniokowie. Ponadto można było podziwiać wystawę kilkunastu przepięknych szopek bożonarodzeniowych, udostępnionych na tę okazję przez członków Koła. Wystawa szopek bożonarodzeniowych Prezes Koła PZKO Czesław Gałuszka i wiceprezes Beata Grzebień złożyli wszystkim obecnym serdeczne życzenia noworoczne oraz wszelkiej pomyślności w życiu rodzinnym, zawodowym i społecznym. Następnie ponad 50 uczestników imprezy razem z gośćmi, kapelą góralską Czymuni, wspólnie zaśpiewało wiązankę tradycyjnych kolęd. Przed łamaniem opłatkiem podziękowano wszystkim aktywistom za pomoc przy organizowaniu akcji Koła oraz przy utrzymaniu Domu PZKO. Występ kapeli góralskiej Czymuni I tym razem wigilijka była już tradycyjnie połączona ze spotkaniem z jubilatami Koła, którym oprócz urodzinowych gratulacji wręczono skromne podarunki. Najstarszym obecnym jubilatem…

W Polsce rozpoczął się Rok Jana Pawła II, Bitwy Warszawskiej i Fizyki
WARSZAWA / Rok 2020 będzie miał w Polsce kilku patronów. Senat RP podjął decyzję, że obchodzony będzie jako Rok Świętego Jana Pawła II, Rok Bitwy Warszawskiej, Rok Jana Kowalewskiego, Rok Ojca Józefa Marii Bocheńskiego oraz Rok Fizyki. Rok Świętego Jana Pawła II Rok Świętego Jana Pawła II w stulecie jego urodzin, jak podkreślono w uchwale Senatu RP, jest wyrazem wdzięczności za dar pontyfikatu papieża Polaka. Karol Wojtyła, metropolita krakowski, kardynał, papież, św. Jan Paweł II, zajmuje szczególne miejsce w polskiej historii. Jego wybór na Stolicę Piotrową w październiku 1978 roku i pierwsza pielgrzymka do ojczyzny w czerwcu 1979 roku stanowiły przełom w dziejach narodu na drodze ku wolności. Rok Bitwy Warszawskiej Rok Bitwy Warszawskiej przypomina znaną jako cud nad Wisłą bitwę, którą odrodzona w 1918 roku Polska stoczyła z bolszewikami na przedpolach stolicy w sierpniu 1920 roku. W uchwale senatu RP napisano, że Polacy stanęli do boju zjednoczeni, świadcząc o przywiązaniu do swojego państwa i pragnieniu obrony cywilizacji europejskiej opartej…

Jak zmieniał się „Zwrot”
Jeszcze w ramach fajerwerków jubileuszowych z okazji siedemdziesięciolecia "Zwrotu" proponujemy na przełomie roku przypomnienie niektórych naszych okładek styczniowych.

Z POCZTY REDAKCYJNEJ: Dolnolutyńscy pezetkaowcy kolędowali z Olzankami
LUTYNIA DOLNA / Czas wokół świąt Bożego Narodzenia sprzyja podniosłemu nastrojowi. Jest to okres, kiedy w wielu miejscach całego świata grane są i śpiewane kolędy. Tak było również w Domu Kultury w Lutyni Dolnej, gdzie w piątek 27 grudnia Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego zaprosiło swych członków oraz sympatyków na tradycyjne spotkanie świąteczne. Na początku spotkania sceną i sercami wszystkich zebranych zawładnęły dzieci dolnolutyńskich pezetkaowców, które zaprezentowały wiązankę wierszy, piosenek i utworów granych na instrumentach muzycznych. Następnie wystąpił zaprzyjaźniony zespół śpiewaczy z Polski Olzanki, prezentując pieśni bożonarodzeniowe oraz kolędy znane i mniej znane. Zespół prowadzi Urszula Wachtarczyk, kierownikiem organizacyjnym jest Anna Kopystyńska. W listopadzie Olzanki zdobyły po raz trzeci nagrodę Grand Prix na Juwenaliach lll wieku w Warszawie. Zespół Olzanki Dziękując wykonawcom, prezes Miejscowego Koła PZKO Maria Sztwiertnia powiedziała: - Pragnę wam wszystkim ogromnie pogratulować i podziękować za cudowny występ, który wywołał wzruszenie, ale też dumę, że to właśnie z wami połączył nas dziś ten magiczny świat kolędowania. Dekoracja salki,…

Z czego żartowano przed stu laty
- W tym naszym społeczeństwie ciągle się gotuje i gotuje, jak w jakim kotle. - Tak powiadasz? A dlaczego w takim razie mamy tylu niedowarzonych i to na niebylejakich stanowiskach? * Pewien generał spoliczkował pewnego razu w uniesieniu swego ordynansa. Ten w porywie wściekłości chwycił pistolet i skierował lufę w stronę generała. Pistolet jednak zaciął się i nie wypalił. - Sześć tygodni ścisłego aresztu! – ryknął generał. - Za nietrzymanie broni w należytym porządku! * Późną nocą wraca do domu jakiś pijany jegomość. W pewnej chwili zatrzymuje się przy latarni i zaczyna wołać na całe gardło: - Na pomoc!... Mordują!... Ratunku! W ciągu minuty nadbiega policjant i rozejrzawszy się dokoła, zwraca się do pijaka: - Dlaczego pan się drze? Przecież tu nikogo nie ma! - Ja wiem... – odpowiada pijany. – Ale ja mam... czkawkę, więc... chcę się przestraszyć, żeby... mi przeszła... * - Jaki pies jest najwierniejszy i nie opuszcza nigdy człowieka? - Ten, na którego się schodzi. *…

Na świętego Szczepón każdy sługa sobie pón
REGION / „Dopiero w drugie święto, w Szczepana, już z rana przychodzili do domów kolędnicy, przeważnie chłopcy, ale też i dziewczynki, składając życzenia najczęściej słowem wiązanym i, w niektórych miejscowościach, głównie dolańskich, obsypując płeć żeńską owsem” – pisał o zwyczajach związanych z 26 grudnia w swojej książce „Doroczne zwyczaje i obrzędy na Śląsku Cieszyńskim” Jan Szymik. „W beskidzkiej Trójwsi i koło Jabłonkowa chodzili połaźnicy. Otrzymywali oni za to kolędę – podarunki w postaci wiktuałów, a nawet drobnych pieniędzy. Po południu amatorskie zespoły szkolne, parafialne czy grupy artystyczne organizacji społecznych i kulturalno-oświatowych odgrywały zwykle na scenach większych gospód, czytelni, domów robotniczych i katolickich jasełka, na które licznie przychodziła ludność, niewyłączając nauczycieli i księży. Po przedstawieniu jasełek starsza młodzież, głównie służebna, była organizatorem tzw. szczepóński zabawy, czyli krótko Szczepóna, tj. potańcówki, na którą przychodzili gospodarze. Częstowano się na niej wędzonką, gorącą domową kiełbasą, wódką i piwem, a dziewczyny nierzadko obdarzano też pomarańczami. Był to bowiem dzień wypłacania służby i angażowania do niej.…

Dzisiaj mamy urodziny
CZESKI CIESZYN / Siedemdziesiąt lat miesięcznika to kilka pokoleń czytelników, cała rzesza osób, które pismo przygotowywały, niezliczona ilość artykułów, zdjęć, rysunków, ale też mnóstwo zmian w treści i szacie graficznej. 24 grudnia 1949 roku ukazał się pierwszy numer „Zwrotu”, miesięcznika poświęconego sprawom społecznym, oświatowym, kulturze i sztuce”. Od początku jego wydawcą był i nadal nim pozostał Polski Związek Kulturalno-Oświatowy. https://www.youtube.com/watch?v=GcviO1RAuRA Dziś „Zwrot” to nie tylko miesięcznik, ale i portal internetowy. W dobrej kondycji.

Światło Betlejemskie możemy przynieść do domu
REGION / W sobotę 21 grudnia skauci rozwieźli po Republice Czeskiej Betlejemskie Światło Pokoju. Do naszego regionu dotarło w godzinach przedpołudniowych pociągiem relacji Bogumin – Mosty koło Jabłonkowa. Kto nie był na dworcu, a pragnie mieć Światło z Betlejem na Boże Narodzenie w swoim domu, także dziś i w kolejnych dniach może je odpalić. Najczęściej płonie ono w kościołach, ale są i inne miejsca, dokładne informacje znaleźć można na stronie internetowej https://www.betlemskesvetlo.cz/. Pomysł pobierania Światła Pokoju z Groty Narodzenia Pańskiego w Betlejem przed Bożym Narodzeniem i szerzenia go po Europie zrodził się w Austrii w redakcji radia ORF w 1986 roku. Redakcja co roku wybiera dziecko, które w specjalnej lampce przywozi z Betlejem Światło Pokoju. Czescy skauci włączyli się do akcji w 1990 roku. W ubiegłą sobotę 14 grudnia po raz trzydziesty wyruszyli do Austrii, by przejąć płomyczek od swych wiedeńskich kolegów. W Polsce Światło Betlejemskie przekazali harcerze w niedzielę 15 grudnia, w Cieszynie na rynku odbyła się z tej…

Kamienna łza upamiętnia ofiary tragedii w kopalniach regionu
STONAWA / W piątek 20 grudnia, dokładnie rok po katastrofie górniczej w Stonawie, odsłonięty został w centrum Stonawy pomnik w kształcie skamieniałej łzy. Upamiętnia ofiary tragedii w kopalniach regionu, w tym również trzynastu górników, którzy stracili życie podczas ubiegłorocznej eksplozji. Trzynastu górników zginęło 20 grudnia 2018 roku podczas wybuchu metanu i pożaru w Kopalni ČSM Północ w Stonawie. Dwunastu z nich było pracownikami z Polski. Kolejnych dziesięciu górników zostało wtedy rannych. Na uroczystość przybył m.in. premier RC Andrej Babiš. Pomnik poświęcił biskup Diecezji Ostrawsko-Opawskiej Martin David. Zastępca ambasador RP w Pradze Antoni Wręga przeczytał list premiera RP Mateusza Morawieckiego. Obecna była również konsul generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz. Rodziny górników, delegacje kopalń z Polski, ratownicy górniczy, przedstawiciele władz obu krajów złożyli wieńce pod pomnikiem i zapalili znicze. Przypomnijmy, że na początku grudnia podczas uroczystości Barbórki odbyła się w stonawskim kościele św. Marii Magdaleny msza św. w intencji zmarłych górników i ich rodzin. Czytano tam listy kondolencyjne, które przysłali prezydent…

Gimnazjaliści zaprosili na Koncert Świąteczny
CZESKI CIESZYN / Już po raz czternasty zorganizowany został przez Polskie Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie Koncert Świąteczny. Odbył się, dwukrotnie, bo przed południem oraz późnym popołudniem, w czwartek 19 grudnia w kościele Na Niwach w Czeskim Cieszynie. Zaprezentowali się uczniowie, odsłaniając swe liczne talenty, ale tradycyjnie również pedagodzy. Duże brawa zebrał chór nauczycieli, który zaśpiewał pod batutą Haliny Pribuli po czesku i po polsku. Początek i zakończenie koncertu należały do chóru gimnazjalnego Collegium Iuvenum pod batutą Leszka Kaliny. Kolędy ludowe, w tym „Cicho noc” do tekstu Leszka Kaliny, zabrzmiały w wykonaniu kapeli Zorómbek. Zaśpiewał też chór czwartaków, przedstawiła się kilkuosobowa grupa muzyczna, soliści. Wysłuchano słowa na święta pastora ewangelickiego z kościoła Na Niwach Marcina Piętaka oraz życzeń świątecznych dyrektor gimnazjum Marii Jarnot. Gimnazjaliści recytowali fragmenty „Biblii”, poezję świąteczną, wiersze Henryka Jasiczka. Wszystkie wykonania stały na bardzo dobrym poziomie, wprowadziły prawdziwie świąteczną atmosferę. Doznania artystyczne pozwoliły słuchaczom na chwile zadumy i refleksji. CR

Daniel Kadłubiec przedstawił w Wierzniowicach autentyczne opowiadania gwarowe
WIERZNIOWICE / Wiele opowiadań gawędziarzy z Wierzniowic i okolicy znalazło się w nowej książce Karola Daniela Kadłubca „Od Cieszyna do Bogumina”, toteż tam do Domu PZKO zaproszono jej autora. Spotkanie z językoznawcą, etnografem i folklorystą odbyło się we wtorek 17 grudnia. Kilka dni wcześniej (12 grudnia) promocja publikacji miała miejsce w Bibliotece Regionalnej w Karwinie-Mizerowie. Spotkanie w Wierzniowicach zorganizowane zostało jako impreza obwodowa Miejscowych Kół Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego obwodu bogumińskiego. Nieczęsto goszczą tam pezetkaowcy profesora, wierzniowiczanie przypomnieli, że był u nich przed 41 laty, w Skrzeczoniu, jak zanotowali tamtejsi kronikarze, był w grudniu 1979 roku. Toteż na spotkanie z folklorystą przyjechały także osoby z okolicznych miejscowości, ze Skrzeczonia czy Lutyni Dolnej, nawet Orłowej. Wszyscy z chęcią nabywali książkę Daniela Kadłubca, znajdowali w niej bowiem opowieści o stronach rodzinnych, a gawędziarzy często znali osobiście lub nawet byli to ich przodkowie, krewni. Tak było na przykład w przypadku prezesa wierzniowickiego Koła PZKO Marcela Balcarka, Daniel Kadłubiec spisał opowiadania jego dziadków i pradziadków.…

Znowu przeżyjemy ze Sceną Polską opowieść wigilijną
CZESKI CIESZYN / Po roku Scena Polska Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie przypomni znowu „Opowieść wigilijną”. Zagra ją w piątek 20 grudnia o godz. 18.00. Teatr ma na tę okazję specjalną ofertę 2+1. Premiera spektaklu odbyła się przed dwoma laty. „Opowieść wigilijną” według Charlesa Dickensa w tłumaczeniu Anity Zachory wyreżyserował Bogdan Kokotek, który jest też autorem adaptacji teatralnej i scenografii. Kostiumy zaprojektowała Agata Kokotek. Autorem muzyki jest Zbigniew Siwek, teksty piosenek napisała Lena Pešák. Główną rolę skąpca Scrooge'a, w którym dokonuje się cudowna przemiana, gra obecnie Zbyšek Radek. Zbyšek Radek (Scrooge) i Bogdan Kokotek (Bob Cratchit) Spektakl przeznaczony jest dla wszystkich pokoleń, widzów dorosłych, młodzieży i dzieci. Twórcy obiecują spotkanie z klasyczną literaturą w formie widowiska pełnego magii i wzruszeń. By w ten czas przedświąteczny uzmysłowić sobie, co tak naprawdę jest w życiu ważne. Specjalna oferta Teatru Cieszyńskiego brzmi: Przy zakupie dwóch biletów otrzymują Państwo jeden bezpłatny bilet. Oferta dotyczy wyłącznie biletów zakupionych w punktach sprzedaży. Bilety są do nabycia…

Zmarł Bronisław Firla
SUCHA GÓRNA / Smutna wiadomość dotarła do naszej redakcji. Wczoraj zmarł Bronisław Firla, architekt, malarz, kombatant, działacz społeczny. Przez wiele lat był współpracownikiem „Zwrotu”. Bronisław Firla urodził się 15 czerwca 1924 roku w Suchej Górnej, której pozostał wierny przez całe swoje życie. Uczył się w Polskim Gimnazjum Realnym w Orłowej (1935-1939), zaocznie w szkole DecArt w Pradze (1941-1942). W 1943 roku został przymusowo wcielony do Wehrmachtu, skąd zdezerterował. Od lipca 1944 roku był instruktorem wojsk łączności w Bazie II Korpusu Polskiego we Włoszech. Ukończył Polskie Gimnazjum w Alessano (1945) i Szkołę Radiotechniczną przy Podchorążówce Wojsk Łączności w Falconarze, w 1946 roku otrzymał stopień kaprala podchorążego. W maju 1947 roku powrócił w rodzinne strony. Studiował architekturę najpierw na Politechnice Wrocławskiej, a potem w Brnie, w 1951 roku został inżynierem architektem. Był autorem pomników, uprawiał malarstwo, rysunek, grafikę komputerową. W latach 1960-1991 był przewodniczącym Pionu Plastycznego Sekcji Literacko-Artystycznej Zarządu Głównego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. Jego prace były wystawiane na pięćdziesięciu wystawach zbiorowych i…

Do stajenki przybyły postacie z bajek
ŁOMNA DOLNA / Jaś i Małgosia, Czerwony Kapturek, Kopciuszek, Pinokio i inne znane bajkowe postacie przewinęły się przez scenę w sali hotelu Pod Akacjami w Łomnej Dolnej w piątkowe popołudnie 13 grudnia. A wszystko za sprawą miejscowych utalentowanych dzieci, uczniów polskiej szkoły i przedszkola. Przedstawienia teatralne w łomniańskiej polskiej szkole to już tradycja, przygotowywane są w każdym roku szkolnym. W lutym widzowie obejrzeli spektakl „Dwie Dorotki”. Na najnowsze widowisko zaproszono przed Bożym Narodzeniem, jego tematyka była bowiem związana z tymi świętami. Dzieci odegrały jasełka. Nazwano je „Betlejemska dobranocka”. Tytuł nawiązywał do znanych również z bajek na dobranoc wątków, bohaterów baśniowych towarzyszących dzieciom często od pokoleń. Na scenie pojawili się Dziewczynka z zapałkami, Jaś i Małgosia, Pinokio, Smerfy, Czerwony Kapturek, Kopciuszek, elfy, różne zwierzątka, no i oczywiście aniołki. Nie zabrakło swojskiego pasterza. Wszyscy zdążali z darami do stajenki betlejemskiej, gdzie leżało Dzieciątko, którym opiekowali się Maryja z Józefem. Mali aktorzy cały swój zapał włożyli w odtworzenie historii narodzenia Jezusa, do którego…

Przedświąteczne notatki młodej gospodyni
Znowu nadchodzą święta. Dzieci się cieszą, gospodarze się cieszą, a gospodynie są wprost zachwycone. Znowu będą mogły wysprzątać cały dom, umyć okna, napiec kilkanaście gatunków ciastek, kupić prezenty dla całej rodziny, itd., itp., by wreszcie pod choinką paść ze zmęczenia i nie mieć już sił nawet na wyrażenie ogromnej radości z perspektywy świątecznego nic nierobienia. Zresztą to nic nierobienie nie oznacza, że i w czasie świątecznym nie trzeba będzie przygotowywać posiłków, zmywać naczyń, obsługiwać gości i prowadzić z nimi konwersację... Brrr! No, obudziłam się, co za koszmarny sen na jawie. Dopóki jest jeszcze trochę czasu, muszę rozplanować czas przedświąteczny. Dziś uporządkuję trochę przepisy na wypieki świąteczne. Ciastka z orzechami, to jest to. Orzechów jest w tym roku dużo, zaoszczędzę więc. Z Rafała zrobię „dziadka do orzechów“, zmielę już je potem sama, a właściwie zrobi to za mnie robot kuchenny. Koszyczki Składniki: 150 g masła, 150 g mąki, 60 g cukru pudru, 30 g zmielonych orzechów, 1 żółtko, pół paczki cukru…

Światło z Betlejem zawita do nas po raz trzydziesty
REGION / W sobotę 14 grudnia wyruszą czescy skauci do Austrii, by od swych wiedeńskich kolegów przejąć płomyczek Betlejemskiego Światła Pokoju. W kolejną sobotę, 21 grudnia, rozwiozą Światło pociągami po Republice Czeskiej. Pomysł pobierania Światła Pokoju z Groty Narodzenia Pańskiego w Betlejem przed Bożym Narodzeniem i szerzenia go po Europie zrodził się w Austrii w redakcji radia ORF w 1986 roku. Redakcja co roku wybiera dziecko, które w specjalnej lampce przywozi z Betlejem Światło Pokoju. W tym roku jest to Victoria Kampenhuber z austriackiej miejscowości Enns. Austriaccy skauci troszczą się następnie o to, by Światło dotarło do wszystkich, którzy pragną mieć je w domach, szkołach, szpitalach czy urzędach. Popularność tej tradycji rośnie, szerzona jest już w ponad trzydziestu krajach Europy i w Kanadzie. Czescy skauci włączyli się do akcji w 1990 roku. W tym roku przywiezione w sobotę Światło rozwozić będą po kraju w kolejną sobotę, ostatnią przed świętami Bożego Narodzenia, w 63 pociągach. Odebrać można je będzie podczas 377…

W szpitalu ostrawskim odprawiono nabożeństwo za ofiary wtorkowej strzelaniny
OSTRAWA / Siedem ofiar śmiertelnych i dwie osoby ranne ma wtorkowa, 10 grudnia, strzelanina w przychodni traumatologicznej Szpitala Uniwersyteckiego (Fakultní nemocnice) w Ostrawie. Morderca sam się później zastrzelił. Śledztwo jest w toku. Przed szpitalem schodzą się ciągle ludzie, by zapalić znicze. Na ratuszu miejskim wisi czarna flaga. Miasto wyłożyło księgę kondolencyjną. Organizowane są zbiórki finansowe dla krewnych ofiar i osób poszkodowanych. Odbywają się też nabożeństwa. W środę 11 grudnia mszę św. w szpitalu odprawił biskup pomocniczy Diecezji Ostrawsko-Opawskiej ks. Martin David. Koncelebransami byli wikariusze szpitalni ks. Václav Tomiczek i ks. Marek Žukowski. Modlono się za ofiary tragedii i ich rodziny, za rannych oraz wszystkich, którzy w jakiś sposób ucierpieli podczas ataku napastnika. Mszę św. przeniesiono z kaplicy szpitalnej do atrium, ponieważ zebrało się na niej ponad dwieście osób. Po jej zakończeniu uczestnicy przeszli w procesji przed budynek, gdzie biskup David oraz dyrekcja szpitala złożyli wieńce i zapalili znicze.

Na teatralne zderzenie wyobrażeń z rzeczywistością zaprasza Scena Polska
CZESKI CIESZYN / Scena Polska Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie przygotowała kolejną premierę. W sobotę 14 grudnia widzowie obejrzą „Szkołę żon” Moliera. Po niestarzejącą się klasykę światową, w przekładzie Tadeusza Boy’a-Żeleńskiego, sięgnął reżyser Bogdan Kokotek. Jego inscenizacja ma być nie tylko śmieszna, ale i wzruszająca. W wywiadzie, który na temat przedstawienia przeprowadziła z reżyserem Małgorzata Bryl-Sikorska, stwierdził m.in.: - Myślę, że „Szkoła żon”, choć podejmuje temat relacji damsko-męskich, małżeństwa, miłości czy zazdrości, to w szerszym znaczeniu opowiada też o tym, że czasem wyobrażamy sobie, iż jesteśmy w stanie ułożyć sobie otaczający nas świat według własnych wyobrażeń, co nie do końca jest możliwe. Przypomnijmy, że główny bohater „Szkoły żon” to podstarzały Arnolf, który postanawia się ożenić. Idealna dla niego żona powinna być głupia i wszystko mu zawdzięczać. Jej umiejętności powinny ograniczyć się do modlitwy, kochania męża i przędzenia na wrzecionie. W roli owego podstarzałego Arnolfa w spektaklu Sceny Polskiej wystąpi Tomasz Kłaptocz. Wychowywać na uległą żonę będzie Anusię, którą zagra Patrycja…

Karwiński Jarmark Świąteczny oferuje mnóstwo atrakcji
KARWINA / Adwent to w Karwinie taki okres, kiedy na Rynku Masaryka wiele się dzieje. Rojno i gwarno jest tam i po zachodzie słońca. Choinka na frysztackim rynku W niedzielę 1 grudnia otwarty został, w ramach projektu „Od Adwentu do Bożego Narodzenia”, Karwiński Jarmark Świąteczny, który trwa aż do 23 grudnia. Już 1 grudnia na rynku zapalono choinkę. Inne rozświecone drzewka świąteczne umieszczone zostały przed magistratem koło kościoła św. Marka oraz w Karwinie-Granicach, jak co roku trwa konkurs na najpiękniejszą choinkę. Karwiński Jarmark Świąteczny Karwiński Jarmark Świąteczny otwarty jest w terminie od 1 do 23 grudnia w godzinach 10.00-19.00, następnie jeszcze 26 grudnia w godz. 13.00-19.00 oraz 1 stycznia w godz. 13.00-20.00. Na rynku oglądać można nie tylko różnego rodzaju stoiska, i skorzystać z ich ofert oczywiście, ale także dekorację świąteczną, która wszystkie swoje walory ujawnia dopiero po zmroku. Jest też duża stajenka, zagroda z żywymi zwierzętami, pokazy rzemieślnicze. Koncerty odbywają się głównie po zmroku Na cały okres przedświąteczny przygotowany…

Olga Tokarczuk odbiera dziś literacką Nagrodę Nobla
SZTOKHOLM / Literacką Nagrodę Nobla odbierze w Sztokholmie polska pisarka Olga Tokarczuk. Uroczystości rozpoczną się dziś o godzinie 16. Odbywają się tradycyjnie 10 grudnia w rocznicę śmierci Alfreda Nobla. Olga Tokarczuk jest piątą polską laureatką Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Otrzymała ją za „wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją prezentuje przekraczanie granic jako formę życia”. Przed nią nagrodę odebrali Henryk Sienkiewicz (1905), Władysław Stanisław Reymont (1924), Czesław Miłosz (1980), Wisława Szymborska (1996). Do nagrody byli też w przeszłości zgłoszeni pisarze: Eliza Orzeszkowa, Stefan Żeromski, Jarosław Iwaszkiewicz, Maria Dąbrowska, Jan Parandowski, Leopold Staff, Witold Gombrowicz, Zbigniew Herbert. W tym roku kaligrafowany dyplom i wykonany ze złota medal z rąk króla Karola XVI Gustawa odbierze czternastu laureatów. Nagroda pieniężna w wysokości 9 mln koron szwedzkich zostanie przekazana w innym terminie. Piętnasty noblista, laureat Pokojowej Nagrody Nobla, odbierze wyróżnienie w tym samym dniu w Oslo. Podczas ceremonii najpierw głos zabierze prezes Fundacji Noblowskiej prof. Carl-Henrik Heldin, po czym przedstawiciele komitetów noblowskich wygłaszać będą…

Przedszkolaki wniosły do programu młodzieńczy zapał
KARWINA-FRYSZTAT / Najczęściej już w pierwszej połowie grudnia zaprasza Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Karwinie-Frysztacie swoich członków na tradycyjną Wigilijkę. W tym roku spotkanie przy opłatku odbyło się w niedzielę 8 grudnia. Obecnych przywitał prezes Koła PZKO Janusz Wałoszek. Frysztackie Koło jest jednym z liczniejszych i przygotowuje imprezy dla osób różnych kategorii wiekowych. Wigilijka należy do akcji, na które przychodzi głównie najstarsze pokolenie członków. Tak było i w tym roku. Tańczą karwińscy przedszkolacy Ale na początku sala wypełniła się całkowicie, bowiem występ dzieci obejrzeli, a często i nagrali na telefony komórkowe ich rodzice. Tymi dziećmi byli przedszkolacy, starszacy z karwińskiego polskiego przedszkola. Z ogromną werwą i prawdziwym zaangażowaniem zaprezentowali wyćwiczony program, który składał się z wierszy, piosenek, tańców. Śpiewa chór Hejnał-Echo W występie przedszkolaków nie zabrakło elementów związanych ze świętami Bożego Narodzenia, opowieści o narodzeniu Jezusa i kolęd. Do tej tematyki nawiązał też następnie program działającego we frysztackim Kole PZKO chóru męskiego Hejnał-Echo, który zaśpiewał pod batutą Wiesława Farany.…