Ocalić od zawalenia. O planach uratowania bukowieckich drzewionek rozmawiamy z Ireną Cichą
BUKOWIEC / Już w niedzielę w bystrzyckim MUZ-IC odbędzie się spotkanie, na którym poruszony zostanie temat ratowania od zawalenia się tradycyjnych drewnianych domów z Bukowca. O planach rozmawiamy z inicjatorką akcji Ireną Cichą. Planujecie uratować od zawalenia stare drewniane domy w Bukowcu. Tu chodzi o bardzo wielkie i ważne dziedzictwo kulturowe. Dziedzictwo po naszych przodkach. Dziedzictwo, które ukazuje historię południowego krańca Śląska Cieszyńskiego. Ktoś sobie pomyśli, że może jest jeszcze dosyć takich pamiątek po obu stronach Olzy, ale one jednak szybko znikają albo z powodu totalnego zniszczenia albo z powodu nieprofesjonalnego remontu, który im daje zupełnie inną duszę. A mówiąc wprost – pozbawia je oryginalnej duszy. Te dwa konkretne drewniane domy w Bukowcu (jeden nawet z zabudowaniami gospodarczymi takimi jak stodoła) są zabytkami architektury (kulturními památkami ČR, evidované v Ústředním seznamu kulturních památek), co samo w sobie jednak nie uchroni ich od zawalenia się. Faktycznie tych starych, drewnianych domów, które niegdyś stanowiły pejzaż naszego regionu, jest coraz mniej... O ile…
Pączkarnia od kuchni
CIESZYN / Większość z nas chyba nie wyobraża sobie tłustego czwartku bez pączków. Do pączkarni, zwłaszcza tych oferujących pączki wykonywane według tradycyjnych receptur, od rana ustawiały się dziś długie kolejki. Jeśli zastanawiacie się, jak smakołyki te powstają, ile na ten wyjątkowy dzień w roku, a ile na zwykły dzień przygotowuje ich przeciętna pączkarnia, czy też ile zużywa kilogramów mąki – zapraszamy do lektury wywiadu z Tomaszem Kordą, właścicielem pączkarni przy ulicy Głębokiej w Cieszynie. Ile pączków na dziś, tłusty czwartek przygotowujecie? Trudno powiedzieć. Pracujemy na pełnych obrotach od wczoraj od godziny dziewiętnastej. Nie nastawiamy się na konkretną liczbę. Zrobimy tyle, na ile sił nam starczy. Moce przerobowe mamy ograniczone. A w zeszłym roku ile poszło w tłusty czwartek pączków? Około pięciu tysięcy. To ile na to zużyliście mąki? Osiemset kilogramów. Dla porównania w normalne dni ile pączków robicie? Dziesięć procent tego, co dzisiaj. Macie jakąś specjalną recepturę? Tak, robimy je w oparciu o własny przepis. Przede wszystkim nadziewamy pączki przed…
„Beskidzicy” wędrowali na hałdę Ema
OSTRAWA/ Członkowie PTTS „Beskid Śląski” skorzystali z jednej z naszych propozycji „Spacerów ze Zwrotem”. We wtorek, 18 lutego, ponad 40 członków i sympatyków Towarzystwa wybrało się na Hałdę Ema w Ostrawie. https://zwrot.cz/2020/01/spacery-ze-zwrotem-halda-ema-w-slaskiej-ostrawie/ Podczas 8-kilometrowego spaceru „Beskidzicy” zwiedzili nie tylko wspomnianą hałdę, ale także wieżę widokową w ratuszu (Nová radnice). – Na platformę widokową może wyjechać tylko 25 osób, a nas było ponad 40. Musieliśmy się więc rozdzielić na dwie grupy. Ale oczekiwanie na wjazd zrekompensowało nam to, że Ostrawę z platformy widokowej oglądaliśmy z przewodnikiem – mówi Anna Siekelowa, która poprowadziła tę wycieczkę wraz z Tadeuszem Farnym. – Widoczność nie była specjalnie dobra, ale Łysą Górę widzieliśmy, tak, jak i sąsiednie Travný i Smrk, grzebień Radhoszcza, a po drugiej stronie Jaworowy, Czantorię i Skrzyczne. Na widnokręgu północnym dominowała hałda w okolicach Raciborza – hałda kopalni Rydułtowy „Szarlota” – opisuje widoki z wieży widokowej ostrawskiego Ratusza Wanda Farnik. – Przechodziliśmy też koło ujścia Łucyny do Ostrawicy – dodaje. Pogoda była ładna.…
Lekcja pokazowa Rytmiki
Tradycyjnie na zakończenie semestru, tuż przed feriami zimowymi, bliscy dzieci i młodzieży ćwiczącej w Dziecięcym Zespole Rytmiki i Tańca „Rytmika” działającym przy ZG PZKO mogli uczestniczyć w lekcji pokazowej. 13 lutego w sali na Bożka, gdzie zawsze odbywają się próby, zademonstrowali to, czego nauczyli się w mijającym właśnie półroczu, tancerze wszystkich grup wiekowych. Przybyli na występy rodzice i dziadkowie byli zafascynowani tym, co potrafią na parkiecie ich pociechy. A obecne na pokazach najstarszej grupy młodsze rodzeństwo z podziwem patrzyło na wyszukane swingowe czy rockandrollowe kroki, na obroty, podskoki i podnoszenie partnerek. Z pewnością zmotywuje ich to do dalszych ćwiczeń w swoich grupach. https://youtu.be/0zVkQ3-oGa8 Zajęcia prowadzą na zmianę Renata Milerska oraz Katarzyna Lasota-Muszyńska, najstarszą grupę zaś trenuje Roman Kulhanek. Ku radości młodzieży oprócz tradycyjnego folkloru na próbach pojawiają się właśnie kroki i figury takich tańców jak swing czy rock and roll. (indi)
Urodzinowe atrakcje Zamku Cieszyn
CIESZYN / Zamek Cieszyn, dawniej Śląski Zamek Sztuki i Przedsiębiorczości, jako instytucja obchodzi swoje 15 urodziny. Z tej okazji, jak co roku, zaplanowano szereg ciekawych wydarzeń. Warto więc w najbliższy weekend – 21-23 lutego odwiedzić cieszyńskie Wzgórze Zamkowe. Cóż bardziej kojarzy się z urodzinami, jak refleksje na temat starzenia się? I tak tematem przewodnim tegorocznych Urodzin Zamku Cieszyn jest właśnie starość. A że Zamek sporo uwagi w swej działalności poświęca funkcjonalnemu projektowaniu, to właśnie wokół projektowania takiego, by wszystkim, także starszym, żyło się po prostu wygodniej, kręcą się tematy urodzinowych spotkań. https://www.facebook.com/ZamekCieszyn/videos/535812930393904/ „Dotykamy tematu, na który zbyt często zamykamy oczy. Polska, to wiemy, nie jest krajem dla starych ludzi. Dlatego zapraszamy projektantów i architektów, samorządowców i aktywistów, starszych i młodszych. Trzeba zwołać pospolite ruszenie! Przed nami dużo pracy projektowej, żeby wszystkim żyło się lepiej – nie ładniej, nie modniej, nie atrakcyjniej, ale po prostu (wy)godniej, bo także o poczucie godności chodzi...” – apelują organizatorzy Urodzin. Ale sporo urodzinowych wydarzeń przeznaczonych…
Artystyczny miszmasz Pauliny Bubík-Szotkowskiej
CZESKI CIESZYN / Do końca marca w czeskocieszyńskiej Kawiarni i Czytelni „Avion” oglądać można pierwszą indywidualną wystawę Pauliny Bubík-Szotkowskiej. Ekspozycja pod nazwą „Bieg czasu” („Časosběr”) to zbiór prac artystki, na który składa się malarstwo, kolarz, akwarele. Z autorką zorganizowanej przez Stowarzyszenie „Půda” przy współpracy z Biblioteką Miejską w Czeskim Cieszynie wystawy rozmawiamy o artystycznej pasji Co możemy zobaczyć na tej wystawie? Wszystko. Jest to taki miszmasz wszystkich technik, którymi się zajmuję. Czyli? Malarstwo, kolaż – trochę rysunku, trochę akwarelki, ilustracja, którą robię akwarelą. A ulubiona technika? To są te trzy techniki, które lubię. Do tego projektowanie mody To pierwsza wystawa. A od kiedy Pani maluje? Chyba od zawsze. Od dziecka. Chodziłam na różne kółka, rodzice mnie od początku w tym wspierali. Rysowałam od przedszkola. A w szkole średniej zajęłam się już tym poważniej. Byłam już bardziej ukierunkowana. Trochę na modę, byłam w szkole artystycznego projektowania mody, później kontynuowałam naukę w tej dziedzinie w Szkole Artystycznego Projektowania Ubioru w Krakowie. Więc…
Wędrowali szlakiem cieszyńskiego tramwaju
- W tym roku skupiłem się na tym, co działo się z tramwajem w czasie wielkiej wojny - powiedział Maciej Dembiniok, zaznaczając, że co roku starają się podczas tego spaceru powiedzieć coś nowego. Spaceru szlakiem cieszyńskiego tramwaju, jaki w niedzielne przedpołudnie 16 lutego poprowadził wspólnie z Leszkiem Lipsą. Mimo, że spacery takie odbywają się co roku i było ich już kilka, zainteresowanie nimi nie słabnie. Przychodzą nie tylko mieszkańcy samego Cieszyna, ale i całego regionu. Na tym ostatnim jeden z uczestników pochwalił się przykładowo posiadanym we własnych zbiorach żetonem z tramwaju karwińskiego. Grupa chętnych do zapoznania się z historią cieszyńskiej linii tramwajowej wyruszyła w niedzielne, słoneczne przedpołudnie 16 lutego o 10:00 z przystanku Schloßgasse, czyli spod Wzgórza Zamkowego. O historii tramwaju na kolejnych przystankach opowiadał Dembiniok. Lipsa zaś wprowadzał słuchaczy w kontekst historyczny tamtych czasów. Przewodnicy zwrócili uwagę na fakt, że w otwartej 12 lutego 1911 roku cieszyńskiej linii tramwajowej na początku wszystko było po niemiecku, co bolało polskojęzyczną prasę.…
Zimowe wędrowanie z PTTS „Beskid Śląski”
REGION / Gdy spojrzymy za okno aż trudno uwierzyć, że gdziekolwiek w regionie leży śnieg. Tymczasem nie trzeba wybierać się w wysokie góry, by zakosztować trochę zimy. Dowiedli tego członkowie PTTS „Beskid Śląski”, którzy w miniony wtorek, 11 lutego wybrali się na Małą Czantorię. Grupa trzynastu „Beskidzioków” wyruszyła autobusem odjeżdżającym po polskiej stronie tuż za Mostem Wolności do Cisownicy. Stamtąd pod kierownictwem Christiana Zaleskiego wyruszyli na szlak. Poranna pogoda nie zachęcała do wyjścia w góry. Było mgliście i nieprzyjemnie. Mimo to wyprawy trzynastu śmiałków bynajmniej nie ocenia jako pechowej. Pogoda była bardzo zmienna. Raz śnieżna zamieć, raz wyglądające nieśmiało zza czarnych chmur słoneczko. Podczas podejścia turyści zmuszeni byli użyć raczków. – Na szczycie odsłoniła się panorama na północ. Widać było Jastrzębie i Żory z przyległościami. Przy zejściu z Małej Czantorii do Nydku zahaczyliśmy o pomnik partyzantów. A w Nydku przywitało nas pełne słońce. I pełne zadowolenie – podsumowuje kierownik wycieczki. https://zwrot.cz/2020/01/spacery-ze-zwrotem-halda-ema-w-slaskiej-ostrawie/ Na kolejną wycieczkę wtorkową, inspirowaną tym razem „Spacerami ze…
MK PZKO Trzanowice podsumowało miniony rok
TRZANOWICE/ Miniony rok podsumowali w niedzielę 2 lutego działacze MK PZKO Trzanowice. Trzanowiccy PZKO-wcy rozpoczęli miniony rok jak zawsze Kwestą Trzech Króli. - Coraz więcej dzieci i młodzieży wyrusza ze śpiewem i życzeniami do okolicznych domów, by zyskać pieniądze do skarbonek czeskiego Caritasu – mówi prezes Koła Barbara Filipiec. W trzanowickim kole dużo imprez organizowanych jest w ten sposób, że przychodzą zarówno dorośli, jak i dzieci, dla których przygotowane są specjalne zajęcia. Przykładowo w styczniu spotkali się wszyscy w Domu PZKO i po smacznym obiedzie, który przygotowują panie z Koła, dzieci bawiły się do wieczora, a ich mamy w tym czasie zrobiły kotyliony na bal. Nie inaczej było podczas niedawnego zebrania Koła i Sejmiku Gminnego, kiedy dzieci bawiły się pod opieką na podwórzu przed Domem PZKO oraz w sąsiedniej sali. https://zwrot.cz/2020/02/sejmik-gminny-w-trzanowicach/ W ostatni piątek stycznia odbył się tradycyjny bal PZKO, który uświetnił swym występem miejscowy zespół taneczny oraz soliści z pokazem latynoamerykanskich tańców. Również w styczniu trzanowiccy PZKO-wcy mieli walne…
Subiektywnie, portretowo i muzycznie na strychu
CZESKI CIESZYN / Sporo będzie się działo w piątek 21 lutego o godz. 17.00 w Galerii Půda w Domu Kultury Strzelnica w Czeskim Cieszynie. Wernisaż pierwszej wielkiej wystawy fotograficznej wpisującej się w obchody jubileuszu 90-lecia Cieszyńskiego Towarzystwa Fotograficznego (CTF) uzupełnią dodatkowe atrakcje. – Uroczystość uświetni swoim występem znakomity gitarzysta młodego pokolenia Michał Kasztura, ale przygotowaliśmy też inne atrakcje – tajemniczo zachęca jeden z organizatorów wystawy, František Glombek z Czeskiego Cieszyna. Oprócz fotografii jego autorstwa na wystawie obejrzymy zdjęcia Jolanty Kubicy, Janusza Jośka i Henryka Chmiela, czyli SPAG (Silesian Photo Art Group). Kuratorem wystawy jest Ladislav Szpyrc. – Chociaż oficjalny tytuł naszej wystawy brzmi "Subiektywnie", to nieoficjalnym podtytułem jest portret, jako że postanowiliśmy zaprezentować swoje dokonania właśnie w tym zakresie. Spora część fotografii zainspirowana została stylem steampunk gothic, inna część nawiązuje do rozwiązań stosowanych w malarstwie, ale przede wszystkim króluje Dobra Fotografia – zachęca Glombek. Zatem do zobaczenia w piątek w Strzelnicy. Kto nie da rady dotrzeć na wernisaż, a zainteresowały…
10 polskich filmów romantycznych. Wybór sentymentalny
W gonitwie życia często zapominamy, by okazywać innym nasze uczucia. Dniem, który nam o tym przypomina, są Walentynki. Trudno jest jednak wykrzesać w sobie iskrę miłości, wypełniając jednocześnie codzienne rutynowe obowiązki. Potrzeba nam bodźca, który przypomni o ukrytym w nas pierwiastku namiętności. Impulsem do wprawienia się w nastrój rozkoszy i zakochania mogą stać się filmy romantyczne, które ukazują landrynkową wizję zauroczenia i początku miłości danej pary. Przedstawienie właśnie tego etapu daje osobom, które szukają drugiej połówki, nadzieję na szczęśliwe jej znalezienie, a parom, które są już ze sobą dłuższy okres czasu, pozwala powrócić wspomnieniami do tamtych dni, kiedy wszystko było jeszcze nowe. A my polecamy nasz sentymentalny wybór polskich filmów romantycznych: Piętro wyżej (1937) Polska przedwojenna komedia zabarwiona romansem, przedstawiająca kłótnię dwóch sąsiadów nazwiskiem Pączek - młodego Henryka i starszego Hipolita. Ich niesnaski przerwane są przyjazdem bratanicy Hipolita, w której, z wzajemnością, zakochuje się Henryk. W jego rolę wciela się rewelacyjny Eugeniusz Bodo, którego wykonanie piosenki “Umówiłem się z nią…
60 na 100. Sąsiadki. Głosem Kobiet o powstaniach śląskich i plebiscycie. Śląska Herstoria w memach Marty Frej
CIESZYN / Do 16 lutego w oranżerii Zamku Cieszyn oglądać można wystawę „60 na 100. Sąsiadki”. Przedstawia ona sylwetki 30. kobiet żyjących i działających na przełomie XIX i XX wieku, których dzieje tworzą pisaną kobiecymi losami opowieść o śląskich zrywach powstańczych i akcji plebiscytowej. Wystawa ma na celu ocalenie od zapomnienia wybitnych kobiet związanych ze Śląskiem. Przedstawione na niej panie zasłużyły się dla regionu, m.in. biorąc udział w powstaniach śląskich, organizując pomoc dla powstańców, czy też działając na rzecz lokalnej społeczności. Są to kobiety z całego Śląska, choć głównie z Górnego Śląska. Jest też wśród nich jedna Cieszynianka – Dorota Kłuszyńska, której postać upamiętniono także na Uliczce Cieszyńskich Kobiet. – Autorka wystawy pokazała, że były to kobiety z krwi i kości. Kobiety, które miały życie osobiste, swoje poglądy, angażowały się w różne sprawy. Czasem działały charytatywnie, czasem były niczym dzisiejsze bizneswomen albo pracowały zawodowo na przykład jako lekarki, angażowały się w politykę. Tak więc postaci i ich historie są bardzo…
Czerwonoserduszkowy szał
Podczas gdy jesienią dekoracje sklepowych witryn i półek sklepów wielkopowierzchniowych płynnie przechodzą od zniczy i wieńców cmentarnych (od kilku lat wzbogacanych dyniami i różnej maści potworami) do ozdób bożonarodzeniowych, to pomiędzy choinkami i bombkami, a jajami i zającami była czasoprzestrzeń niezapełniona. Cóż więc mieli począć biedni handlowcy? Jakże wypełnić lukę w komercyjnym szale kupowania? Ano przydałoby się jeszcze jakieś święto pomiędzy Bożym Narodzeniem a Wielką Nocą. Wielki Brat, Ameryka, ma takowe święto. Cóż więc prostszego, jak przenieść je na nasz grunt. Co z tego, że święty Walenty był świętym, którego kult zakorzeniony jest w kulturze anglosaskiej? Cóż z tego, że na naszej szerokości geograficznej z romantyzmem i miłością kojarzy się wiosna, kiedy jest ciepło i wszystko zakwita, a nie luty, kiedy zazwyczaj jest mróz i śnieg? Nie ważne. Wielki brat ma, my też musimy… Handlowcy zacierają więc ręce, wystawiają masę czerwonej, serduszkowej tandety, a marketingowcy wprawną psychologiczną manipulacją wprowadzają zbiorową psychozę. Wszyscy (albo spora większość) latają za czerwonymi serduszkami. Z…
Oddaj Się Chwili Nieuwagi w Bystrzycy
BYSTRZYCA / 13 lutego w Bystrzycy posłuchać będzie można czeskich piosenek w aranżacji polskiego zespołu „Chwila Nieuwagi”. Chwila Nieuwagi to, jak sami siebie określają, folkowo-poetycki polski zespół muzyczny. Pochodzący z Rybnika muzycy Martyna i Andrzej Czech założyli go w 2008 roku. Zespół zadebiutował podczas festiwalu Bieszczadzkie Anioły w 2008 roku, zdobywając w konkursie brązowe skrzydło. Przez kolejne lata duet otrzymywał nagrody na licznych festiwalach piosenki poetyckiej. Jak sami siebie przedstawiają „główną aktywnością grupy są żywiołowe koncerty, będące prawdziwym spotkaniem muzyków z publicznością bez zbędnej bariery „estrada-widz”, muzycznie dopracowane, a jednocześnie nienużące ani przez chwilę dzięki różnorodności stylistycznej, swobodzie scenicznej i barwnym osobowościom członków zespołu.” Bo właśnie najlepiej określić zespół mówiąc, iż prezentuje eklektyzm stylistyczny. Najlepiej charakter muzyczny „Chwili Nieuwagi” oddaje gwarowy termin: „miszung”. Taki tytuł zresztą nosi druga spośród czterech wydanych przez zespół płyt. Warto też zauważyć, że ich przyjazd na Zaolzie, na teren Republiki Czeskiej, nie jest przypadkowy. Trzecia ich płyta – zatytułowana: „Morawska Brama” to ich aranżacje utworów…
Remont, spotkanie z Aronem Chmielewskim – tak wyglądał ubiegły rok PZKO w Koszarzyskach
KOSZARZYSKA / Działacze MK PZKO Koszarzyska w swej działalności opierają się na wypracowanym latami schemacie, który, jak podkreślają, dostosowany jest do ich potrzeb i warunków. Wszyscy, nie tylko sami członkowie Koła, ale także cała społeczność Koszarzysk, są też już do niego przyzwyczajeni. Wójt Janusz Klimek podkreśla, że bez MK PZKO nie wyobraża sobie kalendarza imprez kulturalnych gminy. Nie tylko dlatego, że sam jest członkiem Koła. – Bardzo dobre układy z gminą mamy już od lat niezależnie od tego, kto stoi na jej czele. Gmina zawsze nas mocno wspiera – podkreśla Alina Kożdoń, prezes koła. Co zatem wchodzi w skład tego długoletniego schematu? Co roku w styczniu organizowane jest spotkanie noworoczne. To zeszłoroczne, które odbyło się 12 stycznia 2019 roku, było zarazem zebraniem wyborczym. W wyniku przeprowadzonego nań głosowania wyłoniono 9-osobowy zarząd. W marcu członkowie złożyli życzenia i podziękowali za pracę wszystkim pedagogom i pracownikom placówki szkolnej z okazji dnia nauczyciela. Zresztą warto tu podkreślić, że współpraca MK PZKO ze szkołą,…
„Gimpel” balował na wesoło i kolorowo
CZESKI CIESZYN / Artystycznie, na wesoło i kolorowo. Pod takimi hasłami Koło Macierzy, głównie rodzice klas pierwszych, zorganizowało w sobotę 8 lutego w czeskocieszyńskim KASS Strzelnica Bal Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie. Uczniowie, nauczyciele i rodzice bal rozpoczęli tradycyjnym polonezem. Taniec poprowadzili uczniowie klas drugich, którzy w tym roku szkolnym uczestniczyli w kursie tańca. https://youtu.be/q7UqK2goQXY W programie artystycznym wystąpili uczniowie szkoły, którzy tańczą w klubach tanecznych, odnosząc sukcesy również na konkursach międzynarodowych. Po nich zatańczyli także „Suszanie”. W pierwszej części swego programu zaprezentowali tańce żydowskie, w drugiej zaś rock'n'rolla lat 80. XX wieku. Młodzież bawiła się albo w dużej sali, gdzie było bardziej wykwintnie, balowo, albo w znajdującym się na dole Jazz Clubie, w którym atmosfera i muzyka były w bardziej dyskotekowych klimatach. Konferansjerkę prowadził Marek Bartnicki, a do tańca na dużej sali grał iBand, zabawę na dole natomiast zapewnił DJ Ondraszek. Zabawa trwała do 3 nad ranem, kiedy to zapewniono balowiczom dwa darmowe autobusy, które odwiozły ich…
O najstarszych cieszyńskich kinach opowiada Krzysztof Kleczek
CIESZYN/ W ostatni piątek miesiąca (31 stycznia) w Książnicy Cieszyńskiej prelekcją „najstarsze cieszyńskie kina” zainaugurowano tegoroczny cykl „Cymelia i osobliwości ze zbiorów Książnicy Cieszyńskiej”. Wykład na ten temat wygłosił Krzysztof Kleczek. Podczas prelekcji obejrzeć można było pochodzący z 1919 roku plan kina Hermana Martina, które mieściło się w sali dawnego browaru przy ulicy Śrutarskiej. Ale wspominałeś, że już wcześniej mieszkańcy Nadolziańskiego Grodu mieli możliwość oglądania ruchomych obrazów na ekranie. Jak najbardziej. W Cieszynie, tak jak w każdym innym miejscu, na początku było kino wędrowne. I taki kinematograf wędrowny pojawiał się od czasu do czasu także w Cieszynie. Przyjeżdżał, wyświetlił film i jechał dalej? Nie. Właściciel kinematografu przywieziony materiał wyświetlał tak długo, jak długo repertuar cieszył się zainteresowaniem publiczności. W jego posiadaniu znajdowało się przeważnie kilka lub najwyżej kilkanaście filmów. Po wyczerpaniu zainteresowania kiniarz ruszał w dalszą drogę. A o jakich czasach mówimy? Pierwszy taki udokumentowany pokaz przypada na rok 1908 na Placu Koszarowym. Wśród wyświetlanych obrazów znalazł się m.in. Ausflug…
Spacery ze Zwrotem: Gród Zapadlisko w Rzepiszczu
A raczej miejsce, w którym gród znajdował się najprawdopodobniej na przełomie XIII i XIV wieku. Obecnie widać tylko charakterystyczne wzgórze, na którym niegdyś stały zabudowania grodu. Widoczne są też pozostałości otaczającego go wału z fosą. Gdy zdobędziemy wzniesienie na jego szczycie, zobaczymy wystającą z ziemi metalową rurę. Jak przypuszcza Jarosław jot-Drużycki, który o miejscu tym pisał niegdyś w Głosie, „prawdopodobnie jest to wwiert do badania złóż węgla lub gazu od kopalni „Paskov”, która znajduje się pod nami.” 700 lat temu na obwarowany teren grodu wchodziło się przez most od strony Ostrawicy. Stroma skarpa była, tak, jak i rzeka, naturalną granicą pomiędzy Śląskiem a Morawami. A gród miał tej granicy strzec. W 1976 roku prowadzono tu badania archeologiczne. Wśród znalezionych wtedy obiektów są gliniane skorupy, groty, gwoździe, fragmenty podków, okucia drzwi, a także grosz z okresu księcia czeskiego Wacława II. Sam zameczek na Zapadlisku, jak pisze Jarosław jot-Drużycki w reportażowym tekście o tamtych okolicach: „Powstał po 1297 roku, kiedy zawarto umowę…
O radości, jaką daje śpiewanie, opowiada Maria Szymanik
CZESKI CIESZYN/ Chór dziecięcy „Cieszynianka”, w którym śpiewają dzieci z polskich przedszkoli i szkoły podstawowej w Czeskim Cieszynie obchodzi w tym roku 45-lecie. O radości, jaką daje śpiewanie dzieciom i jej samej, a także o marzeniach dotyczących przyszłości chóru - jubilata rozmawiamy z prowadzącą „Cieszyniankę” Marią Szymanik uhonorowaną w 2017 roku za swą działalność nagrodą „Złoty Jestem”. 45 lat to zacny jubileusz Tak. „Cieszynianka” została założona w roku szkolnym 1974/75 Co było impulsem do założenia takiego chóru? Tego nie pamiętam, bo wtedy byłam jeszcze mała i nie mieszkałam w Cieszynie. Pomysłodawcami były nauczycielki z czterech polskich czeskocieszyńskich przedszkoli. Zatem nie jest Pani dzieciakiem, które samo śpiewało w chórze, a po latach jako pedagog zaczęło go prowadzić? Nie. Ja właściwie nie śpiewałam. Pochodzę z Łąk. Chodziłam do przedszkola i do szkoły w Łąkach. A „Cieszynianka” powstała w Cieszynie. Myślę, że takim głównym inicjatorem była pani Wanda Adamus-Poncza. Była dyrektorką przedszkola Przy ul.Moskiewskiej. Kiedyś „Cieszynianka” była wyłącznie przedszkolnym zespołem. To były czasy,…
W Tramwaj Cafe w sobotę będzie Chłodno
CIESZYN / W najbliższą sobotę, 8 lutego o 18:00 wysłuchać będzie można koncertu młodego, a przy tym niezwykle zdolnego i ambitnego duetu – zespołu Chłodno, który wystąpi w wagonie cesarskim Tramwaj Cafe. Chłodno to bardzo młody zespół. Duet ten powstał na przełomie ubiegłego lata i jesieni. – W swoich utworach łączymy nostalgiczne ciepło letnich wieczorów z melancholijnym wydźwiękiem jesieni. Opowiadamy o sprawach, które zakurzone i zawstydzone leżą na dnie serca każdego człowieka. Wersy płynące z doświadczeń i zakamarków dusz, muzyka, która od zawsze grała gdzieś głęboko w środku, ale była zbyt skruszona, żeby się pokazać. Dwie różne perspektywy, dwie różne dusze, ale w muzyce łączą się w jedno – w taki sposób opisują siebie sami muzycy z zespołu Chłodno. https://youtu.be/_txjh06-yEc Mimo nazwy „Chłodno” słuchanie muzyki tego duetu sprawia, że w sercach publiczności robi się ciepło. – I zapala się iskierka nadziei, że może gdzieś tam właśnie, podczas chłodnej nocy nie jesteście sami – reklamują zaproszonych przez siebie muzyków organizatorzy koncertu.…
Jak bawiły się XIX-wieczne salony? Opowiada nam Agnieszka Górecka-Przywara
CIESZYN / Pierwsza w 2020 roku prelekcja z cyklu organizowanych przez Muzeum Śląska Cieszyńskiego „Spotkań Szersznikowskich” poświęcona była towarzyskim rozrywkom salonowym w XIX wieku. O tym, jak bawiono się na XIX-wiecznych cieszyńskich salonach, rozmawiamy z prelegentką Agnieszką Górecka – Przywara. Czy Cieszyn XIX wieku był miejscem modnym i podążającym za duchem epoki? Na przełomie XIX i XX w. prawie każda cieszyńska rodzina miała bliskich w stolicy, co powodowało, iż moda, stroje oraz rozrywki towarzyskie niczym nie różniły się od tych w wielkiej stolicy. Stolicy, czyli wówczas Wiedniu. Tak. To właśnie z Wiednia przenikały do nas nowinki techniczne, dobrze prosperujące firmy otwierały tu swoje składy i nie mogły zapomnieć o dobrym, cieszyńskim rynku. Z Europy przybywali artyści występujący w coraz większej liczbie na scenach organizowanych w Cieszynie. Plotki z wiedeńskiego życia towarzyskiego oraz wiedeńska moda stanowiły nieodłączny element codziennego życia cieszyńskiej śmietanki towarzyskiej. To właśnie dzięki związkom z Austrią i Wiedniem Cieszyn dostał się na stałe w krąg uniwersalnej kultury europejskiej.…
Wystawa z kobietą w roli głównej, a z teatrem w tle
Na ciekawą wystawę do Muzeum Śląska Cieszyńskiego zaprasza Cieszyńskie Towarzystwo Fotograficzne. 5 lutego o 16:00 w Sali Wystaw Czasowych odbędzie się wernisaż plonów zeszłorocznego pleneru fotograficznego. Będzie to wystawa zbiorowa zdjęć z teatrem w tle. - Są to echa zeszłorocznego spotkania fotograficznego, które miało miejsce w teatrze im. Adama Mickiewicza. O ile na poprzednich wystawach pokazywaliśmy piękno tego budynku, to tym razem skupiamy się na pięknie kobiety. Modelki przygotowane przez Atelier Stylu Moniki Mol prowadzą nas przez kolejne epoki i zmieniające się mody – mówi prezes Cieszyńskiego Towarzystwa Fotograficznego Michał Kuzyk. Wystawa będzie drugim wydarzeniem w ramach obchodów 95 lat CTF. Oglądać ją można będzie do 29.02 i, jak zaznaczają organizatorzy, nawiązuje też do zbliżającego się dnia kobiet. Jeden z autorów, którego prace obejrzeć będzie można na wystawie,, jest František Glombek z Czeskiego Cieszyna. Do fotograficznej pasji młodości (kiedy to posługiwał się sprzętem analogowym i sam wywoływał odbitki w ciemni fotograficznej) wrócił w 2012 roku. Teraz już posługuje się wyłącznie…
Sejmik Gminny w Trzanowicach
TRZANOWICE/ Podczas Sejmiku Gminnego w Trzanowicach, który odbył się w niedzielę, omawiano m.in. kwestie przywrócenia w gminie dwujęzycznych tablic wjazdowych. Poruszono także problem ślubów, których zwłaszcza urzędnicy, ale także czasem i księża nie chcą udzielać w języku polskim. Na początku Sejmiku prezes Kongresu Polaków w RC Mariusz Wałach wspólnie z przewodniczącą Rady Przedstawicieli KP Małgorzatą Rakowską bardzo szczegółowo przedstawili, czym jest Kongres Polaków, jakie podejmuje działania i w jaki sposób wspiera Polaków na Zaolziu. – W RC jest 38 tysięcy Polaków, z czego 30 tysięcy żyje na Zaolziu. W PZKO jest 9700. Czyli większość Polaków jest niezrzeszonych. A ten dach reprezentuje wszystkich Polaków, także tych niezrzeszonych - mówił Wałach pokazując obrazek domku z prezentacji wyjaśniającej, czym jest i jaką rolę pełni Kongres Polaków. A obecna na sejmiku prezes PZKO Helena Legowicz podkreśliła, że PZKO i KP powinny wspólnie reprezentować naszą mniejszość narodową przed władzami państwowymi w Pradze i Warszawie. – Aby coś osiągnąć, musimy działać wspólnie: PZKO, Kongres, szkoła, Macierz,…
Filia Biblioteki Miejskiej w Czeskim Cieszynie przy ul. Havlíčka będzie nieczynna
CZESKI CIESZYN / Ci, którzy planują skorzystać ze zbiorów bibliotecznych, powinni wiedzieć, że do Filii Biblioteki Miejskiej w Czeskim Cieszynie przy ul. Havlíčka nie mają po co wybierać się między 4 a 6 lutego ani między 14 a 29 lutego. Filia Biblioteki Miejskiej w Czeskim Cieszynie przy ul. Havlíčka będzie bowiem w tych dniach nieczynna. W tych terminach obydwa oddziały - dla dorosłych oraz dla dzieci i młodzieży będą zamknięte z powodów przeróbek. Efektem tych prac będzie nowa sieć komputerowa w obu oddziałach. Oddział dla dzieci i młodzieży czeka natomiast wielka zmiana. Nie tylko zostaną odmalowane ściany, ale także krzesła zyskają nową tapicerkę, wymienione zostaną dywany. Będzie też nowa tapeta oraz tablica edukacyjna dla małych dzieci. (indi)
Charakterystyczna wieża z zegarem niebawem zniknie
CZESKI CIESZYN/ 15 stycznia pełniąca obowiązki dyrektora Polskiego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie Maria Jarnot oficjalnie przekazała budynek szkoły budowlańcom. Na pierwszy ogień pójdzie charakterystyczna wieża z zegarem, której rozbiórka planowana jest na 10 lutego. Co jeszcze czeka szkołę i jej uczniów w najbliższym czasie? - W przyszłym tygodniu na podwórzu szkolnym rozpoczną się prace przygotowawcze, zaś od 10 lutego jest planowana rozbiórka wieży – powiedziała w czwartek Maria Jarnot. Następne planowane prace to naprawa dachu nad salą gimnastyczną. A później prace będą kontynuowane w środku budynku. W maju ma dojść do wymiany okien i wzmocnienia statyki budynku oraz do naprawy lub wymiany konstrukcji metalowych. - Oczekuję, że będzie dużo hałasu i kurzu. Ale musimy wytrzymać – skwitowała. (indi)
Inwestycje województwa w regionie
REGION / Wśród inwestycji województwa morawskośląskiego zaplanowanych na ten rok znalazło się kilka ciekawych pozycji w naszym regionie. Tegoroczny budżet województwa to 10,788 miliardy koron. W planach budżetowych województwa znalazł się trzeci etap remontu polskiego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie. https://zwrot.cz/2019/08/rusza-remont-generalny-budynku-gimnazjum/ Przeznaczono też 65 milionów koron na remont części mieszkalnej i dobudowanie pawilonu D domu seniora w Karwinie. Chodzi o Nový Domov Karviná, który w ubiegłym roku obchodził 60-lecie istnienia. Wiele wskazuje na to, że w tym roku zostanie zbudowana też mała scena Teatru Cieszyńskiego. Na tę inwestycję województwo przeznaczyło 60 milionów koron. Wg planów aktorzy będą mogli wejść na nową scenę już we wrześniu tego roku W czerwcu zostanie otwarte po remoncie, który pochłonie ok. 117 milionów koron, Muzeum Těšínska w Czeskim Cieszynie. Kolejną wojewódzką inwestycją w sieć muzeów będzie stworzenie Muzeum Trójstyku w Jabłonkowie. Powstanie ono na Rynku Mariackim, w tzw. Domu Książęcym. Jego realizacja kosztować będzie 46,5 miliona koron. 20 milionów koron przeznaczono też na…
Jazzowy wieczór w Dziupli
CZESKI CIESZYN/ Ostatni dzień stycznia w klubie Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej „Dziupla” w Czeskim Cieszynie zebrali się miłośnicy jazzu. Koncertowała grupa „4 P Quartet”. Nagradzani gromkimi oklaskami artyści jazzowi zagrali zarówno własne utwory, jak i jazzowe covery. Na saksofonie grał pochodzący z Bystrzycy Zbigniew Kaleta. W repertuarze znalazły się piosenki jego autorstwa, pianisty Vlastimila Šmídy oraz jazzowe standardy. Za perkusją zasiadł Kamil Slezak, na basach zaś zagrał Madek Dufek. Publika, dla której w klubie „Dziupla” brakło miejsc siedzących, była zachwycona. https://youtu.be/7IItg9onGWA Następnym razem w „Dziupli” jazzu, a także bluesa, tym razem w formie jam session, posłuchać będzie można 7 lutego o 20:00. (indi)
Uczniowie gimnazjum zakończyli półrocze na Strzelnicy
CZESKI CIESZYN/ Świadectwa półroczne odebrali także uczniowie Polskiego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie. Na uroczystym podsumowaniu półrocza spotkali się w czwartek 30 stycznia w KASS „Strzelnica”. Uczniów i nauczycieli przywitała dyrektor Maria Jarnot. Podsumowała pierwsze półrocze roku szkolnego 2019/20. – Był to rok znaczących dziewiątek – zaczęła, wyliczając, jakie rocznice przypominali sobie uczniowie szkoły wraz z nauczycielami. Na przykład rocznice wybuchu II wojny światowej czy aksamitnej rewolucji. – Dla nas jednak był to przede wszystkim rok jubileuszowy. Po kilku miesiącach przygotowań do jubileuszu zasługą grona pedagogicznego i was wszystkich udało się przygotować wspaniały program jubileuszowy, a sponsorskie dary naszych absolwentów pozwoliły upiększyć wnętrze naszej szkoły – mówiła dyrektorka, po czym przedstawiła kronikę szkolnych wydarzeń, rozpoczynając od tego, że we wrześniu szkoła powitała 76 pierwszoklasistów. W ramach podsumowanie wyników nauczania dyrektor wyliczyła, że w tym roku szkolnym do szkoły uczęszcza 322 uczniów, a zajęcia prowadzi 37 nauczycieli. Przedstawiając statystyki Jarnot odczytała, że najlepszą średnią ocen ma klasa IA -…
Mieszkańcy Cieszyna nie mają stacji monitoringu powietrza
Wraz z początkiem 2020 roku została zamknięta znajdująca się w Cieszynie przy ul. Mickiewicza stacja monitoringu powietrza. Tym samym mieszkańcy prawego brzegu Olzy, chcąc dowiedzieć się, jaki jest aktualny stan zanieczyszczeń, sięgnąć muszą po prognozy dla województwa Śląskiego albo po wyniki pomiarów z lewego brzegu Olzy. Powodem zła lokalizacja Jak dowiedzieliśmy się w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska (WIOŚ), powodem do zamknięcia stacji monitoringu była jej zła lokalizacja. Dotychczas działająca stacja pomiarowa znajdowała się bowiem za wysoko, by wskazywać rzetelny pomiar. Pokazywała w związku z tym, że powietrze jest czystsze, aniżeli to, którym mieszkańcy Cieszyna rzeczywiście oddychali. Stacja została zlikwidowana, a wyposażone w nią urządzenia przeniesione do Goczałkowic. Obecnie nie udało się znaleźć odpowiedniej lokalizacji, która odpowiadałaby wymogom prowadzenia takiego monitoringu. Jak powiedziano nam w WIOŚ, jeśli tylko wróci temat dobrej lokalizacji, to stacja pomiarowa zostanie ponownie zainstalowana w Nadolziańskim Grodzie. Pozostają prognozy Skąd zatem mieszkańcy Cieszyna mają wiedzieć, czy warto iść na przykład na spacer, czy zdrowiej będzie w danym…
W Polsce będzie nowe święto narodowe
W Polsce obecnie jest 11 świąt państwowych i narodowych, z tego trzy z nich są dniami wolnymi od pracy. Właśnie zaproponowano ustanowienie kolejnego święta – Dnia Nauki Polskiej. Dzień Nauki Polskiej miałby być obchodzony 19 lutego. Jest to data urodzin Mikołaja Kopernika, wybitnego polskiego astronoma. Dzień Nauki Polskiej miałby przypominać o wybitnych osiągnięciach polskich naukowców. Byłby także okazją do zainteresowania tematem polskiej nauki szerokich grup odbiorców, chociażby poprzez materiały publikowane tego dnia w mediach. 19 lutego nie będzie jednak dniem wolnym od pracy. Obecnie zgodnie z ustawą o dniach wolnych od pracy są nimi tylko 3 święta państwowe (narodowe): 1 maja (nieformalnie nazywane Świętem Pracy), 3 maja (Święto Narodowe Trzeciego Maja) oraz 11 listopada (Narodowe Święto Niepodległości). Lista świąt państwowych w Polsce: 1 marca – Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” 24 marca – Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką 14 kwietnia – Święto Chrztu Polski 1 maja – Święto Pracy (dzień wolny) 3 maja – Święto Narodowe…