Beata Tyrna – Strona 7

czerwiec122024

Co czytamy? Chrystian Heczko poleca aż trzy różnorodne tematycznie pozycje

Jesteście ciekawi, po jakie lektury sięgają mieszkańcy Zaolzia? Dzisiaj Chrystian Heczko, znany głównie jako muzyk kapeli "Lipka", poleca trzy lektury. Przekonuje, że każda z tych książek wnosi coś wyjątkowego do rozumienia naszej historii, tożsamości oraz możliwości rozwoju. Oto trzy książki, które chciałbym polecić. Każda z nich dotyka różnych aspektów moich zainteresowań, od lokalnego patriotyzmu, przez historię, po refleksje nad przyszłością Polski. „Řezaný świat: Osobisty przewodnik po Śląsku Cieszyńskim” autorstwa Adama Miklasza To wyjątkowa książka dla tych, którzy chcą zgłębić tajemnice Śląska Cieszyńskiego. Adam Miklasz, związany z regionem "kuferkorz", prowadzi nas przez labirynt tożsamości mieszkańców pogranicza polsko-czeskiego, odkrywając przed nami często trudną historię tej ziemi. Autor potrafi pokazać niedoścignioną kwintesencję Europy Środkowej, czyniąc tę książkę osobistym przewodnikiem nie tylko po geograficznych, ale i emocjonalnych krajobrazach regionu. „Lutyńskie tango” Otylii Toboły Książka, która z pewnością zachwyci miłośników literatury faktu. „Lutyńskie tango” to kronika losów poszczególnych członków ruchu podziemnego, osadzonych w szerszym kontekście społecznym. Otylia Toboła z niesamowitą precyzją oddaje ducha czasu, łącząc…

czerwiec122024

Indianie i kowboje w Parku im. Adama Sikory. Udany festyn czeskocieszyńskiej Polskiej Szkoły Podstawowej

CZESKI CIESZYN / Tematem tegorocznego festynu Polskiej Szkoły Podstawowej w Czeskim Cieszynie był "Dziki Zachód". Uczniowie poszczególnych klas przygotowali choreografie inspirowane westernami, tańcząc do piosenek związanych z tą tematyką. Po oficjalnej części na dzieci i młodzież czekały najrozmaitsze atrakcje. Słoneczny dzień sprzyjał zabawie i biesiadowaniu. Konferansjerkę rewelacyjnie jak zwykle prowadziła nauczycielka Ewa Troszok. Programy występów scenicznych poszczególnych klas oraz obu polskich przedszkoli w Czeskim Cieszynie zostały przygotowane przez ich wychowawców. W starszych klasach znaczny udział w wymyślaniu i opracowywaniu scenariuszy oraz scenografii do swego występu mieli sami uczniowie. Tradycyjnie ostatnim punktem występów na scenie był program przygotowany osobno przez dziewczyny, a osobno przez chłopaków z najstarszych, dziewiątych klas. Chłopców do występu tradycyjnie przygotował Marek Grycz - dyrektor szkoły. Adekwatnie do tematyki tegorocznego festynu wcielił się w rolę szeryfa. Chłopcy pod jego kierunkiem przygotowali scenki nawiązujące do najpopularniejszych filmów westernowych. Program artystyczny w wykonaniu uczniów to dopiero początek festynowej zabawy Program artystyczny to jedynie początek festynu szkolnego. Jego dalszą, równie ważną…

czerwiec112024

Księstwo Cieszyńskie na mapach z kolekcji Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Nową wystawę można oglądać przez całe lato [nagranie]

CIESZYN / Nową wystawę, prezentującą Księstwo Cieszyńskie na mapach, można podziwiać przez całe lato w Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Kurator Jan Paweł Borowski z bogatej kolekcji kilkuset map ukazujących Księstwo Cieszyńskie wybrał 37 unikalnych egzemplarzy. Wystawa obejmuje między innymi XVI-wieczną mapę Śląska autorstwa Marcina Helwiga, najstarszą zachowaną mapę Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego stworzoną przez Wacława Grodeckiego z końca XVI wieku, oraz najcenniejszy eksponat - samodzielną mapę Księstwa Cieszyńskiego Jana Filipa Andreae, wykonaną między 1730 a 1732 rokiem w Norymberdze, bazującą na mapie Jonasza Nigriniego z 1724 roku. Ponadto, na wystawie znajdują się mapa Jana Wielanda z Atlasu Śląska, mapy z czasów wojen śląskich i sporów granicznych z Węgrami, a także XIX- i XX-wieczne mapy komunikacyjne, turystyczne, kolejowe, obrazujące austriackie spisy powszechne, w tym „Rozsiedlenie ludności polskiej w Księstwie Cieszyńskiem”. Ekspozycja kończy się mapami z okresu plebiscytowego oraz mapą majątków Komory Cieszyńskiej z czasów sporu arcyksięcia Fryderyka Habsburga z państwem polskim o odebrane mu tutejsze włości. Historia Księstwa Cieszyńskiego w…

czerwiec082024

Humor Śląska Cieszyńskiego. Twórczość Janusza Gaudyna omówił Michał Przywara [nagranie]

CZESKI CIESZYN / Z ostatniego w tym roku akademickim wykładu Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatwoego słuchacze wyszli nie tylko z ciekawą wiedzą, ale także rozbawieni. O humorze Janusza Gaudyna w czwartek opowiadał Michał Przywara. Całości nagrania wykładu wysłuchać można tutaj: https://youtu.be/06e1eXnxGuY Mistrz krótkich satyrycznych opowieści Prelegent stwierdził, że Janusz Gaudyn to mistrz krótkich satyrycznych opowieści. W jego utworach znajdziemy krótkie formy literackie – opowiadania i fraszki ukazujące codzienną rzeczywistość czasów, w jakich autor żył i tworzył, a więc połowy XX wieku. Dużo jest w jego utworach ironii względem władz socjalistycznych. Przywara przyznał, że młody czytelnik nie odczyta parodii zebrań partyjnych ani satyry wynikającej z realiów codziennego życia w państwie komunistycznym. Wie, co mówi, gdyż jako wykładowca na uczelni musi tłumaczyć studentom kontekst czasów, w jakich powstały te utwory, ponieważ bez tego nie rozumieją satyry. Nie wiedzą też, jakie sytuacje rzeczywistości tamtych czasów twórca w satyryczny sposób krytykuje. Tymczasem wszystkie opowiadania Gaudyna są związane z codziennością ówczesnego świata. "Gaudyn jest…

czerwiec062024

Ostatnia „Zemsta” przed remontem. Nowe premiery Sceny Polskiej już w Teatrze im. Adama Mickiewicza

CZESKI CIESZYN / Scena Polska Teatru Cieszyńskiego przygotowuje nowy spektakl. Premiera "Zemsty" Aleksandra Fredry odbędzie się 22 czerwca. Będzie to ostatnie spotkanie z widzami w głównej sali Teatru Cieszyńskiego na długi czas, ponieważ budynek teatru jest w remoncie. "Zemstę" dla Sceny Polskiej Teatru Cieszyńskiego wyreżyserowała Julia Mark. Scenografię i kostiumy przygotował Krzysztof Małachowski. Próba generalna odbędzie się w piątek 21 czerwca o godz. 10:00, premiera natomiast w sobotę 22 czerwca o godz. 17:30. Bilety w przedsprzedaży zakupić można tutaj. Aleksander Fredro Aleksander Fredro (1793-1876) to największy polski komediopisarz. Jego arcydzieła: Zemsta, Śluby panieńskie, Pan Jowialski oraz Mąż i żona, Damy i huzary są stałymi pozycjami polskiego repertuaru klasycznego. Największą siłą Fredry jest jego realizm, niezwykła zdolność widzenia ludzi i obyczajów społeczeństwa XIX wieku oraz talent ukazywania tych ludzi i ich zachowań w typach scenicznych i sytuacjach komediowych. O spektaklu Tematem Zemsty, komedii napisanej wierszem (prawdopodobnie w 1833 r.) jest spór dwóch powiatowych dygnitarzy (Cześnika Raptusiewicza i Rejenta Milczka) o zrujnowany zamek,…

czerwiec052024

Muzyczne pożegnanie czerwca we Frysztacie. MK PZKO zaprasza na Festyn Muzyczny

KARWINA FRYSZTAT / Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego Karwina-Frysztat zaprasza na Festyn Muzyczny. Jest to nowe przedsięwzięcie w kalendarzu imprez. Rozmawiamy o nim z Kazimierzem Kondziołką — pomysłodawcą wydarzenia. Imprezę zaplanowano na sam koniec czerwca - 29.06 od godziny 16:00. Festyn Muzyczny to nowa impreza w waszym bogatym kalendarzu wydarzeń. Skąd pomysł? Chcieliśmy jakoś zapełnić lukę po Dolańskim Grómie. Organizatorzy Grómu zdecydowali, że w tym roku akcji jest bardzo dużo i chcą odpocząć od organizowania tak ogromnej imprezy, jak Gróm. Tak więc zdecydowaliśmy się na mniejszą, bardziej kameralną, rodzinną imprezę. I wymyśliliśmy właśnie Festyn Muzyczny. A więc można powiedzieć, że będzie to taka miniaturka Grómu w roku, w którym nie jest organizowany? Takiego określenia chciałbym uniknąć. Nie chciałbym, by nasze wydarzenie było kojarzone z "Grómem". Jest to po prostu nowa impreza, której jeszcze nie było w naszym Domu Polskim w Karwinie-Frysztacie. A właściwie w ogrodzie naszego Domu Polskiego. Jeszcze nie robiliśmy w naszym ogrodzie żadnej plenerowej imprezy z muzyką. Chcemy…

czerwiec042024

Czy Kotynowie byli naszymi przodkami? Co mogło się wydarzyć w II wieku na terenach dzisiejszego Śląska Cieszyńskiego? [nagranie]

CIESZYN / W środę 29 maja w Muzeum Śląska Cieszyńskiego odbyła się prelekcja dr Michaela Morysa-Twarowskiego w ramach „Spotkań Szersznikowskich”. Historyk opowiadał o starożytności, cesarzu Marku Aureliuszu, celtyckim ludzie Kotynów oraz faktach i mitach w filmie "Gladiator" Ridleya Scotta. Szczególną uwagę poświęcił wydarzeniom, które miały miejsce (lub mogły mieć miejsce) w II wieku na terenach dzisiejszego Śląska Cieszyńskiego. Majowe „Spotkanie Szersznikowskie” nosiło tytuł: "Czy Rzymianie marzyli o Śląsku Cieszyńskim? Marek Aureliusz, lud Kotynów i ziemie nad Olzą". Historyk podkreślał, że historia regionu nie zaczyna się w 1290 roku wraz z powstaniem Księstwa Cieszyńskiego, ani w 810 roku, kiedy rzekomo spotkało się trzech braci Mieszko, Leszko i Cieszko. Morys-Twarowski wyjaśnił, że legenda o trzech braciach to wymysł z XIX wieku. Kto zamieszkiwał w starożytności tereny obecnie znane jako Śląsk Cieszyński? W starożytności na terenach dzisiejszego Śląska Cieszyńskiego mieszkał lud Kotynów. Twarowski nawiązał do filmu "Gladiator", sugerując, że Kotynowie mogli być wśród barbarzyńców walczących z generałem Maximusem. Wskazał też, że filmowi bohaterowie…

czerwiec032024

MUR na wesoło. Humor Śląska Cieszyńskiego w twórczości Janusza Gaudyna przybliży Michał Przywara

CZESKI CIESZYN / Tym razem uczestnicy wykładu Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatwoego nie tylko zdobędą wiedzę, ale także będą się dobrze bawić. Czerwcowy wykład MUR-u odbędzie się w czwartek, 6 czerwca o godzinie 17:00 w Centrum Polskim KP przy ul. Strzelniczej. Temat: "Humor Śląska Cieszyńskiego—Janusz Gaudyn” Wykładowca omówi cechy charakterystyczne humoru Śląska Cieszyńskiego, elementy komizmu w twórczości polskich autorów z Zaolzia, z wyszczególnieniem twórczości Janusza Gaudyna (z okazji 40. rocznicy jego śmierci). Prelegent: Mgr Michał Przywara, Ph.D. Wykładowca literatury polskiej na polonistyce Uniwersytetu Ostrawskiego. Pracę doktorską pt. „Literatura na Śląsku Cieszyńskim po 1989 roku” obronił na Uniwersytecie Masaryka w Brnie. Poza działalnością akademicką jest także animatorem kultury polskiej na Zaolziu. Od 2020 r. kieruje Centrum Polskim Kongresu Polaków. (mat. pras)

maj202024

Do zakochania jeden krok. O duszy i pięknie karpackich strojów ludowych opowiadała w karwińskiej bibliotece Małgorzata Kiereś

KARWINA-FRYSZTAT / W Oddziale Literatury Polskiej Biblioteki Miejskiej w Karwinie odbyło się spotkanie z Małgorzatą Kiereś. Etnografka, wykładowczyni akademicka, emerytowana kierownik Muzeum Beskidzkiego im. Andrzeja Podżorskiego w Wiśle opowiedziała o strojach ludowych noszonych przez mieszkańców polskich Karpat. Sporo uwagi poświęciła na porównania. Słuchacze mieli więc okazję dowiedzieć się, czym różni strój Górali Śląskich od strojów innych grup etnicznych zamieszkujących Karpaty. Wykładu "Do zakochania jeden krok. O duszy i pięknie karpackich strojów ludowych" mogli posłuchać w czwartek 16 maja. Wspólna kobieca bielizna, różne nakrycie głowy Wspólna w całych Karpatach jest kobieca bielizna. Wszędzie na terenie polskich Karpat występuje ciasnocha, czyli przylegająca do ciała halka z jednym ramiączkiem przyszytym na skos. Jeśli chodzi koszulkę, to jedynie w Beskidzie Śląskim zachował się kabotek o archaicznym kroju. Góralki z Żywiecczyzny, Spiszu i Orawy noszą bluzki innego typu niż góralki z Beskidu Śląskiego. Ponadto Góralki Śląskie wyróżniają się na tle pozostałych również tym, że nie noszą kwiecistych spódnic. W Beskidzie Śląskim na białą, niewidoczną spod…

maj182024

Młodzi do piór (albo klawiatur)! Można wziąć udział w najstarszym konkursie literackim w Polsce — LIPA 2024

BIELSKO BIAŁA / — Lipa to niezwykła, ważna impreza, z już ponad czterdziestoletnią tradycją. Ma zasięg ogólnopolski, ale na szczęście nie stosuje miar sportowych. Jest aż sześćdziesiąt równorzędnych nagród. I tak powinno być tam, gdzie mamy do czynienia z dziećmi, mało odpornymi na porażkę, i ze sztuką z natury niewymierną — podkreśla Tomasz Jastrun, przewodniczący jury tego niezwykłego konkursu. Konkurs, wpierw jako wojewódzki, a od 21 lat jako ogólnopolski organizuje Spółdzielnia Mieszkaniowa „Złote Łany” w Bielsku-Białej. Organizatorzy zapraszają piszących po polsku uczniów szkół podstawowych i średnich z kraju i zagranicy. Tematyka i rodzaj literacki utworów są dowolne, a liczba prac ograniczona do sześciu tekstów. W przypadku utworów prozatorskich lub prób dramatycznych objętość prac ograniczono do pięciu stron znormalizowanego maszynopisu (9 000 znaków). Prace można przesłać do 20 czerwca Warunkiem udziału jest nadesłanie samodzielnie napisanych utworów (nigdzie wcześniej niepublikowanych) w trzech egzemplarzach. Teksty należy opatrzyć słownym godłem (pseudonimem); to samo godło trzeba wpisać do karty zgłoszenia. Utwory można nadsyłać pocztą lub…

maj172024

Noc Muzeów. Odkryj sekrety muzeów pod osłoną nocy

REGION / Trudno jest obejść wszystkie placówki, które w maju otworzą swe podwoje o nietypowej porze w ramach akcji Noc Muzeów. Zapoczątkowana w Berlinie i powszechna w wielu europejskich miastach akcja kulturalna polega na tym, że muzea i inne instytucje udostępniają swoje wnętrza zwiedzającym w nietypowych porach, późnym popołudniem i w nocy i to w dodatku całkowicie za darmo. Ogólnopolska Noc Muzeów 2024 odbędzie się w Polsce w nocy z 18 na 19 maja 2024 roku. Część placówek w regionie zdecydowała się przesunąć termin Nocy Muzeów, aby umożliwić większej liczbie zwiedzających skorzystanie z ich bogatej oferty. W związku z tym w niektórych miejscowościach powiatu cieszyńskiego Noc Muzeów już się odbyła, w innych dopiero się odbędzie. W Republice Czeskiej XX edycja Festiwalu Noce Muzeów, organizowanego corocznie przez Stowarzyszenie Muzeów i Galerii Republiki Czeskiej we współpracy z Ministerstwem Kultury i innymi placówkami kulturalnymi trwać będzie od 17 maja do 15 czerwca. Ogólnoczeskie otwarcie 20. edycji Festiwalu Noce Muzeów odbędzie się w piątek…

maj172024

Podsumowanie Spotkania Wiosennego i planowanie wycieczki. Majowe spotkanie Sekcji Kobiet

CZESKI CIESZYN / W środę Sekcja Kobiet Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej spotkała się w Centrum Polskim KP w siedzibie ZG PZKO. Panie podsumowały niedawne Spotkanie Wiosenne oraz omówiły plany na nadchodzącą wycieczkę. Spotkanie Wiosenne, które odbyło się 20 kwietnia w Domu Polskim PZKO w Karwinie-Frysztacie, zostało uznane za bardzo udane. Panie wyraziły zachwyt nad występem „Teatrzyku Bez Kurtyny”, zwracając uwagę na odpowiednią dla średniej wieku publiczności tematykę spektaklu. Kolejną część spotkania poświęcono omówieniu planowanej wycieczki po Polsce. Anna Piszkiewicz, przewodnicząca Sekcji Kobiet, przekazała niezbędne informacje dotyczące wyjazdu. Panie dyskutowały na temat kosztów, zastanawiając się, gdzie można zredukować wydatki. Na zakończenie omówienia spraw organizacyjnych panie złożyły życzenia urodzinowe Bronisławie Turoniowej z Gródku. (indi)

maj152024

Ogłoszono wyniki egzaminów wstępnych do szkół średnich. Zobacz, ilu uczniów we wrześniu zasiądzie w ławkach pierwszych klas w „gimplu” i w polskiej klasie „handlówki”

CZESKI CIESZYN / Wyniki egzaminów wstępnych do szkół średnich zostały już ogłoszone. Wiemy zatem, ilu uczniów od września zasili Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego oraz polską klasę Akademii Handlowej w Czeskim Cieszynie. Do pierwszych klas "Gimpla" od września uczęszczać będzie 90 osób. Tyle było miejsc. Nie oznacza to bynajmniej, że tylko tylu było chętnych. Jak powiedziała nam Maria Jarnot, dyrektor Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie osiem osób nie dostało się do szkoły, gdyż nie zdobyło wystarczającej liczby punktów podczas egzaminów. Trzy osoby, chociaż zdobyły potrzebne punkty, nie mogły zostać przyjęte ze względu na ograniczoną liczbę miejsc. - Mieliśmy 125 zgłoszeń. Z tym że część zgłaszających się miała naszą szkołę na drugim i trzecim miejscu - dodaje Jarnot. Również w "Handlówce" nie wszyscy chętni zdali. We wrześniu liczba uczniów pobierających naukę w Akademii Handlowej w języku polskim wzrośnie o osiem osób. - Niestety jednego spośród chętnych nie mogliśmy przyjąć, nie zdobył wystarczającej liczby punktów - wyjaśnia Beata Hupka. Tegoroczne nowości…

maj142024

Najnowsza premiera Sceny Lalek „Bajka” Teatru Cieszyńskiego już w najbliższą sobotę. Zobaczcie przygody Jasia i Małgosi

CZESKI CIESZYN / Scena Lalek Bajka Teatru Cieszyńskiego przygotowała nowy spektakl. Premiera bajki o Jasiu i Małgosi w polskiej wersji językowej zaplanowana jest na najbliższą sobotę (18 maja) o godzinie 16:00. "W domu jest nudno, dlaczego więc nie wybrać się do lasu? Janek jest harcerzem i z wszystkim sobie poradzi, ale tylko razem ze starszą siostrą Gosią można przeżyć prawdziwą przygodę pełną mocnych wrażeń. Las jest przecież tajemniczy i pełen niespodzianek. A jeśli ktoś zastawi na dzieci pułapkę? Pachnącą i całą z piernika?" - tak rekomenduje swą najnowszą produkcję Scena Lalek Bajka. Bajkę w reżyserii Jakuba Tomoszko po raz pierwszy obejrzeć będzie można w sobotę 18 maja o 16:00. Kolejne spektakle odegrane zostaną 20, 21, 22 i 23 maja. Bilety zakupić można na stronach internetowych Teatru Cieszyńskiego. Uwaga! Do Teatru Cieszyńskiego innym wejściem Wybierając się do Teatru Cieszyńskiego, pamiętajmy, że w związku z trwającą przebudową główne wejście od ulicy Ostrawskiej jest tymczasowo zamknięte i służy wyłącznie jako wyjście awaryjne. Odwiedzając teatr,…

maj132024

Wielopokoleniowy „Maj nad Olzą”. „Doły” też mają swój festiwal folklorystyczny

KARWINA-FRYSZTAT / Wypełniona widzami po brzegi sala Domu Polskiego PZKO w Karwinie-Frysztacie, a na scenie trzy pokolenia wykonawców. Tak wyglądała XXVII edycja festiwalu "Maj nad Olzą". Organizuje go Zarząd Miejscowego Koła PZKO w Karwinie-Darkowie. Ze względów lokalowych wydarzenie po raz czwarty odbyło się we Frysztacie. "Maj nad Olzą" to nie tylko festiwal folklorystyczny. To wydarzenie, które buduje mosty pomiędzy pokoleniami, kulturami i tradycjami, inspirując do dalszego pielęgnowania dziedzictwa kulturowego. W niedzielne popołudnie 12 maja na scenie wystąpili wykonawcy reprezentujący wszystkie pokolenia. — Moją wizją było to, by były wszystkie generacje. I tak na scenie zobaczyliśmy trzy pokolenia. Były dzieci pięcioletnie, byli chórzyści mający ponad osiemdziesiąt lat, byli młodzi tancerze z "Olzy" — wyjaśnia Piotr Sztuła - prezes MK PZKO Karwina-Darków. Sztuła wyjaśnia też, dlaczego podczas ustalania repertuaru prym wiedzie folklor. — Folklor jest nosicielem tradycji, w folklorze jest wszystko to, co było przedtem. Folklor jest ważny nie tylko po to, byśmy wiedzieli, jak żyli nasi dziadkowie, pradziadkowie. Ważne jest też…

maj122024

„Jestem zdrów i w dobrym nastroju…”. Co pisali żołnierze z frontów wielkiej wojny do dyrektora bytomskiego sierocińca? [nagranie]

CIESZYN / W Muzeum Śląska Cieszyńskiego trwa wystawa pod tytułem "Jestem zdrów i w dobrym nastroju...", prezentująca wybrane pocztówki wysłane przez żołnierzy podczas I wojny światowej. Zbiór ponad 150 pocztówek, będących korespondencją adresowaną do jednej osoby - Franza Samola, dyrektora sierocińca Fundacji Cesarza Wilhelma w Bytomiu, jest niezwykłą ciekawostką. Nadawcy, głównie wychowankowie placówki, przekazywali informacje z frontów, lazaretów i ośrodków rekonwalescencyjnych. Ta kolekcja stanowi ważne źródło informacji o wydarzeniach wojennych oraz relacjach społecznych, szczególnie na Górnym Śląsku. Wernisaż wystawy w Cieszynie odbył się 8 maja. Marcin Droń z Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, który wspólnie z Joanną Lusek przygotował wystawę i publikację, opowiedział o unikalnej kolekcji pocztówek. Wystawa obejmuje wybrane przykłady pocztówek. Ukazują one życie na froncie, jak również wydarzenia związane z Górnym Śląskiem. Lusek i Droń przygotowali także publikację książkową. Podczas wernisażu Marcin Droń pokazał kilka interesujących przykładów pocztówek. Były wśród nich zdjęcia (papier fotograficzny na odwrocie był od razu zadrukowany jak pocztówka), jak i przykładowo z rysunkami okopów i…

maj112024

Lektury na wiosenne wieczory. Marek Bystroń poleca

Jesteście ciekawi, po jakie lektury sięgają mieszkańcy Zaolzia? Dzisiaj Marek Bystroń, prezes Macierzy Szkolnej w RC, poleca dwie lektury. Przekonuje, że książki te skłonią do głębszych przemyśleń nad sensem życia oraz wartościami, które są dla nas najważniejsze. Bystroń poleca książki autorstwa młodej kapłanki Husyckiego Kościoła Czechosłowackiego. W książce "Deník farářky" Martina Viktori Kopecká przedstawia historię młodej pastor zmagającej się z własnymi wątpliwościami, wyzwaniami i przeciwnościami, zarówno w sferze osobistej, jak i zawodowej. W sposób bardzo autentyczny ukazuje codzienne wyzwania i trudności, z którymi boryka się ksiądz. Natomiast "Zpověď farářky" M. V. Kopecké jest poruszającą i inspirującą historią, która skłania do refleksji nad sensem życia, wiarą i miłością. Autorka przedstawia w niej historię młodej kobiety, która po trudnych doświadczeniach decyduje się zostać kapłanką Kościoła Husyckiego. Książka ta porusza wiele ważnych tematów, takich jak walka ze złem, przebaczenie, miłosierdzie i wiara w Boga. Jest to także opowieść o sile ludzkiego ducha i determinacji w osiąganiu celu oraz o znaczeniu nauki i rozwoju…

maj112024

Ile sukien miała księżna Elżbieta Lukrecja? O ostatniej Piastównie na cieszyńskim tronie opowiedział Władysław Michał Żagan [nagranie]

CZESKI CIESZYN / — Mimo przeciwności losu, jakie napotkały Elżbietę Lukrecję w życiu, należy ją uznać za władczynię wybitną. Nieugięta i bezkompromisowa stała na straży Księstwa Cieszyńskiego, rozgrywając umiejętnie nawet najtrudniejsze partie politycznej gry o tron. Warto jednak spojrzeć na Elżbietę Lukrecję nie tylko jako na dobrego stratega i polityka, lecz przede wszystkim jako na kobietę, która posiadała swoje pasje i pragnienia, która chciała kochać, ale nigdy nie zaznała prawdziwej miłości — mówi o ostatniej władczyni Księstwa Cieszyńskiego z rodu Piastów Władysław Michał Żagan. Prelegent przybliżył postać Elżbiety Lukrecji nie tylko jako księżnej, ale jako człowieka. Opowiadał o jej wyjątkowo nieudanym małżeństwie, z którego uwolniło ją objęcie władzy w Cieszynie, o jej uporze, determinacji i odwadze, które pozwoliły jej tę władzę objąć. Pośmiertny spis inwentarza źródłem wiedzy o życiu człowieka Słuchacze dowiedzieli się m.in. tego, jakie księżna posiadała suknie, jakie elementy zastaw stołowych wykazano po jej śmierci w spisie inwentarza. — W inwentarzach Księżnej Elżbiety Lukrecji widelców odnotowano jedenaście. Dla…

maj092024

Uchwyć piękno ziemi cieszyńskiej. Konkurs fotograficzny dla uczniów

REGION / „Moje zdjęcie w przewodniku” to tegoroczny temat konkursu „Ziemia cieszyńska w oczach uczniów” organizowanego corocznie przez Klub Fotograficzny „START”. To już IV edycja konkursu zainicjowanego przez klub fotograficzny działający przy Oddziale Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego „Beskid Śląski” w Cieszynie. Prace nadesłane na konkurs powinny tematycznie nawiązywać do terenów oraz charakterystycznych punktów ziemi cieszyńskiej po obu stronach Olzy. Konkurs ma na celu zwrócenie uwagi na piękno ziemi cieszyńskiej oraz promowanie ciekawych miejsc turystycznych i historycznych znajdujących się na jej terenie. Prace nadesłane na Konkurs powinny nawiązywać do miejsc po obu stronach Olzy, które według fotografującego mogłyby znaleźć się w przewodniku o ziemi cieszyńskiej. Zdjęcie powinno być podpisane i zatytułowane, dodatkowo należy podać miejsce wykonania zdjęcia. Z konkursu zostaną wycofane prace, które nie nawiązują do tematyki, prace posiadające wady formalne (niska jakość zdjęć, mała rozdzielczość itp.). Termin nadsyłania prac mija 31 października Zdjęcia należy przesłać w formacie JPG (inne formaty takie jak PNG nie będą brane pod uwagę) w rozmiarze minimum 1984 × 2835 w rozdzielczości…

maj082024

„Otisky – Odbitki”. Wystawę Pauliny Bubik-Szotkowskiej oglądać można w dawnym… sklepie spożywczym

CZESKI CIESZYN / Do 12 maja na rogu ulic Strzelniczej i Dukielskiej, w lokalu po dawnym sklepie spożywczym, oglądać można wystawę Pauliny Bubik-Szotkowskiej. Na zatytułowanej „Otisky – Odbitki” wystawie młoda artystka prezentuje prace ze swego ostatniego roku twórczego. Na ekspozycji zobaczymy zarówno obrazy, jak i instalacje artystyczne. Zamiast w galerii sztuki, w opustoszałym wnętrzu dawnego sklepu Nie jest to bynajmniej pierwsza wystawa młodej utalentowanej artystki. Inne, aniżeli zazwyczaj, jest natomiast miejsce prezentowania wystawy. Zamiast w galerii sztuki, obrazy i instalacje zaprezentowane zostały w opustoszałym wnętrzu dawniej zajmowanym przez sklep spożywczy. — Cieszę się, że udało mi się to miejsce ożywić — mówiła artystka. Tym razem Bubik-Szotkowska znana też pod pseudonimem artystycznym Pabusza zaprezentowała - jak sama mówi - odbitki swego wnętrza. — Instalacje są w większości z recyklingu. A oprócz instalacji i obrazów są jeszcze teksty, które pisałam na maszynie, po staremu. Bo właśnie wtedy teksty na papierze dosłownie się odbijały. Tak, jak zdarzenia, emocje, przeżycia odbijały się w moim…

maj072024

Członkowie stowarzyszenia Rodzina Katyńska w RC spotkali się pod Tablicami Katyńskimi na Konteszyńcu. Wspominali kilka ważnych dla Polaków rocznic

CZESKI CIESZYN / W poniedziałek 6 maja przed południem członkowie stowarzyszenia Rodzina Katyńska w RC spotkali się pod Tablicami Katyńskimi na Konteszyńcu. Uroczystość zorganizowano, by świętować aż kilka ważnych dla Polaków rocznic. Przypominano uchwalenie rocznicy Konstytucji 3 maja, Dzień Polonii i Polaków za granicą i Dzień flagi (2 maja) oraz Dzień zakończenia II wojny światowej (8 maja). Dodatkowo w tym roku wspominano także 80. rocznicę bitwy pod Monte Cassino. Na wstępie uroczystości Jan Ryłko, prezes stowarzyszenia Rodzina Katyńska w RC podkreślił, że członkowie organizacji spotykają się, by uczcić pamięć tych, których pamięć chcą i powinni uczcić. Przybliżył także w skrócie pozostałe wydarzenia, które tego dnia członkowie "Rodziny Katyńskiej" wspominali. List Izabelli Wołłejko-Chwastowicz, konsul generalnej RP w Ostrawie odczytała Marzena Karwowska - wicekonsul. Konsul podkreślała w nim m.in., jak ważne jest kultywowanie i przekazywanie następnym pokoleniom pamięci o bohaterstwie przodków. Za tę działalność dziękowała działaczom Rodziny Katyńskiej. Przy pomniku na Konteszyńcu zabrzmiała też poezja Przy pomniku na Konteszyńcu zabrzmiała też poezja. Wiersz "Czerwone…

maj062024

MUR już w najbliższy czwartek. Władysław Żagan opowie o ostatniej cieszyńskiej Piastównie Elżbiecie Lukrecji

CZESKI CIESZYN / Majowe spotkanie Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego odbędzie się w czwartek 9 maja o godz. 17:00 w salce Centrum Polskiego przy ul.Strzelniczej. Władysław Żagan opowie o ostatniej cieszyńskiej Piastównie Elżbiecie Lukrecji. Temat: "Ostatnia Piastówna Elżbieta Lukrecja” Elżbieta Lukrecja urodziła się przed 425 laty, zmarła 371 lat temu. Wraz z jej śmiercią zakończył się okres piastowski w dziejach Księstwa Cieszyńskiego, trwający w tym regionie wyjątkowo długo. W trakcie wykładu wykładowca przybliży postać księżnej Elżbiety Lukrecji jako kobiety, która posiadała swoje pasje i pragnienia, która chciała kochać, ale nigdy nie zaznała prawdziwej miłości. Słuchacze poznają również bliżej jej otoczenie i spróbują zajrzeć, choć na chwilę, na jej dwór, gdzie spotkają ludzi, towarzyszących księżnej do samego końca. Prelegent: Władysław Michał Żagan Z wykształcenia jest etnologiem i antropologiem kultury oraz menadżerem ds. turystyki i hotelarstwa. Natomiast z zamiłowania został historykiem. Kilka lat pracował w Zamku Cieszyn na stanowisku kierownika Działu Turystyki. Obecnie pracuje w zamku w Grodźcu Śląskim, a także prowadzi działalność jako przewodnik…

maj062024

„Chachary. Ludowa historia Górnego Śląska”. Dariusz Zalega opowiedział o swej najnowszej książce [nagranie]

CIESZYN / „Chachary. Ludowa historia Górnego Śląska” to najnowsza książka Dariusza Zalegi. Autor spotkał się z czytelnikami w Świetlicy Krytyki Politycznej w Cieszynie. Dr Dariusz Zalega jest dziennikarzem i historykiem. Po studiach magisterskich z politologii obronił doktorat z historii. Jest też reżyserem filmów dokumentalnych oraz organizatorem wydarzeń kulturalnych. Pasjonuje się historią Śląska i ruchu robotniczego. Jego poprzednia książka "Śląsk zbuntowany" (pisaliśmy o niej tutaj) otrzymała nominację do Nagrody Historycznej POLITYKI. Więcej wiedział o historii Ghany niż o rodzinnym Śląsku W piątkowe popołudnie 19 kwietnia w Cieszynie Zalega opowiadał o swym najnowszym dziele. Prowadząca spotkanie rozpoczęła pytaniem o to, skąd jego zainteresowania. — Na studiach uświadomiłem sobie, że więcej wiem o historii Ghany, niż o rodzinnym Śląsku — odpowiedział. Po czym zaczął przekonywać o tym, jak historia Śląska jest ciekawa. Dodajmy, że Zalega na swój naukowy warsztat historyka wziął niezbyt popularną wśród badaczy kulturę ludową. Mówiąc o kulturze ludowej, Zalega ma na myśli kulturę ludu pracującego. Interesują go zwykli robotnicy i…

maj052024

Turyści z polskiej i czeskiej strony Olzy wspólnie rozpoczęli sezon. Spotkali się tradycyjnie na Kamiennym

KAMIENNY / W środę 1 maja członkowie Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Sportowego „Beskid Śląski” w Republice Czeskiej oraz turyści z polskiej części Śląska Cieszyńskiego zrzeszeni w różnych kołach i klubach Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego wspólnie otwarli sezon. Spotkali się tradycyjnie w schronie PTTK na Kamiennym w Wiśle. W organizowanym przez Oddział PTTK „Beskid Śląski” po raz XXV rajdzie w ramach rozpoczęcia sezonu turystycznego wzięło udział około 200 turystów, w tym 24 członków Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Sportowego „Beskid Śląski” w Republice Czeskiej. Na metę rajdu zlokalizowaną przy należącym do cieszyńskiego Oddziału PTTK schronie turystycznym na Kamiennym należało dotrzeć indywidualnie w godzinach 10:00 – 14:00. Ognisko z kiełbaskami, śpiewem i turystyczną atmosferą Na uczestników rozpoczęcia sezonu na Kamiennym czekało już rozpalone przez organizatorów ognisko, na którym każdy mógł upiec przyniesione przez siebie kiełbaski. Pomyślano także o wegetarianach, dla których przygotowano ruszt, na którym mogli grilować serki i warzywa. Nad ogniskiem czuwał Stanisław Pawlik. Oprócz palącego się przez cały czas trwania imprezy ogniska organizatorzy zapewnili także ciepłe…

maj032024

Dziś święto 3 maja. Śpiewnik pieśni patriotycznych do pobrania, program uroczystości w Cieszynie

CIESZYN / 3 maja jest dla Polaków na całym świecie wielkim świętem. 3 maja 1787 roku Sejm Czteroletni Rzeczypospolitej Obojga Narodów uchwalił Konstytucję 3 Maja. Była to pierwsza w Europie i druga na świecie (po konstytucji amerykańskiej z 1787 r.) nowoczesna, spisana konstytucja. W Polsce 3 maja jest dniem wolnym od pracy, w którym organizowane są różne imprezy patriotyczne. Również Polacy żyjący poza granicami kraju często akcentują święto choćby poprzez wywieszanie flag czy organizację imprez popołudniowych. My mamy ten komfort, że wystarczy przejść za graniczną Olzę. W Cieszynie na Rynku obchody 3 Maja zaczynają się już o 11:30, ale kto przyjdzie później, też jeszcze będzie miał okazję wziąć w nich udział. Uroczystości związane z rocznicą uchwalenia Konstytucji 3 Maja rozpoczną się właściwie już o godz. 10:30 Mszą Patriotyczną w kościele parafialnym p.w. Św. Marii Magdaleny. A od 11:30 przewidziano bogaty program na Rynku. Rozpocznie się od koncertu Orkiestry Dętej „Cieszynianka”. Następnie podziwiać będzie można występ mażoretek. Punktualnie o 12:00 odśpiewany zostanie hymn państwowy…

kwiecień242024

Ruszyła 4. edycja Uroczystości Ullmannowskich. Możesz obejrzeć wykład „Cieszyńskie lata Viktora Ullmanna”

CIESZYN / Wczoraj w Cieszynie rozpoczęła się 4. edycja Uroczystości Ullmannowskich, które mają na celu upamiętnienie Viktora Ullmanna - wybitnego austriackiego kompozytora. Ulman urodził się w Cieszynie w roku 1898. Kompozytor studiował w Wiedniu, a większość życia spędził w Pradze. Ze względu na żydowskie pochodzenie (jego rodzice mieli żydowskie korzenie, ale byli konwertytami) w roku 1942 uwięziony został w obozie koncentracyjnym w Terezinie, a dwa lata później zamordowany w niemieckim obozie zagłady Auschwitz-Birkenau. W roku 2023 w Cieszyńskim Ośrodku Kultury „Dom Narodowy” miało miejsce wydarzenie zatytułowane „Viktor Ullmann - cieszyńskiemu kompozytorowi w 125. rocznicę urodzin”, które przygotowały: Miasto Cieszyn, Muzeum Śląska Cieszyńskiego, Cieszyński Ośrodek Kultury „Dom Narodowy” oraz Městská knihovna Český Těšín. Jednym z punktów programu był referat Ireny French, dyrektorki Muzeum Śląska Cieszyńskiego, omawiający 11 lat życia Ullmannów w Cieszynie. Muzeum Śląska Cieszyńskiego opublikowało na swoim kanale YouTube nagranie wystąpienia i zaprasza do jego wysłuchania. https://youtu.be/LpcevX2TFwE Program Uroczystości Ullmannowskich: https://zwrot.cz/2024/04/w-kwietniu-odbeda-sie-uroczystosci-ullmannowskie-mamy-bilety-do-wygrania/

kwiecień232024

Seminarium etnograficzne, konkurs gwar. Zobacz jakie propozycje ma Sekcja Ludoznawcza ZG PZKO

CZESKI CIESZYN / Podczas ostatniego zebrania Sekcji Ludoznawczej Zarządu Głównego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w RC jej członkowie zapoznali się ze sprawozdaniem z działalności za ubiegły, 2023 rok oraz przygotowali plany pracy Sekcji na rok bieżący. Spotkanie miało miejsce 11 kwietnia. Prowadzący zebranie Leszek Richter — prezes SL PZKO podsumował wydarzenia, jakie w ubiegłym roku organizowała Sekcja oraz te, w których poszczególni jej członkowie brali udział, reprezentując Sekcję. Następnie skupiono się na planowaniu działalności w roku bieżącym. Spośród wydarzeń, na jakie Sekcja zaprasza jak najszersze grono zainteresowanych odbiorców spoza swoich szeregów, najważniejsze to seminarium etnograficzne oraz konkurs gwarowy „Po cieszyńsku, po obu stronach Olzy”. Będzie można poznać bliżej region Wilamowic, jadąc do... Jabłonkowa Tegoroczne seminarium etnograficzne poświęcone będzie tradycyjnej kulturze ludowej Wilamowic. Prelekcja zatytułowana „Wilamowice i wilamowianie – historia i współczesność, zarys kultury ludowej” odbędzie się w ramach programu „Nie jyny z naszi dzichty”, czyli w ramach imprez towarzyszących MSF „Gorolski Święto” w piątek 2 sierpnia o godz. 16:00 w Domu…

kwiecień222024

Jesteś ciekaw, jak powstawały pierwsze muzea? Będzie o tym mowa na najbliższym Spotkaniu Szersznikowskim

CIESZYN / — W ludzkiej naturze drzemie fascynacja tym, co nietypowe i osobliwe. Poszukujemy rzadkości i rzeczy wyjątkowych, przekonani, że zwykłość prowadzi do nudy i przeciętności — mówi Maksymilian Kapalski z Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Podczas najbliższego wykładu z cyklu: Spotkania Szersznikowskie przedstawi to, jak powstawały pierwsze muzea. Wykład odbędzie się w najbliższą środę 24 kwietnia o godz. 17:00. — To, co kłóciło się ze znaną nam wiedzą, co wzbudzało zdumienie i lęk z powodu swojej niecodzienności, opisywano i klasyfikowano w historiach monstrów, rozprawach filozoficznych i medycznych, by potem zamknąć je jako kurioza w gabinetach osobliwości, z których z czasem zaczęły powstawać pierwsze muzea. Na najbliższym Spotkaniu Szersznikowskim opowiem Państwu o wielu niecodziennych eksponatach, zgromadzonych w kilku osobliwych kolekcjach, które stały się podwalinami dzisiejszych muzeów europejskich. Opowiem też o tym, jak zbiory Habsburgów stały się podstawą współczesnych muzeów, a chaos zamienił się w szaleństwo katalogowania — zapowiada Kapalski.

kwiecień202024

Swoje już zrobili, jednak nie zaszywają się w domowym zaciszu. Spotkanie wiosenne Klubu Nauczycieli Emerytów

CZESKI CIESZYN / W czwartek 18 kwietnia w Centrum Kultury Strzelnica w Czeskim Cieszynie odbyło się spotkanie Klubu Nauczycieli Emerytów Towarzystwa Nauczycieli Polskich w Republice Czeskiej. Spotkanie rozpoczęło się minutą ciszy dla upamiętnienia zmarłych w ostatnim czasie nauczycieli. Były życzenia dla jubilatów obchodzących w ostatnim czasie okrągłe jubileusze, a także wiele serdecznych życzeń dla całego grona od zaproszonych gości. List Izabelli Wołłejko-Chwastowicz - Konsul Generalnej RP w Ostrawie odczytała wice konsul Marzena Karwowska. Tadeusz Grycz reprezentujący zarząd Towarzystwa Nauczycieli Polskich w Republice Czeskiej podkreślał, iż Klub Nauczycieli Emerytów jest ważną częścią Związku. Emerytowanych nauczycieli nie mogła też się nachwalić Marcela Siemińska z Centrum Pedagogicznego dla Polskiego Szkolnictwa Narodowościowego w Czeskim Cieszynie. Zasługi polskich nauczycieli emerytów wyliczała też Małgorzata Rakowska reprezentująca podczas tego spotkania Kongres Polaków w RC. Jej pełne uznania dla pracy nauczycieli przemówienie sprowadzało się w dużej mierze do tego, że to dzięki ofiarnej pracy nie tylko szkolnej, ale także organizowaniu bogatej pozaszkolnej działalności artystycznej polskie szkoły przetrwały i wciąż…

kwiecień192024

Kolorowe Przedszkole w Suchej Górnej świętowało zacny jubileusz. Placówce „stuknęła setka”

SUCHA GÓRNA / Przedszkole w Suchej Górnej zapewnia opiekę, ale także edukację, zabawę i cudowne wspomnienia już od stu lat. W czwartkowe popołudnie 18 kwietnia duża sala Domu Robotniczego wypełniła się po brzegi. Na galę jubileuszową przyszły nie tylko osoby obecnie związane z przedszkolem i zaproszeni goście, ale także rzesze przepełnionych sentymentem absolwentów. Wystawa Ci, którzy przyszli do Domu Robotniczego przed czasem, natychmiast kierowali swe kroki do wystawy ukazującej historię placówki. Zdjęcia z minionych lat z zaciekawieniem oglądali tak niedawni, jak i dawni absolwenci. Scenki, kiedy wspierający się laską dziadek pokazywał małemu wnukowi siebie na zdjęciu sprzed kilkudziesięciu lat, nie były bynajmniej rzadkością. A kto nie zdążył zapoznać się z wystawą przed uroczystą galą jubileuszową, ten czynił to po jej zakończeniu. W bufecie sąsiadującym z ekspozycją dało się słyszeć rozmowy starszych osób w stylu: - Naszeł żeś sie? - Ja, pojczali mi bryle, to żech sie naszeł. Program Ambitny bardzo był program artystyczny przygotowany na jubileuszową galę. W przedstawieniu tradycyjnie…