Beata Tyrna – Strona 4

lipiec072024

Muzeum Śląska Cieszyńskiego zaprasza na spacery tematyczne po Cieszynie i okolicach [WYWIAD]

CIESZYN, REGION / W najbliższą niedzielę, 7 lipca, rozpocznie się seria spacerów tematycznych organizowanych przez Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Irena French - dyrektor Muzeum, opowiada o tej wyjątkowej inicjatywie. Jaka jest idea „Spacerów Szersznikowskich”? W ciągu wakacji nie organizujemy „Spotkań Szersznikowskich” w muzeum, więc spacery są świetną alternatywą. Chcemy wyjść poza mury muzeum i przybliżyć mieszkańcom oraz turystom historię Cieszyna i regionu w sposób aktywny i angażujący. Zapraszamy więc wszystkich chętnych do udziału w spacerach i odkrywania historii Cieszyna oraz regionu w towarzystwie ekspertów i pasjonatów historii. Jaka jest tematyka spacerów i kto będzie je prowadzić? Spacery będą prowadzone przez pracowników Muzeum oraz trzech zaproszonych gości. Najbliższy będzie dotyczył cieszyńskich pomników. Tematy są bardzo różnorodne. W większości są dość poważne, jak przykładowo Cieszyński Szlak Niepodległości, po którym poprowadzi Wojciech Święs, czy kontrowersyjna tematyka spaceru po cmentarzu zatytułowanego „Skuta tożsamość”. Ale są też propozycje dla tych, którzy wolą lżejszą tematykę. Przykładowo Agnieszka Górecka-Przywara poprowadzi spacer pod tytułem „Tańce, muzyka, swawole – śladami…

lipiec062024

Nie masz pomysłu na kilkudniowy wakacyjny wypad w góry? Turyści z PTTS byli w Tatrach i gorąco polecają

TATRY ZACHODNIE / Turyści z Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Sportowego "Beskid Śląski" w Republice Czeskiej spędzili cztery dni (22-25 czerwca) w Tatrach Zachodnich. Przeszli m.in. Czerwone Wierchy, weszli na Giewont, Kasprowy i serdecznie polecają wszystkim miłośnikom górskich wędrówek. Trasy na czterodniową wycieczkę z cyklu "dla młodych duchem" przygotował i poprowadził Dawid Szkandera. Zachwyceni jego propozycjami "Beskidziocy" polecają je każdemu, kto szuka pomysłu na kilkudniowy wypad w polskie góry. Baza w Kościelisku Turyści z Zaolzia zakwaterowali się w schronisku (chata MTB) w Kościelisku. Stamtąd przez kolejne dni wyruszali na górskie trasy. — Do Kościeliska Nędzówki przyjechaliśmy w godzinach przedpołudniowych. Niestety prognoza zapowiadała, że będzie lać przez najbliższe 3-4 godziny i spełniła się. Postanowiliśmy przeczekać pierwszą najsilniejszą nawałnicę a później, pomimo ciągłego opadu deszczu, ruszyliśmy w teren. Jedna grupka udała się Doliną Kościeliska do schroniska Ornak, inni podążyli w kierunku Butorowego Wierchu — relacjonuje Wanda Farnik, wiceprezes do spraw turystyki PTTS "BŚ". Trasa na Kasprowy Wierch Następnego dnia turyści wybrali się na Kasprowy Wierch, jedni kolejką,…

lipiec042024

Nowy zarząd Oddziału Górali Śląskich Związku Podhalan. Nie zabrakło w nim reprezentantów Zaolzia

WISŁA / W sobotę 29 czerwca odbyło się VII Walne Zgromadzenie Sprawozdawczo-Wyborcze Oddziału Górali Śląskich Związku Podhalan. Wybrano zarząd na najbliższą, trzyletnią kadencję. Nowym prezesem został Marek Stroński. Jego zastępcami Jan Kędzior z Wisły i Agnieszka Pawlitko z Cieszyna. Na nową kadencję na skarbnika wybrano Helenę Lipowską z Brennej a na sekretarza Elżbietę Hubczyk również z Brennej. Chorążym, czyli osobą, która odpowiada za sztandar organizacji, został Wiesław Gawlas. W zarządzie zasiedli także Zygmunt Greń, który poprzednio pełnił funkcję prezesa oraz przedstawicielka Zaolzia Lenka Koždoňová z Koszarzysk. Beskidy są jedne — Podzielili nas granicą, ale Beskid Śląski jest jednym Beskidem Śląskim. Tak więc się integrujemy. Robimy spotkania po obu stronach granicy w ramach integracji środowiska góralskiego i kultywowania wspólnych tradycji związanych z folklorem Beskidu Śląskiego — mówi Marek Stroński, nowy prezes Oddziału Górali Śląskich Związku Podhalan na temat roli Zaolziaków w związku. (indi)

lipiec022024

Festyn bez ogrodu? W Skrzeczoniu to możliwe

SKRZECZOŃ / W sobotę 29 czerwca Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Boguminie-Skrzeczoniu zorganizowało tradycyjny festyn. Na tych, którzy mimo panujących tego dnia tropikalnych upałów zdecydowali się wybrać do tamtejszego Domu PZKO, czekało przyjemnie chłodne wnętrze, zimne piwo z lokalnego mini browaru, wykwintna kawa przygotowywana przez Klub Młodych, chłodne napoje niealkoholowe, a w kuchni potrawy ciepłe i zimne oraz słodkie domowe wypieki. Słowem - dla każdego coś dobrego. Wszystko to w miłej atmosferze i przy polskiej muzyce. O festynie rozmawiamy z Czesławem Gałuszką - prezesem MK PZKO Bogumin-Skrzeczoń. Festyn kojarzy się z imprezą odbywającą się w ogrodzie. Natomiast wasz Dom PZKO nie ma ogrodu. Jak rozwiązaliście ten problem? Rozwiązaliśmy to, organizując festyn bez ogrodu. Mamy do dyspozycji plac, który nie jest typowym zapleczem festynowym. Po remoncie jest to betonowy teren, bardziej przypominający podwórze. Ze względu na nieprzewidywalną pogodę, lepiej jest organizować imprezy wewnątrz budynku. Uczestnicy mogą wyjść na zewnątrz, jednak nie mamy tam stoisk ani miejsc siedzących. Umieściliście tam atrakcje…

czerwiec292024

Pół wieku posługi kapłańskiej. Ksiądz Rudolf Sikora obchodzi jubileusz [WYWIAD]

GNOJNIK / W niedzielę 30 czerwca wielkie święto w gnojnickiej parafii! Ksiądz Rudolf Sikora świętuje jubileusz pięćdziesięciolecia posługi kapłańskiej. O swej drodze do kapłańskiego powołania, niełatwej pracy duchownego w czasach ustroju komunistycznego, spotkaniach z papieżem, specyfice pracy w zaolziańskiej - dwujęzycznej i wielonarodowej parafii czy wreszcie o tym, jak spędza swój wolny czas i gdzie odpoczywa, opowiedział w wywiadzie dla naszej redakcji. Wiara wyniesiona z domu rodzinnego Pół wieku posługi kapłańskiej. To na początku zapytam o to, co księdza skłoniło do wyboru tej drogi życiowej? Najpierw wychowanie religijne w rodzinie. Wiara zajmowała w naszym domu ważne miejsce. Całą rodziną co niedziela chodziło się do kościoła. Nie opuściłem z własnej woli nigdy żadnej Mszy Świętej. A chodziło się z Milikowa do kościoła do Jabłonkowa pieszo. W lecie wychodziliśmy prędzej, przed dorosłymi, i po drodze kąpaliśmy się w potokach. To były piękne czasy. A od szóstej klasy chodziłem do szkoły w Jabłonkowie. I to było, można chyba powiedzieć, zrządzenie Boże, że siedziałem…

czerwiec282024

Tuwimowo. W Cierlicku rok szkolny żegnano z wierszami znanego poety

CIERLICKO / W piątek 28 czerwca odbyło się także uroczyste zakończenie roku szkolnego w Polskiej Szkole Podstawowej w Cierlicku. To wyjątkowe wydarzenie, na które z niecierpliwością czekali zarówno uczniowie, jak i nauczyciele oraz rodzice, miało miejsce w sali gimnastycznej. Pożegnanie piątoklasistów W tym roku szkołę kończy czterech piątoklasistów. Dwóch z nich kontynuuje naukę w szkołach podstawowych w Czeskim Cieszynie, natomiast dwóch kolejnych uda się do Błędowic. Całkowita liczba uczniów w szkole wynosi obecnie 28. Projekt "Tuwimowo" Nietypowym elementem tegorocznego zakończenia roku szkolnego był projekt "Tuwimowo", realizowany w szkolnej świetlicy. Dzieci przygotowały wiersze Juliana Tuwima, które z dumą prezentowały podczas uroczystości. Ta część programu spotkała się z dużym zainteresowaniem zarówno ze strony rodziców, jak i nauczycieli. Podsumowanie Roku i Nagrody Tradycyjnie, zakończenie roku szkolnego to również czas podsumowań. Dyrektorka szkoły wręczyła nagrody wyróżniającym się uczniom oraz podsumowała osiągnięcia i konkursy, w których dzieci brały udział przez cały rok szkolny. Szczególnie wzruszające było pożegnanie dzieci z przedszkola, które od września rozpoczną naukę…

czerwiec282024

Cieszyńscy Bohaterowie w Panteonie Górnośląskim. Upamiętnione w ten sposób zostaną trzy kolejne postaci

KATOWICE / Już niebawem, 29 czerwca, Panteon Górnośląski w Katowicach wzbogaci się o nowe, zasłużone postacie związane z ziemią cieszyńską. Dzięki rekomendacji Muzeum im. św. Jana Sarkandra w Skoczowie, Do Panteonu Górnośląskiego uroczyście zostaną włączeni: Profesor Józef Buzek - urodzony w Końskiej wybitny polski statystyk, ekonomista, polityk oraz poseł na Sejm Ustawodawczy i senator I kadencji w II RP z ramienia PSL „Piast”. Profesor Buzek był organizatorem i pierwszym dyrektorem Głównego Urzędu Statystycznego, a także protoplastą paneuropeizmu. Jest stryjecznym dziadkiem byłego premiera Jerzego Buzka. Ludwik Konarzewski senior i Ludwik Konarzewski junior - polscy malarze, rzeźbiarze, pedagodzy, plastycy oraz społecznicy, działający na Górnym Śląsku i Śląsku Cieszyńskim. Ich wkład w rozwój sztuki i edukacji artystycznej jest nieoceniony. W poprzednich do Panteonu Górnośląskiego wprowadzono innych wybitnych Cieszyniaków: W 2023 roku: Helenę Molak – emisariuszkę Wincentego Witosa, polską socjolożkę i działaczkę ruchu ludowego. (pisaliśmy) W 2022 roku: Prof. Jana Hermę – znanego jako „rzeźbiarz ekumeniczny”, polskiego artystę rzeźbiarza, twórcę pomników, medaliera, pedagoga oraz…

czerwiec262024

„Bitwy o przeszłość. Nauka, polityka, media, edukacja”. Spotkanie dyskusyjne z prof. Janem m. Piskorskim [wideo]

CIESZYN / W sobotę 18 maja Muzeum Śląska Cieszyńskiego gościło wybitnego historyka, profesora Jana M. Piskorskiego z Uniwersytetu Szczecińskiego. Spotkanie towarzyszyło promocji jego najnowszej książki "Bitwy o przeszłość". Spotkanie było nie tylko okazją do rozmowy o książce, ale również inspirującym wydarzeniem, które skłoniło do refleksji nad przeszłością i jej wpływem na teraźniejszość. Wracamy do tematu teraz, ponieważ właśnie na muzealnym kanale YouTube opublikowane zostało nagranie tego interesującego spotkania. Prof. Piskorski w rozmowie z dziennikarzem i publicystą Rafałem Geremkiem poruszał tematykę zawiłości historii oraz różnorodnych jej interpretacji i przedstawień. Dyskusja nie ograniczała się jednak jedynie do przeszłości – profesor odniósł się również do aktualnej sytuacji na świecie oraz współczesnych bohaterów. Uczestnicy spotkania mieli okazję wysłuchać ciekawych analiz i refleksji, które skłaniały do głębszego zastanowienia się nad rolą historii we współczesnym świecie. Różnice w pamięci historycznej Jednym z najciekawszych momentów spotkania była uwaga prof. Piskorskiego na temat różnic w pamięci historycznej między Szczecinem a Cieszynem. Stwierdził on, że Cieszyn charakteryzuje się "nadmiarem…

czerwiec262024

Wianki w Lutyni. Bez wody, za to z polską muzyką [WYWIAD]

ORŁOWA LUTYNIA / W sobotę 22 czerwca odbyła się przy Domu PZKO w Orłowej Lutyni tradycyjna impreza pt. Wianki. Dawniej podczas tej imprezy dziewczyny wiły wianki i puszczały je na pobliskim stawie. Chociaż organizatorzy obecnie nie mają dostępu do stawu, organizatorzy nie zrezygnowali z organizowania tejże imprezy. Jak zatem wygląda tradycyjna impreza pod nazwą Wianki, gdy brak dostępu do wody? Rozmawiamy z Piotrem Brzeznym, prezesem MK PZKO Orłowa-Lutynia. Wianki to tradycyjna impreza waszego Miejscowego Koła PZKO. Aczkolwiek nie do końca zgodna z tradycją, bo wianki zazwyczaj kojarzą się z wodą, a tutaj wody w pobliżu nie ma. Jak rozwiązaliście ten problem? Może zacznę od tego, że faktycznie są to Wianki, czyli tradycyjna impreza naszego koła. Jest to wydarzenie, które odbywa się praktycznie nieprzerwanie od roku 1947, z wyjątkiem okresu covidowego. Która to więc edycja imprezy Wianki? To już wyższa matematyka, bo nie przypominam sobie dokładnie, jak to było w latach covidowych. Jedne Wianki udało nam się jeszcze zorganizować po pierwszej fali…

czerwiec252024

Wakacje na Zaolziu. Na jakie ciekawe półkolonie mogą cieszyć się zaolziańskie dzieciaki?

REGION / Półkolonie to nie tylko zapewnienie opieki. To też ciekawie i twórczo spędzony czas. Dodatkowo te organizowane przez Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej w Republice Czeskiej zapewniają kontakt z językiem ojczystym. Sprawdziliśmy, jak idą przygotowania do "Wakacji na Zaolziu" i na jakie atrakcyjne zajęcia tego roku mogą cieszyć się zaolziańskie dzieciaki, a także młodzież. Po raz pierwszy bowiem w półkoloniach mogą wziąć udział starsze dzieci w wieku 11-14 lat. W każdej z tych miejscowości jest po kilka propozycji tematycznych. Turnus trwa tydzień, a tematyczne tygodnie powtarzają się kilkukrotnie w ciągu wakacji. O tym, jak można zapisać dziecko na półkolonie w ramach "Wakacji na Zaolziu" pisaliśmy tutaj. Poniżej natomiast prezentujemy listę przygotowanych w poszczególnych miejscowościach tygodni tematycznych Bystrzyca Tydzień gier sportowych. Czeka nas mnóstwo dyscyplin sportowych, zabawy z piłką, rakietką, skakanką, ale także sporty zespołowe, gry ruchowe a przede wszystkim mnóstwo zabawy. "Płyniesz Olzo po dolinie…" Poznajemy ciekawe miejsca, legendy i wydarzenia związane z naszą rzeką. Zajęcia edukacyjno-turystyczne. "Fit Dzieciaki" to zajęcia…

czerwiec252024

Karać i nagradzać za stopnie na świadectwie? Marta Kmeť wyjaśnia [WYWIAD]

REGION / Za kilka dni uczniowie, zarówno ci najmłodsi, jak i ci już niemal dorośli, wrócą do domów ze świadectwami szkolnymi. Jedni z dumą, inni z obawami, jak rodzice zareagują na gorsze stopnie, aniżeli od swoich pociech oczekiwali. Być może też ci pierwsi z oczekiwaniem nagrody, a ci drudzy ze strachem, jaka czeka ich kara. My tymczasem zapytaliśmy Martę Kmet', dyrektor Centrum Pedagogicznego dla Polskiego Szkolnictwa Narodowościowego w RC w Czeskim Cieszynie, co sądzi o nagradzaniu i karaniu uczniów za oceny na świadectwie. Co Pani, jako pedagog, myśli o nagradzaniu za dobre oceny na świadectwie i karaniu za złe? Jest to najgorszy możliwy pomysł! Nie raz już wypowiadałam się na temat całkiem niezrozumiałych dla mnie akcji w księgarniach i innych sklepach na temat oceniania: "przynieś świadectwo, a za takie z samymi jedynkami dostaniesz książkę". Tak więc uczeń, który lubi czytać, ale ma na świadectwie dwójki na przykład z fizyki, książki nie dostanie. To jest, moim zdaniem, zły pomysł. A więc…

czerwiec242024

W OBIEKTYWIE: Nawałnica wyrządziła olbrzymie szkody na cmentarzu w Czeskim Cieszynie

CZESKI CIESZYN / Potężna nawałnica, jaka przeszła m.in. przez Czeski Cieszyn w sobotę 22 czerwca rano, zostawiła za sobą wiele szkód. Burza przetoczyła się także przez czeskocieszyński cmentarz. Sprawdziliśmy więc, jak wygląda sytuacja na tej nekropolii. Czeskocieszyński cmentarz odwiedziliśmy z aparatem fotograficznym w poniedziałkowe popołudnie 24 czerwca. Im bliżej nekropolii, tym więcej spotkać można było na ulicy Cmentarnej (Hřbitovní) rowerzystów. Jednak już na pierwszy rzut oka było widać, że nie wybrali się na rowerową przejażdżkę. Bynajmniej nie wyglądający na sportowców, z zatroskanymi, ponurymi minami sunęli, często na niesportowych rowerach typu "składak", w stronę cmentarnej bramy. Ruch na cmentarzu niczym w Dzień Wszystkich Świętych Im bliżej cmentarza, tym większy ruch. Dołączyli bowiem ci, którzy przyjechali samochodami, autobusem, przyszyli pieszo. Ruch na cmentarnych alejkach niczym w Dzień Wszystkich Świętych. Jednak nikt nie ma w ręce kwiatów czy zniczy. Za to prawie każdy — telefon komórkowy. Zewsząd słychać, jak ci, którzy przybyli na cmentarz, przez telefon relacjonują swym bliskim, co zastali. "Dzwóń do…

czerwiec232024

Co czytamy? Czesław Kraina poleca

Jesteście ciekawi, po jakie lektury sięgają mieszkańcy Zaolzia? Dzisiaj Czesław Kraina poleca książkę "Miedzianka – Historia znikania" Filipa Springera: Książka autorstwa Filipa Springera opowiada historię niedużego miasteczka na Dolnym Śląsku. Miasteczka, które było, a które zniknęło. Stało się tak przez bogactwo ukryte w jej ziemi, które na przestrzeni wieków okazało się nie tylko zbawieniem, ale zarazem wyrokiem. Autor na ponad 250 stronach kreśli obraz miasteczka - od rozkwitu po upadek. Przedstawia losy ludności autochtonicznej, jej powojenne wypędzenie i napływ przesiedleńców ze wschodu. Wiele wątków i poruszonych tematów ma wspólne cechy z naszym Zaolziem, w szczególności z jego niziną częścią. Łąki, Darków, Raj i kolejne paręnaście miejscowości ma analogiczną historię. Zaolziański czytelnik z łatwością utożsami się z Miedzianką.

czerwiec222024

W OBIEKTYWIE: Cieszyn, Czeski Cieszyn – krajobraz po burzy

REGION / Dzisiaj rano potężna nawałnica przeszła przez Cieszyn, Czeski Cieszyn, Trzyniec i okolicę. Zostawiła za sobą powalone drzewa, zniszczone samochody, przystanki autobusowe. Strażacy mają pełne ręce pracy. Tak sytuacja wygląda w Cieszynie i Czeskim Cieszynie:

czerwiec212024

Będą poznawać Polskę i uczestniczyć w warsztatach twórczych. Panie z Sekcji Kobiet spotkały się przed wakacyjną przerwą

CZESKI CIESZYN / W środę 19 czerwca ostatni raz przed wakacjami spotkały się panie z Sekcji Kobiet Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej. Spotkanie zdominowane było omawianiem planowanej dwudniowej wycieczki poznawczej. — Zwiedzimy Jurę Krakowsko-Częstochowską. Odwiedzimy Ogrodzieniec, Pieskową Skałę, Częstochowę, Jasną Górę i Koziegłowy. W Koziegłowach będziemy miały warsztaty twórcze w tamtejszym skansenie — Anna Piszkiewicz, przewodnicząca Sekcji Kobiet zdradza program planowanej na 12-13 września wycieczki. Spotkanie Jesienne w Bystrzycy Oprócz tych najbliższych planów panie omawiały też planowane na październik Spotkanie Jesienne Sekcji Kobiet. Jest to jedna z dwóch dorocznych imprez, na których spotykają się i wymieniają doświadczeniami panie z Klubów Kobiet z całego Zaolzia. Tym razem zjazd odbędzie się w Bystrzycy. Przez wakacje Sekcja Kobiet nie ma regularnych zebrań czy spotkań. Panie pochłonięte są pracą na rzecz swoich Kół PZKO, przygotowując liczne imprezy, jakie w sezonie letnim w poszczególnych Kołach są organizowane. (indi)

czerwiec182024

Roztańczony festyn. Udana zabawa uczniów wędryńskiej polskiej szkoły i ich bliskich

WĘDRYNIA / W sobotę 15 czerwca przedszkolaki i uczniowie Polskiej Szkoły Podstawowej im. Wisławy Szymborskiej tańczyli i bawili się na festynie szkolnym. Imprezę zorganizowano na terenie kompleksu sportowego przy boisku w Wędryni. Tanecznie w części artystycznej W ramach występu przed rodzicami, dziadkami i innymi bliskimi poszczególne klasy odtańczyły przygotowane uprzednio układy choreograficzne. Dzieci i młodzież zaprezentowały taneczne interpretacje rocka, country, hip-hopu, heavy-metalu, popu oraz muzyki klasycznej. Występy poszczególnych klas zapowiadały konferansjerki Anna Cienciała i Maria Mrózek - uczennice klasy dziewiątej. Oprawę muzyczną zapewnił Andrzej Macoszek. Smacznie w części gastronomicznej Dla tych, którzy zgłodnieli, problemem mogła być co najwyżej decyzja, czym się uraczyć. Wybór serwowanych w stoiskach gastronomicznych potraw był bowiem bardzo różnorodny - od wyśmienitego gulaszu, poprzez żeberka, chleb ze smalcem czy naleśniki po placki z blachy, których nie może chyba zabraknąć na żadnej zaolziańskiej imprezie plenerowej. Podobnie było z trunkami, których bufety oferowały pełną gamę - co kto lubi i na co może sobie pozwolić. Wesoło w strefie atrakcji Dzieci…

czerwiec172024

130. rocznica największego górniczego wypadku w regionie. Godnie uczczono pamięć ofiar

KARWINA / 14 czerwca 1894 r. w trzech karwińskich kopalniach doszło do największego wypadku górniczego w całym ostrawsko-karwińskim zagłębiu węglowym. Wskutek wybuchu metanu zginęło wówczas 235 górników oraz ratowników. W sobotę 15 czerwca wspominano nie tylko tych, którzy wtedy zginęli. Sporo mówiono także o wdowach i sierotach, które po nich pozostały i o tym, jak wypadek wpłynął na życie całego regionu. Uroczystości wspomnieniowe rozpoczęły się nabożeństwem ekumenicznym. Odprawili go w "Krzywym Kościele", czyli kościele p.w. św. Piotra z Alkantary w Starej Karwinie wspólnie David Kantor, proboszcz w Karwinie, Emil Macura, pastor śląskiego Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego wyznania (SCEAV) w Karwinie oraz Niki Otisková, pastorka husycka. Po nabożeństwie uczestnicy uroczystości wspomnieniowej udali się na pobliski cmentarz, gdzie znajduje się pomnik ofiar wypadku w kopalni. Niedawno został on starannie odrestaurowany do pierwotnego kształtu, który w 1894 roku dał mu hrabia Larisch, właściciel kopalń, w których doszło do tragedii. Poza oczyszczeniem pomnika i poprawieniem czytelności nazwisk ofiar, po latach na pomnik powrócił krzyż z oryginalną…

czerwiec142024

Ruszyło Święto Trzech Braci. Zobacz, co będzie się działo w Cieszynie w najbliższe wolne dni

CIESZYN / Dzisiaj (14 czerwca) rozpoczęło się Święto Trzech Braci. Trzydniowa impreza łączy Cieszyn i Czeski Cieszyn. Bogaty program kulturalny dla uczestników przygotował Cieszyński Ośrodek Kultury „Dom Narodowy” w Cieszynie oraz Ośrodek Kultury „Strzelnica” w Czeskim Cieszynie. Uroczystą inaugurację Święta Trzech Braci zorganizowano tradycyjnie w piątkowe popołudnie na moście Przyjaźni. Jako że nazwa miejskiego święta nawiązuje do legendy o założeniu Cieszyna, opowiedziano ją ze sceny. Podczas tej opowieści pomiędzy licznie zebranym tłumem przechadzali się legendarni trzej bracia, czyli rekonstruktorzy historyczni odziani w rycerskie zbroje. Następnie burmistrzowie obu miast wręczyli symboliczny klucz do miasta dyrektorom instytucji kultury święto organizujących. Nie mogło też zabraknąć salwy armatniej w wykonaniu cieszyńskiego Bractwa Kurkowego. Impreza, która powstała z potrzeby spotkania Zgromadzonych na moście poczęstowano tradycyjnym strudlem. Po czeskiej stronie miasta można już było usłyszeć muzykę. Na obu rynkach przygotowane były stoiska gastronomiczne oraz z różnymi wyrobami, a także karuzele i inne atrakcje nie tylko dla dzieci. — Święto Trzech Braci powstało 32 lata temu z…

czerwiec122024

„Dla nas najważniejsze jest, że w oficjalnej nazwie naszej szkoły jest słowo «polska»”. Czeskocieszyńska szkoła podstawowa zmienia nazwę

CZESKI CIESZYN / Polská základní škola a mateřská škola - Polska Szkoła Podstawowa i Przedszkole Český Těšín, příspěvková organizace. Tak od września będzie brzmieć pełna, oficjalna nazwa szkoły. Zatem zamiast "szkoły z polskim językiem nauczania" po prostu będzie "polska szkoła". Obecnie placówka nosi nazwę: Základní škola s polským jazykem vyučovacím a Mateřská škola s polským jazykem vyučovacím Český Těšín Havlíčkova 13 okres Karviná. — Zmieniliśmy nazwę z tego powodu, że była ona niepraktyczna. Za długa, a do tego były w niej niepotrzebne rzeczy takie jak adres łącznie z powiatem, co czyniło ją niepotrzebnie jeszcze dłuższą. Nie było to praktyczne w jej użytkowaniu. A z drugiej strony brakowało w niej potrzebnej końcówki „příspěvková organizace”. Chcieliśmy więc to zmienić. To, na czym nam przede wszystkim zależało to, aby mieć w nazwie „polska”. Tak więc teraz mamy nazwę: Polská základní škola a mateřská škola - Polska Szkoła Podstawowa i Przedszkole Český Těšín, příspěvková organizace — wyjaśnia Marek Grycz, dyrektor placówki. Nowa nazwa od…

czerwiec122024

Co czytamy? Chrystian Heczko poleca aż trzy różnorodne tematycznie pozycje

Jesteście ciekawi, po jakie lektury sięgają mieszkańcy Zaolzia? Dzisiaj Chrystian Heczko, znany głównie jako muzyk kapeli "Lipka", poleca trzy lektury. Przekonuje, że każda z tych książek wnosi coś wyjątkowego do rozumienia naszej historii, tożsamości oraz możliwości rozwoju. Oto trzy książki, które chciałbym polecić. Każda z nich dotyka różnych aspektów moich zainteresowań, od lokalnego patriotyzmu, przez historię, po refleksje nad przyszłością Polski. „Řezaný świat: Osobisty przewodnik po Śląsku Cieszyńskim” autorstwa Adama Miklasza To wyjątkowa książka dla tych, którzy chcą zgłębić tajemnice Śląska Cieszyńskiego. Adam Miklasz, związany z regionem "kuferkorz", prowadzi nas przez labirynt tożsamości mieszkańców pogranicza polsko-czeskiego, odkrywając przed nami często trudną historię tej ziemi. Autor potrafi pokazać niedoścignioną kwintesencję Europy Środkowej, czyniąc tę książkę osobistym przewodnikiem nie tylko po geograficznych, ale i emocjonalnych krajobrazach regionu. „Lutyńskie tango” Otylii Toboły Książka, która z pewnością zachwyci miłośników literatury faktu. „Lutyńskie tango” to kronika losów poszczególnych członków ruchu podziemnego, osadzonych w szerszym kontekście społecznym. Otylia Toboła z niesamowitą precyzją oddaje ducha czasu, łącząc…

czerwiec122024

Indianie i kowboje w Parku im. Adama Sikory. Udany festyn czeskocieszyńskiej Polskiej Szkoły Podstawowej

CZESKI CIESZYN / Tematem tegorocznego festynu Polskiej Szkoły Podstawowej w Czeskim Cieszynie był "Dziki Zachód". Uczniowie poszczególnych klas przygotowali choreografie inspirowane westernami, tańcząc do piosenek związanych z tą tematyką. Po oficjalnej części na dzieci i młodzież czekały najrozmaitsze atrakcje. Słoneczny dzień sprzyjał zabawie i biesiadowaniu. Konferansjerkę rewelacyjnie jak zwykle prowadziła nauczycielka Ewa Troszok. Programy występów scenicznych poszczególnych klas oraz obu polskich przedszkoli w Czeskim Cieszynie zostały przygotowane przez ich wychowawców. W starszych klasach znaczny udział w wymyślaniu i opracowywaniu scenariuszy oraz scenografii do swego występu mieli sami uczniowie. Tradycyjnie ostatnim punktem występów na scenie był program przygotowany osobno przez dziewczyny, a osobno przez chłopaków z najstarszych, dziewiątych klas. Chłopców do występu tradycyjnie przygotował Marek Grycz - dyrektor szkoły. Adekwatnie do tematyki tegorocznego festynu wcielił się w rolę szeryfa. Chłopcy pod jego kierunkiem przygotowali scenki nawiązujące do najpopularniejszych filmów westernowych. Program artystyczny w wykonaniu uczniów to dopiero początek festynowej zabawy Program artystyczny to jedynie początek festynu szkolnego. Jego dalszą, równie ważną…

czerwiec112024

Księstwo Cieszyńskie na mapach z kolekcji Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Nową wystawę można oglądać przez całe lato [nagranie]

CIESZYN / Nową wystawę, prezentującą Księstwo Cieszyńskie na mapach, można podziwiać przez całe lato w Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Kurator Jan Paweł Borowski z bogatej kolekcji kilkuset map ukazujących Księstwo Cieszyńskie wybrał 37 unikalnych egzemplarzy. Wystawa obejmuje między innymi XVI-wieczną mapę Śląska autorstwa Marcina Helwiga, najstarszą zachowaną mapę Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego stworzoną przez Wacława Grodeckiego z końca XVI wieku, oraz najcenniejszy eksponat - samodzielną mapę Księstwa Cieszyńskiego Jana Filipa Andreae, wykonaną między 1730 a 1732 rokiem w Norymberdze, bazującą na mapie Jonasza Nigriniego z 1724 roku. Ponadto, na wystawie znajdują się mapa Jana Wielanda z Atlasu Śląska, mapy z czasów wojen śląskich i sporów granicznych z Węgrami, a także XIX- i XX-wieczne mapy komunikacyjne, turystyczne, kolejowe, obrazujące austriackie spisy powszechne, w tym „Rozsiedlenie ludności polskiej w Księstwie Cieszyńskiem”. Ekspozycja kończy się mapami z okresu plebiscytowego oraz mapą majątków Komory Cieszyńskiej z czasów sporu arcyksięcia Fryderyka Habsburga z państwem polskim o odebrane mu tutejsze włości. Historia Księstwa Cieszyńskiego w…

czerwiec082024

Humor Śląska Cieszyńskiego. Twórczość Janusza Gaudyna omówił Michał Przywara [nagranie]

CZESKI CIESZYN / Z ostatniego w tym roku akademickim wykładu Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatwoego słuchacze wyszli nie tylko z ciekawą wiedzą, ale także rozbawieni. O humorze Janusza Gaudyna w czwartek opowiadał Michał Przywara. Całości nagrania wykładu wysłuchać można tutaj: https://youtu.be/06e1eXnxGuY Mistrz krótkich satyrycznych opowieści Prelegent stwierdził, że Janusz Gaudyn to mistrz krótkich satyrycznych opowieści. W jego utworach znajdziemy krótkie formy literackie – opowiadania i fraszki ukazujące codzienną rzeczywistość czasów, w jakich autor żył i tworzył, a więc połowy XX wieku. Dużo jest w jego utworach ironii względem władz socjalistycznych. Przywara przyznał, że młody czytelnik nie odczyta parodii zebrań partyjnych ani satyry wynikającej z realiów codziennego życia w państwie komunistycznym. Wie, co mówi, gdyż jako wykładowca na uczelni musi tłumaczyć studentom kontekst czasów, w jakich powstały te utwory, ponieważ bez tego nie rozumieją satyry. Nie wiedzą też, jakie sytuacje rzeczywistości tamtych czasów twórca w satyryczny sposób krytykuje. Tymczasem wszystkie opowiadania Gaudyna są związane z codziennością ówczesnego świata. "Gaudyn jest…

czerwiec062024

Ostatnia „Zemsta” przed remontem. Nowe premiery Sceny Polskiej już w Teatrze im. Adama Mickiewicza

CZESKI CIESZYN / Scena Polska Teatru Cieszyńskiego przygotowuje nowy spektakl. Premiera "Zemsty" Aleksandra Fredry odbędzie się 22 czerwca. Będzie to ostatnie spotkanie z widzami w głównej sali Teatru Cieszyńskiego na długi czas, ponieważ budynek teatru jest w remoncie. "Zemstę" dla Sceny Polskiej Teatru Cieszyńskiego wyreżyserowała Julia Mark. Scenografię i kostiumy przygotował Krzysztof Małachowski. Próba generalna odbędzie się w piątek 21 czerwca o godz. 10:00, premiera natomiast w sobotę 22 czerwca o godz. 17:30. Bilety w przedsprzedaży zakupić można tutaj. Aleksander Fredro Aleksander Fredro (1793-1876) to największy polski komediopisarz. Jego arcydzieła: Zemsta, Śluby panieńskie, Pan Jowialski oraz Mąż i żona, Damy i huzary są stałymi pozycjami polskiego repertuaru klasycznego. Największą siłą Fredry jest jego realizm, niezwykła zdolność widzenia ludzi i obyczajów społeczeństwa XIX wieku oraz talent ukazywania tych ludzi i ich zachowań w typach scenicznych i sytuacjach komediowych. O spektaklu Tematem Zemsty, komedii napisanej wierszem (prawdopodobnie w 1833 r.) jest spór dwóch powiatowych dygnitarzy (Cześnika Raptusiewicza i Rejenta Milczka) o zrujnowany zamek,…

czerwiec052024

Muzyczne pożegnanie czerwca we Frysztacie. MK PZKO zaprasza na Festyn Muzyczny

KARWINA FRYSZTAT / Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego Karwina-Frysztat zaprasza na Festyn Muzyczny. Jest to nowe przedsięwzięcie w kalendarzu imprez. Rozmawiamy o nim z Kazimierzem Kondziołką — pomysłodawcą wydarzenia. Imprezę zaplanowano na sam koniec czerwca - 29.06 od godziny 16:00. Festyn Muzyczny to nowa impreza w waszym bogatym kalendarzu wydarzeń. Skąd pomysł? Chcieliśmy jakoś zapełnić lukę po Dolańskim Grómie. Organizatorzy Grómu zdecydowali, że w tym roku akcji jest bardzo dużo i chcą odpocząć od organizowania tak ogromnej imprezy, jak Gróm. Tak więc zdecydowaliśmy się na mniejszą, bardziej kameralną, rodzinną imprezę. I wymyśliliśmy właśnie Festyn Muzyczny. A więc można powiedzieć, że będzie to taka miniaturka Grómu w roku, w którym nie jest organizowany? Takiego określenia chciałbym uniknąć. Nie chciałbym, by nasze wydarzenie było kojarzone z "Grómem". Jest to po prostu nowa impreza, której jeszcze nie było w naszym Domu Polskim w Karwinie-Frysztacie. A właściwie w ogrodzie naszego Domu Polskiego. Jeszcze nie robiliśmy w naszym ogrodzie żadnej plenerowej imprezy z muzyką. Chcemy…

czerwiec042024

Czy Kotynowie byli naszymi przodkami? Co mogło się wydarzyć w II wieku na terenach dzisiejszego Śląska Cieszyńskiego? [nagranie]

CIESZYN / W środę 29 maja w Muzeum Śląska Cieszyńskiego odbyła się prelekcja dr Michaela Morysa-Twarowskiego w ramach „Spotkań Szersznikowskich”. Historyk opowiadał o starożytności, cesarzu Marku Aureliuszu, celtyckim ludzie Kotynów oraz faktach i mitach w filmie "Gladiator" Ridleya Scotta. Szczególną uwagę poświęcił wydarzeniom, które miały miejsce (lub mogły mieć miejsce) w II wieku na terenach dzisiejszego Śląska Cieszyńskiego. Majowe „Spotkanie Szersznikowskie” nosiło tytuł: "Czy Rzymianie marzyli o Śląsku Cieszyńskim? Marek Aureliusz, lud Kotynów i ziemie nad Olzą". Historyk podkreślał, że historia regionu nie zaczyna się w 1290 roku wraz z powstaniem Księstwa Cieszyńskiego, ani w 810 roku, kiedy rzekomo spotkało się trzech braci Mieszko, Leszko i Cieszko. Morys-Twarowski wyjaśnił, że legenda o trzech braciach to wymysł z XIX wieku. Kto zamieszkiwał w starożytności tereny obecnie znane jako Śląsk Cieszyński? W starożytności na terenach dzisiejszego Śląska Cieszyńskiego mieszkał lud Kotynów. Twarowski nawiązał do filmu "Gladiator", sugerując, że Kotynowie mogli być wśród barbarzyńców walczących z generałem Maximusem. Wskazał też, że filmowi bohaterowie…

czerwiec032024

MUR na wesoło. Humor Śląska Cieszyńskiego w twórczości Janusza Gaudyna przybliży Michał Przywara

CZESKI CIESZYN / Tym razem uczestnicy wykładu Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatwoego nie tylko zdobędą wiedzę, ale także będą się dobrze bawić. Czerwcowy wykład MUR-u odbędzie się w czwartek, 6 czerwca o godzinie 17:00 w Centrum Polskim KP przy ul. Strzelniczej. Temat: "Humor Śląska Cieszyńskiego—Janusz Gaudyn” Wykładowca omówi cechy charakterystyczne humoru Śląska Cieszyńskiego, elementy komizmu w twórczości polskich autorów z Zaolzia, z wyszczególnieniem twórczości Janusza Gaudyna (z okazji 40. rocznicy jego śmierci). Prelegent: Mgr Michał Przywara, Ph.D. Wykładowca literatury polskiej na polonistyce Uniwersytetu Ostrawskiego. Pracę doktorską pt. „Literatura na Śląsku Cieszyńskim po 1989 roku” obronił na Uniwersytecie Masaryka w Brnie. Poza działalnością akademicką jest także animatorem kultury polskiej na Zaolziu. Od 2020 r. kieruje Centrum Polskim Kongresu Polaków. (mat. pras)

maj202024

Do zakochania jeden krok. O duszy i pięknie karpackich strojów ludowych opowiadała w karwińskiej bibliotece Małgorzata Kiereś

KARWINA-FRYSZTAT / W Oddziale Literatury Polskiej Biblioteki Miejskiej w Karwinie odbyło się spotkanie z Małgorzatą Kiereś. Etnografka, wykładowczyni akademicka, emerytowana kierownik Muzeum Beskidzkiego im. Andrzeja Podżorskiego w Wiśle opowiedziała o strojach ludowych noszonych przez mieszkańców polskich Karpat. Sporo uwagi poświęciła na porównania. Słuchacze mieli więc okazję dowiedzieć się, czym różni strój Górali Śląskich od strojów innych grup etnicznych zamieszkujących Karpaty. Wykładu "Do zakochania jeden krok. O duszy i pięknie karpackich strojów ludowych" mogli posłuchać w czwartek 16 maja. Wspólna kobieca bielizna, różne nakrycie głowy Wspólna w całych Karpatach jest kobieca bielizna. Wszędzie na terenie polskich Karpat występuje ciasnocha, czyli przylegająca do ciała halka z jednym ramiączkiem przyszytym na skos. Jeśli chodzi koszulkę, to jedynie w Beskidzie Śląskim zachował się kabotek o archaicznym kroju. Góralki z Żywiecczyzny, Spiszu i Orawy noszą bluzki innego typu niż góralki z Beskidu Śląskiego. Ponadto Góralki Śląskie wyróżniają się na tle pozostałych również tym, że nie noszą kwiecistych spódnic. W Beskidzie Śląskim na białą, niewidoczną spod…

maj182024

Młodzi do piór (albo klawiatur)! Można wziąć udział w najstarszym konkursie literackim w Polsce — LIPA 2024

BIELSKO BIAŁA / — Lipa to niezwykła, ważna impreza, z już ponad czterdziestoletnią tradycją. Ma zasięg ogólnopolski, ale na szczęście nie stosuje miar sportowych. Jest aż sześćdziesiąt równorzędnych nagród. I tak powinno być tam, gdzie mamy do czynienia z dziećmi, mało odpornymi na porażkę, i ze sztuką z natury niewymierną — podkreśla Tomasz Jastrun, przewodniczący jury tego niezwykłego konkursu. Konkurs, wpierw jako wojewódzki, a od 21 lat jako ogólnopolski organizuje Spółdzielnia Mieszkaniowa „Złote Łany” w Bielsku-Białej. Organizatorzy zapraszają piszących po polsku uczniów szkół podstawowych i średnich z kraju i zagranicy. Tematyka i rodzaj literacki utworów są dowolne, a liczba prac ograniczona do sześciu tekstów. W przypadku utworów prozatorskich lub prób dramatycznych objętość prac ograniczono do pięciu stron znormalizowanego maszynopisu (9 000 znaków). Prace można przesłać do 20 czerwca Warunkiem udziału jest nadesłanie samodzielnie napisanych utworów (nigdzie wcześniej niepublikowanych) w trzech egzemplarzach. Teksty należy opatrzyć słownym godłem (pseudonimem); to samo godło trzeba wpisać do karty zgłoszenia. Utwory można nadsyłać pocztą lub…

maj172024

Noc Muzeów. Odkryj sekrety muzeów pod osłoną nocy

REGION / Trudno jest obejść wszystkie placówki, które w maju otworzą swe podwoje o nietypowej porze w ramach akcji Noc Muzeów. Zapoczątkowana w Berlinie i powszechna w wielu europejskich miastach akcja kulturalna polega na tym, że muzea i inne instytucje udostępniają swoje wnętrza zwiedzającym w nietypowych porach, późnym popołudniem i w nocy i to w dodatku całkowicie za darmo. Ogólnopolska Noc Muzeów 2024 odbędzie się w Polsce w nocy z 18 na 19 maja 2024 roku. Część placówek w regionie zdecydowała się przesunąć termin Nocy Muzeów, aby umożliwić większej liczbie zwiedzających skorzystanie z ich bogatej oferty. W związku z tym w niektórych miejscowościach powiatu cieszyńskiego Noc Muzeów już się odbyła, w innych dopiero się odbędzie. W Republice Czeskiej XX edycja Festiwalu Noce Muzeów, organizowanego corocznie przez Stowarzyszenie Muzeów i Galerii Republiki Czeskiej we współpracy z Ministerstwem Kultury i innymi placówkami kulturalnymi trwać będzie od 17 maja do 15 czerwca. Ogólnoczeskie otwarcie 20. edycji Festiwalu Noce Muzeów odbędzie się w piątek…