indi – Strona 14

listopad282023

Zaprezentowali się najlepsi gwarowi recytatorzy. Czym w tym roku zachwycili publiczność?

CIESZYN / Konkurs Gwar „Po cieszyńsku po obu stronach Olzy” tego roku zorganizowano po raz dziewiętnasty. Na przestrzeni lat zmieniało się miejsce, w którym odbywały się przesłuchania i koncerty finałowe laureatów, zmieniali się współorganizatorzy. Niezmienna pozostała idea konkursu. A także to, że lista laureatów konkursu jest gotową "ściągą" dla organizatorów wszelkich imprez, z której warto skorzystać, układając program wydarzeń. — Warto, by w ramach programu artystycznego na imprezach w naszych miastach i wioskach występowały te nasze dziecka. Aby widziały, że nam na nich zależy — podkreślał Leszek Richter, prezes Sekcji Ludoznawczej Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej. Zaprosił już też wszystkich do Jabłonkowa na planowane w dniach 2-4 sierpnia "Gorolski Święto", gdzie laureaci konkursu zaprezentują się przed kilkutysięczną publicznością. https://www.youtube.com/shorts/q92fxmYbl40 Gwara to jeden z dziedziczonych po przodkach skarbów — Dziękuję wam nauczyciele, rodzice, dziadkowie za to, że wspieracie swoje dzieci w tym, aby brały udział w konkursie. Moim zdaniem jest to jeden z najważniejszych skarbów, jaki nam przekazali nasi przodkowie…

listopad272023

„Suszanie” obchodzili jubileusz. Koncert Galowy przyciągnął tłumy miłośników folkloru [zdjęcia, wideo]

HAWIERZÓW, SUCHA / Siedemdziesiąt lat. Tyle cieszy uszy i oczy publiki Zespół Pieśni i Tańca Suszanie. Z okazji 70-lecia zespołu zorganizowano Koncert Galowy. Jubileusz odbył się 25 listopada w Domu Kultury im. Leoše Janáčka w Hawierzowie. Sobotni Koncert Galowy przyciągnął tłumy miłośników folkloru. Podczas trwającego prawie cztery godziny koncertu galowego kolejne pokolenia "Suszan" zabrały tłumnie zebraną na widowni publiczność w barwną podróż przez różne regiony i czas. Osnową spajającą kolejne części programu były dwie młode dziewczyny ubrane we współczesne stroje, które przeglądały trówłę swego dziadka. Wyciągały zeń kolejne części regionalnych (i nie tylko regionalnych) strojów, co stanowiło pretekst do zademonstrowania ich na scenie przez członków zespołu. I tak kolejno przedstawiono folklor czeski, słowacki, Śląska Cieszyńskiego z podziałem na góralski i dolański, a także piosenki warszawskie z okresu międzywojennego czy tańce żydowskie. Nie zabrakło humorystycznych scenek ukazujących życie na Zaolziu. Przez scenki rodzajowe tak z Goroliji, jak i z Dołów przeprowadził publikę Francek, który szukając pracy, poznawał poszczególne regiony i przedstawił…

listopad242023

„Lutyńskie tango i inne wojenne historie z Zaolzia” po czesku. Trzecie polskie wydanie rozszerzone jest o nowe rozdziały

LUTYNIA DOLNA / W czwartek 23 listopada w lutyńskim domu kultury miała miejsce promocja czeskiego wydania „Lutyńskiego tanga" Otylii Toboły oraz wznowionego, ale także rozszerzonego i poprawionego wydania polskiej wersji książki. Spotkanie promocyjne było artystyczną ucztą. Nie zabrakło fragmentów powieści czytanych przez aktorów, a także muzyki. Literatura piękna oparta na faktach "Lutyńskie tango" to sfabularyzowane reportaże oparte na autentycznych wspomnieniach świadków historii nagranych i spisanych przez Otylię Tobołę. — Jest to polska szkoła reportażu, która idzie tym tropem, że bierze się fakty i opowiada je w sposób ciekawy literacko, językowo. "Sprzedaje" się w atrakcyjnej formie historię opartą na faktach popartych dogłębnymi badaniami w archiwach. Zresztą bardzo dobrze widać to, gdy posłucha się fragmentu nagrania świadka historii i porówna go z fragmentem książki — zauważył Jan Faber, który tłumaczył "Lutyńskie tango" na czeski. — "Lutyńskie tango" to książka wyjątkowa. Każda jej stronica to obrazy pamięci konkretnych ludzi, bohaterów naszej Małej Ojczyzny, którzy podzielili się swoimi przeżyciami i wspomnieniami o tamtych okrutnych czasach…

listopad242023

Jazzowa uczta na obu brzegach Olzy. 50 edycja Cieszyńskiego Festiwalu Jazzowego za nami

CIESZYN, CZESKI CIESZYN / Cieszyński Festiwal Jazzowy to jedno z najważniejszych i unikalnych wydarzeń muzycznych na Śląsku Cieszyńskim. W tym roku odbyła się jego 50. edycja. Festiwal jazzowy odbył się po raz pierwszy w 1973 w Czeskim Cieszynie pod nazwą „Jazz Festival Těšín”. Tego roku zorganizowano jubileuszową, 50 edycję wydarzenia. Koncerty w ramach festiwalu odbywały się w obu częściach rozdzielonego granicą państwową miasta. Tegoroczny festiwal rozpoczął się w poniedziałek 13 listopada w kawiarni Avion. Zorganizowano tam wieczór z cieszyńskimi jazzmanami, którzy są nieodłączną częścią festiwalu, ponieważ stali za jego powstaniem w latach 70. Wystąpili jako Formace Jazz Q. Towarzyszył im duet solistek Daniela Dina Sedláčková & Tamara Tomoszek. W kolejnych dniach trwania festiwalu jazz zabrzmiał na ulicy Strzelniczej. We wtorek, 14 listopada, w klubie Blady Świt wystąpił zespół Quartet Onyx prowadzony przez gitarzystę Štěpána Gažíka. W środę 15 listopada muzycy współczesnej sceny klubowej Dziupli w Jazzklubie uraczyli słuchaczy pełnowymiarowym JAZZ & BLUES JAM SESSION. W czwartek 16 listopada w Kamerliku fanów jazzu cieszyli…

listopad222023

Ruszajcie do bibliotek! Polskie oddziały w regionie wzbogaciły się o 700 nowych książek dla młodzieży

CZESKI CIESZYN / Bibliotekarze z niemal wszystkich polskich oddziałów zaolziańskich bibliotek spotkali się w środę 22 listopada w kawiarni i czytelni "Avion". Stowarzyszenie Przyjaciół Polskiej Książki przygotowało dla nich warsztaty. Ponadto zaolziańskie biblioteki wzbogaciły się o ciekawe, wartościowe, najnowsze pozycje wydawnicze polskiej literatury młodzieżowej. Głównym tematem warsztatów była polska współczesna literatura dla dzieci i młodzieży. Bibliotekarze wysłuchali wykładu o tym, jak młodzież odbiera literaturę, jakie są trendy czytelnicze i propozycje wydawnicze. Warsztaty poprowadziła Wiesława Jędrzejczykowa z wydawnictwa "Literatura" z Łodzi. Mówiła o tym, jakie są tendencje czytelnicze młodzieży. Młodzież woli książki papierowe Prelegentka podkreśliła, że badania naukowe dowodzą, jak wiele różnych korzyści płynie z czytania. W gronie bibliotekarzy nie trzeba było jednak tego tematu zbytnio rozwijać. Natomiast zaskoczeniem może być fakt, że statystyki czytelnictwa młodzieżowego mówią, że 60% czytających nie czyta e-booków. Okazuje się, że młodzież preferuje książki papierowe. Przedstawicielka wydawnictwa omówiła konkretne serie wydawnicze, które niosą ze sobą wartości edukacyjne. Mówiła o powieściach, które pod płaszczykiem książek przygodowych uczą…

listopad202023

Kopernik spogląda na zmierzających do Polski. Promocja Polski i nauki polskiej

CZESKI CIESZYN / W Czeskim Cieszynie powstał nowy mural. Malowidło ozdobiło elewację budynku przy ul. Strzelniczej. Mural widoczny jest, gdy idzie się od dworca kolejowego w Czeskim Cieszynie w stronę Mostu Wolności. Malowidło inspirowane jest obrazem Jana Matejki „Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem”. Wykonał go Maciej "Kamer" Szymonowicz - polski artysta z Bielska-Białej, który ozdobił już w ten sposób niejedną ścianę. Mural w Czeskim Cieszynie tworzył przez trzy tygodnie. Inspiracją do stworzenia muralu były obchody Roku Mikołaja Kopernika w Polsce, upamiętniające rocznicę jego 550. urodzin. Mural został zaprojektowany i wykonany z inicjatywy Fundacji Volens w ramach projektu "Dyplomacja publiczna 2023”, organizowanego przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz dzięki wsparciu Funduszu Rozwoju Zaolzia Kongresu Polaków w RC. Na apel Fundacji Volens na łamach Głosu, która szukała miejsca na mural, odpowiedzieli Vlasta i Zbigniew Tesarczykowie, którzy zaproponowali elewację swojej nieruchomości. Zdobi, edukuje, a miejscowym Polakom stwarza powód do dumy z przynależności do narodu polskiego — Bardzo się cieszę, że wszystkich, którzy kierują…

listopad202023

Niezwykle widokowa trasa blisko domu. Turyści z PTTS „Beskid Śląski” odkrywali uroki Grodziszcza i Koniakowa

REGION / Na bardzo widokową, dziesięciokilometrową trasę wybrali się członkowie Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Sportowego "Beskid Śląski" w Republice Czeskiej. 14 listopada udali się na wycieczkę z Cierlicka Kościelca przez park rzeźb w Grodziszczu i Koniaków do Czeskiego Cieszyna. Piękne widoki i ciekawe miejsca Kierownikiem wycieczki była Wanda Vampola. Przygotowała nie tylko samą trasę, ale także garść informacji o odwiedzanych miejscach. Turyści dowiedzieli się m.in., że pierwsze kamienne rzeźby sprowadzono do Parku rzeźb w Cierlicku Grodziszczu w 2002 roku z muzeum górnictwa Landek Park, gdzie odbywają się międzynarodowe sympozja rzeźby. Oficjalne otwarcie parku rzeźb miało miejsce w 2009 roku i od tego czasu stale pojawiają się tam nowe, niesamowite dzieła rzeźbiarskie. Zwiedzanie Koniakowa Turyści zwiedzili także kaplicę na cmentarzu ewangelickim w Koniakowie. – W 1906 roku na cmentarzu doszło do tragedii. W czasie pogrzebu w okolicy rozpętała się burza. Do kaplicy, w której przed deszczem schronili się uczestnicy pogrzebu, wpadł piorun kulisty, zabijając jednocześnie 13 osób — wyjaśniała prowadząca wycieczkę. W udanej wyprawie niezwykle…

listopad192023

„Spojrzenia”. W Domu Narodowym oglądać można wystawę fotografii Mariana Dembinioka

CIESZYN / Do 30 listopada w Galerii Ceglanej Domu Narodowego oglądać można wystawę fotografii Mariana Dembinioka pt. "Spojrzenia". Wystawę zatytułowano „Spojrzenia”. Tytuł wystawy oddaje to, jak powstawały fotografie na niej zaprezentowane. Marian Dembiniok nie planuje swoich plenerów fotograficznych, nie przygotowuje się do nich, nie poświęca im czasu. Większość jego zdjęć powstaje podczas leniwych spacerów i przypadkowych spotkań. Jak sam przyznaje, rzadko dokucza mu mróz czy żar słoneczny, a jedynym utrapieniem jest waga aparatu i obiektywów. — Rodzajów fotografii jest bardzo dużo. Każda ma jakąś swoją cechę. Myślę, że dzisiaj jest trochę trudniej. Kiedyś fotografia była czymś nowym. Pokazywała nowe miejsca, niezwykłe miejsca. Dzisiaj to wszystko spowszechniało. Trzeba czymś zaskakiwać. Ja z natury jestem leniwym fotografem. Mówię o fotografowaniu. Człowiekiem nie jestem leniwym — mówił podczas wernisażu Dembiniok. Niekoniecznie te najładniejsze, najsłodsze zdjęcia Podczas wernisażu, jaki odbył się 8 listopada, autor prezentowanych fotografii wyjaśnił, że na wystawę wybrał niekoniecznie te najładniejsze obrazy. — W fotografowaniu są dwa najtrudniejsze momenty. Pierwszy podczas…

listopad182023

Zmierzyć się ze sobą, tekstem i sceną. Kresy 2023 za nami

CZESKI CIESZYN / 16 listopada 2023 r. w saloniku Miejskiego Ośrodka Kultury „Na Strzelnicy” w Czeskim Cieszynie odbyły się Eliminacje Centralne Konkursu Recytatorskiego dla Polaków w RC "Kresy". Była to 28. edycja konkursu. Jury, które pracowało w składzie: Małgorzata Linkiewicz, Lidia Kosiec, Izabela Kapias, Alojzy Suchanek, Karol Suszka i Mariusz Orzełek z Białegostoku wyłoniło laureatów. Zwycięzcy najstarszej kategorii wiekowej w nagrodę pojadą do Białegostoku na finał Konkursu Recytatorskiego im. A. Mickiewicza dla Polaków z Zagranicy „Kresy 2023”. Dwójka zwycięzców zaolziańskich eliminacji pojedzie do Białegostoku Jury przesłuchało 37 młodych recytatorów z 11 szkół podstawowych i średnich. Zwycięzcą tegorocznych Eliminacji Centralnych Konkursu Recytatorskiego dla Polaków w RC "Kresy" jest Robin Lipowski z III klasy Polskiego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie. Do Białegostoku pojedzie także Izabela Bolek — laureatka drugiego miejsca ex aequo, które zajęła wspólnie z Karoliną Filipczyk. — Recytacja żyje i to jest bardzo dobre — podsumował Władysław Kubień, nawiązując do sporej liczby organizowanych w regionie konkursów recytatorskich. —…

listopad162023

Tajemnice konsulatu? Chcieli je odkryć przeważnie Czesi

OSTRAWA / Druga edycja Dnia Otwartego Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie była okazją, by zwiedzić wnętrza na co dzień niedostępne nawet dla petentów mających w tej placówce coś do załatwienia. Nic więc dziwnego, że 10 listopada, kiedy urządzono w ostrawskim konsulacie Dzień Otwarty, dzwonek do furtki rozlegał się co chwilę. Czesi zainteresowani polską kulturą — Potwierdziło się to, co zobaczyliśmy w ubiegłym roku, podczas pierwszej edycji. Największe zainteresowanie jest ze strony czeskich obywateli — mieszkańców Ostrawy, którzy przechodzą tędy, widzą budynek, a nigdy do niego nie wchodzili — mówi Izabella Wołłejko-Chwastowicz, konsul generalna RP w Ostrawie. Dodaje, że dla odwiedzających konsulat Czechów język polski, w jakim odbywały się prelekcje, nie stanowił bariery. Wielu z nich bowiem miało bądź nadal ma kontakty z Polską poprzez kontakty biznesowe. A ci odwiedzający tego dnia konsulat, którzy nie mieli żadnych kontaktów z Polską, byli po prostu zainteresowani polską kulturą. Wielu odwiedzających tego dnia Konsulat poprosiło o wpisanie na listę dystrybucji zaproszeń na organizowane przez…

listopad152023

Do czego może przydać się wiedza z biologii, fizyki i chemii? Uczniowie przekonali się, że nie tylko do zaliczenia kolejnej klasy

CZESKI CIESZYN / W środę 15 listopada w salach Polskiego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie odbyły się warsztaty przyrodnicze. Brali w nich udział uczniowie klas dziewiątych zaolziańskich polskich szkół podstawowych. Podczas zajęć doświadczalnych w klasopracowniach biologii, chemii oraz fizyki mieli okazję przekonać się, że wiedza z tych przedmiotów wykorzystywana jest w praktyce. — Chcieliśmy przedstawić uczniom ciekawostki, których normalnie w szkole nie przerabiamy. Uczniowie zajmowali się z analizami, które na co dzień nie są spotykane w programie nauczania chemii — wyjaśniła naszej redakcji Monika Rzymanek - nauczycielka chemii z Polskiego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie. Przykładowo, uczniowie nie tylko zobaczyli, ale i samodzielnie wypróbowali, jak pobiera się i porównuje odciski palców czy zobaczyli, jak bada się próbki krwi. Badania chemiczne wykorzystywane w kryminalistyce bardzo ciekawiły młodych ludzi. Zajęcia praktyczne z chemii prowadzili studenci z Wyższej Szkoły Chemiczno-Technologicznej w Pradze w ramach programu „Hodina moderní chemie“ (pol. Godzina nowoczesnej chemii). Czym innym jest mówienie o tym, a…

listopad152023

Świętomarcińskie młode wino, gęsina i rogale. Działo się na zamku w Kończycach Wielkich!

KOŃCZYCE WIELKIE / Dzień św. Marcina, czyli 11 listopada, interesuje nie tylko noszących to imię. Związane są z nim bowiem konkretne tradycje. Nie tylko na Morawach dzień św. Marcina to święto wina. Dzień ten kojarzony jest także z gęsiną i specyficznymi, świętomarcińskimi słodkimi rogalami. Niczego z wyżej wymienionych nie zabrakło w minioną sobotę, 11 listopada, w Pałacu w Kończycach Wielkich. Prowadzący tam winnicę "Chatou Kończyce Wielkie" Marcin Lipski, odziany w kostium nawiązujący do swego patrona, godnie witał tego dnia gości. - Dzień św. Marcina to tradycyjnie święto młodego wina. Święto u nas, w Polsce trochę zaniedbane. Natomiast bardzo popularne jest w całych Czechach, a przede wszystkim na Morawach Południowych, gdzie winiarze każdego roku 11 listopada o godzinie 11:11 otwierają pierwszą butelkę młodego wina z danego roku. Tak samo zrobiliśmy dzisiaj u nas. Chcemy bowiem tę tradycję winiarską pielęgnować na naszych ziemiach, ponieważ wino i tradycje winiarskie przywędrowały do nas już w XIV wieku - wyjaśnia Marcin Lipski. właściciel winnicy i prezes…

listopad142023

Cieszyński Jarmark Świąteczny tym razem odbędzie się w Czeskim Cieszynie

CZESKI CIESZYN / 25 i 26 listopada na Rynku Czeskiego Cieszyna odbędzie się Cieszyński Jarmark Świąteczny. Zaprezentują się rękodzielnicy i pracownie rękodzieła artystycznego – głównie z Polski, ale nie tylko. Na odwiedzających będą czekały m.in. oryginalne prezenty świąteczne, ceramika i biżuteria artystyczna, ozdoby, świąteczne dekoracje, ręcznie szyte zabawki, maskotki, makatki, torby oraz ubrania i wiele innych. Nie zabraknie też czegoś pysznego na ząb. Będą sery, wędliny, kołacze, pierniki, miody, churrosy, chałwa, langosze… Z pewnością każdy odwiedzający znajdzie coś dla siebie! Organizatorem imprezy jest Pracownia „Pat the Cat”, która od 10 lat odpowiada za jarmarki rękodzieła odbywające się w Cieszynie oraz – od 2022 r. – także w Skoczowie. – Sama jestem rękodzielnikiem i przez wiele lat uczestniczyłam w różnych imprezach rękodzielniczych w Polsce i Czechach. Jednak brakowało mi takiej imprezy w Cieszynie, dlatego w 2013 r., razem z mężem, zorganizowaliśmy pierwszy Cieszyński Jarmark Piastowski. Było to w sierpniu 2013 r. Oczywiście wcześniej w Cieszynie odbywały się podobne imprezy, na przykład…

listopad142023

Członkowie stowarzyszenia Rodzina Katyńska spotkali się przy pomniku na Konteszyńcu. Wspominali przodków, którzy walczyli o niepodległą Polskę

CZESKI CIESZYN / W przeddzień Święta Niepodległości Polski, 10 listopada, członkowie stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Republice Czeskiej spotkali się przy pomniku na Konteszyńcu. Złożyli kwiaty przy tablicach upamiętniających ofiary zbrodni katyńskiej. — Te tablice przypominają nam wszystkich tych, którzy tworzyli nasze rodziny, a których nie mogliśmy poznać — mówił Jan Ryłko, prezes Rodziny Katyńskiej w RC. — Wszyscy ci, których wspominamy, to byli polscy patrioci, którzy walczyli o niepodległą ojczyznę — dodał. https://www.youtube.com/shorts/4CYjmyXIfMc Aby te wspomnienia pomogły nam przekazywać doświadczenia przeszłych generacji przyszłym Ofiary zbrodni katyńskiej uczczono też wspólną modlitwą, którą poprowadzili ksiądz Sebastian Jarczyk i pastor Martin Piętak. — Chcę w tej chwili prosić Cię o żywych. O nas żywych, którzy mamy taką krótką pamięć. Tak szybko zapominamy o tym, co się wydarzyło w przeszłości. Chcemy Cię prosić Panie, aby ta dzisiejsza chwila wspomnienia przywiodła nam znów ku pamięci wszystko to, od czego Ty chcesz nas ochraniać. Chcę Cię prosić Panie, aby te wspomnienia pomogły nam przekazywać doświadczenia przeszłych…

listopad132023

Znamy wyniki konkursu gwar. Zobacz, kto wystąpi w finale XIX edycji konkursu „Po cieszyńsku po obu stronach Olzy”

CIESZYN / Dwa (8 i 9 listopada) dni trwały przesłuchania uczestników Konkursu Gwar „Po cieszyńsku po obu stronach Olzy” (pisaliśmy). Uczestnicy konkursu - dzieci i młodzież recytowali teksty napisane gwarą – zarówno te znanych autorów, jak i swoje własne teksty, albo utwory spisane przez dziadków. Jury pracowało w składzie: Prof. Jadwiga Wronicz – przewodnicząca jury, emerytowana profesor zakładu Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego PAN; Leszek Richter – członek, prezes Sekcji Ludoznawczej przy Zarządzie Głównym Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego; Jadwiga Palowska – znawca folkloru dolańskiego, długoletni kierownik dziecięcych zespołów folklorystycznych w Karwinie–Frysztacie; Tomasz Sochacki – absolwent etnologii UŚ w Cieszynie, miłośnik gwary cieszyńskiej oraz Adam Cekiera - sekretarz, przedstawiciel Górnośląskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w Katowicach. WYNIKI: KATEGORIA A (3 – 6 lat): I Miejsce nie przyznano Miejsce II Marta Dyląg (Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 3 w Ustroniu) Miejsce III ex aequo Nadia Ferfecka (Oddział Przedszkolny przy Szkole Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki w Górkach Wielkich) Radek Marekwica (Szkoła Podstawowa z Polskim Językiem Nauczania…

listopad132023

Zaskakująca podróż cierlickiego zbójnika na Daleki Wschód. Niesamowite przedstawienie uczniów i przedszkolaków z Cierlicka

CIERLICKO / W niedzielne popołudnie 12 listopada w Domu Kultury w Cierlicku wystawiono spektakl muzyczny pt. Bajka zbójnicka autorstwa i reżyserii Ireny Włosok. Wystąpiły wszystkie dzieci ze Szkoły Podstawowej i Przedszkola z Polskim Językiem Nauczania im. Żwirki i Wigury w Cierlicku. Irena Włosok scenariusz przygotowała, korzystając ze znanych bajkowych motywów. Osadziła je jednak w regionalnych realiach. Główny bohater — zbójnik Jura, który uzdrowił orientalną księżniczkę, pochodził bowiem w bajce z Cierlicka. Przedstawienie wystawione zostało dla szerokiej publiczności w niedzielne popołudnie 12 listopada w Domu Kultury w Cierlicku. Wcześniej, w piątek, obejrzały go dzieci z okolicznych szkół. Z małej szkoły wielcy ludzie — Pomysł, by wystawić spektakl, w który zaangażowane będą wszystkie dzieci z polskiego cierlickiego przedszkola i szkoły powstał już trzy lat temu. Tadek napisał wtedy wniosek do Funduszu Rozwoju Zaolzia na dofinansowanie tego przedsięwzięcia. Ale jego realizację uniemożliwiła nam wtedy pandemia. I tak przedstawienie zrealizowaliśmy dopiero w tym roku i spektakl dedykowaliśmy właśnie Tadkowi — wyjaśniła, witając widownię, Barbara…

listopad132023

1918 metrów dla uczczenia niepodległości. Zobacz, jak turyści z Zaolzia uczcili polskie święto narodowe

CIESZYN, REGION / W sobotę 11 listopada Polacy na całym świecie świętowali rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości po zakończeniu I wojny światowej. Nie inaczej było na Zaolziu. Turyści zrzeszeni w Polskim Towarzystwie Turystyczno-Sportowym "Beskid Śląski" w RC z tej okazji włączyli się w promowaną od kilku lat przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” akcję "Biegów Niepodległości". Turyści jednak formułę biegu zamienili na spacer. — Zamiast biegu zorganizowaliśmy spacer niepodległości. Chodzi o to, żeby się spotkać i przypomnieć tę tak ważną dla Polaków rocznicę — wyjaśnia Halina Twardzik, prezes PTTS "Beskid Śląski" w RC. — Wydarzenie organizujemy już od sześciu lat - dodaje. Trasa spaceru niepodległości Spacer Niepodległości wyruszył w sobotni poranek spod Zamku w Cieszynie. Trasa miała dwie, liczące po 1918 metrów części. "Beskidziocy" odwiedzili także Cmentarz Komunalny, gdzie pochylili się nad grobem zasłużonych dla miasta działaczy. Oprócz Cieszyna Spacery Niepodległości organizowane przez PTTS "Beskid Śląski" w RC odbywały się także w innych zaolziańskich miejscowościach. Już 7 listopada Bieg Niepodległości zorganizowano w…

listopad102023

11 listopada — Narodowe Święto Niepodległości. Zobacz, co przygotowali organizatorzy uroczystości w Cieszynie

CIESZYN / Jak co roku 11 listopada w całej Polsce obchodzone jest Narodowe Święto Niepodległości. W Polsce to święto państwowe jest dniem wolnym od pracy. Uroczyste obchody odbywają się więc w godzinach przedpołudniowych i okołopołudniowych. Nie inaczej będzie w Cieszynie. A jako że w tym roku dzień ten wypada w sobotę, to i Polacy z Zaolzia mają większą możliwość wziąć udział w uroczystych obchodach tego święta. Tegoroczny program uroczystości przedstawia się następująco:9:00, Nabożeństwo ekumeniczne, Kościół Jezusowy10:30, Manifestacja patriotyczna, Plac Wolności12:00, Biało-Czerwone Święto, Rynek Lekcja Śpiewu Patriotycznego Od wielu już lat państwo Cichomscy przygotowują na ten dzień śpiewnik patriotyczny. Jest on rozdawany chętnym, po czym na płycie rynku odbywa się wspólne śpiewanie polskich pieśni patriotycznych. Zobacz, jak śpiewano w ubiegłym roku, kiedy z uwagi na remont płyty Rynku Lekcja Śpiewania Patriotycznego odbyła się w dużej sali Domu Narodowego. https://youtu.be/vU0IzLaTjno Obchody w innych miejscowościach regionu Obchody organizowane są także w innych miejscowościach regionu. Ciekawą propozycję ma przykładowo Pogórze. Organizowana tam będzie Niepodległościowa…

listopad102023

Najpiękniejsza kobieta swoich czasów z kompleksami. Bohaterką MUR-u była księżna Elżbieta znana jako Sisi [nagranie]

CZESKI CIESZYN / Bohaterką listopadowego wykładu Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego była księżna Elżbieta Bawarska znana jako Sisi. Postać tę przybliżył 9 listopada Wojciech Święs, historyk Muzeum Śląska Cieszyńskiego. W swej prelekcji pt. "Sisi. W 125. rocznicę śmierci cesarzowej Elżbiety Bawarskiej" skupił się jednak nie na suchych faktach historycznych. Podjął próbę analizy skomplikowanych relacji psychologicznych, w jakich na przestrzeni swego dość długiego, jak na owe czasy, życia Sisi tkwiła. Z opowieści historyka wyłania się postać niewątpliwie skomplikowana, której przyszło zmagać się z wieloma trudnościami emocjonalnymi. Jej dorosłe życie można by w skrócie podzielić na dwa etapy. Ich granicznym momentem była śmierć pierworodnej córki. Dzisiaj byłaby celebrytką Prelegent przyznał, że Sisi dzisiaj byłaby celebrytką. Słynęła ze swej nadzwyczajnej urody, ale także nadzwyczajnej o nią dbałości i rozlicznych dziwactw. Zapamiętana została jako wiecznie młoda, gdyż w wieku 30 lat zabroniła się portretować. Sisi nie dosostosowywała się do dworskich etykiet, wzbudzając tym liczne kontrowersje wokół swej osoby. Zmarła w wieku 60 lat na skutek zamachu…

listopad092023

Konkurs Gwar „Po cieszyńsku po obu stronach Olzy”. Trwają przesłuchania

CIESZYN / Wczoraj i dziś od rana w Domu Narodowym w Cieszynie trwają przesłuchania Konkursu Gwar "Po cieszyńsku po obu stronach Olzy". Jak wynika już z samej nazwy konkursu, udział biorą w nim recytatorzy z obu części przedzielonego graniczną rzeką Olzą Śląska Cieszyńskiego. Konkurs ma już długoletnią tradycję. Organizują go Górnośląski Oddział Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w Katowicach, Zarząd Główny Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej oraz Sekcja Ludoznawcza ZG PZKO w Republice Czeskiej. Od dobrych kilku lat przesłuchania i późniejszy koncert laureatów odbywają się w Cieszyńskim Ośrodku Kultury "Dom Narodowy". Instytucja ta wzięła też na swe barki sporo spraw organizacyjnych związanych z przyjmowaniem zgłoszeń i organizacją konkursu. Dzieci i młodzież recytują teksty napisane gwarą - zarówno te autorstwa znanych pisarzy, jak i utwory spisane przez ich dziadków lub tworzone przez siebie. Koncert laureatów już 24 listopada Najlepszych gwarowych recytatorów — laureatów tegorocznej, XIX już edycji konkursu wysłuchać będzie można podczas Koncertu Finałowego. Zaplanowano go na 24 listopada o godz. 16:00…

listopad092023

Małe Jesienne Do Re Mi. Koncertowali chórzyści z Polskiej Szkoły Podstawowej w Czeskim Cieszynie [wideo]

CZESKI CIESZYN / Tradycyjnie działające przy Polskiej Szkole Podstawowej w Czeskim Cieszynie chóry Trallala i Trallalinki zaprosiły na koncert pod hasłem Małe Jesienne Do Re Mi. Tym razem gościnnie wystąpił oprócz organizatorów także chór Štývarův dětský sbor z Trzyńca. Koncert odbył się we wtorkowe popołudnie 7 listopada w Kinie Central. Wszystkie trzy chóry zaprezentowały bardzo zróżnicowany tak pod względem muzycznym, jak i językowym repertuar. Od ludowych piosenek z regionu Śląska Cieszyńskiego, poprzez utwory hiszpańskie po indiańskie. Od klasyki utworów dziecięcych, poprzez jesienne piosenki z różnych kultur, na kompozycjach własnych kończąc. https://youtube.com/shorts/PFMMaBAe4LI?feature=share Koncert poprowadziła Beata Brzóska - nauczycielka PSP Czeski Cieszyn, dyrygentka chórów Trallala i Trallalinki. (indi)

listopad072023

„Sisi. W 125. rocznicę śmierci cesarzowej Elżbiety Bawarskiej”. Wykład MUR-u już w najbliższy czwartek

CZESKI CIESZYN / Listopadowe spotkanie Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego odbędzie się już w najbliższy czwartek 9 listopada o godz. 17:00 w salce Centrum Polskiego przy ul.Strzelniczej. Wojciech Święs opowie o cesarzowej Elżbiecie Bawarskiej, znanej jako Sisi. W tym roku bowiem przypada 125. rocznica jej śmierci. Wykład nawiązuje do poprzedniego wykładu o Franciszku Józefie. Wykład „Sisi. W 125. rocznicę śmierci cesarzowej Elżbiety Bawarskiej” ma na celu nie tylko przedstawienie podstawowych faktów z życia cesarzowej, ale także konfrontowanie obecnych narracji z mitami, które narosły wokół jej postaci. Tematem spotkania będzie też analiza relacji cesarzowej z najbliższymi, a także wpływ tych relacji na jej skomplikowaną osobowość. O prelegencie Prelegent: Mgr Wojciech Święs to absolwent socjologii, historii i studiów podyplomowych z bibliotekoznawstwa na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, doktorant historii na UniwersytecieOstrawskim. W latach 2011 - 2021 pracował w Książnicy Cieszyńskiej, od 2021 roku jest pracownikiem Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Jest autorem kilkunastu wystaw oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych i popularnonaukowych na temat historii Śląska Cieszyńskiego. Jest członkiem Zarządu Polskiego…

listopad042023

Macierz Szkolna w Republice Czeskiej. Plany, osiągnięcia i bolączki [WYWIAD]

CZESKI CIESZYN, REGION / Zbliża się Walne Zgromadzenie Macierzy Szkolnej w Republice Czeskiej. O tym, co ostatnio udało się Macierzy zrealizować, jakie są plany, a jakie bolączki tej jakże ważnej dla polskiego życia społecznego na Zaolziu organizacji rozmawiamy z jej prezesem Markiem Bystroniem. Zacznijmy może od przedstawienia najważniejszych działań Macierzy i najbliższych planów. Jeśli chodzi o plany Macierzy na przyszłość, a więc na następną trzyletnią kadencję, to chcemy kontynuować nasze tradycyjne imprezy. Mamy taką wizję, żeby dla każdej grupy wiekowej coś robić. A więc dla przedszkolaków organizujemy konkurs recytatorski. W zeszłym roku była pierwsza edycja występu teatru lalkowego we wszystkich osiemnastu przedszkolach, również w tych mieszanych. Dla pierwszej klasy oczywiście jest bon pierwszaka. Dla szkół podstawowych turniej w piłce nożnej, który był ostatnio. Dla starszych, dla szkoły średniej jest turniej w siatkówce. A ogólnie dla wszystkich Zjazd Gwiaździsty oraz zawody w biegu na nartach, które objęliśmy organizacyjnie przed dwoma latami patronatem. Jest już termin i miejsce Zjazdu Gwiaździstego? Tak. Odbędzie…

listopad022023

Wszystkich Świętych nie tylko na Zaolziu. Konsulat i ambasada pamiętają o zasłużonych Polakach

REGION / Co roku z okazji uroczystości Wszystkich Świętych konsul generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz odwiedza groby polskich działaczy i artystów z Zaolzia. Tradycyjnie towarzyszy jej Helena Legowicz, prezes ZG PZKO. Nie inaczej było w tym roku. — W tym roku chcieliśmy uczcić pamięć osób, które odeszły od nas zupełnie niedawno, jak prezes Macierzy Szkolnej Tadeusz Smugała, aktorka Sceny Polskiej Halina Pasekowa, czy prezes Stowarzyszenia Rodzina Katyńska Józef Pilich — wyliczała Izabella Wołłejko-Chwastowicz. — To są osoby, które zasługują na to, by żyć w pamięci kolejnych pokoleń — dodała. https://youtube.com/shorts/Bh3BRapkBcA?feature=share Od Karwiny po Jabłonków Konsul rozpoczęła swój objazd po cmentarzach w Karwinie. Tutaj razem z przedstawicielami miejscowych kół PZKO i wiceprezydentem Karwiny Andrzejem Bizoniem złożyła wiązanki i zapaliła znicze na grobie dr. Wacława Olszaka. Z Karwiny konsul udała się do Mistrzowic, gdzie leży grób harcerki Wandy Delong. Później wraz z prezes ZG PZKO pojechała na cmentarz w Czeskim Cieszynie. Tutaj czekali na nie przedstawiciele miejscowych kół PZKO, Sceny Polskiej…

październik312023

Po raz XX maszerowali ku pamięci partyzantów pod Czantorię

LESZNA / W sobotę 28 października turyści z Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Sportowego "Beskid Śląski" w Republice Czeskiej wzięli udział w jubileuszowym, XX spotkaniu przy pomniku partyzantów pod Czantorią. Do pomnika turyści doszli króciutką, liczącą zaledwie 5,5 km trasą. Delegacja PTTS „Beskid Śląski” zapaliła znicz przy pomniku partyzantów. Międzynarodowy Turystyczny Marsz Pamięci do pomnika partyzantów pod Małą Czantorią w Lesznej Górnej organizowany jest od 2004 roku. Od początku organizuje go Gminne Koło PTTK nr 19 „Ślimoki” w Goleszowie wraz z Polskim Towarzystwem Turystyczno Sportowym „Beskid Śląski” w Republice Czeskiej. Od początku marsz miał charakter międzynarodowy. Uczestniczyli w nim mieszkańcy gminy Goleszów, Wędryni oraz Nydku. Na początku spotkania przy pomniku miały charakter oficjalny. Brały w nich udział także liczne grupy szkół z obu stron granicy. Wartę obok pomnika pełnili żołnierze Straży Granicznej oraz harcerze. Udział brali również włodarze gmin Goleszów, Wędrynia oraz Nydek. Od pewnego czasu marsz stał się imprezą turystyczną – uczestniczą w niej turyści z obu stron granicy. Oficjalne spotkania organizowane są…

październik312023

Kolejny mural w Cieszynie. Tym razem związany ze słodką wizytówką miasta — Prince Polo

CIESZYN / W poniedziałek 30 października uroczyście zaprezentowano nowy mural. Malowidło ma ponad 12 metrów. Zdobi ścianę fabryki Mondelez, czyli zakładu produkującego kultowe wafelki "Prince Polo", cieszyniakom znany bardziej pod dawną nazwą "Olza". Mural przedstawia kobietę, pracownicę fabryki. Inspiracją dla jego twórców były archiwalne zdjęcia z produkcji z lat 50. XX wieku, na których uchwycone zostały kobiety pracujące przy liniach produkcyjnych. Mural przez ponad 50 godzin malowało czterech artystów grafików. Zużyli około 50 litrów farb. – Mural jest symbolem i inspiracją dla wszystkich, którzy przechodzą obok, przypominając im o niezwykłej podróży fabryki i kobiet w niej pracujących - mówi Lucyna Probst, kierowniczka fabryki. 100 lat słodkości Uroczyste odsłonięcie muralu było dopiero początkiem obchodów 100-lecia powstania zakładu. W przyszłym roku firma planuje szereg wydarzeń dla mieszkańców Cieszyna. W planach są warsztaty, wykłady, pikniki oraz konkursy dla mieszkańców i inne działania społeczne, które umożliwią celebrację jubileuszu na dużą skalę. Początki zakładu sięgają 1924 roku, kiedy to powstała Fabryka Wafli, Keksów i Herbatników.…

październik302023

Na cmentarzu w Karwinie Meksyku uratowano kolejne nagrobki. Wdzięczni krewni dziękują wolontariuszom

KARWINA MEKSYK / Stowarzyszenie "Olza Pro" nie ustaje w swych staraniach o przywrócenie staremu cmentarzowi ewangelickiemu w Karwinie Meksyku należytego nekropolii wyglądu. W minioną sobotę 21 października wolontariusze stowarzyszenie wykonali drenaż wokół kaplicy, aby przygotować ją na deszczowe dni jesienne. Kontynuowali także prace nad naprawą wieży, aby dokończyć dach przed zimą. W sobotę 28 października wolontariusze również zakasali rękawy. — Murujemy fundamenty, które się rozpadają. Głównie koło drzwi wejściowych. Dzisiaj powinniśmy te fundamenty dokończyć. I kontynuujemy prace ratowania drewnianej wieży, która się zapadła, a w zeszłym roku udało nam się ją wyciągnąć. Uzupełniamy brakujące deski na dachu tej wieży. Jest już pomalowana farbą impregnacyjną. Chcemy ją zabezpieczyć, zakryć przed nadejściem zimy — relacjonował Stanisław Kołek ze stowarzyszenia "Olza Pro" w sobotni poranek 28 października. — Chodzi nam o to, by uratować to, co z kaplicy zostało — skwitował. Odkryto kolejna nagrobki Wolontariuszom podczas ostatnich prac udało się także oczyścić kolejne pomniki. — Ten był przewrócony i zasypany ziemią i zgniłymi…

październik292023

„Plebiscit 1920 / Plebiscyt 1920”. Dwujęzyczna wystawa w Muzeum Ziemi Cieszyńskiej

CZESKI CIESZYN / Do 25 lutego w Muzeum Ziemi Cieszyńskiej (Muzeum Těšínska) oglądać można wystawę "Plebiscit 1920 / Plebiscyt 1920". Autorem dwujęzycznych plansz (po polsku oraz po czesku) jest czeski historyk Tomáš Rusek. Podczas ich przygotowywania pomocą służył mu polski historyk Daniel Korbel. Kurator wystawy Martin Krůl uzupełnił ją o eksponaty ze zbiorów Muzeum Ziemi Cieszyńskiej. Całość ekspozycji daje zdaniem autorów jak najmożliwiej obiektywny i ujęty z perspektywy obu stron obraz sytuacji na Śląsku Cieszyńskim w okresie okołoplebiscytowym. Wystawa została przygotowana w ramach wspólnego projektu przez Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie oraz Uniwersytet Śląski w Opawie. Wernisaż pierwszej odsłony wystawy odbył się w piątek 6 maja 2022 roku w Muzeum Śląska Cieszyńskiego, o czym pisaliśmy. — Cieszę się, że możemy robić coś wspólnie, ponieważ to gwarantuje obiektywizm tej prezentacji — stwierdziła Irena French, dyrektor Muzeum Śląska Cieszyńskiego, ciesząc się, że z kierowanej przez nią placówki muzealnej wystawa powędrowała do partnerskiej placówki w Czeskim Cieszynie. — To, co Tomáš Rusek wyciągnął na…

październik272023

Czy wiesz, co działo się na naszych ziemiach przed przybyciem Mieszka I? Odpowiedź znajdziesz w najnowszej książce Michaela Morysa Twarowskiego

CIESZYN / We wtorek 24 października Biblioteka Miejska w Cieszynie zorganizowała w kawiarnio-księgarni "Kornel i Przyjaciele" spotkanie z Michaelem Morysem Twarowskim. Historyk i pisarz przedstawił swą najnowszą książkę zatytułowaną „Barbarica. Tysiąc lat zapomnianej historii ziem polskich”. Spotkanie poprowadził Szymon Brandys. Najnowsza pozycja Michaela Morysa-Twarowskiego to rzetelna wiedza historyczna podana w niesamowicie przystępny sposób. Nie na darmo prowadzący spotkanie autorskie Szymon Brandys stwierdził, że gdyby trafił na takiego autora w czasach swojej szkolnej edukacji, to żywiłby gorętsze uczucia do historii. Brakujący tom historii obecnych ziem polskich „Barbarica. Tysiąc lat zapomnianej historii ziem polskich” to pierwsza jednotomowa opowieść o czasach przedmieszkowych na terenach dzisiejszej Polski. Autor stwierdził, że książkę o tych czasach napisał, by tę lukę w polskiej historiografii uzupełnić. Zauważył bowiem, że wcześniejsze publikacje książkowe, jakie ukazały się na temat czasów przed Mieszkiem I, dotyczą jedynie jakiegoś jednego tematu. Przykładowo znajdziemy pozycję o Słowianach zamieszkujących tereny dzisiejszej Polski, wierzeniach czy motywach zdobniczych w biżuterii z tamtych czasów. Niemniej brakowało pozycji omawiającej…

październik262023

Gwiazdy literatury dziecięcej w Czeskim Cieszynie. Jak polscy autorzy zdobywają serca zaolziańskich dzieci [zdjęcia]

CZESKI CIESZYN / Biesiada Literacka w Teatrze Cieszyńskim w Czeskim Cieszynie w środę 25 października była finałową imprezą kolejnej zaolziańskiej edycji akcji „Z książką na walizkach”. Wzięli w niej udział polscy autorzy książek dla dzieci. Nie było to pierwsze spotkanie zaolziańskich małych czytelników z nimi. W poniedziałek i wtorek bowiem pisarze odwiedzali poszczególne zaolziańskie szkoły. O spotkaniach autorskich w szkołach pisaliśmy. Ich zwieńczeniem była zorganizowana w środę 25 października w czeskocieszyńskim Teatrze "Biesiada literacka" z udziałem autorów i zaolziańskich czytelników. Widownia czeskocieszyńskiego teatru była pełna. Przybyłe dzieci przywitała Helena Legowicz - wiceprezes Stowarzyszenia Przyjaciół Polskiej Książki, które wraz z Biblioteką Regionalną w Karwinie, Biblioteką Miejską w Czeskim Cieszynie oraz wydawnictwem "Literatura" z Łodzi jest organizatorem wydarzenia. Biesiadę prowadziła Marcela Wierzgoń. https://www.youtube.com/shorts/SJoFLWvF4EE Zadania do wykonania dla dzieci, a także dla pisarzy Podczas Biesiady Literackiej dzieci rozwiązywały przygotowane dla nich przez bibliotekarki zadania, które związane były z lekturą książek na konkurs czytelniczy. Za rozwiązanie zadań otrzymały nagrody książkowe. Podczas gdy dzieci startowały…