Kultura

Kwiecień272021

Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” dla Libora Martinka

Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Piotr Gliński przyznał Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Liborowi Martinkowi za promocję kultury polskiej za granicą oraz organizację konferencji czesko-polskich i festiwali literackich w Opawie. Medal ten nadawany jest osobom szczególnie wyróżniającym się w dziedzinie twórczości artystycznej, działalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodowego. Libor Martinek, historyk literatury, krytyk literacki, jest docentem Uniwersytetu Śląskiego w Opawie i profesorem Uniwersytetu Wrocławskiego, autorem kilkunastu publikacji naukowych w języku czeskim i polskim i ponad 120 rozpraw, esejów i artykułów o tematyce polskiej w czeskich i polskich pismach fachowych. Sam również pisze poezję i tłumaczy wiersze innych autorów. Zajmuje się także badaniem literatury polskiej, która powstała na Śląsku Cieszyńskim.

Kwiecień232021

Cieszyńskie magnolie (zdjęcia)

CIESZYN, CZESKI CIESZYN/ W Cieszynie istnieje Szlak Magnolii. Jego inicjatorem i przewodnikiem po nim był śp. Mariusz Makowski z Muzeum Śląska Cieszyńskiego. To już trzeci rok, kiedy Mariusz Makowski nie prowadzi po szlaku, barwnie opowiadając nie tylko o samych krzewach, ale i mieście. W 2019 roku godnie zastąpili go Irena French z Muzeum Śląska Cieszyńskiego i Stanisław Kawecki, sekretarz Urzędu Miasta (pisaliśmy: Magnoliowym szlakiem wędrowały tłumy). Z powodu koronawirusa już drugi rok zorganizowanego, grupowego spaceru szlakiem nie ma. Krzewom i drzewom jednak zupełnie nie przeszkadza to w kwitnieniu. A te wyjątkowe kwiaty podziwiać można podczas indywidualnych spacerów. Albo na zdjęciach… A jakby ktoś oprócz podziwiania piękna kwiatów chciał poszerzyć także swoją wiedzę, to opis szlaku znajdzie na stronach Muzeum Śląska Cieszyńskiego. (indi)

Kwiecień232021

Odwagą jest stanąć po stronie niepopularnego wyboru

CIESZYN/ Uczestnicy i uczestniczki zajęć teatralnych w Świetlicy Krytyki Politycznej w Cieszynie przygotowali film „Odwaga”. Dostępny jest on w Internecie. Nie jest to produkcja lekka i wesoła. Porusza bowiem trudne tematy. Fabuła jest dość prosta – dzieci, które właśnie wyszły ze szkoły, były świadkiem wypadku. Piesza, starsza kobieta, została potrącona przez rozpędzony samochód. Reszta filmu opiera się na wypowiedziach świadków wypadku. Ale bynajmniej nie na opowiadaniu, jak to było, a na zagłębianiu się bohaterów wewnątrz siebie. Roztrząsając minione zdarzenia, bohaterowie poruszają ważne kwestie, dochodzą do głębokich przemyśleń. Bo do wypadku tego nie musiało wcale dojść. Gdyby tylko jego świadkom nie zabrakło odwagi. Odwagi by dokonać niepopularnego wyboru. Odwagi, by zamiast stać i patrzeć z oddali, zaryzykować narażenie się na wyśmianie przez rówieśników i podejść, pomóc starszej osobie. – Odwaga nie jest przyjemna ani wygodna. Dlatego czasami tak trudno o nią – stwierdza jedna z bohaterek filmu, roztrząsając już po wypadku tamte zdarzenia. I zastanawiając się nad tym, że wypadku tego…

Kwiecień222021

Gratka dla fanów wirtualnych podróży z Gorolami

INTERNET/ Gorole zapraszają w kolejną wirtualną podróż. Tym razem podwójnie wirtualną – bo nie dość, że będzie to – jak zwykle – bogato ilustrowana zdjęciami opowieść o ich wojażach, to zamiast prelekcji w sali będzie wydarzenie w Internecie. Tym razem zabiorą chętnych w fascynującą podróż do Kirgistanu – krainy koni i niebiańskich gór. - W związku z wielkim sukcesem naszego pokazu slajdów o Kirgistanie „na żywo” zdecydowałem się na jego ponowną premierę, tym razem online. Dzięki temu pomimo obecnych ograniczeń możesz wybrać się z nami na wycieczkę! - zaprasza Roman Janusz. Premiera wirtualnej podróży z Gorolami do Kirgistanu zaplanowana jest na czwartek 29.04. o godz. 20:00. - W Twoim domu! - dodaje miejsce spotkania Roman Janusz. Tak więc nie trzeba martwić się ani o dojazd, ani o późną porę i powrót. Zresztą jakby komuś jednak nie pasował ten termin, to projekcję multimedialną można będzie obejrzeć także w dowolnym momencie przez 14 dni, tj. do 13.05. Wirtualne bilety można kupić z…

Kwiecień212021

„Wymazana granica” Tomasza Grzywaczewskiego opowiada o regionach takich jak nasz

Niedawno pojawiła się wydana przez wydawnictwo Czarne książka Tomasza Grzywaczewskiego "WYMAZANA GRANICA. ŚLADAMI II RZECZPOSPOLITEJ". Dziennikarz, pisarz i podróżnik, autor książek reportażowych, artykułów prasowych i publikacji naukowych tym razem pochylił się nad problematyką pogranicza. Ujęte w ciekawie napisany reportaż zawiłości historii i codziennego życia na pograniczu czyta się świetnie, dowiadując się przy tym wielu interesujących rzeczy. Polecam, bo warto. Warto przeczytać całą książkę, a nie jedynie wyrywkowo rozdział "Twierdza Zaolzie"... - No tak, nic nowego, przecież to tutaj normalne - stwierdziła moja córka, dziewiątoklasistka, gdy oderwałam się od lektury, by przeczytać jej na głos jeden z fragmentów. - Tyle że ja ci właśnie czytam o Kaszubach… Jakież zdumienie budzi u Zaolziaka lektura zawiłości polsko-niemieckiego pogranicza na Kaszubach czy dużo bliższej nam Opolszczyźnie! Zapewne takie same jak u Kaszuba lektura rozdziału "Twierdza Zaolzie". Dla mieszkańców naszego regionu, jak i pozostałych opisanych w książce terenów pogranicza II Rzeczypospolitej, lektura będzie zaskakującym odkryciem podobieństw i różnic na obszarach mających podobną historię bycia regionami…

Kwiecień202021

Masz w domu pamiątki związane z dorobkiem cieszyńskich kompozytorów – braci Karola i Adama Hławiczków?

REGION/ Powiat Cieszyński organizuje akcję pod hasłem Ocalmy nasze dziedzictwo. W jej ramach zbierane są pamiątki, materiały nutowe czy opracowania kompozytorów Karola i Adama Hławiczków. Muzycy z pokolenia na pokolenie Karol i Adam Hławiczkowie byli synami Andrzeja Hławiczki – nauczyciela, organisty, zbieracza pieśni ludowych i działacza muzycznego. Obaj zostali muzykami i związali się ze Śląskiem Cieszyńskim. Obaj byli czynnymi organistami. Karol Hławiczka, oprócz działalności artystycznej, prowadził także działalność edukacyjną i badawczą z zakresu muzykologii, a Adam Hławiczka był księdzem ewangelickim. Ich bliższa i dalsza rodzina rozsiana jest po całym regionie po obu stronach granicy. Twórczość braci jest rozproszona, w dużej mierze, po zbiorach prywatnych. Dlatego Starostwo Powiatowe w Cieszynie – organ prowadzący Muzeum Śląska Cieszyńskiego – zwróciło się z prośbą do wszystkich posiadaczy materiałów nutowych, opracowań i innych pamiątek po kompozytorach o przekazanie ich do Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie w terminie do 31 lipca 2021 roku. - Zostaną tam zabezpieczone i będą mogły służyć następnym pokoleniom - wyjaśnia Mieczysław…

Kwiecień202021

Rozpoczął się Czeski Tydzień Online

Wszyscy sympatycy Czech mają właśnie możliwość spotkać się podczas pierwszego Czeskiego Tygodnia Online. Do piątku czekają na was różnorodne wydarzenia kulturalne, biznesowe i turystyczne. Organizatorami wydarzenia są Ambasada Czeska w Warszawie, Czech Tourism, Czeskie Centrum i Czech Trade. Organizatorzy zadbali o to, żeby każdy znalazł coś dla siebie wśród różnorodnych treści prezentowanych na stronie wydarzenia w portalu Facebook. Przygotowano między innymi koncerty, filmy, wystąpienia podróżnicze, spotkania biznesowe, ale nie zabraknie też elementu kulinarnego. Każdemu Republika Czeska kojarzy się z czymś innym. Dla jednych są to niezapomniane chwile podczas podróży poślubnej, dla innych współpraca pomiędzy firmami, a jeszcze inni kojarzą bajkę Krecika, piwo czy język. Podczas Czeskiego Tygodnia Online zostaną poruszone wszystkie te tematy od biznesu przez kulturę, aż po turystykę. Program:

Kwiecień202021

Lubisz jeździć na rowerze i fotografować? Klub Kolarski PTTK „Ondraszek” z okazji jubileuszu ogłosił konkurs

CIESZYN / Klub Kolarski PTTK „Ondraszek” w tym roku obchodzi jubileusz 55-lecia istnienia. Miłośnicy turystyki kolarskiej z pewnością zaplanowaliby na ten rok wiele imprez wpisujących się w obchody jubileuszu, jednak w obecnej sytuacji nie sposób planować hucznych wydarzeń. Prym we wszelakiej aktywności wiodą działania indywidualne. A do takich z pewnością zaliczyć można fotografię. Tak więc z okazji jubileuszu Klub ogłosił konkurs fotograficzny. Udział w konkursie mogą wziąć nie tylko członkowie klubu, ale też wszyscy sympatycy roweru i aparatu fotograficznego. Warunkiem jest połączenie obu pasji. – Konkurs polega na uchwyceniu obiektywem tej jedynej i niepowtarzalnej, ulatującej chwili na turystycznych rowerowych wyprawach. Jest zatem niezbędne, aby rower lub przynajmniej jego fragment znalazł się w obrębie kadru – wyjaśnia Zbigniew Pawlik, prezes Klubu Kolarskiego PTTK „Ondraszek”. Na konkurs można nadesłać maksymalnie 5 zdjęć. Fotografie na papierze fotograficznym w formacie min. 15 × 21 cm należy posłać na adres: Oddział PTTK „Beskid Śląski” Cieszyn ul. Głęboka 56, 43-400 Cieszyn w zaklejonych kopertach z dopiskiem „Ondraszek –…

Kwiecień192021

Utalentowana cieszyńska dziesięcioletnia wokalistka nagrała piosenkę z Piotrem Rubikiem

CIESZYN / Utalentowana 10-latka Antonina Kraszewska zapowiada się jako wschodząca gwiazda wokalna. Właśnie nagrała piosenkę z asystą znanego muzyka i dyrygenta Piotra Rubika. Nagranie z Piotrem Rubikiem było główną nagrodą w konkursie Nagranie z Piotrem Rubikiem było główną nagrodą w konkursie zorganizowanym przez szkołę języka angielskiego z Krakowa, która uczy online. Uczestnicy konkursu nagrywali piosenkę w języku angielskim i publikowali na Instagramie. Podczas trzech spotkań online główny juror konkursu Piotr Rubik oceniał 5 wykonań i decydował, kto wygrał dany odcinek. Spośród tych trzech wygranych wyłoniono głównego zwycięzcę, którym okazała się właśnie Antonina. Cieszynianka zaśpiewała utwór: „People, help the people”. Główną nagrodą w konkursie było spotkanie z Piotrem Rubikiem i nagranie z jego wsparciem anglojęzycznego utworu w profesjonalnym studiu. Efekty można podziwiać tutaj: https://youtu.be/JYpVPILWF0s Jak Piotr Rubik oceniał uczestników konkursu usłyszeć możemy tutaj. Śpiewa nie od dziś Antonina Kraszewska jest uczennicą Katolickiej Szkoły Podstawowej w Cieszynie. Śpiewa nie od dziś, a udział w konkursie nie był jej pierwszym sukcesem wokalnym. Już…

Kwiecień192021

Weź udział w akcji Żonkile

19 kwietnia przypada rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim - największego zbrojnego zrywu Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwszego powstania miejskiego w okupowanej Europie. Tego dnia Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN organizuje corocznie akcję społeczno-edukacyjną Żonkile. Dlaczego żonkile? Ostatni przywódca Żydowskiej Organizacji Bojowej, Marek Edelman, który przeżył likwidację getta, przez lata pielęgnował pamięć o wydarzeniach z 1943 roku. Do końca życia w rocznicę powstania przychodził pod Pomnik Bohaterów Getta, by oddać hołd poległym towarzyszom. Wraz z nim przychodziło coraz więcej ludzi z żółtymi kwiatami. W tym roku Muzeum POLIN wiele miejsca poświęci walczącym w powstaniu kobietom. Opowie o nich między innymi podczas filmowego oprowadzania "W sukience i w mundurze" czy dyskusji "Jakby wybuchło, to razem ze mną. I tyle". Paweł Szamburski i Joanna Halszka Sokołowska wykonają kołysanki ze zbiorów Moshe Beregowskiego i Zalmena Mlotka. Swoją historią podzieli się Krystyna Budnicka. Wszystkie wydarzenia będą dostępne online. Program obchodów 19 kwietnia 2021: 8:00: premiery materiałów na kanale YouTube: słuchowisk na podstawie opowiadań:…

Kwiecień192021

W Scenie Polskiej trwają próby komedii Arnošta Goldflama Garderoba damska

CZESKI CIESZYN / Zastanawiacie się co słychać w Teatrze, którego od tak dawna nie możemy odwiedzać? Aktorzy bynajmniej nie próżnują, a przygotowują dla nas kolejne spektakle. W Scenie Polskiej trwają próby komedii Arnošta Goldflama „Garderoba damska”. „Lubię pisać dla kobiet, dla aktorek. Po pierwsze dlatego, żeby lepiej je zrozumieć, ale również dlatego, że lubię ich sposób myślenia, reakcje, ich życie. Garderobę damską napisałem jako podziękowanie za ich starania, opiekę, zmartwienia, za wszystko” - mówi o swej sztuce autor. Reżyserem powstającego w Scenie Polskiej Teatru Cieszyńskiego w ramach Sceny Inicjatyw Aktorskich spektaklu jest Zbyšek Radek. Utwór przetłumaczyli Dagmar Foniok i Zbyšek Radek. A o co chodzi z tą damską garderobą? Czym zasłużyła sobie na stanie się główną, tytułową bohaterką sztuki teatralnej? Wszak jest za kulisami… No właśnie! - Czy wiecie, które miejsce w teatrze jest naprawdę najważniejsze? Tam zapadają decyzje, tam się dyskutuje, ocenia wszystko i wszystkich. Tym tajemniczym miejscem jest właśnie... garderoba damska – wyjaśnia Joanna Wania, kierownik literacki Sceny…

Kwiecień192021

Jak odmłodzić organizm? Czosnkiem!

19 kwietnia ustanowiono Dniem Czosnku. Z tej okazji warto przypomnieć niezwykle cenne właściwości prozdrowotne tej rośliny. O czosnku oraz cebuli pisał na naszym portalu Czesław Stuchlik w tekście „CUCHNĄCA RÓŻA” I CEBULA, który rozpoczął starym przysłowiem: „Na boleści duszy i ciała czosnek najlepiej działa”. Zwracał uwagę na fakt, że cudowne dla zdrowia właściwości tej rośliny odkryli niezależnie od siebie ludzie w odległych od siebie zakątkach świata, wiele wieków temu. Czosnek odmładza!” Czosnkowi poświęciła też jeden z rozdziałów pierwszej z 4 książeczek serii „Zdrowie na talerzu” Jadwiga Oszelda z Cieszyna. Pisała, że „Rzymianie dodawali, że leczy kaszel, ropnie w płucach, jakie by nie były gwałtowne. Dziś, gdy minęło tysiąc lat, najnowocześniejsza medycyna nie tylko potwierdza opinię starożytnych, ale dodaje wiele pozytywnych opinii o leczniczych właściwościach czosnku”. Cały poświęcony tej roślinie rozdzialik jest jednak zatytułowany „Czosnek odmładza!”, a autorka książeczki nadmienia, że „w 1971 roku ekspedycja UNESCO penetrująca Tybet znalazła w ruinach klasztoru gliniane tablice, na których opisano sposób na odmłodzenie organizmu".…

Kwiecień172021

Boznańska nie maluje oczu, tylko spojrzenie

Inteligentna, charyzmatyczna, obyczajowo niekonwencjonalna i utalentowana. Tak w skrócie można opisać Olgę Boznańską, polską malarkę tworzącą w okresie Młodej Polski. „Boznańska nie maluje oczu, tylko spojrzenie, nie maluje ust, ale uśmiech lub łkanie, jakie je wykrzywia, skurcz okrucieństwa lub wyraz twarzy naiwnej i szczerej — zachwyca się krytyk Max Goth w 1913 roku. — Malarka posiada cudowny dar wydobywania duchowości wyrażającej się w ludzkiej dłoni, wszędzie potrafi wytropić pełną niepokoju duszę, która się ukrywa, czując, że jest obserwowana. […] Panna de Boznańska jest sędzią śledczym nadzwyczaj przenikliwym”. Jerzy Waldorff mawiał, iż na progu pracowni Olgi Boznańskiej „przekracza granice teraźniejszości”. „Ja i impresjonizm?” – żachnęła się, gdy została zapytana o swoją przynależność do grupy impresjonistów. Zamiast utartych określeń artystka mówiła o swoich obrazach, że są uczciwe i pańskie. Przez krytyków uznawana jest za największą polską malarkę i jedną z najlepszych w Europie. Córka inżyniera kolejowego i rysowniczki Olga Helena Karolina Boznańska urodziła się 15 kwietnia 1865 roku w Krakowie. Była pierwszym…