Wiadomości z przeszłości. Jakie prezenty świąteczne dostawały dzieci z Zaolzia w 1936 roku?
Tego możemy dowiedzieć się z ogłoszenia domu handlowego "Bachner" z Morawskiej Ostrawy, który w 1936 roku znajdował się na ulicy Zameckiej. Tekst cytowany z: „Dziennik Polski. Pismo bezpartyjne ludności polskiej w Czechosłowacji, 29 listopada 1936, s. 3, reklama [zachowana pisownia oryginalna]: Sny Waszych dziatek spełnią się u nas Koleje żelazne, lokomotywa, tendr, 2 wagony, tunel, 4 tory kolejowe, kompl. W pięknym podarunkowym pudełku. Kcz 19.50. Kino na film. Ostatnia nowość. Kcz. 15. Lalka w różnych rozkosznych, jedwabnych sukienkach, siedząca i śpiąca, 50 cm wysoka. Kcz 19.80. Wózeczek dla lalki, kolorowo lakowany z składającym, skórzanym daszkiem, koła z gumą. Kcz 49. 9-ciodzielna garniturka kuchenna z aluminium w pięknym podarunkowym pudełku. Kcz 15. (SG)
Wywiad. Czy aby na pewno jestem twoją boginią?
Z Jagodą Adamczyk o Chinach, języku chińskim i Chińczykach rozmawia Sylwia Grudzień. Jest pani absolwentką sinologii. Skąd taki pomysł, żeby nauczyć się języka chińskiego? Wszystko zaczęło się w gimnazjum od bajki anime „Naruto”. Dla mnie liczyła się wtedy tylko Japonia. Podobało mi się brzmienie tego języka i przeżywałam zachwyt nad japońskimi znakami. Kupiłam sobie podręczniki do japońskiego, znalazłam darmowe kursy, sama nauczyłam się hiragany i katakany (systemów pisma sylabicznego). W czasie matury dowiedziałam się, że w Lublinie jest sinologia. Złożyłam papiery i się dostałam. Przez pierwsze lata non stop siedziałam w książkach i uczyłam się znaków, nawet przez weekendy, bo tak bardzo mi się to podobało. Czy trudno się nauczyć chińskiego? Chińczycy mówią, że chiński jest strasznie trudny i że nigdy się go nie nauczysz perfekcyjnie. Ale moim zdaniem język chiński jest dużo łatwiejszy niż polski. Również japoński i koreański są trudniejsze niż chiński. W chińskim nie ma takiego stopnia zróżnicowania grzeczności jak w koreańskim i japońskim. Łatwość polega na…
Wiadomości z przeszłości. Ty jesteś najlepszym tatusiem na świecie
Twórcy reklam zamieszczanych w prasie polskiej mniejszości w okresie międzywojennym wykazywali się dużą pomysłowością. Nie powstydziliby się jej nawet współcześni copywriterzy. Oto jak zachęcano ojców do zakupu zabawek pod choinkę dla swoich córek. Tekst cytowany z: „Dziennik Polski. Pismo bezpartyjne ludności polskiej w Czechosłowacji, 6 grudnia 1936, s. 2, reklama [zachowana pisownia oryginalna]: Ty jesteś najlepszym tatusiem na świecie. Temi entuzjastycznemi słowy podziękuje Wam Wasza Córeczka za nasz wózeczek dla lalki. Przyprowadźcie ją do nas, niech sobie sama wybiera! Nasz wybór jest wart podziwu. Mamy dla niej: Wózeczek dla lalki. W różnych barwach, z składającym skórzanym daszkiem, kółka z gumą. Kcz 40. Ostatnia nowości, Sportowy wózeczek dla lalki, kolorowo lakowany, wyłożony skórką, pięknie wykonany. Kcz 58 Wózek dla lalki z kabrioletowym daszkiem z nakryciem i celuloidowym okienkiem, piórowany, koła z gumą. Kcz 65. (SG)
Wiadomości z przeszłości. Zalety i wady dobrego małżonka
W związku z tym, że zbliżają się święta i niejeden mąż ma zapewne dylemat, czy był w tym roku grzeczny, i czy w związku z tym dostanie prezent, wszystkich mężów zapraszamy do zrobienia "rachunku sumienia" według listy opublikowanej na łamach "Dziennika Polskiego" z 1936 roku. Lista 14 pytań została przedrukowana z londyńskiego tygodnika "Sunday Chronicle". Jeżeli wypełniający tekst odpowie na 9 pytań przecząco, będzie to oznaczało, że "ustosunkowuje się wobec swojej najbliższej istoty poważnie i zasługuje na miano cnotliwego towarzysza życia". Tekst cytowany z: „Dziennik Polski. Pismo bezpartyjne ludności polskiej w Czechosłowacji, 2 grudnia 1936, s. 4 [zachowana pisownia oryginalna].: Czy czytasz przy stole?Czy palisz w łóżku?Czy zapominasz wyczyścić przyrząd do golenia?Czy nazywasz swoją żonę drugim "ja"?Czy swoją matkę wskazujesz jako wielki przykład do naśladowania?Czy zapominasz o imieninach swojej małżonki?Czy zapraszasz gości do domu bez uprzedzenia żony?Czy uchylasz się od wyprowadzania dzieci do kościoła?Czy przerywasz żonie, gdy ta opowiada?Czy nieumiejętnie obchodzi się z aparatem radiowym?Czy przeceniasz swą wartość?Czy nie podziwiasz…
Do przebudowy zbiornika gazu zużyto ponad 700 ton stali. Będzie służył przez kolejne 30 lat.
TRZYNIEC / Zbiornik gazu do odbioru i wykorzystania gazu ze stalowni konwertorowej Huty w Trzyńcu przeszedł gruntowną modernizację. Rewizja przeprowadzona wiosną wykazała konieczność całkowitej przebudowy dzwonu zbiornika gazu. - Pod koniec kwietnia wyłączyliśmy zbiornik z użycia, aby przeprowadzić przegląd. Jego kiepski stan techniczny skłonił nas do podjęcia decyzji o natychmiastowym przystąpieniu do naprawy. Tym samym skorzystaliśmy z postoju sprzętu, który pierwotnie miał trwać 30 dni. Całkowita przebudowa dzwonu zbiornika gazu trwała siedem miesięcy - powiedział Petr Matuszek, dyrektor Energetyki Trzyniec, obsługującej zbiornik gazu. Koszt naprawy wyniósł 105 milionów koron. Wypuszczenie basenu trwało 17 dni Przebudowa obiektu była trudnym przedsięwzięciem. - Samo wypuszczenie basenu zbiornika gazu o objętości 55 mln litrów wody, co dla porównania stanowi ok. 20 basenów pływackich, zajęło aż 17 dni - wyjaśnia Petr Matuszek. Rozebranie starego dzwonu zajęło kolejny miesiąc. W tym samym czasie zaplanowano dostawę i montaż nowego dzwonu, który trwał około czterech miesięcy i obejmował naprawę rur wlotowych i wylotowych wraz z akcesoriami. W listopadzie…
Polskie Gimnazjum w Czeskim Cieszynie ma nową elewację
CZESKI CIESZYN / Pomimo pandemii remont generalny Polskiego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie jest prowadzony zgodnie z harmonogramem. Budynki zostały ocieplone, wymieniono okna, wykonano nowe zadaszenie i elewację. – Wymieniliśmy ponad 120 okien i drzwi, wykonaliśmy około 1 600 m2 zewnętrznego ocieplenia zgodnie z wymogami konserwatora zabytków oraz 1 300 m2 nowego dachu. Nauczanie zdalne i szkoła bez uczniów oczywiście pomogły nam w trakcie prac wewnątrz budynku, z drugiej strony, tak jak wszyscy, zmagamy się ze zwiększoną zachorowalnością pracowników i podwykonawców - mówi kierownik budowy inż. Jiří Votoček z firmy „Beskydská stavební” z Trzyńca. W trakcie remontu budowlańcy musieli przezwyciężyć wiele problemów technicznych i rozprawić się ukrytymi wadami, które pojawiły się w trakcie remontu. Konieczność wymiany świetlika była jedną z wielu. – Wraz z postępem prac napotykamy problemy, których nie przewidziano w pierwotnym projekcie remontu generalnego szkoły. Okazało się m.in., że świetlik, który doprowadzał światło na najwyższe piętro budynku, jest mocno przerdzewiały, a poza tym został wykonany nieprofesjonalnie, w związku z…
Mikołaj przyniósł prezenty przedszkolakom z Oldrzychowic
OLDRZYCHOWICE / Jak co roku, w przedszkolu w Oldrzychowicach pojawił się Mikołaj. Tym razem z wiadomych przyczyn podczas uroczystości nie mogli być obecni rodzice i dziadkowie. Jednak świąteczny nastrój i doskonały humory dopisywały wszystkim. Choć dzieci nie miały w tym roku zbyt wiele czasu na wspólne próby, wszystkie wspaniale się przygotowały – każde z nich zadeklamowało wierszyk. Nawet maluszki zapamiętały po kilka wersów. https://youtu.be/BcVs_NBfobI Mikołaj wysłuchał również paru świątecznych piosenek w wykonaniu dzieci. Panie przedszkolanki zadbały również o tematyczne nakrycia głowy. Ponieważ okazało się, że dzieci z Oldrzychowic były w tym roku bardzo grzeczne, Diabeł musiał zostać w domu. W nagrodę za dobre sprawowanie Mikołaj obdarował dzieci prezentami. (SG)
Choć nie wiadomo, czy istniała, jej kult w tradycji polskiej był zawsze żywy
Legenda o świętej Barbarze, jak większość opowieści hagiograficznych, mrozi krew w żyłach. Święta Barbara była córką Dioskura z Heliopolis w Bitynii, wysoko postawionego urzędnika. Bez wiedzy ojca przyjęła chrzest i złożyła ślub dozgonnej czystości jako oblubienica Chrystusa. Gdy ojciec się o tym dowiedział, zamknął ją w wieży bez okien, z wymalowanymi na ścianach wizerunkami pogańskich bożków. Poddawał ją torturom, aby wyrzekła się Chrystusa. Z pomocą murarzy udało jej się zbiec z więzienia. Dopadli ją jednak siepacze ojca. Zginęła męczeńską śmiercią przez ścięcie głowy mieczem. Wcześniej poddano ją okrutnym torturom. Choć usunięto jej imię z litanii świętych kościoła katolickiego - ze względu na wątpliwości związane z jej istnieniem - nadal jest przedmiotem kultów lokalnych. Najczęściej przedstawiana jest w stroju królowej w koronie. W ręku trzyma palmę męczeństwa lub kielich z Hostią. Często u jej stóp stoi wieża. Przedstawiana jest również z mieczem w ręku. Na terenach Polski kult św. Barbary był niezwykle żywy już od średniowiecza. Najstarsze ślady obchodzenia jej święta…
Wyróżniono najlepsze kartki świąteczne nadesłane przez uczniów polskich szkół
OSTRAWA / Konsulat Generalny RP w Ostrawie postanowił nagrodzić trzy kartki świąteczne nadesłane przez dzieci z polskich szkół podstawowych na Zaolziu. Z prośbą o wykonanie kartek świątecznych Konsulat zwrócił się do szkół w październiku z myślą o późniejszym wysłaniu prac dzieci do partnerów urzędu. Szkoły nadesłały 200 prac. Spontanicznie postanowiono wyróżnić wybrane prace, dzięki czemu akcja przerodziła się w konkurs na najlepszą kartkę świąteczną. wyk. Sebek, 5 klasa, Szkoła Podstawowa w Bukowcu - Serdecznie dziękujemy wszystkim pedagogom i dzieciom za zaangażowanie. Z uwagi na nauczanie on-line organizacja całego przedsięwzięcia była bardzo utrudniona. Mimo wszystko, w niektórych szkołach udało się nauczycielom na tyle zmobilizować dzieci, że można było zrealizować zadanie. Nadesłane prace były bardzo zróżnicowane, wszystkie kartki zostały ręcznie wykonane lub zaprojektowane przez uczniów i w każdej widać ogromny wkład w jej wykonanie i radość z nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia – powiedziała konsul generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz. wyk. Tomek Cienciała, 5 klasa, Szkoła Podstawowa w Nawsiu Spośród ponad 200…
Alicja Knast: W muzeach nie powinniśmy robić rzeczy oczywistych.
Z Alicją Knast, menadżerką kultury, muzealniczką i zwyciężczynią konkursu na dyrektora Galerii Narodowej w Pradze rozmawia Sylwia Grudzień. Od urodzenia jest pani związana ze Śląskiem, pochodzi pani z Radlina, pani prababka pochodziła z Orłowej? Czy śląskość jest dla Pani wartością, czy jest pani przywiązana do tego regionu? Jestem bardzo przywiązana do Śląska głównie ze względu na to, że w Rybniku ciągle mieszkają moi rodzice. Dodatkowo ten region mnie ukształtował, chociaż na dobre wyjechałam w wieku 19 lat. Ciekawą, choć typową kwestią jest to, że mężczyźni w naszej rodzinie są „z Polski”, jak mawiała moja babcia, a kobiety są Ślązaczkami od wielu pokoleń. Myślę, że z tymi miejscami, gdzie znajdują się groby naszych przodków, czujemy się specjalnie związani. Rybnik to dla mnie miejsce odpoczynku i relaksu. Gdy byłam dyrektorem Muzeum Śląskiego, zrozumiałam jedną rzecz, że Śląsk jest „procesem”. Tak szybko się zmienia, że nie wolno się skupiać na „roladzie i kluskach”. Kiedy zaakceptujemy, że jest to region, który pędzi do przodu,…
Kto jeszcze nie ma kalendarza adwentowego? Ten ma ostatnią szansę na zakup
Moje najwcześniejsze wspomnienia z kalendarzem adwentowym wcale nie są takie wczesne, bo pierwszy swój kalendarz w kształcie stajenki z ponumerowanymi okienkami, za którymi kryły się czekoladki, dostałam w wieku 7 lat. Moje dzieciństwo przypadało na okres kryzysu gospodarczego lat 80., więc takie dobra jak czekolada widywałam tylko dwa razy w roku w paczkach od wujka z Niemiec. Właśnie w jednej z nich moja mama znalazła to kolorowe cudo. I mogłam się wtedy nazwać szczęściarą. Kalendarz adwentowy będzie mi się już zawsze kojarzył nie tylko ze świętami Bożego Narodzenia, ale z oszałamiającym, kolorowych i pachnącym światem z zagranicy. Skąd właściwie wziął się pomysł odliczania dni do Bożego Narodzenia za pomocą czekoladek? Okazuje się, że trop prowadzący za zachodnią granicę, jest dobry. Pomysł kalendarza pojawi się w kręgach protestanckich w Niemczech. Pierwsze kalendarze miały formę wieńców, w których zamiast świec umieszczano małe woreczki z drobnymi niespodziankami. Dni do Bożego Narodzenia odliczano również za pomocą kresek rysowanych od 1 grudnia na drzwiach. Dziś…
Powstał klip promujący polską literaturę na świecie – New Books from Poland 2020
Instytut Książki zaprezentował film promocyjny „New Books from Poland 2020” przedstawiający tegoroczny wybór najciekawszych i najbardziej inspirujących książek polskich autorów wpisanych do angielskojęzycznego katalogu o tym samym tytule. Wyprodukowany w całości w Polsce i przez polskich twórców film w reżyserii i na podstawie scenariusza Grzegorza Jankowskiego (m.in. „Chrzest”, „Szlakiem Kolberga”) powstał w ramach realizowanej przez Instytut Książki (IK) międzynarodowej kampanii promującej katalog „New Books from Poland” i stronę booksfrompoland.pl na kluczowych rynkach: amerykańskim, brytyjskim, niemieckim i francuskim, a dzięki internetowi - na całym świecie. Celem jest nadrobienie straty wynikające z odwołania międzynarodowych targów książki Jak zaznacza dyrektor Instytutu Książki Dariusz Jaworski, celem jej działań jest choć minimalne zrekompensowanie polskiej literaturze i branży wydawniczej strat spowodowanych przez pandemię w międzynarodowym obrocie twórczością literacką. - Jesteśmy przekonani, że dzięki szeroko zakrojonym działaniom promocyjnym na kluczowych dla polskich wydawców i autorów rynkach zagranicznych uda się nam nadrobić straty wynikające z odwołania międzynarodowych targów książki w tym roku - podkreśla Dariusz Jaworski. Trzon kampanii…
„Kryzys nie wziął się znikąd”. Studenci polonistyki UM w Brnie przygotowali stronę z tłumaczeniami tekstów Olgi Tokarczuk
Z Magdaleną Wanią, studentką trzeciego roku polonistyki na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Masaryka w Brnie, współtwórczynią podstrony, autorką jednego z tłumaczeń, rozmawia Sylwia Grudzień. Skąd pomysł, żeby powstała taka strona? Jest to pomysł pani doktor Renaty Putzlacher-Buchtovej. Co roku organizujemy w ramach Tygodnia Nauk Humanistycznych na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Brnie imprezę promującą polską literaturę. Jest to impreza, na którą studenci poszczególnych kierunków przygotowują jakiś program. Na przykład dwa late temu realizowaliśmy program Herbertowski – prezentowaliśmy poezję Zbigniewa Herberta. Przygotowywaliśmy prezentacje, czytaliśmy wiersze w oprawie muzycznej. W tym roku nie było możliwości, żeby zorganizować taką imprezę, na którą studenci innych kierunków mogliby przyjść, popatrzeć i posłuchać. W tym roku tematem przewodnim Tygodnia Nauk Humanistycznych był kryzys związany z pandemią, więc poszliśmy tym tropem i wpadliśmy na pomysł, żeby zaprezentować Olgę Tokarczuk. Polska noblistka wypowiada się bardzo głośno na temat tych problemów, które mamy aktualnie. Pani doktor podsunęła nam pomysł, że można by było zrobić stronę, na której zamieścilibyśmy tłumaczenia wywiadów, felietonów,…
Pomnik Smoka Wawelskiego i Bartoliniego Bartłomieja herbu Zielona Pietruszka stanie na skrzyżowaniu ulic w Bielsku-Białej
BIELSKO-BIAŁA / Pomnik autorstwa Lidii Sztwiertni zostanie odsłonięty 3 grudnia 2020 na skrzyżowaniu ulic 11 listopada i Ratuszowej. Będzie przedstawiał bohaterów kreskówki stojących przy samochodzie terenowym, którym poszukiwali zaginionego uczonego Baltazara Gąbkę. To już kolejny pomnik na szlaku spacerowym „Bajkowe Bielsko-Biała”. Wcześniejsze rzeźby to "Reksio" stojący na ulicy 11 Listopada, tuż przy moście na rzece Białej, "Bolek i Lolek" trzymający się za ręce przy głównym wejściu do Galerii Sfera II i "Pampalini z hipopotamem" zdobiący niewielki plac niedaleko Ratusza. Wszystkie postacie pochodzą z bajek wyprodukowanych w Studiu Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej, które zostało założone w 1947 roku najpierw w Katowicach, później przeniesione do Wisły, by finalnie trafić do Bielska. Filmy wykonywane były metodą poklatkową, czyli klatka po klatce. W Studiu powstało wiele popularnych filmów dla najmłodszych. Współpracowali z nim m.in.: Zbigniew Lengren, Jan Szancer, Józef Szajna, Jan Brzechwa i Ludwik Jerzy Kern, Stefan Kisielewski, Krzysztof Komeda i Krzysztof Penderecki. Rzeźba tajemniczego Don Pedra dołączy do całości w przyszłości Serial o…
O Bronisławie Piłsudskim – zesłańcu, wybitnym Polaku i człowieku wyprzedzającym swoje czasy
Kto słyszał o Bronisławie Piłsudskim? Niejeden pewnie zapyta, czy autorowi tekstu nie pomyliły się imiona? Nie, z całą pewnością chodzi o Bronisława. Ale to prawda, że zbieżność nazwisk nie jest przypadkowa, ponieważ chodzi starszego brata Marszałka. W Polsce jest on mało znany, niemal zapomniany. A szkoda, bo jego życiorys mógłby posłużyć za scenariusz oskarowego filmu – mamy tragicznego bohatera, wybitne dokonania i nieszczęśliwą miłość. A wszystko to w surowej scenerii wyspy Sachalin. Bronisław Piłsudski urodził się w 1866 roku w Zułowie na Litwie, gdzie spędził pierwszych siedem lat życia. Po tragicznym pożarze majątku cała rodzina musiała się przenieść do Wilna. Już w gimnazjum Bronisław był jednym z założycieli kołka samokształceniowego „Spójnia”, którego zadaniem było odkłamywanie historii Polski cenzurowanej przez władze. Po śmierci matki wyjechał na studia prawnicze na prestiżowy Uniwersytet w Petersburgu. W czasie studiów został aresztowany i oskarżony o przygotowanie zamachu na życie cara Aleksandra III. To wydarzenie odmieniło jego życie na zawsze. Za rzekomy zamach został skazany na…
W poniedziałek rozpocznie się przebudowa jednego z najbardziej niebezpiecznych skrzyżowań w Hawierzowie
HAWIERZÓW / Dyrekcja Dróg i Autostrad Republiki Czeskiej przygotowuje się do rozpoczęcia prac budowlanych na skrzyżowaniu drogi I/11 przy wjeździe do Hawierzowa. Prace rozpoczną się w poniedziałek, 23 listopada 2020 roku. Jeżeli pozwoli na to pogoda, zostaną ukończone prawdopodobnie przed Bożym Narodzeniem. Kierowcy muszą się uzbroić w cierpliwość. Prace budowlane uniemożliwią w najbliższym czasie skręt w lewo z Szumbarka na drogę I/11 w kierunku centrum Hawierzowa, natomiast lewy zakręt z drogi I /11 w kierunku Szumbarka zostanie w pełni zachowany. W ramach przebudowy obecnego skrzyżowania zostanie zmodyfikowany środkowy pas oraz zmienione oznakowanie ruchu. Przygotowywana jest również instalacja betonowych barier i innych elementów bezpieczeństwa, takich jak słupki odblaskowe. Zmniejszenie prędkości samochodów wyjeżdżających z Hawierzowa zapewni odcinkowy pomiar prędkości. Długie negocjacje Decyzja o przebudowie drogi poprzedziły długie i trudne negocjacje między miastem Hawierzowem a Dyrekcją Dróg i Autostrad Republiki Czeskiej. – W przeszłości nie zgadzaliśmy się na propozycje Dyrekcji Dróg i Autostrad Republiki Czeskiej, które zakładały zlikwidowanie zjazdu z drogi I/11 do…
Huta zamontowała nowe urządzenie do zmniejszania emisji pyłu
TRZYNIEC / Huta w Trzyńcu sfinalizowała jedną z dwóch inwestycji mających na w celu redukcję emisji stałych zanieczyszczeń do powietrza. Od końca października funkcjonuje instalacja do transportu i przeładunku komponentów do produkcji aglomeratu stalowego. Nowe wielkogabarytowe urządzenie zaopatrzone jest w system odpylania, dzięki któremu mniej pyłu przedostaje się do powietrza podczas obróbki surowców do produkcji surówki i stali. - Według obliczeń w ten sposób uda się zredukować pył do 60 ton rocznie. Urządzenie o masie 1050 ton wyposażona jest w zraszacz i odpylacze. Urządzenie nowej generacji pozwoli na pobranie nawet 1200 ton surowca na godzinę – wylicza zalety zakładu Radek Olszar, dyrektor inwestycyjny Huty w Trzyńcu. Obecnie firma buduje kolejny podobny obiekt w bezpośrednim sąsiedztwie nowego urządzenia. Drugi projekt to urządzenie do pobierania i przetwarzania mieszanki do produkcji aglomeratu wielkopiecowego. - Mówiąc najprościej, jest to technologia transportująca surowce potrzebne do produkcji surówki. Wyposażona jest również w odpylanie, dzięki czemu jesteśmy w stanie znacznie zmniejszyć ilość pyłu koło składowisk surowców, w…
Polscy naukowcy opracowali nowe związki do ochrony starodruków przed grzybami
Nowe związki do dezynfekcji starodruków i ich ochrony przed grzybami opracowali naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego. Preparat, będący pochodną chinoliny, może być również użyty do drewnianych powierzchni, np. ram obrazów. Rozwiązanie zostało objęte ochroną patentową. Autorami patentu są dr Agnieszka Bangrowska z Wydziału Humanistycznego oraz prof. Robert Musioł z Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych. Obecnie stosowane środki grzybobójcze do dezynfekcji księgozbiorów (w tym starodruków sprzed kilku wieków) nie są doskonałe – na część z nich grzyby się uodporniły, a niektóre będą wkrótce wycofywane z Unii Europejskiej ze względu na udowodnioną toksyczność oraz właściwości rakotwórcze lub narkotyczne. W związku z tym naukowcy postanowili opracować nowy związek, który byłby bezpieczny dla człowieka i środowiska. – A ponadto nie może on niszczyć papieru, zostawiać na nim plam, zmieniać struktury papieru, zmieniać jego pH, a także wchodzić w reakcje chemiczne z atramentem, barwnikami, pieczątkami, znakami wodnymi – wylicza dr Bangrowska. Naukowcy opracowali rozwiązanie, w którym wykorzystali mieszaninę z substancją aktywną – pochodną chinoliny. Najbardziej obiecujące…
Trwa nabór do 10. Wyszehradzkich Rezydencji Literackich
Mamy ciekawą propozycję dla pisarzy, poetów, tłumaczy literatury, krytyków, eseistów i dziennikarzy. Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki ogłosił dla nich program stypendialny Wyszehradzkie Rezydencje Literackie. Program skierowany jest do osób z Polski, Czech, Słowacji i Węgier, które mogą się zgłaszać się do udziału w Wyszehradzkich Rezydencjach Literackich jeszcze do końca listopada. O stypendium mogą ubiegać się pisarze i poeci z co najmniej jedną publikacją książkową oraz eseiści, krytycy literaccy, publicyści i dziennikarze z co najmniej trzema publikacjami w gazetach, czasopismach lub mediach elektronicznych. W ramach programu stypendialnego zapewniony będzie pobyt w wybranym mieście i miesięczne stypendium w wysokości 1 125 euro brutto (wiosną) lub 2 250 euro brutto (jesienią). Przewidziano też wsparcie ze strony instytucji goszczącej w przygotowaniu pobytu, organizacji spotkań literackich, wywiadów i warsztatów, a także w nawiązywaniu kontaktów z wydawcami i krytykami literackimi. Rozwój i promocja literatury państw Grupy Wyszehradzkiej na terenie Europy Środkowej – Program ma wspierać pracę i mobilność rezydentów literackich oraz tworzyć platformy wymiany informacji. Dodatkowo program…
Budki lęgowe nie zwabiły sokołów. Zamieszkały w nich pustułki
TRZYNIEC / Coroczna inspekcja i czyszczenie budek dla ptaków na terenie Huty w Trzyńcu nie jest możliwa bez pomocy strażaków. I w tym roku wspięli się na dwa kominy o wysokości 80 metrów, aby wyczyścić budki lęgowe dla drapieżników. Pobrano próbki odchodów i resztek jedzenia z dwóch budek dla sokoła wędrownego. Przekazano je do analizy ornitologom. - W przeszłości w trakcie badania próbek dowiedzieliśmy się, że sokoły jeszcze nie zasiedliły budek, ale że zagnieździły się w nich pustułki, które wychowały w nich młode. Niemniej wierzymy, że z czasem w rejonie huty zobaczymy sokoła. Cieszymy się, że większość budek lęgowych jest regularnie zasiedlana. W ten sposób budki lęgowe wpływają na wzrost populacji ptaków - mówi Radim Klimša, Kierownik Działu Nieruchomości i Środowiska w Hucie w Trzyńcu. Budki dla nurogęsi, pluszcza zwyczajnego, sikorek, jeży i trzmieli Huta od kilku lat podejmuje działania na rzecz dzikiej przyrody. Pierwsze budki dla krytycznie zagrożonej nurogęsi i pluszcza zwyczajnego pojawiły się nad Olzą w 2014 roku.…
Granice państw nie są barierą dla zanieczyszczonego powietrza
Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej TRITIA zaprasza na konferencję „AIR TRITIA – Czyste powietrze w sercu Europy”, która odbędzie się online 24 listopada 2020 roku. Konferencja, będąca podsumowaniem międzynarodowego projektu, skierowana jest do przedstawicieli miast, instytucji i organizacji zajmujących się tematyką ochrony powietrza. Zanieczyszczone powietrze jest jednym z głównych problemów cywilizacyjnych świata. Substancje szkodliwe zawarte w powietrzu mają negatywny wpływ na ludzi, zwierzęta i środowisko naturalne, przez to generują szereg kosztów. Granice państw nie są barierą dla zanieczyszczonego powietrza i dlatego niezbędne jest opracowanie instrumentów, strategii oraz procedur mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia w skali międzynarodowej. Polsko-czesko-słowackie pogranicze ma poważne problemy z jakością powietrza W projekcie skupiono się na polsko-czesko-słowackim pograniczu, które od bardzo dawna ma poważne problemy z jakością powietrza. W trakcie konferencji będzie można zapoznać się z wynikami analizy problemu opartej na modelowaniu oraz monitorowaniu pomiarów. Zaprezentowane zostaną przyczyny zanieczyszczeń, konkretne strategie i narzędzia służące ich zapobieganiu, uzupełnione analizą społeczno-ekonomiczną oraz analizą wpływu zanieczyszczonego powietrza na zdrowie mieszkańców regionu.…
Znam język polski. A jaka jest Twoja supermoc?
Gdzie uczyć języka polskiego i co polecić znajomym obcokrajowcom chcącym uczyć się w domu? Czy jest to w ogóle możliwe, aby uczyć się języka polskiego w domu? Okazuje się, że tak. Wiadomo, że nic nie zastąpi dobrego lektora (również online). Jeżeli jednak z jakiegoś powodu nie chcemy lub nie możemy wybrać takiej formy nauki, internet daje nam ogromne możliwości. Wszystko zależy od motywacji ucznia. Polskiego uczy się 50 tys. obcokrajowców Zainteresowanie nauką języka polskiego jako obcego jest bardzo duże. Szacuje się, że języka polskiego uczy się 50 000 osób na całym świecie, z czego niewielka część studiuje język polski na uczelniach i w szkołach językowych w Polsce. Ponieważ zapotrzebowanie jest duże, dydaktyka języka polskiego jako obcego jest bardzo rozwinięta. Polscy lektorzy mogą pochwalić się wypracowanymi przez lata metodami. Stąd też tak duża dostępność różnego rodzaju platform do samodzielnej pracy. Duolingo Gdzie więc szukać dobrych materiałów do nauki języka polskiego? Na początek warto zerknąć na portal internetowy Duolingo: https://www.duolingo.com/course/pl/en/Nauka-polskiego. Jego wadą…
Wystawa w 100. rocznicę urodzin Jana Pawła II
OSTRAWA / Na rynku w Ostrawie (Masarykovo náměstí) można oglądać wystawę plenerową „Nie lękajcie się! Kościół i droga Europy Środkowej do wolności”, przygotowaną przez Instytut Polski w Pradze we współpracy z partnerami ze wszystkich krajów V4. Wystawa powstała z okazji zbliżającego się 30-lecia Grupy Wyszehradzkiej i jednocześnie z okazji tegorocznej 100. rocznicy urodzin Jana Pawła II. Na tablicach z tekstem i fotografiami przedstawione są najważniejsze osobistości Kościoła katolickiego, które stały się symbolem oporu wobec totalitarnego reżimu komunistycznego. Oprócz Jana Pawła II znajdziemy na nich m.in. ks. Jerzego Popiełuszkę i kard. Josefa Berana. Celem wystawy jest ukazanie, że Kościół i wierzący ludzie byli największymi wrogami reżimu komunistycznego i głównym motorem krajów Europy Środkowej w ich drodze do wolności. - Papież Jan Paweł II odegrał kluczową rolę w przemianie krajów wyszehradzkich w kraje demokratyczne, wystarczy wspomnieć o roli, jaką odegrał w czasie rewolucji aksamitnej. Tydzień przed 17 listopadem wyświęcił św. Agnieszkę z Pragi, co było jednym z wyraźnych impulsów do rozpoczęcia rewolucji…
Postaw na teatr!
Jeżeli jesteś w gronie tych szczęśliwców, którzy dysponują nieograniczonym czasem w długie, pandemiczne wieczory i jesteś znużony miałkością tematów poruszanych w telewizji i w popularnych serwisach rozrywkowych, ten tekst jest właśnie dla ciebie. Raczej nie prędko wybierzemy się do teatru, więc mam do zaproponowania Teatr Telewizji dostępny na: https://vod.tvp.pl/sub-category/teatr,30798054. Mam dobrą wiadomość dla tych, którzy mieszkają w Czechach, linki do spektakli działają nawet tutaj. Wyjątkiem są spektakle zagranicznych autorów. Z Teatrem Telewizji mam tylko dobre wspomnienia. Gdy tylko osiągnęłam odpowiedni wiek, by móc go oglądać, wyczekiwałam poniedziałków. W czasach nastoletnich poniedziałek kojarzył mi się nie tylko z bolesnym porannym wstawaniem po sobotnim i niedzielnym lenistwie, ale obietnicą magicznego wieczoru spędzonego przed szklanym ekranem. Do dzisiaj nie wiem, jak twórcom Teatru Telewizji udawało się tak dobrze oddawać nastrój i wszystko to, co kochamy w teatrze, za pomocą tego medium. Nigdy nie miałam wątpliwości, że oglądam spektakl. Teatr Telewizji zaistniał na wizji rok po rozpoczęciu nadawania przez Telewizję Polską. Pierwszy spektakl, Okno…
Wspaniała propozycja dla fanów gier, internetu i nowych rozwiązań cyfrowych. GovTech Festival w tym roku on-line
W piątek (6 listopada) ruszył GovTech Festival. Przez cały miesiąc organizowane będą webinaria, warsztaty i hackathony, które mają na celu przełamywanie analogowych barier, edukowanie oraz otwieranie społeczeństwa na nowe możliwości związane z cyfryzacją i digitalizacją. Udział we wszystkich wydarzeniach jest bezpłatny. Festiwal wystartował 6 listopada. Wirtualna ceremonia otwarcia była połączona z webinarium pod patronatem Internet Governance Forum, które poświęcone było tematyce branży gamingowej w Polsce i na świecie. Webinarium było także zapowiedzią Game Jam, czyli hackathonu dla programistów i projektantów gier wideo, który odbędzie się w ramach GovTech Festival 27-29 listopada. https://youtu.be/0Wbq3dq0gyc Każdy może być uczestnikiem - Czas pandemii koronowirusa zmienił rzeczywistość, w której funkcjonujemy i uświadomił wszystkim, jak ważna jest cyfryzacja i funkcjonowanie w świecie online. GovTech Festival to czas, w którym każdy znajdzie aktywność cyfrową dla siebie. Zapraszamy wszystkich, niezależnie od wieku i miejsca zamieszkania, do udziału w tym wydarzeniu. Dzięki wypracowanej wspólnie z naszymi partnerami unikatowej formule stworzyliśmy trwający przez cały miesiąc Festiwal, który będzie prawdziwym świętem…
Chopinowski neon zabłyśnie jeszcze w tym roku. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina zaprasza do głosowania!
WARSZAWA / Jeszcze w tym roku rozbłyśnie neon na zabytkowym murze Muzeum Fryderyka Chopina. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina do zamkniętego konkursu na chopinowski neon zaprosił warszawskich projektantów. W pierwszym etapie wyłoniono 3 projekty: Grzegorza Laszuka, Anny Libery i Jana Strumiłło oraz Studia Robot. Wszystkie trzy projekty można obejrzeć na oficjalnym fan page’u Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina na Facebooku. Tam też można oddać głos na swój ulubiony projekt poprzez oddanie lajka. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina zapraszamy do głosowania. Oddać swój głos można do 13.11.2020 r., do godz. 23.59, poprzez oddanie lajka pod wybranym projektem lub projektami. UWAGA! Wygra projekt, który zdobędzie najwięcej lajków w sumie ze wszystkich oficjalnych fan page’ów Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina (w językach polskim, angielskim, japońskim, koreańskim, francuskim, rosyjskim). Głosy można oddawać tutaj.
WYWIAD. Zabieram do miejsc nieoczywistych
Z Jakubem Krajewskim, historykiem z Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej, członkiem Stowarzyszenia „Olszówka” i przewodnikiem po Bielsku-Białej rozmawia Sylwia Grudzień. Jak to się stało, że w ramach Stowarzyszenia „Olszówka” zaczęliście oprowadzać po mieście? Idea wycieczek organizowanych przez Stowarzyszeni „Olszówka” zrodziła się 10 lat temu po nielegalnym zburzeniu zabytkowej willi Karla Hauptiga w Cygańskim Lesie, dzielnicy Bielska-Białej. Wtedy zaczęliśmy realizować różnego rodzaju inicjatywy edukacyjne dotyczące dziedzictwa miasta, czyli oprowadzanie historyczne, organizowanie konferencji i wystaw. Nakręciliśmy również film. Na początku oprowadzałem głównie po Cygańskim Lesie, jednak co roku moją wycieczkę modyfikowałem, żeby była interesująca dla uczestników, ale i dla mnie – bo ja sam też się szybko nudzę (śmiech). Zawsze starałem się, żeby moje wycieczki były po lesie. W zeszłym roku wyszliśmy po raz pierwszy poza Cygański Las, ja akurat oprowadzałem po Dolinie Wapienicy, opowiadając o gospodarce leśnej książąt Sułkowskich. Ta wycieczka odbywała się na rowerach, ponieważ obiekty, o których mówiłem, są od siebie znacznie oddalone. I o dziwo, było mnóstwo uczestników. Ilu…
Napisz dyktando online w celach charytatywnych!
Z okazji zbliżającej się rocznicy odzyskania niepodległości zespół dyktanda.pl organizuje I Ogólnopolskie Dyktando na Święto Niepodległości, które odbędzie się wyłącznie przez Internet. Ideą akcji jest promocja języka polskiego oraz zbiórka środków na cel charytatywny lub społeczny. Im więcej osób dołączy do wydarzenia, czyli napisze dyktando 11 listopada 2020 r., tym większa pomoc trafi w ręce potrzebujących. Maksymalnie przekazane może zostać wsparcie w wysokości aż 10 tysięcy złotych! Wzięcie udziału w I Ogólnopolskim Dyktandzie na Święto Niepodległości jest bezpłatne, a każdy uczestnik to jedna złotówka przeznaczona przez portal dyktanda.pl na wybrany cel. Każdy z uczestników ma możliwość zgłoszenia ważnego dla niego celu społecznego lub charytatywnego. Przykładowo może to być pomoc dla osoby chorej albo zaopatrzenie w komputery do zdalnej nauki dzieci z ubogich rodzin. O tym, kto otrzyma wsparcie finansowe zadecydują uczestnicy dyktanda O tym, kto otrzyma zgromadzone fundusze, zadecydują uczestnicy dyktanda w drodze głosowania. Każdy, kto napisze Ogólnopolskie Dyktando na Święto Niepodległości dnia 11 listopada 2020 roku, będzie dysponował 1…
WYWIAD. Wszystko zaczęło się od brytyjskiego munduru ojca
Ze Zbigniewem Pawlikiem – kolekcjonerem, właścicielem zbioru liczącego ponad 300 artefaktów i miłośnikiem historii – rozmawia Sylwia Grudzień Jak to się stało, że został pan kolekcjonerem? Wszystko zaczęło się od munduru brytyjskiego, w którym ojciec wrócił po wojnie z Anglii. Ojciec przyjechał do domu z Anglii w mundurze z całym wyposażeniem, oczywiście bez broni, ale przywiózł plecak, szelki szturmowe, opinacze. Brakowało mi jednak jakiegoś elementu i na zasadzie wymiany z kolegami za znaczki, udało mi się coś zdobyć. Tak zacząłem gromadzić i doszedłem do takiej kolekcji, jaką mam teraz. Właściwie można powiedzieć, że kolekcjonuję już od szkoły podstawowej. Czyli miał pan wsparcie w rodzicach? Mój ojciec był zawsze za, jest to część jego historii. Problem był z miejscem, mieszkaliśmy w kamienicy czynszowej, nie mieliśmy przestrzeni, żeby te zbiory wyeksponować. Wszystko trzymałem w tapczanie, zamiast poduszek i pierzyn. Mama musiała się na to zgodzić, że pierzyny będą gdzie indziej (śmiech). Mam takie wspomnienia z dzieciństwa, że otwieram tapczan, wyciągam eksponaty, czyszczę,…
Fundacja im. Zofii Kossak w Górkach Wielkich podaruje posiadłość powiatowi cieszyńskiemu
BRENNA / We wtorek 27 października 2020 roku podczas XXII Sesji Rady Powiatu Cieszyńskiego radni przyjęli uchwałę w sprawie kierunków działania Zarządu Powiatu Cieszyńskiego w zakresie przyjęcia darowizny stanowiącej majątek Fundacji im. Zofii Kossak w Górkach Wielkich. Majątek składa się z Centrum Kultury i Sztuki „Dwór Kossaków”, Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej (Domek Ogrodnika), spichlerza oraz terenu tzw. Nowego Parku. - Po przejęciu we współpracy z gminą Brenną będziemy myśleć nad rozwojem tego miejsca, ponieważ Brenna zadeklarowała chęć uczestnictwa w tym przedsięwzięciu. Chcemy utworzyć Centrum Kultury Wyższej, ponieważ takich miejsc w Polsce jest bardzo niewiele. Mam nadzieję, że to miejsce pod auspicjami Powiatu Cieszyńskiego właśnie takie zadanie będzie spełniało – mówi Janina Żagan, wicestarosta powiatu cieszyńskiego. Przejęty przez Powiat Cieszyński majątek zostanie przekazany do zarządzania przez Muzeum Śląska Cieszyńskiego lub przez utworzoną w przyszłości nową instytucję kultury.
Najnowszy numer
Newsletter
Kalendarium wydarzeń
Najczęściej czytane
- Po zachodzie Słońca nadal widoczna jest kometa C/2023 A3 (Tsuchinshan–ATLAS). Warto wybrać się na obserwacje
- W wieku 66 lat zmarła aktorka Elżbieta Zającówna
- Zaplanuj z nami weekend. Ciekawe wydarzenia na Śląsku Cieszyńskim [lista]
- Dziś w nocy zmiana czasu. Tym razem pośpimy o godzinę dłużej
- Gdzie zrobisz zakupy 1 listopada? Sprawdź, które sklepy będą otwarte
ZWROT W KOMÓRCE
Reklama
Reklama
POGOTOWIE JEZYKOWE
![„Kresy” rozstrzygnięte. Zwycięzcy zaolziańskich eliminacji pojadą do Białegostoku [wyniki wszystkich kategorii]](https://zwrot.cz/wp-content/uploads/2024/11/15-11-24-Kresy-IMG_3415.jpg-300x200.jpg)
