
Chór Mieszany Stonawa laureatem nagrody im. Stanisława Moniuszki
W sobotę 25 września br. Chór Mieszany Stonawa wziął udział w XXVIII Święcie Pieśni Chóralnej „Trojok Śląski” w Katowicach. Patronat honorowy nad świętem objęli marszałek województwa śląskiego Jakub Chełstowski oraz prezydent Katowic Marcin Krupa. Uroczystość rozpoczęła się w południe na placu Karola Miarki, gdzie delegacje złożyły wiązanki kwiatów pod pomnikiem Stanisława Moniuszki. Później w kościele pw. Niepokalanego Poczęcia NMP była celebrowana msza święta w intencji związków śpiewaczych i zespołów uczestniczących w święcie, a po niej zebrani wysłuchali koncertu pieśni sakralnych. Nagroda im. Stanisława Moniuszki Następnie śpiewacy przenieśli się do Państwowej Szkoły Muzycznej w Katowicach przy ul. Teatralnej. Koncert chórów poprzedzała uroczystość wręczenia nagród prezydenta miasta Katowic im. Stanisława Moniuszki. Wśród laureatów nagrody znalazł się również ChM Stonawa. Statuetkę kompozytora odebrały dyrygentka Marta Orszulik oraz prezes chóru Hildegarda Harok. Podczas koncertu ChM Stonawa zaprezentował nasze pieśni ludowe oraz górnicze. Wyjazd do Katowic był pierwszym znaczącym występem po półtorarocznej przerwie. Tekst: Władysław Opioł / Zdjęcia - Stanisław Bubik, Władysław Opioł

Scena Polska szykuje się do jubileuszu. Balladyna na 70-lecie
CZESKI CIESZYN / Już za dwa tygodnie Scena Polska Teatru Cieszyńskiego obchodzić będzie uroczysty jubileusz 70-lecia. Zespół na jubileusz przygotowuje "Balladynę" Juliusza Słowackiego w reżyserii Bogdana Kokotka. W roli tytułowej wystąpi Ida Trzcińska, która przedstawi się zaolziańskiej publiczności po raz pierwszy. Kirkora zagra Tomasz Kłaptocz. Uroczysta premiera z okazji jubileuszu 70-lecia SP odbędzie się 9 października br. Bilety na spektakl można zamówić tutaj.

Wyjątkowe igrzyska. Polacy z Czech przywieźli najwięcej medali!
Tegoroczne XX Światowe Letnie Igrzyska Polonijne zorganizowane przez Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" przy merytorycznym wsparciu Polskiego Komitetu Olimpijskiego były wyjątkowe z wielu względów. Po pierwsze — miały odbyć się już rok temu, ale pandemia pokrzyżowała szyki zarówno organizatorom, jak i zawodnikom. Nawet tegoroczny termin stał pod wielkim znakiem zapytania. Tak duża impreza wymaga planowania z wielomiesięcznym wyprzedzeniem, co z powodu COVID-19 było niemożliwe. Nie wszyscy chętni mogli dotrzeć na zawody z powodu restrykcji panujących w wielu krajach świata (deklaracji uczestnictwa było trzy razy więcej niż finalnie uczestników). Po drugie — rok 2021 przyniósł nieoczekiwane zaostrzenie sankcji na Białorusi. Bardzo liczna zazwyczaj ekipa Polaków mieszkających w tym kraju pojawiająca się na Igrzyskach Polonijnych stopniała do minimum, a i tak ich przyjazd wiązał się z wieloma zabiegami, o których ze względu na ich bezpieczeństwo nie można pisać. Bez wsparcia z Polski, bezinteresownego zaangażowania przyjaciół to by się nie udało. Tym bardziej cieszy trzecie miejsce Białorusi w klasyfikacji medalowej na Igrzyskach! Brawo! Przedstawiamy oficjalną,…

PROJEKT: NORWID
Jak zainteresować młodzież twórczością Cypriana Kamila Norwida? Jak pokazać, że XIX-wieczny romantyk to postać, którą warto się inspirować, nawet w erze rozwiniętych technologii cyfrowych? W 200. rocznicę urodzin Norwida to wyzwanie podjęła Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie”. W piątek 24 września ruszył „Projekt: Norwid”. Jego celem jest promocja wiedzy o życiu i twórczości poety, przede wszystkim wśród polskiej młodzieży mieszkającej poza granicami kraju. Akcję honorowym patronatem objął premier Mateusz Morawiecki. Komu listownie oświadczył się poeta? Z jakiego powodu trafił do więzienia? Co było pierwszą lekturą Norwida? Na początek twórcy projektu przygotowali quiz online wiedzy o Norwidzie, uzupełniony mało znanymi faktami z życia artysty. Quiz, opracowany przez badaczkę twórczości artysty, dostępny jest na stronie projektu: wwww.norwid.org.pl. Kolejna inicjatywa, realizowana w ramach akcji PROJEKT: NORWID, skierowana jest do uczniów ze wszystkich polskich szkół działających poza granicami kraju. To konkurs na projekt graficzny koszulki, promującej postać i twórczość Norwida. Szkoły zwycięzców otrzymają zestaw 100 koszulek z autorskimi projektami graficznymi, a sami finaliści czytniki…

Olimpiadę Stowarzyszeń wygrało MK PZKO z Gródku!
GRÓDEK / W ubiegłą sobotę w Gródku w kompleksie TJ Sokol odbył się „Dzień dla wszystkich, czyli dzień rekompensaty za wszystkie niezrealizowane wydarzenia”. Organizatorem towarzysko-sportowej imprezy był Urząd Gminny w Gródku. – Z powodu sytuacji spowodowanej pandemią byliśmy zmuszeni odwołać wszystkie imprezy, które dla naszych mieszkańców organizujemy w ciągu roku. Została jedynie Olimpiada Stowarzyszeń. Impreza trwała cały dzień, były nie tylko zmagania sportowe, ale i program kulturalny, program dla dzieci – wyjaśnił wójt Gródku, Robert Borski. Program rozpoczął się już przed południem od nie tylko sportowych zmagań członków stowarzyszeń, które działają na terenie Gródku. Udział w nich wzięło 10 drużyn. Współzawodniczyli w nietypowych dyscyplinach. Na liście startowej nie mogło zabraknąć drużyny MK PZKO Gródek, która zdobyła pierwsze miejsce. Po południu z klaunami Poppy i Adelką dobrze bawiły się dzieci. Strażacy pokazali swój sprzęt gaśniczy oraz sport pożarowy. Do tańca przygrywała orkiestra dęta Jablunkovanka. Na zakończenie organizatorzy zaplanowali koncert zespołu Izabel oraz zabawę z DJ Songy. Nie mogło zabraknąć zamku dmuchanego,…

Dzisiaj można zobaczyć wnętrza uratowanego przed wyburzeniem dworca Frysztat
KARWINA / Kilka miesięcy temu udało się stowarzyszeniu S.O.S. Karviná, z.s. uratować przed wyburzeniem stary budynek dworca Frysztat, obecnie Karwina-Miasto. Stowarzyszenie szykuje remont dworca. Jednak jego członkowie zdecydowali otworzyć dworzec dla zwiedzających już teraz i organizują wraz ze Śląskim Stowarzyszeniem Kolejowym Dzień Drzwi Otwartych. Z tej okazji można dzisiaj wziąć udział w przejażdżkach pociągiem z przewodnikiem na trasie ze stacji Karwina-Miasto do Piotrowic i z powrotem. Odjazdy pociągów są zaplanowane o godz. 10.00, 13.00 i 16.00. Cena biletu wynosi 100 koron. Dochód przekazany zostanie na remont budynku. Bilety można kupić na https://zachranme.karvinskenadrazi.cz/ Oprócz przejażdżek pociągiem będzie także możliwość zwiedzenia budynku dworca z przewodnikiem o godz. 11:00, 13.00, 14.00, 15.00 a 16.00. Będzie program towarzyszący. Od godz. 15.00 koncert grupy Benjammin, w godz. 10.30, 13.30 a 16.30 wystąpią iluzjoniści Nikolas Kara i Radek Šmedek. W ciągu całego dnia podziwiać będzie można pokazy Klubu Historii Wojskowej z Kocobędza oraz wystawę obrazów członków karwińskiego kursu rysowania rekreacyjnego, pod patronatem nauczyciela Tomáša Oslizloka. Program…

Z POCZTY REDAKCYJNEJ: Biblioteka edukuje i bawi
Klub Propozycji Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Piotrowicach koło Karwiny zaprosił we wtorek 21 września 2021 roku członków i sympatyków klubu do Domu PZKO na spotkanie z Marcelą Wierzgoń. Kierowniczka Oddziału Polskiego Biblioteki Regionalnej w Karwinie wygłosiła prelekcję pt. „Biblioteka – edukuje i bawi”. Dzisiejsza biblioteka różni się od tej, jaką znamy z lat 70. lub 80. Jej celem jest nie tylko wypożyczanie książek, ale również popularyzacja czytelnictwa. Prelegentka rozpoczęła wykład od przedstawienia historii czytelnictwa w Karwinie. 28 maja 1923 roku spotkały się komitety trzech narodowości zamieszkujących Karwinę – Polacy, Niemcy i Czesi – aby podjąć decyzję w sprawie założenia biblioteki. Powstała wówczas biblioteka działała aż do wybuchu drugiej wojny światowej. Ponowne jej otwarcie nastąpiło 4 czerwca 1945 roku. Biblioteka nosiła różne nazwy. W okresie 1950-1992 była to Biblioteka Okręgowa Karwina, zaś od 1992 roku Biblioteka Regionalna Karwina. Obecnie instytucja podlega miastu Karwina i ma kilka oddziałów: siedzibę główną w Karwinie-Mizerowie, bibliotekę w Domu Kultury w Karwinie-Nowym Mieście, bibliotekę…

Ruszyły Dni Polskie w Jabłonkowie
JABŁONKÓW / W ramach Dni Polskich w Jabłonkowie w czwartek odbył się wernisaż zdjęć Wiesława Przeczka „CIELAF w obiektywie“. Na wystawie prezentowane są wybrane zdjęcia z lat 1993–1997, zrobione podczas pierwszych edycji Cierlickiego Lata Filmowego. Wiesław Przeczek na zdjęciach uchwycił atmosferę całego przeglądu. – Fotografia zatrzymuje czas. Na wszystkich zdjęciach Wiesława jesteśmy młodzi i radośni – skomentowała wystawę Danuta Branna. Zdjęcia można obejrzeć do 6 października w Jabłonkowskim Centrum Kultury i Informacji JACKI.

10 pomysłów na weekend
1. Dni polskie w Jabłonkowie Kiedy: od czwartku 23 września do niedzieli 25 wrześniaGdzie: Jabłonków W czasie czterodniowego festiwalu kultury polskiej odbywać się będą m.in. koncerty, projekcje polskich filmów, prelekcje, przedstawienia teatralne i wiele innych wydarzeń przybliżających Polskę. Szczegółowe informacje na stronie: www.polonica.cz. 2. Placki w Końskiej-Podlesiu Kiedy: piątek 24 września, godz. 16.00Gdzie: Trzyniec-Podlesie, Dom PZKO Miejscowe Koło PZKO Końska-Podlesie zaprasza na tradycyjną jesienną imprezę towarzyską – pieczenie placków ziemniaczanych. 3. Porta aperta Kiedy: sobota 25 wrześniaGdzie: Herczawa, Jabłonków, Mosty koło Jabłonkowa Stowarzyszenie Marek Regionalnych organizuje dzień otwartych warsztatów, gospodarstw i wytwórni wytwarzających produkty z regionalną marką jakości. Będzie można zobaczyć, jak i gdzie powstają certyfikowane produkty, spotkać się z wytwórcami, własnoręcznie wytworzyć oraz wypróbować produkty. W Mikroregionie Gorolsko Swoboda można odwiedzić: serowarnię Herczawski Grunt na Trójstyku, rzemieślniczy zakład krawiecki w Jabłonkowie, warsztat strużoków/sienników w Mostach k. Jabłonkowa i palarnię kawy wHerczawe. Szczegóły na www.porta-aperta.cz. 4. Trzanowski dożynki Kiedy: sobota 21 września, godz. 13.30Gdzie: Trzanowice MK PZKO Trzanowice oraz Gmina…

Z POCZTY REDAKCYJNEJ: Dzień Polski w Brnie
BRNO / W poniedziałek 20 września w Bibliotece J. Mahena w Brnie odbyło się uroczyste spotkanie z okazji 55-lecia współpracy miast Brna i Poznania oraz 15-lecia współpracy Biblioteki J. Mahena z Biblioteką Raczyńskich w Poznaniu. Z tej okazji dyrektor biblioteki przywitała gości: konsul generalną RP w Ostrawie Izabellę Wołłejko-Chwastowicz, dyrektor Biblioteki Raczyńskich Annę Gruszecką, konsulów honorowych w obu miastach, czyli Renatę Mataczyńską z Poznania i Petra Mrkývkę z Brna. Władze Brna reprezentował radny ds. kultury Marek Fišer, który zaznaczył, że Polska mu bardzo smakuje, o czym przekonał się, studiując przez cztery semestry w Polsce. Wykorzystał je między innymi do nauczenia się języka polskiego. Konsul generalna podkreśliła, że kultura jest najlepszym sposobem dyplomacji. W bibliotece aktualnie znajdują się trzy polskie wystawy – jedna, przygotowana przez Instytut Polski w Pradze, poświęcona jest ilustracjom książek dla dzieci, druga opisująca J.A. Komeńskiego, przygotowana przez Bibliotekę Raczyńskich. Trzecia to wystawa na temat Konstytucji 3 Maja wypożyczona przez Klub Polonus z Ośrodka Dokumentacyjnego Kongresu Polaków. Piękną aulę…

Nowe szafki dla uczniów pierwszego stopnia w polskiej szkole w Trzyńcu
TRZYNIEC / Upłynął już prawie miesiąc, odkąd dzieci wróciły do ławek szkolnych. Niektóre placówki nie zwalniały tempa w czasie wakacji. Jedną z nich jest Polska Szkoła Podstawowa im. Gustawa Przeczka w Trzyńcu. - Podczas wakacji została przeprowadzona modernizacja i renowacja szatni, toalet i korytarza w budynku B. Projekt zakładał przede wszystkim zorganizowanie funkcjonalnej szatni w postaci kolorowych szafek dla uczniów. W niektórych klasach wyremontowano podłogi oraz pomalowano ściany. Można powiedzieć, że w pierwszym dniu szkoły wszystko zostało dopięte na ostatni guzik — mówi dyrektor szkoły Anna Jeż. Zaplanowano kolejne inwestycje Jesienią tego roku zostanie zrealizowany projekt „Oldrzychowicki ogród blisko przyrody”. Wysokość wydatków kwalifikowalnych z Państwowego Funduszu Ochrony Środowiska wyniesie 350 tysięcy koron. Projekt obejmuje budowę ogródka dydaktycznego w przedszkolu w Oldrzychowicach. Wiele żywych konstrukcji z wierzby, na przykład szałas, płotki i tunele, będą służyć dzieciom do zabawy, ale jednocześnie będą stanowić dekorację ogrodu. Kolejnym projektem, który uzyskał dofinansowanie, jest projekt ogrodu relaksacyjnego, który powstanie tuż obok boiska szkolnego. Projekt obejmuje także budowę klasopracowni…

Zaolzie prowadzi! 159 medali na XX Światowych Letnich Igrzyskach Polonijnych
PUŁTUSK / Dzisiejszy dzień na XX Światowych Letnich Igrzyskach Polonijnych przebiegał pod znakiem dyscyplin lekkoatletycznych. Rywalizowano w takich kategoriach jak biegi, pchnięcie kulą, skok wzwyż, skok w dal, rzut oszczepem. Jak na razie, sportowcy z Zaolzia prowadzą. Zdobyli 50 złotych, 60 srebrnych i 49 brązowych medali. Łącznie mają 159 krążków. Za nimi w klasyfikacji medalowej jest Litwa, która ma na koncie 89 medali.

ZDJĘCIA. Wtorek na Światowych Letnich Igrzyskach Polonijnych
PUŁTUSK / Kolejny dzień Światowych Letnich Igrzysk Polonijnych za nami. Wtorek, tak samo jak poniedziałek, obfitował w medale dla Polaków z Republiki Czeskiej. Oto wyniki: Kolarstwo MTB Klasyfikacja ogólnaZłoty medal: Marian Sikora (0:21:06)Srebrny medal: Karol Brudny (0:21:53)4. miejsce Andrzej Wacławik (0:24:00) Kobiety Kategoria 16-26 latZłoty medal: Helena Flodrová Mężczyźni Kategoria 14-18 latSrebrny medal: Karol Brudny Kategoria 19-29 latBrązowy medal: Marian Kluz Kategoria 30-39 latZłoty medal: Marian SikoraBrązowy medal: Tadeusz Fójcik Kategoria 40-49 lat4 miejsce: Mieczysław Szwarc Kategoria 50+Złoty medal: Wawrzyniec FójcikSrebrny medal: Tadeusz Farny5 miejsce: Władysław Czudek Kategoria 8-13 lat4 miejsce: Jonáš Macoszek Badminton Mężczyźni Kategoria 18-35 latZłoty medal: Adam SzarzecSrebrny medal: Tomasz FranekBrązowy medal: Tadeusz Fójcik Kategoria 36-55 latZłoty medal: Roman Cymorek Kobiety Kategoria 36-55 latZłoty medal: Karin FarnaSrebrny medal: Renata Mrozek4 miejsce: Angelika Janikowa Kategoria 56+Srebrny medal: Vanda SabelováBrązowy medal: Alena Sikorowa Gra mieszana (mixt)Srebrny medal: Roman Cymorek - Renata Mrozek Gra deblowa kobietZłoty medal: Karin Farna – Alena SikorowaBrązowy medal: Anna Franek – Vanda Sabelová Gra deblowa mężczyznZłoty…

WYNIKI. Pierwszy dzień zmagań sportowych XX Światowych Letnich Igrzysk Polonijnych
PUŁTUSK / Pierwszy dzień zmagań sportowych XX Światowych Letnich Igrzysk Polonijnych obfitował w medale dla polskich sportowców z Republiki Czeskiej. Wczoraj sukcesy odnieśli sportowcy we wszystkich dyscyplinach, jakie się odbyły. Sporo medali mamy za bieg na 5 km. Warto zaznaczyć, że jeden z medali zyskała też nasza koleżanka redakcyjna Nina Suchanek. Bieg na 5 km: Kobiety 12-40: 2. miejsce - Nina Suchanek Kobiety 40+: 2. miejsce - Karin Piwko Mężczyźni 12-20: 1. miejsce - Andrzej Wacławik2. miejsce - Karel Brudny3. miejsce - Franciszek Kohut Mężczyźni 21-302. miejsce - Marian Kluz Mężczyźni 50+:1. miejsce - Roman Słowioczek3. miejsce - Lešek Branc Badminton Kolejną dyscypliną, którą opanowali zawodnicy z Zaolzia, był badminton. Polacy z Republiki Czeskiej zyskali 12 medali, w tym 5 złotych, 4 srebrne i 3 brązowe. Kobiety 56+2. miejsce - Wanda Sabela3. miejsce - Alena Sikora Kobiety 36-551. miejsce - Karin Farna2. miejsce - Renata Mrozek Mężczyźni 36-551. miejsce - Roman Cymorek Mężczyźni 18-35 1. miejsce - Adam Szarzec 2.…

Z POCZTY REDAKCYJNEJ: Dziecka z Trzanowic w Brnie!
W sobotę 18 września 2021 roku w ramach Babylonfestu w Brnie odbył Dzień Mniejszości Narodowych Kraju Południowomorawskiego. W tym roku Polonus – Klub Polski w Brnie zaprosił do reprezentowania polskiej mniejszości narodowej zespół Dziecka z Trzanowic. Liczna grupa dzieci wraz z rodzicami i sympatykami MK PZKO Trzanowice wyjechała we wczesnych godzinach rannych dwoma autokarami w kierunku Brna, aby wziąć udział w pochodzie oraz pokazać na scenie swój nowy program dożynkowy, który dzieci pilnie przygotowywały podczas Lata z tradycją. W związku z tym, że w zeszłym roku z powodu pandemii Covid-19 tradycyjna wycieczka się nie odbyła, członkowie zarządu postanowili zaprosić do wyjazdu wszystkich członków oraz sympatyków MK PZKO i połączyć występ dzieci wraz z wycieczką. A więc cała grupa, licząca ok. 80 osób, wzięła udział w pochodzie przez centrum Brna. Dzieci zaprezentowały swój program, a po zjedzeniu smacznego posiłku przygotowanego przez organizatorów festiwalu, przemieściła się do znajdującego się w pobliżu parku zabaw Permonium. Tam każdy znalazł coś dla siebie. Dorośli zapoznali się z historią wydobycia węgla. Zabawę…

Jubileuszowe „Skarby z cieszyńskiej trówły” już za nami
CIESZYN / W niedzielę 19 września na Wzgórzu Zamkowym w Cieszynie odbył się Cieszyński Jarmark Rzemiosła. Impreza zwieńczyła tegoroczną, dwudziestą już odsłonę „Skarbów z cieszyńskiej trówły”. Tak jak w ubiegłych latach, Zamek Cieszyn – główny organizator imprezy – zaprosił rękodzielników i rzemieślników, by zaprezentowali swoje wyroby. Nie zabrakło też góralskiej muzyki w wykonaniu takich kapel, jak Bukoń, Slezan czy Wałasi, warsztatów rękodzielniczych, a także wielu smakołyków – z plackami z wyrzoskami lub śmietaną na czele. Ostatni dzień jubileuszowych „Skarbów z cieszyńskiej trówły” był także okazją do wręczenia nagród w Konkursie Pieczenia Strudla im. Kingi Iwanek-Riess. Zanim jednak publiczność poznała zwycięzców tegorocznej edycji konkursu, na scenie głównej odbył się pokaz pieczenia strudla, poprowadzony przez rodzinę Riess. Pokazowi towarzyszyła muzyka kapeli Torka. Tablica poświęcona pamięci Mieczysława Kamieniarza Następnie na scenę zaproszono zwyciężczynie konkursu. Jak zaznaczono, jury nie miało łatwego zadania, a burzliwe obrady trwały do samego końca. Ostatecznie okazało się, że miejsce trzecie przyznano Monice Gąsiorowskiej, drugą nagrodę zdobyła Urszula Owczarzy, zaś…

Dni Polskie w Karwinie zaoferowały koncerty, wykłady, poezję i przedstawienie
KARWINA / W piątkowy wieczór odbyły się w Domu Polskim PZKO Karwina Frysztat oraz w Bibliotece Regionalnej kolejne wydarzenia w ramach Dni Polskich w Karwinie. https://youtu.be/v0vptgtCgIQ Pierwszym punktem programu był przesunięty z czwartku wykład Jana Zieglera o „Historii wzajemnych polsko-czeskich stereotypów”. Goście mogli posłuchać o tym, jakie stereotypy pojawiały się w dawnych wiekach, ale też o współczesnych stereotypach, z którymi możemy się spotkać nie tylko na Zaolziu, ale także np. w Południowych Czechach, z których wykładowca pochodzi. Kolejny punkt programu odbył się w Oddziale Literatury Polskiej Biblioteki Regionalnej na Rynku Masaryka w Karwinie Frysztacie, gdzie odbyła się promocja tomiku poezji „Na zdrowie” Marty Bocek. Tomik zawiera 35 wierszy. – Jest to tomik tematyczny, który powstał we wszystkim nam znanym ostatnio czasie, czyli okresie ograniczeń i ma być takim lekarstwem na różne problemy. Podczas pandemii uświadomiłam sobie, że literatura działa na mnie terapeutycznie i chciałabym podzielić się z czytelnikami wierszami, które mogą być jak witaminy. W czasie pandemii pisało mi się…

Wycieczka urodzinowa Adolfa Pawlasa
SUCHA ŚREDNIA/ Adolf Pawlas, najstarszy członek drużyny harcerskiej założonej przez profesora Pollaka w Orłowej, niedawno obchodził swoje 100 urodziny. Z tej okazji dom spokojnej starości SeneCura w Hawierzowie-Szumbarku zaproponował solenizantowi wycieczkę urodzinową w miejsca, z którymi jest najbardziej związany. Wycieczka odbyła się w zeszłym tygodniu. Adolf Pawlas wraz z towarzyszami podróży wybrał się m.in. do Pawlasówki, dzielnicy Suchej, która pochodzi od jego nazwiska, i w której znajduje się jego dom rodzinny i ojcowizna. Wybrano się również na cmentarz w Orłowej, gdzie pochowano jego rodziców oraz pod pomnik Polskiego Gimnazjum Realnego imienia Juliusza Słowackiego w Orłowej, do której to szkoły Adolf Pawlas uczęszczał jeszcze w okresie międzywojennym. Przy pomniku spotkał się z Bogusławem Chwajolem, który co nieco poopowiadał o historii szkoły oraz razem z Władysławem Kristenem powspominał czasy ze szkolnych ław. (JI)

17 WRZEŚNIA 1939 – NAPAŚĆ ZSRR NA POLSKĘ
17 września 1939 r., bez wcześniejszego wypowiedzenia wojny, łamiąc polsko-sowiecki pakt o nieagresji, Armia Czerwona wkroczyła na teren Rzeczypospolitej Polskiej, realizując ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow. Po napaści aresztowano ponad 200 tys. Polaków — oficerów, policjantów, ziemian i prawników. Obywateli II Rzeczpospolitej zmuszono do przyjęcia obywatelstwa radzieckiego. Masowe wywózki na Syberię objęły około 1 mln 350 tys. Polaków; około 22,5 tys. oficerów i policjantów zostało uśmierconych w Katyniu, Charkowie i Twerze. GODZINA 3:00 O godz. 3.00 nad ranem zastępca ministra spraw zagranicznych ZSRS Władimir Potiemkin przedstawia ambasadorowi polskiemu Wacławowi Grzybowskiemu notę informującą o upadku państwa polskiego, nieistnieniu najwyższych organów władzy i wynikającej stąd konieczności ochrony życia i mienia ludności Zachodniej Ukrainy i Białorusi. "Wojna polsko-niemiecka ujawniła wewnętrzne bankructwo państwa polskiego. W ciągu dziesięciu dni działań wojennych Polska utraciła wszystkie swoje ośrodki przemysłowe i centra kulturalne. Warszawa, jako stolica Polski, już nie istnieje. Rząd polski uległ rozkładowi i nie przejawia oznak życia. Oznacza to, że państwo polskie i jego…

Malowane skrzynie ludowe na wystawie
CIESZYN / "Przyskrzynieni". Taką nazwę nosi wystawa towarzysząca jubileuszowej XX edycji Skarbów z Cieszyńskiej Trówły, którą oglądać można w jednej z sal Muzeum Śląska Cieszyńskiego w dniach od 18 do 21 września. - Prezentujemy osiem cieszyńskich ludowych skrzyń malowanych. Wszystkie pochodzą z naszych zbiorów. Jedna ze starszych pochodzi z roku 1792, większość z XIX wieku. Ciekawostką jest malowana skrzynia z 1871 roku, która do niedawna znajdowała się w jednej z kamienic przy ul. Wyższa Brama w Cieszynie. Jest to najnowszy nabytek Działu Etnografii Muzeum Śląska Cieszyńskiego - mówi autor wystawy, kierownik Działu Etnografii muzeum Grzegorz Studnicki. Wystawę uzupełniają plansze z przemalowanymi wzorami cieszyńskich skrzyń ludowych. - Powstały one w ramach działalności, powołanego do życia w 1931 roku, Towarzystwa Przemysłu Ludowego i Domowego w Cieszynie, które siedem lat później zostało połączone z Towarzystwem Popierania Przemysłu Ludowego i Domowego w Katowicach, będących, jeśli można tak powiedzieć, odpowiednikiem powojennej Cepelii. Celem owych organizacji była przede wszystkim ochrona rękodzieła ludowego, dokumentacja ornamentyki ludowej Śląska…

12 pomysłów na weekend
1. Skarby z Cieszyńskiej Trówły Kiedy: od czwartku 16 września do niedzieli 19 wrześniaGdzie: Cieszyn, Czeski Cieszyn Symboliczne otwarcie trówły odbędzie się w piątek o godz. 18.00 na Zamku Cieszyn, jednak imprezy w ramach „Skarbów...” trwać będą już od czwartku. W programie czterodniowego festiwalu znalazło się kilkadziesiąt najróżniejszych wydarzeń, m.in. warsztaty, koncerty, wystawy, Cieszyński Jarmark Rzemiosła, konkurs pieczenia strudla. Szczegóły na www.zamekcieszyn.pl. 2. Retro wystawa wózków Kiedy: od czwartku 17 września do soboty 19 września, 10.00-17.00Gdzie: Czeski Cieszyn, U pernikářky, Úvoz 8 Nietypowa cukiernia i miejsce spotkań i warsztatów U Pernikářky zaprasza na wystawę retro wózków dziecięcych. Wystawę można oglądać od czwartku do soboty, natomiast w sobotę o godz. 14.00 odbędzie się pochód przez miasto z retro wózkami. 3. Wielka bajka policyjna Kiedy: piątek 17 września, 17.00Gdzie: Czeski Cieszyn, Teatr Cieszyński Scena Bajka zaprasza na premierę nowego przedstawienia lalkowego. Mali i duzi widzowie będą mogli śledzić pełną napięcia historię, odgrywającą się na posterunku policji. Opowieść będzie o kilku popełnionych przestępstwach,…

Popołudnie z jabłkiem w roli głównej
JABŁONKÓW / W sobotę, po dwuletniej przerwie, w Jabłonkowie w parku za ratuszem odbył się tradycyjny Dzień Jabłka. Słoneczna pogoda i ciekawy program przyciągnęły do Jabłonkowa tłumy gości. Dzień rozpoczął się od występu Karla Vlacha. Później scena należała do wokalistki Karoliny Treli z Gogolina. Dzieci bawiły się natomiast, oglądając przedstawienie „Zlobidla”. Ciekawym punktem programu był występ zespołu Muzyka cymbałowa Fogáš. Widzów zachwycił skrzypek Jiří Erlebach, wszechstronny artysta i laureat wielu konkursów skrzypcowych. Zaśpiewała też Anna Julie Slováčková. Program zakończył występ zespołu Elán revival. W parku prezentowały się organizacje społeczne. Dzieci mogły sprawdzić na własnej skórze, jak czuje się stary czy niewidomy człowiek. W ramach Dnia Jabłka swoje prace prezentował Klub Fotograficzny Jabłonków, w ratuszu natomiast wystawili zdjęcia członkowie Pictorial Photo Beskydy. W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele miast partnerskich: Gogolin i Kysucké Nové Město. Delegacja z Gogolina przywiozła do Jabłonkowa prezent — koronę żniwną, której stworzenie zajęło trzy miesiące. Do Jabłonkowa przyjechał także minister kultury Lubomír Zaorálek oraz posłanka Pavla Golasowská.…

Jeszcze się nie pojawiły, a już wzbudzają emocje. Pod koniec września usłyszymy na dworcach na Zaolziu zapowiedzi pociągów po polsku
REGION / Pod koniec września zabrzmią na 14 dworcach i przystankach na Zaolziu zapowiedzi pociągów w języku polskim. Komunikaty po polsku pojawią się w Mostach koło Jabłonowa, Boconowicach, Nawsiu, Gródku, Bystrzycy, Wędryni, Trzyńcu, Ropicy, Czeskim Cieszynie, Kocobędzu, Piotrowicach koło Karwiny. O ich wprowadzenie wnioskowała Rada Rządu ds. Mniejszości Narodowych. Na razie komunikaty czytane są na dworcach na terenie Republiki Czeskiej tylko w języku czeskim. W wypadku pociągów międzynarodowych również po angielsku i niemiecku. I o ile angielski i niemiecki nikomu nie przeszkadza, zapowiedzi po polsku wzbudzają emocje jeszcze przed tym, zanim się pojawiły. Dyskusje internetowe W dyskusjach internetowych pod artykułami zapowiadającymi wprowadzenie komunikatów w języku polskim pojawiają się komentarze pełne niezrozumienia. Internauci podkreślają, że miejscowi Polacy znają język czeski i nie potrzebują tłumaczeń. Niektórzy też argumentują, że w Polsce nie ma ogłoszeń po czesku. Nie przyjmują do wiadomości faktu, że dwujęzyczność wynika z prawnej ochrony mniejszości narodowych, ma wymiar symboliczny i potwierdza szacunek dla tradycji i języka mniejszości narodowej. Wprowadzenie…

Wyjątkowe albumy zabierają nas w sentymentalną podróż
CIESZYN / Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie wydało kolejny album fotograficzny nazwany „Czy mnie jeszcze pamiętasz. Ludzie i wydarzenia”. To już druga publikacja z cyklu ukazującego bogate zbiory fotograficzne cieszyńskiej placówki. Pierwsza ukazała się na wiosnę pod nazwą „Czy mnie jeszcze pamiętasz“ z podtytułem „Cieszyn w latach 60. i 70. XX wieku”. Skąd taki pomysł? Zapytałam „świeżo upieczonego emeryta“, ówczesnego dyrektora Muzeum Mariana Dembinioka, redaktora naczelnego wydawnictw MŚC, który dokonał skanowania, wyboru i obróbki negatywów. – Muszę zaznaczyć, że cieszyńska placówka muzealna, będąca najstarszym w tej części Europy muzeum o charakterze publicznym, ma bardzo bogaty dział fotografii, od dagerotypów po współczesne zdjęcia. Ostatnio trafiło do naszego muzeum około sześciu tysięcy klisz fotograficznych z okresu powojennego autorstwa nieżyjącego już Tadeusza Kopoczka, redaktora Głosu Ziemi Cieszyńskiej. To potężny zbiór, na którym opiera się pierwszy album – opowiada Marian Dembiniok. Wspólny pomysł muzeum i wydawnictwa Marian Dembiniok podkreśla, że Muzeum od lat współpracuje z cieszyńskim wydawnictwem Modena, z którym wspólnie wpadli na pomysł wydania…

Beatyfikacja Stefana Wyszyńskiego i Elżbiety Czackiej
"My, papież Franciszek (...) naszą Apostolską władzą zezwalamy, aby czcigodny Sługa Boży Stefan Wyszyński, arcybiskup gnieźnieński i warszawski, prymas Polski, kardynał Świętego Kościoła Rzymskiego, pasterz według serca Chrystusowego, który poświęcił swoje życie jedynemu Bogu i był niestrudzonym obrońcą oraz heroldem godności każdego człowieka (...), a także Czcigodna Służebnica Boża Elżbieta Czacka (w świecie: Róża), fundatorka Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, która pozbawiona używania światła oczu, oczami wiary rozpoznała Chrystusa - światłość świata - i z miłującą wiernością świadczyła o Nim wobec kroczących w ciemności ciała oraz ducha, byli odtąd nazywani Błogosławionym" - napisał papież Franciszek w odczytanym w czasie mszy beatyfikacyjnej kardynała Stefana Wyszyńskiego, prymasa Polski i Matki Elżbiety Czackiej, fundatorki Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, przez papieskiego delegata kard. Marcello Semeraro liście apostolskim. Dokument podpisany został przez papieża w Rzymie, na Lateranie, w przypadającą 15 sierpnia uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Po ogłoszeniu formuły beatyfikacyjnej wizerunek bł. Stefana Wyszyńskiego odsłonili członkowie założonego przez niego w 1952 roku Ruchu Apostolskiego…

Dach po remoncie. PZKOwcy z Trzyńca odetchnęli z ulgą
TRZYNIEC / Dach Domu PZKO im. Adama Wawrosza w Trzyńcu ma nowe pokrycie. W końcu i na szczęście, bo jak przyznała prezes MK PZKO Trzyniec-Osiedle Barbara Bulawa: "Podczas większego deszczu już kapało nam z sufitu na głowy". O tym, że remont dachu jest konieczny, członkowie zarządu trzynieckiego Koła wiedzieli już kilka lat. Niestety, tak jak w przypadku większości Kół PZKO, również to trzynieckie boryka się z brakiem inwestycyjnych środków finansowych. Chociaż na drobne remonty czy wymalowanie pomieszczeń trzynieckim PZKOwcom zawsze udało się zarobić, to zarobienie kilkuset tysięcy koron potrzebnych na remont dachu, przerosło ich możliwości. Kiedy również złożone przez Koło projekty inwestycyjne do instytucji wspierających polską mniejszość nie przyniosły wymiernych rezultatów, a pandemia koronawirusa uniemożliwiła Kołu w sumie jakiekolwiek działania zarobkowe, zarząd MK postanowił zwrócić się o pomoc jak do miasta Trzyńca, tak do firm i osób prywatnych. – Do trzynieckiego ratusza złożyliśmy wniosek o dofinansowanie remontu dachu, wystosowaliśmy apel o wsparcie do wszystkich członków naszego Koła oraz zwróciliśmy się o pomoc do…

Polskie kino w Karwinie
KARWINA / 10 września odbyła się we frysztackim Domu Polskim PZKO kolejna edycja wydarzenia Alekino.pl, która jest promocją polskiego kina współczesnego na Zaolziu. – Goście mogli w tym roku obejrzeć dwa filmy, jeden po południu i jeden wieczorem. Filmy były zróżnicowane gatunkowo – komedię kryminalną i dramat sensacyjny. W tym roku wykluczyliśmy filmy historyczne. Wydarzenie mogło się odbyć w ramach współpracy transgranicznej – powiedział organizator imprezy Bogdan Zemene. W przerwach między seansami goście rozmawiali na temat prezentowanych filmów. Mogli też coś zjeść i wypić. W przygotowania imprezy zaangażowało się około 10 osób. Wydarzenie odbywa się bez przerwy od roku 2014.

Nowy prezes Rady Przedstawicieli Kongresu Polaków w RC
CZESKI CIESZYN / W czwartek odbyła się pierwsza sesja bieżącej kadencji Rady Przedstawicieli Kongresu Polaków w RC. Wybrano na niej nowego prezesa i wiceprezesa. Małgorzatę Rakowską zastąpi w tej funkcji Józef Szymeczek. Członkowie Rady Przedstawicieli wybrali go w czwartek w jawnym głosowaniu. Warto przypomnieć, że nowy prezes Rady Przedstawicieli był przez kilka kadencji prezesem Kongresu Polaków, od roku 2016 zaś wiceprezesem KP. Na stanowisko wiceprezesa Rady Przedstawicieli wybrano Barbarę Bubik, pełnomocniczkę gminną Ostrawy.

Ewakuacja części Ostrawy-Poręby
OSTRAWA / Policja zamknęła część Ostrawy-Poręby. Znaleziono tam niewybuch. Pod ulicą V Zahradách znaleziono 100-kilogramową bombę lotniczą z czasów II wojny światowej. Policja i strażacy ewakuują ludzi z okolicznych domów i szkół, w tym dwóch gimnazjów. Konieczna jest również ewakuacja części Szpitala Uniwersyteckiego. Łącznie chodzi o około tysiąc osób. Na miejscu zdarzenia interweniują policyjni saperzy, a usuwanie skutków ewakuacji potrwa prawdopodobnie kilka godzin.

Nie żyje Wiesław Gołas
W czwartek nad ranem zmarł Wiesław Gołas - aktor filmowy i teatralny. Był wykonawcą słynnej piosenki "W Polskę idziemy" i odtwórcą około 120 ról filmowych, teatralnych i telewizyjnych. Za miesiąc kończyłby 91 lat. Zanim został aktorem, w czasie II wojny światowej wstąpił do Szarych Szeregów. Kradł i szmuglował broń dla swoich kompanów, a także wziął udział w rozstrzelaniu konfidenta. Aresztowany przez Gestapo trafił do celi, w której wcześniej siedział jego ojciec (który zginął potem na Majdanku). Pod koniec lat 60. cała Polska oglądała Gołasa w serialu "Czterej pancerni i pies", w którym wcielił się w postać Tomka Czereśniaka. Gołas występował także w "Kabarecie Starszych Panów". Znany był też z ról m.in. w filmie "Rękopis znaleziony w Saragossie", "Lalka", "Poszukiwany, poszukiwana" czy "Brunet wieczorową porą". https://www.youtube.com/watch?v=NAcyP37CYi4 Źródło: Polonijna Agencja Informacyjna