Żegnamy dyrygenta i pedagoga Otokara Winklera
KARWINA / W niedzielę 5 kwietnia zmarł w wieku 83 lat pochodzący z Karwiny-Kopalni Otokar Winkler, pedagog i muzyk, nauczyciel wychowania muzycznego, dyrygent chórów szkolnych, animator kultury, wieloletni kierownik artystyczny i dyrygent chóru żeńskiego Kalina. Najdłużej prowadził Otokar Winkler chór żeński Kalina, który działał w Miejscowym Kole PZKO w Karwinie-Frysztacie. Kierował zespołem od jego powstania w 1981 roku. Nazwa chóru powstała z inspiracji słowami piosenki ludowej „Czymu, kalino, w dole stoisz”, bo podstawą repertuaru była rodzima pieśń ludowa. – Z chórami pracuję ponad 50 lat – tłumaczył w rozmowie dla „Zwrotu” z okazji 30-lecia chóru Kalina. – W każdej szkole, w której uczyłem, zakładałem chór. To był Frysztat, Lutynia Dolna, Błędowice, nawet w małoklasówce na Sowińcu w Karwinie, gdzie byłem osiem lat, mieliśmy chórek szkolny. Potem prowadziłem dwa chóry w Karwinie-Kopalniach: Lirę oraz Przyjaźń w Nowym Jorku. No i od 30 lat jest to Kalina. Chór żeński Kalina z dyrygentem Otokarem Winklerem W szkole uczył wychowania muzycznego. Sam, będąc już…
Dziś obchodziłaby setne urodziny
NYDEK / Dziś, 5 kwietnia, miała odbyć się w Nydku uroczystość „Kwiaty dla Pani Anieli”, przygotowywana przez Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Nydku, harcerzy seniorów z obu stron Olzy i Ośrodek Dokumentacyjny Kongresu Polaków, z okazji setnej rocznicy Anieli Kupiec. Niestety już bez solenizantki, która zmarła 10 września 2019 roku. Pandemia koronawirusa i tu pokrzyżowała plany organizatorów imprezy, uroczystość nie może się odbyć. Jednak poetkę ludową Anielę Kupiec możemy wspominać, czytając jej chwytające za serce wiersze i opowiadania. A tu, na naszym portalu, przypominamy dziś relację z wizyty w domu poetki w Nydku przed osiemnastu laty. Artykuł ukazał się numerze kwietniowym „Zwrotu” w 2002 roku. Z wizytą u Anieli Kupiec Aniela Kupiec jest nestorką wśród współczesnych twórców literatury regionalnej na Zaolziu. Trwa na posterunku i strzeże naszej gwary, całym swoim jestestwem egzemplifikując zasadność tezy o wartościach najwyższych, jakimi są przywiązanie do języka przodków, do ziemi jako matki-przyrody i jako matki-ojczyzny. Należy do pokolenia literackiego, które potrafiło swe radości i…
Bogaty materiał historyczny zawierają publikacje o składnicach pocztowych
REGION / To interesujący temat nie tylko dla filatelistów, kolekcjonerów starych widokówek czy stempli pocztowych, ale dla wszystkich osób, które interesują się dziejami Śląska Cieszyńskiego. Chodzi o składnice pocztowe. Adrian Junga z Karwiny, z zawodu lekarz ortopeda, napisał i wydał publikacje, które są podsumowaniem jego zainteresowań historycznych i filatelistycznych. W 2018 roku ukazały się „Składnice pocztowe na polskim obszarze Śląska Cieszyńskiego” oraz w 2019 roku dwujęzyczne „Składnice pocztowe na czeskim obszarze Śląska Cieszyńskiego”. Składnice pocztowe Składnice pocztowe powstawały w małych miejscowościach, gdzie nie było urzędu pocztowego. Tam zanosili mieszkańcy swoje przesyłki, które potem przekazywano na pocztę. Oficjalny początek działalności składnic w Monarchii Austro-Węgierskiej, której częścią był też Śląsk Cieszyński, przypada, jak czytamy w publikacjach Jungi, na 1900 rok, kiedy to poczta wydała „Służbowy przepis dla składnic pocztowych”. W latach 1900-1958 na obszarze Śląska Cieszyńskiego w dzisiejszych granicach Republiki Czeskiej działało 52 składnic pocztowych. Kolejnych 25 było przed podziałem Śląska Cieszyńskiego w 1920 roku na prawym brzegu Olzy, w okresie II…
„Krymski płótno” Anieli Kupiec
Z okazji 100. rocznicy urodzin Anieli Kupiec redakcja miesięcznika „Zwrot” i portalu zwrot.cz ogłasza konkurs na ilustrację utworu Anieli Kupiec. Regulamin konkursu można znaleźć tutaj. Termin nadsyłania prac mija 30 kwietnia. Na naszym portalu w związku z konkursem prezentujemy utwory Anieli Kupiec. Oczywiście autorzy ilustracji mogą wybrać do swojej pracy jakikolwiek utwór autorki, nie tylko ten prezentowany na naszym portalu. Krymski płótno Taki dziwny to był chłop. Ni mioł piekną gębe, był mały, mioł kapke wybałuszóne oczy, chrómy, bo mioł jedną noge krótszą, a drugą w kolanie krziwą. Nó był to tako kapke niepodara. Ale ludzie go troszke szanowali, choć był jyny słógą u Żyda przi kóniach. A za co szanowali? Bo mioł przedziwne jakisi widzyni świata. Widzioł, co insi nie widzieli, radowoł sie z każdej aji malutkij rzeczy, śmioł sie, jak se drudzy myśleli, że mu dokuczają, a umioł lyczyć, co insi nie umieli. Do dochtora to sie tam wtedy nie chodziło z byle czym. Dochtór był daleko, a kozoł…
Na Wielkanoc nie będzie w naszym regionie nabożeństw z udziałem wiernych
OSTRAWA / W Republice Czeskiej trwa z powodu pandemii koronawirusa stan wyjątkowy. W związku ze zbliżającymi się Świętami Wielkanocnymi biskup František Václav Lobkowicz wydał postanowienie o świętowaniu Wielkanocy w Diecezji Ostrawsko-Opawskiej. Biskup przypomniał najpierw o dyspensie, zwolnieniu z obowiązku uczestnictwa przez wiernych w nabożeństwach, wydanej na początku okresu wymagającego nadzwyczajnych środków bezpieczeństwa. Msze św., obrzędy liturgiczne wielkanocne również odprawiane będą bez udziału wiernych. „Biorąc pod uwagę obecne zarządzenie Ministerstwa Zdrowia, kierując się duszpasterską troską o zdrowie wiernych i kapłanów, zarządzam, do odwołania, celebrację wszystkich mszy św. i Triduum Paschalnego bez udziału wiernych” - napisał biskup Lobkowicz. Jak jednak poleca Komisja Liturgiczna Czeskiej Konferencji Biskupów w przygotowanym na tegoroczną Wielkanoc „Vademecum dla kapłanów”, księża powinni swoich parafian poinformować o rozpoczęciu nabożeństwa, by ci mogli w domu duchowo przyłączyć się do modlitwy. Biskup Lobkowicz zachęcił jednocześnie duchownych i świeckich do trwania na modlitwach we wspólnotach rodzin, zgodnie z nauką Chrystusa: „Jeśli dwaj z was na ziemi zgodnie o coś prosić będą, to…
A my tu na Ziemi
Dziś mija piętnaście lat od śmierci św. Jana Pawła II. Przypominamy z tej okazji artykuł z naszego miesięcznika, który był relacją zaolziańskiej studentki z podróży na pogrzeb Papieża Polaka. Autostopem do Rzymu Normalnie taką wyprawę trzeba by zaplanować, zasięgnąć informacji, jak jechać, gdzie spać, jeść, jak się porozumiewać, skompletować sprzęt itd. Jednak są takie sytuacje w życiu, kiedy jakoś wszystko wydaje się takie proste, a potrzeba zaplanowania i uporządkowania pewnych spraw jest nieodczuwalna. Papież umarł. Moją pierwszą myślą było, że nareszcie już się nie męczy, że jest w Niebie. No tak, a my tu na Ziemi? Cóż, poradzimy sobie jakoś, przecież on jest teraz święty, można się do niego modlić, on to wszystko słyszy, widzi, jest u Boga. Tak, a my tu na Ziemi... Studiuję w Krakowie, więc zaraz po śmierci Papieża brałam udział w mszach św., pochodach, spotkaniach, które odbywały się w tym mieście, i to wszystko jakoś cały czas podsycało we mnie myśl, że nigdy go przecież nie…
Jabłonkowscy parafianie pielgrzymowali do Matki Bożej z Guadalupe
JABŁONKÓW, MEKSYK / Pełna wrażeń powróciła w połowie marca do swoich domów grupa trzydziestu uczestników piegrzymki jabłonkowskiej parafii do Meksyku. Swoją relację przekazała naszej redakcji Zuzanna Byrtusowa, która pomagała przy organizacji pielgrzymki. Pomysł, by polecieć tak daleko, aż 10 000 km, był autorstwa naszego proboszcza ks. Janusza Kiwaka. Przygotowania trwały ponad rok. Droga na amerykański kontynent rozpoczęła się w środę 4 marca o godz. 20.00, najpierw autokarem do Wiednia, następnie samolotem do Amsterdamu, a po kolejnym czekaniu na lot, już w czwartek 5 marca o godz. 14.35 wystartowaliśmy do Meksyku. Nasz lot trwał 12 godzin. Stara i nowa Bazylika Matki Bożej z Guadalupe Pielgrzymowanie po Meksyku rozpoczęliśmy od zwiedzania religijnego serca kraju - wzgórza Tepeyac. To w tym miejscu objawiła się Matka Boża Indianinowi Juanowi Diego w 1531 roku. Chodzi o najstarsze objawienie maryjne uznane przez Kościół. Właśnie tutaj mieliśmy zaszczyt uczestniczyć we mszy św. celebrowanej przez naszego księdza Janusza Kiwaka. Po mszy św. udaliśmy się podziwiać najbardziej tajemniczy obraz…
Tworzył również partyturę ogrodu
LUSŁAWICE / W niedzielę 29 marca zmarł w wieku 86 lat najwybitniejszy polski kompozytor Krzysztof Penderecki, dyrygent, pedagog muzyczny, rektor Akademii Muzycznej w Krakowie. Jest autorem czterech oper, ośmiu symfonii, komponował utwory orkiestrowe, kameralne i instrumentalne, przygotowywał oprawę chóralną tekstów, głównie o charakterze religijnym. Jego utwory wykorzystywano do ilustracji muzycznej filmów. Do najbardziej znanych jego dzieł należy „Pasja według św. Łukasza”, „Polskie Requiem”, „Ofiarom Hiroszimy – Tren”, „III Symfonia”. Wiele kompozycji Krzysztofa Pendereckiego powstało w dworku i ogrodzie w Lusławicach. Ogród był jedną z pasji artysty. Skąd wzięły się te zainteresowania? Kompozytor odpowiadał, że pradziadek był leśniczym, z dziadkiem, który zabierał go na długie spacery, razem robili zielnik. Łacińskie nazwy drzew pozostały w jego pamięci na zawsze. Marzył o założeniu własnego ogrodu. Urodził się w Dębicy, w Małopolsce, ten region był mu bliski, toteż kiedy w 1974 roku nadarzyła się okazja kupna zabytkowego, choć zaniedbanego wtedy dworku z ogrodem w Lusławicach koło Zakliczyna, państwo Elżbieta i Krzysztof Pendereccy nabyli majątek.…
Kiedy nie ma czasu na długie gotowanie
REGION / Szybki dietetyczny obiad lub ciepłą kolację proponujemy dziś tym, którzy mimo że „siedzą” może teraz w domu, mają tyle zajęć, że nie chcą zawracać sobie głowy długim staniem przy kuchni. Przepis pochodzi z książki długoletniego redaktora i fotografika „Zwrotu” Franciszka Bałona „Opowiadania o naszym gotowaniu”. Publikację w 2001 roku wydało Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Boguminie-Skrzeczoniu. Brokuły z makaronem Na 4 porcje: 20 dag makaronu (kolanka itp.), wiązka brokułów, 1 cebula, 2-3 ząbki czosnku, 8 średniej wielkości pieczarek, 1 świeża czerwona papryka, 2 łyżki masła, pół szklanki rosołu z kury, sól i pieprz do smaku, 5 dag twardego żółtego sera. Brokuły dzielimy na cząstki i obmyjemy pod bieżącą wodą. Cebulę obierzemy i przeciśniemy przez praskę. Umytą i oczyszczoną z nasion paprykę pokroimy w kwadraty o wielkości ok. 2 cm. Pieczarki obierzemy i pokroimy w płatki. Ser zetrzemy na tarce o drobnych oczkach. Makaron gotujemy w większej ilości posolonej wody do miękkości. Pod koniec gotowania dorzucamy do niego…
Doceniajmy nasze chwasty
REGION / Pokrzywa, mniszek, podagrycznik, babka, szczaw, krwawnik, komosa i wiele innych, często z przydawką pospolite, zwyczajne czy polne, to popularne chwasty, W sobotę 28 marca obchodzony jest Dzień Doceniania Chwastów. Chwastami oznaczamy rośliny dziko rosnące w naszych ogrodach i na polach, rośliny, których najczęściej chcemy się pozbyć. Bo przeszkadzają w rozwoju posadzonym przez nas kwiatom i warzywom, bo zakłócają estetykę naszego trawnika. Niszczymy je więc w sposób mechaniczny, stosujemy do ich zwalczania środki chemiczne. Dzień Doceniania Chwastów ma przypomnieć, że te zielska mają swoją ważną rolę w naszym ekosystemie, a liczba ich maleje. Znawcy przedmiotu wśród pozytywnych cech chwastów wymieniają m.in. następujące: wydzielają substancje pobudzające do wzrostu inne gatunki roślin, gromadzą substancje pokarmowe i wydobywają je z głębszych warstw gleby, chronią ziemię przed erozją, są pokarmem dla zwierząt. Niektóre z popularnych chwastów, jak te wymienione na wstępie, mają części jadalne, nie szkodzą człowiekowi, wręcz przeciwnie. Można ich używać np. do sałatek, zup, herbat. Wiele z tych roślin ma również…
Teatr ma do odegrania rolę w mobilizowaniu ludzkości
REGION / Dziś 27 marca świętują ludzie teatru. Składamy życzenia naszym profesjonalistom, zawodowcom z Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie, ale również wszystkim, dzięki którym rozkwita amatorska działalność teatralna na Zaolziu. Dziękujemy za ich wysiłek w działaniu na rzecz upowszechnienia sztuki teatru i życzymy ogromnej satysfakcji i wielu sukcesów w pracy artystycznej. Od 1961 roku obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Teatru, ustanowiony przez Międzynarodowy Instytut Teatralny (ITI). Od tego czasu świętuje co roku ponad sto narodowych ośrodków ITI na całym świecie. Dzień ten przypomina rocznicę otwarcia Teatru Narodów w Paryżu w 1957 roku, podczas którego spotkały się zespoły artystyczne z obu stron ówczesnej żelaznej kurtyny. Co roku przygotowywane jest przez wybitnego człowieka teatru orędzie na Międzynarodowy Dzień Teatru. Autorem tegorocznego jest pakistański dramaturg, dziennikarz, reżyser Shahid Mahmood Nadeem. Był wielokrotnie więziony za działania na rzecz praw człowieka. „Musimy wzmocnić naszą siłę duchową; musimy walczyć z apatią, letargiem, pesymizmem, chciwością i lekceważeniem świata, w którym żyjemy, planety, na której żyjemy – wzywa w…
Seniorzy w Trzyńcu mogą przyjść po maseczki do kina
TRZYNIEC / Trzynieckie Miejskie Kino Kosmos postanowiło pomóc samotnym seniorom. Od dziś otwiera dla nich drzwi, za którymi znajdą maseczki. Mogą je za darmo zabrać do domu i chronić w ten sposób swoje zdrowie w okresie epidemii koronawirusa. Ręcznie szyte maseczki są dziełem ofiarnych pań z Trzyńca i okolicy. W Trzyńcu jest ostatnio sporo miejsc, gdzie szyje się je dla szpitala, domów seniora itp. Ale nadal są seniorzy, którzy mieszkają może w domu czy mieszkaniu tuż obok i brakuje im maseczek. To dla nich ta informacja. – Nie możemy wyświetlać filmów, ale możemy pomagać – wyjaśnia Regina Szpyrcová, dyrektorka trzynieckiego kina. – Dlatego podjęliśmy decyzję o stworzeniu w miejskim kinie punktu odbioru maseczek dla samotnych seniorów, którzy nie potrafią ich sobie sami załatwić. Kino znajduje się w centrum miasta, a otwarte będzie od poniedziałku do piątku w czasie, kiedy seniorzy robią zakupy w sklepach, czyli w godz. 8-10. Wystarczy zadzwonić przy wejściu. Dziś, w pierwszym dniu otwarcia, w ciągu niecałych…
W Czeskiej Telewizji będzie reportaż o Klubie Polskim Polonus w Brnie
BRNO / Z informacją o reportażu telewizyjnym na temat działalności Klubu Polskiego Polonus w Brnie do członków, sympatyków i przyjaciół Polonusa zwróciła się prezes organizacji Danuta Koné Król. Reportaż obejrzeć można w najbliższy piątek 27 marca o godz. 16.15 na kanale Telewizji Czeskiej ČT 2 w programie „Sousedé” (Sąsiedzi). Ekipa telewizyjna gościła na tegorocznym balu Polonusa, był to V Bal Polonijny w Brnie – Bal Kapeluszowy. Następnie dziennikarze przybyli też do salki klubowej, gdzie zdobyli informacje o działalności Klubu. Prezes Danuta Koné Król zachęca do obejrzenia programu przed telewizorem, wspólnie, chociaż każdy w swoim własnym domu. Będzie to pewne połączenie się, zamiast tradycyjnego czwartkowego spotkania Polonusa. - Może zrobimy jakieś zdjęcia z tego „telespotkania” i umieścimy później na facebooku – proponuje pani prezes. Jest też otwarta na wszelkie inne pomysły na czas przymusowej przerwy, podczas której życzyć sobie należy odporności na wszelkie złośliwe wirusy. Klub Polonus Brno zrzesza od 1997 roku Polaków mieszkających w Brnie i okolicy. Bliższe informacje na…
„Na skraju wiosny” Anieli Kupiec
Z okazji 100. rocznicy urodzin Anieli Kupiec redakcja miesięcznika „Zwrot” i portalu zwrot.cz ogłasza konkurs na ilustrację utworu Anieli Kupiec. Regulamin konkursu można znaleźć tutaj. Termin nadsyłania prac mija 30 kwietnia. Na naszym portalu prezentujemy utwory Anieli Kupiec. Oczywiście autorzy ilustracji mogą wybrać do swojej pracy jakikolwiek utwór autorki, nie tylko ten prezentowany na naszym portalu. Na skraju wiosny Tela cudownych i strzybnych myśli świyci ci łąko nad czołym kluczyki odymkły już dwiyrze wiośnie idzie radość stubarwno nie posypano popiołym smutku i wszystko świyrgoce i brzęczy radośnie. Tela tu łąko twoij zielynie, a w oczach ludzkich tela nieba, jyny torka sie śmieje cichutko że w oziminie że jeszcze drzymie duch bochynka chleba.
Zjednoczmy swoje głosy
POLSKA, REPUBLIKA CZESKA / Wspólna modlitwa i wspólny śpiew zjednoczą dziś ludzi w walce z pandemią koronawirusa. Do modlitwy „Ojcze Nasz” w środę 25 marca, w Uroczystość Zwiastowania Pańskiego, w południe na całym świecie, zgodnie ze strefą czasową w danym kraju, wezwał papież Franciszek. – W tych dniach próby, gdy ludzkość drży z powodu zagrożenia z pandemii, chciałbym zaproponować wszystkim chrześcijanom, by zjednoczyli swoje głosy, wznosząc je ku Niebu – powiedział w niedzielę. – Na pandemię koronawirusa trzeba odpowiedzieć pandemią modlitwy, współczucia i czułości, szczególnie wobec samotnych i słabych – stwierdził papież. W Polsce do modlitwy dołączy dźwięk dzwonów, które zabrzmią we wszystkich kościołach. Krakowianie usłyszą także Dzwon Zygmunta, który bije tylko w najważniejsze święta i uroczystości kościelne i narodowe. Do wspólnego śpiewania dziś o godz. 12.30 przygotowuje się naród czeski. Radio i telewizja transmitować będą słowo wstępne Zdeňka Svěráka, po czym zabrzmi znana pieśń Jaroslava Uhlířa i Zdeňka Svěráka „Není nutno”. A wraz z nimi zaśpiewa cały kraj. Zgodnie…
Zespół Sceny Bajka spotyka się na próbach wirtualnie
REGION / Okazało się, że tak też można. Scena Bajka Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie rozpoczęła próby do nowego przedstawienia przed komputerami. - Bajka próbuje online – czytamy na facebooku. - Po raz pierwszy w historii Bajki odbyła się pierwsza próba „Hobbita” w wirtualny sposób. Pozdrawiamy wszystkich widzów. Adaptacja teatralna kultowej powieści fantasy J.R.R. Tolkiena „Hobbit” przeznaczona będzie dla dzieci od 6 lat. Premiera czeska zaplanowana jest na 24 kwietnia, polska na 7 maja. Przypomnijmy, że Scena Bajka nie zdążyła jeszcze z polską premierą „Muzykantów z Bremy”, czeska odbyła się w lutym i z tego spektaklu pochodzi zdjęcie. „Hobbit” będzie bajkową opowieścią o niebezpiecznej wyprawie hobbita Bilbo Bagginsa i kompanii krasnoludów. Razem z czarodziejem Gandalfem wyruszą w podróż w celu odzyskania zagarniętych skarbów, których pilnuje smok Smaug. Przedstawienie w dramatyzacji Marii i Zdenka Hořínków reżyseruje Pavel Gejguš, scenografię, lalki i kostiumy przygotowuje Ivana Bartošová, muzykę Michal Sedláček. W „Hobbicie” zagrają Dorota Grycz, Ewa Kus, Wanda Michałek, Tomasz Władysław Przybyla, Jan…
Zostań w domu i włącz Teatr Telewizji
WARSZAWA / „Zemsta”, komedia Aleksandra Fredry, jest lekturą obowiązkową. Już dziś wieczorem będzie okazja, by obejrzeć w telewizji jej najnowszą realizację teatralną. Zgodnie z hasłem: zostań w domu. W poniedziałek 23 marca o godz. 21.00 Teatr Telewizji zaprasza na premierę „Zemsty” w nowej inscenizacji Redbada Klynstry-Komarnickiego, polskiego aktora i reżysera holenderskiego pochodzenia. Fredro opisał polski charakter, od wieków niezmienne przywary i słabości, ale zrobił to w sposób ciepły i życzliwy. Reżyser, który zagra Mularza II, zapowiada, że przedstawienie będzie na wskroś współczesne, w jego interpretacji „Zemsta” jest utworem na zgodę, na rozładowanie napięć i nieporozumień. Wybierając obsadę, postawił na młode i średnie pokolenie aktorów. Oglądając spektakl Teatru Telewizji, można będzie śledzić konflikt Cześnika Raptusiewicza (Michał Czernecki) i Rejenta Milczka (Grzegorz Mielczarek), usiłujących ich pogodzić zakochanych Klarę (Alicja Karluk) i Wacława (Marcin Stępniak), losy Podstoliny (Ewa Konstancja Bułhak) a także śmiesznego Papkina (Rafał Zawierucha - w 2019 roku w filmie „Pewnego razu… w Hollywood” Quentina Tarantino zagrał Romana Polańskiego). Nim rozpocznie…
Uroczystości Wielkiego Tygodnia będą bez wiernych, procesje być może we wrześniu
WATYKAN / Nikt z nas nie potrafi sobie dziś wyobrazić, jak będzie wyglądała tegoroczna Wielkanoc. To przecież dni spędzane z rodziną. W Republice Czeskiej mocno akcentowany jest lany poniedziałek, czas odwiedzin wzajemnych. Wielkanoc to najważniejsze święta chrześcijańskie, poprzedzone przez okres Wielkiego Postu. Chodzi o święta ruchome, które mają jednak swoje stałe miejsce w roku kościelnym. Czy można obchodzić Wielkanoc w innym terminie? „Nie ma możliwości przeniesienia terminu Wielkanocy, ponieważ jest ona centrum Roku Liturgicznego” - napisano w dekrecie wydanym przez watykańską Kongregację ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów na polecenie papieża Franciszka. Dekret umożliwia jednak uzgodnienie organizacji uroczystości Wielkiego Tygodnia - Triduum Paschalnego - w ramach konferencji biskupów. Zarządzenie dotyczy krajów, które wprowadziły związane z epidemią koronawirusa ograniczenia. W Wielki Czwartek kapłani będą mogli koncelebrować mszę w kościołach katedralnych i parafialnych, ale bez udziału wiernych. Nie będzie jednak obrządku obmywania stóp ani przeniesienia Najświętszego Sakramentu do ciemnicy, będzie on przechowywany w tabernakulum. W Wielki Piątek Liturgia Męki Pańskiej będzie sprawowana…
Potrzebujemy nadziei
REGION / Jak co roku wybierało się na nią wiele osób z różnych krajów Europy, z Ameryki i Australii. W tym roku będzie jednak inna. Ekstremalna Droga Krzyżowa (EDK) polega na tym, by przejść kilkadziesiąt kilometrów nocą, w milczeniu, i, rozważając ostatnią drogę Chrystusa na ziemi, zastanowić się również nad własnym życiem. Większość EDK miało odbyć się z piątku na sobotę przed Niedzielą Palmową. Jedna z dłuższych tras, tzw. czarna 80 km, zaplanowana była w Beskidach z Istebnej na zaolziańską stronę przez Bukowiec. Przez trzy kraje miała prowadzić również w Beskidach trasa czarna o długości 42 km. Już dziś mieli wyruszyć chętni z Łazisk, leżących na północ od Wierzniowic tuż za granicą, przejść 30 km przez przygraniczne miejscowości, m.in. Skrzyszów, Gołkowice, Skrbeńsko, Godów. Za tydzień uczestnicy EDK z Turzy Śląskiej mieli dojść do Píšťa po czeskiej stronie granicy. Na stronie internetowej EDK w obecnej sytuacji zagrożenia koronawirusem pojawiła się informacja, że teraz „EDK to przede wszystkim droga duchowej pracy nad…
Kleszcze już atakują
REGION / Koronawirus spowodował, że staramy się jak najmniej wychodzić z domu. Kiedy jednak potrzebny nam jest mały spacer, chociażby po własnym ogrodzie, warto pamiętać, że w przyrodzie czyhają na nas drobne niebezpieczne pajęczaki. Plaga kleszczy nasila się. Brak zimy, śniegu, niskich temperatur spowodował, że ich aktywność zanotowano już w styczniu. Rozpoczyna się ona bowiem, kiedy temperatura wynosi ok. 7 stopni Celsjusza. Najwięcej kleszczy pojawia się wiosną w kwietniu i maju, jesienią we wrześniu i październiku. Sezon na kleszcze kończą jesienne przymrozki. Te drobne pajęczaki, które trudno zauważyć gołym okiem, dopóki nie wkłują się w ciało człowieka i nie zaczynają pęcznieć, przenoszą groźne dla zdrowia choroby. Z roku na rok wzrasta liczba zachorowań na boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu. Zlekceważenie objawów boreliozy może spowodować, że choroba może być później trudna do wyleczenia. Może prowadzić do m.in. zmian w systemie nerwowym, zapalenia mięśnia sercowego, stawów. A pierwsze objawy są łatwo zauważalne, to powiększające się kręgi wokół miejsca ukąszenia, czerwonego koloru, jaśniejsze…
Kiedyś to były przejścia na przejściach
Graniczna groteska Ten spektakl rozgrywał się naprawdę. Byli aktorzy i widzowie, zabrakło jednak mądrych, życiowych reżyserów sztuki pod tytułem „Przekraczanie strzeżonej granicy polsko-czechosłowackiej”. Dziś, kiedy kurtyna znikła, cieszmy się darem, jakim jest Schengen, a ocenę tamtych czasów pozostawmy historykom. Wszak Olza jak szumiała, tak szumi jednakowo dla tych, co na jej lewym jak i prawym brzegu. Moja mama nie doczekała czasów Europy bez granic, choć najdzielniej wydeptywała ścieżki urzędowe, by zdobyć dla nas zaproszenie, zaświadczenie, podpis, pieczątkę. Niech więc te wspomnienia będą długiem wdzięczności wobec niej i dowodem pamięci. Prawie czterdzieści lat mieszkam w ojczyźnie mojego dziada i pradziada – w Polsce. Od tyluż lat z większą lub mniejszą częstotliwością odwiedzam bliskich na lewym brzegu Olzy. Moje perypetie związane z przekraczaniem strzeżonej granicy są więc rozmaite. Ilekroć jednak wracam wspomnieniami do czasów pilnie strzeżonej granicy polsko-czechosłowackiej, te epizody szczerzą na mnie kły, przyśpieszają tętno. Myślę, że specjaliści od wszelakich nerwic nie zdają sobie nawet sprawy, że wiele bratnich dusz z…
Maseczki z teatru będą wspierać dializę i potrzeby województwa morawsko-śląskiego
CZESKI CIESZYN / Od wczoraj maseczki szyte są również w pracowni krawieckiej Teatru Cieszyńskiego. Na rozpoczęcie akcji miało wpływ otwarcie sklepu tekstylnego. – Musiałam stać godzinę w kolejce. Wszyscy kupowali materiały do szycia maseczek – mówi kierowniczka pracowni krawieckiej Karin Szostoková. Już wczoraj szpital w Czeskim Cieszynie poprosił Teatr Cieszyński o pomoc. Tamtejszej dializie pilnie potrzebne są maseczki dla pacjentów i pracowników. Pomoc w regionie organizuje przede wszystkim województwo morawsko-śląskie, które jest zarządcą Teatru Cieszyńskiego. Reszta maseczek trafi więc do województwa, które rozdzielać je będzie zgodnie z bieżącymi potrzebami. - Pracujemy tu w czwórkę, kolejna koleżanka szyje w domu. Nie umiemy na razie powiedzieć, jaka będzie nasza dzienna produkcja, ale wiemy, że każda maseczka się liczy - krawcowa Karin Szostoková nie chce już, aby jej przeszkadzano w pracy. Materiał trzeba przyciąć, obrębić, przeprasować, zszyć i uzupełnić sznureczkami. Produkcja maseczek będzie kontynuowana tak długo, jak długo będzie to konieczne.
Mamy propozycję teatralną na sobotni wieczór
WARSZAWA / Zostań w domu, nie wychodź z teatru! - zachęca TR Warszawa. A my dodajemy: I obejrzyj także dawnego aktora Sceny Polskiej. Specjalny pokaz rejestracji spektaklu „Cząstki kobiety” Katy Wéber w reżyserii węgierskiego twórcy Kornéla Mundruczó odbędzie się w ramach akcji „Zostań w domu, nie wychodź z teatru!” w sobotę 21 marca o godz. 19.00 poprzez premierę Facebook Live na fanpage'u TR Warszawa. Będzie można go zobaczyć jednorazowo. „Cząstki kobiety” to przedstawienie nagrodzone Grand Prix na 12. Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym Boska Komedia. W spektaklu TR Warszawa zagrali Dobromir Dymecki, Monika Frajczyk, Magdalena Kuta, Sebastian Pawlak, Marta Ścisłowicz, Justyna Wasilewska i Agnieszka Żulewska. To pełen pasji, a zarazem czułości dramat rodzinny, rozgrywający się współcześnie w Warszawie. W centrum tej opowieści jest sytuacja kobiet, walczących o prawo do decydowania o własnym życiu, do realizowania swoich potrzeb, pragnień i aspiracji. Trzydziestoletnia bohaterka Maja mierzy się z osobistym kryzysem. Teatr zaprasza też do obejrzenia na ninateka.pl. innych jego spektakli: „2007: Macbeth” w reżyserii…
Mija czterysta lat od śmierci męczennika czczonego przez Polaków i Czechów
REGION / Dziś mija 400 lat od męczeńskiej śmierci św. Jana Sarkandra, który łączy narody polski i czeski. Urodził się w Skoczowie, zginął śmiercią męczeńską w Ołomuńcu. W tym roku obchodzone będzie też 160-lecie beatyfikacji i 25-lecie kanonizacji patrona Moraw i Śląska. Święty ze Skoczowa Jan Sarkander urodził się 20 grudnia 1576 roku w Skoczowie. Po śmierci ojca matka przeprowadziła się na Morawy do Przybora. Jan uczył się w szkołach jezuickich w Ołomuńcu i Pradze, w 1603 roku został magistrem filozofii. W Grazu studiował teologię, w 1609 roku przyjął w Brnie święcenia kapłańskie. Był duszpasterzem w diecezji ołomunieckiej. W 1616 roku został proboszczem w Holeszowie. Był to czas wojen, walk politycznych i religijnych. W 1619 roku po wybuchu wojny trzydziestoletniej przebywał Jan Sarkander w Częstochowie, Rybniku, Krakowie. Po powrocie na Morawy w 1620 roku został aresztowany i uwięziony w Ołomuńcu. Został fałszywie oskarżony, był torturowany, próbowano go zmusić do zdradzenia tajemnicy spowiedzi. Zmarł w więzieniu 17 marca 1620 roku. Wieść…
To nie jest danie dla odchudzających się
Bachora Bachora to bardzo specyficzne danie śląskiego Podbeskidzia. Robiono je zazwyczaj w czasie świniobicia. Masę ziemniaczaną z dodatkiem okrawków mięsa, słoniny i cebuli zapiekano w grubych kiszkach wieprzowych. Podajemy ten przepis dla tych, którzy chcą sobie przypomnieć tradycyjną kuchnię naszych przodków, bo i to danie może być atrakcyjne. Jednak ostrzegamy - to nie danie dla odchudzających się, a już w ogóle nie dla chorujących na wątrobę! Wartość kaloryczna jednej porcji tej potrawy sięga 500 kalorii. Na mniej więcej 10 porcji potrzebne nam będą: 2 kg ziemniaków, 3-4 świeże jajka, 10 dag mąki „gładkiej”, sól do smaku (2-4 łyżeczki), 60 dag świeżego boczku wieprzowego, 30 dag cebuli, 3 ząbki czosnku, czarny pieprz mielony, majeranek, sól, kiszki, smalec wieprzowy do pieczenia. Boczek umyjemy, osuszymy w ścierce i pokroimy w drobną (około 1 cm ) kostkę. Cebulę obierzemy i pokroimy w drobną kostkę. Obrany czosnek przeciśniemy przez praskę. Pokrojony boczek, mieszając, podsmażymy na patelni, dodamy do niego cebulę, zeszklimy ją, a następnie całość…
Zgłoś świadka historii
WARSZAWA / Instytut Pamięci Narodowej ogłasza szóstą edycję nagrody honorowej „Świadek Historii”, która ma na celu uhonorowanie osób i organizacji spoza Polski szczególnie zasłużonych dla upamiętniania historii Narodu Polskiego. Jest to honorowe wyróżnienie, ustanowione w 2009 roku zarządzeniem Prezesa IPN i przyznawane przez Instytut Pamięci Narodowej. Otrzymują je osoby i instytucje szczególnie zaangażowane w pielęgnowanie polskiej pamięci historycznej, dbające o zachowanie, propagowanie i pogłębianie wiedzy o historii najnowszej Polski oraz odkrywanie zapomnianych faktów czy osób zasłużonych dla Narodu Polskiego. Laureatem Nagrody może zostać osoba niemająca polskiego pochodzenia. Wnioskować można także o uhonorowanie pośmiertne. Instytut Pamięci Narodowej, zgodnie z ustawą o IPN, zajmuje się wydarzeniami z najnowszej historii Polski, czyli tymi, które miały miejsce pomiędzy 8 listopada 1917 roku a 31 lipca 1990 roku. W związku z tym nagradzane są działania dotyczące tego okresu. Wniosek o przyznanie nagrody powinien zawierać dane kandydata, opis jego zasług uzasadniających przyznanie nagrody, dostępne wnioskodawcy kopie dokumentów poświadczających osiągnięcia kandydata. Do wniosku należy dołączyć zgodę kandydata…
„Mama je dycki mama” Anieli Kupiec
Z okazji 100. rocznicy urodzin Anieli Kupiec redakcja miesięcznika „Zwrot” i portalu zwrot.cz ogłasza konkurs na ilustrację utworu Anieli Kupiec. Regulamin konkursu można znaleźć tutaj. Termin nadsyłania prac mija 30 kwietnia. Na naszym portalu prezentujemy utwory Anieli Kupiec. Oczywiście autorzy ilustracji mogą wybrać do swojej pracy jakikolwiek utwór autorki, nie tylko ten prezentowany na naszym portalu. Mama je dycki mama Jeszcze było lato. Jeszcze panowie chodzili na szpacyr do lasa, kole lasa jeszcze pszynica stoła, jeszcze aji ptoszki śpiywały. Kole chałup sie dziecka bawiły, ale bez wrzasku sie nie obeszło, bo cóż też to je za bawiyni, jak sie przi tym nie wrzeszczy. Ludzie sie rozmaicie na to dziwali, bo w niedziele by sie ni miało wrzeszczeć, ale że wtedy wszyscy mieli kupe dziecek, tóż też mieli aji jakisi zrozumiyni dlo tych dziecięcych fidrygołów. Była tako piekno niedziela po połedniu. Starzi Bojkowie prziszli prowie z kościoła i zaroz rozegnali dziecka z kupy, każdymu przidzielili małóm robote, taką oto kole obiadu, bo…
Republika Czeska zamknie granice
REGION / Od poniedziałku 16 marca Republika Czeska zamyka granice. Informację podał dziś premier RC Andrej Babiš. Obcokrajowcy bez zameldowania w RC nie będą wpuszczeni do kraju, ze względu na niebezpieczeństwo szerzenia koronawirusa. Również mieszkańcy RC nie będą mogli wyjechać za granicę. Wyjątkiem będą osoby pracujące na pograniczu oraz kierowcy np. tirów.
Premiera musi poczekać
CZESKI CIESZYN / Dziś, w piątek 13 marca, miała odbyć się polska premiera przedstawienia „Muzykanci z Bremy” w wykonaniu lalkowej Sceny Bajka Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie. Koronawirus pokrzyżował plany, teatr pozostaje na razie zamknięty. Scena Bajka jest zespołem dwujęzycznym, wszystkie przedstawienia mają wersję polską i czeską. Premiera czeskiej „Muzykantów z Bremy” odbyła się w lutym. Premiera polska musi poczekać. Na razie są do dyspozycji zdjęcia, w obu wersjach językowych grają ci sami aktorzy. Scenariusz teatralny „Muzykantów z Bremy” na podstawie baśni braci Grimm napisali Lena Pešák i Tomáš Kočko, który jest także reżyserem i autorem muzyki do przedstawienia. Scenografię i lalki wymyślił Michal Hejmovský. W spektaklu grają Valerie Skalická, Ondřej Vyhlídal, Daniela Sedláčková, Jakub Tomoszek i gościnnie Maciej Cymorek. CR
Zrealizowano wszystkie zaplanowane imprezy
LUTYNIA DOLNA / Na przedwiosenne spotkanie Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Lutyni Dolnej, które odbyło się w niedzielę 8 marca w salce Domu Kultury, złożyły się Sejmik Gminny, zebranie sprawozdawcze oraz prelekcja krajoznawcza. O Sejmiku Gminnym, na którym wybrano delegatów na Zgromadzenie Ogólne Kongresu Polaków, już informowaliśmy na naszym portalu. Po nim, ponieważ spotkanie przypadło na Dzień Kobiet, każda z obecnych pań otrzymała pięknie ozdobione pudełko z prezentami. Na stołach stały półmiski ze smacznymi kanapkami i kołaczami. Na zebraniu sprawozdanie z działalności za ubiegły rok przedstawiła prezes dolnolutyńskiego Koła PZKO Maria Sztwiertnia. Wyraziła radość z faktu, że udało się zrealizować wszystkie zaplanowane imprezy. Do najważniejszych należał Koncert Moniuszkowski z udziałem zespołów i solistów z Zaolzia i z Polski, który zdobył nominację w konkursie Inicjatywy PZKO. Zebranie prowadziła prezes MK PZKO w Lutyni Dolnej Maria Sztwiertnia Udał się coroczny bal. Ciekawa była Mozaika Wrześniowa z prelekcjami, jak również spotkanie z Ryszardem Konkolskim. Odbyła się wycieczka do Polski do Moszny i…
Najnowszy numer
Newsletter
Kalendarium wydarzeń
Najczęściej czytane
- Biały dym w Watykanie! Leon XIV wygłosił pierwsze słowa do wiernych [aktualizacja]
- Przed nami majówka. Zobacz, kiedy zrobisz zakupy w Polsce i w Czechach
- Zmarła najstarsza Polka i druga najstarsza osoba na świecie. Tekla Juniewicz miała 116 lat
- Nauczyciele emeryci spotkali się na wiosennym spotkaniu w Czeskim Cieszynie
- Podpowiadamy, jak poprawnie wywiesić flagę
ZWROT W KOMÓRCE
Reklama
Reklama
POGOTOWIE JEZYKOWE
