Jednak spotkamy się w Lasku Miejskim na Gorolskim Święcie? Najnowsze wieści od organizatorów!
74 Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne "Gorolski Święto", organizowane przez Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Jabłonkowie, w tym roku się odbędą! Czekają nas jednak pewne ograniczenia związane z pandemią COVID-19. Impreza zostanie skrócona do dwóch dni. Tegoroczny "Gorol" odbędzie się więc w dniach: 31 lipca - 1 sierpnia 2021 r. Choć sytuacja pandemiczna dynamicznie się zmienia i organizator nie może przewidzieć, co stanie się przez następny miesiąc, plany są następujące: przewidziano wolny wstęp do Lasku Miejskiego w sobotę i niedzielę (31.07-1.08) w trakcie transmisji online,będzie przygotowana ograniczona liczba miejsc siedzących,niektóre koła PZKO przygotują swoje stoiska,korowód się nie odbędzie,świętu będą towarzyszyć imprezy towarzyszące, takie jak: "Kawiarenka pod Pegazem" w Domu PZKO, poświęcona życiu i twórczości Pawła Kubisza, mecz piłkarski "Gorole-Hawiyrze" oraz "Rajd o Kyrpce Macieja",nie odbędzie się "Bieg o Dzbanek Mleka",w planie są: ognisko dla dzieci i wieczorne spotkanie kapel i muzykantów przy watrze. Tegoroczne Gorolski Święto będzie transmitowane na żywo w internecie. Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmian programu. (SG)
Rajd Żelaznym Szlakiem Rowerowym
W ubiegłą niedzielę 20 czerwca odbył się rajd Żelaznym Szlakiem Rowerowym zorganizowany przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Sportowe „Beskid Śląski”. Wybrano najkrótszy wariant trasy liczący 35 km. Mimo upału, na starcie pojawiło się dwudziestu rowerzystów (w tym trzy rowerzystki). Rajd ruszał spod dworca w Karwinie tuż po godzinie 9:00. Oprócz członków "Beskidu" w rajdzie uczestniczyli rowerzyści z zaprzyjaźnionego Turystycznego Klubu Kolarskiego „Ondraszek” PTTK Cieszyn oraz osoby niezrzeszone. Wycieczkę poprowadził Ladislav Michalík. Ponieważ trasa nie była długa i wiodła w większości ścieżkami rowerowymi po płaskim terenie, nie było potrzeby robienia wielu przerw. Niemniej pierwszą przerwę grupa zaliczyła pod drewnianym kościołkiem pw. św. Anny w Gołkowicach. Podczas kolejnej zjadła drugie śniadanie w jednym z punktów odpoczynkowych. Potem zatrzymywała się już tylko na chwilę. Do Karwiny grupa dotarła z powrotem już o godzinie 12:30. Ci, którym śpieszyło się do domu, wsiedli w pociąg. Natomiast rowerzyści odczuwający niedosyt przygód, postanowili dojechać do domów na dwóch kółkach. Motywem przewodnim szlaku jest kolej Żelazny Szlak Rowerowy (cz. Železná…
W modrzyńcach do Tokio! Czeska drużyna olimpijska wystąpi w strojach szytych z tej samej tkaniny co góralskie „fortuchy”
Czescy sportowcy pojadą na olimpiadę do Tokio w specjalnie zaprojektowanych na tę okazję ubraniach. Ubrania stylizowane są na stroje ludowe. Kobiety ubiorą białą spódnicę i jupki uszyte z barwionej na niebiesko tkaniny. Mężczyźni będą mieli na sobie białe spodnie i białą koszulę oraz kamizelkę uszytą również z modrzyńca. Ukłonem w stronę gospodarza olimpiady są wachlarze, również wykonane z drukowanej tkaniny. Dopełnieniem ubioru będą czerwone buty i plecione torby. – Mimo że spodnie i sukienki mają głębokie kieszenie do przechowywania akredytacji, telefonów i innych potrzebnych rzeczy, chcieliśmy zapewnić elegancki i bezpieczny sposób na trzymanie rzeczy przy sobie przez cały dzień – powiedziała projektantka ZuzanaOsako. Plecione torebki nie tylko dodadzą szyku, ale będą pełnić też funkcję praktyczną. Modrzyńce Olešnicy na Morawach Stroje wykonała Zuzana Osako we współpracy z firmą ALPINE PRO. Modrzyńce, z których zostają uszyte ubrania dla sportowców, pochodzą z tradycyjnego warsztatu farbiarskiego z Olešnicy na Morawach. https://www.youtube.com/watch?v=Oo5DUSgi_ws Modrzyńce to barwiona na kolor indygo tkanina bawełniana charakterystyczna między innymi dla stroju…
Rowerem do pracy. Trzyńczanie w maju przejechali i przeszli 28 417 km
Więcej ruchu, radość życia, mniej emisji i rozwój infrastruktury dla rowerów i pieszych – takie hasła przyświecały organizatorom i uczestnikom akcji „Rowerem do pracy”. Wyzwanie trwało przez cały maj. Ponownie wzięli w nim udział mieszkańcy Trzyńca. 16 czerwca przed Biblioteką Miejską w Trzyńcu ogłoszono wyniki dla miasta. Trzy zespoły wylosowane spośród wszystkich uczestników otrzymały nagrody. Huta w Trzyńcu dodatkowo nagrodziła zespoły złożone z jej pracowników. Pracownicy huty i i firm siostrzanych przejechali w sumie 11 594 kilometry. – Pogoda w maju nie była zbyt dobra do jazdy na rowerze. Mimo to 102 mieszkańców Trzyńca wzięło udział w wyzwaniu „Rowerem do pracy”. Uczestnicy przejechali rowerem i przeszli 28 417 km (25 195 km na rowerze i 3 222 km na piechotę). W całych Czechach przejechano i przechodzono łącznie 5 424 963,4 km – powiedział Leszek Gryga, koordynator projektu. Co ciekawe, gdyby każdy z tych kilometrów przejechał samochód z konwencjonalnym silnikiem spalinowym, emisja dwutlenku węgla wzrosłaby o prawie 700 ton. Źródło: https://giphy.com…
Co łączy sushi z plackami ziemniaczanymi na blasze? Na pierwszy rzut oka niewiele. Ale to tylko pozory
Dziś świętujemy Międzynarodowy Dzień Sushi. Wszystkich tych, którzy jeszcze nie jedli tej potrawy, zachęcamy do jej spróbowania. Sekretem dobrego sushi są świeże i dobrej jakości składniki oraz prostota wykonania. Dokładnie tak samo, jak w przypadku placków z ziemniaków. Choć obie potrawy wydają się dość banalne. Bo co może być skomplikowanego w ryżu i kawałku surowej ryby albo pieczonych startych ziemniakach? Okazuje się, że diabeł tkwi w szczegółach. Sushi to japońska potrwa złożona z gotowanego ryżu zaprawionego octem ryżowym z kawałkami ryb, owocami morza, wodorostami nori, grzybami i warzywami. Potrawa ta ma niemal tak długą historię jak kraj, z którego pochodzi. Pierwsza pisemna wzmianka o sushi pojawiła się na początku XVIII wieku. Przyjmuje się, że najwcześniejsze formy tej potrawy powstały na polach ryżowych wzdłuż rzeki Mekong w Azji Południowo-Wschodniej. Tamtejsi mieszkańcy umieszczali wypatroszone i oczyszczone ryby słodkowodne w naczyniach wypełnionych gotowanym ryżem, który w wyniku fermentacji stawał się kwaśny i był wyrzucany przed spożyciem ryb. Metoda konserwacji ryb Pozwalało to na…
Czy będzie więcej stomatologów?
TRZYNIEC / Znalezienie nowego dentysty i stałej opieki stomatologicznej jest nie lada wyzwaniem. Problem braku dentystów i rosnącej liczby osób bez swojego dentysty dotyka również Trzyniec. Dlatego temat ten był jednym z głównych punktów spotkania prezydent miasta Trzyńca Věry Palkovskiej z dziekanem Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Ostrawskiego Rastislavem Maďarem. – Rozmawialiśmy o otwarciu kierunku stomatologia. Poinformowano mnie, że jest realna szansa na otwarcie tego kierunku na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Ostrawskiego we wrześniu 2022 roku. Dzięki temu przybędzie nowych stomatologów, którzy otworzą swoje praktyki w naszym regionie. Będziemy tę inicjatywę wspierać jak to tylko możliwe – dodała prezydent. Prezydent miasta Trzyńca została powołana 24 maja 2021 roku przez ministra edukacji Roberta Plagę jako członek Rady Uniwersytetu Ostrawskiego. - Jako członek rady postawiłam zrobić wszystko, co w mojej mocy, aby poprawić sytuację w zakresie opieki stomatologicznej. Już teraz ogromnym problemem jest znalezienie w naszym mieście dentysty, który przyjmie nowych pacjentów. Jeśli dotychczasowi lekarze przejdą na emeryturę i nie znajdziemy zastępstwa, będzie jeszcze gorzej…
Trzeci odcinek obwodnicy Trzyńca będzie gotowy jesienią przyszłego roku
TRZYNIEC / Budowa odcinka obwodnicy Trzyńca z Nieborów do Trzanowic miała zakończyć się w lipcu 2022. Już teraz wiadomo, że tak się nie stanie i na ostatni odcinek drogi będziemy musieli poczekać do jesieni przyszłego roku. Powodem wydłużenia terminu realizacji były problemy majątkowe, braki w dokumentacji przetargowej, a częściowo także pandemia. W czwartek 10 czerwca w Trzyńcu spotkali się Věra Palkovská, prezydentka miasta Trzyńca, Radek Mátla, dyrektor generalny Dyrekcji Dróg i Autostrad (ŘSD) oraz Zbyněk Hořelica, dyrektor Państwowego Funduszu Infrastruktury Transportu. Tematem spotkania był termin zakończenia prac budowlanych pomiędzy Trzanowicami i Nieborami. – Dowiedziałem się, że ze względu na pewne niedociągnięcia i konieczność zmian w dokumentacji technicznej mostów, a częściowo także z powodu pandemii, istnieje ryzyko przesunięcia terminu realizacji budowy trzeciego odcinka drogi. Dlatego apeluję do Dyrekcji Dróg i Autostrad, aby zrobiła wszystko, co w jej mocy, aby jak najmniej opóźnić prace – powiedziała Věra Palkovská. Droga będzie gotowa do zimy 2022/2023 – Rozumiem, że są tutaj problemy, ale nie…
W ostrawskim zoo znowu urodzaj! Tym razem urodziły się cztery kędzierzawe świnki
OSTRAWA / Maluchy można zobaczyć na ekspozycji "Na gospodarstwie". Prosięta mangalicy, czyli węgierskiej świni domowej, urodziły się 28 kwietnia. Są to trzy samice i jeden samiec. Mimo że jedzą już pokarmy stałe, nadal piją mleko matki. Ulubionym zajęciem świnek jest tarzanie się w błocie. To zachowanie jest całkowicie naturalne dla świń. Dzięki tarzaniu mogą schłodzić się w upalne dni oraz tworzą na ciele rodzaj skorupy, która chroni je przed pasożytami skóry. Warto przypomnieć, że świnie są bardzo czystymi zwierzętami, które nie leżą we własnych odchodach, chyba że są do tego zmuszane w ciasnym chlewie. https://www.youtube.com/watch?v=zS3Rb3H2iFM&t=1s Mangalica to rasa świni domowej, hodowana głównie na Bałkanach i na Węgrzech. Wyróżnia się gęstym, kędzierzawym futrem o czarnym, białym lub brązowym umaszczeniu. W kłębie osiąga wysokość około 85 cm, może ważyć do 300 kg. Charakteryzuje się stosunkowo dużą odpornością na niekorzystne warunki atmosferyczne. (SG) Fot. Materiały prasowe Ogrodu Zoologicznego w Ostrawie
Na najnowszej płycie Miuosha pojawił się Zespół Pieśni i Tańca Śląsk
Znany polski raper do współpracy nad najnowszym albumem "Pieśni współczesne" zaprosił 140 różnych artystów, w tym Zespół Pieśni i Tańca Śląsk. Nowy album jest wyrazem jego miłości do Śląska, z którego pochodzi. Utworem rozpoczynającym album są "Doliny". Miuosh, a właściwie Miłosz Paweł Borycki, jest jednym z lepiej rozpoznawanych w Polsce raperów i producentem muzycznym, który ma na swoim koncie kilka nietuzinkowych realizacji. Jedną z nich był koncert z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia, który odbył się w 2015 roku. Tym razem artysta zdecydował się wydać płytę, na której sam nie rapuje. W "Pieśniach współczesnych" Miuosh sięga do tradycji ludowych Górnego Śląska, lokalnych opowieści, wierzeń i mitologii. Jak zapewnia wydawca albumu, nowe kompozycje Miuosha "w aktualny sposób poruszają ponadczasową tematykę, śmiało czerpiąc z tradycji pieśni ludowych Ziemi Śląskiej i Beskidu Śląskiego, nawiązując do ludowych wierzeń, wartości i historii". Album otwiera utwór "Doliny", w którym można usłyszeć śpiew Zespołu Pieśni i Tańca Śląsk: https://www.youtube.com/watch?v=SRYGpDpfIQs (SG)
Chór kościoła ewangelickiego w Oldrzychowicach obchodzi 100-lecie istnienia
OLDRZYCHOWICE / Prawdopodobnie najstarszy w Czechach chór ewangelicki obchodzi w tym roku stulecie swojego istnienia. Powstał latem 1921 roku z inicjatywy towarzystwa Społeczność Chrześcijańska w Oldrzychowicach. W najbliższą niedzielę o godz. 15:00 w kościele ewangelickim w Oldrzychowicach odbędzie się koncert jubileuszowy. Od początków istnienia misją chóru mieszanego z Oldrzychowic była służba Bogu i ludziom poprzez wielogłosową interpretację pieśni duchowych. Według kroniki chóralnej pierwsza próba, w której uczestniczyło 12 śpiewaków, odbyła się 7 sierpnia 1921 roku. Chórzyści ćwiczyli pieśń „Cóż to w cichych chwilach nocy“ (w oryginale „In the silent midnightwatches“ od biskupa A. C. Coxe). Próby odbywały się początkowo w drewnianych chałupach przy świetle nafty i świec. Dyrygentem chóru był między innymi wybitny kompozytor, pedagog i chopinolog Karol Hławiczka († 1976). Działalność chóru została zawieszona na krótko tylko dwa razy – podczas II wojny światowej i pandemii Covid-19. Nie ustała nawet w czasach reżimu komunistycznego, mimo różnych przeszkód i prześladowań. Działał nawet w trudnych czasach Chór Oldrzychowice wystąpił nawet na…
Pamięć o ofiarach Polenlagru nr 32 w Nowym Boguminie
SKRZECZOŃ / Dziś obchodzimy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. Miejscowe Koło PZKO Skrzeczoń od początków swojego istnienia podejmuje działania, aby zachować pamięć o ofiarach Polenlagru nr 32 w Nowym Boguminie. To dzięki ich staraniom na skrzeczońskim cmentarzu stanął Pomnik 104 Ofiar, a w Domu PZKO powstała Izba Tradycji. Jedna z gablot w Izbie Tradycji poświęcona jest pamięci Polaków, którzy zginęli w niemieckim obozie pracy Polenlager nr 32 w Nowym Boguminie. Był to jeden obozów utworzonych w czasie II wojny światowej na Górnym Śląsku jako miejsce pracy przymusowej dla Polaków. Polenlagry różniły się od innych obozów pracy tym, że stosowano w nich surowe kary, a wyżywienie było głodowe. Do Polenlagrów na Śląsku Cieszyńskim deportowano ponad 200 rodzin z Nydku, Jabłonkowa, Mostów koło Jabłonkowa, Końskiej, Trzyńca, Lesznej Dolnej, Karwiny, Suchej, Stonawy i Bogumina. Po przewiezieniu wysiedlonych Polaków segregowano ich ze względu na przydatność do pracy. Młodych codziennie wywożono ciężarówkami do ciężkich prac, takich jak budowa trakcji kolejowych,…
Dziś jest Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady
14 czerwca 1940 roku z więzienia w Tarnowie Niemcy przetransportowali do obozu w Auschwitz grupę 728 Polaków. Był to pierwszy masowy transport więźniów do nowo założonego obozu. Dzień ten uznawany jest za początek działalności obozu koncentracyjnego Auschwitz. W pierwszym transporcie znaleźli się głównie żołnierze kampanii wrześniowej, którzy usiłowali przedrzeć się na Węgry, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci. Spośród więźniów z pierwszego transportu wojnę przeżyło 239 osób. Pozostali zginęli w obozie lub ich dalszy los nie jest znany. W pierwszym okresie istnienia obozu więzieni byli głównie Polacy. W połowie 1942 roku ich liczba zrównała się z Żydami. Od 1943 r. liczba więźniów żydowskich stanowiła już większość. W KL Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 miliona osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. Obóz Auschwitz został wyzwolony 27 stycznia 1945 r. przez Armię Czerwoną. Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady obchodzony jest od 2006 roku. (SG) Źródło: Polonijna Agencja Informacyjna…
Znalazłeś małą sarnę? Nie dotykaj jej i nie zabieraj! Jej mama jest w pobliżu
OSTRAWA / Wiosną na wybiegach jeleni milu i jeleni kanadyjskich w ostrawskim zoo urodziło się kilka młodych. W pierwszych dniach po urodzeniu jelonki zwykle nie są widoczne na wybiegach, chowają się w trawie lub pod krzakami, z dala od stada i matki. Ta strategia ochrony młodych przed drapieżnikami jest również stosowana w naturze. Ludzie niestety błędnie ją interpretują, myśląc, że matka opuściła potomstwo. Nie pomagaj młodym jeleniom i sarnom! Możesz je obserwować, ale nie dotykać! Spacerując po ostrawskim Ogrodzie Zoologicznym odwiedzający mogą podziwiać nie tylko kwitnące rododendrony i azalie, ale również młode zwierzęta. Już na początku trasy na wybiegach jelenia milu i jelenia kanadyjskiego można zobaczyć pięć jelonków. U jelenia milu (gatunek wymarły na wolności) występują trzy jelonki – samiec, samica i jedno młode nieokreślonej płci. U jelenia kanadyjskiego pojawiła się młoda samica i samiec. Młode mamy wzorowo opiekują się wszystkimi młodymi, żadne z nich nie jest porzucone. https://www.youtube.com/watch?v=PeiqFmtpxSw&feature=emb_title Samotny jelonek nie został porzucony przez matkę Kilkudniowe jelonki nie są…
Historia skazanego na wieczność
Tym razem chciałabym podzielić się wrażeniami po obejrzeniu dwóch ekranizacji książki Papillon z 1969 roku autorstwa francuskiego pisarza Henriego Charrière’a. Pierwszy film został nakręcony w 1973 roku w reżyserii Franklina J. Schaffnera. Główne role zagrali Steve McQueen i Dustin Hoffman. Drugi film nakręcono w 2017 roku w reżyserii Michaela Noera. W rolę Henriego Charrière'a wcielił się Charli Hunnam, natomiast Louisa Degę zabrał Rami Malek. Pierwszy film luźno bazuje na pierwowzorze. Druga, nowocześniejsza ekranizacja bardziej do mnie przemawia. Film ten pod wieloma względami jest podobny Skazanych Shawshank, ekranizacji dzieła Stephena Kinga. Akcja obu filmów rozgrywa się w środowisku więziennym, pojawia się motyw niesprawiedliwego oskarżenia oraz ucieczki z zakładu karnego. Odysea o przetrwaniu W paryskim środowisku przestępczym nazywano go Papillon, czyli Motyl, gdyż nigdy nie było go tam, gdzie go szukano. Zatrzymany w 1930 roku pod zarzutem morderstwa, którego nie popełnił, zostaje skazany na dożywotnie zesłanie do "zielonego piekła", jakim jest dżungla Gujany Francuskiej. Henri Charrière, bohater autobiografii i jej autor zarazem, nie…
Ludzie z trzynieckiej huty w obiektywie Jindřicha Štreita
„Niekończąca się rzeka stali, zmęczenie, przelotny uśmiech, wszystko to zlewało się w jedną całość i cieszyłem się, że mogłem być obecny i odkryć w tej prozaicznej przestrzeni poezję” - tak pisał dwadzieścia lat temu czeski fotograf dokumentalny Jindřich Štreit o swoim cyklu czarno-białych fotografii obrazujących pracę robotników trzynieckiej huty. Muzeum Huty w Trzyńcu i Miasta Trzyńca powraca do tego cyklu za sprawą wystawy, którą można obejrzeć do połowy sierpnia w Galerii "Na schodach". Jindřich Štreit to wybitny czeski fotograf dokumentalista, pedagog uniwersytecki, kurator i animator życia kulturalnego. Dwadzieścia lat temu wykonał dziesięć tysięcy zdjęć w Hucie w Trzyńcu. Pięćdziesiąt z nich zostało opublikowanych w albumie "Lidé Třineckých železáren". (SG) Fot. Jindřich Štreit
Już można obejrzeć nową wystawę w korytarzu siedziby ZG PZKO
CZESKI CIESZYN / Tym razem tematem wystawy zorganizowanej przez Ośrodek Dokumentacyjny Kongresu Polaków jest wybitna pisarka Eliza Orzeszkowa. Z jej życiem i twórczością można zapoznać się w siedzibie Zarządu Głównego PZKO w Czeskim Cieszynie (galeria w foyer na parterze) do 23 lipca 2021 r. w godzinach otwarcia budynku. Eliza Orzeszkowa to jedna z najwybitniejszych powieściopisarek okresu polskiego pozytywizmu. Urodziła się w 1841 roku na Milkowszyźnie (dziś Białoruś). Od najmłodszych lat przejawiała talent pisarki - swój pierwszy utwór napisała w wieku niespełna ośmiu lat. Na życzenie matki, w wieku 16 lat, wyszła za mąż za 35-letniego Piotra Orzeszkę i przeprowadziła się do jego majątku na Polesiu. Opiekowała się powstańcami styczniowymi. Po tym, jak jej męża wysłano na Syberię, a majątek skonfiskowano, wróciła na Milkowszczyznę. Po kilkuletnich staraniach uzyskała unieważnienie małżeństwa. W swoich utworach poruszała pozytywistyczne hasła Po sukcesie opublikowanego w 1866 roku na łamach Tygodnika Illustrowanego opowiadania „Obrazek z lat głodowych” Eliza Orzeszkowa w pełni poświęciła się pracy literackiej, a jej…
Wierni z Gutów już mogą się modlić w swoim kościółku
GUTY / W zeszłą niedzielę punktualnie o 10:00 rozpoczęto uroczystość poświęcenia Kościoła Bożego Ciała w Gutach. Parafianie czekali na nowy kościół niemal cztery lata. W końcu nadszedł ten dzień, w którym wierni mogli uczestniczyć w pierwszej mszy świętej. Piękna pogoda sprawiła, że do Gutów przybyło kilkaset osób nie tylko z Gutów, ale również z odleglejszych miejscowości. Trwające prawie dwie godziny nabożeństwo poprowadzono w języku czeskim. Nie oznacza to jednak, że zabrakło polskich elementów. Można było wysłuchać czytania po polsku, jednego psalmu i piosenki, która zabrzmiała podczas komunii świętej. Warto przypomnieć, że jeszcze nie tak dawno większość mszy w Gutach odprawiana właśnie była w języku polskim. Mszę świętą sprawował administrator apostolski diecezji ostrawsko-opawskiej Martin David, który też kościółek poświęcił. Szkoda jednak, że zabrakło elementów regionalnych - nie było wiernych w strojach ludowych, kapeli góralskiej, czy chociażby naszej pięknej gwary. A szkoda, uroczystość transmitowały na żywo telewizja ČT 2 i telewizja Noe, więc nasze piękne tradycje mogli zobaczyć widzowie w każdym zakątku Republiki…
Pogotowie językowe. Czy można się przekazać?
Odkąd świat ogarnęła pandemia, nasz słownik wzbogacił się o słowa, których normalnie nie używalibyśmy. Przynajmniej nie aż tak często. Jednym z nich jest czasownik ‘okazywać’. Dlaczego warto na niego zwrócić uwagę? Ponieważ zdarza się, że zamiast niego używamy kalki z języka czeskiego. Oto przykład zastosowania kalki językowej: „Uczniowie, którzy przekażą się negatywnym wynikiem testu antygenowego, nie muszą być testowani”. Zdanie powinno brzmieć następująco: „Uczniowie, którzy okażą negatywny wynik testu antygenowego, nie muszą być testowani”. Zastosowany w pierwszym zdaniu czasownik ‘przekazać się’ został utworzony od czasownika ‘prokázat se’. Warto wiedzieć, że w języku polskim czasownik ‘przekazać’ nie występuję z zaimkiem zwrotnym się. W żadnym znaczeniu nie można użyć frazy ‘przekazać się’. Wyjątkiem może być celowy zabieg artystyczny, gdy poeta lub autor tekstu piosenki, chce podkreślić, że podmiot liryczny zamierza ‘przekazać się’ komuś jak przedmiot. Ale poeci, w przeciwieństwie do zwykłych użytkowników języka, mogą robić ze słowem wszystko. A co z czasownikiem ‘przekazać’ bez zaimka zwrotnego się? Oczywiście istnieje, ale ma inne…
Już jutro poświęcenie kościółka w Gutach
GUTY / Trwają ostatnie przygotowania do jutrzejszej uroczystości poświęcenia drewnianego Kościoła Bożego Ciała w Gutach. W niemal cztery lata doczekaliśmy się nowego kościoła, który wyrósł w miejsce pogorzeliska. Znany wszystkim kościółek z XVI wieku został doszczętnie zniszczony w wyniku podpalenia w nocy z 1 na 2 sierpnia 2017 roku. Replikę oryginalnego budynku poświęci w niedzielę administrator apostolski diecezji ostrawsko-opawskiej Martin David. Uroczystość rozpocznie się o godzinie 10.00 i będzie transmitowana na żywo w TV Noe oraz telewizji ČT 2. Konsekracja kościoła obejmie również poświęcenie nowych dzwonów i organów. Jak możemy się domyślić, przed parafianami stoi dzisiaj nie lada wyzwanie – przygotowania kościoła i okolicy do wielkiej uroczystości. Niestety nie dowiemy się, jakie prace muszę dzisiaj wykonać i jakie nastroje panują wśród nich, ponieważ ks. Kazimierz Płachta odmówił nam udzielenia wywiadu. Nie dowiemy się również, jak kościółek wygląda w środku, ponieważ zamknięto nam drzwi przed nosem. Przypominamy, że utrata kościółka w Gutach była ogromny ciosem dla wszystkich mieszkańców Śląska Cieszyńskiego, niezależnie…
W ostrawskim zoo urodziły się bliźnięta serwala
OSTRAWA / W zagrodzie serwali w Ogrodzie Zoologicznym w Ostrawie zwiedzający mogą zobaczyć dwa młode. Kocięta urodziły się 13 kwietnia br., jednak pierwsze tygodnie życia spędziły wraz z mamą w pomieszczeniach niedostępnych dla publiczności. Samica została mamą po raz trzeci. Pierwsze potomstwo wydała na świat w 2019 roku, następne w 2020. W obu przypadkach urodziła kotki, które odchowała bez najmniejszych trudności. Bardzo dobrze radzi sobie również z bliźniakami, tym razem samcami. Zwiedzający mogą obserwować całą rodzinę na wybiegu w pobliżu Pawilonu Zwierząt Indyjskich. https://www.youtube.com/watch?v=V-dQ0TXbEMQ Serwal (Leptailurus serval) występuje w Afryce z wyjątkiem Sahary. Zamieszkuje trawiaste sawanny. Lubi przebywać w pobliżu wód, gdzie łowi żaby i ryby, a nawet flamingi. Dzięki długim kończynom i długiej szyi przystosowany jest do polowania w trawie. Zręcznie poluje nie tylko na małe ssaki, ale także na ptaki - gdy przestraszony ptak odlatuje, skacze za nim na wysokość 2 metrów i łapie go w locie. Żyje samotnie. Samiec spotyka się samicą tylko na krótko w okresie…
Kolejny orłosęp z ostrawskiego zoo wypuszczony na wolność
OSTRAWA / Wczoraj ostrawskie zoo przekazało młodego orłosępa, który za kilka dni zostanie wypuszczony na wolność w ramach międzynarodowego projektu powrotu zwierząt do natury. Nowym domem ostrawskiego ptaka będzie region Maestrazgo w Hiszpanii. To już 15 orłosęp wykluty w Ostrawie, który został wypuszczony na wolność. Celem projektu jest wzmocnienie dzikiej populacji tego majestatycznego drapieżnika. Zoo w Ostrawie aktywnie uczestniczy w projekcie powrotu orłosępa do natury od 2009 roku. Wtedy po raz pierwszy udało się odchować młodą samicę. Młode, które mają zasilić dziko żyjące populacje, muszą być wychowywane przez swoich rodziców. Bardzo ważne jest, aby interwencja człowieka była ograniczona do minimum. Orłosępy z ostrawskiej hodowli wypuszczono między innymi w Alpach (Francja, Szwajcaria, Włochy, Austria) oraz Hiszpanii. Jedno młode zamieszkało na Korsyce. Samica poczuje wiatr w skrzydłach 8 czerwca – Tegoroczne młode zostanie wypuszczone w Maestrazgo w Hiszpanii zgodnie z rekomendacją koordynatora ds. orłosępów. Młodą samicę zabrała firma transportowa 31 maja. Firma zabrała również po drodze orłosępa z zoo w Libercu, który…
Jak dzieci wyobrażają sobie pracę swoich rodziców?
TRZYNIEC / Zadaniem dzieci w konkursie plastycznym „Tata robi we werku 2021” było przedstawienie taty, mamy lub innego członka rodziny w jego miejscu pracy na terenie trzynieckiego kompleksu hutniczego. Konkurs został ogłoszony wiosną tego roku przez Hutę Trzyniecką i Artystyczną Szkołę Podstawową w Trzyńcu. Najlepsze prace wykonane przez małych artystów zostaną przeniesione na betonowe ogrodzenie wzdłuż ulicy Závodní w Trzyńcu. Umilą one drogę do pracy wszystkim tym pracownikom huty, którzy wchodzą na teren zakładu przez główną bramę. Niełatwe zadanie miała komisja ekspercka złożona z przedstawicieli huty i środowiska artystycznego. Komisja musiała wybrać najlepsze spośród 106 nadesłanych prac. – Widać, że uczniowie rozmawiali z rodzicami o ich pracy, co było jednym z ważnych aspektów konkursu – mówi dyrektor Huty w Trzyńcu Jan Czudek, który uważa, że rodzice powinni opowiadać dzieciom o swojej pracy zawodowej. Wszystkie prace można zobaczyć w muzeum Wszystkie zgłoszone prace prezentowane są od wczoraj w ogrodzie Muzeum Huty w Trzyńcu i Miasta Trzyńca. Wystawa będzie otwarta do końca…
Mali pacjenci w szpitalu na Sośnie świętowali Dzień Dziecka
TRZYNIEC / Pacjenci hospitalizowani na Oddziale Dziecięcym Szpitala w Trzyńcu otrzymali wczoraj drobne upominki. Prezenty dla dzieci przekazała para nowożeńców, która na swoją prośbę w dzień ślubu otrzymała od gości zabawki dla dzieci zamiast kwiatów. Mali pacjenci otrzymali kolorowanki, książeczki, flamastry, gry, pluszaki i inne drobne przedmioty. – Cieszymy się, że dzięki hojnym darczyńcom udało się sprawić radość małym pacjentom i wywołać uśmiech na ich twarzach w dniu ich święta – dodał Jiří Veverka, dyrektor Szpitala w Trzyńcu. (SG) Fot. Materiały prasowe Szpitala w Trzyńcu
Diecezja ostrawsko-opawska obchodzi srebrną rocznicę
OSTRAWA / W minioną niedzielę arcybiskup ołomuniecki Jan Graubner i biskup ostrawsko-opawski František Václav Lobkowicz spotkali się w Katedrze Boskiego Zbawiciela w Ostrawie podczas nabożeństwa z okazji 25-lecie istnienia diecezji ostrawsko-opawskiej. Biskup, osłabiony chorobą, przez całe nabożeństwo siedział na krześle. Na zakończenie Mszy Świętej, sprawowanej przez nuncjusza papieskiego Charlesa Daniela Balvo wraz z arcybiskupem Ołomuńca i administratorem apostolskim Martinem Davidem, krótko pozdrowił zgromadzonych wiernych. – Dziękuję wszystkim za przybycie na obchody 25-lecia diecezji. Nie jest to ani mało, ani dużo. Bóg jest wielki i chcemy Mu podziękować za zjednoczenie nas w jednej wspólnocie. Niech obdarzy nas wytrwałością w wierze, abyśmy mogli spotykać się w każdą niedzielę, tak jak dzisiaj, na Eucharystii. Bądźcie zdrowi i radujcie się we wspólnocie wszystkich świętych – powiedział bp František Václav Lobkowicz. Diecezja ostrawsko-opawska powstała 30 maja 1996 roku w wyniku wyłączenia części terytorium z archidiecezji ołomunieckiej. Podzielona jest obecnie na 11 dekanatów: Bílovec, Bruntál, Frydek, Hlučín, Jeseník, Karwina, Karniów, Místek, Nowy Jiczyn, Opawa, Ostrawa. Najważniejszymi…
Historia bocianiego taty poruszyła czeskich i polskich internautów
Kilka dni temu w polskich i czeskich mediach pojawiła się wzruszająca historia bocianiej rodziny z miejscowości Mladé Buky. Bociani tata wychowuje samotnie troje piskląt po tym, jak ich mama straciła życie, zaczepiając się o linie wysokiego napięcia. Troskliwy tata stał się bohaterem nie tylko wsi, ale internetu. Jego codzienne zmagania można zobaczyć na żywo dzięki kamerce. Okres lęgowy jest dla bocianów szczególnie trudny i wymaga zaangażowania obojga rodziców. Kiedy jedno ze zwierząt wyrusza na poszukiwania pożywienia, drugie pozostaje, aby chronić pisklęta i ogrzać je swoim ciałem. Nie trzeba zatem wyjaśniać, że samotny ojciec stoi teraz przed sporym wyzwaniem. Ptaki na ogół nie dopuszczają nikogo do swojego gniazda, a w przypadku zagrożenia ze strony ludzi po prostu je opuszczają, zostawiając w nim małe. Na szczęście tym razem tak się nie stało. W pomoc w wykarmieniu piskląt włączyli się ludzie. W karmienie zaangażowani są mieszkańcy wioski Šándor Havrán i Jiří Zeman postanowili pomóc samotnemu ojcu, przynosząc mu jedzenie. Bocian zaakceptował swoich karmicieli,…
Wybitne Polki
Od marca bieżącego roku Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej prowadzi na całym świecie akcję informacyjną #WybitnePolki/Outstanding Polish Women, poświęconą wybitnym Polkom, które w znaczący sposób przyczyniły się do rozwoju cywilizacyjnego oraz kulturalnego Polski, Europy i świata. „Wybór bohaterek okazał się niezwykle trudny ze względu na mnogość postaci, które zasługują na to, aby usłyszał o nich świat. Klucz był jeden: opowiedzieć o bardzo różnych kobietach, których łączy jedno – pasja i znaczący wkład w rozwój dziedzin, które reprezentują. Są to nauka, historia, sztuka, literatura, działalność społeczna, sport, a także polityka” – mówi Monika Szmigiel–Turlej, zastępca dyrektora Departamentu Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej MSZ. W ramach kampanii są prezentowane postacie wybitnych Polek: społeczniczki Ireny Sendlerowej, żeglarki Krystyny Chojnowskiej-Liskiewicz, która jako pierwsza kobieta samotnie opłynęła kulę ziemską, polskich noblistek Marii Skłodowskiej-Curie, Wisławy Szymborskiej i Olgi Tokarczuk, bohaterki strajku w Stoczni Gdańskiej Anny Walentynowicz, malarki Olgi Boznańskiej, znakomitej chirurg prof. Marii Siemionow, himalaistki Wandy Rutkiewicz oraz grupy pierwszych posłanek, które jako jedne z pierwszych kobiet wywalczyły…
Fajer ne! To jedno z haseł Instrukcji dla Odpowiedzialnych Turystów
W tegorocznym sezonie zimowym mogliśmy się przekonać, że nie wszyscy turyści wiedzą, jak zachowywać się na łonie natury. Pandemia i związane z nią ograniczenia spowodowały zwiększenie liczby osób spędzających wolny czas poza cywilizacją. Zakłada się, że wraz ze zbliżającym się latem, turystów będzie jeszcze więcej. Kampania „Odpowiedzialny Turysta” przypomina, jak zachowywać się podczas wyjazdów. – Oczywiście każdy wie lub przynajmniej podejrzewa, że przebywanie na łonie natury rządzi się pewnymi zasadami. Nawet małe dziecko wie, że nie wyrzucamy śmieci, gdzie popadnie, że w lesie nie rozpalamy ogniska i nie robimy niepotrzebnego hałasu lub że do stawiania namiotów przeznaczane są pola namiotowe – mówi Jan Krkoška, wicehetman ds. Turystyki i Rozwoju Regionalnego Województwa Morawsko-Śląskiego Niestety osób nieprzestrzegających tych prostych zasad jest sporo. – Pomyśleliśmy więc, że byłoby dobrze przypomnieć o tych kilku fundamentalnych zasadach, najlepiej w zabawowej i humorystycznej formie. I tak powstała Instrukcja dla Odpowiedzialnych Turystów – powiedział Jan Krkoška, dodając, że instrukcja powstała we współpracy z Agencją Ochrony Przyrody i…
Do ogrodu zoologicznego w Ostrawie przybył młody samiec lwa azjatyckiego
OSTRAWA / Tydzień temu do ostrawskiego zoo przywieziono dwuletniego samca lwa azjatyckiego, pochodzącego z ogrodu Zoologicznego we Frankfurcie. Z powodu przybycia nowego lwa azjatyckiego Pawilon Zwierząt Indyjskich będzie na razie zamknięty. Lew urodził się w 2018 roku w ogrodzie Zoologicznym we Frankfurcie. Po przybyciu do ostrawskiego zoo został wypuszczony z pudła transportowego i przez jakiś czas przebywał w pomieszczeniach zamkniętych. Teraz ma możliwość wyjścia na wybieg znajdujący się tuż obok pawilonu. Przez jakiś czas będzie oddzielony od lwicy, jednak zwierzęta mogą się widzieć i słyszeć. Od tego tygodnia ogrody zoologiczne mogą udostępniać zwiedzającym również pawilony na określonych warunkach. Goście ostrawskiego zoo ponownie więc mogą zobaczyć papuaskie gady i ryby lub faunę i florę lasów deszczowych Afryki Zachodniej. Szczegółowe informacje dotyczące zasad zwiedzania w reżimie sanitarnym można znaleźć pod linkiem: https://www.zoo-ostrava.cz/cz/pred-navstevou/informace-k-omezenemu-rezimu/ (SG) Fot. Materiały prasowe Ogrodu Zoologicznego w Ostrawie
W ostrawskim Zoo zaczęły kwitnąć rododendrony
W tym roku okres kwitnienia rododendronów i azalii rozpoczął się kilka tygodni później niż zazwyczaj ze względu na chłodną wiosnę. W Ogrodzie Zoologicznym w Ostrawie rośnie ponad 7500 okazów, jest to największe skupisko tych roślin nie tylko w Czechach, ale i na Słowacji. Jeżeli zwiedzający zdecydują się odwiedzić zoo, aby podziwiać kwitnące rododendrony i azalie, nie muszą już się martwić o to, czy uda im się wejść do środka. Od zeszłego poniedziałku liczba zwiedzających zwiększyła się do 50% pojemności zoo, co oznacza, że na jego terenie może przebywać w tym samym czasie 12 tys. osób. Rododendrony i azalie można zobaczyć w ostrawskim zoo dosłownie na każdym kroku. Na całym obszarze rośnie ponad 7500 okazów (400 gatunków i odmian). Kwitnące krzewy wyznaczają główną trasę zwiedzania, rosną na szlakach botanicznych, a także bezpośrednio na wybiegach niektórych zwierząt, np. w zagrodzie pandy czerwonej czy w wolierach ptaków Tybetu i Chin. Wśród kolekcji drzewek ozdobnych i bonsai, która znajduje się tuż przy wejściu do…
Pogotowie językowe. O rekonstruowaniu wychodków i nie tylko
Ostatnio koleżanka zapytała mnie, co sadzę o powszechnie używanym w gwarze słowie ‘rekonstruować’ w znaczeniu ‘remontować’? No, nic nie sadzę, bo już wiem, że gdy Zaolziak mówi, że będzie ‘rekonstruować wychodek’, nie oznacza to, że na podstawie historycznych planów, zdjęć i przekazów ustnych będzie odtwarzał ubikację swoich przodków (tę drewnianą z serduszkiem), ale po prostu planuje remont toalety. Skoro jednak temat się pojawił, warto wyjaśnić, w jakim znaczeniu używamy w języku polskim wyrazów ‘rekonstrukcja’ i ‘rekonstruować’? Jak podaje słownik, ‘rekonstrukcja’ to «odtworzenie czegoś na podstawie zachowanych fragmentów, szczątków, przekazów», jest to również «rzecz odtworzona». Photo by Amy Reed on Unsplash Rekonstruować możemy więc zamek, kościół, zabytkowe kamienice, gdy zachowane są fundamenty, plany, szkice lub zdjęcia. Zrekonstruować możemy również zabytkowy mebel. Rekonstruować można również ukruszony ząb lub twarz, która została zmasakrowana w wyniku jakiegoś wypadku (nie mylić z operacjami plastycznymi nosa i podbródka). Rekonstruuje się też bieg wydarzeń, rozmów, czyli stara się odtworzyć z pamięci jak najwięcej szczegółów dotyczących danego wydarzenia,…
Najnowszy numer
Newsletter
Kalendarium wydarzeń
Najczęściej czytane
- Egzaminy maturalne rozpoczęte. Zobacz, z jakimi tematami mierzyli się uczniowie polskiego gimnazjum
- Zakupy w Wielkanoc. Kiedy będą otwarte sklepy w Polsce i Czechach?
- Zakupy w Wielkanoc. Zobaczcie, kiedy będą otwarte sklepy w Czechach i Polsce
- Przed nami majówka. Zobacz, kiedy zrobisz zakupy w Polsce i w Czechach
- Emisja Kuchennych Rewolucji z Cieszyna już w czwartek. To będzie 400. odcinek serii!
ZWROT W KOMÓRCE
Reklama
Reklama
POGOTOWIE JEZYKOWE
