
Wyjątkowa okazja do łatwego odnalezienia krateru księżycowego Kopernik. Ponadto Księżyc znajdzie się w pobliżu Jowisza
Jutro 12 lipca 2023 nad ranem Księżyc przy swej wędrówce po niebie znajdzie się w pobliżu Jowisza. W poniedziałek 10 lipca 2023 nasz naturalny satelita znalazł się w drugiej kwadrze i podąża do nowiu. Nastał najlepszy okres na obserwację krateru księżycowego Kopernik. Koniunkcja Księżyca z Jowiszem Największa planeta naszego Układu Planetarnego Jowisz widoczna jest nad ranem w gwiazdozbiorze Barana nad wschodnim horyzontem. Przez najbliższe dni wschodzi godzinę po północy i jest widoczna prawie do wschodu Słońca. Jutro 12 lipca 2023 Słońce na Zaolziu wschodzi około godziny 4:56 czasu środkowoeuropejskiego letniego. Nad ranem widoczny jest również nieco słabszy Saturn w gwiazdozbiorze Wodnika nad południowo-wschodnim horyzontem, który wschodzi w przybliżeniu godzinę przed północą. 12 lipca 2023 nad ranem Księżyc dołącza do Jowisza. Srebrny Glob w postaci sierpa zmierzającego ku nowiu, oświetlony w 40% znajdzie się kawałek od największej z planet, co sprawi, że koniunkcja ta będzie doskonale widoczna w zwykłej lornetce. Wzajemne położenie Księżyca i obu planet widoczne jest na dołączonej mapce nieba.…

Mija 45. rocznica lotu pierwszego polskiego kosmonauty Mirosława Hermaszewskiego w kosmos
45 lat temu, 27 czerwca 1978, rozpoczęła się pierwsza i jak dotąd jedyna załogowa misja kosmiczna z udziałem polskiego obywatela – Mirosława Hermaszewskiego. Polak wziął udział w misji statku Sojuz 30, którą dowodził radziecki kosmonauta Piotr Klimuk. Kosmonauci przez tydzień przebywali na stacji orbitalnej Salut 6, razem z inną dwuosobową załogą, która odbywała półroczną misję. Właśnie mija 45. rocznica załogowego lotu statku kosmicznego Sojuz 30 do stacji kosmicznej Salut 6 w ramach sowieckiego programu Interkosmos. W misji tej brał udział jedyny jak do tej pory polski kosmonauta – Mirosław Hermaszewski. Dzięki temu Polska dołączyła do grupy wówczas zaledwie trzech państw (Związku Radzieckiego, Stanów Zjednoczonych i Czechosłowacji) mających swojego kosmonautę lub astronautę, czyli do grona państw, których przynajmniej jeden obywatel przekroczył tzw. linię Kármána – umowną granicę pomiędzy górnymi partiami atmosfery ziemskiej a kosmosem (na wysokości 100 kilometrów). Przebieg misji pierwszego polskiego kosmonauty Start misji Sojuz 30 z Mirosławem Hermaszewskim i rosyjskim kosmonautą w roli dowódcy statku Piotrem Klimukiem miał miejsce 27…

Koniunkcja Księżyca z Wenus i Marsem. Czeka nas wyjątkowe nocne niebo
W najkrótszą noc w ciągu roku podczas przesilenia letniego 21 czerwca 2023 Młody Księżyc spotka się z najjaśniejszą z planet – z Wenus. O dobę później Księżyc będzie w koniunkcji z Marsem. Od kilku tygodni na naszym wieczornym niebie króluje Wenus. Po zachodzie Słońca lśni bardzo jasno dość wysoko nad zachodnim horyzontem jako Gwiazda Wieczorna. Dziś 21 czerwca 2023 w jej bliskości znajdzie się sierp Księżyca oświetlony w 12%. Przy bardzo dobrych warunkach atmosferycznych gołym okiem widoczna będzie obok jasnego księżycowego sierpa i słabo oświetlona reszta zwróconej ku nam półkuli księżycowej. Zjawisko to nazywamy światłem popielatym. Wywołane jest ono rozproszonym światłem słonecznym na atmosferze ziemskiej, które dopada na nieoświetloną część Księżyca. Na dołączonej mapce widać, że w pobliżu Księżyca i Wenus znajduje się wyraźnie słabszy czerwonawy Mars. Wieczór później 22 czerwca 2023 Srebrny Glob oświetlony już w 19% znajdzie się nad Czerwoną Planetą. Co to jest koniunkcja? Kiedy nasz naturalny satelita jest w koniunkcji z Wenus, Marsem lub inną planetą oznacza to,…

Dziś początek lata astronomicznego. Dawniej w tym dniu obchodzono Noc Kupały
Koniec wiosny astronomicznej i początek lata astronomicznej przypada dziś 21 czerwca 2023 o godzinie 16:58 obowiązującego u nas czasu. Lato astronomiczne to okres od przesilenia letniego do równonocy jesiennej. Na półkuli północnej trwa od 21 czerwca do 23 września. Na półkuli południowej w tym czasie trwa zima astronomiczna. Druga połowa czerwca to okres najkrótszych nocy i najdłuższych dni w roku. Słońce w swej rocznej wędrówce po niebie oddala się najbardziej na północ aż osiąga punkt przesilenia letniego w dniu 21 czerwca 2023 dokładnie o godzinie 16:58 obowiązującego u nas czasu środkowoeuropejskiego letniego. Przesilenie letnie Przesilenie letnie to moment, kiedy na półkuli północnej oś Ziemi jest maksymalnie wychylona w kierunku Słońca. Biegun północny jest wtedy bliżej Słońca niż południowy, a Słońce w tym dniu góruje w zenicie nad zwrotnikiem Raka. W tym dniu mamy najdłuższy dzień i najkrótszą noc w ciągu roku. Dokładnie odwrotnie wygląda to na półkuli południowej naszego globu – tam dzisiaj trwa najkrótszy dzień, będący początkiem zimy. Ten szczególny czas, kiedy Słońce…

W Czeskim Cieszynie obradowała Rada Przedstawicieli Kongresu Polaków. Znamy termin przyszłorocznego Zgromadzenia Ogólnego KP
W ubiegły czwartek 15 czerwca 2023 w siedzibie Kongresu Polaków w Czeskim Cieszynie odbyło się VII posiedzenie Rady Przedstawicieli Kongresu Polaków w Republice Czeskiej. Posiedzenie prowadził prezes Rady Przedstawicieli Kongresu Polaków w Republice Czeskiej Józef Szymeczek, obecny był również prezes Rady Kongresu Polaków w RC Mariusz Wałach i szef kancelarii Kongresu Polaków w RC Piotr Polok. Obecnych było 27 reprezentantów organizacji członkowskich KP i pełnomocników gminnych. Dotacje Rządu Republiki Czeskiej Przedstawiciel polskiej mniejszości w komisji Ministerstwa Kultury Republiki Czeskiej opiniującej wnioski o przyznanie dotacji na media i na działalność kulturalną mniejszości narodowych Paweł Kawulok poinformował obecnych o pracach komisji. Dodał, że pula dotacyjna w budżecie państwa na kulturę mniejszości narodowych i tzw. dotacje medialne na druk pism w językach mniejszości narodowych od 2009 roku się nie zmieniła, przy czym wiadomo, że koszty produkcji Głosu i Zwrotu co roku rosną. Pełnomocnicy gminni Na czwartkowym posiedzeniu omawiano też rolę i perspektywę pełnomocników gminnych. Z powodu małego zainteresowania nie odbyło się specjalne robocze spotkanie…

W Czeskim Cieszynie obradował Konwent Prezesów PZKO. Głównymi tematami były wynik gospodarczy oraz Festiwal PZKO
W ubiegłą środę 14 czerwca 2023 w Czeskim Cieszynie w salce Centrum Polskiego Kongresu Polaków w RC w siedzibie Zarządu Głównego PZKO odbył się Konwent Prezesów Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. Wynik gospodarczy PZKO za rok 2022 Tematem przewodnim zebrania było sprawozdanie i wynik gospodarczy PZKO za rok 2022. Danuta Jochymek z działu ekonomiczno-gospodarczego Zarządu Głównego PZKO szczegółowo przedstawiła w przygotowanej prezentacji gospodarowanie Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w ciągu ubiegłego roku. Wszyscy obecni Prezesi Miejscowych Kół PZKO lub upoważnieni zastępcy swym głosem zatwierdzili sprawozdanie i wynik gospodarczy PZKO za rok 2022. Obecnych było 43 prezesów Miejscowych Kół PZKO lub upoważnionych zastępców. Podsumowane Festiwalu PZKO Prezes ZG PZKO Helena Legowicz poinformowała, że ostatni Festiwal PZKO, który odbył się 20 maja w parku im. A. Sikory w Czeskim Cieszynie, można uważać za udany. Na definitywne finansowe rozliczenie będzie trzeba jeszcze poczekać, ponieważ ciągle spływają faktury. Prezes bardzo doceniła i podziękowała wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób pomagali podczas realizacji Festiwalu. Podziękowała wszystkim wolontariuszom, miejscowym kołom, które miały…

Krakowska część Światowego Kongresu Kopernikańskiego za nami. Ciąg dalszy 21-24 czerwca 2023 w Olsztynie
W ramach obchodów 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika zorganizowano Światowy Kongres Kopernikański, który uroczyście zainaugurowano w dzień jego urodzin 19 lutego 2023 w Toruniu. W maju 2023 obrady Kongresu przeniosły się do Krakowa. Program krakowskiej części Kongresu skupił się na filozoficznej i ekonomicznej działalności Kopernika. Rok 2023 został ogłoszony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej rokiem Mikołaja Kopernika. 19 lutego, dokładnie w 550. rocznicę narodzin Mikołaja Kopernika, na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu zainaugurowany został Światowy Kongres Kopernikański. To najważniejszy akcent obchodów Roku Kopernika. Głównym celem Kongresu jest przedstawienie stanu badań nad życiem i działalnością Mikołaja Kopernika, a także jego wpływem na rozwój nauki, kultury i sztuki. Organizatorzy Kongresu Światowy Kongres Kopernikański rozłożony jest w czasie na kilka miesięcy i organizowany jest przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie oraz Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk. Kongres ma formułę kroczącą i obrady będą odbywały się kolejno w Toruniu, Krakowie, Olsztynie i z powrotem w Toruniu. O uroczystym…

Zapraszamy do wzięcia udziału w Konkursie Kopernikowskim. Sprawdź swoją wiedzę o najsłynniejszym polskim naukowcu wszech czasów
Trwa Rok Mikołaja Kopernika i Redakcja Zwrotu zaprasza do wspólnego świętowania obchodów 550. rocznicy urodzin Kopernika. Obok lektury artykułów dotyczących tego najbardziej znanego na świecie Polaka zapraszamy do aktywnego udziału w Konkursie wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii. Konkurs Kopernikowski Konkurs wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii realizowany na stronach miesięcznika Zwrot i serwisu internetowego zwrot.cz przebiega równolegle z rokiem szkolnym 2022/2023. Rozpoczął się w wrześniu 2022 i zakończy się w czerwcu 2023. Na portalu zwrot.cz publikowany jest zawsze z kilkodniowym opóźnieniem po drukowanym Zwrocie. Każdy chętny zabawy znajdzie odpowiedzi na pytania konkursowe, uważnie czytając artykuły dotyczące Mikołaja Kopernika publikowane w miesięczniku Zwrot w cyklu pt. W 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Odpowiedzi można szukać również w bogatej biografii, której spis znajduje się niżej. Kategorie Konkurs jest otwarty dla każdego. Dzięki specjalnie dobranym wiekowym kategoriom w konkursie mogą brać udział dzieci wraz z rodzicami lub dziadkami. Konkurs podzielony został na trzy kategorie wiekowe: kategoria I – uczestnicy w wieku do 10,…

Koniunkcja Księżyca w pełni z Antaresem. Kiedy i jak obserwować widowiskowy wschód tzw. Truskawkowego Księżyca
W niedzielę 4 czerwca 2023 nad ranem Księżyc osiągnie pełnię. Dziś 3 czerwca 2023, przy bezchmurnym niebie, można obserwować jeden z najatrakcyjniejszych wschodów Księżyca w tym roku. Nastąpi on w jednoczesnym ciasnym złączeniu z jasną gwiazdą letniego nieba Antaresem. Pełnia Truskawkowego Księżyca Najbliższa pełnia Księżyca nastąpi w niedzielę 4 czerwca o godzinie 5:43 czasu środkowoeuropejskiego letniego. Jest to ostania pełnia tegorocznej wiosny. Czerwcowa pełnia bywa nazywana Truskawkowy Księżyc. Nazwa ta wywodzi się z kultury Indian z Ameryki Północnej z plemion Algonkinów, którzy w tym okresie zbierali truskawki i stąd ich skojarzenie. Jest to tylko jedna z nazw na czerwcową pełnię, używanych od wieków przez ludzi z różnych części świata. Określenia pochodzące z innych miejsc na Ziemi to na przykład Różany, Gorący czy Miodowy Księżyc. Poetycko brzmiące nazwy mają w zasadzie wszystkie pełnie. To dowód na to, że cykle księżycowe kształtowały odmierzanie czasu i wygląd kalendarza w wielu kulturach. Nie bez powodu przecież „księżyc” jest synonimem miesiąca, choć dzisiaj rzadziej używanym. Koniunkcja Księżyca…

Konkurs plastyczny „Mój kolega Mikołaj Kopernik”. Prace należy nadesłać do końca maja
Polska Agencja Kosmiczna POLSA w ramach obchodów Roku Kopernika i w związku z zbliżającym się Dniem Dziecka ogłosiła konkurs plastyczny pod nazwą "Mój kolega Mikołaj Kopernik". Do końca maja 2023 można zgłaszać prace konkursowe. Zainteresować najmłodszych tematyką związaną z kosmosem, Mikołajem Kopernikiem i jego dziełami to cel konkursu organizowanym przez Polską Agencją Kosmiczną POLSA. Konkurs plastyczny "Mój kolega Mikołaj Kopernik" ma poruszyć wyobraźnię najmłodszych: wyobraź sobie, że Twoim kolegą ze szkolnej ławki jest Mikołaj Kopernik, pokaż nam, jak wygląda, narysuj Mikołaja podczas wspólnej zabawy, jakie miałby dziś hobby, pokaż nam, jak spędziłbyś z nim Dzień Dziecka. Warunki uczestnictwa w Konkursie Konkurs adresowany jest do dzieci do 15 roku życia. Ze względu na formę konkursu, zgłoszenia mogą być wysyłane wyłącznie przez pełnoprawnego opiekuna dziecka, który posiada adres poczty elektronicznej. Zadanie konkursowe Pracę plastyczną należy sfotografować lub zeskanować tak, aby jak najlepiej pokazała efekt prac dziecka. Jedną fotografię lub skan pracy należy wysłać mailowo na adres poczty elektronicznej: kosmiczny.konkurs@polsa.gov.pl. Przyjmowane są pliki w…

W Chorzowie otwarto Centrum Mikroskopowego Badania Materii SPIN-Lab. To jedna z najnowocześniejszych placówek tego typu w Polsce
Do zadań nowego Centrum Mikroskopowego Badania Materii SPIN-Lab należą konsolidacja i rozwój prowadzonych w regionie badań między innymi nad fizykochemicznymi właściwościami nowoczesnych materiałów i nanomateriałów znajdujących zastosowanie w wielu dziedzinach. Centrum uroczyście otwarto w marcu 2023 na Uniwersytecie Śląskim. Centrum Mikroskopowego Badania Materii SPIN-Lab (CMBM SPIN-Lab) to nowe laboratoria dostosowane do wymagań najnowszych mikroskopów elektronowych i sił atomowych. Są to również pomieszczenia do prowadzenia prac naukowych i badawczo-rozwojowych oraz realizacji usług i projektów. Centrum jest zlokalizowane w nowym budynku laboratoryjnym w chorzowskim kampusie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Inwestycja kosztowała ponad 31,5 milionów złotych i była dofinansowana ze środków unijnych. Mikroskop elektronowy to mikroskop, który do obrazowania materii wykorzystuje elektrony rozpędzone do bardzo dużych prędkości. Jest to urządzenie, które umożliwia nam obserwowanie materii z dużo większym powiększeniem niż pod promieniowaniem światła widzialnego. Jest to powiększenie do kilku milionów. Relacja z uroczystego otwarcia Centrum SPIN-Lab w Chorzowie: https://www.youtube.com/watch?v=6NybPl5Qwno Zadania Centrum SPIN-Lab Nowo utworzone Centrum będzie spełniało niezwykle istotne zadania. To właśnie tu konsolidowane i rozwijane…

Wiadomość kosmitów dotarła do Ziemi! I Ty możesz spróbować odszyfrować przekaz z kosmosu
Wczoraj 24 maja 2023 dotarł do Ziemi sygnał naśladujący kontakt ze strony cywilizacji pozaziemskiej. W ramach globalnego projektu o nazwie "A Sign in Space" europejska sonda kosmiczna krążąca wokół Marsa nadała symulowany komunikat od pozaziemskiej cywilizacji. Każdy może wziąć udział w próbie zdekodowania go i odczytania informacji. 30 października 1938 roku w Stanach Zjednoczonych nadano słuchowisko radiowe na podstawie powieści Wojna światów Herberta George’a Wellsa. Wywołało to masową panikę wśród mieszkańców. Kilka instytucji naukowych chce w pewien sposób powtórzyć eksperyment, ale tym razem z wyprzedzeniem wiemy, że to będzie tylko symulacja. W projekcie A Sign in Space naukowcy chcą sprawdzić, czy jesteśmy w stanie odczytać wiadomość od pozaziemskiej cywilizacji. Tajemnicza wiadomość 24 maja 2023 europejska sonda kosmiczna Trace Gas Orbiter, która krąży wokół Marsa, nadała w kierunku Ziemi zakodowany sygnał, aby zasymulować dotarcie wiadomości od pozaziemskiej cywilizacji. Wiadomość odebrały trzy obserwatoria radioastronomiczne: Allen Telescope Array (ATA), Robert C. Byrd Green Bank Telescope (GBT) w Green Bank Observatory (GBO) oraz Medicina Radio…

Rozpoczął się Śląski Festiwal Innowacji. Sprawdź, czy drzemie w tobie duch innowatora
W dniach 18-20 maja 2023 na terenie województwa śląskiego przebiega zupełnie nowe wydarzenie – Śląski Festiwal Innowacji. Inicjatywa ma na celu promować ideę Śląskiego jako nowoczesnego i technologicznie zaawansowanego regionu, sprzyjającemu do prowadzenia i rozwijania innowacyjnej działalności gospodarczej oraz naukowej. Nowe, duże wydarzenie na mapie województwa śląskiego zawita na Stadion Śląski – Nowe Centrum Konferencyjne i do Planetarium – Śląski Park Nauki w Chorzowie. Podczas Śląskiego Festiwalu Innowacji odbędzie się szereg niezwykle inspirujących i ciekawych prezentacji, mających na celu kształtowanie innowacyjnych postaw, wzmacnianie przedsiębiorczości, ale także wiele angażujących innowacyjnych wydarzeń dla rodzin z dziećmi, promujących kreatywne myślenie wśród najmłodszych mieszkańców Śląska. https://www.youtube.com/watch?v=c6TV4VUrYAM Program Śląskiego Festiwalu Innowacji Podczas konferencji otwierającej Śląski Festiwal Innowacji w czwartek 18 maja 2023 odbyły się dwa panele merytoryczne dotyczące: finansowych i niefinansowych form wsparcia innowacji oraz start-upy od podszewki. Uczestnicy wydarzenia przebiegającego w Nowym Centrum Konferencyjnym na Stadionie Śląskim w Chorzowie poznali podstawy wsparcia innowacyjności w województwie śląskim, dowiedzieli się, z jakich źródeł mogą sfinansować swoje kreatywne pomysły…

Konkurs plastyczny z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. Sprawdź swój talent
Instytut Polski w Pradze włączając się w obchody Roku Kopernika, organizuje konkurs plastyczny adresowany do dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 15 lat. Prace plastyczne inspirowane jednym z trzech tematów oceniane będą w dwu kategoriach. Konkurs plastyczny Mikołaj Kopernik – Polak, który zmienił wizerunek nieba przebiega od 1 kwietnia 2023 do 20 maja 2023. Organizatorem jest Instytut Polski w Pradze, który tym wydarzeniem pragnie należycie uczcić 550. rocznicę urodzin najbardziej znanego na świecie Polaka. Technika i tematy prac Do 20 maja 2023 przyjmowane są zgłoszenia indywidualne dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 15 lat. Najciekawsze prace zostaną uhonorowane atrakcyjnymi nagrodami. Organizator oczekuje prace konkursowe wykonane w dowolnej technice na przykład: rysunek, malarstwo, kolaż, komiks, model 3D, projekt plakatu edukacyjnego, znaczka pocztowego lub gry planszowej. Preferowany format prac konkursowych to A3 lub A4. Temat prac przygotowanych przez dzieci i młodzież powinien nawiązać do przynajmniej jednego z następujących tematów: Mikołaj Kopernik: życie i dzieło wielkiego polskiego astronoma. Mikołaj Kopernik: śladami…

Zapraszamy do udziału w Konkursie Kopernikowskim. Sprawdź swoją wiedzę o najsłynniejszym polskim naukowcu wszech czasów
Trwa Rok Mikołaja Kopernika i Redakcja Zwrotu zaprasza na wspólne świętowanie obchodów 550. rocznicy urodzin Kopernika. Obok lektury artykułów dotyczących tego najbardziej znanego na świecie Polaka zapraszamy do aktywnego udziału w Konkursie wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii. Konkurs Kopernikowski Konkurs wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii realizowany na stronach miesięcznika Zwrot i serwisu internetowego zwrot.cz przebiega równolegle z rokiem szkolnym 2022/2023. Rozpoczął się we wrześniu 2022 i zakończy się w czerwcu 2023. Na portalu zwrot.cz publikowany jest zawsze z kilkodniowym opóźnieniem po drukowanym Zwrocie. Każdy chętny do zabawy znajdzie odpowiedzi na pytania konkursowe, uważnie czytając artykuły dotyczące Mikołaja Kopernika publikowane w miesięczniku Zwrot w cyklu pt. W 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Odpowiedzi można szukać również w bogatej biografii, której spis znajduje się niżej. Kategorie Konkurs jest otwarty dla każdego. Dzięki specjalnie dobranym wiekowym kategoriom w konkursie mogą brać udział dzieci wraz z rodzicami lub dziadkami. Konkurs podzielony został na trzy kategorie wiekowe: kategoria I – uczestnicy w wieku do…

Młodzieżowy Obóz Kopernikański we Fromborku. Nauka, obserwacje i zabawa dla młodych miłośników astronomii w mieście Kopernika
Rok Kopernikański to wiele wydarzeń upamiętniających życie i dzieło naszego wielkiego rodaka. Wśród nich również ciekawa oferta dla młodych pasjonatów Kosmosu. Jednym z wydarzeń wpisujących się w obchody 550. rocznicy urodzin Wielkiego Astronoma będzie Młodzieżowy Obóz Kopernikański, organizowany przez Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku i Fundację Science Academy. Przez dziesięć dni dokształcać się, obserwować niebo i robić doświadczenia w mieście, gdzie Mikołaj Kopernik prowadził obserwacje astronomiczne i napisał swoje epokowe dzieło „De revolutionibus”, to marzenie każdego młodego miłośnika astronomii. Program obozu Młodzieżowy Obóz Kopernikański to inicjatywa zorganizowanego wypoczynku dla młodzieży, łącząca rekreację, praktyczną edukację astronomiczną i historyczną oraz spotkania wraz z praktykami z branży kosmicznej i przedstawicielami świata nauki. Organizatorem Obozu jest Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku i Fundacja Science Academy, która została założona przez doświadczonych popularyzatorów nauki. Fundacja między innymi organizuje obozy i spotkania naukowe dla dzieci i młodzieży. Obóz uzyskał honorowy patronat i rekomendację Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA). Program obozu zaoferuje połączenie warsztatów z zajęciami naukowymi i aktywnym wypoczynkiem. Na obozie każdy będzie…

Zapraszamy do udziału w Konkursie Kopernikowskim. Sprawdź swoją wiedzę na temat najsłynniejszego polskiego naukowca
W ramach obchodów Roku Mikołaja Kopernika, Redakcja Zwrotu serdecznie zaprasza do świętowania 550. rocznicy urodzin wybitnego Polaka. Oprócz lektury artykułów poświęconych życiu i dokonaniom Kopernika, zachęcamy do aktywnego uczestnictwa w konkursie dotyczącym wiedzy o Mikołaju Koperniku oraz astronomii. Kategorie Konkurs jest otwarty dla każdego. Dzięki specjalnie dobranym kategoriom wiekowym w konkursie mogą brać udział dzieci wraz z rodzicami lub dziadkami. Konkurs podzielony został na trzy kategorie wiekowe: kategoria I – uczestnicy w wieku do 10, kategorii II – uczestnicy w wieku od 11 do 15 lat, kategorii III – uczestnicy w wieku od 16 lat. Udział w Konkursie jest bezpłatny i całkowicie dobrowolny. Każdy miesiąc w każdej kategorii spośród nadesłanych poprawnych odpowiedzi wylosowani uczestnicy otrzymują nagrody książkowe. Pytania w Konkursie wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii Dla kategorii I (uczestnicy w wieku do 10): Jaki kształt ma Ziemia? Dla kategorii II (uczestnicy w wieku od 11 do 15 lat): Ile lat miał Mikołaj Kopernik, kiedy Krzysztof Kolumb odkrył…

Robot przypominający Kopernika w Centrum Nauki Kopernik. Można z nim swobodnie porozmawiać
Warszawskie Centrum Nauki Kopernik postanowiło uczcić rocznicę 550. urodzin swojego patrona specjalną instalacją. W Centrum stanął najbardziej zaawansowany robot humanoidalny na świecie! Z robotem przypominającym Mikołaja Kopernika można porozmawiać na dowolny temat. 19 lutego 2023, w 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika, warszawskie Centrum Nauki Kopernik pokazało nową atrakcję. Z okazji urodzin swojego patrona pracownicy Centrum podarowali mu sztuczną inteligencję i robotyczne ciało. Robot Kopernik wygląda tak, jak go pamiętamy ze słynnego obrazu Matejki czy dawnych banknotów o nominale tysiąca złotych. Jest wysoki 190 centymetrów i waży 100 kilogramów. Można go odwiedzać w godzinach otwarcia w Strefie Eksperymentowania i rozmawiać na każdy temat. Jak działa robot Kopernik? W tej chwili nie istnieje jeszcze sztuczna inteligencja – inteligencja wykazywana przez urządzenia sztuczne (w przeciwieństwie do inteligencji naturalnej), która potrafiłaby zastąpić wszystkie funkcje ludzkiego mózgu jednocześnie. Aby robot mógł reagować na swoich rozmówców, rozumieć pytania i odpowiadać na nie, potrzebnych jest kilka programów. Pierwszy z nich odpowiada za rozpoznawanie ludzkich twarzy oraz podążanie za nimi wzrokiem. Dzięki drugiemu robot rozumie…

Mikołaj Kopernik na nowych znaczkach. Gratka nie tylko dla filatelistów
Z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika Poczta Polska wyemitowała znaczek z wizerunkiem tego polskiego astronoma, matematyka, ekonoma, prawnika i lekarza. Drugi znaczek upamiętniający rocznicę urodzin naszego wybitnego rodaka to wspólna emisja filatelistyczna Poczty Polskiej i Poczty Watykańskiej. Swój znaczek z Kopernikiem wyemitowała również Poczta Czeska. Do obchodów Roku Mikołaja Kopernika dołączyła również Poczta Polska, która w sposób szczególny dba o to, by upamiętniać ważne osoby i wydarzenia w historii. Mikołajowi Kopernikowi poświęcone są trzy wyjątkowe emisje – dwie znaczkowe oraz koperta z nadrukowanym znakiem opłaty pocztowej. Znaczki i koperty można kupić na pocztach lub w sklepie internetowym Poczty Polskiej. Kartka okolicznościowa. Źródło: Materiały prasowe Okolicznościowy znaczek z Mikołajem Kopernikiem 29 stycznia 2023 Poczta Polska uroczyście wyemitowała okolicznościowy znaczek z Mikołajem Kopernikiem wraz z kopertą pierwszego dnia obiegu (FDC). Znaczki o nominalnej wartości 3,90 zł wydrukowano techniką offsetową, na papierze fluorescencyjnym, w formacie 45 × 45 mm, w tym koło o średnicy 40 mm, w nakładzie 128 000 sztuk. Arkusz sprzedażny zawiera 8 sztuk znaczków.…

Dzisiaj w nocy zmiana czasu na letni. Śpimy godzinę krócej
Mamy ostatni weekend marca, zatem w nocy z soboty 25 marca 2023 na niedzielę 26 marca 2023 na obszarze całej Unii Europejskiej nastąpi zmiana czasu ze środkowoeuropejskiego na czas środkowoeuropejski letni. Formalnie o godzinie 2:00 wskazania zegarów zostaną przestawione na godzinę 3:00, czyli dziś będziemy spać godzinę krócej. Smartfony i komputery dokonają tej zmiany automatycznie, ale lepiej pozostać czujnym, jeśli planujemy w niedzielę na przykład podróż koleją. Tam, gdzie trzeba wskazania zegara przestawiać ręcznie, praktyczniej jest to zrobić przed pójściem spać w sobotę albo tuż po obudzeniu się w niedzielę. Utraconą godzinę odzyskamy w niedzielę 29 października 2023, kiedy wrócimy do czasu strefowego środkowoeuropejskiego nie poprawnie nazywanego zimowym. Zmiany czasu Zmiana czasu jest stosowana w około 70 krajach świata, w tym w większości państw europejskich. Pierwsze kraje wprowadziły takie rozwiązanie na początku XX wieku. W Polsce stosowano zmianę czasu w okresie międzywojennym (po raz pierwszy w 1919 roku) i w niektórych latach po II wojnie światowej, a regularne zmiany czasu…

Dziś nastanie równonoc wiosenna. Mamy pierwszy dzień astronomicznej wiosny
Dziś, 20 marca 2023, dokładnie o godzinie 22:24 środkowoeuropejskiego czasu Słońce przecina równik niebieski w punkcie równonocy wiosennej zwanym też punktem Barana. Słońce przechodzi wtedy z półkuli południowej nieba na północną. Rozpoczyna się astronomiczna wiosna. Astronomowie ogłaszają koniec zimy! Chyba wszyscy cieszymy się z faktu, że Słońce na swej drodze po ekliptyce wreszcie przetnie równik niebieski i przejdzie na półkulę północną. Po tegorocznej zimie, która miała bardzo mało pogodnych, słonecznych dni, przychodzi oczekiwana wiosna. Aura ostatnich dni fakt ten niepodważalnie potwierdza. Miejmy nadzieję, że z początkiem wiosny nastaną słoneczne dni, które skutecznie rozwieją ponure nastroje po kończącej się pochmurnej zimie. Równonoc wiosenna Dziś, poniedziałek 20 marca 2023, o godzinie 22:24 u nas obowiązującego środkowoeuropejskiego czasu Słońce w swojej drodze na północ znalazło się dokładnie nad równikiem niebieskim. Na północnej półkuli Ziemi rozpocznie się astronomiczna wiosna, na południowej astronomiczna jesień. Nastanie zrównanie dnia i nocy (równonoc wiosenna). Dzień i noc trwają po 12 godzin. Słońce wschodzi dokładnie nad wschodnim horyzontem i zachodzi dokładnie…

Spójrz na Kopernika. To projekt, który pozwoli Ci odkryć układ heliocentryczny
Rok Kopernikański to nie tylko wystawy, konkursy, konferencje i spotkania profesjonalistów branży kosmicznej, ale także ciekawe oferty nie tylko dla młodych pasjonatów Wszechświata. Jednym z wydarzeń wpisujących się w obchody 550. rocznicy urodzin Wielkiego Polaka jest projekt „Spójrz na Kopernika”, organizowany przez Centrum Wiedzy i Nowych Technologii w Parzynowie. Celem przewodnim tego projektu kopernikańskiego jest: czytaj, obserwuj niebo i wyciągaj wnioski. Dzieło Mikołaja Kopernika Dzieło O obrotach (De revolutionibus) to wynik całożyciowej pracy Mikołaja Kopernika, które zawiera wykład heliocentrycznej budowy wszechświata. Ukazało się drukiem w Norymberdze w 1543 roku. Kopernik w swej pracy zatrzymał Słońce i ruszył Ziemię. Podważył panujący w średniowiecznej nauce pogląd o nieruchomości Ziemi i wprowadził nowy, heliocentryczny model, w którym Ziemia i inne planety krążą wokół Słońca. Dzieło to wywołało jedną z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych, nazywaną słusznie przewrotem kopernikańskim. Ilustracja 2: Wiekopomne dzieło Kopernika: Nicolai Copernici Torinensis De revolutionibus orbium coelestium, libri IV, Nuremberg, Iohannes Petreius, 1543. Źródło: Wikimedia Commons. Cel projektu Projekt „Spójrz na Kopernika”…

Zapraszamy do wzięcia udziału w Konkursie Kopernikowskim. Sprawdź swoje wiadomości o najsłynniejszym polskim naukowcu wszech czasów
Trwa Rok Mikołaja Kopernika i Redakcja Zwrotu zaprasza na wspólne świętowanie obchodów 550. rocznicy urodzin Kopernika. Oprócz lektury artykułów dotyczących tego najbardziej znanego na świecie Polaka zapraszamy do aktywnego udziału w Konkursie wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii. Konkurs Kopernikowski Konkurs wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii realizowany na stronach miesięcznika Zwrot i portalu informacyjnego zwrot.cz przebiega równolegle z rokiem szkolnym 2022/2023. Rozpoczął się we wrześniu 2022 i zakończy się w czerwcu 2023. Na portalu zwrot.cz publikowany będzie zawsze z kilkodniowym opóźnieniem po ukazaniu się drukowanego Zwrotu. Każdy chętny znajdzie odpowiedzi na pytania konkursowe, uważnie czytając artykuły dotyczące Mikołaja Kopernika publikowane w miesięczniku Zwrot w cyklu pt. W 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Odpowiedzi można szukać również w bogatej biografii, której spis znajduje się niżej. Kategorie Konkurs jest otwarty dla każdego. Dzięki specjalnie dobranym wiekowym kategoriom w konkursie mogą brać udział dzieci wraz z rodzicami lub dziadkami. Konkurs podzielony został na trzy kategorie wiekowe: kategoria I – uczestnicy w wieku do…

Wielka koniunkcja Jowisza i Wenus. Dziś i jutro wieczorem warto spojrzeć nad południowo-zachodni horyzont
1 i 2 marca 2023 nastaje spektakularne zbliżenie najjaśniejszych planet – Jowisza i Wenus. By koniunkcję widzieć, wystarczy skierować wzrok po zachodzie Słońca w kierunku południowo-zachodniego horyzontu. Pogoda wprost zaprasza do obserwacji. Przez najbliższe dwa wieczory (1 i 2 marca 2023) warto patrzeć w niebo. Zobaczymy na nim bardzo jasne planetarne spotkanie – jedno z najpiękniejszych zjawisk astronomicznych ostatnich miesięcy. Nad południowo-zachodnim horyzontem bardzo blisko siebie znajdować się będą dwie najjaśniejsze planety Układu Słonecznego: Wenus i Jowisz. Zjawisko będzie doskonale widoczne nieuzbrojonym okiem niezależnie od tego, czy obserwujemy je w mieście, czy poza miastem, w górach z dala od sztucznego oświetlenia. Wielka koniunkcja Jowisza i Wenus Od 24 lutego 2023 wzajemna pozorna odległość Jowisza i Wenus na niebie spadła poniżej 6 stopni. Obie planety znalazły się w koniunkcji, która się ścieśnia. Zmniejszający się dystans planet można było zaobserwować, porównując obserwacje koniunkcji Księżyca z Jowiszem i Wenus 22 lutego 2023 i podczas wczorajszej (28.02.2023) koniunkcji Księżyca z Marsem. W najbliższe dwa wieczory…

Księżyc w pobliżu Marsa. Spróbuj odnaleźć zimowe gwiazdozbiory
Księżyc na swej wędrówce po sklepieniu niebieskim dziś 28 lutego 2023 w nocy znajdzie się w pobliżu Marsa. Nastaje wyjątkowa sytuacja łatwego odnalezienia Czerwonej Planety na niebie. Po zachodzie Słońca nad zachodnim horyzontem jasno lśni Wenus i Jowisz, których wzajemna odległość na niebie jest coraz mniejsza. Koniunkcja Księżyca z Marsem Mars nadal łatwo dostrzegalny gołym okiem znajduje się w gwiazdozbiorze Byka. Wieczorem 28 lutego 2023 w jego pobliżu będzie przebywał Księżyc. Nastaje więc okazja łatwego odnalezienia tej planety: czerwonawy Mars znajduje się nieco niżej po prawej stronie od Księżyca. Księżyc w poniedziałek 27 lutego 2023 przeszedł przez pierwszą kwadrę i dorasta do pełni, którą osiągnie 7 marca 2023. Dziś jego tarcza oświetlona z 64% przybrała wyraźny kształt litery D, czyli dorasta. Już od kilkudziesięciu minut po zachodzie Słońca można obserwować zbliżenie Księżyca z Marsem bardzo wysoko nad południowym horyzontem. Słońce tego wieczoru w Cieszynie zachodzi o godzinie 17:25 czasu środkowoeuropejskiego. Po północy zbliżenie Księżyca i Marsa będzie większe, a więc ciekawsze. Około drugiej godziny…

Gala Nauki Polskiej. W Toruniu uhonorowano wybitnych uczonych
W Toruniu 19 lutego 2023 w ramach Światowego Kongresu Kopernikańskiego zorganizowano Galę Nauki Polskiej. Minister edukacji i nauki RP Przemysław Czarnek wręczył nagrody wybitnym polskim naukowcom w pięciu kategoriach. Święto świata nauki i szkolnictwa wyższego 19 lutego, w dzień urodzin jednego z najwybitniejszych polskich naukowców – Mikołaja Kopernika, obchodzimy od 2020 roku święto państwowe Dzień Nauki Polskiej. Święto to jest poświęcone upamiętnieniu dokonań polskich naukowców i ich dążeń do poznania prawdy. Celem nie jest tylko przypominanie sobie wybitnych zasług i niezwykłych osiągnięć polskich uczonych. Dzień ten ma stanowić również inspirację do pójścia w ślady polskich badaczy i wzmocnienia zainteresowania nauką. Współcześni polscy naukowcy i ich zespoły również są zaangażowani w prowadzenie istotnych badań o doniosłym znaczeniu dla całej Ludzkości, osiągając przy tym znaczne sukcesy. Dlatego też z okazji Dnia Nauki Polskiej na uroczystej Gali ogłaszane są nazwiska laureatów nagród Ministra Edukacji i Nauki dla najwybitniejszych w swoich dziedzinach nauczycieli akademickich i naukowców. Nagrody przyznawane są w 5 kategoriach: za znaczące…

Dziś nastała jedna z najpiękniejszych koniunkcji 2023 roku. Spójrz nad południowo-zachodni horyzont
Dziś wieczorem (22 lutego 2023) na bezchmurnym niebie można obserwować spotkanie trzech najjaśniejszych obiektów nocnego nieba. Od kilku tygodni dobrze widoczne na wieczornym niebie dwie planety Jowisz i Wenus nawzajem zbliżają się do siebie. Dziś do nich dołączył cieniutki sierpik młodego Księżyca. Długość dnia Dzień już widocznie się wydłuża. Dziś, 22 lutego 2023 Słońce w Cieszynie weszło o godzinie 6:42 u nas obowiązującego czasu środkowoeuropejskiego i pod horyzont zanurzyło się o godzinie 17:15. Długość dnia wynosi 10 godzin i 32 minuty. Słońce podczas dnia wznosi się coraz wyżej nad horyzont, jednak z powodu ciągle zachmurzonej pogody mało odczuwamy ciepło jego promieni. Niemniej początek astronomicznej wiosny już za trzy i pół tygodnia. Zbliżenie Jowisza, Wenus i młodego Księżyca Po zachodzie Słońca już od około godziny 17:30 u nas obowiązującego czasu nad południowo-zachodnim horyzontem możemy obserwować jedną z najpiękniejszych koniunkcji w tym roku. Stworzą ją silnie lśniąca Wenus w roli Gwiazdy Wieczornej, w lewo i wyżej położony nieco słabszy Jowisz i pomiędzy…

Inauguracja Roku Kopernika w Toruniu. Uroczyste rozpoczęcie dwóch Światowych Kongresów Kopernikańskich
A jednak „Polak potrafi”. Z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika zorganizowano dwie konferencje o takiej samej nazwie (Światowy Kongres Kopernikański) i w tym samym mieście (w Toruniu). Swój udział potwierdziło wiele wybitnych przedstawicieli środowiska naukowego z całego świata w tym pięciu laureatów Nagrody Nobla. Kongres uniwersytecki 19 lutego jest dla Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Świętem Uczelni. Co roku w dniu urodzin swego patrona na uniwersytecie przebiegają z tym związane uroczystości. W tym roku, w związku z 550. rocznicą urodzin wielkiego polskiego astronoma, 19 lutego nastąpiło uroczyste otwarcie Światowego Kongresu Kopernikańskiego. Kongres uniwersytecki rozłożony będzie w czasie na kilka miesięcy i organizowany wspólnymi siłami przez kilka uczelni: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie oraz Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk. Inauguracja odbyła się 19 lutego 2023 w Toruniu. Następnie 24-26 maja 2023 w Krakowie zaplanowano część kongresu z udziałem ekonomistów, filozofów oraz badaczy historii tych dyscyplin. Spotkanie 21-24 czerwca 2023 w Olsztynie będzie…

550. urodziny Mikołaja Kopernika. Co powinieneś wiedzieć o jednym z największych naukowców
Dokładnie 550 lat temu – 19 lutego 1473 – urodził się Mikołaj Kopernik jeden z najbardziej znanych Polaków na świecie. W Toruniu przebiega uroczysta inauguracja Roku Kopernika. Rocznica kopernikowska stwarza okazję, by zapoznać się z życiem i dziełem jednego z największych myślicieli wszech czasów, któremu udało się zmienić wizerunek otaczającego nas świata. „Nie jest sprawą małej wagi uczynić jasnym to, co z racji swych właściwości pozostaje zasłonięte grubą mgłą niewiedzy.” Mikołaj Kopernik Życie i dzieło Mikołaja Kopernika Mikołaja Kopernika znamy jako tego, który wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię. Jednak Kopernik był odzwierciedleniem swojej epoki – był człowiekiem renesansu w całym znaczeniu tego słowa. Był prawnikiem, urzędnikiem, dyplomatą, lekarzem, zajmował się astronomią, matematyką, ekonomią i kartografią. Tłumaczył z greki na łacinę. Dzieciństwo Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 w Toruniu, przy ul. Św. Anny (obecnie ul. Kopernika), w rodzinie kupca Mikołaja i Barbary, córki Łukasza Watzenrodego, który należał do grona najbardziej zamożnych kupców toruńskich. Mikołaj, najmłodszy z dzieci kupca Kopernika,…

Jutro święto polskiej nauki. Zobacz co przygotowała TVP Nauka
19 lutego, w dzień urodzin Mikołaja Kopernika, od 2020 roku obchodzimy święto państwowe Dzień Nauki Polskiej. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił go w celu uznania dokonań polskich naukowców w ponad 1000-letniej historii naszego narodu i państwa, ich dążenia do poznania prawdy i przekazywania wiedzy kolejnym pokoleniom. Święto ma stanowić inspirację do pójścia w ślady wybitnych polskich badaczek i badaczy i wzmocnić zainteresowanie nauką. W Roku Kopernika to wyjątkowe święto przybiera donioślejszy rozmiar. ☼ ☼ ☼ Portal zwrot.cz życzy wszystkim naukowcom w dniu ich święta wielu satysfakcji z pracy zawodowej oraz wielu przełomowych odkryć i wynalazków! Ustawę o ustanowieniu Dnia Nauki Polskiej z 9 stycznia 2020 prezydent Andrzej Duda podpisał 3 lutego 2020. Projektodawcy w uzasadnieniu ustawy zaznaczyli, że przez stulecia nauka stanowiła kluczowy impuls do rozwoju intelektualnego, społecznego i gospodarczego Polski. Podkreślili również, że odkrycia polskich badaczek i badaczy nieraz wywierały duży wpływ na bieg dziejów całej ludzkości. „Teoria heliocentryczna, lampa naftowa czy odkrycie radu i polonu to tylko kilka przykładów licznych…