Sylwia Grudzień – Strona 11

sierpień172023

Orzeźwiająca porcja filmów na koniec lata! Bilety na tegoroczny CieLaF już są dostępne

CIERLICKO / Już niebawem rusza Cierlickie Lato FIlmowe. Od 7 do 10 września w kinie "Svoboda" (pol. Wolność) w Cierlicku będzie można zobaczyć piętnaście polskich i czeskich filmów. Na temat tegorocznego festiwalu rozmawiamy z Elżbietą Štěrbą-Molendą, dyrektorką Cierlickiego Lata Filmowego. Co widzowie będą mogli zobaczyć w tym roku na festiwalu filmowym w Cierlicku? Mamy tradycyjnie polskie i czeskie filmy. Na tegorocznym CieLaF-ie będzie dużo pokazów przedpremierowych. Na przykład już w piątek odbędzie się projekcja filmu "Bod odnovy", który ukaże się w czeskich kinach dopiero w październiku. W sumie wszystkie czeskie filmy, które pokażemy na CieLaF-ie, to filmy nowe, które dopiero co weszły do kin lub jeszcze czekają na swoją premierę. Polskie filmy z kolei to filmy, które pokazane były na festiwalu "Kino na granicy". W wyborze kierowałam się tym, co ludziom na festiwalu się najbardziej podobało lub czego nie zdążyli zobaczyć, więc jest "Tonia", "Strzępy" czy „IO” - najnowszy film Jerzego Skolimowskiego, który był nominowany do Oskara. Wszystkie polskie filmy…

sierpień082023

Izby regionalne i ekspozycje na Zaolziu. Izba Tradycji w Skrzeczoniu

Nazwa: Izba Tradycji w SkrzeczoniuOrganizator: Miejscowe Koło PZKO Bogumin-SkrzeczońCharakter zbiorów: historyczneAdres: Dom PZKO w Boguminie-Skrzeczoniu, 1. máje 267, Skřečoň, 735 31 Bohumín, CzechyKontakt: Czesław Gałuszka, +420 724 332 927, c.galuszka@seznam.cz Historia Początki Izby Tradycji w Skrzeczoniu sięgają 1973 roku, gdy członkom Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego udało się kupić budynek od spadkobierców Hugona Szewczyka z myślą o stworzeniu w nim Domu PZKO. Zanim budynek zaadaptowano do tego celu, pełnił on funkcję lokalu usługowo-mieszkalnego – na parterze znajdowała się restauracja, a na piętrze mieszkania. To właśnie w jednym z pomieszczeń mieszkalnych planowano urządzić Izbę Tradycji. Ekspozycja miała przedstawiać historię koła w dłuższej perspektywie czasowej nawiązującej do przedwojennych tradycji Polaków ze Skrzeczonia. Zamierzano pokazać w niej wszystkie pamiątki dokumentujące historię koła: fotografie, dyplomy, akty uznania, medale, odznaczenia i wyróżnienia przyznane przez władze miejscowe, miejskie, okręgowe, jak i związkowe. Kierownikiem organizacyjnym odpowiedzialnym za realizację pomysłu był Stanisław Górniok. W przedsięwzięciu pomagała mu jego żona Mariola oraz synowie Zbigniew i Marian – wówczas najmłodsi członkowie koła. Przez…

sierpień052023

Zobacz, jaka jest atmosfera na 76. Gorolskim Święcie [zdjęcia]

JABŁONKÓW / Właśnie trwa 76. Gorolski Święto. Jeszcze kilka dni temu prognoza pogody nie napawała optymizmem. Najwyraźniej uczestnicy "Gorola" nie brali jej pod uwagę, ponieważ do Lasku Miejskiego ściągnęły tłumy. Przez cały dzień na scenie prezentowały się zespoły folklorystyczne. Wystąpiły między innymi: Zespół Regionalny "Błędowice", Zespół Taneczny "Oldrzychowice" i Zespół Taneczny "Bystrzyca". Przed nami jeszcze Karnawał Gorolski, czyli koncert zespołu "Ampli Fire" i koncert gwiazdy wieczoru - słowackiego zespołu "Hrdza".

sierpień042023

Izby regionalne i ekspozycje na Zaolziu. Ekspozycja poświęcona Władysławowi Niedobie w Nawsiu

Nazwa: ekspozycja poświęcona Władysławowi NiedobieOrganizator: Miejscowe Koło PZKO w NawsiuCharakter zbiorów: regionalne, poświęcona wybitnej postaciAdres: Dom PZKO w Nawsiu, Návsí 270, 739 92 Návsí, CzechyKontakt: Iza Nowacka-Marzeion, tel.: (+420) 792 361 070, e-mail: gospodarz@nowsi.cz Historia Ekspozycja powstała w 2008 roku przy okazji remontu miejscowego Domu Polskiego Zwązku Kulturalno-Oświatowego z inicjatywy ówczesnego prezesa koła Mariana Waszuta. Poświęcona jest pamięci pochodzącego z Nawsia Władysława Niedoby, znanego najszerzej pod scenicznym pseudonimem Jura spod Grónia. Niedoba był reżyserem, scenarzystą i aktorem teatralnym, autorem widowisk o tematyce regionalnej, działaczem społecznym i kulturalnym na Zaolziu. W tworzenie ekspozycji włączony był Teatr Cieszyński oraz rodzina Władysława Niedoby, która udostępniła pamiątki po zmarłym. Charakterystyka wystawy i zbiorów Ekspozycja zaaranżowana jest w trzech wnękach wydzielonych na jednej ze ścian sali reprezentacyjnej Domu PZKO w Nawsiu. W razie potrzeby można ją przysłonić drzwiami harmonijkowymi, które po zamknięciu tworzą jednolitą, drewnianą ścianę. Na wystawie wyeksponowano między innymi zdjęcia, dyplomy, odznaczenia, obrazy, kostiumy sceniczne. Władysław Niedoba urodził się 22 marca 1914 roku…

sierpień012023

PAMIĄTKA RODZINNA. Zdjęcie przeszyte kulą ze zbiorów księdza Witolda Strumpfa z Karwiny

W lipcowym numerze „Zwrotu” na czwartej stronie okładki opublikowaliśmy zdjęcie należące do księdza Witolda Strumpfa z Karwiny. Jest to czarno-biała fotografia naklejona na kremową tekturkę, przedstawiająca lekko pochyloną kobietę z profilu i stojącego bokiem do niej mężczyznę z wąsem. Zdjęcie jest uszkodzone – w prawym dolnym rogu posiada duży ubytek i liczne zagięcia. W środku ubytku umieszczono kulę. Jak się można domyślić, historia zdjęcia jest wyjątkowa. Któregoś dnia do mieszkania wpadła niemiecka kula Zdjęcie przedstawia Marię i Witolda Strumpfów – stryjostwo księdza Witolda. - Witold Strumpf był moim stryjem. Mam po nim imię. Na tym zdjęciu jest ze swoją żoną Marią. Nie wiem dokładnie, kiedy zdjęcie było zrobione. Jednak przypuszczam, że wykonano je przez 1939 rokiem. Czy stryj ze stryjenką byli już małżeństwem, czy może na tym zdjęciu stryj zakłada swojej narzeczonej pierścionek, tego nie wiem… Zdjęcie wisiało w domu Marii i Witolda Strumpfów – najpierw w Warszawie, potem w Katowicach, a na koniec znowu w Warszawie. Przed samym wybuchem…

lipiec312023

Dzikie Bizony, Szybkie Strzały, Małe Sowy i Białe Wilki opanowały Dom PZKO w Mostach

CZESKI CIESZYN / W zeszły piątek w Domu Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Czeskim Cieszynie-Mostach zakończył się drugi turnus półkolonii w ramach "Wakacji na Zaolziu". Ostatnie półkolonie w Mostach będą miały miejsce w połowie sierpnia. Dzieci przez cały tydzień brały udział w konkurencjach pod okiem opiekunów. Na początku półkolonii dzieci zostały podzielone na cztery drużyny o nazwach inspirowanych kulturą rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej. Dom PZKO opanowały więc Dzikie Bizony, Szybkie Strzały, Małe Sowy i Białe Wilki. W ramach grup przez pięć dni trwania półkolonii dzieci współzawodniczyły w różnych konkurencjach. Wygrani w poszczególnych dniach otrzymywali nagrodę w postaci wyciętych z papieru piórek, które następnie przyklejali na powieszoną na ścianie kartkę. W piątek wszystkie piórka zostały podliczone. Najwięcej piórek zebrały Małe Sowy. Jednak nagrody otrzymali wszyscy. Zdobywanie piórek w konkurencjach jest największą motywacją do zabawy Zapytaliśmy małych uczestników, co im się najbardziej podobało podczas półkolonii. - Najbardziej nam się podoba zdobywanie piórek. Musimy wykonać zadania. Wczoraj byliśmy w muzeum i za bycie grzecznym…

lipiec302023

Kruche piękno. Historia ludowego malarstwa na szkle

Tradycja tworzenia barwnych zdobień na szkle sięga starożytności. Na przełomie XVIII i XIX wieku malarstwo na szkle stało się w Europie domeną warstwy mieszczańskiej i chłopstwa. Pojawienie się ludowych obrazów szklanych wiązało się z kryzysem w przemyśle szklarskim w latach 60. XVIII wieku. Obrazy sprzedawali najczęściej obraźnicy, obwoźni handlarze, którzy jeździli po targach i jarmarkach, odpustach, albo jako domokrążcy docierali wprost do odbiorcy. Ważnym czynnikiem rozprzestrzeniania się obrazów na szkle odegrały miejsca pielgrzymkowe. Tradycja tworzenia barwnych zdobień na szkle była już znana w starożytnym w Rzymie i Bizancjum. W renesansie sztuka ta rozwinęła się przede wszystkim w okolicach Wenecji. Na przełomie XVI i XVII wieku malarstwo na szkle uprawiano w Holandii i Szwajcarii. Szklane obrazy były właściwie kopiami malarstwa sztalugowego, dominowała tematyka biblijna, krajobrazy, sceny mitologiczne, również portrety. Kiedy w Europie w XVI wieku zaczęły powstawać huty szkła, dekorowane szkło jeszcze bardziej zyskało na popularności. Z czasem zaczęło się pojawiać w szpitalach, mniejszych wnętrzach i domach prywatnych. W XVIII w.…

lipiec282023

Wizyta ministra przemysłu i handlu w hucie w Trzyńcu. Rozmawiano o projekcie Green Werk

TRZYNIEC / Minister Przemysłu i Handlu Republiki Czeskiej Jozef Síkela wczoraj (27 lipca) złożył wizytę w Hucie Trzynieckiej. Przedmiotem czwartkowych rozmów był projekt transformacyjny Green Werk, którego celem jest między innymi obniżenie emisji gazów cieplarnianych wypuszczanych do atmosfery przez Hutę Trzyniecką. Wizyta ministra obejmowała również zwiedzanie wielkiego pieca nr IV. - Przemysł ciężki jest dla Czeskiej Republiki ważny, a Trzyniec jest jednym z najważniejszych producentów stali. Byłem niedawno w Azerbejdżanie, gdzie dobrze wiedzą z jakich torów jest zbudowana ich najważniejsza linia kolejowa. Popyt o nasze know-how jest ciągle duży. Podczas swoich podróży spotykam się z wielkim zainteresowaniem tym tematem. Musimy zrobić wszystko, żeby w tych trudnych czasach energetycznej transformacji pomóc tradycyjnej produkcji w przejściu na nowe technologie, by częściowo zapewnić sobie technologiczną oraz produkcyjną niezależność. Popyt na szyny kolejowe i stal niskowęglową zawsze będzie. Huta w Trzyńcu jest zakładem, który nie tylko przynosi zyski akcjonariuszom, ale zapewnia również dobrobyt całemu regionowi. A to jest z naszego punktu widzenia bardzo ważne…

lipiec262023

Gródczanie mają powód do świętowania. Ich miejscowość została „Wsią Roku” województwa morawsko-śląskiego

GRÓDEK / Gródek zdobył pierwsze miejsce w etapie wojewódzkim konkursu "Wieś Roku 2023". Komisja oceniająca była pod wrażeniem intensywnego życia społecznego i koncepcyjnego podejścia do rozwoju wsi. Doceniła także udział polskiej mniejszości w tworzeniu życia społecznego miejscowości. Uroczystość wręczenia nagród odbyła się w zeszłą sobotę (22 lipca) w ogrodzie Centrum Wolnego Czasu w Gródku. Choć w ten sam dzień odbywała się konkurencyjna impreza, a mianowicie festyn na Filipce, w ogrodzie Centrum Wolnego Czasu nie zabrakło gródczan. Podczas uroczystości byli obecni przedstawiciele władz krajowych, wojewódzkich i gminnych. Nie zabrakło również głównych bohaterów spotkania, czyli przedstawicieli nagrodzonych wsi. Wójt gminy Gródek Robert Borski wraz z wicewójtem Martinem Byrtusem przyjęli nagrodę z rąk przedstawicieli organizatorów konkursu. Šárka Šimoňáková, zastępczyni hetmana ds. Rozwoju Regionalnego Województwa Morawsko-Śląskiego, wręczyła czek w wysokości 250 tys. koron czeskich. Vladimír Tancík, przewodniczący wojewódzkiej komisji konkursu, przekazał dyplom, Radim Sršeň, wiceminister rozwoju regionalnego, wręczył złotą wstęgę, Radek Holomčík, wiceminister rolnictwa, przekazał kwiaty, a Veronika Vrecionová, prezes Stowarzyszenia Odnowy Wsi, wręczyła…

lipiec252023

Zespół Taneczny „Oldrzychowice” na warsztatach tanecznych nad Bałtykiem. W programie jest nauka nowych tańców

OLDRZYCHOWICE, CHŁOPY / Zespół Taneczny "Oldrzychowice" wyjechał nad polskie morze na warsztaty taneczne. Tancerze pod okiem instruktorów uczą się nowych tańców żywieckich i śląskich, które zaprezentują podczas Gorolskiego Święta i Dożynek na Fojstwiu. - Przyjechaliśmy na miejsce rano w sobotę 22 lipca i rozpoczęliśmy nasz pobyt od próby, która trwała od 9.00 do 14.00. W takich godzinach ćwiczymy każdego dnia. Mamy zakwaterowanie w maleńkiej wiosce rybackiej Chłopy, niedaleko Mielna. Próby odbywają się w tawernie, którą mamy do własnej dyspozycji. W warsztatach bierze udział cały zespół, czyli dwadzieścioro czterech tancerzy oraz kierownictwo, instruktorzy i kapela. Uczymy się nowych tańców z Beskidu Śląskiego i Żywiecczyzny. Trenujemy nowy program na Gorolskie Święto i Dożynki na Fojstwiu - zrelacjonowała Janina Kokotek, kierowniczka Zespołu Tanecznego "Oldrzychowice". Kontakt z polską kulturą i integracja nowych członków zespołu Aktywność zespołu nie kończy się jednak na próbach. Po południu jest czas na zwiedzanie. Uczestnicy warsztatów tanecznych zwiedzili już latarnię w Kołobrzegu, Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu, Skarbnicę Wioski Rybackiej…

lipiec232023

Trzeba mieć respekt, bo żywioł nie zna litości. Wywiad z Tomaszem Kozakiem, instruktorem ratownictwa wodnego

Wakacje to czas wypoczynku, beztroskiej zabawy i kąpieli w morzu. W tym roku polskie wybrzeże stało się niezwykle popularne również wśród mieszkańców Czech. Warto pamiętać, że Bałtyk jest morzem, które stwarza liczne zagrożenia nie tylko dla przeciętnego plażowicza, ale nawet dla zawodowego pływaka. Warto o tym pamiętać w szczególności, gdy dotychczas pływało się wyłącznie w zbiornikach wodnych typu jeziora, zapora wodna lub Morze Adriatyckie u wybrzeża Chorwacji. Na temat bezpieczeństwa w czasie kąpieli morskich rozmawiamy z Tomaszem Kozakiem, instruktorem ratownictwa wodnego słupskiego Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Rozmowa ukazała się na naszym portalu po raz pierwszy 5 sierpnia 2021 roku. Co trzeba zrobić, żeby bezpiecznie spędzić wakacje nad Morzem Baltyckim? Gdzie i kiedy pływać, aby nie narażać siebie i bliskich na utratę zdrowia i życia? Najważniejsze to pływać na kąpieliskach strzeżonych. Przed wejściem na plażę należy zapoznać się z regulaminem kąpieliska. W nim są wymienione wszystkie zasady korzystania z kąpieli. Bezpieczeństwo zapewniają ratownicy wodni, którzy strzegą danego akwenu. Kąpielisko strzeżone to…

lipiec212023

Strzelanina na Herczawie. Postrzelona osoba została przewieziona do szpitala [aktualizacja]

HERCZAWA / Wczoraj wieczorem doszło do strzelaniny na Herczawie. O sprawie informowali na Facebooku mieszkańcy okolicznych gmin, którzy widzieli samochody policyjne i śmigłowce ratunkowe zmierzające w kierunku wioski. – W dniu 19 lipca 2023 r. otrzymaliśmy zgłoszenie o strzelaninie w wiosce w powiecie frydecko-misteckim – odpowiedziała zapytana o zdarzenie rzeczniczka policji Pavla Jiroušková. – Jedna osoba doznała poważnych obrażeń, została przekazana ratownikom medycznym i przetransportowana śmigłowcem ratunkowym do szpitala. W związku z tym zatrzymaliśmy dwie osoby, wobec których podejmujemy czynności procesowe. Więcej informacji opublikujemy, gdy tylko pozwolą na to okoliczności – dodała rzeczniczka policji. Aktualizacja! Doszło do usiłowania popełnienia zabójstwa Jak zostaliśmy poinformowani dzisiaj przez rzecznik prasową policji Pavlę Jirouškovą, na terenie miejscowości w powiecie frydecko-misteckim w pobliżu granicy słowackiej doszło do usiłowania popełnienia zabójstwa. "W środę 19 lipca 2023 r. wieczorem otrzymaliśmy zgłoszenie o możliwej strzelaninie w miejscowości w powiecie frydecko-misteckim. Na miejsce zdarzenia zostały wysłane najbliższe patrole policji, oddział specjalny, jednostka porządkowa i służby lotnicze. Po przybyciu na…

lipiec212023

Roztańczone półkolonie w Trzanowicach. „Lato z tradycją” odbywa się już po raz trzynasty! [rozmowa]

TRZANOWICE / Właśnie dobiegają końca półkolonie w Trzanowicach. Po raz trzynasty Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Trzanowicach zorganizowało półkolonie "Lato z tradycją". Ponad czterdzieścioro dzieci pogłębia znajomość języka polskiego, zapoznaje się z tradycjami przodków i przygotowuje występ na tegoroczne "Trzanowickie dożynki", które odbędą się 23 września 2023 roku. Tegoroczne półkolonie "Lato z tradycją" w Trzanowicach trwają od 17 do 21 lipca. Organizatorem zajęć dla dzieci jest miejscowe koło PZKO we współpracy ze Stowarzyszeniem Młodzieży Polskiej w Republice Czeskiej w ramach "Lata na Zaolziu". Rano dzieci uczestniczą w próbach na wrześniowy występ pod okiem instruktorek z dziecięcego zespołu folklorystycznego "Dziecka z Trzanowic" . Po obiedzie uczestnicy półkolonii biorą udział w edukacyjnych zabawach i grach inspirowanych postaciami polskich podróżników. O krótką rozmowę na temat półkolonii "Lato z tradycją" poprosiliśmy pomysłodawczynię tego przedsięwzięcia Dorotę Uherek. Jak wyglądały początki "Lata z tradycją"? Nasze półkolonie odbywają się już po raz trzynasty. Pierwszy obóz był trzydniowy, organizowałyśmy go razem z koleżanką - ja przedpołudniem poćwiczyłam…

lipiec192023

Po czterech latach do Rzeszowa wrócił folklor. Na XIX Światowym Festiwalu Polonijnych Zespołów Folklorystycznych wystąpili „Suszanie” i „Olza” [zdjęcia]

RZESZÓW / Dwadzieścia zespołów z Ukrainy, Mołdawii, Brazylii, Litwy, Kanady, Australii, USA, Czech, Litwy i Niemiec wzięło udział w XIX Światowym Festiwalu Polonijnych Zespołów Folklorystycznych organizowanym przez Rzeszowski Oddział Stowarzyszenia "Wspólnota Polska". Podczas festiwalu trwającego od 12 do 18 lipca 2023 roku wystąpiły również zespoły z Zaolzia - Zespół Pieśni i Tańca "Olza" z Czeskiego Cieszyna i Zespół Pieśni i Tańca "Suszanie" z Suchej Górnej. Czas na podsumowanie wielkiego święta folkloru, które po czterech latach przerwy wróciło na Podkarpacie. Pierwsze dni Festiwalu Pierwszego dnia festiwalu goście z różnych stron świata zjeżdżali do Rzeszowa. Stowarzyszenie Przyjaciół i Wychowanków Studenckiego Zespołu Pieśni i Tańca "Połoniny" Politechniki Rzeszowskiej przygotowało powitalny koncert. Drugiego dnia miało miejsce spotkanie delegacji zespołów i organizatorów z prezydentem miasta Rzeszowa. Rzeszów od lat jest gospodarzem Festiwalu, nic więc dziwnego, że przybyłych do Polski artystów witał prezydent miasta Rzeszowa Konrad Fijołek. - Jako mały chłopak hymnu festiwalu słuchałem z wypiekami na twarzy, oglądałem te piękne zespoły na ulicach miasta. Teraz…

lipiec132023

Izby regionalne i ekspozycje na Zaolziu. Izba Regionalna im. Adama Sikory w Jabłonkowie

Nazwa: Izba Regionalna im. Adama Sikory Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w JabłonkowieOrganizator: Miejscowe Koło PZKO w JabłonkowieCharakter zbiorów: etnograficzneAdres: Dom PZKO w Jabłonkowie, Mariánské nám., 739 91 Jablunkov, CzechyKontakt: Leszek Richter, tel. +420 608 942 387, e-mail: leszek.richter@gmail.com Historia Izba Regionalna im. Adama Sikory została założona w 1997 roku przez Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Jabłonkowie. Od tamtego czasu Izba zorganizowała sześć wystaw towarzyszących Międzynarodowym Spotkaniom Folklorystycznym „Gorolski Święto”. Tematy wystaw w dużej mierze dyktowały eksponaty nabyte w ciągu roku od poprzedniej edycji „Gorolskigo Święta”. Na pierwszej wystawie „Warsztat rękodzielniczy rodziny Lisztwanów z Kamiynitego”, która odbyła się w 1998 roku, można było obejrzeć różnego rodzaju narzędzia (ciesielskie, stolarskie, bednarskie, rolnicze, do obróbki lnu i wełny, wyrobu odzieży), sprzęty z izby góralskiej, wyposażenie domu mieszkalnego, środki transportu i komunikacji oraz oryginalny odświętny kobiecy strój góralski i elementy stroju męskiego. Eksponaty zaaranżowano tak, aby przemawiały do wyobraźni zwiedzających - jak gdyby góral przed chwilą przerwał wykonywaną pracę. W następnych latach zorganizowano kolejne ekspozycje…

lipiec122023

Izby regionalne i ekspozycje na Zaolziu. Muzeum Regionalne im. Karola Piegzy w Bukowcu

Nazwa: Małe Muzeum Regionalne im. Karola PiegzyOrganizator: Miejscowe Koło PZKO BukowiecCharakter zbiorów: etnograficzneAdres: Dom PZKO w Bukowcu, Bukovec 131, 739 85 Bukovec, CzechyKontakt: Anna Byrtus, tel: +420 604 865 798, e-mail: pzkob@seznam.cz Historia Małe Muzeum Regionalne im. Karola Piegzy pierwotnie zlokalizowane było w Szkole Podstawowej z Polskim Językiem Nauczania w Bukowcu. Muzeum powstało w roku 1995 z inicjatywy dwóch osób: Wandy Walek, ówczesnej dyrektor szkoły i wieloletniej sekretarz miejscowego koła PZKO oraz Ireny Szymanik, nauczycielki z tej samej szkoły. Pomysł utworzenia muzeum zrodził się z zachwytu nad pięknem górskiej miejscowości, tak bardzo różniącej się od przemysłowego Trzyńca, z którego pochodziły obie nauczycielki oraz chęci spełnienia ostatniego życzenia Karola Piegzy. Wystawę przygotowywano przy współpracy z Muzeum Beskidów we Frydku-Mistku, które przekazało w depozycie na dziesięć lat kilkanaście eksponatów pochodzących z okolicznych miejscowości. Przy okazji tworzenia izby rozpoczęto również akcję zbieracką wśród mieszkańców Bukowca, którzy przez kilka lat przynosili ze swoich domów i stodół niepotrzebne, ale wartościowe pod względem historycznym przedmioty. Niektórzy spośród nich zostawiali…

czerwiec292023

Pogotowie językowe. Hokej hokejowi nierówny

Dziś w "Pogotowiu językowym" będzie krótko. Chodzi o dość powszechnie pojawiający się błąd wśród rodzimych mieszkańców Zaolzia, a mianowicie wyrażenia "grać hokej" lub "grać piłkę nożną" w sensie uprawiania tych dyscyplin sportowych. 'Grać hokej' jest kalką z języka czeskiego - dosłownym tłumaczeniem wyrażenia 'hrát hokej'. W języku polskim, gdy chcemy powiedzieć, że trenujemy jakąś dyscyplinę sportu drużynowego, mówimy, że 'gramy w hokeja', 'gramy w piłkę nożną', 'gramy w tenisa' czy 'gramy w koszykówkę'. Po czasowniku 'grać' musimy użyć przyimka 'w', a następnie rzeczownika oznaczającego grę odmienionego w bierniku. W języku czeskim w wyrażeniu 'hrát hokej' nie używamy przyimka 'w' , rzeczownik jest również w bierniku, ale proszę zwrócić uwagę, że biernik biernikowi nierówny. W języku polskim 'hokej' w bierniku ma dwojaką postać: 'hokej' i hokeja'. Jednak w przypadku tego wyrażenia mamy do dyspozycji tylko ten drugi wariant, czyli 'grać w hokeja'. W języku czeskim mamy tylko jedną możliwość: 'hokej'. Choć z pozoru różnica wydaje się niewielka, zdanie 'Co piątek gram…

czerwiec232023

W czerwcu ruszyły zabytkowe pociągi. Znowu można się przejechać nie tylko do ostrawskiego zoo

CZESKI CIESZYN, OSTRAWA / Od połowy czerwca znowu można przejechać się pociągiem turystycznym z Cieszyna do ostrawskiego zoo. Śląskie Stowarzyszenie Kolejowe (Slezský železniční spolek) mimo wzrostu cen energii i pędzącej inflacji nie rezygnuje w tym roku z prowadzenia wycieczek po regionie. Pociągi będą kursować w weekendy aż do 17 września. W tym roku pociąg turystyczny z Cieszyna do Ogrodu Zoologicznego w Ostrawie będzie jeździł aż do 17 września. Oprócz tego, tak jak w zeszłym roku, będą organizowane przejażdżki po bocznicach Ostrawsko-Karwińskiego Zagłębia Węglowego. Planowane są również jednorazowe przejazdy "Borówkowym ekspresem" z Ostrawy do Małej Morawki czy "Winiarski ekspres" z Czeskiego Cieszyna do Valtic. Zapraszamy do przeczytania naszej relacji podróży "Winiarskim ekspresem": https://zwrot.cz/2022/10/pociag-do-wina-cieszyl-sie-duzym-zainteresowaniem-organizatorzy-zapowiadaja-kolejne-edycje/ Kalendarz zaplanowanych tras znajdziemy na stronach Śląskiego Stowarzyszenia Kolejowego. Najbliższy termin wycieczki z Cieszyna do Ogrodu Zoologicznego w Ostrawie już w najbliższą sobotę 24 czerwca. Rezerwacji można dokonać na ten samej stronie. Bilety można również kupić u konduktora. Naszą zeszłoroczną relację z przejażdżki pociągiem z Czeskiego Cieszyna do…

czerwiec192023

Na rowerze tropem zwierząt. Dziecięcy Rajd Rowerowy Sekcji Kolarskiej już za nami

BYSTRZYCA, NAWSIE / Wczoraj (18 czerwca) odbył się 2. Dziecięcy Rajd Rowerowy organizowany przez Sekcję Kolarską Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Sportowego „Beskid Śląski”. W imprezie wzięło udział trzynaście drużyn. Do wyboru były dwie trasy różniące się długością i stopniem trudności. Dla urozmaicenia drogi na obu trasach rozstawiono punkty kontrolne z zabawą edukacyjno-interaktywną na temat fauny Beskidu Śląskiego. Na mecie na małych rajdowiczów czekały trofea, tort truskawkowy, dmuchana zjeżdżalnia i zwierzątka z baloników. W tym roku mali i duzi amatorzy dwóch kółek mieli do wyboru dwie trasy - "Poziomkę" i "Truskawkę". Pierwsza liczyła jedenaście kilometrów, prowadziła z Nawsia do Bystrzycy i była przeznaczona dla młodszych uczestników. Drugą trasę stanowiła ponad dwudziestokilometrowa pętla ze startem i metą w Bystrzycy. W rajdzie wystartowało trzynaście drużyn o wdzięcznych nazwach: Neno Dragons, Szybkie Koty, Gawlici, Joyville Riders, PRO, Rekiny, Minecraft, Ślimaki, Gałuszki, Matios, Rowerowa Szajka, Nasze Gniazdo, Szkubnia Ladies. Każda drużyna pokonywała wybraną trasę indywidualnie. Uczestnicy otrzymali wcześniej numery startowe z nazwą drużyny i opaski. Stroną graficzną…

czerwiec172023

W ramach Tygodnia Kultury Beskidziej odbędą się dwa prestiżowe konkursy. Wystąpią też Twinkle Brothers i Trebunie-Tutki

Jak co roku, na przełomie lipca i sierpnia w Wiśle, Szczyrku, Żywcu, Makowie Podhalańskim, Oświęcimiu, Ujsołach, Jabłonkowie i Istebnej odbędzie się Tydzień Kultury Beskidzkiej. Podczas dziewięciodniowej imprezy trwającej od 29 lipca do 6 sierpnia odbędą się dwa prestiżowe konkursy: jeden o zasięgu krajowym - Festiwal Folkloru Górali Polskich, drugi o zasięgu globalnym - Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne. Festiwal Folkloru Górali Polskich od zawsze związany był z Żywcem. To właśnie w Żywcu w 1970 roku odbyły się Dni Polskie Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem, które po pięciu latach stały się niezależnym festiwalem polskiej góralszczyzny, odbywającym się co roku pod obecną nazwą. W wydarzeniu uczestniczą bowiem wszystkie grupy etnograficzne polskich górali. Festiwal jest dla tych grup miejscem wymiany doświadczeń i spostrzeżeń na temat zagadnień rodzimego folkloru. Setki artystów podczas jednego konkursu Obecnie Festiwal Folkloru Górali Polskich to konkurs regionalnych zespołów folklorystycznych oraz konkurs kapel, grup śpiewaczych, śpiewaków ludowych i instrumentalistów, w tym „mistrzów z uczniami”. W tym roku w Żywcu podczas…

czerwiec162023

Pożegnalny festyn w Trzyńcu. Szkoła przygotowała niespodziankę dla swojej dyrektorki

TRZYNIEC / Choć w sobotę 10 czerwca pogoda nie sprzyjała zabawie plenerowej, uśmiech, radość i energia nie opuszczały uczniów, nauczycieli i rodziców uczestniczących w festynie Polskiej Szkoły im. Gustawa Przeczka w Trzyńcu. W tym roku program festynu zadedykowano odchodzącej na emeryturę wieloletniej dyrektorce szkoły Annie Jeż. Występ dzieci i młodzieży z trzynieckiej szkoły odbył się w sali gimnastycznej. Poszczególne tańce i małe inscenizacje w ramach całego przedstawienia przygotowali wychowawcy klasy. Reżyserami widowiska byli Grażyna Roszka, Sabina Bolek i Roman Grycz. Oprawą muzyczną zajęła się Ilona Zielina. Sobotni festyn był ostatnim festynem Anny Jeż w roli dyrektora. Choć dyrektorka we wrześniu przywita jeszcze pierwszoklasistów, zostanie w szkole już tylko do momentu przekazania obowiązków swojemu następcy. W tym roku dyrektorka szkoły nie została zaangażowana w organizację festynu. Program zatytułowano "Niespodzianka". Była to opowieść zbudowana wokół artykułu na temat tajemniczej osoby lubiącej kolor niebieski, podróże, górskie wędrówki i zimę. Publiczność dowiedziała się, o kogo chodzi, na samym końcu widowiska pełnego humoru. "Możemy się…

czerwiec152023

Już w niedzielę odbędzie się drugi Dziecięcy Rajd Rowerowy. Do wyboru są dwie trasy

W najbliższą niedzielę (18 czerwca) odbędzie się drugi Dziecięcy Rajd Rowerowy organizowany przez Sekcję Kolarską Polskiego Towarzystwa Turytyczno-Sportowego "Beskid Śląski". W tym roku amatorzy dwóch kółek mają do wyboru dwie trasy. Pierwsza liczy jedenaście kilometrów, prowadzi z Nawsia do Bystrzycy i jest przeznaczona dla młodszych uczestników. Druga to ponad dwudziestokilometrowa pętla ze startem i metą w Bystrzycy. Tak jak w zeszłym roku, dla urozmaicenia drogi na obu trasach przygotowano edukacyjno-interaktywną zabawę dla dzieci. Tematem przewodnik tegorocznego rajdu są zwierzęta Beskidu Śląskiego. Na mecie na uczestników będzie czekał posiłek oraz niespodzianki dla najmłodszych. Szczegóły dotyczące rajdu znajdują się na stronie organizatora. Patronat honorowy nad imprezą objęła konsul generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz. Poniżej można przeczytać relację z zeszłorocznego Dziecięcego Rajdu Rowerowego. https://zwrot.cz/2022/09/wszyscy-zdobyli-puchary-w-rajdzie-dzieciecym-nikt-nie-byl-ostatni/

czerwiec122023

Pokaz charytatywny w blasku fleszy. Tym razem tematem przewodnim Kwiatu Morwy była gala filmowa

CZESKI CIESZYN / Po raz kolejny uczniowie Polskiego Gimnazjum im. J. Słowackiego w Czeskim zorganizowali charytatywny pokaz mody "Kwiat Morwy". Po południu 9 czerwca w Ośrodku Kultury "Strzelnica" Cieszynie widzowie mogli zobaczyć efekt pracy ośmiorga projektantów i wesprzeć finansowo chorującą na tetraplegię Karolinkę. Tym razem tematem przewodnim pokazu była gala filmowa. - W tym roku zbieramy pieniądze na rehabilitację 6-letniej Karolinki, która choruje na tetraplegię, czyli paraliż czterokończynowy. Karolinka jest uczennicą szkoły w Bystrzycy. Intensywną rehabilitacją Karolinki zajmie się Ośrodek „Arkadia” w Ostrawie - powiedziała Teresa Hlávka, uczennica klasa III c, główna organizatorka tegorocznego pokazu mody. Na czerwonym dywanie W tym roku tematem przewodnim charytatywnego pokazu mody była gala filmowa. Projektanci szyjący kreacje mieli do wyboru takie kategorie, jak horror, romans, komedia, bajka, fantasy i kryminał. O to, jak zrodził się ten pomysł, zapytaliśmy Teresę Hlávkę. - Miałyśmy z dziewczynami różne pomysły. Podoba nam się amerykańska Met Gala. Pomyślałyśmy, że nie jest to zły trop. Musiałyśmy tylko wymyślić coś takiego,…

czerwiec072023

Pogotowie językowe. Idę do muzeum, współpracuję z muzeum i mówię o muzeum

Powszechnym błędem Polaków z Zaolzia jest odmienianie przez przypadki rzeczowników rodzaju nijakiego liczby pojedynczej zakończonych na -um, takich jak muzeum, gimnazjum, akwarium czy forum. Możemy więc usłyszeć, gdy ktoś mówi, że "idzie do muzea" lub "współpracuje z muzeem". Jak się można domyślić, przyczyną błędu jest zapożyczenie wzorca deklinacji z języka czeskiego. W języku czeskim, zarówno w liczbie pojedynczej, jak i mnogiej, muzeum podlega odmianie przez przypadki. W języku polskim jest inaczej. Rzeczowniki rodzaju nijakiego o rodowodzie łacińsko-greckim zakończone na -um nie podlegają odmianie przez przypadki. Oznacza to, że we wszystkich przypadkach będziemy mieli formę muzeum. Mówimy więc, że idziemy do muzeum, mówimy o muzeum, współpracujemy z muzeum. Warto jednak pamiętać, że przydawka towarzysząca takiemu rzeczownikowi podlega odmianie. Mówimy więc, że idziemy do muzeum etnograficznego, mówimy o muzeum etnograficznym i współpracujemy z muzeum etnograficznym. Natomiast w liczbie mnogiej rzeczowniki te podlegają odmianie. W mianowniku znika zakończenie -um, i mówimy, że idziemy do muzeów, współpracujemy z muzeami i mówimy o muzeach. Pełna…

czerwiec062023

Zwiedź zoo w Ostrawie. 8 i 9 czerwca na polskojęzycznych zwiedzających będzie czekać specjalna oferta

OSTRAWA / W Polsce zbliża się długi weekend, ponieważ w czwartek 8 czerwca wypada Boże Ciało, które jest dniem wolnym od pracy. Z tej okazji Ogród Zoologiczny w Ostrawie przygotował specjalną ofertę w języku polskim. 8 i 9 czerwca przewodnicy i opiekunowie zwierząt z ostrawskiego zoo będą mówili po polsku. W najbliższy czwartek i piątek będzie można zwiedzić szklarnię z polskojęzycznym przewodnikiem. 9 czerwca będzie można wziąć udział w wieczornym zwiedzaniu zoo z polskojęzycznym przewodnikiem (konieczna jest rezerwacja miejsc). Spotkania z opiekunami zwierząt koło wybiegów również prowadzone będą w języku polskim. Szczegółowy program dotyczący powitania lata w języku polskim na stronach ostrawskiego zoo.

czerwiec062023

Festyn to czas zabawy i podsumowań. Zobaczcie, jak świętowała szkoła w Oldrzychowicach

GUTY, OLDRZYCHOWICE / W ubiegłą sobotę (3 czerwca) polska szkoła w Oldrzychowicach urządziła festyn szkolny. Podobnie jak w zeszłym roku, zabawa na koniec roku szkolnego odbyła się w ogrodzie Domu Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Gutach. Nie zabrakło występów przedszkolaków i uczniów oraz atrakcji dla dzieci. Festyn rozpoczął się występami. Najpierw zaprezentowały się przedszkolaki. Następnie wystąpiły dzieci szkolne, które zatańczyły do piosenek z jubileuszowego przedstawienia wystawionego w listopadzie zeszłego roku. Na koniec zatańczył zespół Małe Oldrzychowice - dzieci w strojach góralskich przedstawiły folklor Beskidu Śląskiego. https://youtu.be/l-7zFACkY3M Przejażdżka kucykiem, strzelanie z pistoletów na kulki i wędka Oprócz stoisk z jedzeniem i piciem, przygotowano atrakcje dla dzieci. Mali i nieco starsi uczestnicy festynu mogli pojeździć na koniu lub kucyku. Przy jednym ze stoisk można było pomalować buzie. Chłopcom w szczególności podobało się strzelanie z pistoletów na kulki. Nie zabrakło również zabawy, w trakcie której można było wyciągnąć wędką drobne upominki. Dorośli z kolei wzięli udział w loterii fantowej. Pracowity i owocny rok szkolny…

czerwiec022023

Poprzeczka Majowa odbyła się po raz dwudziesty piąty. Rozmowa z pomysłodawczynią zawodów Aurelią Siwą

TRZYNIEC / W Polskiej Szkole Podstawowej im. Gustawa Przeczka w Trzyńcu odbyła się Majowa Poprzeczka. 19 maja 2023 roku ponad siedemdziesięcioro uczniów z ośmiu polskich szkół spotkało się na zawodach w skoku wzwyż. W tym roku zawody odbyły się po raz dwudziesty piąty. Najwięcej punktów w kwalifikacji ogólnej zdobyła Szkoła Podstawowa z Polskim Językiem Nauczania w Czeskim Cieszynie. Poprzeczka Majowa to zawody w skoku wzwyż organizowane od kilkudziesięciu lat przez Polską Szkołę Podstawową im. Gustawa Przeczka w Trzyńcu. W zawodach sportowych biorą udział uczniowie klas 6-9 z polskich szkół podstawowych. - Cieszymy się, że tak dużo uczniów w tym roku się zgłosiło. Oprócz polskich szkół w zawodach bierze również udział nasza sąsiadka - szkoła czeska. Ostatnia Majowa Poprzeczka odbyła w 2019 roku, czyli cztery lata temu. Widzimy, że po tak długiej przerwie, uczniowie i nauczyciele są spragnieni zawodów sportowych, że rzeczywiście potrzebny jest ruch dla dzieci, potrzebne jest spotykanie się. Widzimy też, jak uczniowie, którzy się znają z różnych wyjazdów,…

maj262023

Kiedyś na Zaolziu obchodzono Dzień Matki 8 marca. W Polce przedwojennej nie było ustalonego dnia

Choć może się wydawać, że Dzień Matki świętujemy 26 maja od zawsze, wcale tak nie jest. W Polsce przed II wojną światową nie było jednego ustalonego dnia, w którym składano życzeniami mamom. W czasach I Republiki Czechosłowackiej Dzień Matki świętowano 8 marca. Skąd właściwie wzięła się ta data? Dzisiaj, zarówno w Polsce, jak i Czechach, 8 marca obchodzimy Dzień Kobiet. Święto to ma długie tradycje, obchodzone jest na świecie od 1910 roku. Data ta nawiązuję do dwóch wydarzeń. 8 marca 1908 roku odbył się na ulicach Nowego Jorku marsz pracownic zakładów odzieżowych, domagających się praw politycznych i ekonomicznych dla kobiet. Również 8 marca w 1917 roku kobiety w Rosji zorganizowały strajki i protesty pod hasłem „chleb i pokój”, rozpoczynając rewolucję lutową. Dlatego właśnie 8 marca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Kobiet. Skąd w takim razie powiązanie tej daty z Dniem Matki? Okazuje się, że w niektórych krajach Dzień Kobiet jest równoważny z Dniem Matki. Tak jest na przykład w Rumunii, Czarnogórze, Rosji,…

maj262023

„Tkaczka chmur” w adaptacji Bajki. Są jeszcze bilety na dzisiejszy spektakl

CZESKI CIESZYN / W tym roku scena lalek Bajka Teatru Cieszyńskiego obchodzi 75. urodziny. Z tej okazji 19 maja odbyła się premiera wyjątkowego spektaklu "Tkaczka chmur" na podstawie książki Katarzyny Jackowskiej-Enemuo. Po przedstawieniu wyreżyserowanym przez Dorę Bouzkovą odbył się chrzest śpiewnika „Piosenki z Bajki / Písničky z Bajky” oraz koncert Katarzyny Jackowskiej-Enemuo. Jeszcze tylko dzisiaj o 17.00 można zobaczyć spektakl całą rodziną w Teatrze Cieszyńskim w Czeskim Cieszynie. Choć w dzisiejszym świecie coraz trudniej o sztukę poruszającą tematy ważne, Bajka na przekór trendom zdecydowała się podjąć ten najważniejszy - związany z odchodzeniem bliskich. Opowieść „Tkaczka chmur” została wydana w 2021 roku. Jak pisze jej autorka, Katarzyna Jackowska-Enemuo, książka powstała po śmierci jej córki i jest odpowiedzią na brak literatury, która pomagałaby najmłodszym w radzeniu sobie z emocjami po stracie najbliższych. „Trudno rozmawiać z dziećmi o nieuchronności, o śmierci, o chorobie, o tym, co wydaje się zupełnie bez sensu” – Uświadomiłam sobie wtedy, że nie znam żadnej, ale to żadnej historii…

maj252023

Wieczór pełen przygód. Dzieci ze szkoły w Oldrzychowicach obchodziły Dzień Rodziny

OLDRZYCHOWICE / W tym roku dzieci ze szkoły podstawowej w Oldrzychowicach świętowały Dzień Rodziny z wielką pompą. W piątek 12 maja zabawom nie było końca. Dzieci zagrały dwa przedstawienia, na kolację zjadły pizzę, bawiły się na dyskotece, a na koniec nocowały w szkole. W przedstawieniach brały udział niemal wszystkie dzieci z polskiej szkoły podstawowej w Oldrzychowicach. Jak nam przekazała Alina Rucka, nauczycielka prowadząca szkolne kółko dramatyczne, zainteresowanie graniem na scenie było tak duże, że uczniowie zostali podzieleni na dwie grupy. Każda z nich przygotowała jeden spektakl. Młodsze dzieci zagrały humorystyczną sztukę Piotra Witonia zatytułowaną "Przygoda w bibliotece". Jest to historia o tym, jak życie postaci z klasycznych baśni zostaje wywrócone do góry nogami z powodu spadku czytelnictwa wśród najmłodszych. Starsi zagrali "Kopciuszka" ze zbioru Jana Brzechwy "Bajki Samograjki". Pizza, dyskoteka i nocowanie Po występie mali aktorzy zebrali gromkie brawa. Kierowniczka szkoły Janina Markowa zaprosiła gości na festyn szkolny, który odbędzie się 3 czerwca w Domu Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Gutach.…