Kiedyś na Zaolziu obchodzono Dzień Matki 8 marca. W Polce przedwojennej nie było ustalonego dnia

Choć może się wydawać, że Dzień Matki świętujemy 26 maja od zawsze, wcale tak nie jest. W Polsce przed II wojną światową nie było jednego ustalonego dnia, w którym składano życzeniami mamom. W czasach I Republiki Czechosłowackiej Dzień Matki świętowano 8 marca.

Skąd właściwie wzięła się ta data? Dzisiaj, zarówno w Polsce, jak i Czechach, 8 marca obchodzimy Dzień Kobiet. Święto to ma długie tradycje, obchodzone jest na świecie od 1910 roku. Data ta nawiązuję do dwóch wydarzeń. 8 marca 1908 roku odbył się na ulicach Nowego Jorku marsz pracownic zakładów odzieżowych, domagających się praw politycznych i ekonomicznych dla kobiet. Również 8 marca w 1917 roku kobiety w Rosji zorganizowały strajki i protesty pod hasłem „chleb i pokój”, rozpoczynając rewolucję lutową. Dlatego właśnie 8 marca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Kobiet.

Skąd w takim razie powiązanie tej daty z Dniem Matki? Okazuje się, że w niektórych krajach Dzień Kobiet jest równoważny z Dniem Matki. Tak jest na przykład w Rumunii, Czarnogórze, Rosji, Serbii, Bułgarii i Wietnamie. W niektórych krajach, na przykład w Afganistanie, Albanii, Mołdawii czy Maroku, tego dnia obchodzi się wyłącznie Dzień Matki.

Pomysłodawczynią wprowadzenia takiego święta była prezydentówna Alice Masaryková

Tak też było w przedwojennej Czechosłowacji, gdzie od 1923 roku Dzień Matki świętowano właśnie 8 marca. Pomysłodawczynią wprowadzenia takiego święta była prezydentówna Alice Masaryková. Po II wojnie światowej powrócono do pomysłu, aby w ten dzień świętować Dzień Kobiet. Natomiast Dzień Matki ustalono na drugą niedzielę maja według wzorca amerykańskiego. Dla porównania, w Polsce przedwojennej nie było jednego ustalonego dnia, w którym obchodzono Dzień Matki.

Pomysł obchodzenia Dnia Matki popularyzowała Polska Krajowa Rodzina Opiekuńcza w Czechosłowacji

Polacy z Zaolzia przed II wojną światową również świętowali Dzień Matki 8 marca według wzorca czeskiego. Pomysł ten popularyzowała Polska Krajowa Rodzina Opiekuńcza w Czechosłowacji. Z tej okazji organizowano spotkania, wieczorki i występy.

Na przykład w 1931 roku w Nowym Boguminie z powodu ciężkiej sytuacji gospodarczej połączono obchody Dnia Matki z wieczornicą z okazji 81. urodzin prezydenta Masaryka. W „Gazecie Kresowej” z 12 marca 1931 roku możemy przeczytać, że na spotkaniu nauczyciel Gustaw Fierla podkreślił w swoim wystąpieniu, że to właśnie matki wychowują „jednostki oddane społeczeństwu, ludzi kochających swój naród, miłośników i obrońców prawa, takich jak T. G. Masaryk”. Po odczycie Fierli harcerze odegrali sztukę „Janek doktorem”, która spotkała się ciepłym przyjęciem przez publiczności.

W galerii znajdują się wycinki prasowe („Gazeta Kresowa”, R. XI, 12 marca 1931 r.) oraz kartki okolicznościowe wydane nakładem Polskiej Krajowej Rodziny Opiekuńczej w Czechosłowacji.