
„Wołosatki” wystąpią na Wielkim Finale zabawy turystycznej Przez Kopce. Jeszcze można dołączyć do zabawy
CZESKI CIESZYN / W niedzielę, 12 listopada odbędzie się Wielki Finał zabawy turystycznej "PRZEZ KOPCE" zorganizowany przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Sportowe "Beskid Śląski" oraz Drużynę Harcerską „Czarne Pantery” z Trzyńca. Gwiazdą wydarzenia będzie zespół "Wołosatki". Organizowana w KASS "Strzelnica" impreza przeznaczona jest dla uczestników zabawy turystycznej i nietrudno stać się jednym z nich. Choć zabawa trwa cały sezon, wystarczy zdobyć jeden szczyt, żeby uczestniczyć w Wielkim Finale. A warto, bo program imprezy jest niezwykle bogaty i interesujący. Przed nami jeszcze aż cztery pełne jesienne weekendy i dodatkowo jedna sobota - wprost idealne, by wybrać się na wycieczkę w najbliższe góry. Nie jest obojętne, gdzie. Wykaz beskidzkich szczytów, jakie w tym roku zdobywają uczestnicy zabawy turystycznej, przedstawiliśmy tutaj. Wielki finał zaplanowany na 12 listopada rozpocznie się o godz 12:45 miejską grą terenową. Od 13:00 prowadzone będą warsztaty. Będzie dekorowanie pierniczków, papierowe kwiaty, modelowanie z gliny, cukrowa wata, pieczenie szulek i inne. O 15:00 natomiast niesamowita gratka dla miłośników piosenki harcerskiej - koncert harcerskiego zespołu wokalno instrumentalnego…
![Czy na Śląsku Cieszyńskim panuje mit dobrego cesarza Franciszka Józefa? Z tematem rozprawił się Wojciech Święs [nagranie]](https://zwrot.cz/wp-content/uploads/2023/10/12-10-23-MUR-Swies-o-micie-Franciszka-JozefaIMG_7550.jpg-600x400.jpg)
Czy na Śląsku Cieszyńskim panuje mit dobrego cesarza Franciszka Józefa? Z tematem rozprawił się Wojciech Święs [nagranie]
CZESKI CIESZYN / „Franciszek Józef odbrązowiony – czyli nie taki znowu „tatulek” bez skazy…” - tak brzmiał tytuł ostatniego (12 października) wykładu Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej. Wygłosił go Wojciech Święs z Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Prelegent z mitem dobrego cesarza Franciszka Józefa rozprawił się w swej pracy magisterskiej pt. "Mały Wiedeń w Cieszynie. Geneza, studium zjawiska i wpływ na tożsamość mieszkańców miasta dziś”. Otrzymał za nią nagrodę im. Floriana Znanieckiego za najlepszą pracę magisterską z dziedziny socjologii w Polsce. Jak mieszkańcy Śląska Cieszyńskiego postrzegają cesarza Franciszka Józefa i dlaczego? Na wstępie prelegent omówił wyniki badań ankietowych, jakie prowadził na potrzeby swej pracy magisterskiej. Zastanawiając się nad popularnością oraz pozytywnym wizerunkiem Franciszka Józefa stwierdził, że być może częściowo należy się przyczyny tego zjawiska dopatrywać w bardzo sprawnie działającym w monarchii austro-węgierskiej aparacie propagandy, którego efekty przetrwały do dzisiaj. Zauważył, że produkcja gadżetów z podobizną cesarza szła w milionach egzemplarzy. Były nie tylko portrety, ale także kartki pocztowe,…

Ostatnie przygotowania przed Spotkaniem Jesiennym Sekcji Kobiet. Panie dopinają szczegóły i już planują następne przedsięwzięcia
CZESKI CIESZYN / W środę 11 października w Centrum Polskim Kongresu Polaków na parterze budynku Zarządu Głównego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego zeszły się członkinie Sekcji Kobiet ZG PZKO. Było to ostatnie comiesięczne zebranie przed wielkim Spotkaniem Jesiennym Sekcji Kobiet. O najbliższych planach rozmawiamy z Anną Piszkiewicz — przewodniczącą Sekcji. Spotkanie Jesienne już niedługo. Podczas dzisiejszego zebrania ustalacie panie szczegóły, czy może wszystko macie już dopięte na ostatni guzik? Dogrywamy. Spotkanie Jesienne będzie 21 października w Domu PZKO w Lesznej Dolnej, a więc już za dziesięć dni. Większość przygotowań mamy za sobą. Część przygotowuje pani Renata Szkucik z Lesznej, a część ja. Sporo mamy już dograne. Swój udział potwierdzili też niektórzy goście, np pani konsul. Program też oczywiście jest już przygotowany. Uchyli Pani rąbka tajemnicy, co będzie w progranie artystycznym? To wie pani przewodnicząca Klubu Kobiet Leszna Dolna. A dla nas jest to zawsze niespodzianką. Dzisiejsze spotkanie, widzę, jest dość uroczyste, na stołach przekąski, ciastka, kawa. Chyba nie każde comiesięczne zebranie waszej…

Jabłonków po raz trzeci niezwyciężony! Uczniowie polskich szkół na Zaolziu wzięli udział w turnieju piłki nożnej
CZESKI CIESZYN / We wtorek 10 października na boisku przy ulicy Frydeckiej rozegrany został XXIII Turniej piłki nożnej o Memoriał Alojzego Adamca dla szkół podstawowych z polskim językiem nauczania. Po raz trzeci z rzędu turniej wygrała Polska Szkoła Podstawowa z Jabłonkowa. Tym samym przechodni puchar na stałe zostanie w posiadaniu trzykrotnych zwycięzców. W turnieju biorą udział uczniowie drugiego stopnia zaolziańskich polskich szkół podstawowych. Za drużyną z Jabłonkowa uplasowały się drużyny z Czeskiego Cieszyna oraz druga drużyna z Jabłonkowa. W sumie w turnieju wzięło udział dziewięć drużyn, a więc prawie setka młodych zawodników. https://youtu.be/glu4TbF0WHg - Niektórzy traktują samą rywalizację bardziej poważnie, inni trochę mniej. Ideą organizacji turnieju jest, według mnie, przede wszystkim zachęcenie młodzieży do aktywności na świeżym powietrzu. Dzięki sponsorom są nagrody. Są puchary dla drużyn szkolnych oraz medale indywidualne dla poszczególnych zawodników - dla najlepszego bramkarza, najlepszego strzelca Jest również nagroda Konsul Generalnej RP w Ostrawie za grę fair play — powiedział naszej redakcji Zbyszek Bocek — główny organizator turnieju. W…

Konkursu Gwar „Po cieszyńsku po obu stronach Olzy”. Niebawem upływa termin zgłoszeń
CIESZYN, REGION / Do 25 października nadsyłać można zgłoszenia udziału w XIX edycji Konkursu Gwar "Po cieszyńsku po obu stronach Olzy". Organizatorzy: Cieszyński Ośrodek Kultury "Dom Narodowy" Górnośląski Oddział Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w Katowicach Zarząd Główny Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej Sekcja Ludoznawcza ZG PZKO w Republice Czeskiej Termin przyjmowania zgłoszeń mija 25 października Wypełniony i podpisany formularz karty zgłoszenia należy wysłać drogą elektroniczną na adres mailowy a.pawlitko@domnarodowy.pl, w wyjątkowych sytuacjach można dostarczyć wypełnioną kartę osobiście do COK "Dom Narodowy". Regulamin oraz kartę zgłoszenia znajdziemy tutaj. Co ważne, laureaci Konkursu Gwar mogą być zapraszani na lokalne uroczystości, festiwale i konkursy na terenie Polski i Republiki Czeskiej, np. w ramach Tygodnia Kultury Beskidzkiej czy Gorolskigo Święta w Jabłonkowie. Termin przyjmowania zgłoszeń mija 25 października. Przesłuchania konkursowe odbywać się będą w Domu Narodowym w Cieszynie 8 i 9 listopada od godz. 9:00. Koncert Finałowy zaplanowano na 24 listopada o godz. 16:00 w Domu Narodowym w Cieszynie. Dla i dzieci i młodzieży…
![Zabytkowym pociągiem na winobranie. Panowała w nim iście szampańska atmosfera [zdjęcia]](https://zwrot.cz/wp-content/uploads/2023/10/07-10-23-pociag-do-wina-Valtice-IMG_20231007_094716.jpg-600x338.jpg)
Zabytkowym pociągiem na winobranie. Panowała w nim iście szampańska atmosfera [zdjęcia]
VALTICE / Pociąg specjalny relacji Czeski Cieszyn — Valtice na Morawach miał dziesięć wagonów. Ciągnęły go dwie lokomotywy, bo jedna nie dałaby rady. Ten niecodzienny skład zawiózł w sobotę, 7 października około 800 osób na organizowane tam corocznie przez Miasto Valtice Święto Wina. Niewątpliwie atrakcyjny był sam cel podróży i możliwość dojechania na winobranie bezpośrednim pociągiem, który nie jest w stałym rozkładzie jazdy Kolei Czeskich. Atrakcją była też sama podróż pociągiem. Mniej zadowoleni musieli być kierowcy, którzy długi na 280 metrów skład spotkali na zamkniętym przejeździe kolejowym... https://youtu.be/i6WvuQp03p0 Gdy pociąg podjechał na stację Valtice, by zabrać w drogę powrotną około 800 pasażerów, nie zmieścił się przy peronie. Ladislav Antolec - maszynista, który prowadził ten niecodzienny pociąg, musiał pojazd przesuwać, by wszyscy mieli możliwość wsiąść. Podobno korek, jaki utworzył się na przejeździe kolejowym w Valticach, ciągnął się na 8 km. Główny organizator całego przedsięwzięcia — Marcin Lipski ze Stowarzyszenia "Cieszyński Szlak Wina" rozważał nawet zgłoszenie pociągu do Księgi Rekordów Guinnessa, jednak…

„Lutyńskie Tango” Otylii Toboły dla wszystkich. Wznowienie polskiego wydania, tłumaczenie na język czeski, wersja audio
KARWINA / Książka „Lutyńskie tango i inne historie wojenne z Zaolzia” autorstwa Otylii Toboły opisuje losy mieszkańców Lutyni i okolicy, m.in. Żywocic czy Orłowej. Dziennikarka, pisząc tę powieść, opierała się na wspomnieniach mieszkańców opisywanego regionu czy działających na terenie Zaolzia polskich partyzantów. Pierwsze wydanie ukazało się w 2003 roku. Teraz przyszedł czas nie tylko na wznowienie, ale także na wydanie w czeskiej wersji językowej. Przy okazji przygotowywania czeskiego wydania autorka również i polską wersję rozszerzyła. Dodała nowe wątki, nowe postacie. Wszystko — jak podkreśla — opracowując na bazie archiwalnych dokumentów i historycznych dociekań. Z czeskim wydaniem "Lutyńskiego Tanga" czytelnicy będą mieli możliwość zapoznać się już w najbliższy czwartek, 12 października Na język czeski odświeżone i uzupełnione "Lutyńskie Tango" przetłumaczył Jan Faber. Pochodzi on z Wierzniowic, a więc zna osobiście miejscowe realia. Jednocześnie jest znanym tłumaczem, który na język czeski przekładał m.in. książki Olgi Tokarczuk — polskiej noblistki. Z czeskim wydaniem "Lutyńskiego Tanga" czytelnicy będą mieli możliwość zapoznać się już w najbliższy czwartek,…

Franciszek Józef odbrązowiony, czyli ile prawdy w micie „dobrych austriackich czasów”
CZESKI CIESZYN / Już w najbliższy czwartek, 12 października o godz. 17.00 w Centrum Polskim w Czeskim Cieszynie przy ul. Strzelniczej wysłuchać będzie można wykładu zatytułowanego "Franciszek Józef odbrązowiony – czyli nie taki znowu „tatulek” bez skazy…". Tę jakże znaczącą i popularną wśród mieszkańców dawnego Księstwa Cieszyńskiego postać omówi wybitny historyk Wojciech Święs. Mit „dobrych austriackich czasów”. Ile w nim prawdy, a ile legendy? Czasy rządów cesarza Franciszka Józefa (1848–1916), jak i sama postać najdłużej panującego monarchy w dziejach nowożytnej Europy w powszechnej pamięci mieszkańców Śląska Cieszyńskiego zajmują znaczące miejsce i budzą na ogół bardzo pozytywne skojarzenia. Często spotkać można się z opinią, że za „Cysorza Pana” ludzie żyli beztrosko, panowały trwały pokój i powszechny dobrobyt, wszystkie zamieszkujące Monarchię narody miały doskonałe warunki rozwoju, żyjąc w symbiozie i zachowując względem siebie wzajemny szacunek, a ludność polska na Śląsku Cieszyńskim cieszyła się takimi samymi prawami, jak jego niemiecka elita, jeśli nie znajdowała się wręcz w sytuacji uprzywilejowanej, zważywszy na szczególne umiłowanie…

„Przebaczyliśmy, zapomnieć nam jednak nie wolno!”. Uczniowie najstarszych klas PSP Sucha Górna wysłuchali prelekcji o zbrodni katyńskiej i stowarzyszeniu „Rodzina Katyńska”
SUCHA GÓRNA/ Uczniowie ósmych i dziewiątych klas Polskiej Szkoły Podstawowej w Suchej Górnej w czwartkowe popołudnie 5 października wysłuchali prelekcji o zbrodni katyńskiej i dowiedzieli się, czym zajmuje się stowarzyszenie "Rodzina Katyńska". Prelekcję przedstawił i na pytania uczniów odpowiadał prezes Stowarzyszenia Jan Ryłko. Prelekcja była dla wielu słuchaczy odkrywcza. A poprzez fakt, że o tym mrocznym wątku dziejów opowiadał człowiek, któremu niedane było poznać własnego dziadka zamordowanego przez radzieckie służby w Katyniu, z pewnością zapadnie słuchaczom w pamięć zupełnie inaczej, aniżeli suche fakty, daty i liczby. Na wstępie Jan Ryłko, zaprezentował zwiastun filmu "Katyń". Na sali panowała grobowa cisza, a obraz na widzach zrobił ogromne wrażenie. Następnie prelegent przedstawił, czym jest stowarzyszenie"Rodzina Katyńska ". Wyjaśnił, że stowarzyszenie skupia potomków osób pochodzących z Zaolzia zamordowanych w Katyniu, Miednoje, Ostaszkowie. A ofiar tych z samego Zaolzia zostało zidentyfikowanych ponad 600. Przybliżył też międzywojenną historię Polski i pokazał mapę II Rzeczpospolitej Polskiej z tamtego okresu. Przedstawił historię mordu w Katyniu, a następnie uświadomił młodzieży,…

Zobaczyć miasto, którego już nie ma, przyjeżdżają turyści nawet z Pragi, Ołomuńca. Rozmowa z przewodniczką po zanikłej Karwinie
STARA KARWINA / Spacery z przewodnikiem po Starej Karwinie weszły na stałe do kalendarza imprez organizowanych przez Stowarzyszenie "Stara Karwina". Niedawno (23 września) podczas spaceru zatytułowanego „Karwina – śladami stracónego miasta“ chętnych do zapoznania się z historią miejsca oprowadzała Tereza Ondrusz. Podczas trwającej dwie godziny przechadzki starała się mówić gwarą. W rozmowie z naszą redakcją podsumowała cały cykl spacerów. To był pierwszy sezon takich spacerów? Tak. Co prawda organizowaliśmy już dwa spacery w ubiegłym roku w ramach wydarzenia "POHO Den", ale samodzielne spacery pojawiły się w naszej ofercie dopiero w roku bieżącym. Skąd ten pomysł? Pomysł przyszedł od samych turystów odwiedzających Starą Karwinę. Mamy przy kościele św. Piotra z Alkantary krzywe stoisko, w którym już od roku 2021 sporo osób pytało o możliwość spaceru po zanikłym mieście. Nie wszyscy jednak potrafią orientować się za pomocą mapy, w dodatku w zarośniętym terenie. Dlatego już od pierwszego sezonu zastanawialiśmy się, jak zrealizować takie spacery. Kiedy więc przed rozpoczęciem tegorocznego sezonu zwrócili się…

Będzie okazja obejrzeć polskie filmy. Babie Lato Filmowe już ruszyło
BYSTRZYCA / Babie Lato Filmowe od 30 lat pozwala zaolziańskim widzom obejrzeć najgłośniejsze i najważniejsze polskie produkcje kinowe. Nie inaczej będzie i w tym roku. Wczoraj ruszyła 31 już edycja festiwalu. W ramach tegorocznego "Babiego Lata Festiwalowego" obejrzeć będzie można m.in. "Zieloną granicę" Agnieszki Holland. Piątkowy pokaz w trzynieckim kinie "Kosmos" przeznaczony będzie przede wszystkim dla uczniów liceów, a także gości festiwalowych. Warto spojrzeć na dostępny już program, by wybrać coś dla siebie.
![Przypomnieli postać Wandy Delong i promowali ruch na świeżym powietrzu. Niezwykle udana 46. edycja Biegu Przełajowego [wyniki]](https://zwrot.cz/wp-content/uploads/2023/10/01-10-23-Bieg-Memorial-Wandy-Delong-5-600x338.jpg)
Przypomnieli postać Wandy Delong i promowali ruch na świeżym powietrzu. Niezwykle udana 46. edycja Biegu Przełajowego [wyniki]
MISTRZOWICE / Prawie setka biegaczy w różnym wieku w niedzielę 1 października rywalizowała w organizowanym przez Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Mistrzowicach Biegu Przełajowym o Memoriał Wandy Delong. Była to już 46. edycja wydarzenia, które spełnia dwa niezwykle ważne zadania: kultywuje pamięć o Wandzie Delong — miejscowej Polce, która zginęła podczas II wojny światowej oraz promuje sport i ogólnie aktywne spędzanie czasu na świeżym powietrzu. Zawodnicy rywalizowali w aż dwudziestu kategoriach. Jak podkreśliła przed startem Renata Kadłubiec, prezes MK PZKO Mistrzowice, stworzenie tak wielu kategorii wiekowych możliwe jest dzięki wsparciu finansowemu Miasta Czeski Cieszyn. — Charakterystyczne dla naszego biegu jest to, że mamy bardzo dużo kategorii. Jest to celowe, by jak najwięcej osób mogło uzyskać nagrody — wyjaśniła Renata Kadłubiec, prezes MK PZKO Mistrzowice. Na wszystkich zawodników po ukończeniu biegu czekała ciepła herbata oraz pączek przygotowane przez panie z Klubu Kobiet przy MK PZKO Mistrzowice, a na zwycięzców dyplomy i nagrody. Ciąg dalszy artykułu i zdjęcia znajdują się pod…

Dziedzictwo w kamieniu. Polscy studenci dokumentują polskie nagrobki na Zaolziu
REGION / Tydzień (od niedzieli 24 września do niedzieli 1 października) gościł na Zaolziu dr Bartłomiej Gutowski z grupą 8 studentów z Uniwersytetu Stefana Karola Wyszyńskiego w Warszawie. Słowo "gościł" jest jednak całkowicie nieadekwatne do celu wizyty. Przybysze z Polski zakasali bowiem rękawy i zabrali się do prac na zaolziańskich cmentarzach. W ramach projektu "Akcja Kultura" dokumentowali polskie nagrobki na cmentarzach w Karwinie oraz Czeskim Cieszynie i okolicy. Dr Bartłomiej Gutowski - kierownik Kierunku Ochrona Dziedzictwa Kulturowego i Środowiska Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie był już na Zaolziu w ramach projektu Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „POLONIKA” po raz drugi. Dokumentacja cmentarzy z polskimi nagrobkami O projekcie, który ma na celu dokumentację cmentarzy z polskimi nagrobkami, Gutowski opowiedział podczas swej pierwszej, zeszłorocznej wizyty w wywiadzie dla naszego portalu: Konserwacja przez dokumentację. Inwentaryzują polskie nagrobki na Zaolziu [wywiad] — Mimo iż jako historyk sztuki zajmuję się bardziej obiektem, kamieniem, aniżeli człowiekiem, którego ten kamień upamiętnia, niemniej…

Dzisiaj warto odwiedzić Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Przed nami ciekawy wykład i wernisaż wystawy „120 lat od pierwszej wystawy Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Cieszynie”
CIESZYN / W Galerii Wystaw Czasowych Muzeum Śląska Cieszyńskiego obejrzeć można będzie wystawę "120 lat od pierwszej wystawy Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Cieszynie". Wernisaż wraz z kuratorskim oprowadzaniem odbędzie się 29 września o godz. 15:00. Uświetni go muzycznie kapela "Bukóń" z Jabłonkowa. A zaraz po tym będzie można wysłuchać prelekcji Hanny Grudniewskiej "O czasach, kiedy każdy mógł zostać ludoznawcą". Wystawę przygotował dr hab. prof. UŚ Grzegorz Studnicki, etnograf w Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Współorganizatorem dzisiejszego wernisażu jest Sekcja Ludoznawcza Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej, która zaprosiła Hannę Grudniewską, by uzupełniła ekspozycję wykładem. W czwartek poprzedzający otwarcie wystawy zorganizowano konferencję prasową, podczas której przybliżono zarówno szczegóły dotyczące samej ekspozycji, jak i historię Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Cieszynie. Dzięki rywalizacji narodowościowej Irena French, dyrektor Muzeum Śląska Cieszyńskiego wyjaśniła, że w XIX wieku Cieszyn tak dynamicznie się rozwijał, gdyż Polacy rywalizowali z Niemcami, a później również z Czechami. — Gdy w latach 90. Niemcy zdecydowali, że utworzą Muzeum Miejskie, to Polacy pomyśleli, że chcą ratować dziedzictwo polskie. Dziedzictwo Błogosławionego Jana…

Teatr w obiektywie. Spacerując w okolicy parku Pokoju, obejrzeć można ciekawą wystawę
CIESZYN / Jeśli planujesz przejść obok parku Pokoju ulicami Regera i Limanowskiego, zaplanuj na pokonanie tej trasy o wiele więcej czasu, aniżeli zazwyczaj. Na okalającym park Pokoju płocie zainstalowana została bowiem wystawa prac laureatów VIII edycji Konkursu Fotografii Teatralnej. Przechodząc tamtędy, można więc obejrzeć ciekawie uchwycone w fotograficznym kadrze sceny z teatralnych scen. Organizatorem konkursu był Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego. Prace oceniano w trzech kategoriach: teatralne zdjęcie sezonu, zestaw dokumentacyjny z przedstawienia, którego premiera odbyła się w sezonie 2021/2022 oraz architektura teatralna. Wystawa prezentuje najlepsze spośród nadesłanych na konkurs prac. Wystawę zainstalowano z okazji zbliżającego się Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Bez Granic, o którym pisaliśmy. (indi)

Turyści z PTTS „Beskid Śląski” nie próżnują. Zakończyli ostatni etap zdobywania tysięczników w Beskidzie Śląsko-Morawskim
REGION / Miniony weekend 23-24 września turyści z Polskiego Towarzystwa Turystyczno Sportowego "Beskid Śląski" w Republice Czeskiej spędzili na górskich szlakach. Ostatni etap zdobywania tysięczników w Beskidzie Śląsko-Morawskim pomimo wyjątkowo deszczowej pogody został przez nich pomyślnie zakończony. Według typologów krajobrazu naturalnego w Beskidzie Śląsko-Morawskim jest 27 szczytów z wysokością ponad 1000 m n.p.m. Turyści Beskidu Śląskiego weszli na poszczególne wierzchołki w trzech etapach. Łączna długość pokonanej przez nich trasy to około 120 km z przewyższeniem 5450 m. Ostatni etap zaliczyli w miniony deszczowy weekend Ostatni etap zaliczyli w miniony weekend. Na starcie w Krasnej stanęło pięciu odważnych turystów w pelerynach i z parasolami. W pierwszy dzień zaliczyli m.in. Trawny, Mały Połom, Czubonow, Wielki Połom. Łącznie pokonali ponad 1500 m wysokości na trasie 29 km. Na nocleg zeszli do Łomnej Górnej. W niedzielę na trasę z Łomnej Górnej wyruszyła, przy bardziej sprzyjającej pogodzie, już dziesiątka turystów. Pierwszym „niedzielnym” tysięcznikiem był Sławicz, później Ostry, Smreczyna, Ropica i Jaworowy. Pokonali niby tylko lekko pod 1000 m wysokości,…

Wernisaż wystawy i promocja książki prof. Janusza Spyry „Pieniądz w służbie społeczeństwa”
CIESZYN / W Sali Rzymskiej Muzeum Śląska Cieszyńskiego oglądać można wystawę zatytułowaną "Pieniądz w służbie społeczeństwa". Wernisaż, jaki odbył się w piątek 22 września, połączony był z promocją książki Janusza Spyry o tym samym tytule. Wystawa i książka powstały z okazji jubileuszu 150-lecia Banku Spółdzielczego w Cieszynie. Kurator wystawy Wojciech Święs przypomniał, że Bank Spółdzielczy w Cieszynie jest bezpośrednim kontynuatorem założonego w roku 1873 Towarzystwa Oszczędności i Zaliczek. Był to pierwszy polski bank na Śląsku austriackim. Historia Banku Spółdzielczego w Cieszynie w skrócie Lata 1873-1918: 9 kwietnia 1873 roku rząd Austro-Węgier uchwalił ustawę o stowarzyszeniach zarobkowych i gospodarczych, co umożliwiło realizację projektu narodowych działaczy na Śląsku Cieszyńskim. 25 września 1873 roku powstało Towarzystwo Zaliczkowe w Cieszynie, które skupiło 122 członków założycieli. Jego celem było dostarczanie taniego kredytu z dogodnymi warunkami spłaty oraz gromadzenie drobnych kapitałów. W 1877 roku TOZ weszło w skład Związku Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych we Lwowie. TOZ było ważnym partnerem instytucji finansowych w zaborze austriackim i wspierało…

Zrób plakat upamiętniający bohaterów Rzeczpospolitej Polskiej na uchodźstwie. Konkurs dla uczniów z polskich szkół za granicą
Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego w ramach kampanii edukacyjnej „Misja: Wolna Polska”, finansowanej ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, ogłosiła konkurs skierowany do uczniów z polskich szkół za granicą. Zadaniem konkursowym jest stworzenie projektu plakatu, nawiązującego do tematyki kampanii „Misja: Wolna Polska”. Od uczestników zależy czyją biografią się zainspirują, która historia bohaterów RP na uchodźstwie wyda im się najbardziej interesująca i warta opowiedzenia za pomocą pracy graficznej. Cel jest jeden – upamiętnienie Prezydentów RP na uchodźstwie, osób wchodzących w skład ówczesnego rządu i innych wielkich osobowości RP na uchodźstwie, którzy walczyli o wolność Ojczyzny. Konkurs skierowany jest do młodzieży uczęszczającej do szkół polskich i placówek edukacyjnych z językiem polskim, działających poza granicami Polski. Prace można zgłaszać indywidualnie lub w grupach do 3 osób, w dwóch kategoriach wiekowych: od 11 do 14 lat oraz od 15 do 18 lat. Nagrodzone zostaną trzy najlepsze prace w obydwu kategoriach wiekowych I miejsce – drony rekreacyjne z kamerą dla autorów plakatu oraz pakiet…

Dzień Historyczny w Czernem. Swe wyroby prezentowali rzemieślnicy legitymujący się marką regionalną „Górolsko swoboda”
CZERNE / Po raz drugi na terenie dawnej fortyfikacji "Mały Szaniec" w Czernem zorganizowano "Dzień Historyczny". W odpowiednią atmosferę gości wprowadzili rekonstruktorzy historyczni w replikach strojów nawiązujących do XVII wieku. Swe wyroby prezentowali także rzemieślnicy legitymujący się marką „Górolsko Swoboda - produkt regionalny". Przepiękna pogoda, zachęcająca do górskich wycieczek i spacerów, przyciągnęła na teren dawnej fortyfikacji tłumy. Imprezę otwarto salwą z muszkietów. Wójt Czernego Peter Staňo, również paradujący w stroju z epoki, przybliżył zebranym historię "Małego Szańca", który był częścią systemu fortyfikacji budowanych w średniowieczu na granicy z Węgrami dla obrony przed atakami Turków. Staňo zauważył też, że "Mały Szaniec" jest najbardziej charakterystycznym zabytkiem historycznym regionu Kysuce. A dzięki swej autentycznej historii jest również wspaniałym miejscem na tego typu wydarzenia, które mają nie tylko charakter rozrywkowy, ale także edukacyjny. Wójt gminy zadeklarował więc, że zamierza kontynuować "Dzień Historyczny" zorganizowany przez jego poprzednika Pavla Gomolę. Wyjątkową atmosferę wprowadziła średniowieczna muzyka w wykonaniu grupy Artio z Bytčy oraz występy grup historycznych "Morová…

Dobra wiadomość dla spacerowiczów i rowerzystów. Jest już mostek na Ropiczance!
CZESKI CIESZYN / Wiadomość ta z pewnością ucieszy spacerowiczów, rowerzystów, biegaczy. Słowem wszystkich, którzy lubią aktywnie spędzać czas nad Olzą. Po prawie dwóch latach znów przy ulicy Nowej Fabrycznej (Nová Tovární) można przejść na drugi brzeg Ropiczanki, niedaleko jej ujścia do Olzy, suchą stopą. Mostek w tym miejscu został rozebrany początkiem 2022 roku z uwagi na prowadzone przez przedsiębiorstwo państwowe Dorzecze Odry (Povodí Odry) prace, mające zapewnić bezpieczeństwo przeciwpowodziowe. Teraz oddano do użytku nowy most. Korzystać mogą z niego tak piesi, jak i rowerzyści. Samochodom wjazdu bronią ustawione u jego przyczółków słupki. (indi)

Jesteś ciekaw historii ropickiego pałacu? Chcesz zobaczyć, jak wygląda w środku? Będzie ku temu okazja!
ROPICA / W czwartek 21 września była możliwość zwiedzenia zamkniętego na co dzień pałacu w Ropicy. Zainteresowanie możliwością zajrzenia do środka budowli przerosło najśmielsze oczekiwania organizatorów. Kolejna okazja nadarzy się już jutro — w sobotę 23 września o godz. 10:00. Pałac w Ropicy swą historią sięga XV wieku. Na przestrzeni lat budowla przechodziła szereg przebudów i modernizacji. Po II wojnie światowej, kiedy przeszedł na własność państwa, przez jakiś czas funkcjonowało tam przedszkole — zarówno polskie, jak i czeskie. Stąd wielu mieszkańców Ropicy zna wnętrza budynku z tamtych czasów. Później, gdy wybudowano nową szkołę, do której przeniosło się przedszkole, pałac służył różnym celom. Mieszkali tam kwaterunkowi lokatorzy. W późniejszych latach znajdowały się tam chlewy. Następnie sprywatyzowany budynek niszczał, a pod koniec ubiegłego wieku wydawało się, że czeka go już tylko rozbiórka. Na szczęście kolejnym prywatnym właścicielom udało się go uratować, zabezpieczyć przed dalszym niszczeniem oraz wyremontować. Obecnie jest na sprzedaż. O historii pałacu w Ropicy posłuchać można było w jego wnętrzach…

Nie byłeś jeszcze na Górze Świętej Anny? 28 września można wybrać się tam na zorganizowaną wycieczkę
28 września to w Republice Czeskiej dzień wolny od pracy. Polskie Towarzystwo Turystyczno-Sportowe "Beskid Śląski" w RC proponuje wykorzystać go na wycieczkę. Na ten dzień zaplanowano autokarowy wyjazd do Polski, by zwiedzić Górę Świętej Anny oraz Park Miniatur w Olszowej. Na Górze św. Anny znajduje się bazylika i sanktuarium z figurą św. Anny Samotrzeciej z XV wieku oraz relikwiami świętej, franciszkański zespół klasztorny z Rajskim Placem (dziedzińcem arkadowym) z lat 1733-1749. Jest tam też grota wykonana na wzór groty z Lourdes oraz czterdzieści kaplic kalwaryjnych z lat 1700-1709. Na szczycie Góry św. Anny zbudowano w latach 80. XV wieku klasztor i kościół, który od XVIII wieku jest ważnym miejscem pątniczym. Członkowie i sympatycy PTTS "Beskid Śląski" wybiorą się tam w ustawowy dzień wolny 28 września. Autokar wyjedzie z Karwiny o godz 7:00, z Czeskiego Cieszyna o 7:20. Udział w wycieczce kosztuje 360 koron. Wycieczkę przygotowała i poprowadzi Irena Mierzwa (kontakt: 00420 723 823 435). Program przedstawia się następująco: dojazd do Żyrowa i obejrzenie barokowego kompleksu pałacowego,…

Dzieje Księstwa Cieszyńskiego. Spotkanie autorskie z Michaelem Morysem-Twarowskim
CZESKI CIESZYN / We wtorkowe popołudnie 19 września była okazja do spotkania z Michaelem Morysem-Twarowskim - autorem około setki prac naukowych z dziedziny historii. Szerszemu gronu czytelników autor znany jest z bestselerów będących połączeniem rzetelnej wiedzy historycznej z dobrze napisanymi powieściami. Spotkanie prowadził Marcin Mońka. Okazję do zadawania pytań mieli także przybyli na spotkanie słuchacze. Książka dla wszystkich Jedno z pytań skierowanych do autora dotyczyło tego, do jakiego czytelnika publikacja ta jest skierowana. Michael Morys-Twarowski odparł, że do każdego. Przyznał, że choć zazwyczaj, gdy coś jest dla wszystkich, to jest do niczego, to jednak w tym przypadku jest inaczej. Starał się bowiem książkę napisać w ten sposób, by z jednej strony dobrze się ją czytało, z drugiej jednak zaopatrzył ją w przypisy, dzięki czemu spełnia ona także wymogi pracy naukowej. Dzięki czemu czytelnik będzie widział do jakich innych publikacji może sięgnąć, by poszerzyć swą wiedzę w danym zakresie. Sam autor "Dziejów Księstwa Cieszyńskiego" nazywa swoją najnowszą publikację książką hybrydową właśnie…

Co komu w duszy gra. Można wziąć udział w konkursie na temat Zaolzia
Fundacja "Świetlik" ogłosiła konkurs pod hasłem "Płyniesz Olzo po dolinie". Chodzi o przedstawienie słowem lub obrazem tego, co komu w duszy gra w temacie Zaolzia, ojczyzny, tęsknoty, patriotyzmu i górnictwa. Prace mogą być pisane wierszem bądź malowane różnorodnymi technikami. Zdjęcia również mile widziane. - Wybór formy pozostawiamy artyście - podkreślają organizatorzy konkursu. Prace należy wysyłać na adres e-mailowy: fundacjaswietlik@wp.pl bądź na konto profilowe na Facebook-u (Messenger) do 10 października. Przesłane prace będą prezentowane w mediach społecznościowych fundacji, a następnie zostaną zaprezentowane w formie wirtualnej wystawy pod tytułem "Płyniesz Olzo po dolinie" oraz przekazane w tejże formie do Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA. Dodatkowo dla uczestników fundacja przewiduje nagrody niespodzianki. - Tematyka konkursu związana jest z Zaolziem, polskością, ojczyzną, tęsknotą za nią i różnymi barwami patriotyzmu. Każda interpretacja wiersza Jana Kubisza jest dla nas interesująca. Każda interpretacja, jak i każda forma interpretacji. Zapraszamy do konkursu wszystkich, którym Zaolzie jest bliskie, nie ma ograniczeń wiekowych. Każdy uczestnik może przesłać…

„Rodzinne spojrzenie na grafikę”. Wystawę można obejrzeć w Muzeum Drukarstwa
CIESZYN / Do 5 kwietnia w Muzeum Drukarstwa w Cieszynie można obejrzeć wystawę zatytułowaną „Rodzinne spojrzenie na grafikę". Jest to wycinek dorobku graficznego Katarzyny Handzlik oraz Krzysztofa Marka Bąka, profesorów Instytutu Sztuk Plastycznych Uniwersytetu Śląskiego, gdzie wspólnie tworzą zespół Pracowni Badań nad Ekslibrisem Współczesnym. Pracownia Badań nad Ekslibrisem Współczesnym działa w cieszyńskim Instytucie Sztuk Plastycznych już ponad dekadę. Skupia się wokół ekslibrisu cyfrowego. Część prezentowanych na wystawie grafik jest wspólnym dziełem małżonków. Podczas wernisażu, jaki odbył się 14 września, małżeństwo artystów wyjawiło, że Krzysztof Marek Bąk od samego początku tworzy grafiki cyfrowe, natomiast Katarzynie Handzlik bliższa jest praca technikami tradycyjnymi. Na wystawie prezentują oni serię grafik będących ich wspólnymi pracami, łączących obie techniki. "Sztuka księgoznaku jest głównym polem naszej aktywności graficznej" — Choć nasze realizacje różnią się od siebie stylistycznie, mają kilka cech wspólnych. Przede wszystkim szczególną atencją i miłością darzymy ekslibris. Sztuka księgoznaku jest głównym polem naszej aktywności graficznej. Cenimy treść wyrażaną poprzez symbole, metafory, alegorie. Wartością jest dla nas…

Szkoły już w tym budynku nie ma, ale jest tablica. 150 lat polskiego szkolnictwa w Sibicy
CZESKI CIESZYN-SIBICA / Polska szkoła w Sibicy ma już 150 lat. Obecnie mieści się przy ul. Polnej, uczy się w niej 45 uczniów i jest filią polskiej szkoły podstawowej w Czeskim Cieszynie. W sobotę 16 września odsłonięto tablicę pamiątkową w budynku, w którym szkoła mieściła się wcześniej. Obecnie jest on siedzibą Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Czeskim Cieszynie-Sibicy. Dzieci uczyły się tam ponad pół wieku Zebranych na jubileuszu przywitała Irena Kołek - prezes MK PZKO Sibica, która przybliżyła historię budynku. — Ten budynek został zbudowany przed stu pięćdziesięciu laty, w roku 1873, dzięki składkom miejscowej polskiej ludności. Służył pierwotnie jako szkoła podstawowa. W okresie międzywojennym mieścił się w nim czeski urząd gminny, a podczas II wojny światowej posterunek policji niemieckiej. W roku 1948 ponownie urządzono tutaj polską szkołę. Dzieci uczyły się w niej ponad pół wieku. W 2003 roku szkoła przenosi się do nowego budynku przy ul. Polnej. Wówczas nasze Koło, korzystając z okazji, przeprowadza się z wynajmowanego lokalu do tego…

Rekordowy Kobzol Szoł w Sibicy. 300 gości zjadło 90 kilogramów ziemniaków
CZESKI CIESZYN-SIBICA / W sobotnie popołudnie 16 września członkowie i sympatycy Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Czeskim Cieszynie-Sibicy spotkali się na tradycyjnej jesiennej imprezie "Kobzol Szoł". Głównym tematem były tytułowe ziemniaki. Najwięcej "poszło" placków i stryków, po które ustawiały się długie kolejki. Była też zupa, oczywiście z ziemniakami oraz frytki. Tradycyjnie nie mogło także zabraknąć bufetu oferującego najróżniejsze trunki. A na deser - ciasta własnoręcznie upieczone przez panie z sibickiego Klubu Kobiet. https://youtu.be/45Bo8LV6JM4 Program artystyczny Choć głównym tematem jesiennej imprezy "Kobzol Szoł" jest ziemniak i potrawy z niego przyrządzane, to nie może również zabraknąć programu artystycznego. Ten zapewniły dzieci z miejscowej polskiej szkoły oraz zaprzyjaźniony zespół "Dudoski" z Jasienicy. Tancerze z zespołu wciągnęli także do wspólnego tańca i zabawy publiczność. Dzieciom natomiast sporo uciechy zapewnił dmuchany zamek oraz stoisko z "wędką". (indi)

Zbliża się finał zabawy turystycznej Przez Kopce. Na zdobycie 10 szczytów w Beskidach zostało już tylko 6 tygodni
REGION / Zbliża się finał drugiej edycji zabawy turystycznej „Przez Kopce”. Dla zaolziańskich dzieci i młodzieży organizuje ją Polskie Towarzystwo Turystyczno Sportowe „Beskid Śląski” w Republice Czeskiej oraz harcerze z Drużyny harcerskiej „Czarne Pantery” z Trzyńca. Finał z występem Harcerskiego Zespołu Wokalno-Instrumentalnego "Wołosatki" Nagrody zostaną rozlosowane wśród uczestników, którzy zdobyli dziesięć wyznaczonych szczytów. Losowanie będzie miało miejsce podczas Wielkiego Finału 12 listopada w Czeskim Cieszynie na Strzelnicy. W ramach Wielkiego Finału przebiegać będą warsztaty (podobnie jak w zeszłym roku), a gościem spotkania będzie Harcerski Zespół Wokalno Instrumentalny "Wołosatki". Jak i po co? Dla przypomnienia. Przez Kopce to zabawa turystyczna skierowana do przedszkolaków, uczniów szkół podstawowych i młodzieży do lat 25. Chodzi w niej o to, by poznać góry, zasmakować przygody, oderwać się od komputera, poznać najbliższą okolicę. Polega na zdobyciu wybranych nowych 10 szczytów – indywidualnie, grupowo, w towarzystwie rodziców, w ramach wycieczki szkolnej. Szczyty te zdobywa się w dowolnej kolejności w terminie 7.5.2023 – 31.10.2023 Są trzy kategorie wiekowe:– przedszkolaki i uczniowie klas 1-5…
![Daniel Kadłubiec na MUR przyciągnął tłumy. Posłuchaj wykładu o Jerzym Cienciale [nagranie]](https://zwrot.cz/wp-content/uploads/2023/09/14-09-23-MUR-Kadlubiec-o-CiencialeIMG_5167.jpg-600x400.jpg)
Daniel Kadłubiec na MUR przyciągnął tłumy. Posłuchaj wykładu o Jerzym Cienciale [nagranie]
CZESKI CIESZYN / „Król Polski, który tańczył z cesarzową Sisi". Tak brzmiał tytuł wykłady, jaki 14 września w ramach Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w RC wygłosił prof. Karol Daniel Kadłubiec. Prelegent omówił wybitną i niesamowicie ciekawą postać, jaką był Jerzy Cienciała z Mistrzowic nazywany "królem Polskim". Sala Centrum Polskiego przy ul. Strzelniczej pękała w szwach. XIX-wieczny ruch narodowy na Śląsku Cieszyńskim opierał się na chłopskiej warstwie społeczeństwa Prelegent swój wykład zaczął od przybliżenia historii Mistrzowic. Zauważył, że Paweł Stalmach orzekł, że nie ma na Śląsku Cieszyńskim wsi, która by tak dobrze oddawała ducha narodowego, jak Mistrzowice. Omówił także XIX-wieczny ruch narodowy i to, jak wielką rolę odgrywało w nim śląskocieszyńskie chłopstwo. Podkreślił, że polskość Śląska Cieszyńskiego była w tamtych czasach oparta właśnie na chłopstwie. Dlaczego? — Bo chłop był niezależny. Urzędnika, robotnika można było wylać z pracy. A chłop się sam wyżywił, więc nie musiał obawiać się konsekwencji swej działalności — wyjaśnił prelegent. I dodał, że znaczenie kulturotwórcze i narodotwórcze…

Cieszyński tramwaj wyjechał z zajezdni. Już niebawem trafi nad Olzę
CIESZYN / Jak poinformowała na swoim profilu w sieciach społecznościowych burmistrz Cieszyna Gabriela Staszkiewicz - W czwartek cieszyński tramwaj, wyjechał na chwilę z hali przy wrocławskiej Starej Zajezdni Popowice, w której się "ponownie narodził". O replice tramwaju, jaka realizowana jest w ramach projektu „Szlakiem Cieszyńskiego Tramwaju – rozwój transgranicznej turystyki“ pisaliśmy tutaj. Obecnie do wykonania pozostało tylko dokończenie malowania zdobnych detali na jego burtach oraz montaż mosiężnej i brązowej sztukaterii wyposażenia. Niebawem więc trafi nad Olzę, gdzie ma stanowić atrakcję turystyczną.