
Nie żyje Bronisław Liberda
W niedzielę w wieku 82 lat zmarł Bronisław Liberda, malarz, grafik i muzyk, długoletni kierownik artystyczny Teatru Lalek Bajka. Urodził się w Trzyńcu 28 sierpnia 1937, jednak prawie pół wieku mieszkał w Czeskim Cieszynie. Po ukończeniu Gimnazjum Pedagogicznego w Orłowej i szkoły muzycznej w Trzyńcu pracował jako nauczyciel. Uczył w Gutach i w Trzyńcu. W kościele katolickim w Trzyńcu grał też na organach. W latach 1962 – 1982 był kierownikiem artystycznym Teatru Lalek Bajka w Czeskim Cieszynie, kierownikiem wszechstronnym - pracował jako reżyser, scenograf, autor muzyki. Współpracował z Teatrem Cieszyńskim jako scenograf i korepetytor muzyczny. Był autorem opracowań muzycznych do programów literackich i słuchowisk radiowych Czeskiego Radia w Ostrawie. Jako ilustrator współpracował z ostrawskim wydawnictwem Profil, z redakcjami „Zwrotu” i „Głosu Ludu”, zaolziańskimi czasopismami dla dzieci. Rysunki dla dzieci zamieszczał także w czeskich periodykach, m.in. w "Sluníčku" i w "Mateřídoušce". Jest autorem serii wieczorynek dla Telewizji Czeskiej, za które w roku 1989 otrzymał nagrodę na Festiwalu Twórczości Animowanej w Czeskich Budziejowicach. Zajmował się…

Bliskie stosunki Johna F. Kennedy’ego z Polską
W piątek 29 maja minęła 103. rocznica urodzin 35. prezydenta Stanów Zjednoczonych Johna Fitzgeralda Kennedy'ego, powszechnie określanego inicjałami JFK. Kennedy po niespełna trzech latach rządów zginął z ręki zamachowca w Dallas w Teksasie jako czwarty prezydent amerykański (po Abrahamie Lincolnie, Jamesie Garfieldzie i Williamie McKinleyu). W 1981 roku podobny los mógł spotkać również Ronalda Reagana, trafionego kulą, która o kilka centymetrów ominęła serce. Na szczęście tego prezydenta udało się uratować. Według portalu Polonijna Agencja Informacyjna za prezydentury JFK krążyły teorie o jego domniemanym polskim pochodzeniu. Były one oparte na sympatii, jaką tragicznie zmarły prezydent żywił do Polski i Polaków. Z okazji rocznicy jego urodzin warto przypomnieć, jakim sposobem swój przyjazny stosunek do narodu polskiego prezentował. Na zjeździe Polonii amerykańskiej Na zjeździe Polonii amerykańskiej 1 października 1960 roku stwierdził, że nie jest wprawdzie polskiego pochodzenia, ale od wielu lat interesował się Polską i osobami polskiego pochodzenia. „Wiele czytałem o armii polskiej walczącej w szeregach wojsk alianckich w czasie drugiej wojny światowej,…

Zabierz mnie do domu. Drugie życie książek
W sobotę ruszy ponownie kiermasz książek - ,,Zabierz mnie do domu” organizowany przez Bibliotekę Miejską w Czeskim Cieszynie.Pierwszy kiermasz odbył się w październiku zeszłego roku, wydarzenie było bardzo udane i od tego czasu organizowano go zawsze w pierwszą sobotę miesiąca. Czytelnicy i miłośnicy książek mogą zdobyć książki polskie i czeskie, dla dzieci i dla dorosłych, beletrystykę zagraniczną, ale też dzieła polskiej klasyki. Chodzi o książki, które Biblioteka Miejska otrzymała w darze od czytelników, którzy je już przeczytali i brakuje im miejsca w domowej bibliotece albo chcą się podzielić literaturą z innymi. Jeżeli chcielibyście się podzielić swoimi książkami, by zwolnić miejsce na nowe egzemplarze, to możecie je przynieść do filii Biblioteki Miejskiej w Czeskim Cieszynie przy ul. Havlíčka do soboty, tak żeby pracownicy mieli czas je przygotować i posortować. Darmowe książki można nabyć bez konieczności darowania swoich pozycji już w sobotę 6 czerwca w godz. 8.00 - 12.00. (NS) Image by Free-Photos from Pixabay

Synoptycy ostrzegają przed intensywnym deszczem
REGION / Przed intensywnymi opadami deszczu ostrzegają synoptycy po obu stronach granicy. Ostrzeżenie dotyczy województwa śląskiego, oraz części województwa morawsko-śląskiego, mianowicie miast Frydek-Mistek, Frydlant nad Ostrawicą, Trzyniec, Jabłonków, Czeski Cieszyn, Hawierzów, Orłowa i Karwina. Silny deszcz pojawi się już w nocy z soboty na niedzielę. Ustanie najprawdopodobniej dopiero w nocy na poniedziałek. Spaść może nawet ponad 50 mm. Meteorolodzy ostrzegają także o możliwości wystąpienia wezbrań wód w rzekach. Olza została już zasilona przez niedawne intensywne opady, w związku z tym poziom wody może dojść do pierwszego stopnia zagrożenia powodziowego.

Zmarł Jerzy Pilch
W wieku 67 lat zmarł dzisiaj Jerzy Pilch, prozaik, publicysta, dramaturg i scenarzysta filmowy. Jerzy Pilch urodził się w 1952 r. w Wiśle. Otrzymał Paszporty Polityki za powieść „Bezpowrotnie utracona leworęczność”. Za powieść „Pod Mocnym Aniołem” dostał Nagrodę Literacką Nike. Na podstawie jego powieści został nakręcony film "Spis cudzołożnic". Napisał też scenariusze do filmów „Żółty szalik” i „Miłość w przejściu podziemnym”. Krzysztof Piesiewicz tak wspomina go na Twitterze: "Jerzy Pilch nie żyje... smutek wielki... znakomite pióro, przenikliwy autor, życzliwy i pełen empatii człowiek... Jego talent pozostawił trwały ślad w polskiej literaturze..." https://twitter.com/k_piesiewicz/status/1266425380384264195 – To był bardzo dobry, ciekawy, interesujący pisarz, człowiek kultury. Jego felietony w Tygodniku Powszechnym jeszcze przed przeprowadzką do Warszawy były dla mnie bardzo ważne – powiedział minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński. https://twitter.com/MKiDN_GOV_PL/status/1266425713839738892

Leśny Park Niespodzianek jest już dostępny dla turystów
USTROŃ / Ta wiadomość sprawi radość zwłaszcza dzieciom. Popularny Leśny Park Niespodzianek w Ustroniu jest znowu otwarty, a zarazem dostosowany do aktualnych wymagań epidemicznych. Niestety dzieci z Zaolzia muszą poczekać na otwarcie granic. Park jest czynny codziennie w godzinach 9.00 – 18.00. Tę jedną z najbardziej znanych atrakcji Ustronia uruchomiono w lipcu 2002 roku na południowym stoku Równicy. Zajmuje powierzchnię około 14 hektarów. Można tam dojechać samochodem, na rowerze lub dojść pieszo kierując się żółtymi znakami szlaku spacerowego. Największe ssaki lądowe W parku można zobaczyć m. in. żubry, dziki, świnki wietnamskie, jelenie, sarny, daniele, muflony, króliki. Cześć zwierząt swobodnie przechadza się wśród zwiedzających. Ponieważ są oswojone i przyzwyczajone do ludzi, można je karmić oraz pogłaskać. Żubr to największy europejski, ważący nawet 1 tonę ssak lądowy. Aktualnie populacja żubrów na świecie liczy ok. 3400 osobników, z czego ok. 700 żyje w Polsce na terenie Puszczy Białowieskiej, Puszczy Boreckiej, Puszczy Piskiej, Puszczy Knyszyńskiej, Nadleśnictwa Wałcz, Nadleśnictwa Kobiór oraz w Bieszczadach. Kolejnych ok.…

Dziś nie będzie Igrzysk Lekkoatletycznych w Trzyńcu. Tak relacjonowaliśmy je w 2017 roku
Właśnie dziś miały się w Trzyńcu odbyć Igrzyska Lekkoatletyczne Polskich Szkół Podstawowych na Zaolziu. Jedna z największych imprez sportowych dla uczniów polskich szkół w Republice Czeskiej. Dzieci przygotowują się do nie przez cały rok. Przez cały rok czekają na to, by móc rywalizować z uczniami z innych szkół, dopingować swoich szkolnych kolegów. Dziś nie zapłonie znicz olimpijski na stadionie w Trzyńcu, nie będzie tam gwaru dzieci. Znaleźliśmy w archiwum tekst i zdjęcia sprzed trzech lat. Tak w 2017 roku opisywaliśmy wydarzenie. Wspaniałe zdjęcia zrobił wtedy Wiesław Przeczek. Zapraszamy do obejrzenia! Igrzyska lekkoatletyczne w 2017 roku w obiektywie TRZYNIEC / W piątek na stadionie lekkoatletycznym w Trzyńcu odbyły się XXXV Igrzyska Lekkoatletyczne Polskich Szkół Podstawowych na Zaolziu. O medale walczyli reprezentanci prawie wszystkich, bo 24 zaolziańskich szkół. Tegorocznym organizatorem imprezy była szkoła podstawowa w Suchej Górnej. Współzawodnictwo przebiegało w dyscyplinach biegowych, skokach w dal i wzwyż oraz rzutach piłeczką i pchnięciu kulą. Pogoda dopisała, kibice również. Na trybunach stadionu sporo było…

Przekazano kolejne Karty Polaka
OSTRAWA / – Koronawirus, który dotknął nie tylko Czechy, ale również Polskę, spowodował to, że mamy teraz ponad 200 Kart Polaka do rozdania – powiedziała wczoraj podczas uroczystości przekazania Kart Polaka konsul generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz. I właśnie ze względu na obecną sytuację w uroczystości nie mogło wziąć udział więcej osób. Konsul zapewniła, że uroczyste przekazywanie dokumentu będzie teraz przebiegało właśnie w małych grupach. – Wiem, że dla państwa to nie jest jedynie decyzja urzędowa, to nie jest zwykłe potwierdzenie, nowy dokument. To jest coś, co zawsze się w głębi serca chciało mieć – powiedziała konsul Izabella Wołłejko-Chwastowicz. Wczoraj Kartę Polaka odebrał m.in. prezes Kongresu Polaków w RC Mariusz Wałach.

Jan Dziedziczak mówił o wspieraniu Polonii i Polaków za granicą
Wczoraj odbyło się 6. posiedzenie Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą, w którym wziął udział pełnomocnik rządu ds. Polonii i Polaków za granicą Jan Dziedziczak wraz z Dyrektorem Janem Badowskim. Członkom senackiej Komisji przedstawiono między innymi sposób podziału środków i finansowania opieki nad Polonią i Polakami za granicą w 2020 r. Jednym z tematów było finansowanie redakcji mediów polonijnych, które odgrywają bardzo ważną rolę w życiu Polaków za granicą. – Trzeba zrobić wszystko, aby utrzymać redakcje mediów polonijnych – zadeklarował Jan Dziedziczak. Poinformował również, że budżet Kancelarii Premiera na cele polonijne wynosi obecnie 59,2 mln zł, jednak – zastrzegł – za względu na sytuację spowodowaną pandemią koronawirusa może dojść do ograniczenia tej kwoty. – Oceniam, że to może być do 10 procent, ale organizacje polonijne tego nie odczują, ponieważ wiele kosztownych wydarzeń się nie odbędzie z powodu wymagań sanitarnych – wyjaśnił Jan Dziedziczak. Chodzi m.in. o kolonie w Polsce, dużych festiwalach, wydarzeniach polonijnych. – Oszczędności związane z tymi…

Dwór Kossaków ponownie otwarty
GÓRKI WIELKIE / Centrum Kultury i Sztuki „Dwór Kossaków” w Górkach Wielkich jest znowu otwarte, chociaż na razie tylko w weekendy. Muzeum Zofii Kossak – Szatkowskiej w jego sąsiedztwie zostaje nadal zamknięte. Zwiedzanie jest możliwe tylko przez osoby indywidualne od piątku do niedzieli w godzinach 9.00 – 17.00. Grup zorganizowanych placówka nie przyjmuje. Wewnątrz budynku może jednocześnie przebywać maksymalnie 5 osób. Obowiązuje nakaz zasłaniania nosa i ust oraz dotrzymywania dwumetrowych odstępów przez cały czas pobytu w Dworze Kossaków, włącznie przyległego parku. Artystyczne lato u Kossaków odwołane Tegoroczne Artystyczne Lato u Kossaków jednak nie odbędzie się. Przygotowania bowiem zostały przerwane przez epidemię i niepewność z nią związaną. Wprawdzie organizatorzy nadal mają w planach zrealizować kilka wydarzeń jesienią, ale ze względu na sytuację epidemiologiczną nie ma pewności, że się to uda. Nadal zostaje zamknięte Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej, które rozgościło się w byłym domku ogrodnika. Mająca się odbyć 18 maja Noc Muzeów została odłożona. Tu właśnie mieszkała słynna pisarka wraz z mężem Zygmuntem…

Ptaszki uwiły sobie gniazda w ołtarzu. I taki może być efekt koronawirusa
GUTY / W Gutach dzisiaj oficjalnie rozpoczęto budowę repliki kościółka. Wierni po pożarze spotykali się na miejscu spalonego drewnianego kościółka co niedziela na mszy świętej. Pod krzyżem, który jako jedyny ostał się po pożarze, mieli wybudowany drewniany ołtarz. Kiedy ze względu na epidemię koronawirusa nie mogły się tutaj odbywać msze święte, sytuację wykorzystały ptaszki. Uwiły sobie w ołtarzu dwa gniazdka. – Żeby im nie przeszkadzać i nie przerywać im tych pięknych chwil, musieliśmy zbudować nowy ołtarz – powiedział proboszcz Kazimierz Płachta. I dodał, że ma nadzieję, że już niebawem msze święte będzie można odprawiać w nowym kościele. Zapowiedział również, że otwarcie nowej świątyni będzie miało miejsce najprawdopodobniej 23 maja 2021 roku. OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Stela Łonlajn – śpiewały całe rodziny. Posłuchajcie!
Co roku młodzi śpiewacy z Zaolzia spotykają się na Przeglądzie Cieszyńskiej Pieśni Ludowej. W tym roku ze względu na pandemię koronawirusa nie mogli. Centrum Pedagogiczne dla Polskiego Szkolnictwa Narodowościowego postanowiło jednak zorganizować wersję online konkursu (Stela Łonlajn) i zaprosiło do udziału wszystkich chętnych. Tak więc śpiewały nawet całe rodziny, dzieci miały niesamowite pomysły twórcze, których nie powstydziliby się nawet profesjonaliści. – W konkursie wzięło udział 43 uczestników z 7 szkół i jednego przedszkola. Przyszło do nas 28 filmików. Każdy otrzyma mały prezent w nagrodę – mówi Renata Czader z Centrum Pedagogicznego. https://youtu.be/k4sMmHzkMsM

„Ani polski, ani czeski, TĚŠÍN-CIESZYN europejski!“, cz. 4
SŁUP CZWARTY Kultura w przestrzeni publicznej miasta Kultura to dorobek duchowy społeczeństwa, jego wiedza i system wartości. To one określają wzory zachowań a w odniesieniu do miasta stanowią podstawy projektowania jego przestrzeni oraz formułowania zasad jej zagospodarowania. Przestrzeń publiczna jest również sceną konfliktów. Posiadanie bowiem władzy politycznej czy gospodarczej jest zazwyczaj silniejsze niż poszanowanie wartości. Przestrzeń staje się więc często narzędziem do osiągnięcia celów politycznych, które dominują nad jej wartościami. Poddanie przestrzeni kulturowej dyktatowi politycznemu bardzo niekorzystnie odbiło się na ciągłości systemu wartości miasta Cieszyna. Zwłaszcza ostatnich sto lat odbiło swoje piętno na kondycji tkanki organicznej miasta, jego jedności urbanistycznej. Na ten temat wypowiadałem się wielokrotnie, począwszy od tematu mojej pracy dyplomowej (1979) aż po szereg artykułów w Tramwaju Cieszyńskim. W jednym z nich zastanawialiśmy się wspólnie z architektem krajobrazu Rudolfem Klusem nad relacją zieleni i architektury. Postawiliśmy wtedy pytanie: Co robić w obliczu znikającego krajobrazu kulturowego, który nasi przodkowie tak znakomicie skomponowali i pieczołowicie kultywowali? Tysiąc lat cieszyńskie Wzgórze Zamkowe rozwijało…

Czesi otwierają od jutra granice z Austrią, Niemcami i częściowo Słowacją
Od jutra Czesi otwierają wszystkie drogowe i kolejowe przejścia graniczne z Niemcami i Austrią. Kontrole będą tylko wyrywkowe. Nadal jednak będzie obowiązywało posiadanie negatywnego testu na koronawirusa przy wjeździe do kraju. Do Czech nie można też ciągle jeszcze wjechać w celach turystycznych. – Na granicy ze Słowacją i Polską nadal pozostają kontrole prowadzone przez Polskę i Słowację. Również tutaj po stronie czeskiej przekraczający granicę mogą się spodziewać wyrywkowych kontroli. O miejscach, w których można przekraczać granice, decydują strona polska i słowacka – można przeczytać na portalu czeskiego ministerstwa spraw wewnętrznych. Premier Czech Andrej Babiš oznajmił też dzisiaj, że od środy Czesi będą mogli na 48 godzin wyjechać na Słowację, tak samo Słowacy mogą na dwa dni pojechać do Czech bez konieczności robienia testu na COVID-19 lub odbywania kwarantanny. Premier Babiš ustalił to dzisiaj w rozmowie ze słowackim premierem

Dzieci ruszyły do szkoły. W Koszarzyskach panie uszyły im maseczki
KOSZARZYSKA / Dziś po raz pierwszy od ponad dwu miesięcy uczniowie klas 1 – 5 ruszyli do szkoły. Placówki edukacyjne były zamknięte od 11 marca w związku z epidemią koronawirusa. Większość uczniów cieszyła się, że ponownie może spotkać się z kolegami i nauczycielami. W Koszarzyskach jedna uczennica w kalendarzyku przy dzisiejszej dacie miała namalowane same uśmiechnięte buźki. W polskiej szkole w Koszarzyskach uczy się 21 polskich uczniów, rodzice 15 zdecydowali się posłać swoje dzieci do szkoły. – Wyszło nam to bardzo fajnie, bo utworzyliśmy akurat piętnastoosobową grupkę, którą podzieliliśmy jeszcze na dwie mniejsze grupki – opisuje dyrektorka szkoły Łucja Gill. Dzieciom zaraz przy wejściu była mierzona temperatura, każdy uczeń musiał przynieść ze sobą podpisany przez rodziców dokument o stanie zdrowia dziecka, dwie maseczki i woreczek na nie. Kiedy rozpoczęła się kwarantanna panie nauczycielki z Koszarzysk oprócz nauczania zdalnego zajęły się też szyciem maseczek. Środki na zakup potrzebnego materiału otrzymały z Konsulatu Generalnego w Ostrawie. Większość rozdały, ale oczywiście zostawiły też…

Andrzej Bizoń tłumaczy, jak będzie wyglądała nauka w szkołach
W poniedziałek 25 maja szkoły podstawowe przywitają znowu uczniów pierwszego stopnia. Ponadto w szkołach trwają już od kilku dni przygotowania dziewiątoklasistów do egzaminów wstępnych na szkoły średnie. Jak są przygotowane szkoły, jakie magistrat miasta Karwiny wprowadził obostrzenia w swoich placówkach i jak miasto w związku z tym reaguje na sytuację w Kopalni Darków? Na te pytania odpowiada zastępca prezydenta miasta Karwiny Andrzej Bizoń. Czy już oszacowano, ile dzieci przyjdzie w poniedziałek do szkoły, a ilu uczniów zostanie w domu? W poniedziałek 25 maja powinno przyjść 1026 uczniów pierwszego stopnia, co z ogólnej liczby 2252 uczniów jest ok. 46 %. Zarazem w szkołach już od kilku dni przebiegają zajęcia edukacyjne dla uczniów 9. klas w ramach ich przygotowań do egzaminów wstępnych na średnie szkoły. Jak szkoły są przygotowane na poniedziałek 25 maja i przyjście uczniów pierwszego stopnia? Szkoły są przygotowane do zajęć. W przypadku uczniów dziewiątych roczników rodzice mieli obowiązek ich zgłoszenia do 7 maja, w przypadku uczniów pierwszego stopnia do…

Dłuższy sezon, darmowe wejścia do zabytków i kampania informacyjna – pomysł województwa na ratowanie branży turystycznej
REGION / Województwo morawsko-śląskie chce ożywić branżę turystyczną, którą w ostatnich tygodniach sparaliżowała pandemia koronawirusa. Przygotowuje projekt, który przedłuży sezon turystyczny aż do końca października z celem przyciągnięcia do regionu większej liczby turystów. Do kilkudziesięciu atrakcyjnych dla turystów obiektów będzie można we wrześniu i w październiku wejść za darmo. W ubiegłym roku województwo morawsko-śląskie odnotowało rekordową liczbę turystów. W obiektach noclegowych regionu zakwaterowało się ponad milion gości. W tym roku jednak z powodu obostrzeń wywołanych pandemią nastąpił gwałtowny spadek. – Na stole mamy przerażające dane. Oszacowano, że przyjezdni mogli w minionych dwóch miesiącach wydać w hotelach czy pensjonatach 1,2 mld koron. Budżety publiczne więc w marcu i kwietniu straciły około 492 milionów koron – stwierdził hetman wojewódzki Ivo Vondrák. Utrata miejsc pracy Ponadto istnieje ryzyko, że w województwie stracą pracę nawet trzy tysiące osób. – Nie możemy na to pozwolić, więc przygotowujemy program, który pomoże branży turystycznej przynajmniej częściowo - powiedział Ivo Vondrák. Dodał, że z powodu zamknięcia granic do regionu nie przyjedzie…

Na kopalni Darków zarażonych jest 147 pracowników. 10 z nich to Polacy
KARWINA, HAWIERZÓW / Do 147 osób wzrosła liczba pracowników kopalni Darków zarażonych koronawirusem. Wirusa stwierdzono również u pracowników innych firm, które świadczą usługi serwisowo-konserwacyjne w kopalni oraz ok. 15 członków rodzin. Razem chodzi o 169 osób. Dzisiaj zostało przeprowadzonych ok 900 testów. – Regionalna stacja higieny stara się, aby ludzie mogli poznać wyniki, zanim wrócą do pracy – wyjaśnia Nadia Chattová, rzeczniczka Kopalni Ostrawsko-Karwińskich (OKD). Testy zostaną przeprowadzone wszystkim pracownikom kopalni. Konsulat Generalny w Ostrawie wczoraj podał na Twitterze informację, że wśród zarażonych jest 10 pracowników z Polski. Wszyscy przyjeżdżając do pracy mieli negatywny wynik testu. https://twitter.com/PLinOstrava/status/1263857243352715265 U sporej liczby zarażonych nie pojawiły się żadne objawy. Zaraził się również uczeń dziewiątej klasy – syn jednego z górników. W związku z tym na kwarantannę trafili jego koledzy z klasy i dwie nauczycielki. Szkoła G. Svobody została wydezynfekowana przez strażaków dziś przed południem, w poniedziałek zostanie ponownie otwarta. Zamknięte jednak pozostanie hawierzowskie przedszkole Radniční. Hawierzów również wydał zakaz odwiedzin w zarządzanych przez miasto…

Muzeum Ustrońskie przygotowało wystawę z okresu Polski Ludowej
USTROŃ / Muzeum Ustrońskie im. Jana Jarockiego w Ustroniu jest znowu otwarte od 4 maja. Teraz po dłuższej przerwie przygotowało nową ekspozycję z prawdziwego zdarzenia (nie wirtualną) pod nazwą „Sentymentalna wystawa kryształów z epoki PRL”. Nawiązuje do czasów (1952 - 1989), kiedy oficjalna nazwa państwa polskiego brzmiała Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL). A kiedy chyba za najbardziej wartościowy prezent uważano wyroby z grubego szkła kryształowego, ozdobione ładnymi szlifami. W wersji kryształowej wytwarzano bardzo szeroki asortyment: wazony, szklanki, miseczki, kieliszki, puchary, karafki, popielniczki, świeczniki... Kilkanaście hut szkła W Polsce funkcjonowało kilkanaście hut szkła. Na przykład Huta Szkła Gospodarczego „Irena”, obecnie Irena Holding Group Sp. z o. o., trudniła się produkcją szkła przezroczystego lub barwionego. W latach 70. produkcję zdominowało rozchwytywane ręcznie zdobione szkło kryształowe. Huta Szkła Kryształowego „Violetta” powstała już w XIX wieku na Śląsku. Wytwarzane w niej ozdobne, ręcznie dekorowane kryształy eksportowano do krajów na całym świecie. Krośnieńskie Huty Szkła „Krosno” poza szkłem gospodarczym tworzyły także kryształy bez dodatku ołowiu. To…

„Ani polski, ani czeski, TĚŠÍN-CIESZYN europejski!“, cz. 3
SŁUP TRZECI Ludwig Hohenegger Moje zainteresowanie tym wybitnym obywatelem Cieszyna rozpoczęło się w czasie, kiedy razem z żoną penetrowaliśmy miejsca, gdzie kiedyś wydobywano cieszynit. Z uwagi na rzadkość występowania cieszynity – obok cieszynianki wiosennej – zaliczyć można do najciekawszych osobliwości przyrodniczych Cieszyna. Nie ma takiego państwa na kontynencie europejskim, gdzie moglibyśmy tę charakterystyczną skałę magmową zobaczyć. Nazwa cieszynitu wywodzi się od miasta Cieszyna, w okolicach którego skała ta została po raz pierwszy na świecie opisana. Dokonał tego Ludwik Hohenegger, geolog i inżynier górniczo-hutniczy Komory Cieszyńskiej, autor pierwszej szczegółowej mapy geologicznej Księstwa Cieszyńskiego wydanej w 1861 roku. Nagroda przyznawana wybitnym osobistościom, promotorom dobrego imienia naszego regionu w świecie – CIESZYNIT UZNANIA – od tej właśnie skały bierze swoją nazwę. Rozpoczynając uroczystą galę wręczenia nagród nie zapominam wymienić człowieka, bez którego pracy nie byłoby nie tylko cieszynitu, ale wielu rzeczy, które doprowadziły do rozwoju miasta i regionu. Wprawdzie wyżej wspomniana nagroda oczekuje już na swoją piątą edycję i jest wysoko ceniona przez laureatów, ale nazwisko Ludwika…

Dlaczego warto się wybrać na Czantorię
USTROŃ, NYDEK / Powolny powrót do normalności trwa. Od dzisiaj, czyli od 20 maja, zaczyna funkcjonować codziennie kolejka linowa na Czantorię. Znajdująca się po czeskiej stronie wieża widokowa jest otwarta już ponad tydzień. Od poniedziałku do piątku kolejka będzie kursować w godzinach 8.30 – 16.30. W sobotę i niedzielę od godz. 08.30 do godz. 17.30. Dolna stacja kolejki znajduje się w Ustroniu Polanie, górna na Polanie Stokłosica, na wysokości 851 metrów. Obok górnej stacji znajduje się maszt przekaźnikowy. Kolej zbudowano w 1967 roku, a w 2007 roku zmodernizowano. W 2017 roku, z okazji 50-lecia kolejki, wydano znaczki pocztowe upamiętniające ten jubileusz. Zamiaru wybudowania kolejki po czeskiej stronie, prowadzącej z Nydku na Czantoryję, na razie nie udało się zrealizować. Wieża widokowa Przez szczyt przebiega granica między Polską a Czechami. Na wierzchołku góry, po czeskiej stronie, stoi od 2002 roku wieża widokowa, czynna już od 11 maja. Jej wysokość sięga 29 metrów. Na wierzchołek prowadzi 118 schodów. Wejście na wieżę jest możliwe…

AKTUALIZACJA! Kiedy otwarte granice?
Minister spraw zagranicznych Republiki Czeskiej Tomáš Petříček powiedział dziś na konferencji prasowej, że chciałby, by granica Republiki Czeskiej z Polską została otwarta już w drugiej połowie czerwca. Ludzie przekraczający granicę nie musieliby w takim wypadku robić testów na koronawirusa. Wszystko zależy jednak od sytuacji epidemiologicznej w obu krajach. – W niektórych polskich regionach liczba przypadków zakażenia rośnie. Chcemy negocjować z polskim rządem. Najpóźniej w drugiej połowie czerwca być może granica zostanie otwarta – powiedział minister. Dodał, że w tej sprawie będą prowadzone rozmowy z polską stroną. Czesi chcą od 26 czerwca otworzyć większość przejść granicznych, kontrole będą prowadzone wyrywkowo. Natomiast premier Andrej Babiš po rozmowie z premierami V4 i kanclerz Niemiec powiedział: "Byłoby fajnie, gdybyśmy równocześnie otworzyli granice między Republiką Czeską, Niemcami, Austrią, Węgrami i miejmy nadzieję, że dołączy też Słowacja. O ile chodzi o Polskę, to zdaniem premiera na razie nie jest jeszcze taka sytuacja, by brali to pod uwagę". https://twitter.com/CT24zive/status/1262701869765451777

Muzeum w Wiśle zostaje nadal zamknięte
WISŁA / Chociaż Muzeum Ustrońskie w Ustroniu otworzyło swe podwoje dla zwiedzających już 4 maja, Muzeum Beskidzkie im. Andrzeja Podżorskiego w sąsiedniej Wiśle zostaje nadal zamknięte. Ten stan potrwa co najmniej do końca tygodnia. Placówka, która jest oddziałem Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie, obecnie czeka na decyzję SANEPIDU, czyli Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Muzeum w Wiśle zostało zamknięte, tak jak wiele innych instytucji, 12 marca. Stała ekspozycja jest przynajmniej dostępna online tutaj. Muzeum Beskidzkie im. Andrzeja Podżorskiego w Wiśle Andrzej Podżorski Założycielem muzeum w Wiśle był kierownik miejscowej szkoły, badacz i pasjonat góralskiej kultury Andrzej Podżorski. Urodził się 18 listopada 1886 w Wiśle, jego ojciec Paweł był nauczycielem. Po absolwowaniu Seminarium Nauczycielskiego w Cieszynie, pierwszą posadę nauczycielską otrzymał w Wiśle – Jaworniku, drugą w Cisownicy, a następnie w Goleszowie. W latach 1919 – 1920 pracował jako redaktor pisma „Wyzwolenie”. Był też autorem pierwszego przewodnika po Wiśle oraz sztuk scenicznych „Zbóje na sałaszu” i „Wesele góralskie”. W 1954 roku stanął na czele…

Czesi ogłaszają luzowanie na granicach
Od dziś w Czechach nie muszą nosić maseczek pracownicy w biurach, jeśli mogą zachować między sobą odległość dwu metrów. Maseczek nie muszą nosić też pracownicy, którzy pracują w miejscach, gdzie jest wysoka temperatura. Decyzja zapadła na wczorajszym posiedzeniu czeskiego rządu, na którym rozmawiano również o kontrolach na granicach. – Od przyszłego tygodnia od wtorku kontrole na granicach będą przebiegały wyrywkowo, to znaczy nie będzie sprawdzany każdy samochód, który pojedzie przez granicę, jak było dotychczas. Pozostaje jednak obowiązek mieć negatywny test na koronawirusa – powiedział na konferencji prasowej minister zdrowia Adam Vojtěch. 26 maja Czesi otworzą też więcej przejść granicznych. Natomiast 8 czerwca miałaby się pojawić lista "krajów podwyższonego ryzyka". Po przyjeździe z takiego kraju konieczny byłby negatywny test na koronawirusa. W wypadku przyjazdu z państw, w których sytuacja epidemiologiczna jest dobra, nie będzie już obowiązywał test. Minister wymienił m.in. takie państwa jak Austria, Słowacja, Chorwacja.

Ani polski, ani czeski, TĚŠÍN-CIESZYN europejski! cz. 2
SŁUP DRUGI TĚŠÍN – CIESZYN IN EUROPE ! Czy podzielone granicą miasto to ciągle jedno, czy już dwa miasta?Czy granica administracyjna stanowi zarazem granicę w przestrzeni architektonicznej miasta?Czy możliwe jest stworzenie granicy, która łączy?Czy rzeka może stać się czynnikiem integrującym dwumiasto?Czy fakt rzeki granicy może sprowokować ponowne zlepienie kultur, przenikanie pozytywnych wartości w obu kierunkach? Takie i jeszcze inne podobne pytania zostały postawione wielokrotnie w ubiegłym trzydziestoleciu. Zrealizowano w naszym mieście wiele konferencji, warsztatów i projektów transgranicznych po to, by odpowiedzieć na problem rozdzielonej przestrzeni miasta. Niedawno ruszył dalszy projekt dofinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju o nazwie „Český Těšín/Cieszyn INEurope”. W opisie projektu czytamy: „Po wstąpieniu do Strefy Schengen, wiele barier przestrzennych, administracyjnych, geopolitycznych i prawnych przestało istnieć. Barierami pozostającymi we wspólnych przestrzeniach polskiego i czeskiego Cieszyna są bariery kulturowe, historyczne i mentalności, które są wynikiem wieloletniej izolacji obywateli obu miast w okresie 1945-1989. Choć dzięki wejściu do Strefy Schengen udało się scalić organizm miejski obu…

W tragicznym pożarze w Hawierzowie-Szumbarku zginęło dwoje dzieci
HAWIERZÓW / Dzisiaj popołudniu doszło do pożaru w mieszkaniu w Hawierzowie-Szumbarku. Gasiło go pięć zastępów straży pożarnej. Niestety w pożarze zginęła dwójka dzieci w wieku przedszkolnym. Dziewczynkę w wieku szkolnym uratował mężczyzna, który przechodził obok i udało mu się wyważyć drzwi i dostać do mieszkania. Dziecko zostało przewiezione do szpitala. Strażacy opanowali ogień w ciągu dwudziestu minut, godzinę zajęło im dogaszanie pożaru. Zdjęcie ilustracyjne

Po remoncie przedszkole w Bystrzycy pomieści więcej dzieci
BYSTRZYCA / Od początku maja w bystrzyckim przedszkolu przebiega remont. Dzięki temu placówka od przyszłego roku szkolnego może pomieścić aż 90 przedszkolaków. Dotychczas w przedszkolu mogło być tylko 66 dzieci. – Po przebudowie powstanie nowy oddział, w związku z czym możemy przyjąć więcej dzieci. Nie będę musiała odmawiać przyjęcia dziecka, co zdarzało się ostatnio coraz częściej – poinformowała redakcję kierowniczka przedszkola Monika Polok. Przebudowa przedszkola była już konieczna. W całym budynku zostanie przeprowadzony remont instalacji elektrycznej oraz ogrzewania. Dzięki podniesieniu dachu w jednej części przedszkola powstanie nowa sala zabaw, jadalnia, sala do zajęć plastycznych, mała kuchnia. Nowym elementem będzie winda prowadząca na pierwsze piętro, którą będzie można dostarczyć dzieciom posiłki. Dotychczas jedzenie było wynoszone po schodach. – W sprawie remontu zwróciliśmy się do urzędu gminy. Reakcja była pozytywna. Roman Wróbel, wójt gminy podszedł do sprawy z wielkim zaangażowaniem. Remont zakończy się w październiku. W tym czasie przedszkole będzie czynne w budynku szkolnym, przede wszystkim w pomieszczeniach świetlicy szkolnej – zdradził Bogdan…

Papież Franciszek dziś odprawi mszę świętą przy grobie św. Jana Pawła II
Dziś o godz. 7 rano papież Franciszek odprawi z okazji 100. rocznicy urodzin św. Jana Pawła II mszę świętą przy ołtarzu, w którym przechowywane są relikwie papieża Polaka. Ze względu na ograniczenia sanitarne związane z epidemią koronawirusa msza święta jest celebrowana z udziałem niewielkiej liczby wiernych. Transmisję z wydarzenia można będzie obejrzeć na kanale YouTube VaticanNews. Transmitować będą mszę świętą będą również media w Polsce i na świecie. https://www.youtube.com/watch?v=JTO6R5mZikE – Jutro o godz. 7 rano odprawię transmitowaną na cały świat mszę świętą przy ołtarzu, gdzie spoczywają jego doczesne szczątki. Z nieba niech dalej wstawia się za lud Boży i za pokój na świecie - powiedział wczoraj papież Franciszek. Wieczorem orędzie do Polaków z okazji 100. rocznicy urodzin Jana Pawła II wygłosi kard. Stanisław Dziwisz. O godz. 20 słowo do Polaków skieruje zaś papież Franciszek. (HS, PAI)

Ani polski, ani czeski, TĚŠÍN-CIESZYN europejski! cz. 1
(czas budowania symbolicznych „słupów morowych“ po okresie pandemii koronawirusowej) … Poezja towarzyszy nam od samego początku.Jako kochanie,jako głód, moru zaraza, jak wojna.Czasami moje wiersze były głupaweaż wstyd. Lecz nie myślę za to przepraszać.Wierzę, że lepiej szukać pięknych słówaniżeli zabijać i mordować. Jaroslav Seifert „Morový sloup“, wiersz „A sbohem“, 1968-70 (tłum. KC) Dwa rodzaje słupów na rynkach i placach miast to specyficzne symbole, symbole dostępności ideału. Pierwszy jest znany z opowiadań o dawnych jarmarkach lub z przygód Koziołka Matołka – słup wysmarowany mydłem, na szczycie którego znajduje się pęto kiełbasy dla śmiałka, co zdoła się tam wydrapać. „Słup wysmarowany mydłem“, stara atrakcja jarmarczna na Gdańskim rynku Ten drugi, to słup morowy. Wznoszone były w XVII-XVIII wieku jako podziękowanie za ocalenie miasta od zarazy bądź też dla upamiętnienia jej ofiar. Kolumna morowa to wolno stojąca konstrukcja architektoniczna, w kształcie słupa, obelisku bądź piramidy, wsparta na cokole, zdobiona licznymi figurami lub rzeźbami alegorycznymi. Często jest to kolumna Trójcy Przenajświętszej lub kolumna maryjna. Słupy morowe…

W Jaworzynce oddadzą wirtualny hołd Janowi Pawłowi II
JAWORZYNKA (TRÓJWIEŚ BESKIDZKA) / Na koncert online "W hołdzie Janowi Pawłowi II" zaprasza schola Parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Jaworzynce. Wydarzenie odbędzie się z okazji 100-lecia urodzin jedynego polskiego papieża w historii dziś (w niedzielę 17 maja) o godzinie 20.30. Transmisję można obejrzeć na facebooku oraz kanale YouTube parafii (dostęp ze stron parafii www.parafia-jaworzynka.pl). Pierwszy polski papież Urodził 18 maja 1920 roku w Wadowicach jako Karol Wojtyła, zmarł 2 kwietnia 2005 roku w Watykanie jako papież Jan Paweł II. Na kartach historii zapisał się m. in. swoimi kontaktami z Izraelem, odwiedzinami Instytutu Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Jad Waszem i modlitwą przy Ścianie Płaczu w Jerozolimie. Walnie przyczynił się do upadku totalitarnych systemów komunistycznych w Europie Wschodniej. Jako pierwszy zwierzchnik kościoła katolickiego odwiedził siedzibę prezydentów Stanów Zjednoczonych Biały Dom w Waszyngtonie. Jako głowa kościoła katolickiego od początku poświęcał dużą uwagę zagranicznym podróżom apostolskim. Według oficjalnych danych odbył ich aż sto cztery do 129 krajów, więcej, niż którykolwiek z…