Po blisko 10 miesięcznym locie sonda kosmiczna DART osiągnęła swój cel. Znalazła się w pobliżu podwójnej asteroidy Didymos – Dimorphos. Jutro, 27 września 2022, w przybliżeniu godzinę po północy, sonda DART zderzy się z Dimorphosem. Amerykańska agencja kosmiczna NASA przeprowadzi tak pierwszy test obrony planetarnej.
Specjalny ładunek misji kosmicznej NASA DART (Double Asteroid Redirection Test) wystartował 23 listopada 2021 z bazy US Space Force Vanderberg w Kalifornii. Rakietą nośną był dwustopniowy Falcon 9 przedsiębiorstwa SpaceX. O misji DART pisaliśmy pod koniec ubiegłego roku:
Podwójna asteroida Didymos – Dimorphos
Didymos (z greckiego – bliźniak) to asteroida o średnicy 780 metrów, wokół którego krąży niewielki (mierzy zaledwie 160 metrów) księżyc Dimorphos (z greckiego – mający dwie formy). Obecnie z pomiarów naziemnych wynika, że Dimorphos okrąża macierzysty obiekt w odległości 1200 metrów z okresem 11 godzin i 55 minut.
Podwójny system Didymos – Dimorphos obiega Słońce po orbicie eliptycznej w odległości od 150 milionów kilometrów do 330 milionów kilometrów. Należy do grupy Obiektów Bliskich Ziemi (ang. Near Earth Objects, w skrócie NEO). Sama planetoida nie stanowi zagrożenia dla Ziemi, posłuży jednak do wykonania pierwszego w historii ludzkości testu modyfikacji orbity planetoidy wskutek uderzenia w nią sondy (statku) kosmicznego.
Cel misji DART
Misja DART ma pozwolić na przetestowanie możliwości zmiany kursu asteroidy potencjalnie zagrażającej Ziemi. Ładunek misji to 12,5 metra długa i 2,4 metra szeroka sonda-impaktor o masie 670 kilogramów. Jej celem jest oddalony o 11 milionów kilometrów od Ziemi układ podwójny asteroid Didymos – Dimorphos.
Przygotowania do zderzenia
W lipcu 2022 przetestowano technikę obrazowania DRACO (Didymos Reconnaissance and Asteroid Camera for Optical Navigation) znajdującą się na pokładzie sondy DRACO. Zespół naziemny misji przekonał się, że DRACO działa prawidłowo i może zobaczyć swój cel – Didymosa i Dimorphosa. Jest to bardzo ważne, ponieważ los całej miski ostatecznie będzie zależeć od zdolności do widzenia i przetwarzania obrazów Didymosa i Dimorphosa przez DRACO i to zwłaszcza w ostatnich czterech godzinach przed uderzeniem w planetoidę. W tym momencie DART będzie musiał samodzielnie nawigować, aby wykonać swoje zadanie bez interwencji człowieka.
Wykorzystując obserwacje wykonywane co pięć godzin, zespół DART wykonał trzy manewry korekcji trajektorii w ciągu ubiegłych trzech tygodni. Każdy z nich jeszcze bardziej zmniejszył margines błędu dla wymaganej trajektorii uderzenia sondy kosmicznej. Po ostatnim manewrze 25 września 2022 zespół nawigacyjny zna pozycję celu Dimorphos w promieniu 2 kilometrów. Od tego momentu sonda DART przeszła w tryb autonomiczny – samodzielnie kieruje się do uderzenia w asteroidę.
DART uderzy w Dimorphos 27 września 2022 o godzinie 1:14 czau środkowoeuropejskiego letniego z prędkością 7 kilometrów na sekundę. W tym momencie będzie znajdował się około 11 milionów kilometrów od Ziemi.
Mikro-satelita LICIACube
Kiedy sonda kosmiczna DART zderzy się z asteroidą Dimorphos, będzie miała świadka: włoski mikro-satelita LICIACube będzie się przyglądać całemu zdarzeniu. Zrozumienie skutków uderzenia jest ważne dla zaplanowania skutecznego systemu obrony planetarnej.
LICIACube (Light Italian Cubesat for Imaging Asteroids) to włoski mikro-satelita do obrazowania asteroid. DART oddzielił (wyrzucił) mikro-satelitę 11 września 2022. Podążając jego śladem, miał dostatek czasu, żeby przyjąć bezpieczną pozycję do obserwacji zderzenia.
Po uderzeniu LICIACube będzie towarzyszył układowi Dimorphos-Didymos i przysyłał nam na Ziemię jego zdjęcia, na podstawie których specjaliści będą oceniali skutki zderzenia.
Ponadto w październiku 2024 roku ma wystartować misja HERA Europejskiej Agencji Kosmicznej. Dwa lata później Hera spotka się z Dimorphosem i dokona szczegółowych obserwacji i pomiarów. W jej ramach na Dimorphosie ma wylądować miniaturowy lądownik.
Kolizja asteroidy Dimorphos i sondy kosmicznej DART to pierwszy w swoim rodzaju eksperyment mający za zadanie zmienić orbitę kosmicznej skały. To test pomysłu na system obrony planetarnej, który jednego dnia może ocalić miliony ludzi na Ziemi.
Relację na żywo można oglądać na kanale YouTube NASA LIVE lub na NASA TV.
