Spacery ze „Zwrotem”: Pałac w Ropicy

ROPICA / Najpierw Sobkowie, później Saint Genoisowie, baronowe Gabriela Cselestowa i Zoé von Mattencloit, a także Herman hrabia Kunburg-Spens ze swoją hodowlą psów myśliwskich, na koniec pracownicy państwowego gospodarstwa rolnego. Chociaż zamek w Ropicy miał w swojej historii wzloty i upadki, przetrwał, i dziś nadal jest ważnym punktem na mapie Śląska Cieszyńskiego.

Ropica po raz pierwszy wymieniona została w 1305 roku. Od początku była własnością książąt cieszyńskich. Jak podaje fotopolska: „Pierwszym znanym prywatnym właścicielem wsi był w 1430 Sobko Kornicz z Ropicy. W XV wieku Ropica została główną siedzibą rodziny Sobków, którzy wybudowali tutaj obronną twierdzę. W 1676 baron Rudolf Sobek z Ropicy sprzedał ropicki majątek wraz z pańską siedzibą Maksymilianowi Pröcklowi z Procksdorfu, ten z kolei sprzedał ją w 1700 roku baronowi Filipowi Saint Genois d’Anneaucourt.”. Mariusz Makowski w książce „Szlacheckie siedziby na śląsku Cieszyńskim” pisze, że „za sprawą baronów Saint Genois na początku XVIII wieku dotychczasowa „twierdza” uległa przekształceniu w późnobarokowy pałac. W tej formie główny korpus pałacu, chociaż bardzo zniszczony, zachował się do dzisiejszych czasów. To prostokątny piętrowy budynek, nakryty wysokim mansardowym dachem, którego fasada ozdobiona została jońskimi pilastrami, w wielkim porządku podtrzymującymi gzyms wieńczący oraz regencyjnymi opaskami wokół okien z motywem muszli. Także sklepione wnętrza parteru oraz obszerne salony na pierwszym piętrze otrzymały regencyjną sztukatorską dekorację”.

Chociaż kolejną posiadaczką ropickiego pałacu stała się w 1785 roku baronowa Gabriela Cselestowa z Celestyny, to posiadłość pozostała niejako w rodzinie. Baronowa Gabriela była bowiem żoną szwagra Karola Saint Genois, który zamek sprzedał właśnie jej. Nowa właścicielka rozbudowała pałac o tylne skrzydło mieszczące kuchnię i pokoje gościnne. Za pałacem założono park w stylu angielskim. Jak pisze Makowski „dziedziniec pałacowy, pośrodku którego stoi barokowa figura Matki Boskiej, zamknięto dwoma budynkami gospodarczymi. Baronowa Gabriela zmarła w 1816 roku zapisując kwitnącą Ropicę swym krewnym baronom Spensom von Booden. W Ropicy zamieszkała baronowa Zoé zamężna za Antoniego von Mattencloita. Uczyniła ona z ropickiego pałacu skarbnicę dzieł sztuki, powiększyła bibliotekę o naukowe dzieła i modne romanse. Spraszała malarzy, muzyków i poetów tworząc chętnie odwiedzany przez miejscową arystokrację artystyczny salon doby biedermeierowskiej.

Przez ponad osiemdziesiąt lat rodzina Spensów władała Ropicą wzbogacając rodową kolekcję dzieł sztuki. Fotografie pałacowych wnętrz ukazują bogactwo wyposażenia i wyrafinowany gust właścicieli. Ostatnim szlacheckim posiadaczem Ropicy został w 1926 roku Herman hrabia Kunburg-Spens. Ze swą małżonką Walerią byli znanymi hodowcami rasowych psów myśliwskich. W przypałacowym parku założyli nawet niewielki psi cmentarzyk. Hrabia Herman zmarł w roku 1942 i spoczął w rodzinnych grobach na ropickim cmentarzu. Niebawem, bo w 1945 roku majątek hrabiowski został znacjonalizowany, sporą część zbiorów sztuki i bibliotekę przeniesiono do muzeum w Czeskim Cieszynie. Pałac i przyległe budynki zasiedlono pracownikami rolnymi państwowego gospodarstwa.”

Pałac przeszedł w prywatne ręce w 1989 roku. Mieszkańców wykwaterowano a budynek pozbawiony opieki popadł w ruinę. W 2013 roku częściowo przywrócono mu dawną świetność.

Ropicki pałac znajduje się niemal w centrum gminy. By go obejrzeć, należy od centrum, czyli kościoła, urzędu gminy i gospody udać się w stronę Ropicy Zalesia. Asfaltowa droga okrąża pałac, po czym dochodzimy do jej skrzy żowania z drogami, którymi biegną szlaki rowerowe do Wielopola lub Żukowa przez pola golfowe oraz w stronę stacji kolejowej Ropica Zalesie.

(indi)