zwrot.cz

wrzesień092022

Żwirkowisko. Historia miejsca pamięci. Od katastrofy do wizyty prezydenta Mościckiego

Żwirkowisko jest wyjątkowym miejscem na mapie miejsc pamięci Zaolzia. Upamiętnia ono nie tylko katastrofę lotniczą z 11 września 1932 roku, w wyniku której zginęli Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura, ale mówi też o historii kilku pokoleń miejscowych Polaków, którzy postawili sobie za cel zachowanie tego miejsca dla potomnych. Choć Żwirkowisko znane jest powszechnie wśród czytelników, warto przypomnieć jego historię z okazji 90. rocznicy katastrofy. Historia starań o zachowanie pamięci o katastrofie sięgają niemalże dnia, w którym miało miejsce tragiczne wydarzenie. Już 14 września 1932 roku „Gazeta Kresowa”, gazeta polskiej mniejszości w Czechosłowacji, relacjonowała, że mieszkańcy czeskiego Śląska Cieszyńskiego przewieźli zwłoki podniebnych bohaterów do kaplicy cmentarnej przy kościele pw. św. Wawrzyńca na Kościelcu, a miejsce tragedii obsypano kwiatami. Miejsce katastrofy. Na pierwszym planie wrak samolotu RWD-6 Ludność pielgrzymowała na miejsce katastrofy pieszo i na rowerach, zbierając odłamki samolotu, które rozsiał wiatr po całej okolicy – przechowywano je potem jako wyjątkowo cenną pamiątkę. Wyraźnie podkreślano, że tragiczna śmierć lotników, którzy kilkanaście dni…

wrzesień092022

Związki królowej Elżbiety II z Polską i Polakami. Były możliwe dopiero po przemianach ustrojowych

Przez lata królowa Elżbieta II, jak i większość brytyjskich polityków dystansowała się od wizyt w krajach komunistycznych, w tym PRL. Królowa przyjęła jednak trzech kolejnych prezydentów RP i trzy razy odbyła spotkania z papieżem Janem Pawłem II. Spotkania brytyjskiej monarchini z osobami pełniącymi najważniejsze funkcje w Polsce stały się możliwe dopiero po przemianach ustrojowych 1989 r. Książę Filip w Polsce Pewne odstępstwo od tej reguły stworzył jej mąż, Filip, książę Edynburga, który w sierpniu 1975 r. przybył do Sopotu, gdzie wystąpił jako uczestnik zawodów w powożeniu na dystansie 33 kilometrów i jednocześnie - jako prezydent Międzynarodowej Federacji Jeździeckiej (FEI). Odwiedził także Warszawę i Puszczę Białowieską. Bez wątpienia jednak „polski szlak” przetarła premier Wielkiej Brytanii, Margaret Thatcher, która odwiedziła Warszawę i Gdańsk w listopadzie 1988 r. Wałęsa u królowej W kwietniu 1991 r. Elżbieta II przyjęła na zamku Windsor prezydenta Rzeczpospolitej, Lecha Wałęsę i jego żonę Danutę. Na jego cześć królowa wydała uroczysty bankiet. 17 września 1993 r. książę Filip oraz…

wrzesień092022

W piątek rozpocznie się w Brnie festiwal Babylonfest. Zapowiada się ciekawie

BRNO / Od dziś do 17 września w Brnie przebiegać będzie tradycyjny festiwal „Babylonfest“. Każdego roku w wydarzeniu bierze udział Klub Polski POLONUS w Brnie. W tym roku nie będzie inaczej. Dla uczestników przygotowano ciekawy program. Babylonfest to coroczny przegląd mniejszości narodowych i etnicznych mieszkających w Brnie. Celem wydarzenia jest pokazanie publiczności tradycyjnej kultury ludowej zachowanej przez poszczególne mniejszości, przedstawić życie, kulturę i język mniejszości narodowych z tego miasta. Nieodłącznym elementem jest również prezentacja tradycyjnej gastronomii mniejszości. Korzyści z tego ciekawego projektu są widoczne szczególnie we wzajemnej komunikacji, wymianie doświadczeń i wzajemnym wzbogacaniu się wszystkich uczestników tego spotkania. Patronat nad wydarzeniem objęli prezydent miasta Brna Markéta Vaňková oraz hetman województwa południowomorawskiego Jan Grolich. Atrakcyjny program Festiwal oferuje dziewięć dni pełnych ciekawych wydarzeń. Między innymi na przykład koncert "Podoby hudby", którym festiwal rozpocznie się w piątek 9 września o godzinie 19:00. W sali koncertowej Leoša Janáčka w Konserwatorium w Brnie zabrzmią utwory mniejszości narodowych, ale również kompozytorów światowej sławy. W tym…

wrzesień082022

Królowa Elżbieta II nie żyje. Napływają kondolencje z całego świata [aktualizacja]

BALMORAL / Dzisiaj w wieku 96 lat zmarła królowa Elżbieta II, która na tronie brytyjskim zasiadała 70 lat. Była najdłużej panującym monarchą na brytyjskim (wcześniej angielskim) tronie. "Królowa zmarła spokojnie w Balmoral dziś po południu. Król i Królowa Konsorta pozostaną dziś wieczorem w Balmoral, a do Londynu wrócą jutro" - w ten sposób o śmierci monarchini poinformował oficjalny profil rodziny królewskiej w mediach społecznościowych. The Queen died peacefully at Balmoral this afternoon.The King and The Queen Consort will remain at Balmoral this evening and will return to London tomorrow. pic.twitter.com/VfxpXro22W— The Royal Family (@RoyalFamily) September 8, 2022 Kondolencje napływają z całego świata W przemówieniu wygłoszonym po śmierci królowej przez nową premier Wielkiej Brytanii Liz Truss zabrzmiało: "Królowa Elżbieta II była skałą, na której zbudowana została współczesna Wielka Brytania. Nasz kraj rozwinął się i rozkwitł pod jej panowaniem. Wielka Brytania jest dziś tym wielkim krajem, którym jest dzięki niej". Tak pożegnał królową na Twitterze prezydent Andrzej Duda: Składam najgłębsze kondolencje Rodzinie…

wrzesień082022

„Jeszcze Polska nie umarła…”. Tematem wrześniowego wykładu MUR-u była historia „Mazurka Dąbrowskiego” – hymnu Rzeczpospolitej Polskiej

CZESKI CIESZYN / Nie, to nie błąd w tytule artykułu. Słuchacze pierwszego, wrześniowego wykładu Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej dowiedzieli się między innymi, że tak właśnie pierwotnie zaczynała się "Pieśń Legionów", która później stała się hymnem państwowym Rzeczpospolitej Polskiej. O historii „Mazurka Dąbrowskiego” – hymnu Rzeczpospolitej Polskiej w środę 7 września w sali Domu PZKO przy ul. Bożka mówił Prof. Dr hab. Tadeusz Trzaskalik. Wykładowca na Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach, a jednocześnie pianista po studiach licencjackich na Akademii Muzycznej w Katowicach nie tylko mówił, ale także zagrał kilka utworów. A po wykładzie trzech wylosowanych szczęśliwców otrzymało płytę CD. Nie dotarłeś na wykład? Nic straconego! Ci, którzy nie dotarli na wykład, nie muszą być smutni. Profesjonalnie przygotowaną przez Dr hab. Tadeusza Trzaskalika prezentację multimedialną zawierającą mnóstwo ciekawych informacji na temat historii hymnu RP, bogato ilustrowaną zarówno muzycznie, jak i obrazami, w całości obejrzeć można w sieci. (indi) https://youtu.be/mKyXCg120ug

wrzesień082022

Uczniowie czwartych klas gimnazjum otrzymali bon edukacyjny. Tysiąc złotych wykorzystają na przygotowanie się do matury

CZESKI CIESZYN / Uczniowie czwartych klas Polskiego Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie otrzymali od polskiego rządu, za pośrednictwem fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”, Bon Maturzysty. Otrzymane 1000 zł to jednorazowe stypendium „na dobry start w dorosłe życie”. - Idea Bonu Maturzysty powstała na bazie Bonu Pierwszaka. Stwierdziliśmy, że skoro chcemy wesprzeć uczniów polskich szkół na początku drogi szkolnej, to chyba trzeba też i na końcu - wyjaśnia Marta Pszczółkowska, koordynator Programu Edukacji Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Fundusze na zakup podręczników i zajęć dodatkowych Pieniądze zostały wręczone maturzystom 1 września. Przeznaczyć je mogą na dowolną formę przygotowania do matury - na zakup podręczników, a także na opłacenie zajęć dodatkowych przygotowujących do matury. Wydatków nie muszą w żaden sposób dokumentować, o co niektórzy odbierający kopertę czwartoklasiści dopytywali. Polski rząd za pośrednictwem fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie” już wcześniej realizował projekt wspierający przygotowanie do matury. - To znaczy wypłacaliśmy wynagrodzenie dla nauczycieli za prowadzenie zajęć dodatkowych. Szkoła decydowała, jakie mają to…

wrzesień082022

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski otrzymał tytuł „Człowieka roku” XXXI Forum Ekonomicznego w Karpaczu

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski otrzymał tytuł "Człowieka roku" XXXI Forum Ekonomicznego w Karpaczu. – Zełenski wzbudził podziw całego świata - podkreślił w środę wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki w laudacji wygłoszonej wieczorem podczas uroczystej gali. W imieniu prezydenta Zełenskiego wyróżnienie odebrał ambasador Ukrainy w Polsce Wasyl Zwarycz. Wicemarszałek Terlecki wskazał w laudacji, że kiedy partia Zełenskiego wygrała wybory, "patrzyliśmy z niedowierzaniem, był pan nadzieją Ukrainy”. Z tygodnia na tydzień najbardziej znanym politykiem świata "Mijały miesiące, nic nadzwyczajnego nie działo się w naszych relacjach, ale staraliśmy się, żeby były lepsze niż w poprzednim okresie. I nagle stało się coś, w co nie wierzyliśmy, zaczęła się wojna” – mówił Terlecki. Zwracał uwagę, że Zełenski został w Kijowie, czym wzbudził podziw. Podkreślił, że z tygodnia na tydzień stał się on najbardziej znanym politykiem świata. "Ukraina broniła się, a pan codziennie nam o tym mówił. Ukraina się broniła tak, jak nikt z nas sobie nie wyobrażał, że to jest możliwe, a pan nam to codziennie…

wrzesień082022

Zaplanuj z nami weekend. Najciekawsze wydarzenia na Śląsku Cieszyńskim [lista]

1. Cierlickie Lato Filmowe Kiedy: od czwartku 8 września do niedzieli 11 wrześniaGdzie: Cierlicko W czasie tegorocznej edycji przeglądu filmowego zobaczymy w kinie Svoboda wiele czeskich i polskich nowości, ale także starsze, znane filmy. W programie np. filmy "Jan Žižka", "Fucking Bornholm", "Cicha ziemia", "Kdyby radši hořelo" czy kultowy "Rejs". Cały program na www.cielaf.cz. 2. Retro wystawa wózków Kiedy: od czwartku 8 września do niedzieli 11 września, 10.00-17.00Gdzie: Czeski Cieszyn Nietypowa cukiernia i miejsce spotkań i warsztatów U Pernikářky zaprasza na wystawę retro wózków dziecięcych. Wystawę można oglądać od czwartku do niedzieli, natomiast w sobotę o godz. 14.00 odbędzie się pochód przez miasto z retro wózkami. 3. Burczakobranie Kiedy: piątek 9 września, 15.00Gdzie: Czeski Cieszyn W programie tradycyjnej miejskiej imprezy „Burczakobranie“ będą atrakcje dla dzieci, występy muzyczne, do skosztowania „burczak” oraz wina czeskie z Moraw, stoiska gastronomiczne. Wystąpią kapela Lipka, zespoły Druhá náhoda i Střepy, a o godz. 20.00 Čechomor. 4. Jabkowy dzień Kiedy: sobota 10 września, 15.00Gdzie: Jabłonków Miasto…

wrzesień072022

Bartas Szymoniak wystąpi w Teatrze Cieszyńskim. Zaplanowano koncert i warsztaty

CZESKI CIESZYN / Wspaniała informacja nie tylko dla fanów Bartasa Szymoniaka. Piosenkarz zawita do Czeskiego Cieszyna, gdzie nie tylko zaśpiewa, ale również przeprowadzi warsztaty. Bartas Szymoniak to artysta tworzący własny styl muzyczny – beatrock, łączący elementy beatboxu, wokalu i żywych instrumentów. Muzyk tworzy dźwięki na żywo, własnym aparatem mowy, a następnie zapętla je na tzw. looper. Bartasowi towarzyszy wyłącznie multiinstrumentalista Michał Parzymięso. Koncert Bartasa Szymoniaka odbędzie się w piątek 23 września 2022 o godzinie 18:00. Przebiegać będzie w Teatrze Cieszyńskim w Czeskim Cieszynie przy ulicy Ostrawskiej 67. Projekt jest finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2022. Wstęp jest wolny. Bezpłatne wejściówki można zamówić pod numerem +420 777 710 628 lub mailem zg@pzko.cz. https://www.youtube.com/watch?v=atrbOx2hyJA Warsztaty Oprócz tego w Czeskim Cieszynie odbędą się też warsztaty skierowane do polskiej młodzieży, zapraszające do fascynującej przygody, w której uczestnicy pod okiem doświadczonego specjalisty na chwilę staną się kompozytorami, autorami tekstów i wykonawcami utworów muzycznych. W czasie spotkania słuchacze wezmą…

wrzesień072022

Zobacz przedwojenne mauzoleum ze Żwirkowiska w 3D. Rozmowa z Czesławem Krainą

Nie ma chyba wśród mieszkańców Zaolzia nikogo, kto choć raz nie był na Żwirkowisku. Niewielu jednak wie, jak to miejsce wyglądało przed wojną. Wówczas dominantą Żwirkowiska było mauzoleum (lub kaplica mauzoleum) - strzelista budowla z dwuspadowym dachem z prowadzącymi do niej schodkami. Dzisiaj możemy ją obejrzeć jako model 3D. Mauzoleum stanęło na Żwirkowisko w 1935 roku. Autorem projektu był znany cieszyński architekt Edward Dawid. Niestety budowla nie przetrwała II wojny światowej - została rozebrana przez Niemców w 1940 roku. Po przedwojennym mauzoleum pozostał jednak ślad w postaci wielu fotografii, oryginalnego planu architektonicznego czy plakietek pamiątkowych, które miały być rozdane w czasie uroczystego otwarcia i wyświęcenia budowli. Dzisiaj możemy również zobaczyć nieistniejącą budowlę jako model 3D, dzięki Czesławowi Krainie, który wykonał go własnym sumptem. Na temat tego projektu rozmawiamy z jego twórcą. Czy to był pana pomysł, żeby stworzyć taki model? Z tym pomysłem przyszedł Jan Przywara i Adam Wantulok. Chodziło o to, żeby na podstawie oryginalnych planów architektonicznych, które są…

wrzesień072022

Petr Fiala otrzymał Nagrodę Specjalną Forum Ekonomicznego w Karpaczu. Z Mateuszem Morawieckim rozmawiał o kryzysie energetycznym

KARPACZ / Premier Mateusz Morawiecki oraz premier Czech Petr Fiala wczoraj uczestniczyli w panelu „Europa w obliczu nowych wyzwań“ w ramach XXXI edycji Forum Ekonomicznego w Karpaczu. Przed debatą liderzy rozmawiali o polsko-czeskiej współpracy politycznej i gospodarczej oraz pomocy dla Ukrainy. Mateusz Morawiecki wręczył Fiali Nagrodę Specjalną Forum Ekonomicznego. Oprócz Fiali nagrodę otrzymał też Thomas Bach, przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Laureat nagrody Forum Ekonomicznego "Na Forum Ekonomicznym w Karpaczu otrzymałem nagrodę Człowieka Roku. To dla mnie wielki zaszczyt, mam świadomość, kto w przeszłości otrzymał tę nagrodę - Lech Wałęsa, Václav Havel czy Jan Paweł II. To wielkie osobowości, które ogromnie szanuję" - skomentował otrzymanie nagrody premier Czech Petr Fiala. Na ekonomickém fóru v Karpaczi jsem obdržel ocenění Člověk roku. Je to pro mě velká pocta, jsem si vědom, kdo tuto cenu v minulosti dostal - Lech Wałęsa, Václav Havel či Jan Pavel II. Jsou to obrovské osobnosti, kterých si nesmírně vážím. pic.twitter.com/AQIyt8BdNy— Petr Fiala (@P_Fiala) September 6, 2022 Dodał, że przyjmuje…

wrzesień072022

Ciekawa propozycja dla miłośników książek. Konkurs na recenzję

Stowarzyszenie Przyjaciół Polskiej Książki oraz Biblioteka Miejska w Czeskim Cieszynie już po raz czwarty zapraszają uczniów szkół ponadpodstawowych na Zaolziu do wzięcia udziału w konkursie na najlepszą recenzję książki pt. Tu się czyta! Warunkiem uczestnictwa w konkursie jest napisanie recenzji jednej z książek wybranych przez organizatorów. W tym roku organizatorzy proponują następujące pozycje: Julia Biel: To nie jest, do diabła, love story;Paweł Wakuła: Bjørn. Oczy smoka;Jarosław Grzędowicz: Pan Lodowego Ogrodu;Przemysław Bryła: Złowieni. Recenzję oraz imię i nazwisko autora, klasę i szkołę należy wysłać w terminie do 11 listopada 2022 roku pod adresem havlickova.dospele@knihovnatesin.cz. Recenzja na jedną stronę Ustalono formę pracy konkursowej: powinna to być jedna strona A4 napisana w edytorze tekstowym Word z wykorzystaniem czcionki Times New Roman 12, marginesem 2,5 cm oraz odstępami między wierszami 1,5 pkt. Spotkanie autorskie i warsztaty W ramach przedsięwzięcia odbędzie się spotkanie z Pawłem Wakułą, autorem jednego z konkursowych tytułów. Oprócz tego organizatorzy zapraszają ponownie na warsztaty twórczego pisania, które poprowadzi dziennikarz radiowy i prasowy Szymon Brandys. Tegoroczną…

wrzesień072022

Pielgrzymowali ku czci św. Melchiora Grodzieckiego. Procesje z polskiej i czeskiej strony spotkały się na Moście Przyjaźni

CIESZYN, CZESKI CIESZYN / W niedzielę 4 września ulicami Cieszyna i Czeskiego Cieszyna przeszła transgraniczna procesja z relikwiami św. Melchiora Grodzieckiego - pochodzącego z Cieszyna męczennika z XVII wieku. Z czeskiej strony procesja wyruszyła z kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Uczestniczących w niej mieszkańców diecezji ostrawsko-opawskiej poprowadził jej administrator bp. Martin David. Z polskiej strony procesja z biskupem diecezji bielsko-żywieckiej Romanem Pindlem i biskupem pomocniczym Piotrem Gregerem na czele wyruszyła z sanktuarium Matki Bożej Cieszyńskiej przy parafii św. Marii Magdaleny. Obie grupy spotkały się na granicznym Moście Przyjaźni. https://youtu.be/33LPHxmDZ4A Melchior Grodziecki Melchior Grodziecki jest jednym z patronów diecezji bielsko-żywieckiej. Cieszyn to jego rodzinne miasto. Urodził się tutaj w 1584 r. Po nauce w kolegium jezuickim w Wiedniu wstąpił do jezuickiego nowicjatu w Brnie. W 1614 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Był duszpasterzem w Pradze i niedalekiej wsi Kopanina. Po wypędzeniu jezuitów z Czech w 1618 r. wyruszył na Węgry. Po krótkim pobycie w Brnie znalazł się w 1619 r. w Homonnie,…