W Avionie odbyła się prelekcja o Gustawie Morcinku
styczeń212024

W Avionie odbyła się prelekcja o Gustawie Morcinku

CZESKI CIESZYN / W środę 17 stycznia w kawiarni Avion w Czeskim Cieszynie odbyła się prelekcja Libora Martinka na temat życia i twórczości Gustawa Morcinka. W trakcie spotkania zadbano o oprawę muzyczną w postaci mini koncertu wiolonczelowego Jana Hanouska. Nie zabrakło również prezentacji twórczości pisarza pochodzącego z Karwiny w wykonaniu Karola Suszki. Libor Martinek to wykładowca akademicki, bohemista i tłumacz, autor kilkudziesięciu książek, w tym monografii dotyczących takich zaolziańskich pisarzy i poetów jak, Wilhelm Przeczek, Paweł Kubisz czy Wilhelm Przeczek. Najnowsza jego książka dotyczy życia i twórczości Gustawa Morcinka. Autor monografii w zwięzłym wykładzie opowiedział o życiu i twórczości Gustawa Morcinka. Wieczór uświetnił swoim występem wiolonczelista Jan Hanousek, który zagrał utwory we własnej kompozycji. Wykład był prowadzony w języku czeskim. Próbkę twórczości Gustawa Morcinka w oryginale zaprezentował emerytowany dyrektor i aktor Teatru Cieszyńskiego Karol Suszka. Na miejscu można było kupić monografię o Gustawie Morcinku, ale także inne monografie poświęcone zaolziańskim twórcom literatury. Stoisko z książkami autorstwa prowadzącego prelekcję przygotował Roman…

50. Zjazd Gwiaździsty już niebawem. Najwyższy czas, żeby zacząć trenować!
styczeń202024

50. Zjazd Gwiaździsty już niebawem. Najwyższy czas, żeby zacząć trenować!

Kto by pomyślał, że w tym roku Zjazd Gwiaździsty odbędzie się już po raz pięćdziesiąty! A jednak! 2 marca na stokach w Istebnej dzieci i młodzież z zaolziańskich szkół weźmą udział w jubileuszowych zawodach narciarskich. Organizatorem tegorocznych zawodów jest Szkoła Podstawowa i Przedszkole im. Gustawa Przeczka z Polskim Językiem Nauczania w Trzyńcu. - Serdecznie zapraszamy na 50. edycję Zjazdu Gwiaździstego - zawodów narciarskich dla uczniów szkół podstawowych z polskim językiem nauczania w Republice Czeskiej. Impreza przebiegnie w sobotę dnia 2 marca 2024 w Ośrodku Narciarskim w Istebnej. Slalom na Złotym Groniu, biegi na Kubalonce. Uczniowie polskich szkół podstawowych zmierzą swoje siły w pięciu kategoriach wiekowych i w trzech dyscyplinach – slalomie, snowboardzie i w biegu na nartach - zaprasza w liście do naszej redakcji Jolana Kantorová, dyrektorka Szkoły Podstawowej i Przedszkola im. Gustawa Przeczka z Polskim Językiem Nauczania w Trzyńcu. Trzyniecka szkoła w tym roku jest głównym organizatorem Zjazdu Gwiaździstego. Współorganizatorem zawodów są Kongres Polaków w Republice Czeskiej, Zarząd Główny…

Karta Polaka w pigułce. Przeczytaj, jak się o nią ubiegać
styczeń152024

Karta Polaka w pigułce. Przeczytaj, jak się o nią ubiegać

Od 2019 roku Polacy z Zaolzia mogą ubiegać się o wydanie Karty Polaka, potwierdzającej przynależność do narodu polskiego. Posiadanie tego dokumentu wiąże się z szeregiem przywilejów. Przeczytaj, kto jest uprawniony do otrzymania Karty Polaka i co należy zrobić, aby ją otrzymać. Czym jest Karta Polaka? Karta Polaka jest dokumentem potwierdzającym przynależność do narodu polskiego. Należy jednak pamiętać, że Karta Polaka nie oznacza posiadania obywatelstwa polskiego, ani nie jest dokumentem uprawniającym do przekraczania granicy lub osiedlania się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Karta Polaka nie może zostać przyznana osobie posiadającej obywatelstwo polskie lub zezwolenie na pobyt stały na terytorium RP lub posiadającej status bezpaństwowca. Kartę Polaka możemy otrzymać, jeśli: wykażemy swój związek z polskością poprzez przynajmniej podstawową znajomość języka polskiego oraz znajomość i kultywowanie polskich tradycji i zwyczajów; w obecności konsula złożymy pisemną deklarację przynależności do narodu polskiego; wykażemy, że jesteśmy narodowości polskiej lub co najmniej jedno z naszych rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków było narodowości polskiej albo przedstawimy zaświadczenie upoważnionej…

Od nowego roku w nowym budynku. Zobacz, jak wygląda nowa siedziba hospicjum domowego Medica Trzyniec
styczeń132024

Od nowego roku w nowym budynku. Zobacz, jak wygląda nowa siedziba hospicjum domowego Medica Trzyniec

TRZYNIEC / Wyjątkowo pomyślnie rozpoczął się nowy rok dla hospicjum domowego Medica Trzyniec. Od 1 stycznia 2024 roku będzie działać w nowo wyremontowanym budynku w samym centrum Trzyńca - przy ulicy Leśnej. Hospicjum przeniosło się ze starego lokum w Trzyńcu-Końskiej. Zakup i remont nowego budynku sfinansowano z funduszy unijnych, darów od prywatnych sponsorów i dochodu z Koncertów Adwentowych Telewizji Czeskiej. Oficjalne otwarcie budynku nastąpiło w poniedziałek 8 stycznia z udziałem władz miasta, sponsorów i przyjaciół hospicjum. - W starej siedzibie w Końskiej mieliśmy tylko trzy pomieszczenia. Było mało miejsca na przechowywanie sprzętów do wypożyczenia, takich jak łóżka czy materace. Upychaliśmy wszystko, gdzie się dało. Było naprawdę ciasno. Nasza siedziba znajdowała się na drugim piętrze bez windy, więc dla osób z problemami ruchowymi byliśmy niedostępni. Teraz mamy miejsce na biura dla pracowników administracyjnych, wypożyczalnię sprzętów, duży stół, przy którym możemy się spotkać z naszymi rodzinami. Mamy również pokój do ćwiczeń dla rodzin opiekujących się chorymi terminalnie w domu - powiedziała dyrektorka…

Remont Domu PZKO w Lesznej Dolnej dobiegł końca. Ostatnim etapem była fasada
styczeń082024

Remont Domu PZKO w Lesznej Dolnej dobiegł końca. Ostatnim etapem była fasada

LESZNA DOLNA / Właśnie zakończył się kompleksowy remont Domu Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Lesznej Dolnej. Remont rozłożony na pięć etapów w latach 2019-2023 był współfinansowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP za pośrednictwem Fundacji im. Jana Olszewskiego „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Remont Domu PZKO w Lesznej Dolnej odbył się w kilku etapach w latach 2019-2023. W pierwszym etapie wyremontowano kuchnię, wyposażając ją w nowoczesny sprzęt ze stali nierdzewnej. W drugim wyremontowano hol wejściowy, sanitariaty i klatkę schodową. W trzecim – salę główną i scenę. Następnie wyremontowano pokoje gościnne na poddaszu. Pod koniec zeszłego roku remont dobiegł końca – w ostatnim etapie nadano fasadzie budynku nowy wygląd. - Łączny koszt remontu wyniósł 1.404.600 złotych. Dotacja otrzymana z Fundacji im. Jana Olszewskiego „Pomoc Polakom na Wschodzie” wyniosła 1.173.228 złotych. Wkład własny naszego koła wyniósł 200 tysięcy złotych. Wolontariat w ramach umów to 33 tysiące złotych. Oprócz tego wykonaliśmy prace dodatkowe we własnym zakresie – prace demontażowe, porządkowe, administracyjne związane z pisaniem wniosków i…

Folklor za miedzą. Żywieckie Gody tuż, tuż
styczeń062024

Folklor za miedzą. Żywieckie Gody tuż, tuż

Już wkrótce odbędzie się 55. Przegląd Zespołów Kolędniczych i Obrzędowych Żywieckie Gody. Od 13 do 28 stycznia w Żywcu, Milówce i Bielsku-Białej będzie można zobaczyć prezentacje Dziadów Noworocznych i Jukacy, a także grup kolędniczych i obrzędowych. Ponadto organizatorzy przygotowali szereg imprez towarzyszących: koncerty kolęd, barwne korowody, wystawy, warsztaty, degustacje jadła regionalnego i wiele innych. Żywieckie Gody są najstarszym przeglądem kolędniczym w Polsce i jednocześnie największą tego typu imprezą w regionie. Głównym celem wydarzenia jest kultywowanie i popularyzacja tradycji związanych z okresem zimowego świętowania występujących na terenie Beskidu Śląskiego i Żywiecczyzny, wraz z okolicami pasma Babiej Góry. W pierwszy weekend Przeglądu (13-14 stycznia) organizatorzy zapraszają do Auli Domu Katolickiego przy żywieckiej katedrze, gdzie będzie można zobaczyć ponad sześćdziesiąt różnorodnych form kolędniczych i obrzędowych. Pojawią się kolędnicy z gwiazdą, szopką, kulą, owsem, kozą, rajem, turoniem, szopką ruchomą oraz Szlachcice, Trzej Królowie, podłaźnicy, winszownicy, pastuszki a także inne grupy kolędnicze. Najbardziej spektakularna część wydarzenia odbędzie się w sobotę 20 stycznia w Milówce. Ulicami…

Spotkanie świąteczne w Nieborach. Publiczność obejrzała dwa autorskie przedstawienia
styczeń052024

Spotkanie świąteczne w Nieborach. Publiczność obejrzała dwa autorskie przedstawienia

NIEBORY / Między świętami z Nowym Rokiem teatrzyki Gapcio i GAPA 3 z Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego wystąpiły podczas spotkania świątecznego. Młodsi aktorzy zaprezentowali się w przedstawieniu "Kto ukradł święta?", starsi w "Przedstawieniu Christmasowym". Oba przedstawienia sprawiły, że publiczność śmiała się do rozpuku. Spotkanie świąteczne w Domu PZKO im. Pawła Oszeldy odbyło się w tym roku 29 grudnia. Głównym punktem programu były dwa przedstawienia o tematyce świątecznej. W tym roku postawiono jednak na świeże spojrzenie na tematy związane z Bożym Narodzeniem. Zamiast tradycyjnych jasełek, na scenie Domu PZKO w Nieborach wystawiono dwa autorskie przedstawienia. Pracowity rok teatrzyku Gapcio - W tym roku teatrzyk Gapcio miał bardzo pracowity rok. Na jesień wziął udział w największym polskim festiwalu teatrów dziecięcych „Dziatwa” w Łodzi, gdzie występował na jednej scenie z najlepszymi polskimi teatrami dziecięcymi. Występ bardzo się udał – Gapcio nie odstawał od pozostałych teatrów i został bardzo wysoko oceniony przez komisję. Potem grał na Melpomenach, jeszcze później na "gwiazdce" w Nieborach.…

Zagraj w szkole, w domu, a nawet w terenie. Gry edukacyjne do darmowego pobrania
styczeń022024

Zagraj w szkole, w domu, a nawet w terenie. Gry edukacyjne do darmowego pobrania

Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego w ramach kampanii "Kto Ty Jesteś" przygotowała fabularne gry edukacyjne dla dzieci, które można rozegrać w szkole, w domu, a nawet w terenie. Materiały do przeprowadzenia gry można pobrać darmowo. Gra "Kraina Liter i Słów" dostępna jest w dwóch wersjach – dla dzieci do 6 lat i dla tych nieco starszych (7-12). Wystarczy ściągnąć materiały, wydrukować i wciągnąć dzieci w zabawę. Oprócz kart gry na stronach dostępna jest instrukcja, a nawet gotowe dyplomy uczestnictwa do wydrukowania. To idealny materiał dla nauczycieli i rodziców, którzy chcą rozwijać umiejętności językowe najmłodszych. W czasie rozgrywki uczestnicy utrwalają alfabet, podstawy gramatyki, rozszerzają słownictwo, rozwijają kreatywność językową i uczą się zasad gramatyki. Gra w dwóch wersjach dostępna jest na stronach kampanii "Kto Ty Jesteś". O kampanii "Kto Ty Jesteś" Kampania "Kto Ty Jesteś" została zainaugurowana w 2018 roku przez Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego. Kampania ma zachęcać Polaków mieszkających za granicą do przekazywania języka i…

„Wierzę w to, że ta nasza przygoda z dłutem się nie kończy”. Rozmowa z Romanem Wirthem
styczeń012024

„Wierzę w to, że ta nasza przygoda z dłutem się nie kończy”. Rozmowa z Romanem Wirthem

CIESZYN / Właśnie zakończył się pilotażowy rok Szkoły Rzemiosł w Zamku Cieszyn. Przez dziesięć miesięcy kilkudziesięciu uczniów i wolnych słuchaczy doskonaliło swoje umiejętności pod okiem mistrzów z takich dziedzin, jak plecionkarstwo, koronczarstwo, snycerstwo, rusznikarstwo, obróbka wełny i introligatorstwo. Rozmawiamy z Romanem Wirthem - wolnym słuchaczem cieszyńskiej Szkoły Rzemiosł, który na co dzień pracuje w Polskiej Księgarni w Czeskim Cieszynie. Roman, nie da przejść obojętnie koło tej rzeźby. Rozumiem, że zrobiłeś ją w czasie Szkoły Rzemiosł? Tak. Zrobiłem ją w Szkole Rzemiosł. W pewnym momencie nasz prowadzący Grzegorz Michałek powiedział nam, że na chwilę kończymy ze snycerką, i będziemy robić rzeźbę. Muszę przyznać, że wtedy mi się ten pomysł nie spodobał. Wydawało mi się, że nie mam do tego fantazji. Zresztą przyszedłem na te warsztaty, bo chciałem się nauczyć robić formy na masło, a tu mi każą rzeźbić. Wziąłem więc do rąk brudny kawał drewna, zacząłem go ociosywać, i w końcu myślę sobie, a dobra, zrobię dwie twarze, tak, żeby jedna…

Powstała strona o Janie Tacinie. Archiwalne nagrania ujrzały światło dzienne
grudzień302023

Powstała strona o Janie Tacinie. Archiwalne nagrania ujrzały światło dzienne

Powstała strona internetowa, na której można wysłuchać ponad pięćdziesięciu pieśni z badań terenowych prowadzonych przez Jana Tacinę w latach 60. i 70. XX wieku na terenie ówczesnego powiatu bielskiego. Oprócz nagrań znajdują się na niej maszynopisy i zapisy nutowe z badań folklorysty pochodzącego z Zaolzia. Jest to tylko część niepublikowanego dotąd materiału znajdującego się w Muzeum Historycznym w Bielsku-Białej. Materiały zebrane przez Jana Tacinę liczą kilkaset pozycji. Składają się na nie między innymi taśmy magnetofonowe, zdjęcia, rękopisy i opracowane, przygotowane do druku materiały oraz maszynopisy, a także prace magisterskie poświęcone jego działalności dydaktycznej. Do najcenniejszych elementów w tym zbiorze należą taśmy magnetofonowe (szpulowe) z nagraniami z badań terenowych prowadzonych w latach 1961-1979 na terenie ówczesnego powiatu bielskiego. Najwcześniejsze nagrania wchodzące w skład tych materiałów (z lat 1961-1962) zostały zarejestrowane przez późniejszego znanego polskiego etnografa Antoniego Kroha, który na trzecim roku studiów odbywał praktykę w bielskim muzeum. Pierwsze dokumentacje z badań terenowych wykonane przez Jana Tacinę pochodzą z roku 1968 -…

Znamy zwycięzców konkursu „Budynek Roku”. Zobacz najpiękniejsze inwestycje w Trzyńcu
grudzień272023

Znamy zwycięzców konkursu „Budynek Roku”. Zobacz najpiękniejsze inwestycje w Trzyńcu

TRZYNIEC / Komisja ekspertów w ramach 23. dorocznego konkursu "Budynek Roku" oceniła siedemnaście budynków. Zwycięzcami w swoich kategoriach zostały: dom rodzinny nr 246 w Karpętnej, nowe centrum konstrukcji stalowych w Trzyńcu-Starym Mieście oraz dom nr 411 w Trzyńcu. Jury przyznało również jedno wyróżnienie honorowe. Ceremonia rozdania nagród odbyła się w poniedziałek 11 grudnia trzynieckim ratuszu. - Swoimi budynkami spełniacie wielkie marzenie i jednocześnie upiększacie nasze miasto. Inwestujecie dużo pieniędzy w coś, co może być inspiracją dla innych, którzy zdecydowali się zamieszkać w naszym mieście i również mają swoje marzenia - powiedziała prezydent miasta Věra Palkovská, która wręczała nagrody, dodając, że niektóre z budynków mogą również ubiegać się o nagrodę na poziomie województwa morawsko-śląskiego. Jednym z członków komisji oceniającej budynki był Boris Petrov. Przed wręczeniem nagród opisał wszystkie zwycięskie budynki i uzasadnił decyzję komisji ekspertów. - Budownictwo jest teraz inne niż w burzliwych latach 90. i na przełomie tysiącleci. Dziś widzimy budynki, które są przede wszystkim funkcjonalne, wygodne do życia i…

Telewizja Czeska organizuje Koncerty Adwentowe od 33 lat. W tym roku jeden z nich był wyjątkowy dla mieszkańców Trzyńca i okolicy
grudzień252023

Telewizja Czeska organizuje Koncerty Adwentowe od 33 lat. W tym roku jeden z nich był wyjątkowy dla mieszkańców Trzyńca i okolicy

TRZYNIEC / Od 33 lat Czeska Telewizja organizuje Koncerty Adwentowe, które gromadzą przed telewizorami miliony widzów w całym kraju. Dzięki tej najstarszej w Czechach akcji charytatywnej co roku udaje się zebrać pieniądze dla organizacji non-profit, które niosą pomoc chorym, seniorom i osobom wykluczonym społecznie. Dzięki koncertom zebrano już 275 milionów koron dla 132 organizacji. W tym roku bohaterem ostatniego koncertu było hospicjum domowe Medica Trzyniec. W tym roku telewizja zbierała pieniądze dla czterech organizacji non-profit. Są to: Stowarzyszenie Centrum pro rodinu a sociální péči z Ostrawy, Stowarzyszenie „Otevřená okna” z miejscowości Jindřichův Hradec, Stowarzyszenie „Cesta životem bez bariér” z Paběnic i hospicjum domowe Medica Trzyniec. Pieniądze zebrane podczas czterech koncertów odbywających się od 26 listopada do 17 grudnia zostaną podzielone na cztery równe części i przekazane organizacjom. Pierwszy koncert odbył się wyjątkowo przed adwentem – 26 listopada. Ostatni koncert, który miał miejsce w niedzielę 17 grudnia, poświęcony był hospicjum domowemu z Trzyńca. Mieszkańcy miasta oraz okolic mogli go obejrzeć nie…

Jasełka w Oldrzychowicach. Dzieci wystąpiły przed swoimi bliskimi
grudzień252023

Jasełka w Oldrzychowicach. Dzieci wystąpiły przed swoimi bliskimi

OLDRZYCHOWICE / Polska szkoła w Oldrzychowicach wystawiła jasełka. Opowieść o narodzeniu Dzieciątka Jezus w ubogiej stajence przeplatana była polskimi kolędami w wykonaniu uczniów. Siedzący na widowni goście mogli poczuć świąteczny nastrój. Uczniowie polskiej szkoły w Oldrzychowicach wystąpiły w jasełkach przed swoimi najbliższymi - rodzicami, rodzeństwem, babciami i dziadkami. Opowieść o narodzeniu Dzieciątka Jezus w ubogiej stajence wyreżyserowała w ramach kółka dramatycznego nauczycielka Alina Rucka. Dzieci wcieliły się w role Matki Boskiej, Józefa, aniołów, diabła, pastuszków, a także zwierzątek, które po swojemu przeżywają Narodzenie Pańskie. W trakcie występu zabrzmiały polskie kolędy w wykonaniu dzieci. Uczniowie klas od 1 do 5 wykazali się nie tylko talentem aktorskim, ale też muzycznym - zaśpiewali pięknymi, mocnymi głosami. Zabrzmiała między innymi kolęda "Lulajże, Jezuniu", którą wykonała a cappella uczennica wcielającą się w rolę Maryi. Pożegnanie z oldrzychowicką szkołą Świąteczny występ dzieci obejrzała również odchodząca na emeryturę Anna Jeż. W ten sposób dyrektorka Polskiej Szkoły im. Gustawa Przeczka w Trzyńcu pożegnała się również z gronem pedagogicznym…

Wśród ofiar wczorajszej masakry w Pradze nie ma obywateli Polski
grudzień222023

Wśród ofiar wczorajszej masakry w Pradze nie ma obywateli Polski

PRAGA / Wczoraj świat obiegła wstrząsająca wiadomość o masakrze na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Karola w Pradze, w wyniku której straciło życie 14 osób, a 25 osób zostało rannych. Dziś Policja Republiki Czeskiej poinformowała, że wśród ofiar są trzej obcokrajowcy. Według czeskiego MSW zostali ranni trzej obywatele państw obcych: dwóch obywateli Zjednoczonych Emiratów Arabskich i obywatel Holandii. Ambasada Rzeczpospolitej Polskiej w Pradze podaje, że według informacji policji wśród ofiar czwartkowej strzelaniny nie ma polskich obywateli. Polacy nie zostali też ranni we wczorajszej masakrze. Jak dotąd nie otrzymaliśmy informacji o tym, aby wśród 15 ofiar śmiertelnych strzelaniny na Uniwersytecie Karola w Pradze byli obywatele RP, nie mamy też informacji o rannych Polakach. Policja wciąż identyfikuje ofiary. https://t.co/8Nl4dMnTNw— PLinCzechia (@PLinCzechia) December 21, 2023 Czwartkowy atak był najtragiczniejszą strzelaniną w historii Czech.

Koncert Adwentowy Telewizji Czeskiej dla hospicjum domowego w Trzyńcu. Już w najbliższą niedzielę
grudzień162023

Koncert Adwentowy Telewizji Czeskiej dla hospicjum domowego w Trzyńcu. Już w najbliższą niedzielę

TRZYNIEC / Już w najbliższą niedzielę 17 grudnia odbędzie się ostatni z tegorocznych Koncertów Adwentowych Telewizji Czeskiej. W tym roku pieniądze zbierane są dla czterech organizacji non-profit. Podczas najbliższego koncertu charytatywnego swoją działalność zaprezentuje hospicjum domowe Medica Trzyniec. Koncert będzie można obejrzeć na kanale pierwszym Telewizji Czeskiej w domu lub na telebimie przed Domem Kultury „Trisia” w Trzyńcu. Koncerty Adwentowe Czeskiej Telewizji wspierają potrzebujących w całej Republice Czeskiej od trzydziestu trzech lat. W tym roku telewizja zbiera pieniądze dla czterech organizacji non-profit. Są to: Stowarzyszenie Centrum pro rodinu a sociální péči z Ostrawy, Stowarzyszenie „Otevřená okna” z miejscowości Jindřichův Hradec, Stowarzyszenie „Cesta životem bez bariér” z Paběnic i hospicjum domowe Medica Trzyniec. Pierwszy koncert odbył się, wyjątkowo w tym roku, przed adwentem - 26 listopada 2023 r. W niedzielę 17 grudnia o 17.30 odbędzie się ostatni z koncertów, tym razem poświęcony trzynieckiemu hospicjum domowemu. Koncert z Klasztoru na Strahowie w Pradze będzie transmitowany na żywo w programie pierwszym Telewizji Czeskiej.…

Ostatnie spotkanie w trzynieckiej bibliotece. Rok Adama Wawrosza dobiega końca
grudzień152023

Ostatnie spotkanie w trzynieckiej bibliotece. Rok Adama Wawrosza dobiega końca

TRZYNIEC / W Bibliotece w Trzyńcu odbyło się czwarte i ostatnie spotkanie poświęcone zaolziańskiemu pisarzowi, poecie i działaczowi społecznemu Adamowi Wawroszowi. Oprócz prelekcji Jany Raclavskiej z Wydziału Slawistyki Uniwersytetu w Ostrawie, goście mogli wysłuchać recytacji twórczości Adama Wawrosza w wykonaniu Karola Suszki, krótki koncert chóru "Hutnik" i obejrzeć dwie jednoaktówki w wykonaniu Zespołu Teatralnego z Miejscowego Koła PZKO w Milikowie-Centrum. 24 grudnia tego roku upłynie 110 lat od narodzin Adama Wawrosza. Z tego względu Biblioteka w Trzyńcu ogłosiła rok 2023 jego imieniem i zorganizowała we współpracy z Uniwersytetem Ostrawskim cykl czterech spotkań poświęconych życiu i twórczości Adama Wawrosza. Ostatnie spotkanie odbyło się w czwartek 7 grudnia. Spotkanie poprowadziła Jana Raclavská z Wydziału Slawistyki Uniwersytetu w Ostrawie. Pomiędzy poszczególnymi punktami programu przedstawiała we fragmentach przygotowaną przez siebie prelekcję. W ciekawy i przystępny sposób nakreśliła sylwetkę Adama Wawrosza w kontekście jego twórczości dramatycznej pisanej gwarą. Występy teatru, chóru, uczniów i wystawa Na początku spotkania wystąpiły dzieci z Polskiej Szkoły Podstawowej im. Gustawa…

Każdy człowiek potrzebuje swojego łóżka, swojego kubka i swoich bliskich. Rozmowa z Andreą Szymeczek z hospicjum domowego w Trzyńcu
grudzień142023

Każdy człowiek potrzebuje swojego łóżka, swojego kubka i swoich bliskich. Rozmowa z Andreą Szymeczek z hospicjum domowego w Trzyńcu

Już w najbliższą niedzielę 17 grudnia odbędzie się ostatni z tegorocznych Koncertów Adwentowych Telewizji Czeskiej. Tym razem charytatywny koncert poświęcony będzie hospicjum domowemu Medica Trzyniec. Na temat misji i pracy trzynieckiego hospicjum domowego rozmawiamy z jego dyrektorką Andreą Szymeczek. Czym się zajmuje Medica? Są właściwie dwie organizacje Medica, niezależne finansowo. Pierwsza działa od 2007 i w jej ramach oferujemy pomoc w opiece domowej nad przewlekle chorymi lub osobami starszymi. Druga organizacja to Medica Trzyniec, która powstała w 2016 roku i działa jako hospicjum domowe. W jej ramach oferujemy nie tylko opiekę medyczną w domu nad chorymi terminalnie, ale też opiekę dla całej rodziny. Naszym celem jest zapewnić komfort rodzinie w momencie, gdy pacjent zdecyduje się, że chce do końca swych dni zostać w domu. Co w takim razie zapewniacie? Zapewniamy opiekę medyczną – zatrudniamy dwóch lekarzy i pięć pielęgniarek. W takich zwykłych czynnościach, jak mycie i przebieranie chorego, karmienie, pomagają pracownice opieki społecznej. Współpracujemy z psychoterapeutą, księdzem ewangelickim i osobami,…

Dziś jest św. Łucji. Dawniej był to dzień nakazów, zakazów, działania złych mocy i wróżb
grudzień132023

Dziś jest św. Łucji. Dawniej był to dzień nakazów, zakazów, działania złych mocy i wróżb

Dzień św. Łucji i jego wigilia uważane były na Śląsku Cieszyńskim za czas szczególnego działania złych mocy, zwłaszcza czarownic. Tego dnia obowiązywały różnego rodzaju nakazy i zakazy. W górskich wioskach chodziły od domu do domu tzw. Lucki. W ten dzień rozpoczynano również obserwowanie pogody, a dziewczęta wróżyły, aby dowiedzieć się, za kogo wyjdą za mąż. 13 grudnia o zmroku zapalano lampki olejne, później naftowe lub świece, i wystawiano je w oknach. Młodzież ze śpiewem na ustach i płonącymi świecami, najczęściej w wydrążonych dyniach z otworami przypominającymi oczodoły, chodziła po wsi, koloniach robotniczych i ulicach miast. Następnie zbierała się w karczmie, gdzie mimo adwentu bawiono się do późnego wieczora. Sejmik czarownic i diabłów na Łysej Górze Wierzono, że w tę noc wszystkie czarownice zlatują się na Łysej Górze, gdzie z diabłami odbywają swój doroczny sejmik. Światło w oknach i hałas w karczmie oraz śpiew na wolnym powietrzu miał ich odstraszać od ludzkich siedzib. Niektórzy twierdzili, że światło w oknach wystawia się,…

Święty Mikołaj był w Oldrzychowicach! W tym roku wszystkie dzieci były bardzo grzeczne
grudzień062023

Święty Mikołaj był w Oldrzychowicach! W tym roku wszystkie dzieci były bardzo grzeczne

OLDRZYCHOWICE / Dzieci z przedszkola i szkoły w Oldrzychowicach gościły u siebie świętego Mikołaja. Choć wiemy, że z powodu dużych opadów śniegu droga wyjątkowego gościa do szkoły była utrudniona, mimo wszystko udało mu się dotrzeć na czas - ku radości wszystkich dzieci. Jak co roku, św. Mikołaj przyniósł na plecach worek prezentów. A że dzieci ze szkoły w Oldrzychowicach były bardzo grzeczne, w worku nie było obierek z ziemniaków, węgla czy rózgi. Święty Mikołaj przyjechał do szkoły w Oldrzychowicach z samego rana. Wszyscy uczniowie czekali już na niego z niecierpliwością w jednej z klas. Gdy honorowy gość zasiadł na przygotowanym dla niego krześle, dzieci zaprezentowały swoje talenty. Nie zabrakło piosenek o św. Mikołaju, gry na pianinie, gitarze i fletach. Starsze dzieci przygotowały nawet mini scenki o tematyce świątecznej według własnego autorstwa. Zapytaliśmy wybrane dzieci, czy św. Mikołaj był już u nich w domu, i sprawa nie była taka prosta. Do jednych przyszedł już wczoraj, do innych dzisiaj rano. Prezenty zostawił…

Czy św. Barbara naprawdę istniała? Jej kult jest ciągle żywy
grudzień042023

Czy św. Barbara naprawdę istniała? Jej kult jest ciągle żywy

Legenda o świętej Barbarze mrozi krew w żyłach - zanim młodą dziewczynę ścięto mieczem za to, że wbrew woli ojca została chrześcijanką, wcześniej poddano ją okrutnym torturom. Święta Barbara jest patronką pracowników narażonych na nagłą i nieoczekiwaną śmierć - górników, hutników, marynarzy rybaków, żołnierzy, kamieniarzy, murarzy. Choć tak naprawdę nie ma dowodów na to, że święta Barbara jest postacią historyczną, jej kult jest ciągle żywy - szczególnie na Górnym Śląsku. Dzisiaj obchodzimy wspomnienie świętej. Święta Barbara była córką Dioskura z Heliopolis w Bitynii, wysoko postawionego urzędnika. Bez wiedzy ojca przyjęła chrzest i złożyła ślub dozgonnej czystości jako oblubienica Chrystusa. Gdy ojciec się o tym dowiedział, zamknął ją w wieży bez okien, z wymalowanymi na ścianach wizerunkami pogańskich bożków. Poddawał ją torturom, aby wyrzekła się Chrystusa. Z pomocą murarzy udało jej się zbiec z więzienia. Dopadli ją jednak siepacze ojca. Zginęła męczeńską śmiercią przez ścięcie głowy mieczem. Wcześniej poddano ją okrutnym torturom. Do dzisiaj jest przedmiotem kultów lokalnych Choć usunięto jej…

Jak wykorzystać nowe technologie na lekcjach? Webinar dla nauczycieli
listopad292023

Jak wykorzystać nowe technologie na lekcjach? Webinar dla nauczycieli

Jak sprawić, by lekcje o Polsce i języku polskim były dla uczniów interesujące? W jaki sposób budować scenariusze zajęć i zachęcać uczniów do aktywnego poznawania kraju pochodzenia? Odpowiedzi na te pytania będzie można znaleźć już niebawem, bo 5 grudnia 2023 roku. Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzuie" w ramach kampanii #KtoTyJesteś przygotowała webinar adresowany do nauczycieli z polskich szkół działających za granicą. Warsztat on-line „Podróż w przeszłość z narzędziami przyszłości: Wykorzystanie technologii w nauczaniu języka polskiego i historii” poprowadzi Iwona Brzózka-Złotnicka, polonistka i doświadczona ekspertka edukacyjna, specjalizująca się w wykorzystaniu nowych technologii w procesie nauczania i uczenia się. Podczas spotkania prowadząca podzieli się wskazówkami, jak zainteresować młodego odbiorcę językiem, historią i kulturą kraju pochodzenia. Przedstawi też szereg nowoczesnych cyfrowych narzędzi, które w łatwy sposób można wykorzystać w czasie lekcji z dziećmi i młodzieżą. Webinar na profilu #KtoTyJesteś odbędzie się we wtorek 5 grudnia o godzinie 19.00. Do webinaru można dołączyć klikając w ten link: „Podróż w przeszłość z narzędziami przyszłości: Wykorzystanie…

Zwyciężyli Jolanta Byrtus i Piotr Michalik. Tegoroczna gala „Tacy jesteśmy” już za nami [zdjęcia]
listopad272023

Zwyciężyli Jolanta Byrtus i Piotr Michalik. Tegoroczna gala „Tacy jesteśmy” już za nami [zdjęcia]

CZESKI CIESZYN / Za nami plebiscyt "Tacy jesteśmy", w którym wyłaniane są osobistości polskiej mniejszości w Czechach. Kapituła złożona z Rady Kongresu Polaków uhonorowała nagrodą "Złoty jesteś" Jolantę Byrtus. Z kolei nagroda publiczności powędrowała do Piotra Michalika. W tym roku nominowano dziewięć osób. W sobotę 25 listopada podczas gali w Teatrze Cieszyńskim w Czeskim Cieszynie ogłoszono wyniki. Plebiscyt odbył się po raz dwudziesty. Zanim wręczono nagrody, prowadzący galę Marian Słowiaczek przedstawił na scenie kolejnych nominowanych. Wystąpienia poprzedzały krótkie filmiki na temat ich działalności. Na scenie pojawili się więc: Szymon Brandys, chór dziecięcy „Trallala", Jolanta Byrtus, Marek Słowiaczek, Piotr Michalik, Sebastian Sikora, Teatr im. Jerzego Cienciały, Viktoria Utíkal. Ostatnia nominowana - Karolina Droździk - nie mogła przyjechać na galę, ponieważ w tym samym czasie występowała na gali jubileuszowej Zespołu Pieśni i Tańca "Suszanie". Pomiędzy kolejnymi prezentacjami na fortepianie grał Andrzej Molin. Na scenie wystąpił również nominowany chór dziecięcy "Trallala" oraz Teatr im. Jerzego Cienciały. Galę "Tacy jesteśmy" zdominowali młodzi ludzie -…

Już w piątek ruszają „Melpomeny”. Na przeglądzie zaprezentują się teatry nie tylko z Zaolzia
listopad222023

Już w piątek ruszają „Melpomeny”. Na przeglądzie zaprezentują się teatry nie tylko z Zaolzia

WĘDRYNIA / Już w najbliższy weekend czeka nas uczta teatralna. W wędryńskiej "Czytelni" po raz czwarty odbędzie się przegląd teatrów amatorskich działających przy kołach Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. To jedyna okazja, żeby w jednym miejscu zobaczyć teatry amatorskie nie tylko z Zaolzia. Przegląd teatralny rozpocznie się w piątek 24 listopada i potrwa aż do niedzieli. Na scenie wędryńskiej "Czytelni" zaprezentują się amatorskie zespoły teatralne działające przy miejscowych kołach PZKO. O to, dlaczego warto przyjść na "Melpomeny", zapytaliśmy Janusza Ondraszka, organizatora i pomysłodawcę festiwalu: - "Melpomeny" to jedyna okazja, żeby zobaczyć wszystkie zespoły w jednym miejscu. W piątek będą grały zespoły pezetkaowskie. Będzie można zobaczyć między innymi Teatr "Sranda-Banda" z Nawsia, który wystawi przedstawienie „Zaradni radni” po raz przedostatni - w piątek wystąpi u nas, w sobotę u siebie i już nie będzie można zobaczyć tego spektaklu. W sobotę zobaczymy na naszej scenie Polski Teatr ze Lwowa ze spektaklem „Nic dwa razy”. W związku z tym, że mamy rok Wisławy Szymborskiej, spektakl…

Zrób przystanek na sztukę. W Trzyńcu można zobaczyć prace słynnego czeskiego artysty
listopad192023

Zrób przystanek na sztukę. W Trzyńcu można zobaczyć prace słynnego czeskiego artysty

TRZYNIEC / Na początku listopada Galeria Miejska w Trzyńcu rozpoczęła nowy etap projektu "Przystanek na sztukę". Jego celem jest przeniesienie wystaw do przestrzeni publicznej i zaprezentowanie masowemu odbiorcy prac wybranych współczesnych artystów. Od początku listopada na przystankach komunikacji miejskiej można więc zobaczyć grafiki Eduarda Ovčáčka. W tym roku w ramach projektu prezentowane są prace Eduarda Ovčáčka - grafika, prekursora letteryzmu, fotografa, nauczyciela i wielokrotnie nagradzanego artysty sztuk wizualnych. Prezentacja jego prac w przestrzeni publicznej miasta jest hołdem złożonym przez Galerię Miejską w Trzyńcu temu ważnemu mieszkańcowi Trzyńca, który zmarł pod koniec ubiegłego roku i pozostawił niezatarty ślad w świecie sztuki. We współpracy z Bereniką Ovčáček, znaną graficzką i córką Eduarda Ovčáčka, wybrano cykl dziesięciu prac, które reprezentują przekrój twórczości Ovčáčka i przybliżają trzynieckiej publiczności szeroką gamę stosowanych przez niego technik, materiałów i poruszanych przez niego tematów. Można więc zobaczyć sceny figuratywne, prace letterystyczne, postaci, grafiki, obrazy, kolaże i nietypowe rysunki tworzone przy użyciu asfaltu lub płonącego sznura. Mieszkańcy Trzyńca będą…

„Dźwięk” z Karwiny-Raju obchodził 95. urodziny. Chór uhonorowano brązowym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
listopad152023

„Dźwięk” z Karwiny-Raju obchodził 95. urodziny. Chór uhonorowano brązowym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

KARWINA / Chór Mieszany „Dźwięk” z Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Karwinie-Raju świętuje w tym roku 95 urodziny. Z tej okazji w piątek 10 listopada w Miejskim Domu Kultury w Karwinie odbył się uroczysty koncert. Po koncercie goście złożyli gratulacje, a konsul generalna Izabella Wołłejko-Chwastowicz wręczyła chórowi brązowy medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W piątkowy wieczór sala reprezentacyjna Miejskiego Domu Kultury w Karwinie pękała w szwach. Chór Mieszany "Dźwiek" z Karwiny-Raju świętował swój jubileusz. Uroczystość prowadziła Bogdana Najder - w przerwach pomiędzy kolejnymi utworami przedstawiała historię chóru oraz recytowała wiersze Wisławy Szymborskiej. Brązowy medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Po koncercie, który zakończył się gromkimi brawami, konsul generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wręczyła Chórowi Mieszanemu „Dźwięk” na ręce dyrygentki Barbary Górniak brązowy medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Wiceprezydent Karwiny Andrzej Bizoń wręczył chórowi Akt Uznania Prezydenta Miasta Karwiny. Z kolei wiceprezes Miejscowego Koła PZKO w Karwinie-Raju Adam Wróblewski podziękował chórowi za godne…

Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie im. Jana Olszewskiego” z wizytą w Czeskim Cieszynie.  Promocja „Wielkiego skoku Aligatora”
listopad142023

Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie im. Jana Olszewskiego” z wizytą w Czeskim Cieszynie. Promocja „Wielkiego skoku Aligatora”

CZESKI CIESZYN / We wtorek 14 listopada gościła na Zaolziu delegacja Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie im. Jana Olszewskiego”. Przedstawiciele Fundacji odwiedzili Zarząd Główny Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego oraz redakcje „Zwrotu” i "Głosu". Fundacja sprawdziła również, na jakim etapie jest remont siedziby ZG PZKO, czyli „Fasalówki”, który finansowany jest z budżetu Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. Jednym z powodów wizyty była również promocja książki Piotra Jezierskiego „Wielki skok Aligatora”. Fundację reprezentowali Olga Alehno, Filip Ziemecki oraz Piotr Jezierski, autor książki „Wielki Skok Aligatora”. Podczas spotkania byli obecni dziennikarze obu zaolziańskich redakcji na czele z redaktor naczelną "Zwrotu" Haliną Szczotką i redaktorem naczelnym "Głosu" Tomaszem Wolfem. Piotr Jezierski zaprezentował swoją książkę "Wielki skok Aligatora". Przedstawiciele Fundacji spotkali się również z prezes Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego Heleną Legowicz, która oprowadziła ich po remontowanej części "Fasalówki". Tym razem akcja książki toczy się na Ukrainie Opowieści o Aligatorze to seria książek przygodowych, w których emocjonująca akcja łączy się z odkrywaniem historycznych tajemnic. Powieści nawiązują do klasyków polskiej…

Spotkanie jesienne w leśniczówce. Były gry i zabawy, pochód z lampionami i ognisko
listopad112023

Spotkanie jesienne w leśniczówce. Były gry i zabawy, pochód z lampionami i ognisko

OLDRZYCHOWICE / Listopad w tym roku wyjątkowo nas rozpieszcza, więc choć tegoroczne spotkanie jesienne w Oldrzychowicach wypadło późno, jego uczestnicy mogli się cieszyć wyjątkowo dobrą pogodą. W miniony czwartek dzieci z polskiego przedszkola i szkoły w Oldrzychowicach wzięły udział w grach i zabawach, ognisku i pochodzie z lampionami, które przygotowali rodzice i nauczycielki. W tym roku spotkanie jesienne odbyło się wyjątkowo późno ze względu na przebiegający jeszcze do niedawna remont odcinka głównej drogi w Oldrzychowicach. Mimo przesunięcia daty spotkania jesiennego zabawa plenerowa bardzo się udała - chłód nie doskwierał tak bardzo, a wokół leśniczówki panowała piękna jesienna sceneria. Największe zmarzluchy mogły się ogrzać przy ognisku. Najmłodsi nie potrzebowali jednak tego typu rozgrzania, ponieważ teren wokół leśniczówki z mnóstwem miejsca do biegania oraz drzewami do wspinania dawał inne możliwości utrzymania temperatury na zadowalającym poziomie. Jesienne spotkanie zorganizowało miejscowe koło Macierzy Szkolnej. Na początku wręczono kwiaty i pęk balonów ustępującej prezes miejscowego koła Macierzy Szkolnej Alicji Böhm w podziękowaniu za wieloletnią pracę.…

Zjazd absolwentów polskiej szkoły podstawowej w Trzyńcu. Był czas na refleksję i zabawę
listopad072023

Zjazd absolwentów polskiej szkoły podstawowej w Trzyńcu. Był czas na refleksję i zabawę

TRZYNIEC / Absolwenci Polskiej Szkoły Podstawowej im. Gustawa Przeczka spotkali się na zjeździe. W minioną sobotę mieli okazję, by zasiąść w ławach szkolnych, porozmawiać z dawno niewidzianymi kolegami z klasy i wychowawcą. Zjazd miał szczególny wymiar dla najstarszych absolwentów trzynieckiej podstawówki, którzy opuścili jej mury w 1953 roku. Po raz pierwszy w zjeździe uczestniczyli nie tylko absolwenci Polskiej Szkoły Podstawowej im. Gustawa Przeczka, ale także absolwenci nieistniejącej już szkoły podstawowej na ul. Kopernika (na osiedlu Taras). Już koło 15.30 do gmachu polskiej szkoły podstawowej zaczęły się schodzić tłumy. Po zarejestrowaniu się przy wejściu, każdy z absolwentów był kierowany do swojej klasy. Dla niektórych nie było to takie proste – szkoła przecież z biegiem lat bardzo się zmieniła. Najłatwiejsze zadanie w odnalezieniu miejsca spotkania mieli ci, którzy opuścili szkołę pięć lat temu. Najtrudniejsze absolwenci, którzy zakończyli edukację na poziomie podstawowym w 1953 roku. Gdy tylko wszyscy zajęli swoje miejsca w klasie, dyrektorka szkoły Anna Jeż przywitała serdecznie wszystkich uczestników przez radiowęzeł.…

Trwa głosowanie w plebiscycie „Tacy jesteśmy”. Zobacz, jak oddać głos
listopad032023

Trwa głosowanie w plebiscycie „Tacy jesteśmy”. Zobacz, jak oddać głos

Trwa głosowanie w corocznym plebiscycie „Tacy Jesteśmy” organizowanym przez Kongres Polaków w RC. Uroczysta gala, podczas której dowiemy się, kto został w tym roku zwycięzcą, odbędzie 25 listopada w Teatrze Cieszyńskim w Czeskim Cieszynie. Tymczasem wyjaśniamy, jak zagłosować. Każdy może oddać dwa głosy na wybranego kandydata – jeden głos za pośrednictwem SMS-a i jeden za pośrednictwem kuponu zamieszczonego w gazecie „Głos”. Przy czym z jednego numeru telefonu można wysłać tylko jeden SMS. Kupony muszą być oryginalne - wycięte z „Głosu”. Nie można ich kopiować, skanować, kserować i potem wysłać e-mailem. Zagłosować można tylko do 10 listopada! Choć gala wręczenie nagród odbędzie się 25 listopada, głosy można oddać tylko do 10 listopada. W SMS-ie należy wpisać imię i nazwisko nominowanej osoby lub zespołu oraz imię i nazwisko osoby głosującej. SMS należy wysłać pod numer +420 736 627 021. Ostatni kupon do głosowania w plebiscycie "Tacy jesteśmy" zostanie opublikowany 10 listopada. Kupony z „Głosu” można dostarczyć osobiście do kancelarii Kongresu Polaków lub…

PAMIĄTKA RODZINNA. Heligonka pani Ewy Kiedroń z Nawsia [wideo]
listopad012023

PAMIĄTKA RODZINNA. Heligonka pani Ewy Kiedroń z Nawsia [wideo]

Czytelnicy sięgający po drukowany "Zwrot" na pewno kojarzą rubrykę "Pamiątka rodzinna". Od 2019 roku prezentujemy w niej nadesłane przez naszych czytelników pamiątki rodzinne ze wspomnieniami naszych czytelników. We wrześniu 2020 roku ukazał się artykuł "Krajobraz z lipą", będący relacją z wizyty u pani Ewy Kiedroń z Nawsia. Dziś chcielibyśmy go przypomnieć i tym samym zaprosić naszych czytelników do obejrzenia na naszym portalu pierwszego filmiku z cyklu "Pamiątka rodzinna". Pani Ewa opowiada w nim o heligonce swojego taty. https://www.youtube.com/watch?v=gh392LYDLT4 Krajobraz z lipą Tym razem w poszukiwaniu pamiątek rodzinnych udałam się do Nawsia. Odwiedziłam tam panią Ewę Kiedroń, która zechciała podzielić się ze mną swoimi historiami rodzinnymi. Dom pani Ewy jest pełen zabytków. Szafy wypełniają czepce, „szatki” i „fortuchy” po babci ze strony mamy. Na ścianach wiszą obrazy znanego zaolziańskiego artysty Oskara Pawlasa. Pani Ewa trzyma również pieczę nad dokumentami i fotografiami rodzinnymi. Do ciekawostek należą pamiątki po kuzynie ojca, Pawle Sikorze, antropologu, profesorze zwyczajnym Uniwersytetu Jagielońskiego. Siadamy przy stole w trójkę,…

REKLAMA Reklama

REKLAMA
Ministerstvo Kultury Fundacja Fortissimo

www.pzko.cz www.kc-cieszyn.pl

Projekt byl realizován za finanční podpory Úřadu vlády České republiky a Rady vlády pro národnostní menšiny.
Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu pn. Polonia i Polacy za granicą 2023 ogłoszonego przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/autorów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie im. Jana Olszewskiego