Opowieści indiańskiej babci. Już niedługo nowa premiera Bajki
październik112023

Opowieści indiańskiej babci. Już niedługo nowa premiera Bajki

CZESKI CIESZYN / Już za kilka dni odbędzie się premiera nowego spektaklu Sceny Lalek Bajka Teatru Cieszyńskiego. Tym razem aktorzy "Bajki" zabiorą nas na prerię, gdzie indiańska babcia opowie o chłopcu Mato Tope z plemienia Siuksów. Polska premiera "Opowieści indiańskiej babci" w reżyserii Víta Bruknera odbędzie się w sobotę 21 października bieżącego roku. "Mato Tope ma siłę czterech niedźwiedzi i jest zdecydowany bronić swojego plemienia przed złodziejami koni - Indianami z plemienia Wrony. Chroni bowiem i czci świętą ziemię, której serce bije w rytm bębnów i której oddechem jest wiatr. Gdzie woda jest czysta, niebo niebieskie, a gwiazdy śpiewają swoją pieśń" - czytamy w zapowiedzi premiery na stronach teatru. Premiera odbędzie się 21 października Polska premiera "Opowieści indiańskiej babci" w reżyserii Víta Bruknera będzie miała miejsce w sobotę 21 października bieżącego roku o godzinie 17.00. Autorem scenografii i muzyki jest Jakub Šulík. Lalki wykonał Pavel Skorbovský, kostiumy dla lalek przygotowała Ivana Kolondrová. W rolach głównych wystąpią: Wanda Michałek, Dorota Grycz,…

Muzeum w Trzyńcu ogłosiło konkurs na szopkę betlejemską
październik112023

Muzeum w Trzyńcu ogłosiło konkurs na szopkę betlejemską

TRZYNIEC / Muzeum Huty Trzynieckiej i Miasta Trzyńca już po raz dwudziesty siódmy organizuje dla uczniów szkół podstawowych z całego regionu konkurs na najpiękniejszą szopkę bożonarodzeniową. Konkurs „Betlém, jak ho umím já“ (pol. Szopka, jaką potrafię zrobić ja) oraz wystawa pokonkursowa to już tradycja w Muzeum Huty Trzynieckiej i Miasta Trzyńca. Corocznie w konkursie biorą udział dziesiątki uczniów z polskich i czeskich szkół podstawowych z Trzyńca i okolic. Kategoria prac zbiorowych została zlikwidowana z regulaminu Konkurs podzielony jest na trzy kategorie wiekowe: klasy 1 i 2, klasy od 3 do 5 oraz klasy od 6 do 9. Muzeum Huty Trzynieckiej i Miasta Trzyńca przypomina, że kategoria prac zbiorowych została zlikwidowana. Będą przyjmowane wyłącznie szopki wykonane indywidualnie. Oczywiście niewykluczona jest pomoc dorosłych. Do konkursu przyjmowane są wyłącznie prace trójwymiarowe przedstawiające scenę narodzenie Dzieciątka Jezus. Młodzi artyści mogą wykorzystać wątki związane z lokalnymi tradycjami i zwyczajami. Nie będą przyjmowane rysunki. Dzieci mogą puścić wodzę fantazji i stworzyć szopkę z czegokolwiek. Dotychczas uczniowie wykonywali szopki z…

Mali aktorzy z Nieborów wzięli udział w ogólnopolskim festiwalu teatralnym. Gapcio zagrał w Łodzi
październik092023

Mali aktorzy z Nieborów wzięli udział w ogólnopolskim festiwalu teatralnym. Gapcio zagrał w Łodzi

NIEBORY, ŁÓDŹ / Teatrzyk dziecięcy "Gapcio" z Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Nieborach wziął udział w 44. Ogólnopolskim Festiwalu Teatru Młodych „Dziatwa” w Łodzi. Drugiego dnia festiwalu „Gapcio” zagrał przed festiwalową publicznością spektakl zatytułowany "Piracka przygoda". W ciągu trzech dni festiwalowych – od 4 do 6 października – był również czas na warsztaty ze specjalistami oraz świetną zabawę w gronie miłośników teatru. W tym roku do Ogólnopolskiego Festiwalu Teatru Młodych „Dziatwa” w Łodzi zakwalifikowało się jedenaście grup teatralnych z całej Polski – w tym teatrzyk „Gapcio” z Nieborów. Najmłodsi uczestnicy tegorocznego festiwalu mieli 5 lat, najstarsi 15. W ciągu trzech dni pokazano jedenaście spektakli prezentujących bardzo wyrównany poziom. Widzowie mogli zobaczyć zarówno proste historie z uniwersalnym przesłaniem dla najmłodszych, jak i spektakle pisane na podstawie doświadczeń nastolatków, w których poruszono ważne tematy związane z trudnymi relacjami w rodzinie. Dziesięcioosobowa grupa teatralna z Nieborów „Gapcio” zaprezentowała się drugiego dnia festiwalu w spektaklu "Piracka przygoda". – Dzieci zagrały wspaniale. Cieszymy się…

Noc Naukowców w Brnie. Wisława Szymborska jakiej nie znamy
październik062023

Noc Naukowców w Brnie. Wisława Szymborska jakiej nie znamy

BRNO / Dziś wieczorem na Uniwersytecie Masaryka w Brnie odbędzie się wykład "Tajemnica polskiej noblistki, czyli poetka Wisława Szymborska jakiej nie znamy", który poprowadzi Renata Putzlacher Buchtová. Wydarzenie odbędzie się w ramach ogólnokrajowej Nocy Naukowców i będzie towarzyszyło wystawie dotyczącej polskiej noblistki. Wykład "Tajemnica polskiej noblistki, czyli poetka Wisława Szymborska jakiej nie znamy" rozpocznie się o godzinie 18.00. Szczegóły dotyczące wydarzenia można znaleźć tutaj. Prelegentka Renata Putzlacher Buchtová zaprezentuje wystawę i opowie o życiu i twórczości polskiej noblistki. Noc Naukowców to coroczne wydarzenie, które w jeden wieczór ożywia setki budynków naukowych niedostępnych dla przeciętnego śmiertelnika. Odwiedzający przechodzą przez laboratoria, sale wykładowe, obserwuje eksplodujące eksperymenty i zagłębia się w tematy szeroko pojmowanej nauki. Każdy pasjonat nauki, niezależnie od wieku, jest mile widziany. Noc Naukowców odbywa się od 2005 roku W Czechach Noc Naukowców odbywa się od 2005 roku i jest organizowana przez czeskie uniwersytety, instytuty naukowe, obserwatoria i inne instytucje. Obecnie wydarzenie jest koordynowane na poziomie krajowym przez Uniwersytet Ostrawski i…

Peregrynacja relikwii rodziny Ulmów. Relikwie będą wystawione w Cieszynie
październik062023

Peregrynacja relikwii rodziny Ulmów. Relikwie będą wystawione w Cieszynie

CIESZYN / Właśnie trwa peregrynacja relikwii błogosławionej rodziny Ulmów po Polsce. 11 października tego roku relikwie będą wystawione w kościele pw. św. Marii Magdaleny w Cieszynie. Józef i Wiktoria Ulmowie ze wsi Markowa podczas okupacji niemieckiej, mimo biedy i zagrożenia życia, dali schronienie ośmiorgu Żydom. Zapłacili za to najwyższą cenę. Józef i Wiktoria Ulmowie byli mieszkańcami wsi Markowa w przedwojennym województwie lwowskim, a dzisiejszym województwie podkarpackim. Podczas okupacji niemieckiej, zapewne pod koniec 1942 r., mimo biedy i zagrożenia życia Ulmowie dali schronienie ośmiorgu Żydom. O fakcie ukrywania Żydów przez rodzinę Ulmów doniósł Niemcom prawdopodobnie Włodzimierz Leś – granatowy policjant z Łańcuta. Rankiem 24 marca 1944 r. przed ich dom przybyło pięciu niemieckich żandarmów oraz kilku granatowych policjantów. Najpierw zamordowano Żydów, potem Józefa i Wiktorię (będącą w siódmym miesiącu ciąży). Następnie zabito sześcioro ich dzieci. Około dwudziestu ukrywanych w Markowej Żydów przeżyło. Relikwie będą wystawione w kościele pw. św. Marii Magdaleny w Cieszynie 13 września 1995 r. Instytut Yad Vashem w…

Znamy nominowanych w plebiscycie „Tacy jesteśmy”. Zobacz, na kogo możesz zagłosować
październik042023

Znamy nominowanych w plebiscycie „Tacy jesteśmy”. Zobacz, na kogo możesz zagłosować

Wiemy, kto został nominowany w tegorocznym plebiscycie „Tacy Jesteśmy”. Uroczysta gala, podczas której dowiemy się, kto został w tym roku zwycięzcą organizowanego przez Kongres Polaków w RC plebiscytu, odbędzie 25 listopada w Teatrze Cieszyńskim w Czeskim Cieszynie. Szymon Piotr Brandys Nominowany za promocję polskiej kultury, sztuki, nauki i sportu w ramach autorskiego programu „Głos Brandysa”, ukazującego się na kanale Głos.live oraz za prowadzenie audycji „U Polaków za Olzą” w Radiu Katowice, która skierowana jest nie tylko do Polaków żyjących w Republice Czeskiej, ale i słuchaczy w Polsce, którzy chcą być na bieżąco z informacjami dotyczącymi polskiej mniejszości w Czechach. Jolanta Byrtus Nominowana za odwagę niesienia pomocy i otwartość serca. W ciągu zaledwie dziewięciu dni pokonała Główny Szlak Beskidzki liczący 500 kilometrów. W tym samym czasie dzięki zbiórce charytatywnej udało jej się uzbierać 100 tysięcy koron na rzecz Stowarzyszenia „Nigdy nie jesteś sam”, które na co dzień wspiera osoby niepełnosprawne i ich rodziny. Jolanta Byrtus udowodniła, jak potężną siłę ma jeden…

Izby regionalne i ekspozycje na Zaolziu. Izba Tradycji w Nieborach
październik032023

Izby regionalne i ekspozycje na Zaolziu. Izba Tradycji w Nieborach

Nazwa: Izba Tradycji w NieborachOrganizator: Miejscowe Koło PZKO NieboryCharakter zbiorów: etnograficzneAdres: Dom PZKO im. Pawła Oszeldy w Nieborach, Nebory 395, 739 61, Třinec, CzechyKontakt: Barbara Ruszkiewicz, +420 603 295 231, baj.s@post.cz Historia Historia kolekcji Izby Tradycji w Nieborach sięga lat 70. XX wieku, gdy członkowie nieborowskiego koła rozpoczęli planowanie budowy swojej siedziby. Pomysłodawcami stworzenia izby byli Edward Bromek, jeden z założycieli koła i długoletni członek zarządu, oraz Stanisław Zahradnik, przewodniczący Sekcji Historii Regionu przy Zarządzie Głównym PZKO. Pierwsze eksponaty pozyskano podczas akcji zbierackiej zorganizowanej wśród mieszkańców Nieborów i okolic. Była to pokaźna kolekcja sprzętów gospodarstwa domowego, mebli, dawnych podręczników szkolnych, kalendarzy, książek i strojów ludowych. Eksponaty zostały opatrzone metryczkami z informacjami na temat ich pochodzenia – wiele z nich zachowało się do dzisiaj, dzięki czemu nawet po tylu latach możemy określić ich proweniencję. Niedługo później Edward Bromek podarował nieborowskiemu kołu parcelę, na której w 1985 roku wybudowano Dom PZKO, a dwa lata później urządzono w nim izbę. Dziś znajduje się w niej około…

Komitet Ekspertów Europejskiej Karty Języków Regionalnych lub Mniejszościowych przyjechał na Zaolzie. Zobacz, o czym rozmawiano
wrzesień302023

Komitet Ekspertów Europejskiej Karty Języków Regionalnych lub Mniejszościowych przyjechał na Zaolzie. Zobacz, o czym rozmawiano

CZESKI CIESZYN / W Centrum Polskim Kongresu Polaków w Republice Czeskiej, które mieści się w siedzibie Zarządu Głównego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Czeskim Cieszynie, miało miejsce spotkanie przedstawicieli polskiej mniejszości w Czechach z Komitetem Ekspertów Europejskiej Karty Języków Regionalnych lub Mniejszościowych. Głównym celem tego spotkania było monitorowanie warunków życia polskiej mniejszości oraz ocena przestrzegania jej praw zgodnie z europejskim prawem i dokumentami przyjętymi przez Republikę Czeską, takimi jak Karta o ochronie języków regionalnych i mniejszościowych oraz Konwencja ramowa o ochronie mniejszości narodowych. Do Czeskiego Cieszyna przyjechała delegacja w składzie: prof. Gerard-René de Groot z Holandii, wiceprzewodniczący Komitetu Ekspertów Rady Europy, prof. Nataša Gliha Komac ze Słowenii i prof. Mahulena Hofmannová z Republiki Czeskiej. Polską mniejszość reprezentowali wiceprezesi Kongresu Polaków w Republice Czeskiej – Józef Szymeczek i Tomasz Pustówka, Helena Legowicz – prezes Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej. Centrum Pedagogiczne ds. Polskiego Szkolnictwa Narodowościowego reprezentowały Barbara Kubiczek i Marcela Siemińska. Przebieg spotkania Podczas dwugodzinnego spotkania przedstawiciele polskiej mniejszości, w krótkich…

Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Co zrobić, by móc głosować w Czechach? [poradnik]
wrzesień272023

Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Co zrobić, by móc głosować w Czechach? [poradnik]

Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz referendum ogólnokrajowe odbędą się 15 października 2023 r. Lokale wyborcze będą otwarte od 7:00 do 21:00. Na terytorium Republiki Czeskiej utworzone zostały cztery obwody do głosowania – Brno, Ostrawa i dwa obwody w Pradze. Obywatele polscy, którzy chcą wziąć udział w głosowaniu i referendum na terytorium Republiki Czeskiej, powinni zarejestrować się w spisie wyborców (w jednym z 4 obwodów) do 10 października. Kto może wziąć udział w wyborach i referendum Udział w wyborach parlamentarnych mogą wziąć osoby polskim obywatelstwem, które w dniu wyborców posiadają czynne prawo wyborcze tj.: mają ukończone 18 lat, sąd ani Trybunał Stanu nie wydały wyroku o pozbawieniu ich praw wyborczych oraz nie zostały ubezwłasnowolnione. Na terytorium Republiki Czeskiej, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Zagranicznych utworzone zostały 4 obwody do głosowania (tj. 4 siedziby komisji wyborczych) pod następującymi numerami i adresami: Numer ObwoduAdresSiedziba KonsulaLokal przystosowany dla osób niepełnosprawnych50Praga, Truhlářská 13-15, 110 00, Praha 1Konsul RP w PradzeTAK51Praga, Valdštejnská 8, 118 01, Praha 1Konsul RP w…

Izby regionalne i wystawy na Zaolziu. Ekspozycja „Bohaterowie przestworzy” w Cierlicku
wrzesień222023

Izby regionalne i wystawy na Zaolziu. Ekspozycja „Bohaterowie przestworzy” w Cierlicku

Nazwa: ekspozycja „Bohaterowie przestworzy”Organizator: Miejscowe Koło PZKO Cierlicko-KościelecCharakter zbiorów: wystawa historycznaAdres: Dom Polski Żwirki i Wigury, Těšínská 79, 735 42 Těrlicko, CzechyKontakt: Jan Przywara, tel.: +420 602 688 484, e-mail: jan@przywara.cz Historia Ekspozycja „Bohaterowie przestworzy” jest ściśle związana ze Żwirkowiskiem - miejscem upamiętniającym katastrofę lotniczą z 11 września 1932 roku, w której zginęli Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura. Historia upamiętnienia miejsca katastrofy sięga okresu międzywojennego. Natomiast pierwsza ekspozycja nawiązująca do tego tematu powstała w 1980 roku. Wówczas trzej członkowie Klubu Młodych „Ikar”: bracia Jan i Józef Przywarowie i Leszek Kotula zorganizowali w tzw. chałupce (lokalu klubowym) wystawę ze zbiorów Józefa Stebla, pierwszego kustosza Żwirkowiska. Tytuł wystawy został zaczerpnięty z przedwojennej bramy z napisem „Żwirki i Wigury start do wieczności”. Na wystawie pokazane były fotografie z katastrofy samolotu RWD-6 i historii Żwirkowiska, stare gazety oraz inne pamiątki ze zbiorów Józefa Stebla, fotografie i materiały dokumentalne zgromadzone przez młodych organizatorów. Wystawę uzupełniono później fotografiami i gazetami, a nawet kawałkami poszycia samolotu RWD-6 przekazanymi przez czytelników…

Coś dla ciała, coś dla ducha. Oszeldówka w 200. rocznice urodzin Pawła Oszeldy
wrzesień212023

Coś dla ciała, coś dla ducha. Oszeldówka w 200. rocznice urodzin Pawła Oszeldy

NIEBORY / W tym roku mija dwusetna rocznica urodzin patrona Domu Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Nieborach. Z tej okazji na sztandarowej imprezie nieborowskiego koła, czyli Oszeldówce, nie tylko można było obejrzeć zespoły folkorystyczne, bawić się przy muzyce i posmakować domowej kuchni, ale również zobaczyć wystawę poświęconą Pawłowi Oszeldzie. Organizatorzy 69. Oszeldówki nie mogli sobie wymarzyć lepszej pogody niż tej, która była w sobotę 16 września. Aura dopisywała przez całe popołudnie, również w nocy było niezwykle ciepło. Goście bawili się więc w Nieborach do późnych godzin nocnych. Po południu na scenie najpierw zatańczyły dzieci z polskiego przedszkola w Nieborach w uroczych miniaturowych strojach góralskich. Następnie na scenie przed Domem PZKO zaśpiewali uczniowie z miejscowej polskiej szkoły. Po nich zaprezentowali się chórzyści z chóru mieszanego „Godulan-Ropica” pod dyr. prof. Alojzego Suchanka. Chór uświetnia swoją obecnością Oszeldówkę od wielu lat. Po występie chóru polskie przeboje zaśpiewały dwie uczennice - Anita i Ella Tomanek. Następnie na scenie pojawiły się "Dziecka z Trzanowic" razem z…

Rajd rowerowy do ujścia Olzy. Po długiej przerwie odbył się znowu
wrzesień202023

Rajd rowerowy do ujścia Olzy. Po długiej przerwie odbył się znowu

Po długiej przerwie rowerzyści z Klubu Kolarskiego PTTK "Ondraszek" z Cieszyna i Sekcji Kolarskiej Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Sportowego "Beskid Śląski" w RC zorganizowali Rajd Rowerowy do Ujścia Olzy im. Władysława Janika. W niedzielnym rajdzie (17 września) wzięło udział dwudziestu dziewięciu uczestników. Wycieczkę poprowadził Leszek Cimała z Sekcji Kolarskiej "Beskidu Śląskiego". Po raz ostatni Rajd Rowerowy do Ujścia Olzy im. Władysława Janika odbył się w 2019 roku. W tym roku na starcie rajdu przed dworcem kolejowym w Dziećmorowicach zjawiło się dwudziestu dziewięciu rowerzystów w pełnej gotowości. Po dopełnieniu wszelkich formalności związanych z wpisaniem się na listę i przywitaniem uczestników rajdu, wyruszono ścieżką rowerową prowadzącą zalesionym terenem w pobliżu elektrowni w Dziećmorowicach. Następnie rowerzyści znaleźli się na zielonych terenach przygranicznych, jadąc wzdłuż alei porośniętej kilkusetletnimi dębami. Granicę polsko-czeską przekroczono niepostrzeżenie w pobliżu wzniesienia Dembina. Następnie trasa prowadziła polską stroną przez Gorzyczki, Uchylsko i Olzę. W miejscowości Olza rowerzyści musieli zejść ze swoich rowerów i podejść do samego ujścia Olzy do Odry. Tam uczestnicy…

Na Żwirkowisku uczczono pamięć Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury
wrzesień132023

Na Żwirkowisku uczczono pamięć Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury

CIERLICKO / W poniedziałek 11 września odbyły się uroczystości upamiętniające 91. rocznicę katastrofy lotniczej, w której zginęli dwaj wybitni polscy lotnicy Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura. Uroczystości odbyły się według scenariusza Ministerstwa Obrony Narodowej RP. Uroczystości rocznicowe rozpoczęły się mszą świętą w kościele św. Wawrzyńca w Cierlicku, w której wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej RP, Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie oraz goście z Polski i Czech. Po mszy uczestnicy obchodów prowadzeni przez żołnierzy z Kompanii Reprezentacyjnej Sił Powietrznych z 41. Bazy Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie udali się na Żwirkowisko, gdzie odbyła się dalsza część uroczystości według scenariusza Ministerstwa Obrony Narodowej. Uroczystości pod pomnikiem Lotnika przebiegały według ceremoniału wojskowego. Odśpiewano polski i czeski hymn narodowy oraz wysłuchano drugiej zwrotki pieśni "Kde domov můj". Następnie był czas na przemowy. - Zastanawiałem się przez tyle lat, jaka siła stała za tym, że akurat w tym miejscu, cztery kilometry w linii prostej od terytorium granicy Państwa Polskiego, tych dwóch bohaterów lot dobiegł końca.…

W Trzyńcu zebrano 230 rowerów. Pojadą do Gambii
wrzesień132023

W Trzyńcu zebrano 230 rowerów. Pojadą do Gambii

Po raz szósty w Trzyńcu odbyła się zbiórka niepotrzebnych rowerów, prowadzona przez trzyniecki Caritas przy wsparciu logistycznym spółki SMOLO. Tym razem zebrano 230 rowerów oraz drobny sprzęt rowerowy, taki jak światła do rowerów czy sakwy. Mieszkańcy Trzyńca przekazali 199 rowerów dla dorosłych i 31 dla dzieci, 12 rowerów zostało przekazanych przez Miasto Trzyniec z biura rzeczy znalezionych. W tym roku rowery zbierano również w Bystrzycy i Czeskim Cieszynie. Dzięki rowerom dzieci będą mogły łatwiej dotrzeć do szkół - Odkąd dołączyliśmy do projektu, pomogliśmy przedłużyć żywotność 2 023 rowerów. Jednocześnie wsparliśmy dzieci w wieku szkolnym w jednym z najbiedniejszych krajów świata - zachodnioafrykańskiej Gambii. Dzięki rowerom dzieci te będą mogły łatwiej dotrzeć do szkół oddalonych od ich domów o wiele kilometrów - powiedział Lukáš Bojko, dyrektor zarządzający SMOLO CZ. W tym roku w Trzyńcu zbiórka w ramach akcji „Rowery dla Afryki” odbywała się od 21 do 31 sierpnia i kierowana była przez trzyniecki Caritas (Charita Třinec). Więcej informacji o ogólnokrajowej akcji…

Pogotowie językowe. Czy Żwirko i Wigura rzeczywiście polegli w Cierlicku?
wrzesień112023

Pogotowie językowe. Czy Żwirko i Wigura rzeczywiście polegli w Cierlicku?

Prawdopodobnie nie ma na Zaolziu takiej osoby, która chociaż raz nie byłaby na Żwirkowisku - czy to na oficjalnych obchodach, czy z okazji Młodego Żwirkowiska lub podczas prywatnej wycieczki. Ja sama po raz pierwszy na Żwirkowisko trafiłam dwadzieścia lat temu podczas spaceru z moim przyszłym mężem i jego siostrą. Nie miałam wtedy pojęcia, kim byli Żwirko i Wigura - coś tam dzwoniło, ale nie wiadomo było, w którym kościele. Moi zaolziańscy przewodnicy również nie pamiętali zbyt wiele. Jedynie tyle, że Żwirkowisko to ważne miejsce dla polskiej mniejszości i że jest to miejsce katastrofy. Licząc na to, że dowiemy się czegoś więcej, podeszliśmy pod sam pomnik Lotnika i przeczytaliśmy ten sam napis, który znajduje się tam do dzisiaj: "Pamięci lotników polskich Żwirki i Wigury, którzy na tym miejscu polegli w katastrofie swego samolotu dnia 11.09.1932". Chciałoby się napisać, że w tym momencie wszystko się wyjaśniło, ale niestety napis na pomniku zrodził tylko kolejne pytania. Wiadomo już było, że pomnik upamiętnia katastrofę…

Nowa kapliczka w Izbie Tradycji w Nieborach. Będzie można ją zobaczyć podczas Oszeldówki
wrzesień102023

Nowa kapliczka w Izbie Tradycji w Nieborach. Będzie można ją zobaczyć podczas Oszeldówki

NIEBORY / Izba Tradycji Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Nieborach zyskała nowy eksponat - jest to drewniana kapliczka z figurą błogosławiącego Dzieciątka Jezus. Eksponat do zbiorów nieborowskiej izby przekazała kilka tygodni temu Ewa Klus. Kapliczka należała do artysty malarza Vladislava Raszyka, który z kolei znalazł ją w Karwinie-Solcy. Według relacji znalazcy drewniana kapliczka została wzniesiona na pamiątkę ofiar katastrofy górniczej w szybach „Jan-Karol”, „Franciszka” i „Głęboki” w 1894 roku, w której zginęło 235 osób. Oryginalna figura z kapliczki się nie zachowała. W drugiej połowie XX wieku do kapliczki dokupiono figurę gipsową błogosławiącego Dzieciątka Jezus z myślą, że jest to figura św. Antoniego. Chciałem stworzyć odpustową atmosferę każdego roku, żeby pamiętać o tych górnikach - Znaleźliśmy tę kapliczkę na Solskim Kopcu. Była bardzo uszkodzona, bez figury, więc wzięliśmy ją do domu. Potem jeden starszy mieszkaniec Karwiny powiedział nam, że ta kapliczka została wzniesiona na pamiątkę tragedii górniczej z 1894 roku. Dokupiliśmy później z żoną figurę w Polsce z myślą, że…

Króliki, gęsi i papugi na wystawie w Trzyńcu. Lokalni hodowcy prezentują swoje zwierzęta
wrzesień092023

Króliki, gęsi i papugi na wystawie w Trzyńcu. Lokalni hodowcy prezentują swoje zwierzęta

TRZYNIEC / Od dzisiaj do niedzieli można oglądać wystawę małych zwierząt hodowlanych przygotowaną przez Czeski Związek Hodowców w Trzyńcu. Wystawa, której celem jest zaprezentowanie osiągnięć lokalnych hodowców, organizowana jest co roku. Na wystawie trwającej od 8 do 10 września 2023 r. można zobaczyć króliki, gołębie, drób i ptaki egzotyczne. Niektóre spośród prezentowanych zwierząt można kupić do swojej hodowli. Na terenie wystawy jest okazja do zakupienia domowych potraw. Zwierzęta można oglądać do niedzieli W czwartek jury wybrało najpiękniejsze zwierzęta bez udziału publiczności. Natomiast dziś wystawę w ogrodzie przy ulicy Žižkovej 267 w Trzyńcu można oglądać do godziny 18.00. W niedzielę wystawa potrwa od 8.00 do 13.00.

11 września zostaną złożone kwiaty pod pomnikiem Żwirki i Wigury. W tym roku mija 91. rocznica katastrofy
wrzesień082023

11 września zostaną złożone kwiaty pod pomnikiem Żwirki i Wigury. W tym roku mija 91. rocznica katastrofy

CIERLICKO / W poniedziałek 11 września 2023 r. w Cierlicku odbędzie się uroczystość wspomnieniowa z okazji 91. rocznicy katastrofy, w której zginęli Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura. Uroczystość rozpocznie się o godz. 17.00 mszą świętą w intencji lotników w kościele pw. św. Wawrzyńca na Kościelcu. Po zakończeniu nabożeństwa uczestnicy wydarzenia przejdą na Żwirkowisko, gdzie złożą kwiaty pod pomnikiem. W organizację tegorocznych obchodów włączył się Departament Edukacji, Kultury i Dziedzictwa Ministerstwa Obrony Narodowej RP. Uroczystość będzie przebiegała według scenariusza opracowanego przez specjalistę Wydziału Tradycji i Ceremoniału Wojskowego. Weźmie w niej udział Kompania Reprezentacyjna Sił Powietrznych oraz trębacz i werblista orkiestry wojskowej z Dęblina. Od godziny 15.00 Dom Polski Żwirki i Wigury w Cierliclu będzie otwarty. Będzie można obejrzeć ekspozycję stałą „Bohaterowie Przestworzy” oraz wystawę czasową „Żwirki i Wigury start do wieczności” przygotowaną przez Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie. Osoby zainteresowane wizytą w Domu Polskim Żwirki i Wigury proszone są o wcześniejszy kontakt pod numerem telefonu: +420 602 688 484. "Młode Żwirkowisko" W…

W tym roku mija 340. rocznica Odsieczy Wiedeńskiej. Z tej okazji Skarbnica Narodowa wyemitowała bezpłatny medal pamiątkowy
wrzesień082023

W tym roku mija 340. rocznica Odsieczy Wiedeńskiej. Z tej okazji Skarbnica Narodowa wyemitowała bezpłatny medal pamiątkowy

340 lat temu król Jan III Sobieski przekazał papieżowi wieść o spektakularnym pogromie Turków spod oblężonego Wiednia. Wydarzenie to zmieniło losy Europy, a wspaniałe zwycięstwo Polaków na zawsze zapisało się na kartach jej historii. Z tej okazji Skarbnica Narodowa ufundowała bezpłatny medal pamiątkowy. Awers medalu przedstawia tarczę z łacińską dewizą: SIC MUNITA TUTIOR (tak uzbrojony jestem bezpieczny). Napis ten umieszczono pierwotnie na złotym medalu koronacyjnym Jana III Sobieskiego, wybitym w 1676 roku. Napis otacza wieniec herbów wybitnych polskich dowódców, takich jak Władysław Jagiełło, Jan Karol Chodkiewicz, Tadeusz Kościuszko czy Józef Poniatowski.Na rewersie znajduje się wizerunek triumfującego króla Jana III Sobieskiego na koniu, z szablą w ręku. W otoku napis: 340. ROCZNICA ODSIECZY WIEDEŃSKIEJ. Motyw jest nawiązaniem do płaskorzeźby z postacią monarchy, autorstwa Piusa Welońskiego, którą umieszczono w 1883 roku na ścianie kościoła Mariackiego w Krakowie. Zamów darmowy medal! Autorem projektu pamiątkowego medalu jest wybitny polski artysta Robert Kotowicz, którego dorobek obejmuje setki medali i monet. Autor projektu jest również autorem kilkudziesięciu numizmatów, które zdobyły międzynarodowe i krajowe nagrody.Jubileuszowy medal pamiątkowy może zamówić każdy - wystarczy…

Remont w Oldrzychowicach. Droga będzie zamknięta do 29 października
wrzesień072023

Remont w Oldrzychowicach. Droga będzie zamknięta do 29 października

OLDRZYCHOWICE / Już za niedługo rozpocznie się remont głównej drogi w Oldrzychowicach. Mierzący 1,7 km odcinek jezdni prowadzący od czeskiej szkoły do kościoła ewangelickiego będzie całkowicie zamknięty dla ruchu kołowego (również dla rowerów). Przejazd remontowanym odcinkiem drogi będzie możliwy wyłącznie dla pojazdów uprzywilejowanych i mieszkańców domów znajdujących się przy odcinku zamkniętej drogi. Ruch zostanie skierowany na trasy objazdowe. Przystanki nie będą obsługiwane przez komunikację miejską. - Remont drogi zostanie przeprowadzony metodą recyklingu na zimno, która jest bardziej przyjazna dla środowiska. Całkowity koszt remontu wyniesie 14,5 miliona koron. Kontynuujemy naszą długoterminową współpracę z Trzyńcem. W ubiegłym roku wspólnie wyremontowaliśmy część ulicy Kasztanowej, w tym roku wyremontujemy drogę w Oldrzychowicach, a w przyszłym dokończymy remont ulicy Kasztanowej - powiedział Radek Podstawka, wicehetman województwa morawsko-śląskiego. Drogę remontuje województwo - Cieszymy się, że właściciel drogi zdecydował się na jej naprawę. Ostatecznie planowany czas zamknięcia remontowanej drogi został skrócony z trzech miesięcy do sześciu tygodni. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby remont był jak najmniej uciążliwy dla…

Witaj szkoło! W Trzyńcu pasowano osiemnaścioro pierwszaków na uczniów
wrzesień042023

Witaj szkoło! W Trzyńcu pasowano osiemnaścioro pierwszaków na uczniów

TRZYNIEC / Wraz z nowym rokiem szkolnym placówki w Czechach i Polsce na nowo wypełniły się gwarem. W Polskiej Szkole Podstawowej im. Gustawa Przeczka w Trzyńcu pasowano dzisiaj na pierwszoklasistów osiemnaścioro uczniów. Po raz ostatni dokonała tego symbolicznego aktu odchodząca w tym roku na emeryturę dyrektorka szkoły Anna Jeż. Przed uczniami nowy rok szkolny pełen nauki, nowych przyjaźni i wyzwań. - To dobrze, że w tak licznym gronie i w odświętnym nastroju spotykamy się na uroczystości rozpoczęcia nowego roku szkolnego. Jeszcze tak niedawno staliśmy tu, aby przeprosić, podziękować, a przede wszystkim życzyć sobie udanego wypoczynku. A dziś wróciliśmy po dwumiesięcznej przerwie opaleni, z uśmiechami na twarzach, ale przede wszystkim wypoczęci i gotowi do dalszej przygody z nauką. Życzę wam szerokiej, pomyślnej i słonecznej drogi w stronę wiedzy. Jeżeli jednak znajdą się na niej dni chmurne i nieprzyjazne, wspólnie je z kolegami i nauczycielami pokonujcie lub omijajcie. To dla mnie zaszczyt i wielka przyjemność stać na czele szkoły, w której siła…

Wygraj bilety na Cierlickie Lato Filmowe!
wrzesień012023

Wygraj bilety na Cierlickie Lato Filmowe!

Cierlickie Lato Filmowe zbliża się wielkimi krokami. Już za tydzień czeka nas uczta kinomana. Od 7 do 10 września w kinie „Svoboda” (pol. Wolność) w Cierlicku będzie można zobaczyć piętnaście najnowszych polskich i czeskich filmów. Mamy dla naszych Czytelników konkurs, w którym można wygrać dwa podwójne bilety na wybrany seans filmowy. Wystarczy odpowiedzieć na konkursowe pytanie: Który film spośród prezentowanych na tegorocznym CieLaFie był nominowany do Oskara? Podaj tytuł i reżysera. Odpowiedzi należy przesłać na adres info@zwrot.cz dzisiaj (1 września) do godziny 20.00. Spośród poprawnych odpowiedzi wylosujemy dwóch zwycięzców, którzy o wygranej zostaną poinformowani w poniedziałek 4 września drogą e-mailową. Bilety będą do odebrania w kasie kina "Svoboda" przed wybranym seansem festiwalowym. Program tegorocznego Cierlickiego Lata Filmowego: Przeczytaj także naszą rozmowę z dyrektorką Cierlickiego Lata Filmowego Elżbietą Štěrbą-Molendą: https://zwrot.cz/2023/08/orzezwiajaca-porcja-filmow-na-koniec-lata-bilety-na-tegoroczny-cielaf-juz-sa-dostepne/

Nad Żwirkowiskiem przeleci pięć Wilg. Lot będzie częścią trzydniowego rajdu tych legendarnych samolotów
wrzesień012023

Nad Żwirkowiskiem przeleci pięć Wilg. Lot będzie częścią trzydniowego rajdu tych legendarnych samolotów

CIERLICKO / W najbliższą sobotę nad Żwirkowiskiem – miejscem katastrofy, w której zginęli Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura – przeleci pięć samolotów Wilga. Lot będzie częścią trzydniowego rajdu organizowanego przez właścicieli tych legendarnych samolotów sportowych. Pomiędzy 2 a 4 września pięć samolotów PZL-104 Wilga będzie wykonywało lot przez kilkanaście punktów i lotnisk. Nad Cierlickiem samoloty pojawią się 2 września między godziną 13.30 a 15.00. - Jestem dumnym posiadaczem Wilgi. W Polsce z 996 wyprodukowanych Wilg zostało tylko 21 latających. W tym roku mija 60 lat od oblotu drugiej wersji Wilgi PZL-104, która stała się protoplastą docelowego samolotu wyprodukowanego w ilości 996 sztuk. Dwa miesiące temu w Lesznie wspólnie ze świetnym zespołem zorganizowałem zlot Wilg. Z tych ponad dwudziestu Wilg przyleciało dziesięć. Były to samoloty z Rzeszowa, Świdnika, Rybnika, Wrocławia, Barytu, Zielonej Góry oraz oczywiście Leszna. Wszystkie wilgi są w prywatnych rękach. Z kolegami z Leszna zdecydowaliśmy więc, że zrobimy rajd dookoła Polski – mówi lotnik Michał Wróblewski, jeden z organizatorów…

Dożynki na Fojstwiu mają nową tradycję! Przez Oldrzychowice przejechała parada maszyn rolniczych [zdjęcia]
sierpień282023

Dożynki na Fojstwiu mają nową tradycję! Przez Oldrzychowice przejechała parada maszyn rolniczych [zdjęcia]

OLDRZYCHOWICE / W tym roku organizatorzy dożynek na Fojstwiu w Oldrzychowicach do samego rozpoczęcia korowodu przeżywali chwile niepewności. Pogoda tego dnia nikogo nie rozpieszczała. Przed południem panował niemal trzydziestostopniowy upał, a po południu przez nasz region przetoczyły się siejące zniszczenie burze z piorunami. Jednak tuż przed planowanym korowodem dożynkowym przestało padać, a nad Jaworowym zaczęło się nieśmiało przejaśniać. I na całe szczęście! Ponieważ w tym roku  Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Oldrzychowicach przygotowało dla swoich gości wyjątkowe atrakcje. Tradycyjnie każde święto plonów rozpoczyna się korowodem dożynkowym, który prowadzi para niosąca w rękach wieniec upleciony ze zboża i ziół oraz świeżo upieczony bochen chleba. Dary te na znak pomyślności i rozpoczęcia zabawy przekazywane są na ręce gospodyni i gospodarza dożynek. Tak też się stało w Oldrzychowicach – barwny korowód w strojach Górali Śląskich i strojach cieszyńskich przeszedł z centrum wsi na Fojstwie. Następnie pochód został przywitany w drzwiach przez tegorocznych gospodarzy dożynek - państwa Jiřinę i Edwarda Königów. Wieniec i…

XXI Światowe Letnie Igrzyska Polonijne już w sobotę! Reprezentantów Zaolzia rozpoznasz po nowych kurtkach
sierpień252023

XXI Światowe Letnie Igrzyska Polonijne już w sobotę! Reprezentantów Zaolzia rozpoznasz po nowych kurtkach

Wielkimi krokami zbliża się największe sportowe święto Polonii i Polaków za granicą - XXI Światowe Letnie Igrzyska Polonijne - Nysa-Głuchołazy-Wrocław, które odbędą się w dniach 26-31 sierpnia 2023 roku. W tym roku Polaków z Czech będzie reprezentowało 85 uczestników we wszystkich konkurencjach. Organizatorem Igrzysk jest Stowarzyszenie "Wspólnota Polska", które wraz z Ministerstwem Sportu i Turystyki RP oraz Polskim Komitetem Olimpijskim dbającym o poziom merytoryczny zawodów, przygotowało oprócz letnich konkurencji sportowych moc atrakcji. W programie będą m.in. spotkania z wybitnymi polskimi sportowcami, olimpijczykami, wieczory tematyczne poświęcone Polonii, wycieczki krajoznawczo-historyczne, spotkanie integracyjne. Partnerem Igrzysk jest w tym roku Akademia Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu, której tradycje sięgają okresu I Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas to w 1765 roku Król Stanisław August Poniatowski utworzył w Warszawie Szkołę Rycerską jako szkołę państwową. Szkołę Rycerską ukończyło około 600 oficerów. Byli wśród nich późniejsi słynni dowódcy i bohaterowie Narodu Polskiego: Jakub Jasiński, Józef Sowiński i Tadeusz Kościuszko. W tym roku reprezentacja z Zaolzia wystąpi w…

Coś się skrada, coś szeleści, dżungla sto tajemnic mieści. To już ostatni tydzień „Wakacji na Zaolziu”
sierpień242023

Coś się skrada, coś szeleści, dżungla sto tajemnic mieści. To już ostatni tydzień „Wakacji na Zaolziu”

CZESKI CIESZYN / Właśnie trwa ostatni tydzień "Wakacji na Zaolziu" organizowanych przez Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej w Republice Czeskiej. W tym roku w terminie od 3 lipca do 25 sierpnia dzieci mogły spędzić czas na półkoloniach w Bystrzycy, Czeskim Cieszynie, Trzyńcu, Karwinie, Jabłonkowie. Podpatrzyliśmy, co w ostatnim tygodniu "Wakacji na Zaolziu" robią dzieci w harcówce Harcerskiej Drużyny Wodnej "Opty". Półkolonie prowadzone przez harcerki z Drużyny Harcerskiej im. Żwirki i Wigury z Cierlicka przebiegają pod hasłem "Coś się skrada, coś szeleści, dżungla sto tajemnic mieści". Joanna Grudzińska O krótką rozmowę na temat półkolonii poprosiliśmy opiekunkę dzieci Joannę Grudzińską. Wiem, że motywem przewodnim waszych półkolonii jest podróż przez dżunglę. Czy mogłabyś powiedzieć coś więcej na ten temat? W pierwszy dzień półkolonii otrzymaliśmy list w butelce od Jacka Beauforta, który napisał w nim, że chciałby przekazać swój majątek jakimś dzieciom, ponieważ sam swoje stracił. Jack Beaufort napisał w liście, że ma dla nas wyzwanie i jeżeli będziemy w stanie przebyć drogę, którą on nam…

Nocny rajd w Beskidach. To była już czwarta edycja tej imprezy
sierpień222023

Nocny rajd w Beskidach. To była już czwarta edycja tej imprezy

BESKID ŚLĄSKI / Członkowie Polskiego Towarzystwa Turystycznego "Beskid Śląski" wzięli udział w nocnym rajdzie. Z Trzyńca wystartowali 18 sierpnia pod osłoną nocy. Na metę w Domu Polskim w Bystrzycy dotarli nad ranem następnego dnia. PTTS "Beskid Śląski" zorganizował rajd nocny polegający na zdobywaniu beskidzkich szczytów nocą. To już była czwarta edycja. W tym roku trasa prowadziła z Trzyńca przez Ostry Wierch (709 m n.p.m) i Praszywą (542 m n.p.m) do Bystrzycy. Turyści wyruszyli z Trzyńca po godzinie 22.00, a na miejsce dotarli grubo przed wschodem słońce - o godzinie 3.30. W rajdzie nocnym wzięło udział czternaście osób. Na metę dotarło dwanaście członków "Beskidu Śląskiego", dwoje zeszło wcześniej ze szlaku. Najmłodszym uczestnikiem była dwunastoletnia turystka. Trasa liczyła dokładnie 16,7 km i ponad 600 metrów przewyższenia w górę. Na dole czekało smaczne śniadanie Na szczycie Ostrego Wierchu, czyli na najwyższym punkcie nocnej wędrówki, odśpiewano hymn towarzystwa "Szumi jawor". Posilono się również ciasteczkami jednego z uczestników. Na wczesne śniadanie przygotowane wcześniej przez Michała i…

Rower dla Afryki po raz kolejny w Trzyńcu. Już od wczoraj można przekazać stary rower
sierpień222023

Rower dla Afryki po raz kolejny w Trzyńcu. Już od wczoraj można przekazać stary rower

TRZYNIEC / W tym roku Trzyniec również bierze udział w akcji "Rowery dla Afryki". W tym roku zbiórka odbędzie się od 21 do 31 sierpnia i kierowana będzie przez trzyniecki Caritas (Charita Třinec). Rowery można przekazywać w wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego na ulicy Lidickiej 1272 w Trzyńcu od poniedziałku do czwartku w godzinach od 8.00 do 15.00 oraz w piątki od 8.00 do 12.00. - Często zdarza się, że do naszego biura rzeczy znalezionych są przynoszone rowery różnego typu i w różnym stanie technicznym. Zgodnie z prawem przechowujemy takie rowery i jeśli właściciel nie zgłosi się po rower w ciągu trzech lat od jego znalezienia, rower staje się własnością miasta. Niektóre rowery po naprawie są nadal wykorzystywane przez pracowników urzędu do celów służbowych, pozostałe z przyjemnością przekazujemy na cele charytatywne i wspieramy szczytny cel - powiedziała prezydent miasta Věra Palkovská, dodając, że w poprzednich latach gmina wysłała do Afryki czterdzieści takich rowerów. - Pomagamy potrzebującym nie tylko w naszym kraju, ale…

Ratownicy górscy na Jaworowym będą mieli nową stację. Stary budynek miał ponad pół wieku
sierpień212023

Ratownicy górscy na Jaworowym będą mieli nową stację. Stary budynek miał ponad pół wieku

JAWOROWY / Górskie Pogotowie Ratunkowe na Jaworowym będzie miało nową stację ratunkową już na jesień 2024 roku. Stary budynek służył Górskiemu Pogotowiu Ratunkowemu w Beskidach od 1972 roku i pod wieloma względami nie spełniał już potrzeb ratowników górskich. Budynek został zburzony w maju tego roku. W jego miejsce powstaje nowy. Stacja Górskiego Pogotowia Ratunkowego na Jaworowym jest wykorzystywana przez cały rok. Oznacza to, że ratownicy górscy są tam 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu, o każdej porze roku. Stary budynek nie spełniał już swoich podstawowych zadań. Chatkę trudno było ogrzać i borykano się również z brakiem miejsca na sprzęt ratowniczy. Stacja będzie nowocześnie wyposażona Nowa stacja, która jest właśnie w trakcie budowy, powstanie w miejscu pierwotnej i zostanie wyposażona w panele słoneczne dostosowane do warunków pogodowych w Beskidach. Stacja będzie nowocześnie wyposażona zgodnie z potrzebami dzisiejszego ratownictwa górskiego. Choć będzie sprawiała wrażenie mniejszej, dzięki lepszemu zagospodarowaniu przestrzeni w środku będzie więcej miejsca. Budowa nowej stacji zaczęła się w…

W Gutach stygnie chleb, piecze się mięso i rosną kołacze. W niedzielę dożynki!
sierpień182023

W Gutach stygnie chleb, piecze się mięso i rosną kołacze. W niedzielę dożynki!

GUTY / Członkowie Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Gutach nie wiedzą, w co włożyć ręce. Panowie pod bacznym okiem rzeźnika przygotowują wędliny i pieką na ogniu mięso. Panie zagniatają knedliki i pieką kołacze. Własnoręcznie upieczony chleb na zakwasie już jest gotowy i czeka na niedzielę. Pojutrze (20 sierpnia) ogród Domu PZKO w Gutach wypełni się gwarem podczas dorocznych dożynek. Pojechaliśmy do Gutów, żeby sprawdzić, jak wyglądają przygotowania do dożynek. Choć prezes Miejscowego Koła PZKO Jan Kaleta uwijał się między piecem a maszyną do mielenia maku, znalazł chwilę na rozmowę z nami. Na jakim etapie przygotowań do dożynek są państwo dzisiaj? Chyba jesteśmy w połowie przygotowań. Pracujemy od czwartku, jeszcze został nam czas dzisiaj i jutro. Jednak przygotowania dożynek trwają zawsze długo. Właściwie, gdy skończą się jedne dożynki, już przymierzamy się do następnych. Już na kończących się dożynkach ustalamy termin przyszłorocznych dożynek. Już wtedy zamawiamy kapelę i zespoły, które chciałby w tym czasie u nas wystąpić. Praktycznie żyjemy dożynkami, bo…

[embedyt]https://www.youtube.com/embed?listType=playlist&list=UU4ZpGtOu3BljB-JQzl5W_IQ&layout=gallery[/embedyt]
Ministerstvo Kultury Fundacja Fortissimo

www.pzko.cz www.kc-cieszyn.pl

Projekt byl realizován za finanční podpory Úřadu vlády České republiky a Rady vlády pro národnostní menšiny.
Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu pn. Polonia i Polacy za granicą 2023 ogłoszonego przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/autorów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie im. Jana Olszewskiego