Historyczne osiągnięcie polskich inżynierów. Polska rakieta Bursztyn sięgnęła kosmosu

3 lipca 2024 przejdzie do historii polskich dokonań na rzecz rozwoju technologii kosmicznych. W centrum testowym Andøya w Norwegii odbył się lot testowy rakiety ILR-33 Bursztyn 2K. Skonstruowana przez inżynierów z Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa rakieta osiągnęła wysokość 101 kilometrów i tym samym przekroczyła umowną granicę, gdzie zaczyna się już przestrzeń kosmiczna. Jest to również pierwsza na świecie rakieta, w której jako utleniacz zastosowany został nadtlenek wodoru o stężeniu 98 procent. To technologia, która pozwoli uczynić loty rakiet dużo przyjaźniejszymi środowisku

Kosmiczny lot z Norwegii

Na przełomie czerwca i lipca 2024 inżynierowie z Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa zrealizowali zagraniczną kampanię startową, której celem było przygotowanie polskiej rakiety suborbitalnej ILR-33 Bursztyn 2K do lotu w warunkach kosmicznych. W środę 3 lipca 2024 o godzinie 13:09, przeprowadzone przez nich testy zakończyły się sukcesem. Rakieta, wystrzelona z Andøya Space Sub-Orbital w Norwegii, osiągnęła pułap 101 kilometrów i przekroczyła tak Linię Kármána (umowną granicę pomiędzy atmosferą Ziemi i przestrzenią kosmiczną przebiegająca na wysokości 100 kilometrów nad poziomem morza). To pierwszy raz w historii, gdy polska rakieta sięgnęła kosmosu! Tym samym Polska dołączyła do grona państw, które mogą wynieść samodzielnie ładunek w przestrzeń kosmiczną w formie lotu suborbitalnego.

– Sukces ten ma co najmniej potrójne znaczenie – technologiczne, komercyjne i prestiżowe – podkreślił Grzegorz Wrochna prezes Polskiej Agencji Kosmicznej POLSA, która współfinansowała to przedsięwzięcie.

– Nigdy w naszej historii polska rakieta nie osiągnęła takiego pułapu. Jest to historyczny dzień dla Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa, ale także historyczny moment dla całego polskiego środowiska rakietowego – mówi wiceprezes Polskiej Agencji Kosmicznej Michał Wierciński.

Przygotowania do suborbitalnego lotu

Historyczny lot poprzedziły cztery udane testy lotne (próbne starty) na polskich poligonach. Po nich ze względów bezpieczeństwa zdecydowano o zorganizowaniu zagranicznej misji wystrzelenia rakiety. Zespół inżynierów i naukowców z Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa odpowiadał nie tylko za przygotowanie rakiety suborbitalnej do misji zagranicznej, ale także za wybór miejsca startu i logistykę kampanii. Po szczegółowej analizie zdecydowano o tym, że testy odbędą się w Norwegii, w centrum kosmicznym przeznaczonym dla testowania systemów suborbitalnych w Andøya Space zlokalizowanym prawie 2000 kilometrów od Warszawy.

Osiągnięty pułap 101 kilometrów jest wynikiem systematycznie prowadzonych udoskonaleń, które inżynierowie Instytutu wdrażali po każdym z lotów testowych w Polsce. Mowa między innymi o: powiększonych silnikach pomocniczych, silniku hybrydowym głównego stopnia o wydłużonym czasie pracy, rozbudowanej infrastrukturze startowej (między innymi mobilnej wyrzutni rakiet suborbitalnych). Dodatkowo ulepszono i dostosowano do wymogów zagranicznych poligonów organizację lotów. Organizacja zagranicznej misji kosmicznej zajęła pół roku.

Rakieta ILR-33 Bursztyn 2K – przełomowa technologia kosmiczna z Polski

Rakieta Bursztyn stanowi kompletny system rozwijany na bazie standardów kosmicznych w całości stworzony w Centrum Technologii Kosmicznych znajdującym się w Łukasiewicz – Instytucie Lotnictwa. Napędza ją silnik hybrydowy z utleniaczem w postaci nadtlenku wodoru oraz silniki na paliwo stałe. To pierwsza na świecie rakieta, w której zastosowano nadtlenek wodoru o stężeniu 98 procent, czyli jeden z najbardziej ekologicznych materiałów pędnych. Porusza się z prędkością blisko 1,4 km/s.

Polska rakieta Bursztyn stanowi interesującą platformę technologiczną, z której mogą być prowadzone testy komponentów i podsystemów w locie dla przemysłu kosmicznego i badań naukowych. Tym samym można prowadzić zaawansowane programy dla przemysłu, nauki, jak i programy edukacyjne. Zainicjowanie takiego programu w polskich realiach ułatwi dostęp krajowym podmiotom do przestrzeni kosmicznej i pozwoli na zwiększenie poziomu gotowości technologicznej wynoszonych polskich urządzeń. To ważny krok w historii prac badawczych prowadzonych przez inżynierów Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa i szansa dla całego polskiego sektora kosmicznego. Użyte w niej rozwiązania są pionierskie.

Więcej informacji o rakiecie Bursztyn znajdziesz tutaj.

Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa: pionier badań lotniczych i kosmicznych

Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa jest jedną z największych instytucji naukowo-badawczych w Europie i największą w branży lotniczej w Polsce. Badania w zakresie technologii lotniczych i kosmicznych prowadzone są w niej już blisko od 100 lat, a z kompetencji i doświadczeń inżynierów korzystają najwięksi na świecie, w tym europejscy integratorzy satelitów, jak i podmioty rozwijające oraz produkujące rakiety wynoszące satelity na orbitę.

Instytut ściśle współpracuje ze światowymi potentatami przemysłu lotniczego, takimi jak: Boeing, GE, Airbus czy Pratt&Whitney, oraz instytucjami z branży kosmicznej, w tym z Europejską Agencją Kosmiczną ESA. Strategicznymi obszarami badawczymi Instytutu są technologie lotnicze, kosmiczne oraz bezzałogowe. Prowadzone są tutaj także badania i usługi dla przemysłu krajowego i zagranicznego w zakresie technologii materiałowych, kompozytowych, przyrostowych, teledetekcyjnych, energetycznych oraz wydobywczych.

Sieć Badawcza Łukasiewicz

Sieć Badawcza Łukasiewicz dostarcza atrakcyjne, kompletne i konkurencyjne rozwiązania technologiczne. Oferuje biznesowi unikalny system rzucania Wyzwań, dzięki któremu grupa 4 500 naukowców przyjmuje wyzwanie biznesowe i proponuje przedsiębiorcy opracowanie skutecznego rozwiązania wdrożeniowego. Angażuje przy tym najwyższe w Polsce kompetencje naukowców i unikalną w skali kraju aparaturę naukową. Co najważniejsze – przedsiębiorca nie ponosi kosztów związanych z przygotowaniem koncepcji prac badawczych. Łukasiewicz w dogodny sposób wychodzi naprzeciw oczekiwaniom biznesu. Przedsiębiorca może zdecydować się na kontakt nie tylko przez formularz na stronie internetowej Lukasiewicza, ale także w ponad 50 lokalizacjach: Instytutach Łukasiewicza i ich oddziałach w całej Polsce. Wszędzie otrzyma ten sam, wysokiej jakości, produkt lub usługę. Potencjał Łukasiewicza skupia się wokół takich obszarów badawczych jak: Zdrowie, Inteligentna i czysta mobilność, Transformacja cyfrowa oraz Zielona, niskoemisyjna gospodarka.

Źródło: Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa, Polska Agencja Kosmiczna