Magda Walach
E-mail: magda@zwrot.cz
POLSKA, CZECHY / Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda spotkał się wczoraj (24 stycznia 2023) z kończącym kadencję prezydentem Republiki Czeskiej Milošem Zemanem. Wizyta odbyła się w Náchodzie. Prezydentom towarzyszyły ich małżonki.
Prezydent Miloš Zeman przyjechał do Náchodu na zaproszenie burmistrza Jana Birke. Swoją wizytę rozpoczął o godzinie 11:00 od zwiedzania miasta.
Główna część programu rozpoczęła się o godzinie 15:00, gdy na miejsce przyjechał prezydent Andrzej Duda wraz z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą. Na placu przed ratuszem w Náchodzie parę prezydencką przywitał oficjalnie prezydent Miloš Zeman z małżonką Ivaną Zemanovą. Po czym obaj prezydenci wpisali się do księgi pamiątkowej Náchodu.
Rozmowy z przedstawicielami samorządów i instytucji zaangażowanych we współpracę transgraniczną
W ramach wizyty odbyła się też prywatna rozmowa obu prezydentów, a następnie spotkanie z przedstawicielami samorządów i instytucji zaangażowanych we współpracę transgraniczną. Rozmawiano o współpracy transgranicznej, gospodarczej i energetycznej, a także stosunkach pomiędzy oboma narodami.
Dyskutowano m.in. o rozwoju gospodarczym oraz komunikacyjnym w strefie granicznej. – Wszyscy chcą, by szlaki komunikacyjne pomiędzy Polską a Czechami były połączone i by można było sprawnie podróżować, ale równocześnie pojawia się pytanie, co zrobić, by po powstaniu dróg szybkiego ruchu i autostrad turyści nie omijali tych pięknych miejsc. Pojawia się pytanie, jak ich tu przyciągnąć, jak pogodzić walory kulturowe i przyrodnicze z postępem – mówił Andrzej Duda.
Prezydenci spotkali się po raz dwunasty
– Ogromnie się cieszę, że mogłem pożegnać się osobiście z moim dobrym przyjacielem Andrzejem Dudą. Przypomniałem mu, że to jest nasze dwunaste spotkanie, a to tylko w okresie pełnienia przez nas urzędów prezydentów naszych krajów – powiedział Miloš Zeman na początku konferencji.
Prezydent Czech powiedział, że ich rozmowy toczyły się wokół ogólnych kwestii czesko-polskiej współpracy, ale rozmawiali również o zagadnieniach związanych z polityką zagraniczną, przede wszystkim w związku z sytuacją na Ukrainie. Prezydenci omówili również współpracę transgraniczną na obszarze Euroregionu Glacensis oraz podzielili się doświadczeniami płynącymi z tej współpracy.
Wieloletnie doświadczenie Miloša Zemana
Prezydent RP Andrzej Duda podkreślił, jak ważne jest dla niego, że to właśnie on i jego małżonka zostali wybrani przez prezydenta Miloša Zemana do spotkania na zakończenie urzędu czeskiego prezydenta.
– Dziękuje panu prezydentowi za to, że przez te wszystkie lata dzielił się swoim ogromnym doświadczeniem, jakie zdobył, pełniąc wiele funkcji na przestrzeni – śmiało mogę powiedzieć – dziesięcioleci czeskiej polityki. To doświadczenie jest rzeczywiście ogromne i mam nadzieję, że pan prezydent jeszcze nie przechodzi na polityczną emeryturę, tylko że jego głos będzie nadal słyszalny w przestrzeni polityki czeskiej, europejskiej i transatlantyckiej. Jest to na pewno głos bardzo ważny i wierzę, że będziemy mieli jeszcze okazję się spotkać nie jeden raz – powiedział Andrzej Duda.
Czechy udzielą pomocy Polsce w przypadku ataku Rosji
Podczas konferencji poruszono również temat dotyczący oświadczenia Andreja Babiša. Telewizja polska TVP zadała pytanie dotyczące sojuszniczej jedności, o której ostatnio mówiono w różnych kontekstach. Jak na taką sojuszniczą jedność wpływają odpowiedzi, jakie słyszymy, chociażby w ramach kampanii prezydenckiej? Telewizja czeska zapytała również, w jaki sposób ta wypowiedź Andreja Babiša będzie ciążyło na relacjach polsko-czeskich i czy udało się polską stronę zapewnić, że Czechy spełnią swoje zobowiązanie wobec Polski.
Miloš Zeman powiedział, że uważa za absolutnie oczywiste, że w przypadku, gdyby Rosja zaatakowała Polskę, państwa bałtyckie lub jakiegokolwiek innego członka NATO, to wtedy „patrząc już tylko na brzmienie art. 5”, ale także z punktu widzenia „samoprzetrwania”, które jest ważne również dla Republiki Czeskiej, Czesi byliby zobowiązani, a nawet chętnie udzieliliby pomocy.
Prezydent przypomniał również, że to właśnie rząd Andreja Babiša zatwierdził stacjonowanie czeskich jednostek wojskowych w państwach nadbałtyckich.
– My, którzy braliśmy udział czynnie w kampaniach wyborczych prezydenckich, gdzie jak doskonale wiecie, polityczne starcie jest 1 na 1 na najwyższym możliwym w kraju poziomie, możemy państwu z całą odpowiedzialnością powiedzieć, że emocje są ogromne. Te ogromne emocje mają swoją kulminację w debatach, kiedy kandydaci spotykają się twarzą w twarz, dyskutują ze sobą. Ja mogę powiedzieć tak: tutaj pytanie zadane jednemu z kandydatów nie było do końca sprytne, trzeba było go spytać, co by zrobił, jakby została zaatakowana Słowacja – dodał Andrzej Duda.
Czołgi Leopard dla Ukrainy
Prezydenci zostali też zapytani o stanowisko wobec przekazania Ukrainie czołgów Leopard.
Miloš Zeman powiedział, że Czechy nie mają nic przeciwko temu, aby czołgi Leopard zostały przekazane Ukrainie.
– Jesteśmy na etapie zakupu nowoczesnych czołgów. Zdecydowaliśmy o przekazaniu ukraińskiej stronie sprzętu, zestawiając to z inicjatywą zbiórki wśród sojuszników. Nie mamy wątpliwości, że zbliża się czas rosyjskiej ofensywy. Dziękujemy tym, którzy zdecydowali się włączyć do rozpoczętej przez nas akcji i brygada czołgów powędruje na Ukrainę, by wzmocnić jej obrońców – zaznaczył Andrzej Duda.
Obie pary prezydenckie kontynuowały spotkanie w polskim przygranicznym mieście Kudowa-Zdrój, gdzie zakończyły swoje spotkanie wspólną kolacją.