Wierzenia związane z pisankami

Jajko to odwieczny symbol życia, płodności, miłości i siły. Symbol początku, źródło życia, znak odrodzenia i zmartwychwstania. Jajko zapewniało urodzaj, szczęście, pomyślność i zdrowie.

Legenda głosi, że święta Magdalena, gdy szła w niedzielę odwiedzić grób Chrystusa, po drodze kupiła jajka na posiłek dla apostołów. Po spotkaniu zmartwychwstałego Chrystusa spostrzegła, że nawet jajka, które niosła, z radości zmieniły kolor – stały się czerwone. Jajka malujemy więc na pamiątkę tego wydarzenia.

Cudowną moc jajka wzmacnia malowanie. Można to robić na różne sposoby: gotować w łupinach cebuli, maczać w kolorowych barwnikach, pisać za pomocą wosku (pisanki) czy wydrapywać wzory za pomocą nożyka (kraszanki). Dzisiaj można również użyć farb, mazaków i naklejek. Zdobieniem jajek zajmowały się kiedyś wyłącznie kobiety – na ten czas wyganiano mężczyzn z chałupy. Dzisiaj najchętniej zdobią jajka dzieci.

Dawne zwyczaje i wierzenia związane z pisankami:

1. Zakopywano je w skiby pól na urodzaj lub pod progami domów dla ochrony.

2. Skorupki rzucano do sadów, żeby drzewka owocowały. Wydmuszki wieszano na drzewach.

3. Toczono je po grzbietach i bokach krów i koni, by były tak okrągłe jak jajko; dodawano je do paszy kurom.

4. Zjedzone na śniadanie wielkanocne miało zapewnić zdrowie, pomyślność i płodność.

5. Na wsi panował zwyczaj obdarowywania się jajkami lub pisankami. Szczególnie przydatne były przy dziękowaniu śmiergustynikom za przyjście. Darowane przez dziewczęta śmiergustnikom stanowiły dowód życzliwości i sympatii.

7. Noszono je na groby dla zmarłych (Polska Wschodnia).

8. Ponieważ pisanki były poświęcone, skorupki należało po zjedzeniu jajka spalić, nie wolno było ich wyrzucać.