Czy to w porządku, że mówimy i piszemy „kyrpce Macieja”, kiedy w słowniku języka polskiego znaleźć można tylko „kierpec”, a w liczbie mnogiej „kierpce”?

Słowo „kierpce” przedostało się do języka literackiego z gwary górali podhalańskich w czasach, kiedy była moda na góralszczyznę. Między innymi Kazimierz Przerwa-Tetmajer w swoim zbiorze opowiadań pod tytułem „Na Skalnym Podhalu” używa postaci „kierpce”, np. określając obuwie góralskie Bronisława Luptowskiego, juhasa z Jurgowa.

W kartotece Słownika gwar polskich PAN w Krakowie przeważają kyrpce, kierpce, kiyrpce, rzadko krypce i krypcie (u wszystkich górali, nie tylko podhalańskich).” A więc sądzić można, że w języku literackim forma „kierpce” podyktowana jest zwyczajem literackim pochodzącym co najmniej z okresu Młodej Polski.

Forma „kyrpce”, która oddaje fonetycznie lokalną gwarową postać nazwy obuwia góralskiego, ma jednak uzasadnienie i potwierdzają ją badania dialektologiczne.

Na zakończenie dodam jeszcze, że nazwa tego rodzaju obuwia przejęta została pośrednio przez słowackie „krpec” oraz niemieckie „kirpl” z języka łacińskiego „carbatinae”, co było nazwą charakterystycznych butów wykonanych ze skóry.

Nie bójmy się więc i w sobotę 5 sierpnia spokojnie weźmy udział w rajdzie turystycznym „O kyrpce Macieja”.

Tagi: , , , , ,

Komentarze



CZYTAJ RÓWNIEŻ



REKLAMA Walizki
REKLAMA
Ministerstvo Kultury Fundacja Fortissimo

www.pzko.cz www.kc-cieszyn.pl

Projekt byl realizován za finanční podpory Úřadu vlády České republiky a Rady vlády pro národnostní menšiny.
Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023-2024.
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie im. Jana Olszewskiego.