Roman Strzondała – Strona 3 – zwrot.cz

Po zachodzie Słońca nadal widoczna jest kometa C/2023 A3 (Tsuchinshan–ATLAS). Warto wybrać się na obserwacje
październik192024

Po zachodzie Słońca nadal widoczna jest kometa C/2023 A3 (Tsuchinshan–ATLAS). Warto wybrać się na obserwacje

Kometa C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) jest obecnie widoczna na wieczornym niebie. Jest to jedna z najjaśniejszych komet widocznych na północnej półkuli Ziemi od kilkudziesięciu lat. Każdego kolejnego wieczoru wznosi się coraz wyżej ponad horyzont, a więc na niebie jest widoczna coraz dłużej po zachodzie Słońca. Jednak z każdym wieczorem traci na jasności. Kometa C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS – wymawiaj czu-szin-san-atlas) została odkryta na początku 2023 roku. Bardzo szybko rozpaliła wyobraźnię obserwatorów na całym świecie i nie zawiodła. Po okresie niezłej widoczności na południowej półkuli Ziemi we wrześniu 2024 i przetrwaniu przelotu w pobliżu Słońca, kometa przeszła na wieczorne niebo północnej półkuli Ziemi. Najbardziej zbliżyła się do Ziemi 12 października 2024 po południu, na odległość niespełna 71 milionów kilometrów, co odpowiada około 184-krotnej odległości między Ziemią i Księżycem. Od tej pory kometa oddala się od Ziemi i stopniowo słabnie. Kometa C/2023 A3 stała się prawdziwą gwiazdą wieczornego nieba i nadal fascynuje wszystkich, którzy mają szczęście posiadać ponad sobą bezchmurne niebo. Galeria zdjęć Komety…

Zdjęcie wykonane przez Polaka wyróżnione przez NASA. A na nim widok z Podhala na Tatry Bielskie z Drogą Mleczną
październik122024

Zdjęcie wykonane przez Polaka wyróżnione przez NASA. A na nim widok z Podhala na Tatry Bielskie z Drogą Mleczną

Zdjęcie Nocne niebo nad Tatrami zostało wybrane przez Amerykańską Agencję Kosmiczną NASA na Astronomiczne Zdjęcie Dnia. 11 września 2024 wyróżnienie to już po raz trzeci zdobył polski astrofotograf Marcin Rosadziński. Astronomiczne Zdjęcie Dnia to najbardziej prestiżowe miejsce publikowania prac astrofotografów. Polskie astronomiczne zdjęcie dnia APOD – Astronomy Picture Of the Day (Astronomiczne Zdjęcie Dnia) to prestiżowa galeria, która od lat publikuje jedno, wyjątkowe astronomiczne zdjęcie dziennie. Popularny serwis prowadzi Amerykańska Agencja Kosmiczna NASA i każdego dnia prezentuje najlepsze w ich opinii zdjęcie astrofotograficzne naszego fascynującego Wszechświata, opatrzone krótkim komentarzem napisanym przez profesjonalnego astronoma. Trafić tam to niezwykle wyróżnienie! Tym razem padło na zdjęcie Marcina Rosadzińskiego. Fotografia Drogi Mlecznej nad szczytami Tatr Bielskich powstało w maju 2024 i 11 września 2024 zostało wyróżnione jako Astronomiczne Zdjęcie Dnia pod tytułem Nocne niebo nad Tatrami. Na zdjęciu zrobionym na brzegu rzeki Białka (prawy dopływ Dunajca) nad szczytami Tatr Bielskich znajdujących się na granicy Polski i Słowacji widoczne jest centralne pasmo naszej Galaktyki, czyli…

Dziś początek astronomicznej jesieni. Dni będą coraz krótsze
wrzesień222024

Dziś początek astronomicznej jesieni. Dni będą coraz krótsze

Dziś 22 września 2024 po południu, dokładnie o godzinie 14:44 u nas obowiązującego czasu, Słońce przetnie równik niebieski w drodze na południe i tym samym na północnej półkuli Ziemi rozpocznie się astronomiczna jesień. Noc zacznie uzyskiwać dominację nad dniem każdej kolejnej doby aż do kulminacji podczas grudniowego przesilenia zimowego. Przez całe lato wysokość Słońca nad horyzontem malała, a dni stawały się coraz krótsze. Słońce w swej wędrówce po ekliptyce podążało ku równikowi niebieskiemu, nad którym znajdzie się dziś dokładnie o godzinie 14:44 czasu środkowoeuropejskiego letniego. Słońce osiągnie tak punkt Wagi (punkt równonocy jesiennej), co oznacza, że następnie przejdzie z półkuli północnej nieba na południową i tym samym rozpocznie się u nas (na półkuli północnej) astronomiczna jesień, na półkuli południowej astronomiczna wiosna. Na półkuli północnej jesień potrwa aż do momentu przesilenia zimowego, czyli do 21 grudnia 2024. Można dokładnie określić strony świata Podczas równonocy (jesiennej i wiosennej) Słońce wschodzi dokładnie na wschodzie i zachodzi dokładnie na zachodzie. A więc obserwując dziś (lub nawet…

Jutro nad ranem nastanie częściowe zaćmienie Księżyca. Następne dopiero w marcu 2025
wrzesień172024

Jutro nad ranem nastanie częściowe zaćmienie Księżyca. Następne dopiero w marcu 2025

W środę 18 września 2024 we wczesnych godzinach porannych nastąpi częściowe zaćmienie Księżyca. Będzie wprawdzie niewielkie, ale bardzo dobrze widoczne. Przy bezchmurnym niebie warunki do jego obserwacji będą idealne. Maksimum zaćmienia przypadnie o godzinie 4:44 czasu środkowoeuropejskiego letniego. Ostatnie częściowe zaćmienie Księżyca widoczne z Europy Środkowej miało miejsce 28 października 2023. Istota zaćmień Księżyca Ziemia i Księżyc są ciałami ciemnymi, oświetlonymi przez Słońce, wskutek czego rzucają cień. Zdarza się, że Księżyc cały lub jego część wejdzie w cień rzucany przez Ziemię. Następuje wtedy całkowite lub częściowe zaćmienie Księżyca. Zaćmienie Księżyca może wystąpić tylko podczas pełni, ponieważ Słońce, Ziemia i Księżyc muszą się ustawić w jednej linii, aby cień Ziemi znajdującej się między Słońcem a Księżycem mógł paść na Księżyc. Kiedy Ziemia jest między Słońcem a Księżycem, oglądamy właśnie pełnię Księżyca, czyli widzimy stronę Księżyca zwróconą ku Ziemi w całości oświetloną. Zazwyczaj cień Ziemi mija Księżyc w pełni ze względu na nachylenie orbity Księżyca do płaszczyzny orbity Ziemi, dlatego zaćmienie Księżyca…

Załoga misji Polaris Dawn powróciła na Ziemię. Nagrano teledysk Harmonia Odporności
wrzesień172024

Załoga misji Polaris Dawn powróciła na Ziemię. Nagrano teledysk Harmonia Odporności

Po 5-dniowym locie statek kosmiczny Crew Dragon Resilience pomyślnie zakończył misję Polaris Dawn, która rozpoczęła się 10 września 2024. Lądownik statku kosmicznego Crew Dragon Resilience z czwórką niezawodowych astronautów w niedzielę 15 września 2024 wodował w Zatoce Meksykańskiej w pobliżu Florydy. Misja Polaris Dawn zakończyła się sukcesem. Start odbył się we wtorek, 10 września 2024, za pomocą rakiety Falcon 9. Załoga w pełni prywatnej misji, którą tworzyli astronauci: Jared Isaacman – dowódca i sponsor misji, Scott Poteet – pilot misji, Sarah Gillis – inżynierka misji i Anna Menon – oficer medyczna misji, bezpiecznie wróciła na Ziemię. O starcie Misji portal zwrot.cz informował w ubiegłym tygodniu tutaj. https://www.youtube.com/watch?v=HIam99L4vf4 Rekordowa wysokość nad Ziemią Statek kosmiczny Crew Dragon misji Polaris Dawn udał się na szczególną orbitę wokół ziemskich biegunów, a w najwyższym punkcie orbity znajdował się aż 1400,7 kilometrów nad powierzchnią Ziemi. Wysokość tą osiągnął 11 września 2024 i tym samym został pobity dotychczasowy rekord wysokości misji Gemini XI (1966, 1373 kilometrów). Ludzie nie…

Udany start misji Polaris Dawn. Nowy poziom komercyjnych lotów w przestrzeń kosmiczną
wrzesień112024

Udany start misji Polaris Dawn. Nowy poziom komercyjnych lotów w przestrzeń kosmiczną

W dniu 10 września 2024 rozpoczęła się prywatna misja załogowa Polaris Dawn. Z centrum lotów Kennedy Space Center NASA na Florydzie wystartowała rakieta Falcon 9 firmy SpaceX ze statkiem kosmicznym Crew Dragon Resilience wraz z czwórką astronautów na pokładzie. Podczas misji planowane jest pierwsze w historii wyjście dwóch prywatnych astronautów w otwartą przestrzeń kosmiczną w zupełnie nowych kombinezonach. Polaris Dawn to pierwsza misja prywatnego programu załogowych lotów kosmicznych Polaris, którego organizatorem wspólnie z prywatną firmą Elona Muska SpaceX jest Jared Isaacman – amerykański miliarder, przedsiębiorca i filantrop, który wcześniej zorganizował i wziął udział w pierwszej w pełni prywatnej misji orbitalnej Inspiration4 (wrzesień 2021). Misja Polaris Dawn Misja Polaris Dawn rozpoczęła się 10 września 2024 dokładnie o godzinie 11:23 czasu polskiego startem rakiety Falcon 9 ze statkiem kosmicznym Crew Dragon Resilience z Centrum Kosmicznego im. Johna F. Kennedy’ego na Florydzie. Po zakończonej pracy pierwszy stopień rakiety Falcon 9 wylądował na platformie morskiej. Start wielokrotnie opóźniano, głównie z uwagi na warunki pogodowe – zarówno…

Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego 2024 na Targach Kielce: Nowoczesny sprzęt wojskowy i wizyty na najwyższym szczeblu
wrzesień052024

Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego 2024 na Targach Kielce: Nowoczesny sprzęt wojskowy i wizyty na najwyższym szczeblu

KIELCE / We wtorek 3 września 2024 ruszył 32. Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego w Kielcach, trzecie co do wielkości wydarzenie dedykowane tematyce wojskowości i obronności w Europie. Na trwającym do 6 września 2024 wydarzeniu swoje stoiska otworzyło 769 wystawców z 34 krajów. Honorowy patronat nad wydarzeniem objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda. Partnerem strategicznym Salonu jest Polska Grupa Zbrojeniowa. Dzień Otwarty Salonu zaplanowano na sobotę 7 września 2024. Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego (MSPO) to nie tylko kompleksowa prezentacja sprzętu wojskowego, ale także biznesowe spotkania i umowy zawierane pomiędzy producentami sektora obronnego z różnych kontynentów. MSPO organizowany jest już od 1993 roku. Jest to trzecia co do wielkości impreza sektora obronnego w Europie, tuż po paryskim Eurosatory i organizowanym w Londynie Defence and Security Equipment International (DSEI). Targi wzbudzają ogromne zainteresowanie nie tylko wśród wojska, ale również innych służb mundurowych. Ubiegłoroczny MSPO: Podsumowanie i najważniejsze transakcje Ubiegłoroczny 31. Salon zgromadził 711 wystawców z 35 krajów świata, w tym 350 firm polskich. Targi odwiedziło 61…

Przed wschodem Słońca widoczne są cztery planety. Warto obserwować poranne niebo
wrzesień042024

Przed wschodem Słońca widoczne są cztery planety. Warto obserwować poranne niebo

Na początku września 2024 do Marsa i Jowisza na porannym niebie dołączył Merkury. Przez całą noc widoczny jest również Saturn, który za kilka dni osiągnie opozycję, czyli nastanie okres jego najlepszej tegorocznej widoczności. W sierpniu 2024 w perseidowe noce widoczna była również przepiękna koniunkcja złotawego Jowisza z czerwonawym Marsem. Bliskość obu planet wspaniale podkreślała różnice w ich kolorystyce. We wrześniu 2024 do Marsa i Jowisza na porannym niebie dołącza Merkury. Merkury na porannym niebie Merkury jest najtrudniejszy do zaobserwowania spośród planet dostrzegalnych gołym okiem, ponieważ przebywa stale na niebie w stosunkowo bliskim sąsiedztwie Słońca. Dlatego obserwujemy go albo krótko po zachodzie Słońca, albo tuż przed jego wschodem. Niskie położenie nad horyzontem i jasne tło nieba sprawiają, że trudno go wypatrzeć. Przez najbliższe dni, w pierwszej dekadzie września 2024, mamy wyjątkową okazję do zaobserwowania tej planety. To najlepszy czas widoczności porannej Merkurego w 2024 roku. Odnajdziemy go przy bezchmurnym niebie w przybliżeniu godzinę przed wschodem Słońca nisko nad wschodnim horyzontem. Słońce…

Dzieciaki w kosmosie – nowy program edukacyjny dla najmłodszych. Dołącz do niego bezpłatnie
sierpień262024

Dzieciaki w kosmosie – nowy program edukacyjny dla najmłodszych. Dołącz do niego bezpłatnie

Fundacja Connect4Kids i kanał YouTube To jakiś kosmos organizują wspólnie bezpłatny program edukacyjny Dzieciaki w kosmosie przeznaczony dla nauczycieli edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, edukatorów i rodziców zainteresowanych inspirowaniem dzieci tematyką kosmiczną. Dzieciaki w kosmosie Program edukacyjny Dzieciaki w kosmosie to wspólny projekt Fundacji Connect4Kids oraz kanału YouTube To jakiś kosmos opowiadający między innymi o tym, jak zbudowany jest kosmos, jak działa rakieta czy też jak zostać astronautą. Żeby skutecznie rozwijać zainteresowania, uzdolnienia i predyspozycje dzieci, nauka tajemnic Wszechświata odbywać się będzie poprzez zabawę. Program edukacyjny Dzieciaki w kosmosie otrzymał Patronat Honorowy Ministra Rozwoju i Technologii i Polskiej Agencji Kosmicznej POLSA. Celem programu edukacyjnego Dzieciaki w kosmosie jest: zainteresowanie dzieci tematyką budowy Wszechświata i eksploracji przestrzeni kosmicznej, poszerzanie horyzontów wiedzy i wyobraźni, rozbudzenie ich pasji do poznawania świata; rozwijanie kreatywność dzieci w zakresie tematów zgodnych z ideą STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics); stworzenie dzieciom przestrzeni do poznawania i eksperymentowania z różnymi dziedzinami wiedzy; tworzenie ciekawych i interaktywnych pomocy naukowych i materiałów edukacyjnych,…

Moje kosmiczne wakacje. Polska Agencja Kosmiczna zaprasza do udziału w konkursie
sierpień232024

Moje kosmiczne wakacje. Polska Agencja Kosmiczna zaprasza do udziału w konkursie

Polska Agencja Kosmiczna POLSA po raz kolejny zaprasza uczennice i uczniów szkół podstawowych do twórczej zabawy. Dzieląc się swoją pasją do obserwacji nocnego nieba, poznawania Wszechświata oraz dorobku ludzkości w zakresie badań i eksploracji przestrzeni kosmicznej, można przy okazji wygrać atrakcyjne nagrody. Właśnie wystartowała piąta edycja konkursu Moje kosmiczne wakacje 2024. Polska Agencja Kosmiczna POLSA (Polish Space Agency) już po raz piąty zaprasza młodych ludzi do aktywnego spędzenia reszty wakacji i udziału w konkursie Moje kosmiczne wakacje 2024. Celem Konkursu jest pobudzanie zainteresowania dzieci, uczniów szkół podstawowych, szeroko pojętą eksploracją kosmosu oraz zachęcanie ich do realizowania powiązanych z tym aktywności. Motywem przewodnim jest poznawanie Wszechświata oraz dorobku ludzkości w zakresie badań i eksploracji przestrzeni kosmicznej. Zgłoszenia do 7 października Do 7 października 2024 przyjmowane będą zgłoszenia indywidualne oraz 2–4-osobowych zespołów. Najciekawsze efekty Waszych poszukiwań i kreatywności zostaną uhonorowane atrakcyjnymi nagrodami (wśród nagród znajdą się między innymi zestawy książek, gier planszowych i mapy nieba). Udział w konkursie jest bezpłatny i całkowicie dobrowolny. Organizatorzy…

Tydzień Eko w Europejskim Mieście Nauki. Zobacz, co przygotowali organizatorzy
sierpień212024

Tydzień Eko w Europejskim Mieście Nauki. Zobacz, co przygotowali organizatorzy

W Katowicach trwa właśnie Tydzień Eko (19-25 sierpnia 2024) zorganizowany przez Politechnikę Śląską. W programie są niezwykłe warsztaty, spotkania i wykłady popularnonaukowe, które ukazują różnorodność i wieloaspektowość ekologicznych zagadnień w niemal każdej dziedzinie życia. W ciągu tego tygodnia uczestnicy mogą dowiedzieć się, jak duże znaczenie dla współczesnego świata mają zrównoważony rozwój, recykling i inne działania na rzecz równowagi klimatycznej. Już od ponad pół roku trwają obchody Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024. Każdy może być częścią tego całorocznego naukowego święta. Na zainteresowanych wciąż czeka mnóstwo inicjatyw, w których można uczestniczyć zarówno aktywnie, jak i w roli odbiorcy naukowych treści. Poszczególne wydarzenia organizowane są wokół tygodni tematycznych, poświęconych najważniejszych zagadnieniom naukowym, społecznym i kulturowym. Tydzień Eko Podczas Tygodnia Eko (19-25 sierpnia 2024), organizowanego głównie przez Politechnikę Śląską, uczestnicy wielu wydarzeń poznawać będą fascynujący świat ekologii i przekonają się, jak wielkie znaczenie mają zrównoważony rozwój, recykling i inne działania na rzecz równowagi klimatycznej. W programie Tygodnia Eko znajdują się niezwykłe warsztaty, spotkania i…

Dziś w nocy dojdzie do widowiskowej koniunkcji Jowisza i Marsa. Warto wstać wcześniej
sierpień142024

Dziś w nocy dojdzie do widowiskowej koniunkcji Jowisza i Marsa. Warto wstać wcześniej

Od kilku tygodni nad wschodnim horyzontem nad ranem widoczne są dwa jasne i dość charakterystyczne punkty światła. To planety Jowisz i Mars, które z każdym dniem coraz więcej zbliżały się do siebie. Do największego zbliżenia obu planet na niebie doszło dziś. Poranne niebo Od drugiej połowy lipca 2024 na porannym, wschodnim niebie widoczne są jasne gwiazdy: Kapella z gwiazdozbioru Woźnicy, Aldebaran z Byka, Poluks i Kastor z Bliźniąt oraz Betelgeza i Rigiel z Oriona. Przed świtem już dobrze widoczne są gwiazdozbiory zimowe z najjaśniejszymi gwiazdami, które górować około północy będą dopiero w zimie. Jednak zanim to nastąpi, ciągle na niebie dominuje letni trójkąt tworzony najjaśniejszymi gwiazdami trzech letnich gwiazdozbiorów. Jest to Deneb w Łabędziu, Altair w Orle i Wega w Lutni. Jeżeli gwiazdy te połączymy domniemanymi liniami, otrzymamy wyraźny trójkąt, który nazywamy trójkątem letnim. Najwięcej dzieje się jednak w gwiazdozbiorze Byka w pobliżu czerwonawego i złowrogiego oka Byka, czyli Aldebarana – tak potocznie nazywamy najjaśniejszą gwiazdę tego gwiazdozbioru. Na jego tle…

Tydzień Kultur i Tradycji w Cieszynie. Zobacz co przygotowali organizatorzy
sierpień142024

Tydzień Kultur i Tradycji w Cieszynie. Zobacz co przygotowali organizatorzy

Trzydziestym drugim spośród wszystkich 50 Tygodni w Mieście Nauki Katowice 2024 jest Tydzień Kultur i Tradycji. W Cieszynie w ramach tego tygodnia przygotowano Szkołę Języka i Kultury Polskiej. Wydarzenie odbywa się w ramach obchodów Europejskiego Miasta Nauki, które potrwają przez cały 2024 rok. Sierpień w Mieście Nauki Drugi wakacyjny miesiąc w Mieście nauki Katowice 2024 rozpoczął się Tygodniem Muzyki (29 lipca-4 sierpnia 2024), który odkrywał muzyczne aspekty rzeczywistości. Uczestnicy mieli okazję zajrzeć na zaplecze badawcze naukowców ze śląskich uczelni i przekonać się, jaką rolę w ich pracy odgrywa muzyka, a także korzystać z atrakcji łączących muzykę z nauką i zabawą – w tym warsztatów, projekcji filmowych i koncertów. Podczas Tygodnia Nudy (5-11 sierpnia 2024) udowodniono, że w świecie nauki również jest miejsce na nicnierobienie. Chętni mogli obserwować najnudniejszy eksperyment naukowy świata (eksperyment kropli paku) oraz przekonać się, jak długo potrafimy nic nie robić. Dowiedzieli się również, jak nuda wpływa na nasz umysł. Tydzień Kultur i Tradycji Spotkania lokalnej kultury z…

Dziś i jutro noc spadających gwiazd. Jak i kiedy najlepiej obserwować Perseidy
sierpień112024

Dziś i jutro noc spadających gwiazd. Jak i kiedy najlepiej obserwować Perseidy

Perseidy to rój meteorów, który nigdy nie zawodzi, a pogoda z reguły też sprzyja. W tym roku sprzyja też faza Księżyca, więc szykują się idealne warunki do obserwacji. Maksimum Perseidów w 2024 roku przypada 12 sierpnia około godziny 16:00. Oznacza to, że najwięcej meteorów będziemy mogli obserwować w nocy 11/12 i 12/13 sierpnia 2024. Warto wyjść i obserwować nocne niebo. Meteory z roju Perseidów należą do najbardziej spektakularnych, jakie latem możemy oglądać na nocnym niebie. Jest to jeden z najbardziej regularnych i bogatych rojów meteorów. Same Perseidy znane są już od starożytności. Meteoroidy, meteory i meteoryty Meteory, potocznie zwanymi spadającymi gwiazdami, to świetlne zjawiska powstające podczas przelotu przez atmosferę drobin materii międzyplanetarnej wlatujących w nią z przestrzeni kosmicznej, które nazywanymi meteoroidami. Bardzo jasne meteory nazywamy bolidami. Większość meteorów ulega zniszczeniu w atmosferze, spala się całkowicie na wysokości około 70 kilometrów, a jedynie bardzo nieliczne spadają na Ziemię otrzymując nazwę meteorytów. Pochodzenie Perseidów Perseidy to jeden z najbardziej regularnych i bogatych rojów…

W nowym filmie promującym Karwinę wspomniano polską mniejszość narodową. Warto obejrzeć
sierpień112024

W nowym filmie promującym Karwinę wspomniano polską mniejszość narodową. Warto obejrzeć

Na oficjalnym Facebooku miasta Karwina opublikowano nowy pięciominutowy filmik promujący Karwinę. Zastępca prezydenta miasta Andrzej Bizoń w swoim wejściu wzmiankuje polską mniejszość narodową. Na początku sierpnia na oficjalnym Facebooku miasta Karwina opublikowano nowy krótki film promujący miasto pt. Zveme vás na procházku do Karviné (Zapraszamy na spacer do Karwiny). Filmik pokazuje obiekty historyczne na terenie Karwiny – Kościół św. Piotra z Alkantary, Zamek Frysztat, frysztacki rynek z fontanną, wieżę ratuszową z piastowskim herbem i również tzw. morze karwińskie, park zamkowy, Uzdrowisko Darków, nowy wielofunkcyjny plac zabaw i kwitnącą aleję sakur. Film pokazuje Karwinę z pięknej strony i na pewno przyczyni się do polepszenia wizerunku górniczego miasta.

Wczoraj w Katowicach rozpoczął się światowy zlot Wikipedystów i ekspertów upowszechniania kultury Wikimania 2024. To oni tworzą Wikipedię
sierpień082024

Wczoraj w Katowicach rozpoczął się światowy zlot Wikipedystów i ekspertów upowszechniania kultury Wikimania 2024. To oni tworzą Wikipedię

W dniach 7-10 sierpnia 2024 w Katowicach odbywa się Wikimania 2024 – światowy zlot osób tworzących największą internetową encyklopedię świata Wikipedię. Dzięki nim możemy w szybki i prosty sposób uzyskać dużo przydatnych informacji. To kolejne wydarzenie w ramach Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024. Wikimania to coroczna międzynarodowa konferencja organizowana w różnych częściach świata przez Wikimedia Foundation, która celebruje istnienie Wikipedii oraz innych projektów wolnej wiedzy. Wikipedia, mimo tego, że jest najpopularniejszą stroną internetową na świecie, jest przede wszystkim encyklopedią. Wikimania umożliwia spotkanie się osób zaangażowanych w tworzenie Wikipedii i jej projektów siostrzanych. Wikipedia jako globalna encyklopedia wchodzi w zakres działań fundacji Wikimedia, gdzie należą także tak zwane projekty siostrzane: Wikimedia Commons, Wikiźródeł, Wikicytatów czy Wikibooks. Pierwotnie konferencja była skierowana wyłącznie do użytkowników, programistów i osób w bezpośredni sposób związanych z Wikipedią i jej siostrzanymi projektami. Z czasem konferencja stała się zorientowana na cały szeroko rozumiany ruch wolnej kultury i wolnego oprogramowania, a w trakcie obrad zaczęto omawiać problemy związane z wolnością, współpracą w…

Nad ranem na niebie widoczna jest koniunkcja Księżyca z Jowiszem i Marsem. Warto wstać wcześniej
lipiec302024

Nad ranem na niebie widoczna jest koniunkcja Księżyca z Jowiszem i Marsem. Warto wstać wcześniej

Po dłuższym okresie na porannym niebie widoczne są planety. Saturn widoczny jest przez większą część nocy w gwiazdozbiorze Wodnika i wychodzi już przed północą, Mars i Jowisz w przybliżeniu godzinę po niej. Okazały sierp Księżyca jutro rano będzie obok Jowisza. Wyraźny trójkąt widoczny od kilku dni przed świtem na niebie tworzą planety Jowisz, Mars i gwiazda Aldebaran. Warto pokusić się o wczesne wstanie i nowy dzień zacząć fajnym widokiem nad wschodnim horyzontem. Księżyc, którego każdej nocy coraz bardziej ubywa, znajdzie się jutro rano w pobliżu jasnego Jowisza. Jeśli będziemy mieć szczęście, to przy okazji możemy zobaczyć również spadającą gwiazdę, ponieważ meteory z roju Perseidów w każdym roku są aktywne od 23 lipca do 24 sierpnia. Jowisz i Mars na porannym niebie Jowisz – największa planeta Układu Słonecznego jest obecnie najjaśniejszym obiektem punktowym na niebie. Pojawia się nad wschodnim horyzontem około godziny 1:10 obowiązującego u nas czasu środkowoeuropejskiego letniego, ale najlepiej prezentuje się po godzinie 3:00, gdy wzniesie się powyżej linii…

150 lat temu urodził się Jerzy Żuławski – autor słynnej powieści „Na srebrnym globie”
lipiec262024

150 lat temu urodził się Jerzy Żuławski – autor słynnej powieści „Na srebrnym globie”

Trwają ogólnopolskie obchody jubileuszu 150. urodzin Jerzego Żuławskiego – prozaika, poety, dramaturga, filozofa okresu Młodej Polski i żołnierza Legionów, a przede wszystkim jednego z polskich prekursorów fantastyki naukowej, który nie tylko zainspirował twórców światowej kultury, ale także przewidział jeden z elementów technologicznego podboju przestrzeni kosmicznej przez ludzkość. Rocznica urodzin polskiego pisarza miała miejsce 14 lipca 2024 roku. Krótki życiorys Jerzy Żuławski urodził się 14 lipca 1874 w Lipowcu nieopodal Rzeszowa. Pochodził ze szlacheckiej rodziny i dzieciństwo spędził w leżącym w ówczesnej Galicji rodzinnym majątku w Młynnem. Edukację rozpoczął w bocheńskim gimnazjum i kontynuował w Krakowie. W 1892 roku rozpoczął studia na politechnice w Zurychu. Na Wydziale Filozoficznym uniwersytetu w Bernie w 1898 roku obronił doktorat o problemie przyczynowości w filozofii Barucha Spinozy. Po powrocie w ojczyste strony podjął pracę gimnazjalnego nauczyciela, ale już w 1902 roku postawił wszystko na jedną kartę i zajął się wyłącznie działalnością literacką. Od 1910 roku Jerzy Żuławski zamieszkał na stałe w Zakopanem, gdzie był jednym…

Przez całą noc nisko nad horyzontem widoczny będzie Księżyc. Pełnię osiągnie w niedzielę po 12 godzinie
lipiec202024

Przez całą noc nisko nad horyzontem widoczny będzie Księżyc. Pełnię osiągnie w niedzielę po 12 godzinie

Jutro w niedzielę 21 lipca 2024 o godzinie 12:17 czasu urzędowego Księżyc znajdzie się w pełni. Już podczas dzisiejszej nocy z 20 lipca na 21 lipca 2024 Księżyc będzie prezentować się niesamowicie. Oświetlony w prawie 99 procentach będzie jasny, okrągły, a w dodatku po północy będzie górował bardzo niskom nad horyzontem co sprawi, że będzie zdawał się większy niż zwykle. Przed nami niezwykła noc. Podczas dzisiejszego wschodu Księżyca jego tarcza będzie oświetlona prawie w 99 procentach. Nasz naturalny satelita wydaje się wtedy całkiem duży, a efekt ten dodatkowo spotęgowany będzie przez jego niskie położenie nad horyzontem. W wyniku złudzenia optycznego im niżej się znajduje, tym wydaje nam się on większy. W efekcie kiedy patrzymy na wschodzący, zachodzący lub po prostu nisko wiszący nad horyzontem Księżyc mieniący się lekko pomarańczowym blaskiem, wydaje nam się on dużo większy niż zwykle. Sytuacja będzie podobna do tej sprzed miesiąca, kiedy to mieliśmy najniższą pełnię od 18 lat. Pisaliśmy o tym tutaj. To już druga…

Lipiec w Mieście Nauki. W Katowicach przygotowano wydarzenia dla każdego
lipiec092024

Lipiec w Mieście Nauki. W Katowicach przygotowano wydarzenia dla każdego

W Katowicach i okolicznych miastach w ramach obchodów Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024 na pierwszy miesiąc wakacji zaplanowano Tydzień Wiedzy, Tydzień Kontrastu, Tydzień Mikroświata i Tydzień Głosu. Organizatorzy zapraszają na wykłady popularnonaukowe, warsztaty, spotkania z ekspertami oraz dużo różnorodnych wydarzeń kulturalnych. Już od pół roku świętujemy nadanie Katowicom tytułu Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024. Przed nami druga połowa roku, podczas której nie zabraknie naukowych wrażeń i okazji do rozwoju. Wakacje w Mieście Nauki rozpoczęto Tygodniem Wiedzy (od 1 do 7 lipca 2024). Organizatorzy przygotowali ciekawe wykłady, warsztaty, spotkania, pokazy i wiele innych inicjatyw w tym również zwiedzanie zaplecza badawczego naukowców ze śląskich uczelni, podczas których uczestnicy mogli przekonać się, jak ważna w naszej codzienności a szczególnie w nauce jest rzetelna i sprawdzona wiedza. Tydzień Kontrastu W tym tygodniu (8-14 lipca 2024) przebiega Tydzień Kontrastu, którego głównym organizatorem jest Akademia Muzyczna. Kontrast można rozumieć jako ostrą sprzeczność, subtelne różnice odcieni czy metodę obrazowania rentgenowskiego. W ramach Tygodnia Kontrastu zainteresowani poszukują kontrastów w…

Historyczne osiągnięcie polskich inżynierów. Polska rakieta Bursztyn sięgnęła kosmosu
lipiec082024

Historyczne osiągnięcie polskich inżynierów. Polska rakieta Bursztyn sięgnęła kosmosu

3 lipca 2024 przejdzie do historii polskich dokonań na rzecz rozwoju technologii kosmicznych. W centrum testowym Andøya w Norwegii odbył się lot testowy rakiety ILR-33 Bursztyn 2K. Skonstruowana przez inżynierów z Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa rakieta osiągnęła wysokość 101 kilometrów i tym samym przekroczyła umowną granicę, gdzie zaczyna się już przestrzeń kosmiczna. Jest to również pierwsza na świecie rakieta, w której jako utleniacz zastosowany został nadtlenek wodoru o stężeniu 98 procent. To technologia, która pozwoli uczynić loty rakiet dużo przyjaźniejszymi środowisku Kosmiczny lot z Norwegii Na przełomie czerwca i lipca 2024 inżynierowie z Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa zrealizowali zagraniczną kampanię startową, której celem było przygotowanie polskiej rakiety suborbitalnej ILR-33 Bursztyn 2K do lotu w warunkach kosmicznych. W środę 3 lipca 2024 o godzinie 13:09, przeprowadzone przez nich testy zakończyły się sukcesem. Rakieta, wystrzelona z Andøya Space Sub-Orbital w Norwegii, osiągnęła pułap 101 kilometrów i przekroczyła tak Linię Kármána (umowną granicę pomiędzy atmosferą Ziemi i przestrzenią kosmiczną przebiegająca na wysokości 100…

Na wieczornym niebie widoczny jest Merkury. Dziś do niego dołączy Księżyc w postaci cienkiego sierpa
lipiec072024

Na wieczornym niebie widoczny jest Merkury. Dziś do niego dołączy Księżyc w postaci cienkiego sierpa

W lipcu na wieczornym niebie można obserwować najmniejszą planetę Układu Słonecznego – Merkurego. Widoczny jest po zachodzie Słońca nisko nad zachodnim i północno-zachodnim horyzontem. Dziś 7 lipca 2024 jego odnalezienie ułatwi Księżyc. Na porannym niebie widoczny jest Jowisz, Mars i Saturn. Merkury to najbardziej nieuchwytna planeta spośród planet widocznych gołym okiem. Na niebie pojawia się na krótko, zaledwie na kilkanaście dni, by później znów skryć się w blasku Słońca. Raz jest widoczny wieczorem, raz rano, pojawia się na bardzo krótko, wiecznie mu się gdzieś spieszy. Starożytni Egipcjanie, Chaldejczycy i Grecy wiedzieli już, że Merkury widoczny o poranku i wieczorem jest tą samą planetą. W starożytności kojarzony był z boskim posłańcem, ponieważ bardzo szybko porusza się po niebie. To Rzymianie nazwali planetę imieniem boskiego posłańca – Merkurego, odpowiednika greckiego Hermesa. Merkury i jego obserwacje Merkury okrąża Słońce w średniej odległości 58 tysięcy kilometrów w ciągu zaledwie 88 dni – tyle trwa tamtejszy rok. Zaś obrót planety wokół jej własnej osi trwa aż…

Prezentacja naszych chórów nad Wełtawą. Hejnał-Echo, Gorol i Stonawa zaśpiewały w ogrodach Senatu Republiki Czeskiej
lipiec052024

Prezentacja naszych chórów nad Wełtawą. Hejnał-Echo, Gorol i Stonawa zaśpiewały w ogrodach Senatu Republiki Czeskiej

PRAGA /W czwartek 4 lipca 2024 w historycznej siedzibie Senatu Republiki Czeskiej, na scenie Sala Terrena w Ogrodach Wallensteina(Valdštejnská zahrada) w Pradze 1 odbył się półtoragodzinny koncert zaolziańskich chórów w ramach corocznej akcji Valdštejnské léto v Senátu. Z inicjatywy i na zaproszenie senatora Andrzeja Febera w kolejności wystąpiły: chór męski Hejnal-Echo z Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Karwinie Frysztat pod batutą Wiesława Farany, chór męski Gorol z Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Jabłonkowie pod batutą Katarzyny Kantor oraz chór mieszany Stonawa z Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Stonawie z dyrygentką Martą Orszulik. Występ naszych chórów wzbudził prawdziwe zainteresowanie mieszkańców Pragi, a szczególnie licznych w tych dniach turystów. Widzowie owacjami dziękowali każdemu z chórów za wykonaną wiązankę nie tylko utworów naszego zaolziańskiego folkloru, ale również pieśni ludowych innych regionów czy utworów współczesnych. Należy serdecznie podziękować wszystkim członkom, dyrygentom i kierownikom chórów za ofiarność, wytrwałość i szczególnie za godną reprezentację Zaolzia w stolicy Republiki Czeskiej.

Kolejne zdjęcie wykonane przez Polaka Astronomicznym Zdjęciem Dnia. NASA wyróżniła zdjęcie zorzy polarnej nad Karkonoszami
lipiec042024

Kolejne zdjęcie wykonane przez Polaka Astronomicznym Zdjęciem Dnia. NASA wyróżniła zdjęcie zorzy polarnej nad Karkonoszami

Zdjęcie zorzy polarnej nad Karkonoszami z obserwatorium meteorologicznego na szczycie Śnieżki zostało wybrane przez Amerykańską Agencję Kosmiczną NASA na Astronomiczne Zdjęcie Dnia. 12 czerwca 2024 wyróżnienie to zdobył astrofotograf ze Szklarskiej Poręby Daniel Koszela. Polskie astronomiczne zdjęcie dnia Astronomy Picture Of the Day (Astronomiczne Zdjęcie Dnia) to prestiżowa galeria, która od lat publikuje jedno, wyjątkowe astronomiczne zdjęcie dziennie. Popularny serwis prowadzi Amerykańska Agencja Kosmiczna NASA i każdego dnia prezentuje najlepsze w jej opinii zdjęcie astrofotograficzne naszego fascynującego Wszechświata, opatrzone krótkim komentarzem napisanym przez profesjonalnego astronoma. Trafić tam to niezwykle wyróżnienie! Tym razem padło na zdjęcie Daniela Koszeli. Fotografia zorzy polarnej nad najwyższym szczytem Karkonoszy – Śnieżką (1603 metrów nad poziomem morza) powstała w nocy z 10 na 11 maja 2024 podczas najsilniejszej od lat burzy geomagnetycznej i 12 czerwca 2024 zostało wyróżnione jako Astronomiczne Zdjęcie Dnia pod tytułem Zorza polarna nad Karkonoszami. Opisywane zdjęcie jest mozaiką sześciu pionowych kadrów, wykonanych podczas maksymalnej aktywności zorzy polarnej i jak sam autor mówi,…

W nocy nastanie pierwsza letnia pełnia Księżyca. Będzie wyjątkowa, ponieważ najniższa od 18 lat
czerwiec212024

W nocy nastanie pierwsza letnia pełnia Księżyca. Będzie wyjątkowa, ponieważ najniższa od 18 lat

W nocy z piątku 21 czerwca na sobotę 22 czerwca 2024 nastąpi pełnia Księżyca, która będzie w ciągu nocy przemieszczać się po niebie ekstremalnie nisko nad południowym horyzontem. Jest to najniższa pełnia ze wszystkich pełni od 2006 roku. Podczas dzisiejszej pełni Księżyc wydawać się będzie większy niż zwykle i wyraźnie bardziej pomarańczowy niż podczas innych typowych pełni. Pierwsza letnia pełnia w 2024 roku W nocy z piątku na sobotę, dokładnie o godzinie 03:08 czasu środkowoeuropejskiego letniego, Księżyc znajdzie się w pełni. Zjawisko wystąpi zaledwie nieco ponad dobę po przesileniu letnim, przez co pełnia będzie ekstremalnie niska. Podczas całej nocy, dla obserwujących go ze Śląska Cieszyńskiego, wzniesie się na zaledwie około 11 stopni kątowych nad horyzontem (mniej więcej wysokość zaciśniętej pięści na wyciągniętej ręce). Na północy Polski Księżyc będzie górował zaledwie 6 stopni nad południowym horyzontem. Podczas pełni tarcza Księżyca oświetlona jest w 100 procentach. Nasz naturalny satelita wydaje się wtedy całkiem duży. Ten efekt nabiera na intensywności podczas jego niskiego…

Dziś początek lata astronomicznego. Każdy kolejny dzień będzie coraz krótszy
czerwiec202024

Dziś początek lata astronomicznego. Każdy kolejny dzień będzie coraz krótszy

W 2024 roku koniec astronomicznej wiosny i początek astronomicznego lata przypada na czwartek 20 czerwca. Lato astronomiczne to okres od przesilenia letniego do równonocy jesiennej. Na półkuli północnej trwa od 20 czerwca do 22 września. Na półkuli południowej w tym czasie trwa zima astronomiczna. Schyłek wiosny to czas, gdy Słońce grzeje mocniej, a pogoda jest coraz mniej kapryśna. Wchodzimy również w okres najdłuższych dni i najkrótszych nocy. Mamy często najwyższe temperatury dzienne i także początek okresu najprzyjemniejszych temperatur po zmroku. W ubiegłych dniach na Zaolziu odnotowano już noce tropikalne, kiedy to temperatura powietrza przez całą noc nie spadła poniżej 20 stopni Celsjusza. Przesilenie letnie Choć noc świętojańska dopiero 23 czerwca, a kalendarzowe lato rozpocznie się 22 czerwca, to astronomiczne lato witamy już dziś 20 czerwca 2024 dokładnie o godzinie 22:51 obowiązującego u nas czasu środkowoeuropejskiego letniego – kiedy to Słońce w swej rocznej wędrówce po ekliptyce, oddali się najbardziej na północ od równika niebieskiego, osiągając punkt przesilenia letniego, zwanego punktem Raka. Podczas…

Czerwiec w Katowicach. Zobacz, co przygotowało Europejskie Miasto Nauki
czerwiec122024

Czerwiec w Katowicach. Zobacz, co przygotowało Europejskie Miasto Nauki

Tydzień Starości, Tydzień Kryształów, Tydzień Transportu Przyszłości i Tydzień Śląska zaplanowano w czerwcu w Katowicach i okolicznych miastach w ramach obchodów Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024. Organizatorzy zapraszają na wykłady popularnonaukowe, warsztaty, spotkania z ekspertami oraz dużo różnorodnych wydarzeń kulturalnych. Już od pięciu miesięcy trwają obchody Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024. Każdy może być częścią tego całorocznego naukowego święta. Na zainteresowanych wciąż czeka mnóstwo inicjatyw, w których można uczestniczyć zarówno aktywnie, jak i w roli odbiorcy naukowych treści. Poszczególne wydarzenia organizowane są wokół tygodni tematycznych, poświęconych najważniejszych zagadnieniom naukowym, społecznym i kulturowym. Czerwcowe tygodnie tematyczne Przełom maja i czerwca 2024 upłynął pod znakiem lotnictwa – zarówno profesjonalnego, jak i rekreacyjnego. Tydzień Latania, którego głównym organizatorem była Politechnika Śląska, odsłonił techniczne aspekty poruszania się w przestrzeni powietrznej. Uczestnicy mogli zapoznać się z badaniami prowadzonymi na Politechnice Śląskiej, o których przeczytać można w artykule Automatyczne wsparcie z powietrza, czyli drony w akcji. Czerwiec 2024 w Europejskim Mieście Nauki Katowice 2024 rozpoczął się od…

Udany festyn ogrodowy w Mostach koło Jabłonkowa. Dzieci zabrały rodziców w podróż dookoła świata
maj272024

Udany festyn ogrodowy w Mostach koło Jabłonkowa. Dzieci zabrały rodziców w podróż dookoła świata

MOSTY KOŁO JABŁONKOWA / Dzieci z Mostów koło Jabłonkowa zaprosiły na festynowe widowisko pt. Podróż dookoła świata do Domu PZKO Kasowy. Po zwiedzeniu Afryki, Ameryki, Azji, Australii i Europy powróciły do domu w Beskidy. Swój program zakończyły piosenką Płyniesz Olzo, którą razem z nimi śpiewała cała sala. Podróż dookoła świata Organizatorzy przewidzieli, że pogoda może nie dopisać, dlatego przygotowali prezentację programu w sali Domu PZKO Kasowy. To okazało się trafnym rozwiązaniem, ponieważ impreza rozpoczęła się podczas obfitych opadów deszczu. I tak symboliczny samolot mógł zabrać widzów na poszczególne kontynenty. Dzieci w kostiumach prezentowały zwyczaje i tańce typowe dla ludności danego kontynentu. Uczniowie szkoły występowali w strojach symbolizujących kontynent afrykański, strojach kowbojskich, japońskich, piłkarzy Barcelony i góralskich. Dzieci z przedszkola miały na początku i końcu widowiska stroje kolorowe. Występowały również w strojach indiańskich, przedstawiając życie w Hollywoodzie, pływały między rekinem i tańczyły z parasolkami pod wieżą Eiffla w Paryżu. Piosenka dla rodziców Na zakończenie pierwszej programowej części festynu pierwszoklasiści i przedszkolacy…

Tydzień Książki w Mieście Nauki Katowice 2024. Zobacz, co przygotowała filia Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie
maj062024

Tydzień Książki w Mieście Nauki Katowice 2024. Zobacz, co przygotowała filia Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie

W dniach od 6 do 12 maja 2024 w ramach obchodów Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024 organizatorzy przygotowali Tydzień Książki, podczas którego uwaga skoncentrowana będzie na niegasnący fenomen papierowych publikacji. Do Katowickich obchodów dołączył również Uniwersytet Śląski w Cieszynie, który zaprasza na wykłady, warsztaty, spotkania i spacer. Skończył się już czwarty miesiąc obchodów Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024. Najbardziej widoczne w przestrzeni publicznej są wydarzenia 50 Tygodni w Mieście Nauki. Cykl ten otworzył w styczniu Tydzień Zimna, kolejne tygodnie dotyczyły między innym skarbów, rysunków, sztucznej inteligencji, kosmosu, liczb, gór czy miłości. Nowy miesiąc – maj – rozpoczął się od Tygodnia Architektury, którego głównym organizatorem była Politechnika Śląska. Uczestnicy mieli okazję przyjrzeć się bliżej sztuce planowania przestrzeni podczas warsztatów, wydarzeń artystycznych, pokazów i wielu innych atrakcji. Przed nami następne majowe tygodnie. Tydzień Książki Nie sposób wyobrazić sobie nauki – tej poważnej i tej codziennej – bez książek. Czytamy coraz częściej przy użyciu ekranów, ale to papierowa książka pozostaje medium, które jest…

Jak wygląda nauka w Polsce? To i inne informacje zawarte są w raporcie Nauka w Polsce 2023
kwiecień302024

Jak wygląda nauka w Polsce? To i inne informacje zawarte są w raporcie Nauka w Polsce 2023

W ramach polskiego systemu nauki funkcjonuje łącznie 364 instytucji naukowych, w których pracuje ponad 72 tysięcy badaczy. Wynika to z raportu Ośrodka Przetwarzania Informacji „Nauka w Polsce 2023”, który jest dostępny na portalu RAD-on. Ośrodek Przetwarzania Informacji (OPI) przygotował, na zlecenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW), raport pt. „Nauka w Polsce 2023”. Publikacja przedstawia najważniejsze informacje na temat polskiej nauki do 2022 roku, a tam, gdzie to było możliwe, zaprezentowano również statystyki z 2023 roku. Pełna treść raportu „Nauka w Polsce 2023” dostępna jest bezpłatnie na portalu RAD-on tutaj. W Polsce działa 364 instytucji naukowych Według danych pochodzących z raportu „Nauka w Polsce 2023”, w ramach polskiego systemu nauki funkcjonuje 364 instytucji naukowych. W raporcie podano, że działalność badawczo-rozwojowa prowadzona jest na 132 uczelniach akademickich (103 publiczne i 29 niepublicznych), w 77 instytutach Polskiej Akademii Nauk, 69 instytutach badawczych, 26 instytutach Sieci Badawczej Łukasiewicz oraz 60 innych jednostkach naukowych (między innymi Polska Akademia Umiejętności, centra badawcze, instytucje kultury, fundacje,…

 

NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA NA ZAOLZIU
W TWOJEJ SKRZYNCE!

 

DZIĘKUJEMY!

Ministerstvo Kultury Fundacja Fortissimo

www.pzko.cz www.kc-cieszyn.pl

Projekt byl realizován za finanční podpory Úřadu vlády České republiky a Rady vlády pro národnostní menšiny.
Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu pn. Polonia i Polacy za granicą 2023 ogłoszonego przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/autorów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie im. Jana Olszewskiego