Renata Staszowska
E-mail: renata@zwrot.cz
GRÓDEK / Sejm RP ustanowił rok 2024 Rokiem Wincentego Witosa. W tym roku mija 150 lat od jego urodzin. Z tej okazji w Gródku, gdzie Wincenty Witos przebywał przez jakiś czas, kiedy znalazł się na emigracji w ówczesnej Czechosłowacji, odbyły się w sobotę 27 stycznia uroczystości wspomnieniowe. Organizatorem był Konsulat Generalny RP w Ostrawie wspólnie z Miejscowym Kołem Polskiego Związku Kulturalno Oświatowego w Gródku.
Uroczystość rozpoczęła się przy pomniku Wincentego Witosa w Gródku, obok Zboru Kościoła Braterskiego. Delegacje złożyły pod pomnikiem kwiaty. Zmówiono również modlitwę o pokój. Na uroczystość przyjechał ambasador Rzeczypospolitej w Pradze Mateusz Gniazdowski, konsul generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz, attaché obrony płk Adam Krzyżanowski.
Pojawiła się delegacja Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Wincentego Witosa z prezesem Ryszardem Ochwatą na czele, Ryszard Mozgola, dyrektor Katowickiego Odzdziału IPN z delegacją, delegacja z Istebnej, przedstawiciele polskich organizacji na Zaolziu, przedstawiciele Gródka, dyrektorzy bystrzyckiej i gródeckiej podstawówki. Polski Związek Kulturalno-Oświatowy reprezentowała prezes Helena Legowicz, Kongres Polaków Józef Szymeczek.
Konferencja w Domu PZKO w Gródku
Druga część spotkania miała charakter konferencji, odbyła się w gródeckim Domu PZKO. Na początku dzieci z miejscowej szkoły wykonały artystyczny program, w którym przedstawiły pieśni i wiersze patriotyczne, przeplatane wątkami z życia wybitnego polityka z okresu międzywojennego – Wincentego Witosa.
– To bardzo miłe, że pamiętacie, iż Wincenty Witos znalazł w Gródku schronienie i dobre słowo. Każdy, kto tutaj przyjedzie, znajduje ochronę i dobre słowo, bo tutaj są po prostu dobrzy ludzie – przywitała uczestników spotkania konsul generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz.
Wykłady Andrzeja Molaka oraz Ryszarda Ochwata
Następnie swoje referaty wygłosili Andrzej Molak oraz Ryszard Ochwat, którzy zaznajomili obecnych z sylwetką Witosa. Wybrali z jego bogatego życiorysu najciekawsze i najbardziej znaczące wydarzenia.
Stanisław Gawlik, niestrudzony strażnik pamięci na Zaolziu, wspominał historię pomnika i inicjatorkę jego budowy Janinę Kupiec, ówczesną dyrektorkę Muzeum w Wierzchosławicach. Pomnik udało się zrealizować w 2003 roku, w 70. rocznicę rozpoczęcia emigracji Witosa w Czechosłowacji.
Pomnik został zniszczony podczas prac przy budowie przekaźnika. Zniknęła wówczas również dwujęzyczna tablica ze słowami „Na tej ziemi w latach 1933-1939 przebywał na emigracji politycznej Wincenty Witos, przywódca polskiego ruchu ludowego, premier Rzeczypospolitej Polskiej 1920, 1923, 1926”. Dziesięć lat później obelisk z odtworzoną tablicą został przeniesiony wyżej na bardziej bezpieczne miejsce blisko siedziby Zboru Kościoła Braterskiego.
Uroczystość ważna dla Gródku
– Cieszę się, że mogliśmy spotkać na ciekawej imprezie, która jest upamiętnieniem Wincetego Witosa. Budujące jest to, jak wiele osób zaangażowało się w kultywowanie pamięci o pobycie Witosa na tej ziemi. Przez pryzmat jego losu mogliśmy porozmawiać o dziejach tego regionu – powiedział ambasador Mateusz Gniazdowski.
– Jestem bardzo zadowolony, że uroczystość była tak udana, aż tyle osób przyjechało do Gródku, że Pani Konsul przejęła patronat nad całym wydarzeniem. Bardzo ważny dla nas jest i fakt, że przyjechał do nas ambasador. Wincenty Witos jest osobą, o której trzeba wiedzieć, pamiętać, ponieważ to jedna z mała postaci, która łączy dobre stosunki polsko-czeskie – podsumował wydarzenie Stanisław Gawlik.