„Skuta tożsamość”. Zmarli zasługują na pamięć i szacunek

CIESZYN / W niedzielę 30 lipca w ramach organizowanych przez Muzeum Śląska Cieszyńskiego „Spacerów Szersznikowskich” Maciej Dembiniok i Irena French oprowadzali po Cmentarzu Komunalnym. Spacer zatytułowano „Skuta tożsamość”.

— Po II wojnie światowej na wielu cmentarzach na terenie Polski przeprowadzono akcję „degermanizacji” napisów na nagrobkach. Skuwano przymusowo wszystko, co napisano w języku niemieckim: imiona, zwroty dotyczące urodzenia („geboren”) czy śmierci („gestorben”), niemieckie nazwy miesięcy, sentencje żegnające zmarłych, a nawet skróty, które mogłyby świadczyć o niemieckim pochodzeniu wyrazu (np. „u.” dla „und”). Wówczas osoby pochowane stawały się anonimowe, a ich tożsamość była znana wyłącznie rodzinie odwiedzającej grób. Z czasem tych osób zabrakło i dziś, bez kwerendy w dostępnych archiwaliach, nie sposób stwierdzić, kto został w tych grobach pochowany — wyjaśnia Dembiniok.

Zmarli zasługują jednak na pamięć i szacunek

— Nie inaczej było i na cmentarzach cieszyńskich, w tym na największym Cmentarzu Komunalnym. „Winą” pochowanych tu osób było posługiwanie się językiem niemieckim w życiu codziennym i to, że po śmierci na ich mogiłach ustawiono kamienie z inskrypcjami w tym języku. Zmarli zasługują jednak na pamięć i szacunek, dlatego w miarę możliwości postaram się przywrócić im tożsamość, którą próbowano im odebrać. — zapowiada Maciej Dembiniok, autor bloga, na którym na bieżąco publikuje efekty swej kwerendy w cmentarnych archiwach.

(indi)