PAMIĄTKA RODZINNA. Przypomnijmy sobie, co w tym roku mogliśmy zobaczyć w drukowanym „Zwrocie”

Od 2019 roku na tylnej okładce miesięcznika „Zwrot” możemy oglądać pamiątki rodzinne naszych Czytelników. Wspomnień i przedmiotów z nimi związanych jest czasami tak dużo, że nie mieszczą się one na okładce. Wtedy przenosimy je w postaci szerszego artykułu do środka numeru. Ten rok możemy uznać za wyjątkowo udany. Czas więc na podsumowanie tegorocznych „zbiorów” w ramach „Pamiątki rodzinnej”.

W styczniu na okładkę czasopisma przesłano nam czarno-białe zdjęcie w formie pocztówki przedstawiające kuracjuszy i personel z uzdrowiska Trenčianske Teplice z 1931 roku. Zdjęcie przesłała Ewa Wałaska z Bystrzycy, która podzieliła się swoimi wspomnieniami na temat swojej babci Zuzannie Sikorze.

W lutym opublikowaliśmy zaproszenie na bal strażacki z 1932 roku, zaadresowany do Korneliusza Mackowskiego, kierownika szkoły w Suchej Górnej. Zaproszenie przesłał Władysław Koch.

W marcu ukazał się artykuł zatytułowany „Miłość do ziemi dziedziczy się po przodkach”, będący relacją wizyty u Otona Wani z Dąbrowy. Nestor rodu podzielił się z nami wspomnieniami z czasów dzieciństwa i wczesnej młodości, gdy mieszkał wraz swoją rodziną na dużym gospodarstwie w Ropicy.

Na okładce marcowego numeru zamieściliśmy gobelin z Orłem Białym z okresu międzywojennego, należący do Jerzego Polaczka (teścia Otona Wani), pisarza, dziennikarza (pisał między innymi do „Zwrotu”), kierownika Oddziału Polskiej Agencji Prasowej w Pradze, redaktora naczelnego „Głosu Ziemi Cieszyńskiej.

W kwietniu zamieściliśmy rysunek autorstwa J. S. Stępołowskiego z 1927 roku, przedstawiający Wilhelma Cimałę, policjanta służącego w Policji Województwa Śląskiego, który zginął w Katyniu. Rysunek pochodzi ze zbiorów Tadeusza Cimały z Oldrzychowic, wnuka zamordowanego.

W kwietniowym numerze ukazał się również rozmowa z Marią Cymorek z Czeskiego Cieszyna, która wspominała starą Orłową. Wówczas opublikowaliśmy dwa niezwykle ciekawe zbiory fotografii: starą Orłową w obiektywie jej męża Jana Cymorka iPałac Larischów w Karwinie w obiektywie jej ojca Gustawa Sikory.

W maju otrzymaliśmy pamiątkę rodzinną od Ewy Sikory – był to przybornik kreślarski z początku XX wieku, który należał do nauczyciela Jerzego Cienciały, dziadka pani Ewy.

W maju udało nam się pośredniczyć w poszukiwaniu instytucji, która byłaby zainteresowana zbiorem kilkuset fotografii po profesorze Kornelu Michejdzie. Adam Fleks, znalazca wyrzuconego zbioru, zwrócił się do nas o pomoc w znalezieniu instytucji, która chciałaby je przyjąć. Fotografie po wybitnym chirurgu pochodzącym z Bystrzycy, Sprawiedliwym wśród Narodów Świata, udało się ulokować w Muzeum Protestantyzmu w Cieszynie.

Na łamach „Zwrotu” ukazały się dwie rozmowy ilustrowane wybranymi zdjęciami z cennego zbioru – ze wspomnianym już Adamem Fleksem i Marcinem Gabrysiem, kustoszem Muzeum Protestantyzmu w Cieszynie.

W czerwcu opublikowaliśmy zdjęcie nadesłane przez Danutę Urbanczykowa z Bogumina, przedstawiające członków Polskiego Chóru Mieszanego z Polskiej Lutyni z 1926 roku. Wśród chórzystów znajduje się Maria Bielesz z domu Fierla, matka właścicielki zdjęcia.

W czerwcu rozpoczęliśmy również cykl wspomnień „Gródek we wspomnieniach Emila Kędziery (1906-1978)”. Trwający do końca roku cykl (z wyjątkiem numeru październikowego i listopadowego) przygotowaliśmy na podstawie wspomnień spisanych przez Emila Kędzierę w 1972 roku i przepisanych z rękopisu przez jego córkę Annę Kędzierę-Kajzar. Fragmenty wspomnień ilustrowane były fotografiami z rodzinnego archiwum i akwarelami namalowanymi przez Emila Kędzierę.

W lipcowym numerze na ostatniej stronie opublikowaliśmy obraz olejny Czesława Kuryatty, namalowany w 1945 roku, przedstawiający Jana Cymorka z Orłowej w wieku ok. 7 lat. Obraz należy do Marii Cymorek z Czeskiego Cieszyna.

W sierpniowym numerze na ostatniej stronie pojawiła się fotografia również ze zbiorów Marii Cymorek, autorstwa męża Jana Cymorka, wykonana w 1965 roku, przedstawiająca nieistniejące już Polskie Gimnazjum Realne w Orłowej.

We wrześniu pokazaliśmy gobelin z godłem Polski, wykonany w okresie międzywojennym przez Bożenę Klepek z Dąbrowy, nadesłany przez Marię Musil (córkę).

W październiku ukazała się Postyla ks. dra Leopolda Otto z 1892 roku ze zbiorów rodzinnych Wandy Karoliny Gnidy z domu Niemczyk.

W listopadzie zamieściliśmy rozmowę z Dariuszem Tomanem na temat wspomnień i pamiątek dotyczących jego dziadka Ottona Tomana z Orłowej, żołnierza Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii. Tekst ilustrowany był zdjęciami, dokumentami i książkami z rodzinnego archiwum. Na ostatniej stronie opublikowaliśmy jedno ze zdjęć przedstawiających Ottona Tomana wśród kolegów z armii.

W ostatnim numerze 2021 roku swoją pamiątką rodzinną podzieliła się z czytelnikami nasza redakcyjna koleżanka Nina Suchanek – były to foremki do pieczenia ciastek i do robienia domowej czekolady, połowa XX w. należące do babci Gizeli Firli.

Zapewniamy, że wszystkie nadesłane pamiątki, które nie ukazały się w tym roku, czekają w kolejce i ukażą się w przyszłym. Dziękujemy serdecznie za wszystkie nadesłane pamiątki i podzielenie się z nami swoimi wspomnieniami. Bez Państwa zaangażowania ta rubryka by nie istniała!