Czytanie powinno być codziennym wspaniałym rytuałem

KARWINA / „Czytanie dzieciom czyni cuda” to nazwa wykładu Ewy Katrušák, którego wysłuchali uczestnicy spotkania zorganizowanego w środę 13 marca przez Oddział Literatury Polskiej Biblioteki Regionalnej w Karwinie-Frysztacie.

Ewa Katrušák jest pomysłodawcą i dyrektorem kampanii „Celé Česko čte dětem”. Zainicjowała jej działalność w 2006 roku. – Widząc, jak fantastycznie działa „Cała Polska czyta dzieciom”, pomyślałam, że warto zrobić to w Czechach – wyjaśniła na początku swego wykładu w karwińskiej bibliotece ideę, która przyświecała jej działaniom.

Przypomniała trzy spoty kampanii promujące czytanie. Pierwszy powstał w 2010 roku i jego główne hasło stało się przesłaniem całego przedsięwzięcia: „Czytaj dziecku dwadzieścia minut dziennie. Codziennie!”. Najnowszy spot z ubiegłego roku ma uzmysłowić rodzicom, że właśnie od nich zależy, co wniosą w życie swoich dzieci.

Uniwersalny charakter ma nakręcony przed dwunastu laty film ze spotkania, podczas którego czytały dzieciom i wypowiadały się na ten temat znaczące osobistości czeskiej kultury, wśród nich Václav Havel, Zdeněk Svěrák, Michal Horáček, Jaromír Nohavica i inni. Ewie Katrušák udało się wtedy namówić te osoby do promowania kampanii. – Kiedy wsparły ją znane nazwiska, drzwi zaczęły się otwierać – podkreśliła.

Mówiąc o czytaniu w rodzinie, zwróciła najpierw uwagę na trzy obrazki prof. Marii Braun-Gałkowskiej. Na pierwszym jest rodzina kiedyś siedząca wspólnie i rozmawiająca przy stole. Na drugim członkiem rodziny staje się telewizor, ale rodzina siedzi jeszcze razem w jednym pokoju i rozmawia. Na trzecim natomiast każdy członek rodziny ma już swojego wirtualnego przyjaciela, rodzina jest wprawdzie razem w domu, ale nie spotyka się. Promująca czytanie kampania ma rodziców i dzieci posadzić znowu przy jednym stole.

– Celem kampanii „Całe Czechy czytają dzieciom” jest wspieranie zdrowia emocjonalnego dzieci i młodzieży poprzez codzienne głośne czytanie. Emocjonalne zdrowie dzieci to zdrowie psychiczne, moralne i umysłowe. Czyli codzienne czytanie wspiera psychikę naszego dziecka, jego umysł i również rozeznanie wartości. Zdrowie emocjonalne oznacza, że dzieci mają swoich przyjaciół, że umieją budować długotrwałe związki, że potrafią racjonalnie myśleć – tłumaczyła Ewa Katrušák.

– Nie mówimy: idź i poczytaj sobie, ale: chodź, poczytam ci. I to mnie zachwyciło najbardziej. Największą wartością tego projektu jest to, że to my musimy znaleźć czas i być z naszym dzieckiem – mówiła. Przytoczyła zdanie francuskiego pisarza Daniela Pennaca, który stwierdził, że są trzy czasowniki, które nie znoszą trybu rozkazującego: czytać, kochać, marzyć.

Podkreśliła, że o całym naszym życiu decydują rodzice. Nie rodzimy się z genem czytania, musimy tego swoje dzieci nauczyć. Według badań siedemdziesiąt procent dzieci, którym w dzieciństwie czytano, staje się czytelnikami. Wiele osób uważa, że przy oglądaniu telewizji dzieje się w mózgu dziecka to samo, co podczas czytania. Nic bardziej mylnego. Czytanie rozwija fantazję dziecka, myślenie, zasób słów, pojmowanie świata. Telewizja, komputer dają gotowy obraz i dziecko pasywnie przyjmuje to, co dzieje się na ekranie.

– Czytanie jest codziennym wspaniałym rytuałem – stwierdziła Ewa Katrušák, przytaczając przykłady siły rytuałów naszej codzienności, które dają poczucie bezpieczeństwa i przynależności. Zwróciła uwagę na nauczanie wartości poprzez czytanie. – Czytamy dzieciom, a tym samym przekazujemy im, co jest dobre, a co złe – tłumaczyła. Co więcej, jak zaznaczyła, to, że rodzice poświęcają dziecku czas, czytając mu, daje także temu dziecku poczucie własnej wartości, uświadamia mu, jak jest dla rodziców ważne i godne miłości. Na przykładach osób, wydawało się, wykluczonych udowadniała, że czytanie dzieciom czyni cuda.

Podsumowała korzyści płynące z czytania dziecku. Czytanie buduje mocną więź między dorosłym i dzieckiem, zapewnia emocjonalny rozwój dziecka, rozwija język, pamięć i wyobraźnię, wzmacnia poczucie własnej wartości, poszerza wiedzę ogólną, zapobiega uzależnieniu od telewizji i komputerów i chroni dziecko przed zagrożeniami z tej strony, jest najlepszą inwestycją w rozwój i wychowanie dziecka.

Za ciekawy wykład podziękowała Ewie Katrušák dyrektor Biblioteki Regionalnej Markéta Kukrechtová. Organizatorzy zaprosili na spotkanie również dzieci. Przygotowano dla nich osobny program. W czasie wykładu wzięły udział w warsztatach twórczych, które prowadziła Daniela Gaura. Wycięły, pomalowały i ozdobiły koralikami zakładki do książki. A potem, nim odebrali je rodzice, bibliotekarka Marta Orszulik czytała im książki.