Ministerstwo Spraw Zagranicznych rozstrzygnęło konkurs na wnioski inwestycyjne. Część funduszy zostanie przekazana też na Zaolzie
Ministerstwo Spraw Zagranicznych poinformowało o rozstrzygnięciu konkursu "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą – Infrastruktura Polonijna 2023”. Środki przyznawane w ramach konkursu są przeznaczone na remonty i inwestycje realizowane przez polonijne i polskie organizacje działające poza granicami Polski. - Do Ministerstwa Spraw Zagranicznych wpłynęło 66 ofert na łączną kwotę ok. 33 mln zł. Zgodnie z regulaminem konkursu Minister Spraw Zagranicznych, w ramach limitu środków budżetowych, mógł udzielić dotacji do wysokości 12 127 400 mln zł łącznie - poinformowała konsul generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz. Przedstawiono listę projektów priorytetowych, listę projektów pozostałych (dowolnych), którym przyznana została dotacja, oraz listę projektów umieszczonych na liście rezerwowej. Przyznano dotację na remont Domu Polskiego Żwirki i Wigury Wśród inwestycji, które zostały wybrane w konkursie, są projekty realizowane m.in. w Wielkiej Brytanii, Argentynie, Litwie, Ukrainie, Łotwie, Mołdawii, Czechach. Przyznano dotację w wysokości 350 tys. zł na projekt "Remont budynku Domu Polskiego Żwirki i Wigury w Cierlicku – etap 2". Natomiast na liście rezerwowej znalazły się…
![Nie karm ptaków chlebem i ciastkami! [przepis na kulę tłuszczową]](https://zwrot.cz/wp-content/uploads/2022/12/sikorka-600x337.jpg)
Nie karm ptaków chlebem i ciastkami! [przepis na kulę tłuszczową]
Wiele gatunków ptaków zostaje u nas na zimę. W tym czasie ich naturalny pokarm jest poważnie ograniczony. Szczególnie krytyczne dla ptaków są silne mrozy i duża pokrywa śnieżna — w ciągu jednej mroźnej nocy ptak może stracić do 20% masy ciała. Dlatego prawidłowe dokarmianie ptaków może znacznie zwiększyć ich szanse na przeżycie. Jeśli zdecydujemy się na karmienie ptaków w okresie zimowym, konieczne jest przestrzeganie pewnych zasad. W przeciwnym razie nie pomożemy im, a wręcz przeciwnie możemy im zaszkodzić. Ogólnie rzecz biorąc, im bardziej urozmaiconą karmę zaoferujemy ptakom, tym więcej gatunków będziemy mogli zaobserwować w naszym karmniku. Zasady dokarmiania ptaków zimą Karmnik musi być bezpieczny i zapewniać ptakom widok. Karmnik musi znajdować się co najmniej 1,5 m nad ziemią i co najmniej 2 m od drzewa. Pokarm musi być zabezpieczony przed wypadaniem oraz chroniony przed śniegiem i deszczem. Regularnie dodajemy karmę do karmnika, oczyszczamy go z odchodów i skórek oraz dezynfekujemy octem. Karmnik może znajdować się bezpośrednio na oknie lub parapecie,…
Wigilia w dawnych wierzeniach. Z wilkiem, zmarłym przodkiem i samym Bogiem przy jednym stole
Niedawno usłyszałam opinię, że nasza polska Wigilia jest dziwna, pełna zadumy i skupienia, że o wiele lepsze jest świętowanie radosne, jak w amerykańskim filmie. Przyznam, że wyznanie to mnie zaintrygowało. Byłam przekonana, że dla każdego wychowanego w polskiej tradycji Wigilia nie jest czasem świętowania na amerykańską modłę, ba!, Wigilia w ogóle nawet nie jest świętem. Czyżbym więc była świadkiem powolnych, ale jednak postępujących, zmian w polskiej tradycji? Moja dusza etnologa ożywiła się na całego. W polskiej tradycji Wigilia to czas oczekiwania na przyjście Jezusa Chrystusa. Już sama nazwa wieczerzy poprzedzającej Boże Narodzenie na to wskazuje – ‘vigilia’ to po łacinie ‘czuwanie’. Jest to więc wieczór oczekiwania na przyjście Jezusa Chrystusa, który jest obietnicą Zbawienia. W kulturze ludowej był to dzień pełen niesamowitości, przełomowy, graniczny, oddzielający czas powszedni od święta, sacrum od profanum, przez to niezwykły, ale też niebezpieczny. Tego dnia wszyscy stawali się równi W tym dniu, a w szczególności tego wieczora, nie obowiązywał zwykły porządek. Wszyscy stawali się równi…
Daję ci, abyś ty mi dał. O kolędnikach i kolędowaniu
W wielu miejscach w Polsce po dziś dzień można spotkać się w okresie bożonarodzeniowym i noworocznym z kolędowaniem w różnych formach. Zwyczaj ten jest znany nie tylko w łuku Karpat i u Słowian – gdzie zachował się w najbardziej rozbudowanej postaci – ale i w całej Europie. Jeszcze w XIX wieku zwyczaj ten na terenach Polski był powszechny. Dziś kolędowanie w pełnej postaci - z maszkarami, oracjami, śpiewem i muzyką graną na żywo - należy już do rzadkości. W Polsce południowej kolędowało się z gwiazdą, symbolizująca gwiazdę betlejemską, wykonaną z drewna, papieru i świecidełek, z kozą, turoniem, niedźwiedziem lub inną kłapiącą maszkarą, którą straszono dziewczęta i dzieci. Jeszcze przed II wojną światową bardzo popularne było chodzenie z szopką kukiełkową, z którą wchodzono do domu, rozkładano i odgrywano przedstawienia ilustrujące przyjście na świat Jezusa Chrystusa w betlejemskiej stajence, powitanie go przez pasterzy, pokłon Trzech Króli i zbrodnię króla Heroda. Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe W wielu regionach Polski powszechne było kolędowanie w…
Czy możemy sobie wyobrazić Boże Narodzenie bez choinki i opłatka?
To, co dla nas jest wręcz niewyobrażalne, dla naszych prapradziadów było normą. Zwyczaj stawiania choinki na Boże Narodzenie jest stosunkowo młody. Do Polski przybył on dopiero w połowie XIX wieku z Niemiec, wypierając dawne formy ozdabiania chałup na święta. Przy czym trzeba zaznaczyć, że starsze formy, oprócz funkcji zdobniczej, niosły ze sobą głębszą symbolikę, sięgającą czasów przedchrześcijańskich. Co w takim razie w dawnych czasach przynoszono do chałupy na Wigilię zamiast choinki? Na terenie południowej Polski był to w zależności od regionu podłaźnik, połaźnik, podłaźnicka, połaźnica lub sad. Choć wybitny polski etnograf Tadeusz Seweryn wymienia kilka nazw, chodzi o ten sam ścięty wierzchołek jodły lub świerka, wieszany u powały szczytem w dół, przystrojony jabłkami, orzechami i ozdobami z opłatka. Szczególnym kultem otaczano jodłę – wierzono, że to właśnie z jodły zrobiono krzyż dla Pana Jezusa. Wierzono, że jodła stała się wiecznie żywa (jej igły nigdy nie opadają, tylko zasychają) po tym, jak spłynęła po niej krew pańska. Zwyczaj nie występuje nigdzie…
W Oldrzychowicach się „szulo”. Podpatrzyliśmy, jak to robić
W Oldrzychowicach podpatrzyliśmy, jak robi się szulki, czyli rurki pieczone tradycyjnie na Śląsku Cieszyńskim na Boże Narodzenie. Tadeusz Cimała wypieka ten słodki przysmak dla swojej rodziny już od 10 lat. Choć w przepisie nie ma żadnej filozofii, do ich pieczenia potrzebny jest sprzęt i doświadczenie. Do tradycji pieczenia szulek powrócił wraz ze swoją żoną dopiero po latach. Choć oboje pamiętają, jak piekło się je w ich domach rodzinnych, zaniechano tej tradycji ze względu na to, że była to ciężka praca. Żeby zrobić sto szulek, trzeba było naprawdę się napracować – Kiedyś to były dwie płaskie patelnie, złączone razem, z dwoma uchwytami. Najpierw opiekało się z jednej strony, a następnie trzeba było tę "patelnię" odwrócić i znowu chwilę podpiec z drugiej strony. Do tego trzeba było mieć siłę, bo to narzędzie było ciężkie, wykonane z żeliwa, ważyło z dwa i pół kilograma. Żeby zrobić sto szulek, trzeba było naprawdę się napracować – wspomina Tadeusz Cimała. https://youtu.be/8muJ_xu8CDs – Do wypiekania szulek w…
Najlepszą nagrodą jest zachwyt w oczach dzieci. Żywa szopka w Muzeum w Trzyńcu ściągnęła dwa tysiące gości
TRZYNIEC / Muzeum Miasta Trzyńca i Huty Trzynieckiej zorganizowało coroczną imprezę „Żywa szopka”. W miniony piątek 16 grudnia do muzeum przyszło około dwóch tysięcy zwiedzających. Tego jednego dnia można było zobaczyć przedstawienie świąteczne teatru lalkowego Korab z Brna, pogłaskać owce z żywej szopki i ozdobić lukrem pierniczki. Rano muzeum odwiedzały grupy zorganizowane – uczniowie ze szkół z Trzyńca i okolic. Ogłoszono również wyniki konkursu dla dzieci na szopkę bożonarodzeniową. Po południu przychodzili indywidualni zwiedzający – najczęściej rodzice z dziećmi i dziadkowie z wnukami. Choć pogoda nie sprzyjała atrakcjom na wolnym powietrzu – tego dnia spadło bardzo dużo śniegu, a po zachodzie słońca zrobiło się jeszcze mroźniej niż za dnia – naprawdę warto było włożyć kolejną warstwę ubrań i skorzystać z atrakcji przygotowanych przez pracowników trzynieckiego muzeum. Żywa szopka, kuglarze i spektakl Tego dnia można było zobaczyć w zagrodach takie zwierzęta, jak owce, cielaki, lamy czy nawet wielbłądy. Po południu dzieci ozdabiały lukrem pierniczki. Każde dziecko otrzymało zwierzątko zrobione z balonów…
Na świętego Tóma siedź dóma. Dziś jest najkrótszy dzień w roku
Dziś mamy nie tylko najkrótszy dzień w roku, ale wspominamy również św. Tomasza. Do Wigilii zostały już tylko trzy dni. Czy dzień, w którym słońce świeci najkrócej, górale karpaccy traktowali jak każdy inny? Oczywiście, że nie. W myśleniu magicznym, które było charakterystyczne dla ludowej wizji świata, najkrótszy dzień w roku miał specjalne znaczenie. W Beskidzie Śląskim tego dnia od wczesnego ranka do gospodarzy przychodzili chłopcy „po winszu”. Przynosili wraz z życzeniami przystrojoną gałązkę jodłową – połaźniczkę, którą gospodyni brała do ręki przez fartuch, szła do obory i dotykała nią każdej krowy, by były zdrowe i dawały dużo mleka. Następnie wtykała gałązkę w szparę w ścianie szopy, by zapewnić sobie pomyślność w gospodarce. Winszowników nagradzano łakociami lub drobnymi pieniędzmi. Po II wojnie światowej zwyczaj zaniknął. Z kolei w Beskidzie Żywieckim w dzień św. Tomasza każdy gość przychodzący do domu od progu wołał: „Na scyńści! Na zdrowi! Na tego świentego Tomasa! Żebyście byli zdrowi, weseli, jako w niebie janieli! Hop! Hop! Hop!”…
Szósta edycja Otwartych Kościołów dobiegła końca. Pięć świątyń można ciągle zwiedzać
OSTRAWA / Podczas szóstej edycji Otwartych Kościołów świątynie w biskupstwie ostrawsko-opawskim odwiedziła rekordowa liczba osób. Choć główny sezon zakończył się w październiku, ciągle można zwiedzać kilka spośród trzydziestu pięciu kościołów biorących udział w akcji. W wybranych świątyniach przygotowało również dodatkowy program realizowany do końca roku. W tym roku trzydzieści pięć kościołów i dwie wieże zwiedziło 240 tys. osób. Gości oprowadzało 150 profesjonalnych przewodników. Szczyt zwiedzania przypadł na okres od 1 maja do 30 października 2022 roku. Organizatorem szóstej edycji Otwartych Kościołów była diecezja ostrawsko-opawskia oraz województwo morawsko-śląskie. W tym roku w ramach projektu partnerskiego nawiązano również kontakty z lokalnymi społecznościami i stowarzyszeniami. Wyjątkowa szopka w katedrze Boskiego Zbawiciela w Ostrawie Mimo to, że akcja Otwarte Kościoły dobiegła końca, ciągle można zwiedzić katedrę Boskiego Zbawiciela w Ostrawie, gdzie znajduje się wyjątkowa szopka. Przez cały okres adwentu zobaczymy w niej figurę Matki Bożej w stanie błogosławionym, zmierzającą wraz ze św. Józefem do stajenki ze żłóbkiem. W Wigilię Bożego Narodzenia w żłóbku pojawi…
Drugie wydanie książki Mečislava Boráka o Żywocicach jest już w sprzedaży. Do druku przygotował ją Radim Jež
CZESKI CIESZYN / Muzeum Ziemi Cieszyńskiej w Czeskim Cieszynie wydało po raz drugi książkę Mečislava Boráka "Svědectví ze Životic. Těšínsko za druhé světové války a okolnosti životické tragédie" (pol. Świadectwa z Żywocic. Śląsk Cieszyński w czasie II wojny światowej i okoliczności tragedii żywocickiej). - Pragnę poinformować o nowym wydaniu publikacji historyka Mečislava Boráka "Svědectví ze Životic. Těšínsko za druhé světové války a okolnosti životické tragédie". Jest to drugie, poprawione i uzupełnione wydanie, przygotowane do druku przez historyka Radima Ježa - poinformowała naszą redakcję Lenka Ježová Bichlerová z Muzeum Ziemi Cieszyńskiej. Książka została wydana po raz pierwszy przez Muzeum Ziemi Cieszyńskiej w 1999 roku. Mečislav Borák (1945-2017), czołowy znawca historii represji politycznych i zbrodni wojennych w nowoczesnej Europie, podejmuje temat tragicznych wydarzeń, które miały miejsce w małej wiosce na Śląsku Cieszyńskim we wczesnych godzinach 6 sierpnia 1944 roku. Materiał ilustracyjny, mapy i dokumenty Na podstawie źródeł dokumentalnych, autentycznych zeznań świadków i osób, które przeżyły zbrodnię, autor zarysowuje szerszy kontekst okoliczności tragicznej śmierci trzydziestu…
Nauka i biznes w jednym miejscu. Konferencja z Polonią w Sieci Badawczej Łukasiewicz
Już jutro odbędzie się Konferencja z Polonią w siedzibie Łukasiewicz - Instytut Lotnictwa oraz online. Jest to wydarzenie skierowane do polskich naukowców zatrudnionych poza granicami kraju. Jej głównymi celami są integracja polonijnego środowiska naukowego, prezentacja możliwości Sieci Badawczej Łukasiewicz i zainicjowanie nowych projektów. Konferencja odbędzie się 15 grudnia 2022 roku w siedzicie Sieci Badawczej Łukasiewicz - Instytut Lotnictwa oraz online. Zarejestrować można się na stronach Konferencji z Polonią 2022. Prelegentami będzie szesnastu polskich naukowców z czołowych ośrodków badawczych na świecie oraz praktyków biznesu. Myślą przewodnią konferencji jest rozwój relacji między naukowcami polonijnymi a największą polską siecią badawczą. Adresatami zagranicznymi są polscy naukowcy z instytucji badawczych, centrów badawczo-rozwojowych przedsiębiorstw i z innowacyjnych startupów spoza Polski. Krajowymi uczestnikami są specjaliści z Sieci Badawczej Łukasiewicz. Aktywności uczestników skupią się wokół czterech kluczowych obszarów: doskonałość naukowa, interdyscyplinarność, współpraca nauka-biznes oraz komercjalizacja. Uczestnicy będą mogli wziąć udział w tematycznych sesjach z naukowcami z Łukasiewicza, gdzie omawiane będą m.in. możliwości aplikowania o środki unijne z Horyzontu…
Pogotowie językowe. Wigilia czy wigilia? Nowy Rok czy nowy rok?
Co roku o tej porze kotłują się w naszych głowach odwieczne dylematy związane z użyciem małej lub wielkiej litery. Adwent czy adwent, Wigilia czy wigilia, Święta Bożego Narodzenia czy święta Bożego Narodzenia, Sylwester czy sylwester, Nowy Rok czy nowy rok? W tym krótki artykule postaram się rozwiać wszelkie wątpliwości. Adwent czy adwent? Obie formy są poprawne. Nazwy okresów kalendarzowych piszemy małą literą, czyli adwent. Niemniej jednak w przypadku okresów szczególnie ważnych w roku kościelnych możemy użyć wielkiej litery ze względów religijnych. Jeżeli więc Adwent jest dla nas szczególnie ważnym okresem, możemy zapisać go wielką literą. Wigilia czy wigilia? Poprawne są obie pisownie w zależności od znaczenia. Według Słownika Języka Polskiego PWN-u wigilia małą literą to «dzień poprzedzający inny dzień, zwykle świąteczny», jak również «tradycyjna, uroczysta wieczerza w przeddzień świąt Bożego Narodzenia». Jednak gdy mamy na myśli dzień poprzedzający Boże Narodzenie, czyli 24 grudnia, Wigilię zapisujemy wielką literą. Stosując się do tej zasady, powinniśmy więc pisać na przykład tak: W tegoroczną…
Już w najbliższą sobotę rusza Świąteczna Wioska w Istebnej. To pierwsze tego typu wydarzenie w Trójwsi
TRÓJWIEŚ / W dniach od 10 do 18 grudnia w strażnicy Ochotniczej Straży Pożarnej w Istebnej odbędzie się „Świąteczna Wioska". Na mieszkańców i gości będą czekać takie atrakcje, jak warsztaty rękodzielnicze, mini spektakle, wspólne kolędowanie i wiele innych. Cykl wydarzeń organizuje Stowarzyszenie „Trójwieś Razem”. - To pierwsze takie wydarzenie w Trójwsi, które jest inicjatywą oddolną, efektem niezwykłego zaangażowania mieszkańców. Od początku do końca wioska jest zrealizowana społecznie, przez ludzi o dobrych sercach. Zaangażowało się w to wydarzenie kilkanaście organizacji, firm, jak i osób prywatnych. To pierwsza tego typu inicjatywa - napisał do naszej redakcji Stanisław Legierski, prezes Stowarzyszenia "Trójwieś Razem" Wydarzenie będzie miało wymiar wielopokoleniowy „Świąteczna wioska” to inicjatywa skierowana do wszystkich mieszkańców gminy Istebna, a także przyjezdnych i turystów. Przewiduje się realizację aktywności skierowanych do każdej grupy wiekowej. - Pragniemy, by było to nasze wspólne miejsce spotkań. By przychodzili tutaj mieszkańcy Istebnej, Jaworzynki i Koniakowa, aby złożyć sobie życzenia, porozmawiać, razem cieszyć tym wyjątkowym czasem. By jak najliczniej korzystali z przygotowanej…
Młodzież z Turcji weźmie udział w koncercie świątecznym organizowanym przez Gimnazjum. To już ostatnia wizyta
CZESKI CIESZYN / Polskie Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie gości kolegów ze szkoły partnerskiej w Turcji. Młodzież z Manavgat w prowincji Antalya spędzi w Czeskim Cieszynie cały tydzień od 5 do 9 grudnia. To już ostatnia wizyta młodzieży w ramach projektu Erasmus. W ten piątek wszyscy wezmą udział w Koncercie Świątecznym. Wizyta zaplanowana na ten tydzień jest ostatnią częścią projektu w ramach programu Erasmus. Do Czeskiego Cieszyna przyjechało piętnastu uczniów i trzech nauczycieli. - Przygotowaliśmy dla naszych gości zajęcia związane ze świętami Bożego Narodzenia. Przedstawiamy im naszą kulturę, która jest zupełnie odmienna od ich kultury. Pokazujemy im, jak wyglądają u nas przygotowania do świąt. Wczoraj ubieraliśmy choinkę i graliśmy w świąteczne gry. Zwiedzaliśmy również część historyczną Cieszyna. Jest to dla nich bardzo interesujące. Żaden z nich nie był nigdy w czasie adwentu w Europie. W Turcji nie obchodzi się świąt Bożego Narodzenia - powiedziała Barbara Pieczka, nauczycielka języka angielskiego i rosyjskiego z Polskiego Gimnazjum w Czeskim Cieszynie, koordynatorka…
Młodzieżowe Słowo Roku 2022. Znamy zwycięzcę plebiscytu!
Znamy zwycięzcę plebiscytu Młodzieżowe Słowo Roku 2022. Decyzją internautów została nim: ESSA! Kapituła przyznała także Nagrodę Jury dla słowa ODKLEJKA. Zwycięskie słowo zostało wyłonione w dwuetapowym głosowaniu, które trwało od 11 października do 30 listopada. Organizatorem plebiscytu jest Wydawnictwo Naukowe PWN. Partnerem inicjatywy jest Uniwersytet Warszawski. Plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku 2022 został rozstrzygnięty. Głosami internautów przy dużej przewadze zwyciężyło słowo: essa – powszechnie znane i używane w środowisku młodzieży na znak radości, triumfu czy w ogóle pozytywnych emocji. Wśród najbardziej popularnych połączeń ze słowem essa znalazły się te, wskazujące na luz i stan błogości, np. mieć essę lub być na essie. W tym kontekście warto przypomnieć, że zwycięski wyraz ma także swoje warianty niewerbalne. Może występować w postaci gestu lub emotikonu. Odklejony, odklejus, odkleja Kapituła postanowiła przyznać Nagrodę Jury wyrazowi, który znalazł się blisko podium, jest to odklejka. Słowo oznacza stan, ewentualnie osoby, które są oderwane od rzeczywistości i ten aspekt dotyczy nie tylko zachowania, samopoczucia, ale…
Czy św. Mikołaj lubił śnieg? Gdy podczas urlopu odkrywasz magię świąt
Na Patarze, najdłuższej plaży tureckiego wybrzeża, znaleźliśmy się z mężem przez przypadek. W 2011 roku niewiele można się było o niej dowiedzieć. Polskie przewodniki o niej milczały, a anglojęzyczny opisywał ją w kilku zdaniach. Przeczytaliśmy, że na ciągnącej się 18 km plaży znajdziemy ciszę i spokój, rozległe wydmy otoczone górami oraz żółwie wodne, mające tam swoje miejsca lęgowe. Ruszyliśmy więc w poszukiwaniu raju na ziemi. Leżące w odległości 2 km od plaży Miasteczko Gelemiş przywitało nas atmosferą post apokaliptyczną – większość restauracji była zamknięta lub znajdowała się w stanie rozkładu, baza noclegowa była okrojona, grozy dodawały panoszące się bezpańskie psy wszelkiej maści. Nocleg znaleźliśmy na małym campingu przy barze „Medusa”, prowadzonym przez Turka, który od kilkudziesięciu lat mieszka na stałe we Francji i przyjeżdża do Turcji wraz ze swoją rodziną na wakacje. Tu kiedyś znajdowało się starożytne miasto portowe Patara Ponieważ właściciel był miłośnikiem bluesa i jazzu na ścianach wisiały plakaty muzyczne, a z głośników sączył się Miles Davis. Klientela…
Św. Barbara. Choć nie wiadomo, czy istniała, jej kult jest ciągle żywy
Legenda o świętej Barbarze, jak wiele opowieści hagiograficznych, mrozi krew w żyłach. Jej kult jest szczególnie żywy na Górnym Śląsku. Jest patronką pracowników narażonych na nagłą i nieoczekiwaną śmierć - górników, hutników, marynarzy rybaków, żołnierzy, kamieniarzy, murarzy. Wspomnienie świętej obchodzimy 4 grudnia. Święta Barbara była córką Dioskura z Heliopolis w Bitynii, wysoko postawionego urzędnika. Bez wiedzy ojca przyjęła chrzest i złożyła ślub dozgonnej czystości jako oblubienica Chrystusa. Gdy ojciec się o tym dowiedział, zamknął ją w wieży bez okien, z wymalowanymi na ścianach wizerunkami pogańskich bożków. Poddawał ją torturom, aby wyrzekła się Chrystusa. Z pomocą murarzy udało jej się zbiec z więzienia. Dopadli ją jednak siepacze ojca. Zginęła męczeńską śmiercią przez ścięcie głowy mieczem. Wcześniej poddano ją okrutnym torturom. Do dzisiaj jest przedmiotem kultów lokalnych Choć usunięto jej imię z litanii świętych kościoła katolickiego - ze względu na wątpliwości związane z jej istnieniem - nadal jest przedmiotem kultów lokalnych. Najczęściej przedstawiana jest w stroju królowej w koronie. W ręku trzyma…
Święta pachną pomarańczą. Zobacz, jak owocują drzewa egzotyczne w ostrawskim zoo
OSTRAWA / Okres adwentu jest związany z wieloma tradycjami, takimi jak pieczenie świątecznych ciastek, robienie wieńców adwentowych i ozdób na choinkę oraz dekorowanie domów. Nieodłącznym elementem tego okresu są różne owoce tropikalne czy egzotyczne przyprawy. Zapach wanilii, cynamonu, goździków czy różnych owoców cytrusowych kojarzy nam się z Bożym Narodzeniem. Większość z tych roślin uprawiana jest w Ogrodzie Zoologicznym i Parku Botanicznym w Ostrawie. W obszernym kompleksie szklarniowym ostrawskiego ZOO szczególnie dobrze reprezentowane są drzewa cytrusowe, ponieważ właśnie teraz dojrzewają ich owoce. Wśród nich są pomarańcze, cytryny, kumkwaty, mandarynki, pomelo i cedraty. W czasie adwentu wykorzystuje się je nie tylko w kuchni, ale także przy tworzeniu różnych ozdób i dekoracji świątecznych. Dojrzewa tu również grejpfrut, subtropikalne drzewo pochodzące z Karaibów. Po raz pierwszy odkryto je na wyspie Barbados na Morzu Karaibskim, skąd zostało przetransportowana do Ameryki. Jest krzyżówką pomarańczy jamajskiej (Citrus sinensis) i indonezyjskiego pomelo (Citrus maxima). Grejpfrut był dawniej uprawiany jako roślina ozdobna. Dopiero w XIX wieku stał się popularny…
Dzieci czują się na parafii jak u siebie w domu. Rozmowa ks. Lukášem Mockiem
CZESKI CIESZYN / W parafii katolickiej pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Czeskim Cieszynie od początku marca mieszkają wraz ze swoimi opiekunkami dzieci z domu dziecka z Łucka w obwodzie wołyńskim na Ukrainie. Minęło dziewięć miesięcy odkąd parafia stała się dla dzieci nowym domem. Pierwszy raz rozmawialiśmy z ks. Lukášem Mockiem na temat dzieci i ich potrzeb w kwietniu tego roku. Rozmowę tę można przeczytać tutaj. Dziś poprosiliśmy księdza o jeszcze jedną rozmowę, żeby dowiedzieć się, jak dzisiaj radzą sobie dzieci. Dzieci są już u was dziewięć miesięcy. Jak wygląda ich życie codzienne? Co się zmieniło od marca tego roku? Dzieci czują się na parafii jak u siebie w domu. Na wiosnę zaczęły chodzić do szkoły. Wystarczy, że przejdą przez park i są już na miejscu. Młodsze dzieci chodzą do przedszkola. W szkole się zaaklimatyzowały. Słyszałem, że panie nauczycielki mają wspaniałe podejście do dzieci. Nasze dzieci bez problemu zintegrowały się z grupą. Nie było z tym żadnego problemu. A jak język…
Radio Katowice świętuje 95 urodziny! Pierwszą audycją była transmisja górniczej mszy świętej
KATOWICE / "Wracamy do korzeni i zaczynamy tak jak 95 lat temu" - mówi prezes radia, redaktor naczelny Piotr Ornowski. Radio Katowice rozpoczęło swoją działalność w 4 grudnia 1927 roku. Pierwszą audycją była transmisja górniczej mszy świętej. W najbliższą niedzielę audycja jubileuszowa również rozpocznie się mszą świętą. 4 grudnia 2022 r. o 9.00 najpierw zabrzmią radiowe młotki, potem rozpocznie się transmisja jubileuszowej mszy św. z katedry Chrystusa Króla w Katowicach celebrowana przez arcybiskupa Wiktora Skworca. Oprawę muzyczną zapewni Zespół Śpiewaków Miasta Katowice "Camerata Silesia". Wieczorem tego samego dnia odbędzie się gala jubileuszowa w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia. "Nadajemy program od 4 rano do 2 w nocy" - Radio Katowice przez 95 lat swojej historii zawsze było, jest i będzie częścią tego regionu. W naszym programie łączymy historię z nowoczesnością. Mamy najnowocześniejszy w Polsce pion antenowy, studio nagrań ze sprzętem światowej klasy. Nadajemy program od 4 rano do 2 w nocy. Dla naszych słuchaczy rozszczepiamy także program na programy…
Przedszkole w Oldrzychowicach istnieje już 95 lat. Nauczycielki i dzieci przygotowały magiczny wieczór
OLDRZYCHOWICE / Dzieci z przedszkola i szkoły z polskim językiem nauczania w Oldrzychowicach przygotowały dla rodziców, krewnych i przyjaciół jasełka i spektakl "Calineczko, ratuj Ziemię". W miniony piątek 25 listopada przedszkole świętowało 95 lat swojego istnienia. Sala budynku przy boisku do piłki nożnej w Oldrzychowicach pękała w szwach. Historię polskiego przedszkola w Oldrzychowicach, które powstało w 1927 roku, przedstawiła Anna Jeż, dyrektorka Polskiej Szkoły Podstawowej w Trzyńcu. Następnie przedszkolaki wystąpiły w jasełkach. Na scenie nie zabrakło Maryi, Józefa, Dzieciątka, pasterzy owieczek i aniołków. Urocza gra małych aktorów oraz scenariusz z zabawnymi dialogami wywołały salwy śmiechu wśród publiczności. - Jasełka przygotowałyśmy na podstawie inspiracji zaczerpniętych z internetu. Chciałyśmy, żeby to nie były tradycje jasełka, ale przedstawienie bożonarodzeniowe na wesoło. Dzieci uczyły się ról około trzech tygodni. Dziś rano mieliśmy próbę generalną przed przedszkolakami i nauczycielami z zaprzyjaźnionego czeskiego przedszkola - powiedziała Olga Bocek, kierowniczka polskiego przedszkola w Oldrzychowicach. W przygotowaniu przedstawienie brała również udział nauczycielka Barbara Sobek. Calineczka na ratunek Ziemi…
W Trzyńcu rozświetlono choinkę. W tym roku na Plac Wolności wracają wieczory adwentowe
TRZYNIEC / Mieszkańcy Trzyńca doczekali się uroczystego rozświetlenia choinki. W zeszłym roku nie było to możliwe ze względu na pandemię. W tym roku trzyńczanie postanowili wykorzystać okazję do świętowania w dwójnasób. W pierwszą niedzielę adwentu 27 listopada o godzinie 16.30 na Placu Wolności przed Domem Kultury "Trisia" były tłumy. Jak co roku, przed rozświetleniem choinki przemawiała prezydent miasta Trzyńca Věra Palkovská oraz przedstawiciele kościoła katolickiego i ewangelickiego, ks. František Vrubel i ks. Michal Klus. Uroczyste zapalanie choinki wieńczyło Trzyniecki Jarmark św. Mikołaja, który odbywał się w godzinach od 10.00 do 18.00 na Placu Wolności i w Domu Kultury "Trisia". Na scenie od rana występowały między innymi dzieci i młodzież z trzynieckich szkół. Nie zabrakło również utalentowanej młodzieży ze szkół z polskim językiem nauczania. Mieszkańcy Trzyńca mogli kupić na stoiskach wieńce adwentowe, stroiki, ozdoby choinkowe, dekoracje świąteczne i drobne prezenty. Na gości czekały również ciepłe dania i grzane wino. Adwent dopiero się zaczął Na tym jednak nie kończy się przedświąteczny program…
Huta w Trzyńcu zainwestowała. W grudniu ruszą dwie nowe elektrownie fotowoltaiczne
TRZYNIEC / Huta Trzyniecka wraz ze spółką siostrzaną Energetyka Trzyniec (czes. Energetika Třinec) będzie wytwarzać zieloną energię. W grudniu tego roku ruszy produkcja prądu w dwóch nowych elektrowniach fotowoltaicznych. Jedna z nich znajduje się na terenie Huty Trzynieckiej, druga w Walcowni Metali w miejscowości Staré Město. Elektrownia w Trzyńcu będzie miała moc 350 kWp, co w idealnych warunkach odpowiada rocznej produkcji ponad 330 000 kWh. Elektrownia będzie przetwarzać energię słoneczną na 760 panelach umieszczonych na dachu o powierzchni 3.333 m2. Inwestycja kosztowała spółkę dwanaście milionów koron, z czego prawie trzy miliony koron pokryje dotacja z Ministerstwa Finansów. - Zielona energia z naszych paneli słonecznych powinna pokryć ponad połowę zapotrzebowania miasta Trzyńca na ciepłą wodę i ogrzewanie - mówi dyrektor Energetyki Trzyniec Petr Matuszek. Energetyka Trzyniec ogrzewa około 9 tys. gospodarstw domowych, szkoły, szpitale i inne obiekty. Energia słoneczna będzie wykorzystywana na terenie walcowni Druga elektrownia zostanie uruchomiona w najbliższych dniach na terenie terenie Walcowni Metali w miejscowości Staré Město w…
Weź udział w kursie języka polskiego dla absolwentów polskich szkół
Centrum Polskie Kongresu Polaków planuje od nowego roku realizować kursy języka polskiego dla absolwentów polskich szkół na Zaolziu. Tych, którzy nie kontynuują dalszej nauki w języku polskim. - Zapraszamy absolwentów polskich szkół na Zaolziu do uczestniczenia w kursie języka polskiego. Kurs odbędzie się w trybie online. Jego celem będzie rozwijanie znajomości języka polskiego, ćwiczenia konwersacyjne, wzbogacenie zasobu słów u uczestników. W kursie mogą wziąć udział absolwenci polskich szkół, którzy nie kontynuują nauki w języku polskim - powiedział Michał Przywara z Centrum Polskiego. Lekcje trwające 60 minut będą się odbywały raz w tygodniu przez pół roku. Koszt takiego kursu jest symboliczny i wynosi 200 KCZ za miesiąc. Zgłoszenie należy przesłać na e-mail centrumpolskie@polonica.cz do 15 grudnia 2022. W wiadomości trzeba wpisać imię, nazwisko i rok urodzenia. Projekt jest finansowany przez Fundusz Rozwoju Zaolzia.
Jarmarki bożonarodzeniowe 2022. Czas wyruszyć w Polskę w poszukiwaniu magii świąt
Już za kilka dni pierwsza niedziela adwentu. A to oznacza, że święta Bożego Narodzenia są coraz bliżej. Adwent to nie tylko czas wyczekiwania, ale również czas bożonarodzeniowych jarmarków. Zapraszamy do zapoznania się z naszą listą jarmarków organizowanych na Śląsku i w Małopolsce. KATOWICE, Jarmark Bożonarodzeniowy, 18 listopada 2022 - 8 stycznia 2023 Na Placu Teatralnym w Katowicach miasteczko bożonarodzeniowe stanęło już w zeszły piątek. Znajdziemy tam 80 straganów z ozdobami choinkowymi, dekoracjami, upominkami i jedzeniem. Oprócz tego są tam takie atrakcje, jak wiktoriańska karuzela, bożonarodzeniowa szopka, drewniany pociąg, mini park świateł, który jest dostępny bezpłatnie. Działa również lodowisko i młyńskie koło, które będzie dostępne aż do 26 lutego 2023 roku. Sam jarmark potrwa do 8 stycznia. Więcej informacji znajdziemy tutaj i na profilu FB Jarmarku Bożonarodzeniowego w Katowicach. https://www.youtube.com/watch?v=tfNyU1VY3FI WROCŁAW, Jarmark Bożonarodzeniowy, 18 listopada - 31 grudnia 2022 W zeszły piątek ruszył również Jarmark Bożonarodzeniowy we Wrocławiu. Tego jarmarku nie trzeba specjalnie prezentować. Jest to jeden z największych jarmarków bożonarodzeniowych…
Sezon jarmarków świątecznych rozpoczęty! Wędryńskie Warsztaty Bożonarodzeniowe
WĘDRYNIA / W piątek i sobotę, 18 i 19 listopada, odbyły się Wędryńskie Warsztaty Bożonarodzeniowe zorganizowane przez Urząd Gminy i Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. W Czytelni można było zjeść potrawy przygotowane przez miejscowe koło, kupić dekoracje świąteczne i drobne prezenty. Dzieci natomiast chętnie uczestniczyły w warsztatach rękodzielniczych. Organizatorzy nie mogli sobie wymarzyć lepszej scenerii. W pierwszy dzień warsztatów spadł pierwszy w tym roku śnieg. W świąteczny nastrój wprowadzał też zebranych wystrój głównej sali Czytelni - gdzieniegdzie rozwieszono świecące lampki, ubrano również choinkę. W piątek wieczorem przyszło wielu gości. Trudno było znaleźć stolik, przy którym można było zjeść potrawy przygotowane przez Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. Ceny jedzenia, ozdób świątecznych i drobnych upominków były przystępne. Goście kupowali ozdoby na choinkę, wieńce adwentowe, świeczki, stroiki na stół wigilijny różnej maści - od tradycyjnych po piernikowe. Sporo było biżuterii, drobnych wyrobów krawieckich, ręcznie robionych maskotek, czapek, szalików i rękawiczek. Bardzo duże zainteresowanie warsztatami dla dzieci Szczególnie atrakcyjne były stoiska z mini warsztatami.…
Wybrano finałową dwudziestkę w plebiscycie Młodzieżowe Słowo Roku. Zagłosuj do końca listopada!
Właśnie zakończył się pierwszy etap plebiscytu PWN na Młodzieżowe Słowo Roku 2022. Internauci przesłali prawie 125 tysięcy zgłoszeń, wśród których znalazło się 8 221 różnych słów i wyrażeń. Jury przeanalizowało wszystkie zgłoszenia i wyłoniło finałową dwudziestkę, na którą można już głosować w drugim etapie plebiscytu. Plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku wystartował 11 października br. Do 8 listopada internauci zgłaszali propozycje, które walczyły o przejście do finałowego głosowania. W tym czasie do bazy napłynęło 124 794 zgłoszeń, w tym 8 221 różnych słów i wyrażeń. Kapituła skorzystała z konsultacji z zespołem doradczym nastolatków Od 9 listopada trwały obrady jury w składzie: prof. dr hab. Anna Wileczek (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach), prof. dr hab. Marek Łaziński (Uniwersytet Warszawski), prof. dr hab. Ewa Kołodziejek (Uniwersytet Szczeciński), Bartek Chaciński (Polityka). Dodatkowo kapituła skorzystała z konsultacji z zespołem doradczym nastolatków z Obserwatorium Języka i Kultury Młodzieży, a także z przedstawicielami PWN. Eksperci analizowali zgłoszone słowa i wyłonili dwadzieścia najczęściej zgłaszanych, a jednocześnie spełniających kryteria regulaminowe.…
Huta Trzyniecka prowadzi lekcje i ogłasza konkurs. Do wygrania wycieczka dla całej klasy
TRZYNIEC / Dlaczego w Trzyńcu powstała huta? Jak produkuje się czystą stal? Czy stal można poddawać recyklingowi w nieskończoność? Czy to prawda, że duże zakłady są wyposażone w gigantyczne odkurzacze? Ilu pracowników zatrudnia Huta Trzyniecka? Na te i inne pytania odpowiedzą pracownicy Huty Trzynieckiej podczas specjalnych lekcji. Po dwuletniej przerwie rusza ponownie inicjatywa edukacyjna i konkurs "Mój Werk" dla siódmych klas szkoły podstawowej. W tym roku szkolnym weźmie w nich udział około siedmiuset uczniów z regionu trzynieckiego, czeskocieszyńskiego i jabłonkowskiego. W projekcie będą uczestniczyć polskie szkoły podstawowe z Gnojnika, Bystrzycy, Wędryni, Trzyńca, jabłonkowa i Czeskiego Cieszyna. Konkurs ma na celu pokazanie dzieciom współczesnego zakładu przemysłowego. - Huta Trzyniecka jest dziś jednym z najnowocześniejszych przedsiębiorstw w Europie. Dzięki inwestycjom w nowoczesne technologie jest jednym z najnowocześniejszych zakładów w swojej branży. Firma nie pozostaje w tyle, jeżeli chodzi o działania na rzecz ochrony środowiska. Chcemy to wszystko pokazać miejscowym dzieciom - wyjaśnia Ivo Žižka, dyrektor ds. Zasobów Ludzkich Huty Trzynieckiej. Hucie Trzynieckiej…
W Bystrzycy spotkali się pracownicy i korespondenci Zwrotu. Warsztaty dziennikarskie wirtualnej redakcji
Redakcja „Zwrotu” oraz korespondenci w ubiegły weekend wzięli udział w dwudniowym spotkaniu szkoleniowym. Niektórzy przyjechali na spotkanie z odległych miast Czech. Piątkowe spotkanie odbyło się w sali konferencyjnej pensjonatu Stadion w Bystrzycy. Pierwszego dnia redaktor naczelna Halina Szczotka przedstawiła w zwięzłej prezentacji historię miesięcznika „Zwrot” – jego ewolucję od czasopisma polskiej mniejszości o tematyce literacko-społecznej do portalu informacyjnego o rozrastającym się zasięgu. Po jej wystąpieniu wywiązała się ożywiona dyskusja. Wirtualna redakcja – Redakcja Zwrotu jest specyficzna, ponieważ pracuje w systemie zdalnym. Znamy się z najróżniejszych komunikatorów, z korespondencji mailowej. Jednak prawda jest taka, że wszystkich naszych współpracowników osobiście znałam chyba tylko ja. Zorganizowanie takiego spotkania było więc konieczne. I dzięki wsparciu Stowarzyszenia Odra-Niemen udało się go w tym roku zrealizować, za co jestem bardzo wdzięczna – powiedziała Halina Szczotka, redaktor naczelna Zwrotu. Dodała, że oprócz celów integracyjnych równie ważne było przeprowadzenie warsztatów dziennikarskich. – Praca we współczesnej redakcji wiąże się z ciągłym kształceniem. Zmieniają się technologie, ale też przyzwyczajenia i…
Cierlicko w Jedynce Polskiego Radia. Dzisiaj będzie można wysłuchać reportażu z 90. rocznicy katastrofy
W piątek 11 listopada 2022 roku w godzinach 11.00-12.00 w Programie Pierwszym Polskiego Radia będzie emitowana audycja „Bohaterowie podniebnych marzeń”. Reportaż będzie poświęcony Franciszkowi Żwirce i Stanisławowi Wigurze oraz 90. rocznicy katastrofy. Po Żwirkowisku oprowadzi słuchaczy opiekun miejsca pamięci Jan Przywara. W audycji pojawi się również relacja z obchodów 90. rocznicy katastrofy lotniczej w Cierlicku oraz wypowiedzi polskich harcerzy z Zaolzia. Dokładna godzina nadania audycji nie została podana, ponieważ poprzedzi ją transmisja wydarzeń związanych z obchodami Święta Niepodległości, która może się przedłużyć. Audycji można wysłuchać na stronach programu Pierwszego Polskiego Radia.
Najnowszy numer
Newsletter
Kalendarium wydarzeń
Najczęściej czytane
- Egzaminy maturalne rozpoczęte. Zobacz, z jakimi tematami mierzyli się uczniowie polskiego gimnazjum
- ZWROT ASTRONOMICZNIE: Dziś na niebie zobaczymy trzy planety i sierp Księżyca
- Zakupy w Wielkanoc. Kiedy będą otwarte sklepy w Polsce i Czechach?
- Zakupy w Wielkanoc. Zobaczcie, kiedy będą otwarte sklepy w Czechach i Polsce
- Królewiec jest czeski! Ostatnia misja „Trzyńca”
ZWROT W KOMÓRCE
Reklama
Reklama
POGOTOWIE JEZYKOWE
![W Boguminie-Skrzeczoniu odbył się Jarmark Wielkanocny. Zobaczcie, jakie cuda można było kupić [zdjęcia, wideo]](https://zwrot.cz/wp-content/uploads/2025/04/05-04-25-jarmark-Bogumin-SkrzeczonIMG_8594-300x200.jpg)
