
Międzynarodowe Pokazy Lotnicze Air Show Radom 2023. Można oglądać relację na żywo
Dziś, 26 sierpnia 2023, rozpoczyna się XVII edycja Air Show Radom, którą organizuje Agencja Mienia Wojskowego, przy współpracy z Dowództwem Generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych RP. Na lotnisku na Sadkowie będzie można zobaczyć w powietrzu i na lądzie około 150 maszyn. Każdy ma okazję podziwiać lotnicze akrobacje na radomskim niebie dzięki relacji na żywo. Międzynarodowe Pokazy Lotnicze AIR SHOW w Radomiu to jedno z najważniejszych wydarzeń lotniczych w Polsce i Europie. Podczas pokazów widzowie mogą podziwiać czołowych pilotów i najlepsze drużyny w pokazach powietrznych, a także z bliska zobaczyć samoloty, śmigłowce oraz uzbrojenie i wojskowy sprzęt wystawiany na naziemnych ekspozycjach. Wydarzenie ma celu również popularyzację historii polskiego lotnictwa i wojskowości oraz prezentację Sił Zbrojnych RP. W wymiarze międzynarodowym podkreśla efektywną współpracę Polski z sojusznikami w ramach NATO. Air Show Radom 2023 Tegoroczną już XVII edycję Air Show Radom organizuje Agencja Mienia Wojskowego, przy współpracy z Dowództwem Generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych RP. W tym roku umiejętności najlepszych pilotów będzie można podziwiać na Lotnisku…

Rok pracy Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. Rocznicowe zdjęcie pokazuje region narodzin gwiazd
W lipcu 2023 z okazji pierwszej rocznicy rozpoczęcia obserwacji naukowych Teleskopem Jamesa Webba NASA opublikowała zdjęcie pełne rodzących się gwiazd z dramatyczną kolorystyką i szczegółowością nigdy jeszcze nieoglądaną. Obiektem na fotografii jest Mgławica Ro Ophiuchi, która stanowi najbliższy Ziemi, względnie niewielki i spokojny gwiezdny żłobek, czyli obszar gwiazdotwórczy. To już ponad rok od publikacji pierwszych zdjęć z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (James Webb Space Telescope – JWST), które chyba zrobiły wrażenie na każdym. Pisaliśmy o tym w lipcu 2022 roku. https://zwrot.cz/2022/07/nasa-udostepnila-pierwsze-zdjecie-z-teleskopu-webba/ Każde kolejne zdjęcie pokazywane przez Amerykańską Agencję Kosmiczną NASA jest równie zachwycające. Materiały dostarczane przez Teleskop Webba dla nas są ucztą dla oczu, a dla naukowców źródłem licznych danych, pozwalających lepiej zrozumieć procesy zachodzące we Wszechświecie. Rocznicowe zdjęcie Webba Na rocznicowym zdjęciu z Teleskopu Webba widać zaledwie 390 lat świetlnych od Ziemi oddalony najbliższy nam obszar gwiazdotwórczy w naszej Galaktyce, znany jako Mgławica Ro Ophiuchi (od nazwy gwiazdy Ro Ophiuchi w gwiazdozbiorze Wężownika, widocznej na niebie w jej pobliżu).…

Dziś noc spadających gwiazd. Jak i kiedy najlepiej obserwować Perseidy
W 2023 roku jeden z najpopularniejszych rojów meteorów Perseidy osiągnie szczyt aktywności w idealnych warunkach obserwacyjnych a w dodatku podczas weekendu. Maksimum przypada na noc z soboty na niedzielę (z 12 na 13 sierpnia 2023). Obserwacje nie będzie zakłócał blask Księżyca, który obecnie jest w fazie cienkiego sierpa kilka dni przed nowiem. Meteory, potocznie zwanymi również spadającymi gwiazdami, to świetlne zjawiska powstające podczas przelotu przez atmosferę drobin materii międzyplanetarnej wlatujących w nią z przestrzeni kosmicznej. Bardzo jasne meteory nazywamy bolidami. Większość meteorów ulega zniszczeniu w atmosferze, spala się całkowicie na wysokości około 70 kilometrów, a jedynie bardzo nieliczne spadają na Ziemię, otrzymując nazwę meteorytów. Pochodzenie Perseidów Perseidy to jeden z najbardziej regularnych i bogatych rojów meteorów, które aktywne są corocznie od 17 lipca do 24 sierpnia, przy czym maksimum obserwuje się pomiędzy 12 a 14 sierpniem. Meteory popularnie nazywamy spadającymi gwiazdami. Oczywiście to nie gwiazdy spadają, lecz Ziemia w swoim ruchu wokół Słońca napotyka obłok kamienno-lodowych drobinek wielkości ziaren piasku, który…

Zapraszamy do wzięcia udziału w Konkursie Kopernikowskim. Sprawdź swoją wiedzę na temat najsłynniejszego polskiego naukowca wszech czasów
19 lutego 2023 obchodziliśmy 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika – najsłynniejszego polskiego astronoma i jednego z największych naukowców w historii świata. Senat Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Mikołaja Kopernika. Redakcja Zwrotu włączyła się do obchodów Roku Kopernika, realizując między innymi Konkurs wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii. Dziś publikowane pytania są ostatnimi w ramach tego Konkursu. Jednak już jesienią 2023 Redakcja Zwrotu szykuje nowy konkurs, tym razem międzyszkolny, poświęcony życiu i dziełu fromborskiego samotnika. Konkurs Kopernikowski Konkurs wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii realizowany na stronach miesięcznika Zwrot i serwisu internetowego zwrot.cz przebiegał równolegle z rokiem szkolnym 2022/2023. Rozpoczął się we wrześniu 2022 i zakończył się w lipcu 2023. Na portalu zwrot.cz publikowany był zawsze z kilkodniowym opóźnieniem po drukowanym Zwrocie. Każdy chętny zabawy znajdzie odpowiedzi na pytania konkursowe, uważnie czytając artykuły dotyczące Mikołaja Kopernika publikowane w miesięczniku Zwrot w cyklu pt. W 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Odpowiedzi można szukać również w bogatej biografii, której spis…

Nowe obserwatoria Polskiej Agencji Kosmicznej. To największa tego typu polska inwestycja astronomiczna od lat
Polska Agencja Kosmiczna na początku lipca 2023 uruchomiła trzy zestawy teleskopów do obserwacji satelitów i śmieci kosmicznych. Każdy zestaw to cztery teleskopy, które umieszczone są na niezależnych od siebie szybkich ramionach. Zlokalizowane są w miejscach o doskonałych warunkach obserwacyjnych – w Chile, Australii i Republice Południowej Afryki – będą dostarczały dane o ruchu na orbicie okołoziemskiej 24 godziny na dobę, przez siedem dni w tygodniu. Polska Agencja Kosmiczna POLSA realizuje inwestycję modernizacji sieci globalnie rozmieszczonych teleskopów optycznych służących do monitorowania obiektów w pobliżu Ziemi. Projekt ten jest największą tego typu polską inwestycją astronomiczną od lat. Powstająca sieć nosi nazwę POLON (POLSA Optical Network). Nowe obserwatoria POLON W czerwcu 2023 Polska Agencja Kosmiczna odebrała trzy nowe obserwatoria zlokalizowane na trzech kontynentach: w Australii w Siding Spring Observatory – POLON Australia, w Ameryce Południowej w obserwatorium Deep Sky w Chile – POLON Chile, w Afryce w South African Astronomical Observatory w RPA – POLON Africa. Umiejscowienie teleskopów nie jest przypadkowe – wybrane…

W sierpniu 2023 nastaną dwie pełnie Księżyca. Dziś możemy obserwować pierwszą
Tegoroczny sierpień pod względem przebiegu faz Księżyca jest wyjątkowy, ponieważ nasz naturalny satelita przejdzie aż przez dwie pełnie. W dodatku obie pełnie nastaną w momencie, kiedy Księżyc będzie wyjątkowo blisko Ziemi, a więc będą to tzw. superpełnie. Pierwsza sierpniowa pełnia nastanie dziś, 1 sierpnia 2023. Druga będzie miała miejsce 31 sierpnia 2023 i będzie zarazem ostatnią letnią i największą w tym roku pełnią, ponieważ Srebrny Glob zbliży się do Ziemi na odległość 357 344 kilometrów. Fazy Księżyca Nasz naturalny satelita jest ciałem ciemnym, oświetlonym jedynie przez Słońce. Nie widzimy go wcale, gdy znajduje się między Ziemią i Słońcem podczas nowiu. Przeciwnie, gdy w dwa tygodnie później znajdzie się po drugiej stronie swej orbity, widzimy całą tarczę oświetloną i nazywamy tę fazę pełnią. W położeniach pośrednich widzimy tylko cześć oświetlonej strony Księżyca. Fazy Księżyca fascynują ludzi od wieków. Spoglądamy w nocne niebo przede wszystkim po to, aby zachwycać się pięknem Srebrnego Globu. Studio Wizualizacji Naukowych NASA przygotowało animację faz Księżyca w…

Księżyc w pobliżu Wenus, Marsa i Merkurego. Warto spojrzeć na niebo
Dziś 20 lipca 2023 po zachodzie Słońca Księżyc z postaci cienkiego sierpika znajdzie się w pobliżu trzech planet: Wenus, Marsa i Merkurego. W nocy na niebie wyróżniają się trzy gwiazdy o silnym blasku. Tworzą charakterystyczny równoramienny trójkąt, który nazywamy letnim. Księżyc znalazł się w nowiu 17 lipca 2023 i obecnie podąża do pierwszej kwadry, którą osiągnie siedem minut po północy 26 lipca 2023. Już wczoraj było można zauważyć jego cienki sierp po zachodzie Słońca nisko nad zachodnim horyzontem w koniunkcji z Merkurym. Koniunkcja Księżyca z Marsem Dziś 20 lipca 2023 Księżyc oświetlony tylko z 4% zbliży się do Marsa. Przy bardzo dobrych warunkach obserwacyjnych gołym okiem widoczna będzie obok jasnego księżycowego sierpa i słabo oświetlona reszta zwróconej ku nam półkuli księżycowej. Zjawisko to nazywamy światłem popielatym. Wywołane jest ono rozproszonym światłem słonecznym na atmosferze ziemskiej, które dopada na nieoświetloną część Księżyca. Nad południowo-zachodnim horyzontem znajduje się również ciągle bardzo jasna Wenus i nieco dalej na zachód (w prawo) Merkury. Z…

Zapraszamy do wzięcia udziału w Konkursie Kopernikowskim. Sprawdź swoją wiedzę i wygraj ciekawe nagrody
Trwa Rok Mikołaja Kopernika i Redakcja Zwrotu zaprasza na wspólne świętowanie obchodów 550. rocznicy urodzin Kopernika. Obok lektury artykułów dotyczących tego najbardziej znanego na świecie Polaka zapraszamy do aktywnego udziału w Konkursie wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii. Konkurs Kopernikowski Każdy chętny zabawy znajdzie odpowiedzi na pytania konkursowe, uważnie czytając artykuły dotyczące Mikołaja Kopernika publikowane w miesięczniku Zwrot w cyklu pt. W 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Odpowiedzi można szukać również w bogatej biografii, której spis znajduje się niżej. Kategorie Konkurs jest otwarty dla każdego. Dzięki specjalnie dobranym wiekowym kategoriom w konkursie mogą brać udział dzieci wraz z rodzicami lub dziadkami. Konkurs podzielony został na trzy kategorie wiekowe: kategoria I – uczestnicy w wieku do 10, kategorii II – uczestnicy w wieku od 11 do 15 lat, kategorii III – uczestniczy w wieku od 16 lat. Udział w Konkursie jest bezpłatny i całkowicie dobrowolny. Każdy miesiąc w każdej kategorii spośród nadesłanych poprawnych odpowiedzi wylosowani uczestnicy otrzymują atrakcyjne nagrody. Pytania w…

Wyjątkowa okazja do łatwego odnalezienia krateru księżycowego Kopernik. Ponadto Księżyc znajdzie się w pobliżu Jowisza
Jutro 12 lipca 2023 nad ranem Księżyc przy swej wędrówce po niebie znajdzie się w pobliżu Jowisza. W poniedziałek 10 lipca 2023 nasz naturalny satelita znalazł się w drugiej kwadrze i podąża do nowiu. Nastał najlepszy okres na obserwację krateru księżycowego Kopernik. Koniunkcja Księżyca z Jowiszem Największa planeta naszego Układu Planetarnego Jowisz widoczna jest nad ranem w gwiazdozbiorze Barana nad wschodnim horyzontem. Przez najbliższe dni wschodzi godzinę po północy i jest widoczna prawie do wschodu Słońca. Jutro 12 lipca 2023 Słońce na Zaolziu wschodzi około godziny 4:56 czasu środkowoeuropejskiego letniego. Nad ranem widoczny jest również nieco słabszy Saturn w gwiazdozbiorze Wodnika nad południowo-wschodnim horyzontem, który wschodzi w przybliżeniu godzinę przed północą. 12 lipca 2023 nad ranem Księżyc dołącza do Jowisza. Srebrny Glob w postaci sierpa zmierzającego ku nowiu, oświetlony w 40% znajdzie się kawałek od największej z planet, co sprawi, że koniunkcja ta będzie doskonale widoczna w zwykłej lornetce. Wzajemne położenie Księżyca i obu planet widoczne jest na dołączonej mapce nieba.…

Mija 45. rocznica lotu pierwszego polskiego kosmonauty Mirosława Hermaszewskiego w kosmos
45 lat temu, 27 czerwca 1978, rozpoczęła się pierwsza i jak dotąd jedyna załogowa misja kosmiczna z udziałem polskiego obywatela – Mirosława Hermaszewskiego. Polak wziął udział w misji statku Sojuz 30, którą dowodził radziecki kosmonauta Piotr Klimuk. Kosmonauci przez tydzień przebywali na stacji orbitalnej Salut 6, razem z inną dwuosobową załogą, która odbywała półroczną misję. Właśnie mija 45. rocznica załogowego lotu statku kosmicznego Sojuz 30 do stacji kosmicznej Salut 6 w ramach sowieckiego programu Interkosmos. W misji tej brał udział jedyny jak do tej pory polski kosmonauta – Mirosław Hermaszewski. Dzięki temu Polska dołączyła do grupy wówczas zaledwie trzech państw (Związku Radzieckiego, Stanów Zjednoczonych i Czechosłowacji) mających swojego kosmonautę lub astronautę, czyli do grona państw, których przynajmniej jeden obywatel przekroczył tzw. linię Kármána – umowną granicę pomiędzy górnymi partiami atmosfery ziemskiej a kosmosem (na wysokości 100 kilometrów). Przebieg misji pierwszego polskiego kosmonauty Start misji Sojuz 30 z Mirosławem Hermaszewskim i rosyjskim kosmonautą w roli dowódcy statku Piotrem Klimukiem miał miejsce 27…

Koniunkcja Księżyca z Wenus i Marsem. Czeka nas wyjątkowe nocne niebo
W najkrótszą noc w ciągu roku podczas przesilenia letniego 21 czerwca 2023 Młody Księżyc spotka się z najjaśniejszą z planet – z Wenus. O dobę później Księżyc będzie w koniunkcji z Marsem. Od kilku tygodni na naszym wieczornym niebie króluje Wenus. Po zachodzie Słońca lśni bardzo jasno dość wysoko nad zachodnim horyzontem jako Gwiazda Wieczorna. Dziś 21 czerwca 2023 w jej bliskości znajdzie się sierp Księżyca oświetlony w 12%. Przy bardzo dobrych warunkach atmosferycznych gołym okiem widoczna będzie obok jasnego księżycowego sierpa i słabo oświetlona reszta zwróconej ku nam półkuli księżycowej. Zjawisko to nazywamy światłem popielatym. Wywołane jest ono rozproszonym światłem słonecznym na atmosferze ziemskiej, które dopada na nieoświetloną część Księżyca. Na dołączonej mapce widać, że w pobliżu Księżyca i Wenus znajduje się wyraźnie słabszy czerwonawy Mars. Wieczór później 22 czerwca 2023 Srebrny Glob oświetlony już w 19% znajdzie się nad Czerwoną Planetą. Co to jest koniunkcja? Kiedy nasz naturalny satelita jest w koniunkcji z Wenus, Marsem lub inną planetą oznacza to,…

Dziś początek lata astronomicznego. Dawniej w tym dniu obchodzono Noc Kupały
Koniec wiosny astronomicznej i początek lata astronomicznej przypada dziś 21 czerwca 2023 o godzinie 16:58 obowiązującego u nas czasu. Lato astronomiczne to okres od przesilenia letniego do równonocy jesiennej. Na półkuli północnej trwa od 21 czerwca do 23 września. Na półkuli południowej w tym czasie trwa zima astronomiczna. Druga połowa czerwca to okres najkrótszych nocy i najdłuższych dni w roku. Słońce w swej rocznej wędrówce po niebie oddala się najbardziej na północ aż osiąga punkt przesilenia letniego w dniu 21 czerwca 2023 dokładnie o godzinie 16:58 obowiązującego u nas czasu środkowoeuropejskiego letniego. Przesilenie letnie Przesilenie letnie to moment, kiedy na półkuli północnej oś Ziemi jest maksymalnie wychylona w kierunku Słońca. Biegun północny jest wtedy bliżej Słońca niż południowy, a Słońce w tym dniu góruje w zenicie nad zwrotnikiem Raka. W tym dniu mamy najdłuższy dzień i najkrótszą noc w ciągu roku. Dokładnie odwrotnie wygląda to na półkuli południowej naszego globu – tam dzisiaj trwa najkrótszy dzień, będący początkiem zimy. Ten szczególny czas, kiedy Słońce…

W Czeskim Cieszynie obradowała Rada Przedstawicieli Kongresu Polaków. Znamy termin przyszłorocznego Zgromadzenia Ogólnego KP
W ubiegły czwartek 15 czerwca 2023 w siedzibie Kongresu Polaków w Czeskim Cieszynie odbyło się VII posiedzenie Rady Przedstawicieli Kongresu Polaków w Republice Czeskiej. Posiedzenie prowadził prezes Rady Przedstawicieli Kongresu Polaków w Republice Czeskiej Józef Szymeczek, obecny był również prezes Rady Kongresu Polaków w RC Mariusz Wałach i szef kancelarii Kongresu Polaków w RC Piotr Polok. Obecnych było 27 reprezentantów organizacji członkowskich KP i pełnomocników gminnych. Dotacje Rządu Republiki Czeskiej Przedstawiciel polskiej mniejszości w komisji Ministerstwa Kultury Republiki Czeskiej opiniującej wnioski o przyznanie dotacji na media i na działalność kulturalną mniejszości narodowych Paweł Kawulok poinformował obecnych o pracach komisji. Dodał, że pula dotacyjna w budżecie państwa na kulturę mniejszości narodowych i tzw. dotacje medialne na druk pism w językach mniejszości narodowych od 2009 roku się nie zmieniła, przy czym wiadomo, że koszty produkcji Głosu i Zwrotu co roku rosną. Pełnomocnicy gminni Na czwartkowym posiedzeniu omawiano też rolę i perspektywę pełnomocników gminnych. Z powodu małego zainteresowania nie odbyło się specjalne robocze spotkanie…

W Czeskim Cieszynie obradował Konwent Prezesów PZKO. Głównymi tematami były wynik gospodarczy oraz Festiwal PZKO
W ubiegłą środę 14 czerwca 2023 w Czeskim Cieszynie w salce Centrum Polskiego Kongresu Polaków w RC w siedzibie Zarządu Głównego PZKO odbył się Konwent Prezesów Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. Wynik gospodarczy PZKO za rok 2022 Tematem przewodnim zebrania było sprawozdanie i wynik gospodarczy PZKO za rok 2022. Danuta Jochymek z działu ekonomiczno-gospodarczego Zarządu Głównego PZKO szczegółowo przedstawiła w przygotowanej prezentacji gospodarowanie Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w ciągu ubiegłego roku. Wszyscy obecni Prezesi Miejscowych Kół PZKO lub upoważnieni zastępcy swym głosem zatwierdzili sprawozdanie i wynik gospodarczy PZKO za rok 2022. Obecnych było 43 prezesów Miejscowych Kół PZKO lub upoważnionych zastępców. Podsumowane Festiwalu PZKO Prezes ZG PZKO Helena Legowicz poinformowała, że ostatni Festiwal PZKO, który odbył się 20 maja w parku im. A. Sikory w Czeskim Cieszynie, można uważać za udany. Na definitywne finansowe rozliczenie będzie trzeba jeszcze poczekać, ponieważ ciągle spływają faktury. Prezes bardzo doceniła i podziękowała wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób pomagali podczas realizacji Festiwalu. Podziękowała wszystkim wolontariuszom, miejscowym kołom, które miały…

Krakowska część Światowego Kongresu Kopernikańskiego za nami. Ciąg dalszy 21-24 czerwca 2023 w Olsztynie
W ramach obchodów 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika zorganizowano Światowy Kongres Kopernikański, który uroczyście zainaugurowano w dzień jego urodzin 19 lutego 2023 w Toruniu. W maju 2023 obrady Kongresu przeniosły się do Krakowa. Program krakowskiej części Kongresu skupił się na filozoficznej i ekonomicznej działalności Kopernika. Rok 2023 został ogłoszony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej rokiem Mikołaja Kopernika. 19 lutego, dokładnie w 550. rocznicę narodzin Mikołaja Kopernika, na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu zainaugurowany został Światowy Kongres Kopernikański. To najważniejszy akcent obchodów Roku Kopernika. Głównym celem Kongresu jest przedstawienie stanu badań nad życiem i działalnością Mikołaja Kopernika, a także jego wpływem na rozwój nauki, kultury i sztuki. Organizatorzy Kongresu Światowy Kongres Kopernikański rozłożony jest w czasie na kilka miesięcy i organizowany jest przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie oraz Instytut Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk. Kongres ma formułę kroczącą i obrady będą odbywały się kolejno w Toruniu, Krakowie, Olsztynie i z powrotem w Toruniu. O uroczystym…

Zapraszamy do wzięcia udziału w Konkursie Kopernikowskim. Sprawdź swoją wiedzę o najsłynniejszym polskim naukowcu wszech czasów
Trwa Rok Mikołaja Kopernika i Redakcja Zwrotu zaprasza do wspólnego świętowania obchodów 550. rocznicy urodzin Kopernika. Obok lektury artykułów dotyczących tego najbardziej znanego na świecie Polaka zapraszamy do aktywnego udziału w Konkursie wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii. Konkurs Kopernikowski Konkurs wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii realizowany na stronach miesięcznika Zwrot i serwisu internetowego zwrot.cz przebiega równolegle z rokiem szkolnym 2022/2023. Rozpoczął się w wrześniu 2022 i zakończy się w czerwcu 2023. Na portalu zwrot.cz publikowany jest zawsze z kilkodniowym opóźnieniem po drukowanym Zwrocie. Każdy chętny zabawy znajdzie odpowiedzi na pytania konkursowe, uważnie czytając artykuły dotyczące Mikołaja Kopernika publikowane w miesięczniku Zwrot w cyklu pt. W 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Odpowiedzi można szukać również w bogatej biografii, której spis znajduje się niżej. Kategorie Konkurs jest otwarty dla każdego. Dzięki specjalnie dobranym wiekowym kategoriom w konkursie mogą brać udział dzieci wraz z rodzicami lub dziadkami. Konkurs podzielony został na trzy kategorie wiekowe: kategoria I – uczestnicy w wieku do 10,…

Koniunkcja Księżyca w pełni z Antaresem. Kiedy i jak obserwować widowiskowy wschód tzw. Truskawkowego Księżyca
W niedzielę 4 czerwca 2023 nad ranem Księżyc osiągnie pełnię. Dziś 3 czerwca 2023, przy bezchmurnym niebie, można obserwować jeden z najatrakcyjniejszych wschodów Księżyca w tym roku. Nastąpi on w jednoczesnym ciasnym złączeniu z jasną gwiazdą letniego nieba Antaresem. Pełnia Truskawkowego Księżyca Najbliższa pełnia Księżyca nastąpi w niedzielę 4 czerwca o godzinie 5:43 czasu środkowoeuropejskiego letniego. Jest to ostania pełnia tegorocznej wiosny. Czerwcowa pełnia bywa nazywana Truskawkowy Księżyc. Nazwa ta wywodzi się z kultury Indian z Ameryki Północnej z plemion Algonkinów, którzy w tym okresie zbierali truskawki i stąd ich skojarzenie. Jest to tylko jedna z nazw na czerwcową pełnię, używanych od wieków przez ludzi z różnych części świata. Określenia pochodzące z innych miejsc na Ziemi to na przykład Różany, Gorący czy Miodowy Księżyc. Poetycko brzmiące nazwy mają w zasadzie wszystkie pełnie. To dowód na to, że cykle księżycowe kształtowały odmierzanie czasu i wygląd kalendarza w wielu kulturach. Nie bez powodu przecież „księżyc” jest synonimem miesiąca, choć dzisiaj rzadziej używanym. Koniunkcja Księżyca…

Konkurs plastyczny „Mój kolega Mikołaj Kopernik”. Prace należy nadesłać do końca maja
Polska Agencja Kosmiczna POLSA w ramach obchodów Roku Kopernika i w związku z zbliżającym się Dniem Dziecka ogłosiła konkurs plastyczny pod nazwą "Mój kolega Mikołaj Kopernik". Do końca maja 2023 można zgłaszać prace konkursowe. Zainteresować najmłodszych tematyką związaną z kosmosem, Mikołajem Kopernikiem i jego dziełami to cel konkursu organizowanym przez Polską Agencją Kosmiczną POLSA. Konkurs plastyczny "Mój kolega Mikołaj Kopernik" ma poruszyć wyobraźnię najmłodszych: wyobraź sobie, że Twoim kolegą ze szkolnej ławki jest Mikołaj Kopernik, pokaż nam, jak wygląda, narysuj Mikołaja podczas wspólnej zabawy, jakie miałby dziś hobby, pokaż nam, jak spędziłbyś z nim Dzień Dziecka. Warunki uczestnictwa w Konkursie Konkurs adresowany jest do dzieci do 15 roku życia. Ze względu na formę konkursu, zgłoszenia mogą być wysyłane wyłącznie przez pełnoprawnego opiekuna dziecka, który posiada adres poczty elektronicznej. Zadanie konkursowe Pracę plastyczną należy sfotografować lub zeskanować tak, aby jak najlepiej pokazała efekt prac dziecka. Jedną fotografię lub skan pracy należy wysłać mailowo na adres poczty elektronicznej: kosmiczny.konkurs@polsa.gov.pl. Przyjmowane są pliki w…

W Chorzowie otwarto Centrum Mikroskopowego Badania Materii SPIN-Lab. To jedna z najnowocześniejszych placówek tego typu w Polsce
Do zadań nowego Centrum Mikroskopowego Badania Materii SPIN-Lab należą konsolidacja i rozwój prowadzonych w regionie badań między innymi nad fizykochemicznymi właściwościami nowoczesnych materiałów i nanomateriałów znajdujących zastosowanie w wielu dziedzinach. Centrum uroczyście otwarto w marcu 2023 na Uniwersytecie Śląskim. Centrum Mikroskopowego Badania Materii SPIN-Lab (CMBM SPIN-Lab) to nowe laboratoria dostosowane do wymagań najnowszych mikroskopów elektronowych i sił atomowych. Są to również pomieszczenia do prowadzenia prac naukowych i badawczo-rozwojowych oraz realizacji usług i projektów. Centrum jest zlokalizowane w nowym budynku laboratoryjnym w chorzowskim kampusie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Inwestycja kosztowała ponad 31,5 milionów złotych i była dofinansowana ze środków unijnych. Mikroskop elektronowy to mikroskop, który do obrazowania materii wykorzystuje elektrony rozpędzone do bardzo dużych prędkości. Jest to urządzenie, które umożliwia nam obserwowanie materii z dużo większym powiększeniem niż pod promieniowaniem światła widzialnego. Jest to powiększenie do kilku milionów. Relacja z uroczystego otwarcia Centrum SPIN-Lab w Chorzowie: https://www.youtube.com/watch?v=6NybPl5Qwno Zadania Centrum SPIN-Lab Nowo utworzone Centrum będzie spełniało niezwykle istotne zadania. To właśnie tu konsolidowane i rozwijane…

Wiadomość kosmitów dotarła do Ziemi! I Ty możesz spróbować odszyfrować przekaz z kosmosu
Wczoraj 24 maja 2023 dotarł do Ziemi sygnał naśladujący kontakt ze strony cywilizacji pozaziemskiej. W ramach globalnego projektu o nazwie "A Sign in Space" europejska sonda kosmiczna krążąca wokół Marsa nadała symulowany komunikat od pozaziemskiej cywilizacji. Każdy może wziąć udział w próbie zdekodowania go i odczytania informacji. 30 października 1938 roku w Stanach Zjednoczonych nadano słuchowisko radiowe na podstawie powieści Wojna światów Herberta George’a Wellsa. Wywołało to masową panikę wśród mieszkańców. Kilka instytucji naukowych chce w pewien sposób powtórzyć eksperyment, ale tym razem z wyprzedzeniem wiemy, że to będzie tylko symulacja. W projekcie A Sign in Space naukowcy chcą sprawdzić, czy jesteśmy w stanie odczytać wiadomość od pozaziemskiej cywilizacji. Tajemnicza wiadomość 24 maja 2023 europejska sonda kosmiczna Trace Gas Orbiter, która krąży wokół Marsa, nadała w kierunku Ziemi zakodowany sygnał, aby zasymulować dotarcie wiadomości od pozaziemskiej cywilizacji. Wiadomość odebrały trzy obserwatoria radioastronomiczne: Allen Telescope Array (ATA), Robert C. Byrd Green Bank Telescope (GBT) w Green Bank Observatory (GBO) oraz Medicina Radio…

Rozpoczął się Śląski Festiwal Innowacji. Sprawdź, czy drzemie w tobie duch innowatora
W dniach 18-20 maja 2023 na terenie województwa śląskiego przebiega zupełnie nowe wydarzenie – Śląski Festiwal Innowacji. Inicjatywa ma na celu promować ideę Śląskiego jako nowoczesnego i technologicznie zaawansowanego regionu, sprzyjającemu do prowadzenia i rozwijania innowacyjnej działalności gospodarczej oraz naukowej. Nowe, duże wydarzenie na mapie województwa śląskiego zawita na Stadion Śląski – Nowe Centrum Konferencyjne i do Planetarium – Śląski Park Nauki w Chorzowie. Podczas Śląskiego Festiwalu Innowacji odbędzie się szereg niezwykle inspirujących i ciekawych prezentacji, mających na celu kształtowanie innowacyjnych postaw, wzmacnianie przedsiębiorczości, ale także wiele angażujących innowacyjnych wydarzeń dla rodzin z dziećmi, promujących kreatywne myślenie wśród najmłodszych mieszkańców Śląska. https://www.youtube.com/watch?v=c6TV4VUrYAM Program Śląskiego Festiwalu Innowacji Podczas konferencji otwierającej Śląski Festiwal Innowacji w czwartek 18 maja 2023 odbyły się dwa panele merytoryczne dotyczące: finansowych i niefinansowych form wsparcia innowacji oraz start-upy od podszewki. Uczestnicy wydarzenia przebiegającego w Nowym Centrum Konferencyjnym na Stadionie Śląskim w Chorzowie poznali podstawy wsparcia innowacyjności w województwie śląskim, dowiedzieli się, z jakich źródeł mogą sfinansować swoje kreatywne pomysły…

Konkurs plastyczny z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. Sprawdź swój talent
Instytut Polski w Pradze włączając się w obchody Roku Kopernika, organizuje konkurs plastyczny adresowany do dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 15 lat. Prace plastyczne inspirowane jednym z trzech tematów oceniane będą w dwu kategoriach. Konkurs plastyczny Mikołaj Kopernik – Polak, który zmienił wizerunek nieba przebiega od 1 kwietnia 2023 do 20 maja 2023. Organizatorem jest Instytut Polski w Pradze, który tym wydarzeniem pragnie należycie uczcić 550. rocznicę urodzin najbardziej znanego na świecie Polaka. Technika i tematy prac Do 20 maja 2023 przyjmowane są zgłoszenia indywidualne dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 15 lat. Najciekawsze prace zostaną uhonorowane atrakcyjnymi nagrodami. Organizator oczekuje prace konkursowe wykonane w dowolnej technice na przykład: rysunek, malarstwo, kolaż, komiks, model 3D, projekt plakatu edukacyjnego, znaczka pocztowego lub gry planszowej. Preferowany format prac konkursowych to A3 lub A4. Temat prac przygotowanych przez dzieci i młodzież powinien nawiązać do przynajmniej jednego z następujących tematów: Mikołaj Kopernik: życie i dzieło wielkiego polskiego astronoma. Mikołaj Kopernik: śladami…

Zapraszamy do udziału w Konkursie Kopernikowskim. Sprawdź swoją wiedzę o najsłynniejszym polskim naukowcu wszech czasów
Trwa Rok Mikołaja Kopernika i Redakcja Zwrotu zaprasza na wspólne świętowanie obchodów 550. rocznicy urodzin Kopernika. Obok lektury artykułów dotyczących tego najbardziej znanego na świecie Polaka zapraszamy do aktywnego udziału w Konkursie wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii. Konkurs Kopernikowski Konkurs wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii realizowany na stronach miesięcznika Zwrot i serwisu internetowego zwrot.cz przebiega równolegle z rokiem szkolnym 2022/2023. Rozpoczął się we wrześniu 2022 i zakończy się w czerwcu 2023. Na portalu zwrot.cz publikowany jest zawsze z kilkodniowym opóźnieniem po drukowanym Zwrocie. Każdy chętny do zabawy znajdzie odpowiedzi na pytania konkursowe, uważnie czytając artykuły dotyczące Mikołaja Kopernika publikowane w miesięczniku Zwrot w cyklu pt. W 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Odpowiedzi można szukać również w bogatej biografii, której spis znajduje się niżej. Kategorie Konkurs jest otwarty dla każdego. Dzięki specjalnie dobranym wiekowym kategoriom w konkursie mogą brać udział dzieci wraz z rodzicami lub dziadkami. Konkurs podzielony został na trzy kategorie wiekowe: kategoria I – uczestnicy w wieku do…

Młodzieżowy Obóz Kopernikański we Fromborku. Nauka, obserwacje i zabawa dla młodych miłośników astronomii w mieście Kopernika
Rok Kopernikański to wiele wydarzeń upamiętniających życie i dzieło naszego wielkiego rodaka. Wśród nich również ciekawa oferta dla młodych pasjonatów Kosmosu. Jednym z wydarzeń wpisujących się w obchody 550. rocznicy urodzin Wielkiego Astronoma będzie Młodzieżowy Obóz Kopernikański, organizowany przez Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku i Fundację Science Academy. Przez dziesięć dni dokształcać się, obserwować niebo i robić doświadczenia w mieście, gdzie Mikołaj Kopernik prowadził obserwacje astronomiczne i napisał swoje epokowe dzieło „De revolutionibus”, to marzenie każdego młodego miłośnika astronomii. Program obozu Młodzieżowy Obóz Kopernikański to inicjatywa zorganizowanego wypoczynku dla młodzieży, łącząca rekreację, praktyczną edukację astronomiczną i historyczną oraz spotkania wraz z praktykami z branży kosmicznej i przedstawicielami świata nauki. Organizatorem Obozu jest Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku i Fundacja Science Academy, która została założona przez doświadczonych popularyzatorów nauki. Fundacja między innymi organizuje obozy i spotkania naukowe dla dzieci i młodzieży. Obóz uzyskał honorowy patronat i rekomendację Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA). Program obozu zaoferuje połączenie warsztatów z zajęciami naukowymi i aktywnym wypoczynkiem. Na obozie każdy będzie…

Zapraszamy do udziału w Konkursie Kopernikowskim. Sprawdź swoją wiedzę na temat najsłynniejszego polskiego naukowca
W ramach obchodów Roku Mikołaja Kopernika, Redakcja Zwrotu serdecznie zaprasza do świętowania 550. rocznicy urodzin wybitnego Polaka. Oprócz lektury artykułów poświęconych życiu i dokonaniom Kopernika, zachęcamy do aktywnego uczestnictwa w konkursie dotyczącym wiedzy o Mikołaju Koperniku oraz astronomii. Kategorie Konkurs jest otwarty dla każdego. Dzięki specjalnie dobranym kategoriom wiekowym w konkursie mogą brać udział dzieci wraz z rodzicami lub dziadkami. Konkurs podzielony został na trzy kategorie wiekowe: kategoria I – uczestnicy w wieku do 10, kategorii II – uczestnicy w wieku od 11 do 15 lat, kategorii III – uczestnicy w wieku od 16 lat. Udział w Konkursie jest bezpłatny i całkowicie dobrowolny. Każdy miesiąc w każdej kategorii spośród nadesłanych poprawnych odpowiedzi wylosowani uczestnicy otrzymują nagrody książkowe. Pytania w Konkursie wiedzy o Mikołaju Koperniku i astronomii Dla kategorii I (uczestnicy w wieku do 10): Jaki kształt ma Ziemia? Dla kategorii II (uczestnicy w wieku od 11 do 15 lat): Ile lat miał Mikołaj Kopernik, kiedy Krzysztof Kolumb odkrył…

Robot przypominający Kopernika w Centrum Nauki Kopernik. Można z nim swobodnie porozmawiać
Warszawskie Centrum Nauki Kopernik postanowiło uczcić rocznicę 550. urodzin swojego patrona specjalną instalacją. W Centrum stanął najbardziej zaawansowany robot humanoidalny na świecie! Z robotem przypominającym Mikołaja Kopernika można porozmawiać na dowolny temat. 19 lutego 2023, w 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika, warszawskie Centrum Nauki Kopernik pokazało nową atrakcję. Z okazji urodzin swojego patrona pracownicy Centrum podarowali mu sztuczną inteligencję i robotyczne ciało. Robot Kopernik wygląda tak, jak go pamiętamy ze słynnego obrazu Matejki czy dawnych banknotów o nominale tysiąca złotych. Jest wysoki 190 centymetrów i waży 100 kilogramów. Można go odwiedzać w godzinach otwarcia w Strefie Eksperymentowania i rozmawiać na każdy temat. Jak działa robot Kopernik? W tej chwili nie istnieje jeszcze sztuczna inteligencja – inteligencja wykazywana przez urządzenia sztuczne (w przeciwieństwie do inteligencji naturalnej), która potrafiłaby zastąpić wszystkie funkcje ludzkiego mózgu jednocześnie. Aby robot mógł reagować na swoich rozmówców, rozumieć pytania i odpowiadać na nie, potrzebnych jest kilka programów. Pierwszy z nich odpowiada za rozpoznawanie ludzkich twarzy oraz podążanie za nimi wzrokiem. Dzięki drugiemu robot rozumie…

Mikołaj Kopernik na nowych znaczkach. Gratka nie tylko dla filatelistów
Z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika Poczta Polska wyemitowała znaczek z wizerunkiem tego polskiego astronoma, matematyka, ekonoma, prawnika i lekarza. Drugi znaczek upamiętniający rocznicę urodzin naszego wybitnego rodaka to wspólna emisja filatelistyczna Poczty Polskiej i Poczty Watykańskiej. Swój znaczek z Kopernikiem wyemitowała również Poczta Czeska. Do obchodów Roku Mikołaja Kopernika dołączyła również Poczta Polska, która w sposób szczególny dba o to, by upamiętniać ważne osoby i wydarzenia w historii. Mikołajowi Kopernikowi poświęcone są trzy wyjątkowe emisje – dwie znaczkowe oraz koperta z nadrukowanym znakiem opłaty pocztowej. Znaczki i koperty można kupić na pocztach lub w sklepie internetowym Poczty Polskiej. Kartka okolicznościowa. Źródło: Materiały prasowe Okolicznościowy znaczek z Mikołajem Kopernikiem 29 stycznia 2023 Poczta Polska uroczyście wyemitowała okolicznościowy znaczek z Mikołajem Kopernikiem wraz z kopertą pierwszego dnia obiegu (FDC). Znaczki o nominalnej wartości 3,90 zł wydrukowano techniką offsetową, na papierze fluorescencyjnym, w formacie 45 × 45 mm, w tym koło o średnicy 40 mm, w nakładzie 128 000 sztuk. Arkusz sprzedażny zawiera 8 sztuk znaczków.…

Dzisiaj w nocy zmiana czasu na letni. Śpimy godzinę krócej
Mamy ostatni weekend marca, zatem w nocy z soboty 25 marca 2023 na niedzielę 26 marca 2023 na obszarze całej Unii Europejskiej nastąpi zmiana czasu ze środkowoeuropejskiego na czas środkowoeuropejski letni. Formalnie o godzinie 2:00 wskazania zegarów zostaną przestawione na godzinę 3:00, czyli dziś będziemy spać godzinę krócej. Smartfony i komputery dokonają tej zmiany automatycznie, ale lepiej pozostać czujnym, jeśli planujemy w niedzielę na przykład podróż koleją. Tam, gdzie trzeba wskazania zegara przestawiać ręcznie, praktyczniej jest to zrobić przed pójściem spać w sobotę albo tuż po obudzeniu się w niedzielę. Utraconą godzinę odzyskamy w niedzielę 29 października 2023, kiedy wrócimy do czasu strefowego środkowoeuropejskiego nie poprawnie nazywanego zimowym. Zmiany czasu Zmiana czasu jest stosowana w około 70 krajach świata, w tym w większości państw europejskich. Pierwsze kraje wprowadziły takie rozwiązanie na początku XX wieku. W Polsce stosowano zmianę czasu w okresie międzywojennym (po raz pierwszy w 1919 roku) i w niektórych latach po II wojnie światowej, a regularne zmiany czasu…

Dziś nastanie równonoc wiosenna. Mamy pierwszy dzień astronomicznej wiosny
Dziś, 20 marca 2023, dokładnie o godzinie 22:24 środkowoeuropejskiego czasu Słońce przecina równik niebieski w punkcie równonocy wiosennej zwanym też punktem Barana. Słońce przechodzi wtedy z półkuli południowej nieba na północną. Rozpoczyna się astronomiczna wiosna. Astronomowie ogłaszają koniec zimy! Chyba wszyscy cieszymy się z faktu, że Słońce na swej drodze po ekliptyce wreszcie przetnie równik niebieski i przejdzie na półkulę północną. Po tegorocznej zimie, która miała bardzo mało pogodnych, słonecznych dni, przychodzi oczekiwana wiosna. Aura ostatnich dni fakt ten niepodważalnie potwierdza. Miejmy nadzieję, że z początkiem wiosny nastaną słoneczne dni, które skutecznie rozwieją ponure nastroje po kończącej się pochmurnej zimie. Równonoc wiosenna Dziś, poniedziałek 20 marca 2023, o godzinie 22:24 u nas obowiązującego środkowoeuropejskiego czasu Słońce w swojej drodze na północ znalazło się dokładnie nad równikiem niebieskim. Na północnej półkuli Ziemi rozpocznie się astronomiczna wiosna, na południowej astronomiczna jesień. Nastanie zrównanie dnia i nocy (równonoc wiosenna). Dzień i noc trwają po 12 godzin. Słońce wschodzi dokładnie nad wschodnim horyzontem i zachodzi dokładnie…

Spójrz na Kopernika. To projekt, który pozwoli Ci odkryć układ heliocentryczny
Rok Kopernikański to nie tylko wystawy, konkursy, konferencje i spotkania profesjonalistów branży kosmicznej, ale także ciekawe oferty nie tylko dla młodych pasjonatów Wszechświata. Jednym z wydarzeń wpisujących się w obchody 550. rocznicy urodzin Wielkiego Polaka jest projekt „Spójrz na Kopernika”, organizowany przez Centrum Wiedzy i Nowych Technologii w Parzynowie. Celem przewodnim tego projektu kopernikańskiego jest: czytaj, obserwuj niebo i wyciągaj wnioski. Dzieło Mikołaja Kopernika Dzieło O obrotach (De revolutionibus) to wynik całożyciowej pracy Mikołaja Kopernika, które zawiera wykład heliocentrycznej budowy wszechświata. Ukazało się drukiem w Norymberdze w 1543 roku. Kopernik w swej pracy zatrzymał Słońce i ruszył Ziemię. Podważył panujący w średniowiecznej nauce pogląd o nieruchomości Ziemi i wprowadził nowy, heliocentryczny model, w którym Ziemia i inne planety krążą wokół Słońca. Dzieło to wywołało jedną z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych, nazywaną słusznie przewrotem kopernikańskim. Ilustracja 2: Wiekopomne dzieło Kopernika: Nicolai Copernici Torinensis De revolutionibus orbium coelestium, libri IV, Nuremberg, Iohannes Petreius, 1543. Źródło: Wikimedia Commons. Cel projektu Projekt „Spójrz na Kopernika”…