Pogotowie językowe. Przesuwanie i przemieszczanie się

Wszyscy wiemy, że na Zaolziu nie ma weekendu bez przynajmniej jednej imprezy. Słownictwo związane z uczestniczeniem w różnego rodzaju wydarzeniach – uroczystościach, festynach, zlotach, przeglądach, dożynkach – jest więc na porządku dziennym. Powszechne są również błędy językowe wynikające z zapożyczeń, które pojawiają się w mowie i piśmie organizatorów.

Jednym z takich błędów jest używanie czasownika „przesuwać się” w sensie „przemieszczać się”. Bardzo często zdarza się, że organizator prosi uczestników, by „przesunęli się” na przykład spod pomnika, gdzie właśnie złożono kwiaty, do domu PZKO, gdzie odbędzie się nieoficjalna część uroczystości. Używanie czasownika „przesuwać się” w kontekście przemieszczania się grupy ludzi z jednego miejsca na drugie nie jest poprawne. Sformułowanie to, jak się Państwo domyślają, jest zapożyczone z języka czeskiego.

W języku polskim, gdy chcemy powiedzieć, że uczestnicy imprezy zmienili lokalizację, mówimy, że się przemieścili (pieszo lub środkiem lokomocji) lub przeszli. Możemy więc powiedzieć, że uczestnicy po złożeniu kwiatów pod pomnikiem przemieścili się do domu PZKO, by tam napić się kawy i porozmawiać w miłym gronie.

Co prawda, internetowy „Wielki słownik języka polskiego PAN” podaje, że „przesuwać się” znaczy „powoli i płynnie zmieniać położenie”, jednak tyczy się to sytuacji, w której ustępujemy komuś miejsca, na przykład przesuwamy się, jeżeli ktoś chce koło nas przejść. Będąc w domu, możemy również przesunąć się do okna – przy założeniu, że jest to stosunkowo niewielka odległość. Możemy też przesunąć się do przodu, do tyłu, w górę, w dół, na przykład czołgając się kanałem wentylacyjnym niczym bohater amerykańskiego kina akcji.

Jednak w przypadku zmiany lokalizacji podczas uroczystości przechodzimy lub się przemieszczamy. Potocznie możemy również powiedzieć, że cała impreza się przeniosła, na przykład z ogrodu do środka, ponieważ zaczęło padać.