Czy wiesz, co działo się na naszych ziemiach przed przybyciem Mieszka I? Odpowiedź znajdziesz w najnowszej książce Michaela Morysa Twarowskiego

CIESZYN / We wtorek 24 października Biblioteka Miejska w Cieszynie zorganizowała w kawiarnio-księgarni „Kornel i Przyjaciele” spotkanie z Michaelem Morysem Twarowskim. Historyk i pisarz przedstawił swą najnowszą książkę zatytułowaną „Barbarica. Tysiąc lat zapomnianej historii ziem polskich”. Spotkanie poprowadził Szymon Brandys.

Najnowsza pozycja Michaela Morysa-Twarowskiego to rzetelna wiedza historyczna podana w niesamowicie przystępny sposób. Nie na darmo prowadzący spotkanie autorskie Szymon Brandys stwierdził, że gdyby trafił na takiego autora w czasach swojej szkolnej edukacji, to żywiłby gorętsze uczucia do historii.

Brakujący tom historii obecnych ziem polskich

„Barbarica. Tysiąc lat zapomnianej historii ziem polskich” to pierwsza jednotomowa opowieść o czasach przedmieszkowych na terenach dzisiejszej Polski. Autor stwierdził, że książkę o tych czasach napisał, by tę lukę w polskiej historiografii uzupełnić. Zauważył bowiem, że wcześniejsze publikacje książkowe, jakie ukazały się na temat czasów przed Mieszkiem I, dotyczą jedynie jakiegoś jednego tematu.

Przykładowo znajdziemy pozycję o Słowianach zamieszkujących tereny dzisiejszej Polski, wierzeniach czy motywach zdobniczych w biżuterii z tamtych czasów. Niemniej brakowało pozycji omawiającej ogólnie tamten okres dziejów. W dodatku wcześniejsze książki dotykające czasów przedmieszkowych napisane były przez archeologów. A archeolodzy — jak stwierdził autor — koncentrują się na nieco innych szczegółach niż historycy.

Olbrzymi popyt

Morys-Twarowski zauważył również, że historycy unikają syntetycznego ujęcia czasów przedmieszkowych. Dlaczego? Zapewne z niepewności i trudności w zweryfikowaniu dostępnych źródeł. Jednak ludzie interesują się tym, co było w tych najdawniejszych czasach. A skoro naukowcy pomijali ten temat, a zapotrzebowanie było, to gdy pojawiały się książki o tych czasach o wątpliwej jakości historycznej, to sprzedawały się w milionowych nakładach.

— Może ludzie kupowali tę złą książkę, bo nie było żadnej innej. Były pozycje naukowe, ale wąskie tematycznie. Nie było jednak skąd się dowiedzieć ogólnie, jakie ludy żyły na ziemiach obecnej Polski. Skoro ludzie chcieli czytać o tym, a nie mieli ani publikacji naukowych, ani porządnych popularnonaukowych, to sięgnęli po szajs — zauważył Michael Morys-Twarowski.

Historyk i pisarz stwierdził, że powinno się pisać o tym, o czym ludzie chcą czytać. — Tak więc „Barbarica” ma zaspokoić ciekawość intelektualną na temat tego, co było na ziemiach dzisiejszej Polski w czasach przedmieszkowych. A jednocześnie ma to być podane w takiej formie, żeby chciało się czytać — wyjaśnił autor.

Rzetelna wiedza historyczna w przystępnej formie

I dodał, że „Barbarica” po pierwsze odpowiada na pytanie, a w drugim rzędzie jest literaturą. Stąd przypisy charakterystyczne dla pozycji naukowych, odsyłające do źródeł, zamieszczone są na dole każdej strony. W przeciwieństwie do konstrukcji poprzedniej książki Morysa-Twarowskiego „Dzieje Księstwa Cieszyńskiego”. — „Dzieje” odwrotnie: po pierwsze mają być dobrą literaturą, którą dobrze się czyta, a jak ktoś chce poszerzyć wiedzę, to może sięgnąć do przypisów końcowych — wyjaśnił autor.

Tak więc kluczem „Barbarica” jest interpretacja wszystkich dostępnych źródeł i poskładanie wszystkich „puzzli” w jedną, spójną, wiarygodną historycznie opowieść o tym, co działo się na ziemiach dzisiejszej Polski w czasach najdawniejszych. Autor, pisząc brakujący rozdział historii ziem polskich, sięgnął do badań archeologów, ale też źródeł rzymskich. Stąd zresztą wzięty z łaciny tytuł „Barbarica”.

Książkę sprawdziła i zrecenzowała profesor archeologii Judyta Rodzińska-Nowak.

Wątki dotyczące Śląska Cieszyńskiego

Jest też coś dla lokalnych patriotów, którzy chcieliby wszędzie widzieć odniesienia do regionu. Znajdziemy w „Barbarice” także opowieści dotyczące terenów dzisiejszego Śląska Cieszyńskiego. Autor wspomina choćby o grodach Golęszyców w Kocobędzu i Międzyświeciu.

Trochę dłuższy termin ważności niż do najbliższego odkrycia archeologicznego

Autor „Barbarica” stwierdził, że dotychczas opisana historia ziem polskich zaczyna się od panowania Mieszka I, bo o czasach wcześniejszych nie ma źródeł historycznych.

— To, co wiemy o czasach wcześniejszych, opiera się na odkryciach archeologicznych. Tak więc jedno zaskakujące odkrycie archeologiczne może wywrócić wszystko, co dotychczas o tych czasach wiadomo, do góry nogami i przetrącić książce kręgosłup — dywagował nad tym, dlaczego historycy unikali dotychczas opisywania historii czasów przed Mieszkiem I.

— Ja w „Barbarice” składam w jedną całość dostępne źródła. Jestem przekonany, że ta książka ma trochę dłuższy termin ważności, niż do najbliższego odkrycia archeologicznego — podsumował autor, życząc czytelnikom przyjemnej lektury.

(indi)