Adam Ciompa – zapomniany krakowski artysta z zaolziańskimi korzeniami

CIESZYN / W środę 26 lutego w Muzeum Śląska Cieszyńskiego odbyło się kolejne Spotkanie Szersznikowskie. Tym razem prelekcję wygłosił dr Michał Kawulok – historyk sztuki, kierownik Muzeum Beskidzkiego im. Andrzeja Podżorskiego w Wiśle. Tematem wykładu była sylwetka Adama Ciompy.

Krakowski artysta z cieszyńskimi korzeniami

Adam Ciompa (1901–1935) był związany przede wszystkim z krakowskim środowiskiem artystycznym, gdzie studiował w Akademii Sztuk Pięknych w latach 1920–1925. Zajmował się malarstwem sztalugowym, grafiką, ilustracją oraz projektowaniem witraży. Mimo że jego życie zawodowe toczyło się głównie w Krakowie, miał on także powiązania ze Śląskiem Cieszyńskim. Jego ojciec, Paweł Ciompa, pochodził z Górnych Toszonowic.

– W związku z tym, że miał rodzinę na Śląsku Cieszyńskim, to tutaj bywał. I realizował także zamówienia na Śląsku Cieszyńskim. Oprócz jego bardzo znanego witraża przedstawiającego św. Piotra i Pawła w kościele ewangelickim w Wiśle, wykonał też obraz ołtarzowy do kościoła ewangelickiego na Niwach w Czeskim Cieszynie oraz dwa witraże w do kościoła ewangelickiego w Bystrzycy przedstawiające zmartwychwstanie i śmierć Chrystusa – wylicza Kawulok.

Wśród dzieł artysty znalazły się także cieszyńskie pejzaże. Podczas prelekcji publiczność rozpoznała przykładowo grafikę ukazującą ulicę Nowe Miasto.

Wszechstronny twórca

Prelekcja dr. Kawuloka ukazała Adama Ciompę nie tylko jako plastyka, ale także jako osobowość wszechstronną, angażującą się w życie kulturalne środowiska ewangelickiego w Krakowie. Artysta organizował spotkania kulturalne, wygłaszał referaty i aktywnie uczestniczył w wydarzeniach artystycznych. Po jego nagłej i tragicznej śmierci w 1935 roku, kiedy spadł ze ściany Łomnicy w Tatrach, krakowskie środowisko ewangelickie upamiętniło go, organizując wystawę jego sztuki oraz spotkanie wspomnieniowe. Prelegent przedstawił czarnobiałe zdjęcia obrazów Adama Ciompy. Nie udało mu się bowiem dotychczas dotrzeć do żadnego oryginału.

Adam Ciompa był także autorem tekstów literackich. Jednym z jego najbardziej znanych dzieł jest powieść awangardowa „Duże litery”, która mimo uznania krytyków nie znalazła szerokiego grona odbiorców ze względu na eksperymentalną formę. Pośmiertnie wydano także jego „Szkicownik literacki”, zawierający krótkie opowiadania o prostym i klarownym stylu.

Dziedzictwo Adama Ciompy

Oba tytuły dostępne są w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej. „Duże litery” pobrać można tutaj, a „Szkicownik literacki” tutaj. Znajdują się także w Bibliotece Jagiellońskiej. Ponadto biograficzne opracowanie jego twórczości autorstwa dr Kawuloka można znaleźć w „Roczniku Wiślańskim” (tom 8, 2016), który jest dostępny w Książnicy Cieszyńskiej.

Spotkanie wzbudziło duże zainteresowanie wśród uczestników, którzy mieli okazję zapoznać się z grafikami przedstawiającymi cieszyńskie pejzaże oraz dowiedzieć się więcej o twórczości artysty, który – choć zapomniany przez szeroką publiczność – pozostawił po sobie trwały ślad w kulturze regionu.