Krzysztof Rojowski
E-mail: krzysztof@zwrot.cz
Codziennie o 12:00 z wieży cieszyńskiego ratusza słychać melodię „Helokania”. Prof. Daniel Kadłubiec zwraca jednak uwagę, że jest to pieśń niekoniecznie pasująca do tradycji miasta nad Olzą, w przeciwieństwie do innego utworu.
W ratuszu o hejnale
Prof. Kadłubiec krótko wystąpił na ostatniej sesji Rady Miejskiej Cieszyna. Badacz regionalnej kultury zwracał uwagę, że hejnał odgrywany z wieży ratusza powinien odwoływać się do „tradycji, historii i realiów” danego miasta. – „Helo, Helo, Helenko, jako ci się pasie?” to fragment piosenki pasterskiej, a nie wiemy nic o tradycjach pasterskich tego miasta. Być może były obecne w XIV czy XV wieku, ale hejnał nie może sięgać do tak odległych czasów – wyjaśniał etnograf.
Co więcej, nie tylko tematyka pieśni nie do końca jego zdaniem koreluje z historią Cieszyna. – Jest to też utwór wolnometryczny, typowy dla pieśni beskidzkiej. Dla Cieszyna i okolic charakterystyczne są z kolei kompozycje, które mieszczą się w metrum 3/4 – walczyki, polonezy czy mazurki – zauważał naukowiec.
– Dochodzimy więc do przekonania, że hejnał cieszyński jest chybiony pod każdym względem – tematyki, melodyki i rytmiki – puentował.
„Hej koło Cieszyna” nowym hejnałem?
Prof. Kadłubiec zaproponował, by z wieży ratusza odgrywać piosenkę „Hej koło Cieszyna”. – To pieśń powszechnie znana i kojarząca się z Cieszynem. Mamy tu jasno pokazane miejsce, mamy rytmikę mazurka i co ważne, jest to piosenka unikatowa. Nie ma innych jej wariantów – przekonywał.
Poniżej tekst piosenki „Hej koło Cieszyna”:
Hej koło Cieszyna stoji lipeczka,
a pod tóm lipeczkóm stoji dziyweczka,
stoji, stoji wystrojóno, jakby była malowano, jako dworeczka,
hej jako dworeczka.A jo sie ji pytoł, czy by mie chiała, a óna mi na to rónczke podał,
Ojcowie sie dowiedzieli, zaroz po mie przijechali, było wiesieli,
Hej było wiesieli.A po tym wiesielu dostołech wiele: sztyry wołki siwe, świdrate ciele,
Wszystko by to dobre było, dyby se nóm to chowało, żóneczko moja,
Hej żóneczko moja.Dostołech też potym kabot na świynta, co nieboszczyk starzyk pos w nim
cielynta, dyby byli starzyk żyli to by byli w nim chodzili, jo bych ni mioł nic,
Hej jo bych ni mioł nic.
Wystąpienie profesora nie było komentowane przez radnych na sesji Rady Miejskiej. A co Wy na ten temat sądzicie?