Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej poszukuje eksponatów na wystawę czasową

Muzeum Historyczne w Bielsku Białej poszukuje ceramiki z Tupes na wystawę czasową, która odbędzie się w siedzibie muzeum – Zamku Sułkowskich – w terminie od grudnia 2024 do maja 2025 roku. Wszystkie osoby, które zechciałyby wypożyczyć swoje domowe zbiory na wystawę w bielskim muzeum za pośrednictwem naszej redakcji, proszone są o kontakt z kuratorką wystawy.

Na początku grudnia tego roku w salach wystaw czasowych na Zamku Sułkowskich w Bielsku-Białej odbędzie się wernisaż wystawy „Pozorna kruchość. Ceramika ze zbiorów etnograficznych Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej”. Na wystawie zostaną zaprezentowane wyroby pochodzące ze Śląska Cieszyńskiego, Małopolski, Moraw, Słowacji oraz odległego Pokucia (dziś leżącego w granicach Ukrainy). Wśród nich znajdą się tradycyjne garnki, miski i dzbanki Feliksa Matusiaka z Bielan i Michała Jeleśniańskiego z Milówki, instrumenty gliniane z warsztatu Mariana i Haliny Romańczyków, Grażyny i Tadeusza Kruczyńskich oraz Kazimierza Nowaka i wiele innych.

Wśród eksponatów znajdzie się również serwis na kawę lub herbatę, złożony z dzbanka, dzbanuszka na śmietankę i dwóch filiżanek ze spodeczkami z warsztatu  Oldřicha Úředníčka (1898-1984) z Tupesów na Morawach, wykonany w latach 1930–1935. Nie wiadomo, jak serwis znalazł się w Polsce, wiadomo jednak, że muzeum kupiło go od mieszkańca Bielska-Białej w 1984 roku. Muzeum poszukuje do swojej wystawy właśnie tego typu ceramiki.

„Interesuje nas każdy fajans ludowy pochodzący z Tupesów”

– Chcielibyśmy zaprezentować tę wyjątkową ceramikę na stylizowanym straganie – żeby zasugerować, że ma ona pamiątkarski charakter. Niestety posiadamy tylko jeden serwis do herbaty, który na dużym straganie nie wyglądałby dobrze. Dlatego zwracamy się do czytelników portalu Zwrot.cz z prośbą o przyjrzenie się swoim domowym zbiorom i w przypadku posiadania tego typu ceramiki skontaktowanie się z nami – mówi Sylwia Grudzień, kuratorka wystawy.

– Interesuje nas każdy fajans ludowy pochodzący z Tupesów – nie tylko ten, który powstał w warsztacie Oldřicha Úředníčka w okresie międzywojennym, ale również ten, które powstał po II wojnie światowej i w czasach współczesnych. Jedynym wymogiem jest to, aby ceramika nawiązywała do tradycyjnego wzornictwa i pochodziła z warsztatów, które do dzisiaj funkcjonują na terenie Tupesów – dodaje Sylwia Grudzień.

Ornament jest niezwykle barwny i dekoracyjny

– Ceramika z Tupesów była bardzo popularna szczególnie w okresie 1945-1989 na terenie byłej Czechosłowacji. Do dziś tego typu barwnie malowane dzbanki, talerze czy patery można spotkać w wielu domach. Stanowiły one również dekorację między innymi w restauracjach czy domach kultury. Być może tego typu ceramika zachowała się w którymś domu PZKO? Oczywiście muzeum zapewni transport eksponatów i zobowiązuje się do zwrotu przedmiotów po zakończeniu wystawy. Będziemy wdzięczni za każdy nawet najmniejszy dzbanuszek czy kubeczek. Ponieważ jest to ręczna robota, każde naczynie posiada swój niepowtarzalny charakter, dzięki czemu wzbogaci naszą wystawę – mówi kuratorka wystawy.

W czeskiej i słowackiej literaturze przedmiotu tego typu ceramikę określa się mianem ludowego fajansu – jednak z fajansem ma ona niewiele wspólnego. Naczynia wykonane są ze zwykłej czerwonej gliny pokrytej w całości pobiałką, następnie malowane, szkliwione bezbarwnie i wypalane. Ornament jest niezwykle barwny i dekoracyjny – nie da się go pomylić z niczym innym.

Osoby zainteresowane wypożyczeniem swoich zbiorów proszone są o jak najszybszy kontakt telefoniczny z kuratorką wystawy: +420 777 710 648 lub kontakt e-mailowy: sylwia.grudzien@muzeum.bielsko.pl