Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię. Lutowy wykład MUR-u poświęcony został Kopernikowi [nagranie]

CZESKI CIESZYN / Lutowy wykład Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego Zarządu Głównego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego poświęcono wybitnej postaci, jaką niewątpliwie był Mikołaj Kopernik. O naukowcu, który całkowicie zrewolucjonizował światową naukę, a także o samej astronomii opowiadał współpracujący z naszą redakcją astrofizyk Roman Strzondała.

Wykład został zatytułowany: „Od Kopernika po Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba”. Pierwsza część prelekcji poświęcona była postaci Mikołaja Kopernika, druga zaś najnowszym badaniom kosmicznym.

Lekarz, prawnik, urzędnik, ekonomista, a na koniec astronom

Prelegent, omawiając życiorys Mikołaja Kopernika, wyjaśnił, że Kopernik był nie tylko astronomem, ale także świetnym ekonomistą. Był nie tylko uzdolniony, ale także bardzo pracowity. Pełnił wiele różnych funkcji. Zasadniczo zarabiał na życie, pracując jako urzędnik. Był także lekarzem. Ludność wiejską leczył za darmo. Sam przyrządzał w tym celu ziołowe wywary lecznicze.

Jak zidentyfikować zwłoki sprzed niemal 500 lat?

Strzondała wspomniał też, że długo nie było znane miejsce pochówku Mikołaja Kopernika. A gdy natrafiono na potencjalny grób wielkiego naukowca, problemem było potwierdzenie, że znalezione szczątki należą właśnie do tej, a nie innej osoby.

Kopernik umarł bezpotomnie i nie było możliwości porównania materiału genetycznego. W końcu po dokładnym przeszukaniu księgozbioru należącego do Kopernika udało się przeprowadzić badania i potwierdzić tezę, że są to szczątki Mikołaja Kopernika. Znaleziono bowiem w jednej z książek dwa włosy. Porównano zebrane z nich DNA do DNA ze szkieletu, co potwierdziło, że mamy do czynienia ze szczątkami Mikołaja Kopernika.

Gdy jest mało autentycznych danych, to tworzą się legendy

Prelegent wyjaśnił także, że o życiu Kopernika stosunkowo mało wiemy. – Stąd jest dużo legend — zauważył.

Świat przedkopernikowski

Po przedstawieniu samej postaci Mikołaja Kopernika Strzondała omówił wiedzę astronomiczną, jaką ludzkość posiadała przed odkryciem poczynionym przez Mikołaja Kopernika i to, jak opublikowanie jego dzieła „O obrotach sfer niebieskich” wpłynęło na późniejszą naukę.

Słuchacze przypomnieli sobie, że w świecie przedkopernikowskim obowiązywał system geocentryczny, znano tylko 5 planet — te, które widać gołym okiem, obowiązywała filozofia Arystotelesa, Klaudiusza Ptolemeusza.

Prelegent wspomniał także, że w tamtych czasach ruch planet na niebie określał losy ludzi. — Tworzono horoskopy, co było głównym źródłem dochodu ówczesnych astronomów. Kopernik nie stworzył ani jednego horoskopu. Ale Kopernik nie był astronomem — zauważył Strzondała.

Mimo że astronomia nie była jego głównym zawodem, to właśnie Kopernik był pierwszym, który poważnie rozważał kwestie dotyczące ruchu planet na niebie. Nikt przed nim tak nie myślał.

Kopernik dopiero przed samą śmiercią zdecydował się swe odkrycia opublikować. Nie spotkało się to z entuzjazmem i uznaniem mu współczesnych.

Kopernik, o którym mówi się, że wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię, ma nawet swój krater na księżycu. — Widoczny jest nawet gołym okiem — wskazał Strzondała. I podpowiedział, że księżyc lepiej obserwuje się w lecie, bo jest wtedy niżej.

Całości wykładu wysłuchać można tutaj: