indi
E-mail: indi@zwrot.cz
CIESZYN / W kamienicy przy ulicy Stalmacha w Cieszynie zawieszono portret Alfonsa Mattera – budowniczego sporej części Cieszyna, właściciela cegielni w Ropicy.
Ilu spośród współczesnych Cieszyniaków zastanawia się na co dzień nad tym, kto wybudował kamienicę, w której mieszkają? Beata Słomka, gdy odkryła, że nie tylko mieszka w wybudowanej przez tego wybitnego człowieka kamienicy, ale, że stąpa po tych samych, co on podłogach, gdyż zajmuje wraz z rodziną to mieszkanie, w którym mieszkał Alfons Matter, zainteresowała się tą postacią.
Od zainteresowania historią kamienicy, do szerzenia zdobytej wiedzy wśród innych mieszkańców
I tak oto od osobistego zainteresowania jednej z mieszkanek historią kamienicy zaczęło się upamiętnienie postaci Mattera. Beata Słomka doprowadziła do zawieszenia na klatce schodowej portretu budowniczego kamienicy wraz z krótką notką, kim była postać przedstawiona na pozyskanej ze zbiorów Muzeum Śląska Cieszyńskiego fotografii, której kopię zrobił cieszyński fotograf Tadeusz Maciejiczek.
Kopię fotografii Alfonsa Mattera uroczyście zawieszono w czwartkowe późne popołudnie 19 stycznia. Wbrew obawom inicjatorki akcji, która zastanawiała się, czy młodzi mieszkańcy kamienicy zainteresują się historią, na korytarzu pierwszego piętra, na którym portret budowniczego wieszano, zebrał się istny tłum. Przyszli wszyscy mieszkańcy kamienicy, a także ci, którzy z miejscem tym są w jakiś sposób związani, mieszkali tam kiedyś.
O historii opowiedziały Irena French i Irena Kwaśny
Irena French, dyrektor Muzeum Śląska Cieszyńskiego przybliżyła zebranym postać Alfonsa Mattera. Nawet dzieci słuchały z zaciekawieniem.
Alfons Matter był cieszyńskim Niemcem, który wiele wniósł nie tylko do zabudowy miasta Cieszyna, ale także jego polskiej kultury. Był rodowitym Cieszyniakiem wpisując się w mozaikę narodowościową XIX-wiecznego Cieszyna. Przez pięć kadencji był członkiem Rady Miejskiej, w której w tamtych czasach zasiadali jedynie Niemcy.
Sporo w jego życiorysie było wątków dzisiejszego Zaolzia. Swą cegielnię, pierwotnie zlokalizowaną przy dzisiejszej ulicy 3 Maja w Cieszynie, przeniósł do Ropicy. Wybudował wiele cieszyńskich kamienic, zwłaszcza w okolicy dzisiejszych ulic Świeżego, Sienkiewicza, Stalmacha, Miarki. Do dzisiaj starsi mieszkańcy Cieszyna tę część miasta nazywają Materówką.
Jako Niemiec m.in. wybudował, wpierw wynajął, a później sprzedał Macierzy Szkolnej Dla Księstwa Cieszyńskiego wpierw budynek na Gimnazjum Polskie, a później Polską Szkołę Ludową. Spotykał się notabene z tego powodu z ostrą krytyką części Niemców, którzy zarzucali mu udział w „polonizacji” miasta.
Alfons Matter dożył wieku 94 lat. Koniec jego życia był tragiczny. Po II wojnie światowej, jako Niemiec, został wysiedlony. Zmarł w szpitalu w Gliwicach.
Natomiast całą wojnę mieszkał wraz z drugą żoną Adelą (pierwsza po urodzeniu mu siedmiorga dzieci zmarła) w narożnym mieszkaniu z balkonem wybudowanej przez siebie kamienicy. To właśnie tam, na korytarzu piętra, na którym znajdowało się jego osobiste mieszkanie, zawieszono portret.
Irena Kwaśny, która przez wiele lat pełniła funkcję miejskiego konserwatora zabytków, opowiedziała natomiast o późniejszej historii kamienicy. Nie zabrakło także wspomnień najstarszych mieszkańców, a wśród nich 100-letniej Barbary Ciupek mieszkającej dokładnie w tym samym mieszkaniu, co niegdyś Matter.
(indi)