Dziś 16 listopada 2022 z kosmodromu w Cape Canaveral na Florydzie przeprowadzono pierwszy start rakiety Space Launch System (SLS), która wyniosła do trajektorii księżycowej statek kosmiczny Orion. Po raz pierwszy od ponad 50 lat, tym razem jeszcze bez załogi, w kierunku Księżyca leci statek kosmiczny! To symboliczny początek programu Artemis, którego celem jest powrót ludzi na Księżyc.
Program Artemis ma znaczne opóźnienie, jednak w amerykańskiej agencji kosmicznej NASA obowiązują ścisłe zasady bezpieczeństwa. Dlatego tylko w 2022 roku słyszeliśmy już o kilkunastu datach startu Misji Artemis 1, które przekładano lub odwoływano – między innymi przez powtarzające się wycieki wodoru (w sierpniu i wrześniu), ale też złą pogodę (szczególnie huragan Ian w październiku).
Portal zwrot.cz szczegółowo informował o przygotowaniach do startu i całym programie Artemis w sierpniu 2022:
Udany debiut w ramach programu Artemis
Pierwsze etapy odliczania do startu Misji Artemis 1 przebiegały pomyślnie. Jednak podczas niniejszego odliczania NASA również dwa razy wstrzymała odliczanie, co było spowodowane wyciekiem paliwa oraz problemami z łącznością. Ostatecznie problemy techniczne usunięto i po godzinie 7:30 czasu środkowoeuropejskiego przeprowadzono głosowanie nad gotowością do startu, które zakończyło się pozytywnie. Odliczanie wznowiono o godzinie 7:37 do startu rakiety o godzinie 7:47.
Rakieta o nazwie Space Launch System (SLS, „system wynoszenia w przestrzeń kosmiczną”) działała sprawnie i wyniosła do trajektorii w kierunku Księżyca statek kosmiczny Orion. Nowa superciężka rakieta wyniosła statek kosmiczny w kierunku Księżyca. Wystartował program Artemis – nowa era lotów kosmicznych! Wracamy na Księżyc!
Dzisiejszy start można było zobaczyć z całego półwyspu Florydy i wielu ludzi skorzystało z tej wyjątkowej okazji. Tak wielka rakieta nie startowała stąd od prawie 50 lat. Start Misji Artemis 1 było można oglądać również na żywo na przykład tutaj.
Przebieg Misji Artemis1
Lot Artemis 1 potrwa łącznie 25 dni 11 godzin i 36 minut. Pięć pierwszych dni zajmie dolot do Księżyca. Statek Orion przejdzie najpierw w tryb samodzielnego lotu kosmicznego, zostaną sprawdzone jego systemy, komunikacja z Ziemią i przygotowany napęd do pierwszego manewru korekcji trajektorii.
Potem w serii manewrów orbitalnych 25 listopada 2022 zostanie osiągnięta specyficzna docelowa orbita wokółksiężycowa, tzw. daleka orbita wsteczna (Orion będzie okrążał Księżyc przeciwnie do ruchu Księżyca wokół Ziemi). Orion spędzi na niej prawie tydzień.
W pobliżu Księżyca statek kosmiczny Orion uwolni także 10 miniaturowych satelitów, tzw. cubesatów, mających różne zadania.
Docelową orbitę Orion opuści 1 grudnia 2022, a odlot w kierunku Ziemi rozpocznie 5 grudnia 2022. Ostatnim kluczowym testem będzie powrót statku Orion w ziemską atmosferę i wodowanie w Oceanie Spokojnym 11 grudnia 2022.
Kto dziś polecał na wycieczkę kosmiczną?
Swe karty pokładowe na symboliczny lot i pobyt na orbicie wokół Księżyca otrzymała z okazji 150-lecia powstania polska szkoła podstawowa w Karwinie-Raju:
i z okazji 75-lecia PZKO:
Zacnym jubilatom towarzyszyć będzie Zwrot:
O programie Artemis
Artemis 1 to pierwsza misja w ramach programu Artemis, którego celem jest ponowne lądowanie człowieka na Księżycu, wybudowanie stacji wokółksiężycowej Gateway, a w przyszłości powstanie bazy, pozwalającej na stałą obecność człowieka w okolicy i na powierzchni Srebrnego Globu.
Lot Artemis 1 jest jeszcze bezzałogową próbą, generalnym testem nowej superciężkiej rakiety NASA Space Launch System i statku Orion, dostosowanego do lotów załogowych poza bliskie otoczenie Ziemi.
Jeżeli wszystko w tej misji pójdzie zgodnie z planem, to w misji Artemis 2 (obecnie planowanej na 2024 rok) rakieta SLS wyniesie Oriona z czteroosobową załogą na misję oblotu Księżyca. Będzie to pierwsza taka wyprawa od czasu programu Apollo. Trzeci lot w ramach programu Artemis – Misja Artemis 3 ma już w 2025 roku wylądować z załogą na powierzchni Księżyca.
