Sylwia Grudzień
E-mail: sylwia@zwrot.cz
BIELSKO-BIAŁA / Jak co roku, w styczniu odbędzie się Przegląd Zespołów Kolędniczych i Obrzędowych. Tym razem 53. Gody Żywieckie będą miały miejsce w Żywcu, Milówce i Bielsku-Białej od 15 do 30 stycznia. Dziady przyjechały do Bielska-Białej, żeby zaprosić na tę wyjątkową imprezę.
Główne wydarzenia będą się odbywały w Żywcu:
15-16 stycznia o godz. 12.00
- 53. Przegląd Grup Kolędniczych i Obrzędowych występujących w Izbie. Miejskie Centrum Kultury – Klub Papiernik, ul. Ks. Prał. St. Słonki 31.
29 stycznia o godz. 11.00
- Dzień Plenerowy Żywieckich Godów – korowód grup kolędniczych i obrzędowych (Karczma Żywiecka – Rynek).
- Prezentacja zespołów (Rynek).
- Konkurs trzaskania z bata (Rynek).
Imprezy Towarzyszące
Jasełka Góralskie – w wykonaniu Regionalnego ZPiT Pilsko z Żywca, Miejskie Centrum Kultury w Żywcu – 8 stycznia o godz. 18.00.
Pastorałka Żywiecka – Przegląd Kolęd i Pastorałek, Miejskie Centrum Kultury w Żywcu:
11 stycznia o godz. 12.00 – przesłuchania konkursowe,
12 stycznia o godz. 9.00 – przesłuchania konkursowe,
16 stycznia o godz. 16.00 – koncert laureatów.
22 stycznia o godz. 18.00 – Koncert Noworoczny w wykonaniu Reprezentacyjnego Folklorystycznego Zespołu Miasta Żywca Ziemia Żywiecka w Miejskim Centrum Kultury w Żywcu.
29 stycznia o godz. 14.00 – Beskidzki Karnawał – prezentacje gmin powiatu żywieckiego, kiermasz sztuki ludowej oraz degustacja potraw przygotowanych przez koła gospodyń wiejskich w Miejskim Centrum Kultury w Żywcu.
Co to są dziady żywieckie?
Dziady żywieckie, Jukace, Jukoce to forma kolędowania występująca na Żywiecczyźnie od wieczora sylwestra do godzin popołudniowych w Nowy Rok, połączona z życzeniami noworocznymi oraz robieniem psikusów napotkanym przechodniom i gospodarzom. Zwyczaj ten z roku na rok zanika. Jest podtrzymywany w cyklicznie organizowanej imprezie Gody Żywieckie na przełomie stycznia i lutego.
Dziady to duża grupa licząca do 30 osób. Uczestnicy zabawy przebierają się za: „konie”, „pachołki do koni”, „niedźwiedzie”, „diabły”, „śmierć”, „kominiarza”, „dziechciarza”, „druciarza”, „sznurkorza”, „cygana” i „cygankę”, „żyda” i „żydówkę”, „młodą panią”, niekiedy też „młodego pana”, oraz „komendanta”, który dowodzi całą grupą.
Towarzyszy im kapela, strzelanie z batów. Każdy wymyśla na poczekaniu różne wierszyki, przemowy. Próbuje odegrać postać, za którą jest przebrany. Przebierańcy robią bardzo dużo hałasu, tańczą, pokrzykują, pohukują, płatają gospodarzom figle. Dziady bardzo szybko przenoszą się z miejsca na miejsce, siejąc zamęt i rwetes, śmiech i radość. Stałym elementem ściśle określonym w obrzędzie jest palenie ogniska, przez które skaczą konie i w którym tarzają się niedźwiedzie.
Poniżej na plakacie szczegółowy plan imprez w Milówce i Bielsku-Białej.
Tagi: dziady żywieckie, Gody Żywieckie, jukace