110 lat temu Maria Skłodowska-Curie otrzymała po raz drugi nagrodę Nobla

7 listopada 1911 roku Maria Curie Skłodowska otrzymała po raz drugi nagrodę Nobla w dziedzinie chemii, stając się jedyną kobietą posiadającą to wyróżnienie w dwóch różnych dziedzinach. Osiem lat wcześniej, 10 grudnia 1903 roku, odebrała ją wraz z mężem Piotrem Curie.

W swoim uzasadnieniu Komitet Naukowy Chemii Fundacji Nobla przyznał jej nagrodę indywidualną za rozwój chemii dzięki odkryciu polonu i radu oraz za zbadanie metalicznego radu i jego związków chemicznych.

Wielu naukowców krakowskich kontaktowało się z Marią Skłodowską-Curie, a byli wśród nich: T. Estreicher (chemik, prof. UJ), O. Bujwid (bakteriolog, prof. UJ), prof. prof. A. Witkowski, M. Smoluchowski, M. Jeżewski i wielu innych. O jej względy zabiegały również takie instytucje naukowe, jak Akademia Umiejętności, Instytut Radowy i inne.

W czasie otwarcia posiedzenia, Skłodowska usłyszała od przewodniczącego Akademii:

„W roku 1903 Szwedzka Akademia Królewska miała zaszczyt przyznać pani Nagrodę Nobla z fizyki za udział w odkryciu promieniotwórczości naturalnej. W tym roku Akademia zdecydowała przyznać pani Nagrodę Nobla z chemii w uznaniu wybitnych zasług położonych na polu tej nauki, jakim były odkrycia pierwiastków radu i polonu oraz opisanie cech radu i wyizolowanie go w postaci metalu, a także badania nad związkami tych poszczególnych pierwiastków. Odkąd istnieje Nagroda Nobla, od jedenastu lat, po raz pierwszy zdarza się, że dwukrotnie otrzymuje je ta sama osoba. Proszę to uznać za dowód, że Akademia przywiązuje ogromną wagę do Pani najnowszych odkryć”.

Maria Skłodowska-Curie wyznawała zasadę, że praca naukowa ma służyć całej ludzkości, a naukowiec powinien być bezinteresownym poszukiwaczem prawdy. To praca stała się celem jej życia, praca, nie korzyści majątkowe. Z jej inicjatywy zaczęto tworzyć instytuty radowe, m.in. w Paryżu (1914), w Warszawie (1932). Każdemu z tych wymienionych przekazała po gramie radu zakupionego za pieniądze pochodzące ze zbiórek społecznych.

Jako naukowiec w trakcie I Wojny Światowej wyruszyła na front z przenośnymi aparatami rentgenowskimi, by nauka w praktyce mogła służyć ludziom. Po zakończeniu wojny aktywnie uczestniczyła w pracach Ligii Narodów. Popierała również międzynarodową współpracę naukowców – dla wspólnego dobra ludzkości.

Nigdy nie zapomniała o swoim pochodzeniu. Pierwszy odkryty pierwiastek nazwano polonem, nawiązując do kraju pochodzenia współodkrywczyni.

ŹRÓDŁO: PAI