Dożynki u prezydenta Mościckiego

Pierwsze Dożynki Prezydenckie odbyły się w Spale 28 sierpnia 1927 roku u Prezydenta RP Ignacego Mościckiego, który objął patronat nad uroczystościami.

Po długich przygotowaniach zorganizowano je wielkim nakładem sił i środków. Przybyły na nie delegacje poszczególnych ziem oraz dzielnic całej Polski w łącznej liczbie około 10 tysięcy osób. Dożynki miały ogólnopaństwowy charakter aż do wybuchu II wojny światowej.

Jak zanotował w swoich wspomnieniach adiutant prezydenta Ignacego Mościckiego – Henryk Comte, uroczystość rozpoczęła się nabożeństwem odprawionym przez prezydenckiego kapelana – księdza Mikołaja Bojanka przy wzniesionym w centrum Spały ołtarzu polowym. Przed prezydenckim pałacykiem stanęło obszerne podium wyściełane kolorowymi dywanami.

Największe Dożynki przed wojną zorganizowano rok później. Przybyło na nie ok. 40 tys. ludzi. Trwały trzy dni. Zachowała się dokładna relacja z tego wydarzenia, w której czytamy:

„Pierwszego dnia – przyjazd i zakwaterowanie, próby na stadionie, a wieczorem zabawy ludowe i tańce przy dźwiękach kilku orkiestr. Drugiego dnia msza św. w godzinach porannych, w nabożeństwie wziął udział Prezydent Mościcki. O godzinie dziewiątej ustawił się korowód na tzw. trakcie inowłodzkim. Po obu stronach szpalery utworzyli członkowie straży pożarnych. Prezydent stanął ze swoimi gośćmi na stopniach swojego pałacu i witał zbliżający się pochód. Korowód otwierała orkiestra tomaszowskiej straży ogniowej, za nią jechał pług samochodowy, dwa konie i chłop Łowiczanin, następnie brony sprężynowe, dwa konie i Kujawianin, potem brony polowe dwukonne i Krakus, siewcy – czterech chłopów z Mazowsza, za nimi siewnik z obsługą, kosiarze – dwóch chłopów z kosami. Następnie byli Hucuł i Góral, dwie dziewczyny z grabiami, dwóch chłopów z kosami, Ślązak i Kujawiak, dwie dziewczyny z sierpami, wóz siana i cztery dziewczyny z grabiami, dwie dziewczyny z grabiami, dwie dziewczyny z widłami, dwie dziewczyny na wozie, czterokołowy wóz, a na nim zboże, grupa chłopców i dziewcząt – cztery pary, orkiestra wiejska i wieniec ogólnopolski, czterech chłopów z cepami.

Następnie czwórkami postępowali członkowie organizacji: Towarzystwa Rolnicze, Związek Kółek Rolniczych, Teatrów Ludowych, Osadników, Młodzieży Ludowej oraz delegacje włościańskie z okolic Spały. W godzinach 12.00 – 14.00 trwała przerwa obiadowa, a po niej do godziny 18.00 delegacje składały prezydentowi wieńce dożynkowe: w sumie 155 wieńców, najwięcej złożyło Centralne Towarzystwo Rolnicze. O godzinie 18.00 prezydent wydał obiad dla delegacji i wygłosił przemówienie. Podczas obiadu na stadionie trwały popisy sportowe, a w lesie odbywały się gry i zabawy. Po obiedzie zarządzono tańce, a wieczorem ognie sztuczne.

Trzeciego dnia trwały zabawy ludowe oraz pokaz wesela kurpiowskiego. Uroczystość zakończył odjazd delegacji i gości”.*

Informacja: Polonijna Agencja Informacyjna, * wykorzystano fragmenty książki Michała Słoniewskiego „Prezydencka Spała”