Nagroda dla Muzeum Beskidzkiego w Wiśle

WISŁA / Muzeum Beskidzkie im. Andrzeja Podżorskiego w Wiśle zostało wyróżnione.

Wiślańska placówka otrzymała nagrodę w kategorii „Dokonania z zakresu inicjatyw edukacyjnych i popularyzacji dziedzictwa kulturowego” z rąk Marszałka Województwa Śląskiego Jakuba Chełstowskiego za projekt „W poszukiwaniu piękna w kulturze Górali Śląskich – poszerzenie oferty kulturalnej pogranicza polsko-czeskiego”.

W dniu 25 września 2019 roku zakończono prace remontowe oraz otwarto folusz w obrębie Enklawy Budownictwa Drewnianego przy Muzeum Beskidzkim. Folusz jest mechaniczny, napędzany za pomocą wody. Dzięki temu urządzeniu można zobaczyć, jak w przeszłości górale spilśniali sukno i płótno.

W ramach nagrodzonego projektu powstał filmik prezentujący pracę folusza, który można obejrzeć tutaj.

W związku z zaistniałą sytuacją epidemiologiczną muzeum nadal zostaje zamknięte jak inne tego rodzaju placówki i instytucje. Stała ekspozycja jest dostępna online.

Jedna z najstarszych budowli w Wiśle

Muzeum usytuowane jest w centrum Wisły, w zabytkowym budynku dawnej karczmy z 1794 roku. Karczma dawała niegdyś schronienie ewangelikom przybywającym na nabożeństwa do kościoła z odległych miejsc oraz dzieciom przychodzącym do ewangelickiej szkoły. Pod częścią budowli znajdują się piwnice z kamiennymi sklepieniami.

Była karczma należy do najstarszych budowli w Wiśle. Zbudowano ją z kamienia i cegły. Do 1945 roku skupiało się w niej życie towarzyskie wioski. Po wojnie budynek zamieniono wpierw na magazyn, później na szkołę. Potem miejscowy społecznik Andrzej Podżorski doprowadził do ulokowania w niej muzeum.

Uroczysta inauguracja Muzeum Beskidzkiego w Wiśle miała miejsce 16 sierpnia 1964 roku podczas I Tygodnia Kultury Beskidzkiej. Muzeum zajmuje się przede wszystkim badaniem i prezentacją dorobku kultury materialnej i duchowej górali Beskidu Śląskiego. 

Założyciel muzeum

Założyciel wiślańskiego muzeum Podżorski był kierownikiem miejscowej szkoły, badaczem i pasjonatem góralskiej kultury. Urodził się 18 listopada 1886 w Wiśle, jego ojciec Paweł był nauczycielem. Po absolwowaniu Seminarium Nauczycielskiego w Cieszynie, pierwszą posadę nauczycielską otrzymał w Wiśle – Jaworniku, drugą w Cisownicy, a następnie w Goleszowie. W latach 1919 – 1920 pracował jako redaktor pisma „Wyzwolenie”. 

Był też autorem pierwszego przewodnika po Wiśle oraz sztuk scenicznych „Zbóje na sałaszu” i „Wesele góralskie”.

W 1954 roku stanął na czele Komitetu Muzealnego, który po wielu trudnościach doprowadził do otwarcia w 1964 roku pierwszej wystawy etnograficznej. Tak po wielu latach żmudnej pracy powołano do życia jedyną wówczas placówkę muzealną na terenie Beskidu Śląskiego.

Muzeum Beskidzkie jest oddziałem Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie. Od 2010 roku dodatkową atrakcją stanowi Enklawa Budownictwa Drewnianego wzniesiona w sąsiedztwie muzeum. Można tu obejrzeć kuźnię, chatę komornika, kolibę pasterską czy pasiekę pszczelarską. A od 2019 roku również wspomniany folusz. W sezonie na terenie enklawy odbywają się różne imprezy kulturalne.

(gam)