„Zwrot” astronomicznie: Zimowe gwiazdozbiory na wiosnę

REGION / Od tygodnia mamy już wiosnę astronomiczną, niemniej po zapadnięciu zmroku nad zachodnim horyzontem nadal jeszcze pięknie błyszczą zimowe gwiazdozbiory.

Ich najjaśniejsze gwiazdy, wyróżniające się wyrazistymi kolorami, tworzą tzw. Sześciobok Zimowy. Odnajdziemy je przy pomocy poniższej mapki.

Przy dole mamy niebieskiego Rigela z gwiazdozbioru Oriona, w prawo nieco wyżej czerwonawego Aldebarana z Byka często zwanego „czerwonym okiem Byka”. Dalej u góry błyszczy białym kolorem Kapella z konstelacji Woźnicy, po lewej stronie odnajdujemy bladopomarańczowego Polluksa z Bliźniąt, poniżej którego świeci bladoniebieskawy Procjon z Małego Psa.

Całość dopełnia Syriusz z Wielkiego Psa – najjaśniejsza gwiazda naszego nieba. Ma barwę białą, lecz skutkiem swego niskiego położenia zwykle silnie migoce mieniąc się przy tym barwami tęczy. W środku opisanego sześcioboku świeci czerwonawa Betelgeuza z Oriona.

Z planet wieczorem widoczny jest czerwonawy Mars. Odnajdziemy go łatwo przy pomocy załączonej mapki w prawo i nieco poniżej Aldebarana. Natomiast w drugiej połowie nocy i nad ranem widoczny jest Jowisz i Saturn. Od początku marca dzień wydłużył się prawie o dwie godziny. Dlatego bardzo jasna Wenus, która od grudnia ubiegłego roku dominowała na porannym niebie, już straciła się w blasku coraz wcześniej wschodzącego Słońca.

W środę 27. 3. 2019 o około trzeciej po północy dojdzie do złączenia (koniunkcji) Księżyca z Jowiszem. Zjawisko to podczas bezchmurnego nieba możemy obserwować stosunkowo nisko nad południowo-wschodnim horyzontem. Jowisz, teraz najjaśniejszy obiekt na porannym niebie (oczywiście po Księżycu), znajdzie się kawałek pod Księżycem. W następnym dniu Księżyc znajdzie się w ostatniej kwadrze.

Natomiast o dwa dni później 29 marca około godziny 5 nad ranem dojdzie do zbliżenia Księżyca i Saturna. Tym razem Księżyc będzie znajdował się pod Saturnem a dalej w prawo i nieco wyżej będzie widoczny Jowisz a jeszcze dalej w prawo będzie migotać czerwonawym kolorem najjaśniejsza gwiazda konstelacji Skorpiona Antares. Słońce w tym dniu wschodzi o 5:30. 

Roman Strzondała