„Szarlatan” Agnieszki Holland i ciekawy epizod z młodości Henryka Jasiczka

W marcu przypomnieliśmy sobie (również dzięki ważnemu tekstowi Renaty Putzlacher-Buchtowej, poświęconemu Henrykowi Jasiczkowi) setną rocznicę urodzin zaolziańskiego pisarza. Po jego opublikowaniu w numerze 2/2019 „Zwrotu” autorka dokonała ciekawego odkrycia.

Okazało się, że ruszyły już prace nad nowym filmem Agnieszki Holland „Szarlatan” w czeskim Studiu Barrandov (a od kwietnia w miejscowościach Okoř i Mladá Boleslav) i produkcja ta w szczególny sposób mogłaby się łączyć z postacią młodego Henryka Jasiczka.

Renata Putzlacher-Buchtowa:

„Czytelnicy Wikipedii na stronie poświęconej poecie znajdą zwięzłe informacje, dotyczące jego międzywojennych losów (oparte na artykule Władysława Sikory z 2008 roku): W 1936 roku Jasiczek wdał się w bójkę z kierownikiem (ogrodnictwa w Trzyńcu – przyp. RPB), stając w obronie jednego ze swoich bitych kolegów. W konsekwencji ukończył szkołę ogrodniczą w Chrudimiu, a później pracował jako ogrodnik w Hradečnie. W 1938 roku powrócił na Zaolzie.

Znajomi poety w swoich artykułach podkreślali, że ten epizod (praca w Hradečnie koło Kladna) miał miejsce w drugiej połowie 1938 roku, a powrót Jasiczka na Śląsk Cieszyński przyśpieszyły wydarzenia polityczne, które nastąpiły po konferencji w Monachium.

Cóż ma ten epizod wspólnego z nowym filmem polskiej reżyserki? „Szarlatan” opowiada o słynnym czeskim uzdrowicielu, Janie Mikolášku (zagra go znany aktor Ivan Trojan), specjalizującym się w uprawie ziół leczniczych. Kiedy młody Jasiczek zdobył kwalifikacje ogrodnicze w specjalistycznej szkole w Chrudzimiu, zatrudnił go w Hradečnie właśnie Mikolášek, człowiek głęboko wierzący, obdarzony wielką intuicją, który zapewne nie obdarzał zaufaniem byle kogo. Pacjentami słynnego uzdrowiciela, który w ciągu roku pomagał tysiącom chorych, byli w tamtym okresie m. in. prezydent Tomáš G. Masaryk, aktorka Olga Scheinpflugová, malarz i grafik Max Švabinský. Medyczny samouk z Hradečna leczył również króla Jerzego VI, ojca przyszłej królowej Elżbiety II.

Film Holland to historia człowieka, który ma niezwykły dar, będący jednocześnie jego przekleństwem. Po wojnie Mikolášek uzdrowił bowiem także Antonína Zápotockiego, przyszłego komunistycznego premiera i prezydenta Czechosłowacji, któremu groziła amputacja nogi. Dopiero po jego śmierci nowe władze wtrąciły po wykonstruowanym procesie (1959) cieszącego się dotąd protekcją głowy państwa uzdrowiciela do więzienia i skonfiskowały cały jego majątek.

Główna akcja filmu będzie się rozgrywać właśnie w latach 50. XX wieku i według słów Marka Epsteina, autora scenariusza, opowie o zderzeniu Mikoláška z machiną komunistycznego systemu. W dziesięć lat później w okrutny sposób rozprawiono się również z jego dawnym współpracownikiem, Henrykiem Jasiczkiem.”

RPB

Na zdjęciu Henryk Jasiczek jako uczeń szkoły ogrodniczej.