zwrot.cz

październik232022

W najbliższy wtorek nastanie częściowe zaćmienie Słońca

Jeżeli dopisze pogoda, we wtorek 25 października 2022 będziemy mieli okazję podziwiać zaćmienie Słońca. Będzie tylko częściowe, ale przebiegnie w bardzo sprzyjających warunkach obserwacyjnych. Ostatnie częściowe zaćmienie Słońca widoczne z Europy Środkowej mogliśmy obserwować 10 czerwca 2021. Przed nami zdecydowanie najbardziej fascynujące zjawisko astronomiczne 2022 roku – częściowe zaćmienie Słońca. We wtorek 25 października 2022 nasz satelita przemknie na tle tarczy Słońca, zakrywając ją w największym stopniu od ponad 7 lat – poprzednie głębsze częściowe zaćmienie Słońca obserwować mogliśmy z naszych terenów 20 marca 2015 roku. Częściowe zaćmienie Słońca nad Zatoką Manilską na Filipinach z 26 stycznia 2009. Źródło: NASA/APOD Zjawisko będzie widoczne prawie w całej Europie (poza Portugalią), na Bliskim Wschodzie i w zachodniej Azji. Największą fazą zaćmienia będą cieszyć się obserwatorzy na Syberii. W Polsce najlepsze warunki do obserwacji wystąpią w północno-wschodniej części kraju, najsłabsze w południowo-zachodniej. Istota zaćmień Słońca Słonce jest jedną z milionów gwiazd. Swym blaskiem rozjaśnia w dzień niebo tak, że wszystkie inne gwiazdy stają się niewidoczne. Słońce w porównaniu z…

październik232022

Józef Szymeczek: Trzeba żyć nie w mitach czy uprzedzeniach, a w prawdzie

Jednym z elementów obchodów jubileuszu 180-lecia otwarcia polskiej i 100-lecia czeskiej szkoły w Nydku było otwarcie wystawy poświęconej szkolnictwu w Nydku. Na 16. planszach znajdziemy mnóstwo ciekawych informacji i archiwalnych zdjęć oraz skanów dokumentów. O wystawie rozmawiamy z jej autorem, historykiem Józefem Szymeczkiem. Z okazji jubileuszy czeskiej i polskiej szkoły w Nydku przygotowałeś wystawę planszową poświęconą temu tematowi. Wystawa nie była moim pomysłem, a Pawła Szymeczka. Współautorem wystawy jest Marian Steffek. No i nie powstałaby także, gdyby nie nauczycielki Věra Jelínková i Dana Španihelová. Dlaczego pierwsza szkoła, jaka w Nydku powstała, była szkoła ewangelicka? Od czasu reformacji, kiedy kościół rozdzielił się na katolicki i ewangelicki, szkolnictwo bardzo dokładnie dzielono na katolickie i ewangelickie. I jeżeli gmina była ewangelicka, tak, jak to było w Nydku, czy właściciele danej miejscowości byli ewangelikami, to szkoła, o ile miała powstać, powstawała ewangelicka. Katolicy z Nydku musieli chodzić do szkoły do Wędryni. Ale ich nie było dużo. A może nawet nie było ani jednego, tego…

październik232022

Kolejne wpisy do Złotej Księgi Zasłużonych PZKO. Tym razem w Karwinie [zdjęcia]

KARWINA / W piątek 22 października w Bibliotece Regionalnej w Karwinie odbyła się uroczystość, w trakcie której zasłużeni działacze PZKO wpisali się do Złotej Księgi Zasłużonych PZKO. - Spotkaliśmy się tutaj dzisiaj, żeby podziękować państwu za pracę społeczną. Za tę działalność, którą przez lata prowadzicie - mówiła Helena Legowicz, prezes PZKO. Jednym z warunków nominacji do wpisu do Złotej Księgi Zasłużonych PZKO jest bowiem działalność na rzecz PZKO co najmniej przez 30 lat. Prezes PZKO dodała, że wyliczanie kolejno, kto co zrobił, czym się zasłużył, trwałoby bardzo długo. Bo bardzo różnorodna jest działalność poszczególnych członków organizacji. - Od tych, którzy gotują, poprzez tych, którzy przygotowują wydarzenia kulturalne, po tych, którzy swoją fizyczną pracą upiększają nasze domy PZKO w trakcie remontów - wyliczyła. - Najważniejsze jest to, że państwu ta działalność społeczna sprawia przyjemność. że robicie to z uśmiechem, z radością - kontynuowała Legowicz. I miała rację. Jej słowa potwierdził m.in. Eugen Monczka. - W zasadzie to nie wiem, czym sobie zasłużyłem…

październik232022

Obraz dawnej Wisły utrwalony na rysunkach Andrzeja Podżorskiego. Wystawę czasową oglądać można w Muzeum Śląska Cieszyńskiego

CIESZYN / Do 6 listopada w Muzeum Śląska Cieszyńskiego oglądać można wystawę ,,Andrzej Podżorski - Dotyk przemijania". Andrzej Podżorski żył w latach 1886 – 1971. Był nauczycielem, działaczem społecznym i publicystą. Zachwycił się pięknem góralskiego zdobnictwa. Na swych rysunkach, sporządzanych podczas wędrówek po okolicy, zachował obraz dawnej Wisły, góralskiej chałupy i zabudowań. Był założycielem muzeum w Wiśle. Wystawę w Galerii Wystaw Czasowych otwarła Magdalena Łacek z Muzeum Beskidzkiego im. Andrzeja Podżorskiego w Wiśle, która prowadzi projekt: "Ożywiona nieobecność – zapomniane ludowe piękno". Na wernisażu wystawy, który odbył się 5 października, pojawili się wśród gości m.in. wnuk i wnuczka Andrzeja Podżorskiego Stanisław Podżorski i Jadwiga Podżorska-Heczko. Spotkanie w roli gospodarza poprowadził dr hab. Grzegorz Studnicki, prof UŚ. Dr Michał Kawulok przedstawił sylwetkę Andrzeja Podżorskiego. W programie artystycznym natomiast wystąpił zespół regionalny "MAŁY KONIAKÓW". Dzieci za pełen autentycznej radości, wigoru i góralskiego ducha występ zebrały wielkie brawa. Relację z wernisażu obejrzeć można w całości na kanale YouTube Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Samą wystawę…

październik222022

Uczniowie handlówki spotkali się z prezesem SAJ-u. Opowiedział im o działalności organizacji

CZESKI CIESZYN / Prezes SAJ-u Stanisław Franek w czwartek (20 października) odwiedził uczniów czwartej klasy Akademii Handlowej. Mówił o tym, czym jest SAJ, co daje ta organizacja członkom i jak działa. Na początku spotkania Stanisław Franek zapytał, czy uczniowie już słyszeli o SAJ-u i na jakie uniwersytety się wybierają. Wytłumaczył, że SAJ, czyli Sekcja Akademicka „Jedność“, to najstarsza studencka organizacja działająca na Zaolziu. Jej celem jest zrzeszanie studentów, którzy wyjechali na studia do Republiki Czeskiej i do Polski. Organizacja należy do Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego, współpracuje ze Stowarzyszeniem Młodzieży Polskiej. Utrzymanie kontaktu z Zaolziem SAJ obecnie działa w Pradze, Brnie, Ołomuńcu, Ostrawie i Krakowie. Kiedyś działał również na Słowacji. W każdym z ośrodków studenci spotykają się według potrzeby. Organizują imprezy, chodzą razem do kina, grają w siatkówkę lub piłkę nożną, odwiedzają escape roomy albo laserowe centra rozrywki. SAJ organizuje również takie imprezy jak Bal Akademicki, SAJfest oraz Śmiergustówkę. W SAJ-u jednak chodzi głównie o utrzymanie kontaktu z Zaolziem. – Teraz może to brzmieć…

październik222022

STANISŁAW GAWLIK: Znowu pominięto żywioł polski!

Centrum Muzyki i Sztuki Biblioteki Regionalnej w Karwinie-Frysztacie w ramach swojej działalności popularyzatorskiej zaoferowało spotkanie z żywą muzyką oraz wykład Milana Bystroňa o tym, jakie pieśni śpiewano i jaka muzyka była grana w koloniach górniczych. Jako że jestem synkiem z kolonii górniczej spod szpitala w Karwinie, a cała nasza rodzina górnicza przeżyła większość życia w takich koloniach, nie odmówiłem sobie przyjemności, by uczestniczyć w takiej uczcie muzycznej. Zapowiedź, że wystąpi chór z akompaniamentem i z akordeonem włącznie, a całość poprowadzi wybitny dyrygent orkiestry dętej Májovák, gwarantowała program na wysokim poziomie. Osobliwy wykład Milan Bystroň miał bardzo dobrze przygotowany wykład z wtrętami o historycznych zapisach dotyczących orkiestr dętych. Bardzo oględnie wspomniał o tym, jakie narodowości żyły w koloniach górniczych Karwiny, bo ze spisu powszechnego z 1921 roku wyczytał, iż przeszło 90% mieszkańców pochodziło z Austro-Węgier. Wystąpienia muzyczne urozmaicał również dykteryjkami ze swojego życia, wspominając swoje początki w orkiestrze, kiedy grał nie do taktu na werblu z maszerującymi. A przedstawiając grupę występujących śpiewaków jako prawdziwy chór męski,…

październik212022

Kolejne wpisy do Złotej Księgi Zasłużonych PZKO. Tym razem w Czeskim Cieszynie [zdjęcia]

CZESKI CIESZYN / W czwartek 22 października odbyły się kolejne wpisy do Złotej Księgi Zasłużonych PZKO. Uroczystość przebiegła w Sali Ślubów Urzędu Miasta Czeski Cieszyn. Miejscowe Koła PZKO na Zaolziu nominowały do wpisu ponad sto osób. To najwyższe odznaczenie, które PZKO przyznaje. Uzyskać mogą go osoby, które udzielają się w miejscowych kołach co najmniej od trzydziestu lat. Odznaczenia były wręczane w trzech turach. Odznaczeni za działalność Podczas uroczystości w Czeskim Cieszynie były obecne prezes PZKO Helena Legowicz oraz burmistrz Czeskiego Cieszyna Gabriela Hřebačková, która na początku powiedziała kilka słów do zasłużonych działaczy PZKO. – Znajdujemy się w towarzystwie ludzi, którzy wszędzie tam, gdzie wstąpią, to pomieszczenie jest zalane słońcem. Nie bez przesady, bo właśnie dzisiaj będziecie wy odznaczeni. Odznaczeni za waszą pracę, za wasz trud za poświęcenie, za wszystko, co robiliście. Chciałabym wam za to podziękować, za to, co robicie dla Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. Jest to dla mnie wielki zaszczyt, że mogę być w Państwa towarzystwie. Przekazanie pióra i długopisu…

październik212022

Jak zachęcić dzieci do czytania? Bystrzycka przygoda z „Kocią Szajką”

CIESZYN / W poniedziałek 17 października uczniowie szóstych klas Polskiej Szkoły Podstawowej w Bystrzycy udali się na wycieczkę do Cieszyna. Głównym celem eskapady było spotkanie się z autorką książek dla dzieci Agatą Romaniuk oraz spacer śladami "Kociej Szajki". Inicjatorem wycieczki oraz spotkania z autorką jest Jakub Kaleta, nauczyciel Polskiej Szkoły Podstawowej w Bystrzycy. – Pomysł opracowania projektu dotyczącego serii książek „Kocia Szajka” Agaty Romaniuk zrodził się już w czasie pisania mojej pracy magisterskiej. Praca, której promotorką była dr Renata Putzlacher, była poświęcona rozbudzaniu zainteresowań czytelniczych wśród młodzieży – tłumaczy Jakub Kaleta. Jeszcze przed wyprawą do Cieszyna zadaniem uczniów było przeczytanie dowolnej książki z serii „Kocia Szajka”, po to, aby zwiedzić miasto z większym zaciekawieniem, ponieważ odwiedzane miejsca występują również w lekturze. W trakcie wędrówki uczniowie zwiedzili miejsca związane z przygodami bohaterów tej książki, m.in. most Przyjaźni, Studnię Trzech Braci, kawiarnię Kornel i Przyjaciele, Wzgórze Zamkowe oraz Teatr im. Adama Mickiewicza w Cieszynie. Każdy uczeń, zwiedzając miasto, uzupełniał również kartę pracy Żeby…

październik212022

Emerytowane nauczycielki wróciły do bystrzyckiej podstawówki. Jak zmieniła się szkoła w ciągu paru lat?

BYSTRZYCA / W październiku do bystrzyckiej podstawówki przybyli wyjątkowi goście. Byli to nauczyciele emeryci od wielu lat związani z tą szkołą. Spotkanie odbyło się w wyremontowanej klasie muzycznej. - Odkąd pamiętam, szkoła bystrzycka przynajmniej raz w roku organizowała takie spotkania. Emerytowani nauczyciele spotkają się w gronie dawnych znajomych, zwiedzą szkołę, wspominają czasy, kiedy sami uczyli – poinformowała Renata Gill, zastępca dyrektora. - Po trzech latach przerwy, którą spowodowała pandemia koronawirusa, witam was serdecznie w naszej szkole i cieszę się, że mamy wreszcie okazję się spotkać. Chociaż szkoła pracowała w trochę innym trybie z powodu nauki online, to jednak staraliśmy się pracować na pełnych obrotach. Mam nadzieję, że kontynuujemy pracę z takim zaangażowaniem, jakiego nas nauczyliście - przywitał emerytowane nauczycielki Bogdan Sikora, dyrektor szkoły. Zmiany, remonty, plany na przyszłość Dyrektor w czasie prezentacji zaznajomił byłe nauczycielki z imprezami, jakie udało się zorganizować w czasie pandemii oraz ze zmianami, jakie nastąpiły w tym czasie w szkole. Po wypiciu pachnącej kawy i pożywieniu się kanapkami i…

październik212022

Minęło dokładnie 5 lat, odkąd grupka wolontariuszy zaczęła porządkować nieczynny cmentarz ewangelicki w Karwinie Meksyku. Co od tego czasu się tam zmieniło?

KARWINA MEKSYK / Pięć lat temu, 14 października 2017 roku, grupka ochotników po raz pierwszy zorganizowała akcję społeczną, której celem było uporządkowania starej, opuszczonej i zrujnowanej nekropolii ewangelickiej w dawnej kolonii Meksyk w Karwinie. Kiedy zaczęto prace porządkowe na cmentarzu, prowadzili je niezrzeszeni ochotnicy, a inicjatorami było kilku miłośników regionu znających się z Beerclubu - Braci Kuflowej na Zaolziu, o czym pisaliśmy. W ubiegłym roku sformalizowało się Stowarzyszenie Olza Pro, którego jednym z założeń jest dbałość o to miejsce, o czym również pisaliśmy. O tym, co od tego czasu udało się na cmentarzu zrobić, rozmawiamy ze Stanisławem Kołkiem ze Stowarzyszenia Olza Pro, który od samego początku uczestniczył w pracach porządkowych na cmentarzu i jest głównym ich inicjatorem. Od pięciu lat wspólnie z grupą wolontariuszy regularnie uczestniczysz w pracach społecznych, by uporządkować nieczynny cmentarz ewangelicki w Karwinie-Meksyku. Jak to się właściwie zaczęło? Skąd pomysł, by zacząć porządkować opuszczoną dawno nekropolię? Jest chyba kilka powodów, dlaczego przed pięciu laty podjęliśmy tę inicjatywę. Przede wszystkim…

październik202022

W Trzyńcu nagrodzono działaczy PZKO. Do Złotej Księgi Zasłużonych wpisało się ponad 40 osób [zdjęcia]

TRZYNIEC / W środę 19 października w Sali Ślubów Urzędu Miasta Trzyńca doceniono działaczy Miejscowych Kół PZKO. Ponad 40 osób wpisało się do Złotej Księgi Zasłużonych PZKO. Z okazji z jubileuszem 75-lecia Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego Miejscowe Koła mogły zgłosić osoby najbardziej zasłużone za wieloletnią pracę na rzecz ich koła i w ten sposób nagrodzić ich wpisem do Złotej Księgi Zasłużonych PZKO. Jest to najwyższe odznaczenie, które PZKO przyznaje i wszystkie wnioski były rozpatrzone pozytywnie. Na ceremonii obecna była także Julia Macura, która swoim śpiewem uświetniła uroczystość. Spotkanie zaszczyciła również prezes Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w RC Helena Legowicz, Konsul Generalna RP Izabella Wołłejko-Chwastowicz oraz prezydent miasta Trzyńca Věra Palkovská. Oprócz wpisów do Złotej Księgi Zasłużonych PZKO, wręczono także medal Wręczając medal pamiątkowy na ręce prezes MK PZKO Leszna Dolna Renaty Szkucik, prezydent miasta Trzyńca Věra Palkovská doceniła współpracę miasta z Miejscowym Kołem PZKO w Lesznej Dolnej. – Chciałabym państwu bardzo podziękować za wszystkie chwile poświęcone na rzecz budowania atmosfery przyjaźni, rozumienia i współpracy. Wiem, że…

październik202022

Gorolski Święto w trzynieckim muzeum. Wystawa stworzona z myślą o dzieciach

TRZYNIEC / Od zeszłego piątku (14 października) w Muzeum Huty Trzynieckiej i Miasta Trzyńca można zobaczyć wystawę "Fenomen Gorolskigo Święta". Ekspozycja obrazująca 75-letnią historię jednego z najważniejszych wydarzeń kulturalnych w regionie potrwa do 31 stycznia 2023 roku. Wystawa zatytułowana "Fenomen Gorolskigo Święta. Historia festiwalu folklorystycznego z okazji 75. edycji" została zorganizowana przez Muzeum Huty Trzynieckiej i Miasta Trzyńca we współpracy z Miejscowym Kołem Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Jabłonkowie, Izbą Regionalną im. Adama Sikory Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Jabłonkowie oraz Mikroregionem Gorolska Swoboda. Historia Gorola w pigułce Wystawa prezentuje historię Międzynarodowych Spotkań Folklorystycznych "Gorolski Święto". Na kilku tablicach znajdziemy nie tylko historię spotkania folklorystycznego czy historię miasta Jabłonkowa, ale także informacje o poszczególnych stowarzyszeniach ściśle związanych z organizacją festiwalu oraz życiorysy takich osobistościach nierozerwalnie związanych z "Gorolskim Świętem", jak Władysław Niedoba, Ludwik Cienciała czy Władysław Młynek. Kuratorką wystawy jest Tereza Tomiczková. Autorem scenariusza, opracowania graficznego i realizatorką wystawy jest Eva Zamarská. Wystawa stworzona z myślą o dzieciach - Dziękuję…

październik202022

Już w tę sobotę premiera „Krzywego kościoła”. Na premierę już nie ma biletów

CZESKI CIESZYN / Już w najbliższą sobotę 22 października odbędzie się premiera spektaklu na podstawie książki "Krzywy kościół" autorstwa Karin Lednickiej. Scena Polska Teatru Cieszyńskiego tym razem przedstawi historię Barbary, która straciła męża i syna w wyniku katastrofy górniczej oraz jej przyjaciółki Julki, która pomaga jej w walce z przeciwnościami losu. Spektakl wyreżyserował Radovan Lipus, autorką adaptacji jest Renata Putzlacher. Opowieść zaczyna się 14 czerwca 1894 roku, kiedy doszło do eksplozji w karwińskiej kopalni „Franciszka”, która rozprzestrzeniła się na szyby „Jan-Karol” i „Głęboki”. Była to jedna z największych katastrof górniczych tamtego okresu, której przypomnieniem jest symboliczny grobowiec 235 ofiar tamtej tragedii na cmentarzu w starej Karwinie. W wyniku szkód górniczych i związanych z nimi wyburzeń tamtego miasta już nie ma, ocalał tylko kościół św. Piotra z Alkantary. Bohaterkami czeskocieszyńskiej adaptacji pod tym samym tytułem co książka, będą wdowy i sieroty po górnikach. Nieożywionym bohaterem przedstawienia będzie kościół św. Piotra z Alkantary - niemy świadek historii. W Karwinie urodziła się zarówno Karin Lednická,…