Szymborska, Kopernik, Tetmajer. Zobacz, kto został patronem roku 2023?
Senat 29 listopada br. podjął uchwały o ustanowieniu roku 2023 rokiem: Pamięci Bohaterek i Bohaterów Getta Warszawskiego oraz Włodzimierza Przerwy-Tetmajera. Na 52. posiedzeniu Izba zdecydowała, że patronami roku 2023 będą też: Mikołaj Kopernik, Jan Matejko, Wisława Szymborska. MIKOŁAJ KOPERNIK Mikołaj Kopernik (1473–1543) studiował w Akademii Krakowskiej (nauki matematyczno-przyrodnicze), następnie w Bolonii (prawo kanoniczne) i Padwie (medycyna). W 1503 r. uzyskał doktorat z prawa kanonicznego na uniwersytecie w Ferrarze. We Włoszech doskonalił znajomość języków klasycznych, przetłumaczył z greki na łacinę dzieło Teofilakta Symokatty „Epistolae morales, rurales et amatoriae”. Pogłębiał także studia nad tradycją pitagorejską. Po powrocie do Polski w 1503 r. następne 40 lat życia spędził przeważnie na Warmii; w Lidzbarku Warmińskim, jako sekretarz i medyk biskupa Watzenrodego, a po jego śmierci – jako kanonik przy katedrze we Fromborku. Właśnie tam przeprowadził znaczną część spośród 60 zarejestrowanych obserwacji astronomicznych. Jako kanonik pełnił funkcje administratora dóbr kapituły, komisarza Warmii, generalnego administratora diecezji warmińskiej. Był też lekarzem. Interesował się zagadnieniami ekonomicznymi, czego wynikiem był…
Policja zakończyła poszukiwania matki z dzieckiem, która zaginęła w Karkonoszach. Tragiczny finał
REPUBLIKA CZESKA / Czeska policja poinformowała na Twitterze, że zakończyła poszukiwania matki z dzieckiem, która zaginęła w Karkonoszach. Górskie pogotowie ratunkowe znalazło ich ciała w lesie. – Badamy przyczynę ich śmierci – podała policja.
Czescy ratownicy poszukują matki z trzyletnim dzieckiem w Karkonoszach. Dołączyli do nich też ratownicy górscy z Polski
KARKONOSZE / Dzisiaj rano ponownie ruszyły poszukiwania czterdziestoletniej kobiety i trzyletniego dziecka, którzy zaginęli w Karkonoszach, w okolicach miejscowości Pec pod Sněžkou. Dzisiaj poszukuje ich ok. 150 osób z policji, górskiego pogotowia ratunkowego i Dyrekcji Karkonoskiego Parku Narodowego. Pomaga też 20 ratowników górskich z Polski. Dnes ráno se v Krkonoších zapojilo do pátrání po pohřešované ženě s malým tříletým synem 100 záchranářů HS. Přijelo i 20 záchranářů z polského GOPR. Aktuálně se pátrá v oblasti Růžové hory směrem na Portášky. pic.twitter.com/uhGRjn7pK2— HORSKÁ SLUŽBA ČR (@HorskaC) January 2, 2023 Według informacji, które podała czeska policja zaginieni ostatni raz byli widziani 27 grudnia w pensjonacie U Sochorů. Dzisiaj koło południa policja zaktualizowała tę informację. Kobieta była widziana 28 grudnia po południu w pobliżu stacji kolejki linowej na Růžové hory. TRUTNOVSKO - Pátráme po 40leté Janě Kovářové a jejím 3letém synovi Adamu Czudkovi, kteří byli naposledy viděni 27.12. v penzionu U Sochorů v Peci pod Sněžkou, kde byli ubytovaní. Pokud o nich máte…
Nie żyje papież Benedykt XVI
W wieku 95 lat zmarł emerytowany papież Benedykt XVI, czyli kard. Joseph Ratzinger. Informację o następcy papieża Jana Pawła II podał dyrektor biura prasowego Watykanu Matteo Bruni. Emerytowany papież Benedykt XVI zmarł o godzinie 9.34. Stan zdrowotny Benedykta XVI pogorszył się przed Bożym Narodzeniem. W środę papież Franciszek apelował o modlitwę w intencji swojego poprzednika. “With sorrow I inform you that the Pope Emeritus, Benedict XVI, passed away today at 9:34 in the Mater Ecclesiae Monastery in the Vatican.Further information will be provided as soon as possible.” pic.twitter.com/O5dxoPaVkT— Vatican News (@VaticanNews) December 31, 2022 Świat żegna Benedykta VXI – Papież Benedykt XVI odszedł do Domu Ojca. Świat utracił dziś jednego z najwybitniejszych teologów XX i XXI wieku, bliskiego współpracownika św. Jana Pawła II. Jego życie, dzieła i posługa duszpasterska to drogowskaz wśród wielu krętych i zwodniczych dróg współczesności. R.I.P. – napisał prezydent Andrzej Duda na Twitterze. – Darzyłem wielkim szacunkiem papieża Benedykta XVI. Lubię jego dzieła teologiczne i filozoficzne, był jedną…
Dziesięć miesięcy z naszymi małymi gośćmi z Ukrainy. Nadszedł czas pożegnania
CZESKI CIESZYN / W piątek 4 marca br. ochotnicza straż pożarna ze Pstruží przywiozła do Czeskiego Cieszyna małych gości – 27 dzieci i nastolatków z domu dziecka z Łucka w obwodzie wołyńskim na Ukrainie oraz ich cztery wychowawczynie. Cała grupa znalazła schronienie w domu rekolekcyjnym parafii katolickiej pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Czeskim Cieszynie. Decyzja o przyjęciu uchodźców z Ukrainy nie była łatwa, jednak proboszcz parafii Jan Svoboda, który już wcześniej nie bał się wielkich wyzwań, poprosił parafian o współpracę. Zgłosiło się 90 osób, które zaoferowały swoją pomoc. Do Czeskiego Cieszyna przysłano również troje wolontariuszy z Ukrainy. Koordynacją zespołu, który zajął się na samym początku przygotowaniem posiłków, sprzątaniem i zapewnieniem dzieciom rozrywki i oświaty, zajął się ksiądz Lukáš Mocek. Powstała również grupa kierowców, zapewniających aprowizację i transport. Przez 10 miesięcy organizowane były zbiórki wśród parafian. Do dyspozycji wszystkich ludzi dobrego serca była również skarbonka przy wejściu do kościoła. Warto też pamiętać o pomocy władz miasta i tutejszych instytucji, wsparciu powiatu, województwa, organizacji…
Wielki skok Aligatora. Premiera książki już w grudniu
Już niedługo premiera książki Piotra Jezierskiego. „Wielki skok Aligatora” to kolejny tom przygód bohaterki powieści „Aligator w Wilnie”. Tym razem Alina rusza na Ukrainę. We Lwowie przyłącza się do grupy młodych poszukiwaczy skarbów, która trafia na trop tajemnicy związanej z Władysławem Warneńczykiem. Po piętach depczą im bracia Wasilienko, przestępczy duet, który też ma chrapkę na królewski skarb. Te zmagania obserwuje z ukrycia pewna zamaskowana postać, która prowadzi własną grę. Pojawia się też Savalas, dawny wróg Aliny, który na odległej wyspie wykonuje misję zleconą mu przez Bruderferajn, wileńską Cosa Nostrę. Kim jest człowiek w demonicznej masce? Co kryją groby w Stanisławowie? Komu bije dzwon na krzemienieckiej wieży? Dowiecie się, czytając „Wielki skok Aligatora”. Opowieści o Aligatorze to seria książek przygodowych, w których emocjonująca akcja łączy się z odkrywaniem historycznych tajemnic. Powieści nawiązują do klasyków polskiej literatury młodzieżowej, takich jak Pan Samochodzik – cykl Zbigniewa Nienackiego o detektywie historyku – czy przygodowa twórczość Edmunda Niziurskiego. Razem z Aliną odwiedzimy Lwów, Stanisławów, Krzemieniec…
Nie żyje Jan Nowicki. Legendarny aktor miał 83 lata
POLSKA / W nocy Kowal zmarł w wieku 83 lat aktor Jan Nowicki. Urodził się 5 listopada 1939 roku w miasteczku Kowal. Wybitny aktor miał na swoim koncie ponad 200 ról. Przez ponad 30 lat był aktorem Teatru Starego w Krakowie. Był jedną z najbardziej wyrazistych osobowości w polskim filmie i teatrze. Rozpoczął studia aktorskie w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej i Filmowej w Łodzi, później studiował w PWST w Krakowie. Po ukończeniu krakowskiej uczelni zadebiutował na scenie Teatru Starego w Krakowie. Jako aktor filmowy zadebiutował w 1964 roku w "Pierwszym dniu wolności" Aleksandra Forda, rok później zagrał w "Popiołach" Wajdy. Mogliśmy go oglądać w takich filmach jak: "Noce i dnie", "Dziewczęta z Nowolipek", "Magnat", "Panny i Wdowy", czy "Przedwiośnie". Był autorem kilku książek, m.in. "Moje psie myśli" czy "Spotkania w Raju". Zmarł w swojej rodzinnej wsi Krzewent w gminie Kowal.
W Sopocie zapachniało goframi, a w Gdańsku smażalnią ryb. Zaolziańskie Towarzystwo Fotograficzne wróciło znad morza
W tym roku padła decyzja, aby odwiedzić miasto, które znajduje się trochę dalej od Zaolzia. Miasto, które w latach 80. odgrywało ważną rolę w walce przeciwko komunizmowi w Polsce. To tutaj narodziła się "Solidarność". Wspólnie zdecydowaliśmy się na datę 11 listopada, by poczuć biało-czerwony ruch Gdańska nie tylko w naszych obiektywach. W środę 9 listopada Zaolziańskie Towarzystwo Fotograficzne (ZTF) wybrało się na pięciodniowy plener do Gdańska. Podróż się rozpoczęła o godzinie 9:30 na dworcu kolejowym w Chałupkach. Ekipa męska dotarła na gdański Dworzec Główny prawie po zmroku i zakwaterowała się w hotelu z widokami na centrum miasta. Godzinę później dotarła również ekipa płci przeciwnej, która studiuje na Uniwersytecie Gdańskim w Oliwie. Udaliśmy się w stronę Starego Miasta, nieopodal Fontanny Neptuna, w celu zjedzenia kolacji – kuchni typowo polskiej. Los nas skierował do smażalni ryb, gdzie gotowano potrawy morskie świeżo wyłowione z Morza Bałtyckiego. Po kolacji zakrapianej kieliszkiem polskiego napoju wyskokowego rozpoczęliśmy tegoroczny plener. Całe miasto świeciło w kolorach biało-czerwonych Drugiego…
Helena Legowicz została wybrana do władz Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych
W sobotę 26 listopada 2022 odbył się w Domu Polonii w Pułtusku XI Zjazd Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych. Wśród uczestników byli obecni również przedstawiciele polskich organizacji z Zaolzia: prezes Kongresu Polaków Mariusz Wałach, prezes ZG PZKO Helena Legowicz oraz prezes Macierzy Szkolnej w RC Marek Bystroń. Po przedstawieniu sprawozdań sekretariatu za okres 2019-2021 przystąpiono do wyborów nowego zarządu. Wybory po raz pierwszy przebiegały w trybie hybrydowym. Oprócz osiemnastu członków obecnych fizycznie na miejscu w głosowaniu wzięło również udział czternastu przedstawicieli w trybie online. Na prezydenta EUWP wybrano jednogłośnie w trybie tajnym Edwarda Trusewicza z Litwy. Wiceprezydentem została Teresa Sygnarek ze Szwecji. A stanowisko sekretarza generalnego objął Wojciech Białek z Irlandii. Sekretarzami zostali Helena Legowicz z Czech, Urszula Stefańska z Włoch oraz Gerhazy Longer z Rumunii. Funkcję skarbnika będzie nadal pełnić Korinna Wesołowki z Węgier. Podziękowania i okazja do rozmów Nowo wybrany prezydent podziękował w swoim przemówieniu Tadeuszowi Pilatowi za długoletnie pełnienie funkcji prezydenta. Tadeusz Pilat obejmował bowiem tę funkcję od roku 2006. W późniejszych…
Ryszard Kaczorowski: Człowiek, którego życie było służbą Ojczyźnie
Dziś przypada 103. rocznica urodzin zmarłego tragicznie Prezydenta Polski na Uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego. Ryszard Kaczorowski (ur. 26 listopada 1919, zm. 10 kwietnia 2010) od najmłodszych lat był związany z harcerstwem. W 1940 r. został aresztowany przez NKWD i skazany na karę śmierci. Po stu dniach w celi śmierci władze ZSRR zmieniły wyrok na 10 lat łagru. Przebywał na Kołymie aż do podpisania Układu Sikorski-Majski, dzięki któremu wyszedł na wolność. Po zakończeniu wojny osiadł w Wielkiej Brytanii. Urząd głowy państwa na uchodźstwie objął w 1989 r. Zginął tragicznie w katastrofie smoleńskiej w 2010 r. – w drodze na uroczystości rocznicowe Zbrodni Katyńskiej. Przyszedł na świat w 1919 r. w Białymstoku. Ważnym wydarzeniem w jego życiu było wstąpienie w 1931 r. do Związku Harcerstwa Polskiego. „Harcerstwo stało się jego wielką przygodą, pasją i szkołą życia. (…) w swoim londyńskim domu przechowywał ziemię spod trzech dębów w Lesie Zwierzynieckim, gdzie w 1933 r. składał przyrzeczenie harcerskie” – pisał prof. Krzysztof Tarka. Organizował Szare Szeregi…
10 lat Polonijnej Biblioteki Cyfrowej. Jej zbiory dostępne są dla każdego
WARSZAWA / 16 listopada 2022 roku w gmachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego (BUW) odbyła się inauguracja Międzynarodowej Konferencja Naukowej "10 lat Polonijnej Biblioteki Cyfrowej". Konferencja trwa od 16 do 18 listopada. Obejmuje kilkadziesiąt referatów poświęconych badaniom Polonii na 5 kontynentach, głównie na podstawie wydawnictw prasowych oraz archiwaliów, których digitalizacją i udostępnianiem zajmuje się od 10 lat Polonijna Biblioteka Cyfrowa (PBC). Patronat ministrów Patronat Honorowy nad Konferencją objęli Minister Edukacji i Nauki oraz Minister Jan Dziedziczak, Pełnomocnik Rządu do Spraw Polonii i Polaków za Granicą. Zebranych w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego (BUW) powitał Dziekan Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW prof. dr hab. Janusz Adamowski. Referat wstępny na temat 10 lat istnienia biblioteki wygłosił prof. Dariusz Kuźmina, kustosz i założyciele PBC. Polonijna Biblioteka Cyfrowa Minister Jan Dziedziczak w swoim wystąpieniu podkreślił, jak ważną instytucją jest Polonijna Biblioteka Cyfrowa, która nie tylko przyczynia się do zachowania polskiego dziedzictwa kulturowego wytworzonego poza granicami i do popularyzacji tematyki związanej z polskim wychodźstwem. Przyczynia się także do…
„Mój dom, to te szare ulice (…) Ale nie, nie ucieknę stąd”. Miłość do Polski w rockowych utworach muzycznych
Przedstawiamy wybór rockowych utworów muzycznych mówiących o Polsce i umiłowaniu kraju ojczystego. Autorzy tekstów często opisują brzydotę Polski, a jednocześnie deklarują miłość do Ojczyzny. W rozmowie z dr. hab. Grzegorzem Studnickim z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach a zarazem pracownikiem pracownikiem Muzeum Ślaskiego w Cieszynie postaramy się wyjaśnić młodszym czytelnikom, z czego wynika takie podejście. Autorzy tych tekstów opisują brzydotę swego kraju, a jednocześnie deklarują miłość do Ojczyzny. Czy mógłbyś przybliżyć młodszym czytelnikom kontekst czasów, w jakich te utwory powstały? Lata 80. i 90. XX wieku były końcem porządku socjalistycznego. Był to czas transformacji - wchodzenia krajów Europy Środkowo-Wschodniej do grona społeczeństw demokratycznych i systemu kapitalistycznego. Kraj i społeczeństwo przechodziły dosyć znaczącą terapię szokową pod względem ekonomicznym i społecznym. Brakowało pieniędzy. Wiele aspektów życia uległo rozmontowaniu, było w kiepskim stanie lub zostało poddane logice gospodarki wolnorynkowej z wszelkimi tego pozytywnymi i negatywnymi skutkami. Koniec lat 80. to szarość, stagnacja. Z kolei początek lata 90. niósł nadzieję na coś nowego i jednocześnie…
Minister Piotr Wawrzyk przesyła życzenia z okazji Narodowego Święta Niepodległości
Z okazji Narodowego Święta Niepodległości Sekretarz Stanu Piotr Wawrzyk skierował życzenia do Polonii i Polaków za granicą:
„Kalendarz Śląski” opuścił drukarnię. O czym poczytacie w tym roku?
Już jutro można w sekretariacie ZG PZKO nabyć nowy "Kalendarz Śląski" na rok 2023. Dzisiaj rano opuścił drukarnię! A co można w nim znaleźć? Odpowiada redaktor "Kalendarza Śląskiego" Marian Siedlaczek: W tym wydaniu Kalendarza nie będziemy z nostalgią wspominać ostatnich trzech lat. Przyniosły nam one bowiem nowe, ale wcale nie pozytywne doświadczenia. Udało nam się w tym roku ponownie namówić do współpracy kilka znanych już Czytelnikowi autorów sprawdzonych i czytanych z satysfakcją – Irenę Prengel-Adamczyk, Michaela Morys-Twarowskiego, Irenę Bogocz i Janę Raclavską, Józefa Szymeczka, Czesława Krainę, Stanisława Kołka, Otylię Tobołę oraz Lidię Kosiec. Na stronach Kalendarza pojawili się też debiutanci. Jest wśród nich Adam Palion – który pisze o różnicach w tradycjach pielęgnowanych we wspólnotach religijnych katolików i ewangelików na Śląsku Cieszyńskim. Joanna Świba opowiada o chlubie rzemiosła cieszyńskiego, czyli strzelbach „cieszynkach” oraz współczesnym następcy dawnych cieszyńskich rusznikarzy – Jerzym Wałdze. Wojciech Święs porusza temat zbrodni żywocickiej, okoliczności z nią związanych, bohaterów i antybohaterów z czasów okupacji niemieckiej. Izabela Wacławek…
Szczątki Prezydentów RP na Uchodźstwie wracają do Polski. Dzisiaj odbyły się uroczystości w Newark
6 listopada 2022 r. w Newark odbyły się uroczystości związane z ekshumacją i sprowadzeniem do Polski prochów trzech pierwszych Prezydentów RP na Uchodźstwie. Prochy Władysława Raczkiewicza, Augusta Zaleskiego i Stanisława Ostrowskiego, które znajdują się na cmentarzu w Newark, zostaną sprowadzone do Warszawy w ramach inicjatywy utworzenia mauzoleum Prezydentów RP na Uchodźstwie. Uroczystości w Newark rozpoczęły się złożeniem wieńców na cmentarzu, po którym odbyła się msza żałobna w kościele św. Marii Magdaleny oraz uroczystość w ratuszu miasta. Po nich prochy prezydentów wyruszyły do Polski. W uroczystościach wzięli udział m.in. burmistrz Newark Laurence Goff, Jan Dziedziczak, pełnomocnik rządu do spraw Polonii i Polaków za granicą, Wojciech Labuda, pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. ochrony miejsc pamięci, przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej RP, Ambasador RP w Londynie Piotr Wilczek, rodziny Prezydentów RP na Uchodźstwie i ostatni żyjący członek rządu na uchodźstwie, Tadeusz Musioł. Prezydenci spoczną w Świątyni Opatrzności Bożej Prezydenci spoczną w Świątyni Opatrzności Bożej. W mauzoleum znajdą się także prochy ostatniego prezydenta Polski na…
Premiera „20 000 mil podmorskiej żeglugi” na deskach Bajki. Rozmowa z reżyserką Marką Míkovą
CZESKI CIESZYN / W piątek 21 października mali widzowie obejrzeli kolejną premierę Sceny Lalek Bajka. Tym razem aktorzy zabrali milusińskich na pokład Nautilusa w towarzystwie profesora Arronaxa i jego wiernego sługi Conseil'a. W spektaklu „20 000 mil podmorskiej żeglugi” znajdziemy przygodę, naukę, odwieczną walkę dobra ze złem i pytanie o granice wolności. A wszystko to w przystępnej dla dzieci formie i pięknej scenografii. „20 000 podmorskiej podróży” to powieść przygodowa i fantastyczno-naukowa autorstwa Juliusza Verne’a. Jest to druga część trylogii, w skład której wchodzą "Dzieci kapitana Granta", "Dwadzieścia tysięcy mil podmorskiej żeglugi", "Tajemnicza wyspa". Pierwszy polski przekład pojawił się w odcinkach i w postaci książkowej w 1870 roku. Akcja książki rozgrywa się w roku 1866, a główne postacie to tajemniczy kapitan Nemo, profesor zoologii Pierre Aronnax oraz jego służący Conseil i harpunnik Ned Land. Akcja zaczyna się od pościgu za tajemniczym stworem zatapiającym brytyjskie okręty, uznawanym za wielkiego wieloryba. Profesor Aronnax, Conseil i Land biorą udział w nim na pokładzie…
Stanisław Ostrowski: Wybitny lekarz, który został prezydentem
Stanisław Ostrowski (ur. 28 października 1892, zm. 22 listopada 1982) był lekarzem, który w czasie I wojny światowej został żołnierzem Legionów i Wojska Polskiego. Przed II wojną światową pełnił funkcję posła na Sejm i prezydenta Lwowa w latach 1936-1939. Był aresztowany i więziony przez NKWD we Lwowie i w Moskwie. Zwolniony na mocy amnestii po pakcie Sikorski-Majski. Dołączył do armii Andersa, z którą wydostał się ze Związku Sowieckiego i przeszedł cały szlak bojowy. Po wojnie osiadł w Wielkiej Brytanii. W 1972 r. objął urząd Prezydenta RP na uchodźstwie. Urodził się w 1892 r. we Lwowie i z tym miastem był ściśle związany przez pierwszą część swojego życia. Po maturze rozpoczął naukę na wydziale lekarskim tamtejszego uniwersytetu. Na studiach ukończył również szkołę podoficerską i niższą szkołę oficerską. Po wybuchu I wojny światowej zaciągnął się do Legionów. Kiedy się skończyła, uzyskał tytuł doktora medycyny oraz zrobił specjalizację z urologii. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, a następnie kontynuował karierę lekarską. Specjalista od chorób skórnych i wenerycznych…
Obchody 75-lecia PZKO. W konsulacie nagrodzono zasłużonych działaczy
OSTRAWA / W piątek po południu w Konsulacie Generalnym w Ostrawie odznaczono zasłużonych działaczy PZKO. Konsul Generalna RP Izabella Wołłejko-Chwastowicz przekazała 17 osobom Odznaki Honorowe „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. Odznaczenie nadał członkom PZKO Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński. Uroczystość uświetnili swoim występem polscy artyści grających na co dzień w ostrawskiej filharmonii: wiolonczelistka Ewa Barciok i trębacz Kamil Barciok. Odznakę Honorową "Zasłużony dla Kultury Polskiej" otrzymali: Marek Bartnicki Marek Bartnicki W PZKO aktywnie działa od 1990 roku, na początku jako członek Zespołu Tanecznego Lysznica, aktywny członek Klubu Młodych, obecnie członek zarządu Koła/wiceprezes/. Przed 12. laty zarząd Koła wytyczył sobie odważny plan, którego podstawą była aktywizacja działań MK PZKO Leszna Dolna, zwiększenie zainteresowań członków działalnością Koła, poszerzenie szeregów o młodych ludzi, otwarcie się na dzieci i uczniów wraz z pozyskaniem do nowych inicjatyw ich rodziców; plan obejmował też upiększenie i unowocześnienie siedziby PZKO, wybudowanie wiaty w ogrodzie, by móc organizować uroczystości w plenerze. W tych działaniach aktywnie udzielał się i…
August Zaleski: Zawodowy dyplomata na stanowisku prezydenta
August Zaleski (ur. 30 września 1883, zm. 7 kwietnia 1972) był politykiem i dyplomatą dogłębnie znającym mechanizmy polityki międzynarodowej – był najdłużej piastującym funkcję polskim ministrem spraw zagranicznych w XX wieku. Urząd Prezydenta RP na uchodźstwie objął w czerwcu 1947 r. Sprawował go aż do śmierci. Jego rodzina pochodziła z Podola, ale urodził się w Warszawie, w 1883 r. Był „klasycznym warszawiakiem”, jak określił Zaleskiego jego polityczny przyjaciel Adam Pragier. Studia historyczne ukończył w London School of Economics and Political Science. Nic dziwnego, że z pierwszą misją dyplomatyczną udał się właśnie nad Tamizę w 1915 r. Osiągnął rezultaty w umacnianiu bezpieczeństwa Polski Po I wojnie światowej rozpoczął pracę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych odradzającej się Rzeczpospolitej. Był posłem w Atenach i Rzymie, a potem ministrem spraw zagranicznych. W kształtowaniu polityki zewnętrznej ściśle współpracował z Józefem Piłsudskim. Jako szef resortu spraw zagranicznych . „Zaleski osiągnął znaczące rezultaty w umacnianiu bezpieczeństwa Polski. Jego zasługą było m.in. zawarcie paktu o nieagresji z Sowietami (25 lipca…
Władysław Raczkiewicz: Prezydent trudnych czasów wojny
Władysław Raczkiewicz (ur. 28 stycznia 1885, zm. 6 czerwca 1947) w II Rzeczpospolitej był jednym z prominentnych polityków, trzykrotnie zajmował stanowisko ministra spraw wewnętrznych, był wojewodą i marszałkiem senatu. Po klęsce kampanii wrześniowej Ignacy Mościcki wyznaczył go na swojego następcę na stanowisku prezydenta. 30 września 1939 r. został zaprzysiężony w Paryżu na Prezydenta RP – tym samym został pierwszym Prezydentem RP na uchodźstwie. Urodził się w 1885 r. w Kutaisi w Gruzji, gdzie przymusowo został osiedlony przez Rosjan jego dziadek, powstaniec styczniowy Benedykt Raczkiewicz. Jego rodzina, jak wiele ówczesnych, choć mieszkała daleko od Polski, starała się zachować polskie tradycje. Przyszły prezydent chodził do gimnazjum w Twerze, a potem studiował w Petersburgu. Jako student tak aktywnie zaangażował się w działalność polityczną, że musiał przenieść się na uczelnię w Dorpacie (dziś Tartu w Estonii), by zejść z oczu carskiej policji infiltrującej polskie organizacje niepodległościowe. Studia prawnicze ukończył w 1911 roku. Wojewoda, marszałek senatu a także minister spraw wewnętrznych Podczas I wojny światowej…
40 lat temu w Lubinie milicjanci otworzyli ogień do protestujących robotników. Tragiczne protesty sierpnia 1982
31 sierpnia 1982 r., w drugą rocznicę podpisania porozumień w Gdańsku, „Solidarność” zorganizowała w całej Polsce manifestacje. W ponad 60 miastach na ulice wyszły tysiące ludzi. Najtragiczniejszy przebieg miała demonstracja w Lubinie, gdzie od kul ZOMO zginęło trzech ludzi. W sumie w wyniku działań milicji śmierć poniosło sześć osób, kilkaset doznało różnego rodzaju obrażeń. Ponad 5 tys. manifestantów zostało zatrzymanych. Demonstracje uliczne z 31 sierpnia 1982 r. były największym wystąpieniem działającej w warunkach konspiracji „Solidarności”. Z apelem o ich zorganizowanie w drugą rocznicę podpisania Porozumień Gdańskich zwróciła się do struktur związkowych pod koniec lipca 1982 r. Tymczasowa Komisja Koordynacyjna NSZZ „Solidarność”. Manifestacje, zgodnie z jej wezwaniem, miały mieć charakter pokojowy i przebiegać pod hasłem „przywrócenia działalności NSZZ „Solidarność”, uwolnienia internowanych, aresztowanych i skazanych, zawarcia porozumienia narodowego”. Pomimo tego, iż w ogłoszonym apelu nie było mowy o strajku generalnym, wewnątrz TKK zastanawiano się, czy w razie masowego uczestnictwa społeczeństwa w demonstracjach 31 sierpnia, nie należałoby ogłosić strajku powszechnego. Wszystkie manifestacje zostały…
Bez korowodu nie ma prawdziwego Gorolskigo Święta! Choć udział w nim może zmęczyć [zdjęcia]
JABŁONKÓW / Dokładnie tydzień temu w samo południe z Rynku Mariackiego w Jabłonkowie wyruszył korowód Gorolskigo Święta. Tradycyjnie już na jego czele jechał Adam Ryłko na koniu Tinie. W tym roku korowód był okazją do tego, by się pożegnać z koniem, który jest już zbyt stary, by uczestniczyć w wydarzeniu w następnych latach. – Już teraz trwają przygotowania konia na przyszły rok. Konia trzeba najpierw przygotować do tego, aby się przyzwyczaił do hałasu — tłumaczył podczas konferencji prasowej przed Gorolskim Świętem Jan Ryłko. Adam Ryłko na Tinie przegania z trasy korowodu samochód. Pomimo sędziwego wieku Tina bardzo dobrze sobie radziła. Razem ze swoim jeźdźcem przegoniła nawet z trasy korowodu samochód, który się tam przypadkowo znalazł. Korowód bez zespołów egzotycznych W tym roku w korowodzie pojawiły się zespoły zaolziańskie i zespół regionalny Zbójnicek. Nie było zespołów egzotycznych, jak miało to miejsce przed pandemią. Zespoły z zagranicy występowały bowiem już w piątek i sobotę. Nie brakowało jednak wozów alegorycznych przygotowanych przez miejscowe…
Wiecie kim był Aleksander Ładoś? Wystawę poświęconą temu bohaterowi można oglądać w Czeskim Cieszynie
CZESKI CIESZYN / W Centrum Informacji Turystycznej w Czeskim Cieszynie można do 30 sierpnia zobaczyć wystawę multimedialną poświęconą bohaterom „Grupy Ładosia”, zatytułowaną „Paszporty życia”. Aleksander Ładoś to wybitna, choć wciąż zbyt mało znana postać. W czasie drugiej wojny światowej, wykorzystując swój status dyplomaty w Szwajcarii, zorganizował grupę zajmującą się systemowym ratowaniem europejskich Żydów. Trafia się niepowtarzalna szansa, aby bliżej zapoznać się z działalnością "Grupy Ładosia" - otóż w Czeskim Cieszynie, tuż przy Moście Przyjaźni, wyeksponowana jest wystawa, poświęcona tym bohaterom! Wystawę "Paszporty Życia" @InstPileckiego po raz pierwszy widziałam w Jerozolimie w 2019 r. Dziś - w Czeskim Cieszynie. Jesienią, także dzięki @PolishEmbassyUS, wystawa zawita do Miami. To tylko 3 z wielu lokalizacji, w których za jej pomocą można poznać historię Grupy Ładosia. pic.twitter.com/ua6darD3uj— Katarzyna Rybka-Iwańska (@RybkaIwanska) July 28, 2022 Jest to wystawa unikatowa. Jej organizator, czyli Instytut Pileckiego, pozyskał i zarchiwizował dziesiątki zdjęć, dokumentów i listów, będących świadectwem działalności „Grupy Ładosia” oraz jej żydowskich współpracowników. Krótki filmik na temat działalności Aleksandra…
„Kapela Lipka to żywy dowód na to, że każdą muzykę da się odkrywać na nowo”. Kapela wystąpiła w Pułtusku
Kapela "Lipka" wystąpiła wczoraj (9 lipca) w Domu Polonii w Pułtusku podczas "Lata z Kresami" organizowanego przez Stowarzyszenie "Wspólnota Polska". Koncert odbył się w ramach Festiwalu Kresowa Dusza - cyklu wydarzeń odbywających się w miesiącach wakacyjnych. Otwierający koncert wiceprezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Krzysztof Łachmański powiedział, że "Kapela Lipka to żywy dowód na to, że każdą muzykę da się odkrywać na nowo i tego państwu w imieniu Stowarzyszenia Wspólnota Polska życzę". Kapela "Lipka" Znana i lubiana na całym Zaolziu kapela „Lipka” z Jabłonkowa reprezentowała Polski Związek Kulturalno-Oświatowy w Republice Czeskiej. W repertuarze "Lipka" ma muzykę Górali śląskich oraz narodów łuku karpackiego. Jak sami piszą o sobie: Jesteśmy góralską kapelą pochodzącą z Beskidu Śląskiego, która w tradycyjnych oraz zupełnie nowych aranżacjach wykonuje muzykę całych Karpat. Tworzymy też własne piosenki (te swym charakterem nawiązują do regionu, z którego się wywodzimy). Nasz repertuar to przebogata podróż przez skoczne polki i czułe walczyki Śląska Cieszyńskiego, tęskne pieśni łemkowszczyzny, zawrotne czardasze słowackie, urzekające kantyczki z okolic…
Znamy program 59. Tygodnia Kultury Beskidzkiej!
Już wkrótce rozpocznie się wielkie góralskie święto – 59. Tydzień Kultury Beskidzkiej, które opanuje Beskidy i okolice. Tydzień, jak wiadomo, jest najdłuższym tygodniem w roku i potrwa dziewięć dni – od 30 lipca do 7 sierpnia. Na plenerowych estradach w Wiśle, Szczyrku, Żywcu, Makowie Podhalańskim i w Oświęcimiu wystąpi około 90 zespołów folklorystycznych, w tym kilkanaście zagranicznych. Organizatorzy zapraszają też do Ujsół, Jabłonkowa i Istebnej. Będzie dużo dobrej energii i wspaniałej zabawy. Każdego wieczoru ze wszystkich głównych scen rozlegnie się hejnał grany na pasterskich trombitach i rozpoczną się plenerowe koncerty, trwające nieraz do późnych godzin nocnych. Jak co roku, charakterystycznymi pasterskimi zawołaniami przywitają publiczność górale i góralki, słynący z okraszonej humorem „gadki”. Wśród konferansjerów są m.in. Krzysztof Trebunia-Tutka, Andrzej Maciejowski, Jadwiga Jurasz i Elżbieta Legierska-Niewiadomska. Zespoły pokażą widowiska ukazujące muzykę, taniec, śpiew, stroje, obrzędy i zwyczaje różnych grup etnograficznych. Przed południem będzie z kolei można wypocząć, słuchając muzyki na rynkach miast, gdzie zagrają tradycyjne kapele ludowe i grupy śpiewacze. Na…
Budowanie mostów pomiędzy kulturami. W Krakowie odbywa się V Światowy Kongres Tłumaczy Literatury Polskiej
„Tłumaczy porównuje się często do budowniczych mostów, i słusznie, jak myślę. My także próbujemy usuwać przeszkody i nawiązywać połączenia ponad granicami, wprawdzie nie z betonu i stali, ale przy pomocy języka i literatury. Zatem budowniczy mostów. Pośrednicy między kulturami, zachęcający nas do zainteresowania się innymi doświadczeniami, tradycjami, innym sposobem myślenia, innymi narratywami, byśmy akceptując odmienność, sami się wzbogacili.” Martin Pollack Dziś rozpocznie się w Krakowie 5. Światowy Kongres Tłumaczy Literatury Polskiej, który potrwa od 2 do 4 czerwca. Wydarzenie to organizuje Instytut Książki w cyklu czteroletnim; pierwsza edycja, która odbyła się w 2005 roku, zgromadziła 174 uczestników, w ostatniej w 2017 roku wzięło udział prawie 300 gości. Zgodnie z zapowiedziami tegoroczny Kongres zgromadzi 500 uczestników, w tym 250 tłumaczy z ponad 50 krajów, przede wszystkim z Europy, ale także z Ameryki Północnej i Południowej, Azji i Australii. Już wczoraj przyjeżdżający do Krakowa uczestnicy serdecznie się witali, widać było, że to spotkanie po dłuższej, „pandemicznej” przerwie umożliwia im żywy, bezpośredni kontakt…
Klub Narciarski SKI MOSTY ma 20 lat. Powstał z inicjatywy Alojzego Martynka i Stanisława Czudka
MOSTY KOŁO JABŁONKOWA / W tym roku Klub Narciarski SKI MOSTY obchodzi 20-lecie swego istnienia. W ciągu dwudziestu lat przez klub przewinęło się ponad stu narciarzy, jego podopieczni osiągnęli niezliczoną ilość sukcesów nie tylko w Czechach, ale także na arenie międzynarodowej. Klub powstał w roku 2002 z inicjatywy Alojzego Martynka oraz Stanisława Czudka. Pierwszym ośrodkiem narciarskim, w którym klub trenował, była Wielka Racza na Słowacji. – Zaoferowali nam świetne warunki treningowe. Stopniowo dołączali do nas kolejni narciarze. Pierwszym trenerem został Jan Jadamus. Klub nazwaliśmy Ski Beskydy Velká Rača, pierwszym prezesem został Marian Branny – tak Alois Martynek w skrócie przedstawia powstanie klubu. Prowadzenie w rankingu narodowym Niewątpliwym atutem nowo powstałego klubu był entuzjazm, z jakim klub narciarski przystąpił do wdrażania nowej koncepcji treningowej: jesienią pięciokrotnie wyjeżdżał na zgrupowanie do Alp, w zimie trenował co najmniej pięć razy w tygodniu. Wkrótce nadeszły wyniki, a młodzi narciarze objęli prowadzenie w rankingu narodowym. Rok później do klubu dołączył Mariusz Lipa, który trenował małych…
W Koszarzyskach miyszali łowce. Do tradycji wrócili po dwu latach pandemii
KOSZARZYSKA / W ubiegłą sobotę w Koszarzyskach odbyło się tradycyjne „Miyszani łowiec”. Organizatorem imprezy była gmina i miejscowe organizacje. Dla uczestników przygotowano bogaty program. Jarmark rozpoczął Jan Czepiec grą na trombicie. Wszystkich przywitał śpiewem chór męski Gorol. Owce "wymiyszane" Później już odbyło się tradycyjne „miyszani“ owiec. Pomiyszano stada aż trzech gazdów – Michała Milerskiego z Nydku, wójta Janusza Klimka z Koszarzysk oraz Michała Staszowskiego z Milikowa. W tajniki tego pradawnego obyczaju wałaskich pasterzy wprowadzał, komentując poszczególne elementy rytuału, Michał Milerski z Nydku. Owce trzeba było zapędzić do koszora, po czym łowczorze je musieli policzyć. Owce okrążyły jodełkę, następowało kropienie wodą dla zapewnienia zdrowia, posypanie kamykami, żeby pasterze nie zaspali w czasie pilnowania. Nie brakło modlitwy pasterzy schowanych pod gunią. Potem już owce mogły z bacą wyruszyć na hale. Strzyżenie owiec i występy Kolejną atrakcją było strzyżenie owiec. Michał Staszowski pokazywał strzyżenie ręczne – srcówkami oraz nowoczesne – maszynką. Przed kolibą Agata Staszowska robiła z ojcem owczy ser. Koszarzyskiemu Miyszaniu Owiec towarzyszyły występy zespołów regionalnych – Zaolzi,…
Maria Konopnicka sama o sobie. W 180. rocznicę urodzin poetki
Autorka Roty, najbardziej rozpoznawalnego utworu kojarzonego z nazwiskiem Marii Konopnickiej, przyszła na świat 23 maja 1842 roku w Suwałkach. W związku z przypadającą na bieżący rok 180. rocznicą urodzin poetki Parlament RP ustanowił Konopnicką jedną z jego patronek. W powszechnej świadomości czytelniczej funkcjonuje ona jako autorka patriotycznych wierszy (obok wspomnianej Roty – O Wrześni), tekstów poetyckich i prozatorskich poruszających ważne problemy społeczne, takie jak antysemityzm (Mendel Gdański) czy bieda (Nasza szkapa), książek dla dzieci, np. O Janku Wędrowniczku, O krasnoludkach i sierotce Marysi. W ostatnich latach wiele uwagi poświęcono jej relacji z Marią Dulębianką, malarką i emancypantką; pisał o tym m.in. Krzysztof Tomasik w książce Homobiografie z 2008 roku. Postać wielowymiarowa i niejednoznaczna Trudno jednak sprowadzić życie i twórczość Konopnickiej do suchych faktów bądź interpretacyjnych schematów. Nawet pobieżna lektura kilku artykułów i książek poświęconych poetce pokazuje, jak wielowymiarowa i niejednoznaczna jest to postać, jak wiele aspektów jej życia było przemilczanych, jak wiele utworów – pomijanych. Wreszcie – jak bardzo skomplikowana…
Andrzej Duda: Wolny świat ma twarz Ukrainy
– Wolny świat ma twarz Ukrainy – mówił dziś Andrzej Duda w Kijowie w orędziu wygłoszonym przed Radą Najwyższą. – Dziękuję Wam, że bronicie Europy przed najazdem rosyjskiego imperializmu, że duch wolnego narodu jest silniejszy. Z całego serca dziękuję za Wasz opór, odwagę, umiłowanie wolności. Prezydent RP jest pierwszą głową obcego państwa, która wystąpiła na tym forum od ataku Rosji na Ukrainę. Deputowani powitali go oklaskami, odegrano też polski hymn. – Pojawiły się niepokojące głosy, mówiące, że Ukraina powinna poddać się żądaniom Putina – przypomniał Andrzej Duda podczas wystąpienia i podkreślił: Tylko Ukraina ma prawo decydować o swojej przyszłości. Nic o Tobie bez Ciebie. Jak dodał, czas podpisać nowe dobrosąsiedzkie porozumienie, które „uwzględni to, co zbudowaliśmy w naszych relacjach przynajmniej w ostatnich miesiącach”. Według Prezydenta RP, rosyjska agresja pokazała, że sieć połączeń drogowych, kolejowych i infrastrukturalnych między Ukrainą a Polską jest niewystarczająca i trzeba to nadrobić. – Granica polsko–ukraińska powinna łączyć, a nie dzielić – mówił Andrzej Duda i podkreślił,…